එ කල සුළු අනේපිඬු සිටාණෝ “සත්ත්‍වයෙනි! මාගේ බුදුන් දක්නා තෙක් කිසි උකටලියක් නො වව. බත් බුලත් වස්ත්‍රාභරණ හෝනා හිඳිනා දෑ නො සොයා මේ සියල්ලම මාගෙන් ගනුව”යි පිරිස් කඳවුරු මැද බෙර ලවා එ තෙක් සත්ත්‍වයන්ට එ තුන්මස මුළුල්ලෙහි සියලු බත් බුලත් වස්ත්‍රාභරණ මල් සුවඳ නහන බොන පැන් ගිනි දර දක්වා තමන්ගෙන් ම සපයා දුන්හ. ඔවුන් අමිත භෝගී සිටාණ කෙනකුන් නො වත්, කෙසේ සපයා දුන්නු ද? යත්; බුදුන්-රහතුන්-දෙවියන්ගේ ආනුභාවයෙන් ම දුන්නැයි දත යුතු.
දවසෙක මහපිරිසට සියලු උපකරණ සම්භාර දුන් කල්හි සිටාණන්ගේ භාණ්ඩාර ගෙවල් පිසපුවා සේ සිස් වෙයි. එ කල බුදුන්ගේ ආනුභාවයෙන් රාත්‍රිය මුළුල්ලෙහි දෙවියෝ දිව අවුදින් ඒ සියලු භාණ්ඩාගාර ගෙවල් බළල්වා උතුරුවා සියලු සම්පත්තියෙන් පුර පුරාලා යෙති. සත්ත්‍වයෝ සිටාණන්ගෙන් ම දෙන ලද සම්පතැ යි සිත සිතා, සිටාණන් හා ලියන්නෝ දනිති. එහි අතුර සෙසු කෙනෙක් නො දන්නාහු ය.
එ තුන්මස මුළුල්ලෙහි මුගලන් මහතෙරුන් වහන්සේ මහ පිරිසට බණත් වදාළ සේක. සත්ත්‍වයන් විචාළ ප්‍රශ්නත් වදාරා හැම දෙනාටම උකටලියක් වැද්ද නුදුන්සේක. ඒ සා මහ පිරිස හුන්තෙන වේවයි මල ගන්‍ධයෙක් මුත්‍ර ගන්‍ධයෙක් වේවයි නොවී ය. උතුරුකුරුදිව සත්ත්‍වයන්ට සේ ම සියලු කුණප ම මහ පොළොවට ම අන්තර්ධාන වෙයි. දෙවියෝ ගඳ මහන් පව්වෙන් සුවඳ මඳ පවන් මෙහෙයා මහපිරිස සුවඳ පිඩක් සේ කොට හැම වේලෙහි ම සන්තෝෂ කරවති. ඒ තුන්මස මුළුල්ලෙහි ඒ සා මහ පිරිසින් ඔවුනො‘වුන් කෙරෙහි ආක්‍රොශ පරිභවයෙක් වේව යි, ඔවුනොවුන්ට අමනෝඥ වචනයෙක් වේව යි, ඔවුනො‘වුන්ට අමෛත්‍රීන් බැල්මක් බැලූ කෙනෙක් වේව යි නැත. හැම දෙන ම ඔවුනො‘වුන් කෙරෙහි දරුවන් දෙමවුපියන් කල්‍යාණ මිත්‍රයන් සේ මෛත්‍රී ම කළහ. ඒ තුන් මස මුළුල්ලෙහි සියලු සත්ත්‍වයන්ට ම කාමවිතර්කාදි පාප චේතනාවෙකු දු තමා ම නො වී ය. මේ සියල්ලම ඉද්ධ්‍යනුභාවයෙන් ම වීය යි දතයුතු.
ඉක්බිත්තෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ තුන්ලොවට නැගූ මහා ප්‍රදීපයක් සේ දිලිහි දිලිහී පාණ්ඩුකම්බලාසනයට නැඟී යට කී ක්‍රමයෙන් සද්ධර්ම ලීලාවෙන් වැඩහුන් කල්හි - පෙර මිනිස්ලොව දී සිල්වත් කෙනකුන් වහන්සේට එක බත් සැන්දක් පමණ පිළිගන්වාලූ ඉන්‍දක නම් දුගියෙක් ඒ පිණින් මිය ශක්‍රපුරයෙහි මහේශාක්‍ය ඉන්‍දක නම් දිව්‍යරාජයෙක් ව ඉපැද තමා ඇඟින් නිකුත් රසින් සියලු දෙවියන් අභිභවනය කොට වෙසෙයි. තවද මිනිස්ලොව දී දොළොස් යොදනක් මානයෙහි කැටින් කැට ගන්වා ලිප් බඳවා දස දහසක් හවුරුදු මුළුල්ලෙහි මුළු දඹදිව යාචකයන්ට අබුද්ධෝත්පාදයෙහි මහදන් දුන්නා වූ අංකුර නම් රජෙක් ඒ පිනින් මහේශාක්‍ය දිව්‍යරාජයෙක් ම නො එක් ශතසහස්‍ර දිවනළුවන් පිරිවරා උපන. මෙකී අංකුර නම් දිව්‍යපුත්‍රයා හා ඉන්‍දක නම් දිව්‍යරාජයා හා දෙදෙන ඔවුනො‘වුන් හා මන්ත්‍රණය කරන්නා වූ “අද බුදුහු පාණ්ඩුකම්බලාසනයෙහි වැඩහිඳ විජම් බණ වදාරණ සේක. එ විජම් නම් ඉතා දැඩි දෙයෙක් ල. බුදුන් ළඟ හිඳ අපි දෙදෙන සිත්හෙළා බණ අසම්හ, ඇසිල්ලෙකින් බොහෝ දෙවියෝ රැස්වෙති. එ කල අපට අවසර නො ලැබෙයි. අපි දෙදෙන පළමුව ගොස් බුදුන්ළඟ හිඳුම්හ යි මන්ත්‍රණය කොට දෙදෙන අත්වැල් බැඳ ගොස් ඉන්‍දක නම් දිව්‍ය රාජයා බුදුන් දකුණු දනමඬලට නුදුරුව හිඳ ගත. අංකුර නම් දිව්‍යරාජයා වම් දනමඬලට නුදුරුව හිඳගත.
එ කල බුදුන් ශක්‍රපුරයට විජම් දේශනාවට වැඩි බැව් අසා මාතෘ නම් පුරුෂ දිව්‍යරාජන් ව තුෂිත භවනයෙහි උපන් මෑණියන් වහන්සේ “ම පුතණුවන් වහන්සේගේ දහම් අමා මා සිත් සේ උකා බොන දවසෙක. මේ කප් ලක්‍ෂය මුළුල්ලෙහි නො එක් ජාති කෝටියෙහි මා ඔබට කළා වූ දරු ප්‍රේමයෙහි පල විඳගන්නා වූ දවසෙක. මහෞෂධ පණ්ඩිතත ව පවා උපන් කෙනෙහි මට දිව්‍ය වූ ඖෂධයකින් සංග්‍රහ කළ සේක. වෙසතුරු රජකළ මා කුසින් උපන් විගස ම සන්තෝෂයෙන් දෑස් දල්වා මා මුහුණ බලා “අම්ම! දන් දෙන වස්තුවක් මා අත තබව”යි මධුර වූ තෙපුල් කියා මා සිත් සැනසූ සේක. මේ ජාතියෙහි ලුම්බිනී වනයෙහි දී මා කුසින් බිහි වලා වැඩ සත් පියවරක් නඟා ගොස් මහත් වූ ජය සිංහනාද කොට මාගේ කන්හි අමාවතුර නැමූ සේක.
තෙසු ජාතිවල මට කළා වූ සුරතල් මෙතෙකැ යි පමණ නැත. දැන් ලොව්තුරා බුදු ව තුන්ලෝ මුදුන් වූ සමයෙහි මට මිහිරි වූ නිවන් අමා දෙන සේක. එහි රස බලම්හයි, සිරිබර පුතුන් වැදූ මෑණියන්ගේ සිරිකර කම් පවිමි”යි සිත සිතා තුන්ගවු උස දිව්‍ය ශරීරයෙකින් හා ගව්වක් උස මිණි ඔටුන්නකින් හා සැට ගැලක් පමණ දිව්‍යාභරණයෙන් හා ස්වලඞ්කෘත ව යහලක් සුවඳවිලවුන් දරා ලක්‍ෂ කෝටි ගණන් දිවනළුවන් පිරිස් පිරිවරා තුසී පුරෙන් බැස සියලු දෙවියන්ගේ ශරීරප්‍රභා නිෂ්ප්‍රභා කෙරෙමින්, පුතනුවන් වහන්සේගේ ශරීරප්‍රභාවෙන් හා තමන් වහන්සේගේ ශරීර ප්‍රභාවෙන් හා හිරු සඳු දෙදෙනාගේ රස් එකතෙ‘නට ගියා සේ ඒකාලෝක කෙරෙමින් අවුත් සියලු දිව්‍ය සේනාවට පළමු කොට පුතණුවන් වහන්සේගේ දක්‍ෂිණභාගයෙහි දොහොත් මුදුන් දී හිඳගත් සේක.
එ කෙණෙහි දසදහසක් සක්වළ සතළිස් දහසක් වරම් රජදරුවෝ ය, දසදහසක් ශක්‍රයෝ ය, දසදහසක් සුයම් රජහු ය, දස දහසක් සන්තුෂිත රජහු ය, දසදහසක් සුනිර්මිත රජහු ය, දසදහසක් පරනිර්මිත රජහු ය, එක් ලක්‍ෂ පනස් දහසක් මහාබ්‍රහ්ම රජහු යයි යනාදි සියලු දිව්‍යරාජසේනාව ම ඔවුනොවුන් පරයා දිව අවුදින් වන්හ. මෙසේ ආනුභාව සම්පන්න දෙවියන් එ ත් එ ත් අල්පේශාක්‍ය දෙවියෝ පසු බැස බැස ගොස් සමහරු සක්වළගල් මුදුනේ ගැහැටි ගැහැටී සිටිති. සමහරු යුගන්‍ධරාදි සත් කුලපවුවන් කරා පසු බැස එහි දු ගැහැටි ගැහැටී සිටිති. සමහර බලවත් දෙවියෝ පසු බැස බැස ලක්‍ෂයක් දහසක් සියයක් යොදුන් තෙන ගැහැටි ගැහැටී සිටිති.
යට කී දොළොස් යොදනෙක ලිප් බඳවා අබුද්ධෝත්පාදයෙහි නො සිල්වත් තෙනට දන් දුන් අංකුර නම් දිව්‍යරාජයා තමන්ගේ අබුද්ධෝත්පාදයෙහි පින් කළ අඩුවක් මිස, බොහෝ දානපරිත්‍යාග කළ මහ පින් බලයෙන් බුදුන් වම් දණමඬල සමීපයෙන් පසු බස්නේ බොහෝ තෙනක් නො ගොස් දොළොස් යොදනක් පමණ තැන් පසුබැස හුන්නේ ය.
යට කී සිල්වත් කෙනකුන් වහන්සේට එක බත් කෙනෙස්සක් පමණ දන් දුන් ඉන්‍දක නම් දිව්‍යරාජයා තමා කළ පින් මා හැඟි හෙයින්, තමා මහත් වූ ආනුභාව ඇති හෙයින් අඟලක් පමණ තෙනුත් නො සෙල්වී ම බුදුන් දකුණු දණමඬල සමීපයෙහි ම සිනා සිසී කිසි භයක් නැති ව හුන්නේ ය.
බුදුහු ඒ දිව්‍යරාජයන් දෙදෙනාගේ කුශල විභාගය පළමු කොට මේ දිව්‍යසේනාවට හඟවා සත්ත්‍වයන් දානයෙහි පළමු කොට පිහිටුවා පසුව විජම් දෙසමි යි සිතාලා දොළොස් යොදනෙක ගොස් හුන් අංකුර නම් දිව්‍යරාජයාට අංකුරය යි මහත් කොට හඬ ගා වදාළ සේක. ඒ ශබ්දය සක්වළගල් පරියන්ත ව බඹලොව ගසා සිටි දිව්‍යසේනාවට ම ඇසින. දෙවියන්ට ම මතු නො වෙයි. මිනිස් ලොව සියලු මනුෂ්‍යයෝ ද ඇසූහ. සැවැත් නුවර සතිස් යොදනෙහි සිටි මහ පිරිස බුදුන් අංකුර ය යි වදාළ බස අසා එකෙණෙහි කොල! අප බුදුන්ගේ කටහඬෙක. මුයෙන් නො බැනව”යි කියා දොහොත් මුදුන් දී දෙව්ලෝ බලා සිටියහ. එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ:
මහාදානං තයා දින්නං - අංකුර දීඝමන්තරෙ,
සුවිදූරෙ නිසින්නොසි - ආගච්ඡ! මම සන්තිකං - යි.
යන මේ ගාථාව සියලු සතුන්ට ම ඇසෙන සේ වදාරා “අංකුරය! පෙර තෝ දස දහසක් හවුරුදු දොළොස් යොදනෙක ලිප් බඳවා මහදන් දුන්නෙහි ය, දුර සිටින, මා ළඟට පලා වර, ඉන්‍දකයා සේ ම මා සමීපයේ හිඳ බණ අස. ඉන්‍දකයා දුන්නේ එක බත් සැන්දක් වුව තා කළ පින් බොහෝ වුව. මා ළඟට පළා වරැ”යි වදාළ සේක. එකල අංකුර නම් දිව්‍යරාජා හුනස්නෙන් පැන නැඟී බුදුන් වැඳ සිට:
අයං සො ඉන්‍දෙකා යක්ඛො - දජ්ජා දානං පරිත්තකං,
අතිරොචති අම්හෙහි - චන්‍දො තාරාගණෙ යථා - යි.
යන මේ ගාථාව කියා “ස්වාමීනි! පෙර මම අබුද්ධෝත්පාද කාලයෙහි ඉපැද සිල්වතුන් නොලදින් බොහෝ දාන පරිත්‍යාග කෙළෙමි. සද්ධු වූ කුඹුරෙක යාලක් වපුට පෑලක් ලබන්නා සේ නො සිල්වතුන් විෂයෙහි බොහෝ වූ පින් කොට ස්වල්ප වූ ආනුභාවයක් ලදිමි. තෙල ඉන්‍දක නම් දිව්‍යරාජයාණෝ සරු වූ කෙතෙක පෑලක් වපුට යාලක් ලබන්නා සේ නුඹ වහන්සේගේ බුද්ධෝත්පාදයෙහි සිල්වතුන් විෂයෙහි පමණ වූ පිනක් කොට අපමණ වූ ආනුභාව ලදින් අප හැම අභිබවා තරු මැද සඳ සේ දිලියෙන්නේ වේ ද ස්වාමීනි”යි කීය.