අධිෂ්ඨාන පාරමිතාවේ ප්‍රතිපත්ති ක්‍රමය

අධිෂ්ඨාන ශක්තිය නැති බව සම්බෝධියට පැමිණීමට තබා උගෙනීම් ආදී ලෞකික කර්ම සාර්ථක කරගැනීමට ද මහත් බාධාවෙකි. දුෂ්කර දේ සිදු කර ගත හැකි වන්නේ “මම මෙය කරමිය” යන ස්ථිර අධිෂ්ඨානයක් ඇති කර ගෙන එහි පිහිටා සිටින තැනැත්තාටය. උගෙන ගන්නා ශිෂ්‍යයෙක් එක දෙයක් මඳ කලක් උගෙන එය අමාරු ය කියා හෝ එයින් ප්‍රයෝජන නො ලැබිය හැකිය කියා හෝ තව කලක දී තවත් දෙයක් උගෙනීමත්, එයත් අත්හැර තවත් කලක දී තවත් දෙයක් උගෙනීමත් කරන්නට පටන් ගනී නම් එබඳු තැනැත්තාට උගතකු නොවිය හැකි ය.

එක් තැනක උගෙනීම කරමින් සිට එතන නරකය කියා තවත් තැනකටත්, එතන නරකය කියා තවත් තැනකටත්, යෙමින් ස්ථාන මාරු කරන තැනැත්තාට ද උගතකු වීම දුෂ්කර ය. රැකී රක්ෂාවන් පිළිබඳව ද එය එසේ ම ය. එබැවින් සැම දෙයක් ම කරන සැම දෙනාටම ඒ ඒ දෙය සිදු කර ගත හැකි වීමට අධිෂ්ඨාන ශක්තිය තිබිය යුතුය. සම්බෝධියට පැමිණෙනු කැමතියන් විසින් අනුක්‍ර‍මයෙන් පුරුදු කිරීමෙන් බලවත් අධිෂ්ඨාන ශක්තියක් ඇති කර ගත යුතු ය.

සම්බෝධිය පිණිස අධිෂ්ඨාන ශක්තිය පුරුදු කළ යුත්තේ ශීලාදී ගුණයන් පුරුදු කිරීම් වශයෙනි. කිසි ගුණ ධර්‍මයක් පුරුදු කර නැති තැනැත්තන් විසින් එය පඤ්චශීලයෙන් පටන් ගත යුතුය. බොහෝ දෙනා විසින් රැකීමේ බලපොරොත්තුවක් නැතිව, සික පද කීම් වශයෙන් පමණක් සමාදන් වන පඤ්ච ශීලය වැඩක් නැති එකකි. දීර්ඝ කාලයක් නො කඩ කොට පන්සිල් රැකීම දුෂ්කර කරුණෙකි. පඤ්ච ශීලයේ වටිනාකම ඇති වන්නේ දීර්ඝ කාලයක් රැකීමෙනි. විනාඩි ගණනක් පැය ගණනක් රකින ශීලයේ වටිනා කමක් නැත.

අධිෂ්ඨාන ශක්තිය ඇති වීමට පළමුවෙන් සතියක් පන්සිල් අධිෂ්ඨාන කරගෙන ඒ සතිය තුළ දී කොපමණ අමාරුවකට වත් එක සික පදයක් වත් නො කඩ කොට ශීලය රැකිය යුතුය. මෙසේ සතියෙන් සතිය පුරුදු කොට මාස වලින් ද අවුරුදු වලින් ද එය පුරුදු කරනු. එසේම අටසිල් රකින්නට අධිෂ්ඨාන කර ගෙන එයද පුරුදු කළ යුතුය. එය පුරුදු කරන තැනැත්තා මේ මාසයේ පෝය සතරට ම සිල් සමාදන් වෙමි’යි අධිෂ්ඨාන කරගෙන එය නොකඩා කළ යුතුය. මේ වර්ෂයේ පසළොස්වක් පෝය දොළසට ම සිල් සමාදන් වෙමිය කියා හෝ ඉටා ගෙන එසේ කළ යුතුය. “මම අද කිසිවකුට කෝප නොවී කිසිවකුට පීඩාවක් නොකොට මෛත්‍රියෙන් වෙසෙමි”යි මෛත්‍රිය අධිෂ්ඨාන කර ගෙන ඒ දිනයෙහි නො කඩ කොට එය පැවැත්විය යුතුය.

ක්‍රමයෙන් දින ගණන් වැඩි කර පුරුදු කරනු. මම මෙපමණ වෙලාවක් භාවනා කරමි”යි ඉටා ගෙන මොන ම කරුණක් නිසාවත් නොනවත්වා නියමිත කාලය සම්පුර්ණ වන තෙක් භාවනා කරනු. බුලත් දුම්කොළ සැපීම, දුම් බීම කරන්නවුන්ට පැය ගණන් දින ගණන් ඒවායෙන් වැළකීම් වශයෙන් අධිෂ්ඨානය පුරුදු කළ හැකිය. අධිෂ්ඨාන ශක්තිය නැතියන්ට පුරුදු වූ නො මනා සිරිත් අත හැරීම දුෂ්කර ය.

පැවිද්දන්ට ද “මේ සතියේ එකම ඇවතකට වත් නොපැමිණ වෙසෙමිය” යනාදීන් කාල පරිච්‌ෙඡ්ද කර අධිෂ්ඨාන කර ගැනීමෙන් අධිෂ්ඨානය පුරුදු කළ හැකිය. ධුතාංග රැකීම ද අධිෂ්ඨාන ශක්තිය ඇතිකර ගැනීමට උපායෙකි. ඒවා ද කාලපරිච්‌ෙඡ්ද කොට අධිෂ්ඨානය ඇති කර ගෙන රැකිය හැකිය. කුඩා කුඩා දේ ගැන අධිෂ්ඨාන කොට ශක්තිය ලබා ගත් තැනැත්තාට ක්‍රමයෙන් කුමක් වුවත් අධිෂ්ඨාන කොට එහි පිහිටීමේ ශක්තිය ලැබෙන්නේය.