ප්‍රථම සංගීති කාලය

බිම්බිසාර-සිද්ධාර්‍ථ යන කුමරහු දෙදෙන මිත්‍රයෝ වූහ. ඒ දෙදෙනගේ පියවරුද එසේම මිතුරෝ වූහ. එයින් බෝසත්තෙමේ බිම්බිසාර කුමරුට වඩා අවුරුදු පසකින් වැඩිමහලුය. බෝසත්තෙමේ විසිනව හැවිරිදි කල ගිහිගෙයින් නික්ම ගොස් සය අවුරුද්දක් ප්‍රදහන කොට තිස්පස් වියේදී බුද්ධත්‍වයට පැමිණ බිම්බිසාර රජුගේ රටට පැමිණියේය. බිම්සර රජ පසළොස් වියේදී රාජ්‍යය ලැබුවේය. ඔහු රාජ්‍යයට පැමිණ සොළොස්වෙනි වර්‍ෂයේදී ඔහුට දහම් දෙසී. බිම්සර රජ දෙපණස් වසක් රාජ්‍යය කෙළේය. බුදුන් හමුවෙන්ට පෙර අවුරුදු පසළොසකි; හමුවූ පසු තිස්දහසකි. ඔහුගේ පුත්‍ර වූ අජාසත් තෙමේ ඔහු නසා දෙතිස් වර්‍ෂයක් රාජ්‍යය කෙළේය. ඒ රජු රාජ්‍යයට පැමිණ අටවෙනි වර්‍ෂයේදී බුදුරජ පිරිනිවියේය. ඉන්පසු සූවිසිවසක් ඒ රජ රාජ්‍යය කෙළේය. බුදුන් පිරිනිවි සත්දිනකින් සුභද්‍ර නම් වෘද්ධ පැවිද්දා කී “ඇවැත්නි පමණය, ශෝක නොකරව්, විලාප නොකියව්; අපි ඒ මහාශ්‍රමණයාගෙන් මිදුණෙමු” යනාදිය සිහිකරන්නා වූ මහාකාශ්‍යප ස්ථවිරතුමා ධර්‍මවිනය සංගායනා කිරීම සඳහා භික්‍ෂූන්ට උත්සාහ ඉපදවිය. බුදුන් පිරිනිවීමෙන් සාධුක්‍රීඩා දින සතද ධාතු පූජා දින සතද ඉක්මිකල්හි අඩමසක් ඉකුත් විය. දැන් ගිම්හානයෙන් මාස එකහමාරක් ඉතිරිය; වස් එළඹීම ළංවී යයි මහාකාශ්‍යප ස්ථවිරාදි තෙරවරු රජගහවේදී ධර්‍මවිනය සංගායනා කරන්නෙමුයි රජගහවට ගොස් පළමු මාසයේදී විහාරවල කැඩුම් බිඳුම් සංස්කරණය කරවා මධ්‍යම වූ නිකිණි මාසයේදී රැස්ව අජාසත්ත රජු විසින් වේහාර පර්‍වත පාර්ශවයෙහි වූ සත්තපණ්ණී ගුහා දොරටුවෙහි කරවූ දර්ශනීය මණ්ඩපයෙහි ධර්‍මවිනය සංග්‍රහය කළහ. ඒ තෙරවරු වනාහි මහාකාශ්‍යප-උපාලි-අනුරුද්ධ-ආනන්‍ද ආදි පන්සියයක් රහතන් වහන්සේය. එය සත්මසකින් නිමාවට ගියේය. සංගීති අවසානයේදී “මහාකාශ්‍යපාදි තෙරවරු බුදුසසුන පන්දහසක් අවුරුදු කල් පවතින්ට සමර්‍ථ එකක් කළහ”යි හටගත් ප්‍රීති ඇතිව සාධුකාර දෙන්නාක් මෙන් මේ මහපොළොව කම්පාවිය. එය වනාහි (46) පන්සියයක් රහතන් විසින් කරන ලද බැවින් පඤ්චසතා යයිද තෙරුන් විසින්ම කරන ලද බැවින් ථෙරිකා යයි ද කියනු ලැබේ.

ප්‍රථම සංගීති කාලය නිමියේයි.