අකප්පිය වස්තුවලින් ප්‍රයෝජන ලැබීමේ ආකාරය.

රන් රිදී මසු කහවනු ආදි අකප්පිය වස්තූන්ගෙන් ද භික්ෂූන්ට ප්‍රයෝජනය ලැබිය හැකි ආකාරයන් මහා කාරුණික වූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරා ඇත්තේ ය. විනය නො දත් භික්ෂුව අකප්පිය වස්තූන්ගෙන් ප්‍රයෝජන ලබන්නට යාමෙන් බොහෝ ඇවැත්වලට පැමිණේ. විනය දත් භික්ෂුව: කම්කරුවා අත ද බේරා ගෙන, ගිනියම් වූ යකඩය වැඩට යොදවන්නාක් මෙන් ඇවතට ද නො පැමිණ අකප්පිය වස්තූන්ගෙන් ප්‍රයෝජන ලබන්නේ ය. දායකයා ද විනය දන්නේ නම් භික්ෂූන්ට ඇවතින් මිදී අකප්පිය වස්තුවලින් ප්‍රයෝජන ලැබීම වඩාත් සුදුසු වේ. දායකයන්ගේ විනය නො දැනීම නොයෙක් විට කප්පිය වස්තුවලින් ද භික්ෂූන්ට ඇවැත් වීමට හේතු වේ.

රන්, රිදී, මසු, කහවණු යන සතරවර්ගය නිස්සග්ගිය වස්තූහුය. දැනට ලෝකයේ ඒ ඒ රටවල ගනුදෙනුවෙහි යොදවන මුදල් සියල්ල ම මසු කහවණුවලට අයත්ය. ඒවා පිළිගැනීමෙන් භික්ෂුවට නිසගි පචිති වන බව මෙහි ඉහත දක්වා ඇත.

යමෙකු මුදලක් ගෙනැවිත් මෙය ඔබ වහන්සේට දෙමි යි පෞද්ගලික වශයෙන් දුන් කල්හි පිළිගත හොත් නිසගි පචිති වේ. මුදලක් ගෙනවුත් “මෙය සංඝයාට දෙමිය, මෙයින් ආරාමයක් කරවන්නය, චෛත්‍යයක් කරවන්නය, විහාරයක් කරවන්නය, අන් කිසිවක් හෝ කරවන්නය” යි කිව ද නො පිළිගත යුතුය. පිළිගත හොත් දුකුළා ඇවැත් වේ. භික්ෂුව “මුදල් අපට අකැපය”යි කී කල්හි දායකයා ඒ මුදල විහාරයෙහි වැඩ කරන කෙනකු වෙත තබා “නුඹ වහන්සේ වැඩ ගැන දන්නා හ, එබැවින් මේ මුදල් සුදුසු පරිදි ඒ ඒ අයට දෙන්නට සලස්වනු මැනව”යි කියා ගියේ නම් එසේ කිරීම සුදුසු ය.

ඉදින් දායකයකු මුදලක් ගෙනවිත් සංඝයා හෝ ගණයා හෝ පුද්ගලයකු හෝ සඳහන් නො කොට “මුදල් චෛත්‍යයට හෝ විහාරයට හෝ අන්‍ය නව කර්මාන්තයකට හෝ දෙමි”යි කියා නම් ප්‍ර‍තික්ෂේප නො කළ යුතුය. “මොහු මෙසේ කියති”යි කැපකරුවකුට කිය යුතුය. “චෛත්‍යාදිය පිණිස නුඹ වහන්සේ ම තබාගන්නය” යි කිව හොත් “අපට අකැපය”යි ප්‍ර‍තික්ෂේප කළයුතුය.

යමකු බොහෝ මුදල් ගෙනවුත් “මේවා සංඝයාට දෙමිය මේවායින් සිවුපසය වළඳනු මැනව”යි කියා නම් එය සංඝයා පිළිගත හොත් පිළිගැනීමය, එයින් ප්‍ර‍ත්‍යයපරිභෝගය යන දෙක්හිදී ම ඇවැත් වේ. ඉදින් එතැන්හි එක් භික්ෂුවක් “මේවා අපට අකැපය” යි ප්‍ර‍තික්ෂේප කෙළේ නම් ගෙන ආ තැනැත්තා “එසේ නම් මේවා මට ම වේවා”යි ගෙන ගියේ නම් “ඔබ සංඝයාගේ ලාභය නැති කෙළෙහිය”යි කිසිවකු විසින් ඒ භික්ෂුවට දෝෂාරෝපණය නො කළ හැකි ය. යමෙක් චෝදනා කෙරේ නම් ඒ භික්ෂුවට ඇවැත් වේ. මුදල ප්‍ර‍තික්ෂේප කළ භික්ෂුව කෙළේ බොහෝ දෙනකුන් ඇවතින් මිදවීමය.

භික්ෂූන් විසින් අකැපය යි මුදල ප්‍ර‍තික්ෂේප කළ කල්හි දායකයා “මේ මුදල කැපකරුවන් අත තුබුණේද මාගේ අය අත තුබුණේ ද මා අත තුබුණේ ද ඔබවහන්සේලා මේවායින් ප්‍ර‍ත්‍ය පරිභෝග කෙරෙත්වා”යි කියා නම් ඒ මුදලින් ප්‍ර‍ත්‍ය ගෙන්වා පරිභෝග කිරීම කැපය. දායකයා චීවරාදි යම් කිසි ප්‍ර‍ත්‍යයක් සඳහා දෙමිය කියා දුන්නේ නම් ඒ දෙය සඳහා ම මුදල යෙදවිය යුතු ය. සිවුරු පිණිස මුදලක් දී ඇති කල්හි ඉදින් සංඝයාට සිවුරු වුවමනා නැත්තේ නම් අනිකක් වුවමනා නම් සංඝයාට දන්වා අනුමැතිය ලබාගෙන පිණ්ඩපාතාදිය සඳහා යෙදවිය හැකිය. සේනාසන පිණිස දෙන ලද මුදලක් වේ නම් සෙනසුන් ගරුභාණ්ඩයන්ට අයත් බැවින් අනිකක් සඳහා මුදල නො යෙදවිය යුතුය. සේනාසන සඳහා ම යෙදවිය යුතුය. ඉදින් භික්ෂූන්ට (සේනාසනය රැකබලා ගන්නා භික්ෂුවට) පිණ්ඩපාතය දුර්ලභ වී ඇත්තේ නම් ඒ මුදලින් යම් කිසි ප්‍ර‍මාණයක් පිණ්ඩපාතය සඳහා වැය කරවීම ද වරද නැත. මුදලින් වැඩි කොටසක් සේනාසනය සඳහා ම වැය කළ යුතුය.