1. නිස්සරණට්ඨය

එහි “නිස්සරණට්ඨය” යනු ක්ලේශයන් කෙරෙන් හා දුඃඛයන් කෙරෙන් මිදුන බව ය. ක්ලේශයන්ගේ ස්කන්ධයන්ගේ නිරෝධය වූ නිර්වාණය නො ලැබුවා වූ නිර්වාණයට නො පැමිණියා වූ සත්ත්වයෝ කොහි සිටියාහුද? කිනම් තත්ත්වයකට පැමිණ සිටියාහුද? ඔවුහු රාගාදි ක්ලේශ සන්තාපයන්ගෙන් ද නො මිදුනෝ ය. පඤ්චස්කන්ධය පරිහරණය කිරීමේ දුඃඛයෙන් ද නො මිදුනෝ ය. ජාති - ජරා - ව්‍යාධි - මරණ - ශෝක - පරිදේවාදියෙන් ද නො මිදුනෝ ය. අපාය දුඃඛයෙන් ද නො මිදුනෝ ය. නිවන වනාහි ඒ ක්ලේශයන්ගේ හා දුඃඛයන්ගේ නිරෝධය වූ බැවින් නිවනට පැමිණියා වූ සත්ත්වයෝ ඒ ක්ලේශයන් කෙරෙන් හා දුඃඛයන් කෙරෙන් මිදුනාහු වෙති. ක්ලේශයන්ගේ හා දුඃඛයන්ගේ නිරෝධය වූ නිර්වාණය සර්වාකාරයෙන් ක්ලේශයන් ගෙන් මිදී පවත්නා ධර්මයකි. නිර්වාණයාගේ ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් හා දුඃඛයන්ගෙන් මිදී පවත්නා බව නිරෝධාර්‍ය්‍ය සත්‍යයාගේ නිස්සරණට්ඨය යි.