7. ඥාන දර්‍ශන විශුද්ධිය

ශ්‍රෝතාපත්ති මාර්ග ඥානය, සකෘදාගාමි මාර්ගඥානය, අනාගාමි මාර්ග ඥානය, අර්හත් මාර්ග ඥානය යන මේ ඥාන සතර ඥාන දර්ශන විශුද්ධිය යි. අනුලෝම ඥානයට අනතුරුව ගෝත්‍රභූ නම් වූ ඥානයෙක් ඇතිවේ. එය නිර්වාණය අරමුණු කරන ඥානයකි. සංස්කාරයන් අරමුණු කොට ඇති වන්නක් නොවන බැවින්, එය ප්‍රතිපදාඥාන දර්ශන විශුද්ධියට අයත් නොවේ. නිර්වාණය දක්නේ වුව ද නිවන් දැකීමෙන් සිදුවිය යුතු ක්ලේශ ප්‍රහාණය නොවන බැවින් එය ඥාන දර්ශන විශුද්ධියට ද ඇතුළත් නොවේ. එය ප්‍රතිපදා ඥාන දර්ශන විශුද්ධි ඥාන දර්ශන විශුද්ධීන් අතර පවත්නා වූ විදර්ශනා පරම්පරාවට අයත් වන බැවින් විදර්ශනා නාමය ලබන විශේෂ ඥානයකි.

අනුලෝම ඥානය ඇතිකර ගත් යෝගාවචරයා හට මාර්ගඥානය ලැබීම සඳහා කළ යුතු තවත් දෙයක් නැත. උඩ දැමූ ගල අහසෙහි නො රැඳී වැටෙන්නාක් මෙන් ඔහුට මාර්ග ඥානය ලැබීම නියතය. පරිකර්මෝපචාර අනුලෝම යන නම් ව්‍යවහාර කරන අනුලෝම ඥාන තුනෙන් එකින් එකට තම තමන්ගේ ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් ස්ඵුල වූ ද සූක්ෂ්ම වූ ද, සත්‍ය ප්‍රතිච්ඡාදකාන්ධකාරයන් දුරු කළ කල්හි යෝගාවචරයාගේ සිත සංස්කාරයන් කරා නොයයි. සංස්කාරයන් කෙරෙහි නො සිටී. නො ඇලේ. නෙළුම් පතට වැටුණු දිය බිඳු මෙන් සංස්කාරයන් කෙරෙන් පෙරළෙයි. හැකිළෙයි. යෝගාවචරයා හට සකල සංස්කාරයෝ ම පළිබෝධ වශයෙන් පෙනෙති. එබැවින් අනුලෝම ඥානයට අනතුරුව සංස්කාරාරම්මණික සිතක් නූපදී. සංස්කාර විරහිත වූ නිර්වාණය ප්‍රථමයෙන් දක්නා වූ පෘථග්ජන ගෝත්‍රය ඉක්ම වන්නා වූ, ආර්‍ය්‍ය ගෝත්‍රයට ආර්‍ය්‍ය භූමියට පමුණුවන්නා වූ, ආර්‍ය්‍ය භූමියට නො පැමිණ ආපසු නො හැරෙන්නා වූ ලෝකෝත්තර මාර්ග චිත්තයට අනන්තරාදි ප්‍රත්‍යය සයෙකින් උපකාරක වන්නා වූ ගෝත්‍රභූ චින්තය උපදනේ ය.

අනු මාතෘකා