හෙළදිව බ්‍රාහ්මණතීය නමැති දොළොස් වර්ෂයෙක් පැවති දුර්භික්ෂයක් විය. ජනපදවැසියෝ ද ගම්වැසියෝ ද යන සියලු දෙන කඳුරටට පිවිසියහ. ඔව්හු කොළ වර්ග කමින් ජීවත්වූහ. ක්‍ර‍මයෙන් ඒ දුර්භික්ෂය සංසිඳී ගිය පසු ඒ මිනිසුන් තමන්ගේ ගම්රටවලට ආවිට විනාශ වී ගිය සිය නිවෙස් දකින්ට ලැබුණි. ඔවුහු ලී දඬු හා වහල් හොයන තෘණ ආදිය නැවත ගෙනවිත් ගෙවල් සාදා ගත්හ. එක් ගම්මුළාදෑනියෙක් ලී දඬු ආදිය ගෙනැවිත් භික්ෂූන්ගේ පරණ ආසනශාලාවක් ඉදිරියෙහි එක් කණුවක් පමණක් සිටුවා ගෙයක් ගොඩනැංවිය; අන්‍යයෝ ද එය දැක එක් කණුව බැගින් සිටුවා ගෙවල් සෑදූහ. ඒ සියලු දෙන එක්ව ආසනශාලා භූමියෙහි ළිඳක් කැපූහ. ගම්දෙටුවා ගොන් රූපයක් සාදා ඒ රූපයේ බෙල්ලේ බැඳි වටිනා වස්ත්‍ර‍යකින් රූපය වසා අසුන්හලට පැමිණ සංඝයාට පූජා කොට “ස්වාමීනි, මේ ගොන්රූපය බෙදාගෙන පරිභෝග කළ මැනවි. එයට වටිනා මිල මම ගෙවන්නෙමි; වස්ත්‍ර‍ය සිවුරු පිණිස වේවා (රූපය සෑදීමට ගත් හණරෙදි ද ලී දඬු ද ඔබගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා වේවා”යි කීය)
හෙතෙම මරණින් පසු පාටලීපුත්‍රයෙහි ධනවත් පවුලක පිළිසිඳ ගති. ඔහුගේ මව වූ ගෘහණියගේ ඇඳේ හිස පැත්තෙහි සත්රුවන් ගොන්රූපයක් පොළොවෙන් ටිකක් මතුවී පෙනුණි. කුසයෙහි දරුගැබ වැඩෙන්නා සේ මේ ගොන්රූපය ද දිනපතා වැඩුණි. කුමරා මවුකුසින් නික්මෙන විට ගොන්රූපය ද පොළොවෙන් සම්පූර්ණයෙන් නික්මුණි. ගොන්රූපය සමග උපන් බැවින් ඕ හට උභයමිත්ත යයි නම තැබූහ. ඔහුගේ මව භාජනයක් ගෙන ගොන් රූපය සමීපයට ගොස් “ඉදින් මාගේ පුතාගේ පිනින් හටගත්තේ නම් සත්රුවන් වගුරව”යි කීය. එවිට ගොන්රූපයෙන් සත්රුවන් වැගිරී භාජනය පිරී ඉතිරී ගියේය. මෙසේ වෛශ්‍ර‍වණයාගේ භද්‍ර‍ඝටය ලැබුණ කලක මෙන් ඔවුන්ට සම්පත්තියෙන් අඩුවක් නැතිවිය.
කුමරා ක්‍ර‍මයෙන් වැඩී එක් දිනක් උයන්කෙළියට යනු කැමති විය. උයනටත් ගෙටත් අතරෙහි සත්රුවන් ගමන් මඩුවක් මැවුණි. උයනට යන හෙතෙම සාරමසක් ඒ මණ්ඩපයෙහි ගත කරයි; හැරී එන විටත් හාරමසක් රුවන් මණ්ඩපයෙහි ගත කරයි. හෙතෙම සිය නිවෙසට අවුත් “සත්රුවන් මණ්ඩපයේ යම් යම් දෙයක් ගනු කැමති නම් ඒවා ගනිත්වා”යි මිනිසුන්ට කියයි. මිනිස්සු තමන් කැමති කැමති දේ ගෙන ගොස් තුමූද ධනවත්තු වූහ. ඔවුහු උසභමිත්තගේ වර්ණනාව කියන්ට පටන් ගත්හ. රජුට මේ ගුණකථාව අසන්ට ලැබී උසභමිත්තයා මරවන්ට අදහස් කොට ඇමතියන්ගෙන් විචාළේය. ඔහු මරන්ට නොහැකියයි ඇමතියන් කී විට රජ ඔහු උයනට ගිය විට ඔහුගේ මවුපියන් සිර කරවන්නෙමියි සිතා ඒ කාලය පැමිණි විට ඔවුන් සිරභාරයට ගන්ට නියම කෙළේය.
වෘෂභමිත්‍ර ඒ උයනට ගොස් හැරී ආවිට තමාගේ මවුපියන් නොදැක ආරක්ෂකයන්ගෙන් විචාරා රජු විසින් සිර කරවන ලද බව දැන සංවේගයට පත්ව “මාගේ මවුපියන් සිරකිරීමට සමර්ථයෙක් මෙලොව ඇද්දැ”යි කියමින් තමාගේ බෙල්ලේ බැඳ තිබුණු පූන නූල රැගෙන මිරිකුවේය. එකල්හි ඒ රජ බිම වැටී පෙරළෙන්නට පටන් ගති. වෙදවරු පිළියම් කිරීමට අසමර්ථ වූහ. රජ තෙමේම කාරණය වටහා ගෙන ඔහුගේ මවුපියන් නිදහස් කරවීය. රටවැසියන්ට මේ කාරණය දැනගන්ට ලැබී “උසභමිත්තගේ නිර්දෝෂී මවුපියවරු සිරකරන ලදහ”යි කිපී දඬු මුගුරු ආදිය ගෙන රජු මරා “කවරෙක් රජවන්නේදැ”යි උද්ඝෝෂණයක් කළහ. දනව් වැසියෝද නාගරිකයෝ ද එක්වී “අන්‍යයකුට රජකම් නොකළ හැකිය. වෘෂභමිත්‍ර‍යා රජබවට පත් කළ යුතුය”යි කියා එසේ කළහ. හෙතෙම ධර්මයෙන් රාජ්‍යය කොට ත්‍රිවිධ රත්නය පුදා මරණින් මත්තෙහි දෙව්ලොව උපන්නේය.