(3) ක්‍ර‍ම වශයෙන්, මෙද දේශනා ක්‍ර‍මය මැයි. ඔවුනතුරින් සෙසු ඉන්ද්‍රියයනට වඩා විදර්ශනාවට අධ්‍යාත්ම ධර්‍මයන් මැ මූලික වන හෙයින් ආත්මභාව පර්‍ය්‍යාපන්න වූ “චක්ඛුරින්‍ද්‍රියා” දිය පළමු කොට වදාළහ.
එයට අනතුරුවැ ස්ත්‍රීය, පුරුෂය යි ව්‍යවහාරයට හේතු වන හෙයින් ස්ත්‍රී - පුරුෂේන්‍ද්‍රිය වදාළහ.
එම ඉන්ද්රිය දෙකම ජීවිතේන්‍ද්‍රියය ප්‍ර‍තිබද්ධව හටගන්නා බව දක්වනු පිණිස එයට අනතුරු වැ ජීවිතේන්‍ද්‍රිය වදාළහ.
ජීවිතේන්‍ද්‍රිය පවත්නා තෙක්ම වේදනාව පවත්නා හෙයින් ඒ සියලු වේදනාව දුක බව් හැඟවීම සඳහා එයට අනතුරුව සුඛේන්‍ද්‍රියාදි වේදනාව වදාළහ.
ඒ වේදනා ඉන්‍ද්‍රියයා ගේ නිරුද්ධ කිරීම පිණිස වැඩිය යුතු ප්‍ර‍තිපත්ති ධර්‍මයන් දැක්වීම සඳහා එයට අනතුරුවැ ශ්‍ර‍ද්ධාදි ඉන්ද්රිය වදාළහ.
ඒ ප්‍ර‍තිපත්තියෙන් ප්‍ර‍ථමකොට පහළ වන ධර්‍මය හා ප්‍ර‍තිපත්තියේ නො සිස් බව් හැඟවීම සඳහා එයට අනතුරුවැ අනඤ්ඤාතඤ්ඤස්සාමීතින්‍ද්‍රිය වදාළහ.
එහි මැ ඵලය බැවින් හා එහි ද නො සිස් බව් හැඟවීම සඳහා එයට අනතුරුවැ අඤ්ඤින්‍ද්‍රිය වදාළහ.
ඉන් මත්තෙහි භාවනාවෙන් අධිගමය වන ධර්‍මය හා ඉන්පසු ස්වල්ප වූ ද විදර්‍ශනා කෘත්‍යයක් නැති බව් හැඟවීම සඳහා අවසානයෙහි උතුම් ආස්වාදය වූ අඤ්ඤාතාවින්‍ද්‍රිය වදාළහ. මේයැ දේශනා ක්‍ර‍මය.
මේ ක්‍ර‍ම වශයෙන් විනිශ්චය යි.