සමාදානයඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගය සමාදන් වන්නහු විසින් “අතිරිත්ත භොජනං පටික්ඛිපාමි. ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගං සමාදියාමි.” යන මේ වාක්‍ය දෙකින් අභිමත වාක්‍යයක් කියා සමාදන් විය යුතු. “පවාරණ වීමෙන් පසු වැළඳිය හැකි අතිරිත්ත භෝජනය හැරැ පියමි. ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගය සමාදන් වෙමි” යනු එහි අර්‍ථයි.

ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ග විධානය

ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගය සමාදන් වූවහු විසින් පවාරණය වූ විට නැවැත භෝජනය කැප කොට ගෙන නො වැළඳිය යුතුයි. (උපසපන් භික්‍ෂු වළඳමින් සිට අත්පසට ගෙනා බත් ආදිය ප්‍ර‍තික්‍ෂේප කෙළේ නම් පවාරණය වේ. එහෙයින් ඒ ආසනයෙන් නැගිට නැවත වැළඳුව හොත් ආපත්ති සිද්‍ධ වේ. ඉදින් අන්‍ය භික්‍ෂුවක් විසින් ඉතිරි කොට දෙන ලද්දක් වැළඳුව හොත් ආපත්ති නොවේ. එසේ ඉතිරි කිරීම ද වාක්‍යයෙකින් කරනු ලැබේ. ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගය සමාදන්ව ගත් භික්‍ෂුහට එසේ ඉතිරි කර දෙන ලද්ද ද වළඳන්නට නො වටනේ ය.)

ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ග ප්‍රභේද

මේ ද උත්කෘෂ්ටය, මධ්‍යමය, මෘදුකය යි ත්‍රිවිධ වේ. උත්කෘෂ්ට වනාහි දෙවන පිඬ වළඳන විට පවාරණ වී නම් එ ද නො වළඳන්නේ ය. පළමු වන පිඩෙහි පවාරණවීමෙක් නැති. මධ්‍යම යම් භෝජනයෙක පවාරණ වී නම් ඒ භෝජනය මුත් අනෙක් භෝජනයක් නො වළඳන්නේ ය. මෘදුක ආසනයෙන් නැගී සිටින තාක් වළඳන්නේ ය.

ඛලුපච්ඡාභතතිකඞ්ග භේද

මේ තුන් දෙනම පවාරණ වීමෙන් පසු කැප කොට ගෙන වැළඳු නම් ඒ ඇසිල්ලෙහි ධුතාඞ්ගය බිඳෙන්නේ ය.

ඛලුපච්ඡාභතතිකඞ්ගානිසංස

අනතිරිත්ත භෝජන වැළඳීමෙන් විය හැකි ඇවැත් සිදු නො වන බව ය, එක පිඬකිනු දු යැපෙන බැවින් බඩජරිකම නො වන බවය, ‘කැප කරගෙන වළඳිමි’යි පරෙස්සම් කොට තබන ආමිස නැති බව ය, නැවත අහර සෙවීමක් නැති බව ය, අල්පේච්ඡතාදි ගුණයන්ට අනුලොම් වන බව ය යනු මේ ධුතාඞ්ගය ධැරීමේ ආනිසංස යි.

“නුවණැති ඛලුපච්ඡාභත්තික ධුතාඞ්ගධරයා පවාරණය වූ විට යළි නො වළඳන බැවින් භෝජනය සෙවීමෙන් වෙහෙසට නො පැමිණෙන්නේ ය. ආමිස සන්නිධිය ද නො කරන්නේ ය. (සන්නිධි කිරීම නම් මතු ප්‍රයෝජන ගන්නා පිණිස රැස්කොට තබා ගැන්මයි.) ඔදරිකත්තය හෙවත් බඩපුරවා ගැන්ම ස්වභාව කොට ඇති බව ද දුරු කරන්නේ ය.

මෙසේ හෙයින් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් පසස්නා ලද්දා වූ ද, සනේතාෂාදි ගුණ වඩන්නා වූ ද, මේ ධුතාඞ්ගය දොස් දුරුකර ගනු කැමැති යෝගීන් විසින් සේවනය කළ යුතුයි.

ඛලුපච්ඡාභත්තිකඞ්ගය පිළිබඳ සමාදාන- විධාන- ප්‍රභේද

භේදානිසංස වර්ණනා යි.