96. කැළණිවෙහෙර තරුණ භික්‍ෂුනමක්.

කැළණිවෙහෙර විසූ එක් භික්‍ෂුනමක් කළුදිගාවැව (කාළදීඝවාපි) ගම් දොර පිහිටි විහාරයට ඉගෙනීම සඳහා ගියේ ය. උගන්වන ගුරුවරයා ඔහුට ඇතිවන අනතුරක් දැක ඉගෙනීමට අවකාශ නො දුණි. නැවත නැවත යාච්ඤා කළ විට “ඉදින් ගම ඇතුළට නො යන්නෙහි නම් උගන්වන්නෙමි”යි කීය. හෙතෙම යහපතැයි පිළිගෙන ඉගෙනීම අවසන් කොට හැරී යන්නේ “මාගේ ආචාර්‍ය්‍යවරයා මෙම්හි නො හැසිරිය යුතු ය”යි මට කීය. කාරණය කුමක්දැයි විමසන්නෙමි”යි සිතා පිඬු පිණිස ගමට ඇතුල්විය. කසාවත් වස්ත්‍ර‍යක් හැඳගත් එක් තරුණියක් එගම්හි ගෙයක දොරකඩ සිටියාය. තරුණ භික්‍ෂුව දැක හටගත් ආලය ඇත්තී කිනිස්සෙන් කැඳ ගෙනවුත් පාත්‍රයෙහි වත්කොට හැරී ගෙට ගොස් ඇඳෙහි වැතිර හොත්තීය. මවුපිය දෙදෙන කිමෙක් දැයි විචාළ විට “දැන් මෙතැනින් ගිය භික්‍ෂු මට ලැබෙතොත් ජීවත්වන්නෙමි, නො ලැබෙතොත් මැරෙන්නෙමි”යි කී බැවින් ඒ දෙදෙන වහා දුව ගොස් භික්‍ෂුනමට දන්වළඳන්ට වඩින්ට කීහ. භික්‍ෂුනම නො කැමති වූ විට කාරණය කියා “අපේ ගෙයි මෙපමණ ධනය ඇත. ඇත්තේ එක ම දියණියෝ ය; ඔබට සැපසේ ජීවත් විය හැකිය”යි ඔවුන් කී නමුත් “මට මෙයින් කම් නැතැ”යි කියා යන්ට ගියේය. එවිට ඒ දෙදෙන හැරී ගොස් “ඒ භික්‍ෂුනම නවත්වන්ට නොහැකි විය; තට අන්‍ය වූ කැමති වූ හිමියකු පාවා දන්දෙමු; නැගිට කෑම්පීම් ආදිව කරව”යි කී නමුත් “මට අන් හිමියකුගෙන් වැඩක් නැතැ”යි කියා නොකා නොබී හිඳ සත්වෙනිදා මරණයට පත් විය. මවුපියවරු ඇගේ භූමදාන කෘත්‍යය කොට දන් දී ඇඳ සිටි කසාවත් වස්ත්‍ර‍ය අසළ විහාරයේ සංඝයාට පිදූහ. සංඝතෙමේ ඒ වස්ත්‍ර‍ය කැබලි කොට බෙදීය. එක් මහලු තෙරනමක් තමාට ලැබුණු වස්ත්‍ර‍ කැබැල්ල රැගෙන කැළණි විහාරයට ගියේය. යථොක්ත භික්‍ෂුනම ද එහි පැමිණ සිටි බැවින් මහලු තෙරනම ඒ රෙදි කැබැල්ලෙන් පෙරහනක් සාදා දුන මැනවැ යි භික්‍ෂුනමට කීය. “එය කොහෙන් ලැබුණාදැ”යි ඇසූවිට තෙරනම සියලු ප්‍ර‍වෘත්තිය කීය. භික්‍ෂුනම එයසා “මෙවැනි තරුණියක් හා සංවාසය නොලද්දෙමි”යි ශෝකයට පත්ව එයින්ම කලුරිය කෙළේ ය. (මේ කථාව මැඳුම්සඟි අටුවාවේ රථවිනීතසුත්තවණ්ණනාවෙහි (363) එයි. අංගුත්තර එකනිපාත අටුවාහි ද (13) මෙය සංක්‍ෂේපයෙන් පෙනේ.)