තව ද ක්ෂමා පරවීමට උපදෙස් දක්වනු සඳහා එක්තරා භික්ෂු කෙනකුන් වහන්සේ ගේ වත කියමු.
කෙසේ ද යත් -
ඒ භික්ෂූන් වහන්සේ ද බුදුන් ගෙන් කමටහන් ඉගෙන ගෙන වලට පලා ගොසින් භාවනා කොට රහත් ව ලත් ගුණය බුදුන්ට දක්වනු නිසා වැඩ හුන් තැනින් නික්මුණු සේක. අතුරු මඟ එක් ගමෙක හිඳිනා එක් ස්ත්රියක් සමණන් හා ඩබරක් කොට ලා උන් ගෙයි නැති තැන දෙමවුපියන් අතුරට යන්ට නික්ම අතුරු මග දී තෙරුන් වහන්සේ දැක, ‘තනි ව යන ගමන් මුන් වහන්සේ ලා කැටි ව යෙමි’ පසු පස්සෙහි නික්මුණා ය තෙරුන් වහන්සේ උන් නුදුටු සේක.
සමණෝ ත් ගෙට අවුත් උන් නො දැක දෙමවුපියන්ගේ ඔබ ගිය නියා යයි ලුහු බඳවා ගොසින් දැක ගෙන මුන් තනි ව මෙතෙක් තැන් එන්ට කාරණ නැත. කවුරුන් හා කැටිව ආ නියා දෝ හෝ’ යි බලන තැනැත්තෝ තෙරුන් වහන්සේ දැක ‘මුන් කැඳවා ගෙන යන දෑ මුන් දෑ වනැ’යි සිතා ගෙන තෙරුන් වහන්සේට අනාදර ලෙස දෙඩූහ. උපාසිකාවෝද ‘මුන් වහන්සේ මා නුදුටු සේක. කළ කථා පමණකු ත් නැත. ඔබට නො දෙඩුව මැනැවැ’යි කිවු ය. ‘තෙපි තොප දුටත් කථා කළත් කියාද? තොපගේ බස්වලින් සැබෑවට ගත මනා බසු ඇත් ද? තොපට කළ මනා දෙයක් තුලුන්ට ම කෙරෙමි” ගෑනි ය කෙරෙහි කළ ක්රෝධයෙන් තෙරුන් වහන්සේ තමන්ට සැක වූ සෙයින් තෙරුන් වහන්සේ මරා තළා බොහෝ ගහට කොට පියා උපාසිකාවන් කැඳවා ගෙන නික්මුණ වූ ය.
කෙලෙස් ගහට නැති තෙරුන් වහන්සේට ගෙඩි ගහට ය වැදලා ඇඟ මුළුල්ලේ ම වයිරි නැංගේ ය. වෙහෙරට ගිය තෙරුන් වහන්සේට ආගන්තුක සාද කරන වහන්දෑ සිත වයිර නැතත් ඇඟ වයිරි දැක ‘මේ කිම් දැ’යි විචාළ සේක. තෙරුන්වහන්සේ එපවත් මුළුල්ලම කී කල්හි වහන්දෑ ‘ඇවැත්නි, ඌ එ ලෙස කරන ගමනේ කීයේ කෙළේ කිම්ද, ඌ කෙරේ ක්රෝධයෙක් ඇති වී ද නොවී දැ’යි විචාළ සේක.
‘මට උපන් ක්රෝධයෙක් නැතැ’යි කී කල්හි ඒ වහන්දෑ බුදුන් කරා ගොසින් ‘ස්වාමීනි, අපි මුන් මරණ තළන ගමනේ ක්රෝධයෙක් වී දැ’යි විචාළහ. මූ නැතැ යි කියා තමන් රහත් නියාවක් හඟවතී’ කී සේක. බුදුහු උන් වහන්සේට ක්රෝධ නැති නියාව හඟවන සේක් හෙම්බා මහණෙනි, යම් කෙනෙක් සත්වයන්ට කරන්නා වූ හිංසා පීඩා තබා පියා ඉන් වැළකි හෙයින් තුමූත් අනුන් හිංසා පීඩා නො කෙරෙත් ද, අනුන් ලවා ත් නො කරවත් ද උන් උත්තම ය යි කියමි. එ හෙයින් තුලු ත් තමන් රහත් හෙයින් අනගැමීන්ට ක්රෝධ නට ම හෙයින් උන් කෙරේ ක්රෝධ නො කළහ’යී වදාළ සේක. දේශනා කෙළවර බොහෝ දෙන නිවන් දුටහ.
එ හෙයින් සත් පුරුෂයන් විසින් ලොවී ලොවුතුරා ගුණ විශේෂයට පැමිණීමෙහි රුචිය ඇත් නම් සියලු අවැඩට මුල් ව සිටිනා ක්රෝධය දුරු කොට සෙසු අකුසලු ත් දුරු කරන්ට උත්සාහ කටයුතු.
________