19. සම්ප්‍රයුක්ත ප්‍රත්‍යය

සමවැ හෝ එක්වැ හෝ ඒකවස්තුක - ඒකාලම්බන - ඒකොත්පාද - ඒකනිරෝධ යන සම්ප්‍ර‍යුක්ත භාවයෙන් උපකාරක ධර්‍මයෝ සම්ප්‍ර‍යුක්ත ප්‍ර‍ත්‍යයෝ යි.

චත්තාරෝ ඛන්‍ධා අරූපිනො අඤ්ඤමඤ්ඤං සම්පයුත්ත පච්චයෙන පච්චයො[1]

‘අරූපී සතර නාම ස්කන්‍ධ ඔවුනොවුන්ට සම්ප්‍ර‍යුක්ත ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් ප්‍ර‍ත්‍යය වේ.’

විස්තර:- පෙර කී ඒකවස්තුකාදී ලක්‍ෂණ සතරින් ම යුක්ත වන නාම ස්කන්‍ධයේ (චිත්ත - චෛතසික) අරූප ධර්මයේ මැයි. එහෙයින් එකවර උපදන චිත්ත-චෛතසික ධර්‍මයෝ තමන් උපදනා චිත්ත-චෛතසික ධර්‍මයෝ තමන් තමන් අන්‍යයන් හා සම්ප්‍ර‍යුක්ත වීම් හා අන්‍යයන්ගේ සම්ප්‍ර‍යුක්ත බව තමන් ලැබීම ද ඇති හෙයින් ඔවුනොවුන්ට සම්ප්‍ර‍යුක්ත ප්‍ර‍ත්‍යය ද, සම්ප්‍ර‍යුක්ත ප්‍ර‍ත්‍යයෝත්පන්න ද වෙති.

  1. ප:ප: පච්චය නිද්දෙස 6