එ කල දඹදිව තීර්ථකයන් කෙරේ පැහැද උන්ට මහත් වූ සත්කාර කරන්නා වූ නාලන්‍දා නුවර උපාලි නම් සිටාණන් හා විශාලා නුවර සිංහ නම් සිටාණන් හා කිඹුල්වත් නුවර වප්ප නම් ශාක්‍යයන් හා ශ්‍රීවන්තයෝ තුන් දෙනෙක් වූහ. එ කල තීර්ථකයෝ ද මේ ආදි තමන් තමන්ගේ දෘෂ්ටිගතුවන් කරා ගොස් “භවත් ගෞතමයෝ සැඟවී පලායන්ට සිතති. අපට සහාය වව ඔවුන් යා ත් නො දෙම්හ. අපගේ පෙළහර බලන්ටත් එව”යි කියා තමන් තමන්ගේ දෘෂ්ටි ගත් බොහෝ අඥාන වූ මහපිරිස් ගෙන බුදුන් පසුපස්සෙහි සිංහසේනාවක් පසුපස්සෙහි ගමන් ගත් ශෘගාල පිරිසක් සෙස් නික්ම බුදුන් දහවල් වැළඳූ තෙන තුමූ රෑ ලගිමින්, බුදුන් රෑ ලැගි තෙන තුමූ දහවල් බා ගනිමින්, මෙසේ සාරමස මුළුල්ලෙහි බුදුන් පසුපස්සෙහි ම ගියහ.
එ කල ස්වාමිදරුවෝ ද සියලු ජනයන් විසින් කරන ලද පූජා සත්කාර විඳ විඳ අපමණ වූ මහ පිරිස් ගෙන ඇසළ මස පුර අටවක සැවැත් නුවර ගොස් වන් සේක.
තීර්ථකයෝ ද “මහණ භවත් ගෞතමයෝ ඉවතෙක නො ගොසින් සැවැත් නුවර බලා ම යන්නාහ. පෙළහර පානා බවු සබා ම සැටි ය. එතෙකින් කුමක් කරමෝ ද, දුටුවක් දතුම්හ”යි සිත සිතා තමන්ගේ මිථ්‍යදෘෂ්ටි ගත් පිරිස් ගෙන සැවැත් නුවර වැද තමන් තමන්ගේ ලබ්ධි ගත්තා වූ ජනයන් නළවා ලක්‍ෂයක් ලැබගෙන, ඒ ලක්‍ෂය වියදම් කොට අපි දු උන් සේ ම මණ්ඩපයෙක දී පෙළහර පාම්හ යි කිය කියා කිහිරි පාදයන් හිඳුවා මනෝහර වූ මණ්ඩපයක් කොට හුදු නිල්පුල්මලින් සොයා නො එක් සැරහුම් කළහ.
කොසොල් රජ්ජුරුවෝ ද බුදුන් වැඩි දවස් අනාථපිණ්ඩිකාදි ශ්‍රද්ධාවන්ත සත් කෙළක් පමණ මනුෂ්‍යයන් ගෙන මහත් වූ පූජාවෙන් බුදුන්ට පෙරගමන් කොට බුදුන් දෙව්රම් වෙහෙර ලා බුදුන් වැඳ එකත්පස් ව හිඳ “ස්වාමීනි! මේ මහ පිරිස නුඹ පසුපස්සෙහි කුමක් නිසා එද් දැ”යි විචාළහ. මහරජ! මා විසින් දක්වන්නා වූ යමාමහ පෙළහර බලන්නට රැස් වන්නාහ යි වදාළ සේක. ස්වාමීනි! කොතෙනෙක දී පෙළහර පානා සේක් දැ යි විචාළහ. මහරජ! තාගේ නුවර වාසල් දොරට නුදුරු තෙන අඹඹගසක් මුල දී ය යි වදාළ සේක. එසේ වී නම් ස්වාමීනි! තීර්තකයෝ තුමූ ද පෙළහර පාම්හ යි මණ්ඩපයක් කෙරෙහි ස්වාමිදරුවන්ට ද අනගි වූ මණ්ඩපයක් කරවාලනු කැමැත්තෙමි යි දැන්වූහ.
එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ “මහරජ! තොපට බැරි ය, අපට මණ්ඩපයක් කරන කෙනෙක් ඇතැ”යි වදාළ සේක. එ වේලෙහි කොසොල් රජ්ජුරුවෝ “ස්වාමීනි! මේ මුළු දඹදිව් තෙලෙහි මා ඇර නුඹවහන්සේට මණ්ඩපයක් කරවන තරම් මටත් වඩනා කෙනෙක් ඇද්දැ”යි කීහ. ස්වාමිදරුවෝ “මහරජ මනුෂ්‍යයන් කරවන මණ්ඩපයෙක් නම් තොපි ම කරවන්නා වාද. සක්දෙව් රජ දොළොස් යොදුන් නිලුපුල් මණ්ඩපයක් මට කොට දෙයි. මේ සා මුළු දඹදිව සත්ත්‍වයන් හැමදෙනා අවුත් සිටිනේ ඒ මණ්ඩපය ඇතුළෙහි ම ය. තෙපි මුසුප්පු නොව පෙළහර බලන්නට සැරහී ගනුව”යි වදාළ සේක. ස්වාමීනි! ඒ පෙළහර පානේ කවර දවස් දැ යි විචාළහ. මහරජ! මෙයින් සත්දවසක් ගියකල ඇසළ මැදි පොහෝ ලද උත්‍රසළ නැකතිනැ යි වදාළ සේක. එ වේලෙහි රජ්ජුරුවෝ ඉතා විස්මය පත්ව තමන් පෘථග්ජන හෙයින් තව ද: මඳක් සැක ඇති ව “ස්වාමීනි! මෙ පවත් බොහෝ සත්ත්‍වයන්ට සැලකම් වම් දැ”යි විචාළහ. මහරජ! සැක නැති ව ම පොහොසතු නම් මුළු දඹදිව සත්ත්‍වයන්ටත් සැලකරව යි වදාළ සේක.
එ වේලෙහි රජ්ජුරුවෝ සැක නැති ව නුවරට වැද මඟුලැතු සරහා අමාත්‍යයන් ඇතුපිට හිඳුවා “අප බුදුහු මෙයින් සත්දවසක් ගිය කල යමාමහ පෙළහර බලන කෙනෙක් රැස් වව”යි කියා නුවර මුළුල්ලෙහි රන් බෙර ලවා සැලකළාහු ය. එවේලෙහි දෙවියන්ගේ ආනුභාවයෙන් ඒ කනක භේරිනාදය දස දහසක් යොදුන් දඹදිව මුළුල්ලෙහි දොර දොර ලවන බෙර සේ දොර දොර සිට හඬ ගානා සේ විශේෂයෙන් ඇසී ගිය. දෙවන දවසු දු එසේ ම බෙර ලැවූහ. තුන්වන දවසු දු, සතරවන දවසු දු පස්වන දවසු දු, සවන දවසු දු එසේ ම එ බෙර ලැවුවාහු ය. එසේ එසේ ම මුළු දඹදිව සත්ත්‍වයෝත් එ බෙරහඬ ඇසුවාහු ය. සත්වන දවස් උදාසන බෙර ලැවු හඬ අසා දසදහසක් යොදුන් දඹදිව මනුෂ්‍යයන් අතුරෙන් යම් යම් කෙනෙක් එ පෙළහර බලම්හ යි සිතූ නම් ඒ සිත හා සමග සැවැත් නුවර අවුත් පෙනී ගියාහු ය. මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ගතුවා වූ සත්ත්‍වයෝ ද ගැළවුන මනා කෙනෙක් අවුත් පෙනී ගියාහු ම ය.
එ කල තීර්ථකයෝ “මහණ භවත් ගෞතමයේ අඹගසක් මුලදී පෙළහර පවිමි යි නො සලකා දෝ හෝ පළමු කොට ම කියා දමාපු ය. කොල! උපදෙසක් ඇත. උන්ගේ බස බොරු කරම්හ. මෙ නුවර අඹගස් නැසි කරම්හ”යි මන්ත්‍රණය කොට තමන් තමන්ගේ ලබ්ධි ගත් සිටුවරුන්ගේ බොහෝ සම්පත් ඇරගෙන නුවර අඹගස් ඇති ඇතියන්ට සියක් වටනා ගසට දෙසියයක් දී, දෙසියයක් වටනා ගසට සාරසියයක් දී, මෙසේ මෙසේ ම අඹගස් කපන්නාහු නුවර සිසාරා යොදනක් මානයෙහි තමන්ට විෂය වූ යම් තැනෙක එක් පෙති දෙපෙති අඹපැල දක්වා උදුරා හැර තමන් තමන් අඹ අඹා ම විනාශයට පැමිණෙන නියාවට පළමු කොට ම කාරණ පානා සේ, එ නුවර අඹගස් අඹ අඹා ම පාළු කළහ.
ඉක්බිත්තෙන් ඇසල මැදි පොහෝ දිනයෙහි ස්වාමිදරුවෝ උදය කළමනා සියලු බුද්ධකෘත්‍යය නිමවා පාත්‍ර සිවුරු දරා, මහසඟ පිරිස් පිරිවරා සිඟා වඩනා සේක් නුවර වාසල් දොරට පැමිණි සේක. එ කල රජ්ජුරුවන්ගේ ගණ්ඩම්බ නම් උයන් ගොව්වා උයන බලා ඇවිදිනේ දිමිකැදැල්ලෙක සැඟවී මුහුකුරා විලික්‍ෂ ව තුබූ කොමඩු පුසුල් සා මී අඹපතක් දැක කඩාගෙන මේ අකාල ඵලය රජහට දෙමි යි සතුටු ව රජගෙට යනුයේ සිඟා වඩිනා බුදුන් දැක උපන් පස්වනක් ප්‍රීතින් පිනා “මේ අඹඵලය රජ්ජුරුවන්ට දුනිම් නම් රජ්ජුරුවෝ ඉතා සන්තෝෂ වූ නම් මට අට මස්සක් හෝ දෙති. සොළොස් මස්සක් හෝ දෙති. තවත් පැහැද ගියෝ නම් මේ ජාතියෙහි රැකෙන පමණක් සැපත් දෙති. බුදුන්ට පිළිගැන්වීම් නම් ජාතිසහස්‍රෙයක මට මහත් වූ සම්පත් ලැබෙයි. සසරින් ගැළවීමට කාරණ වෙයි. අද මේ බුදුන්ට ම පිළිගන්වමි” යි සිතිා මී අඹපක දෑතින් ගෙන නැඹුරු ව බුදුන් සමීපයට ගොස් “ස්වාමීනි! මේ අඹපත පිළිගෙන ගැත්තවුට අනුග්‍රහ කොට වදාළ මැනැවැ”යි කියා බුදුන්ගේ ශ්‍රීහස්තයට පිළිගැන්වීය.
එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ අනඳ මහ තෙරුන් වහන්සේ මුහුණ බලා අඹ පක ඔබ අතට දුන් සේක. ඔබ ද තමන් වහන්සේ බුදුන්ගේ අදහස් දන්නා මහනුවණ ඇති හෙයින් ස්වාමිදරුවන් බැලු බැල්ම හා සමග “බුදුහු අඹපක මෙතෙන දී වළඳනු අභිප්‍රාය ඇතිසේකැ”යි දැන එ කෙණෙහි ම අඹපක පොතු ගලවා බුදුන්ගේ පාත්‍රයට පිළිගන්වා එ තැන්හි ම බුද්ධාසනයක් පනවා “ස්වාමීනි! මෝහට අනුග්‍රහ පිණිස මොහු බල බලා සිටියදී ම මේ අඹපක වළඳා මැනැවැ”යි ආරාධනා කළ සේක.
එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ පනවන ලද බුද්ධාසනයෙහි වැඩහිඳ වළඳන්නට පටන්ගත් සේක. එ කෙණෙහි දෙවියෝ උයන් ගොව්වා හැර සෙසු කෙනකුන්ට නො පෙනෙන සේ බුදුන් සිසාරා මුවා කළහ. එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ ද ඒ අඹපක වළඳා “ආනන්‍දය! තෙලෙ අඹ ඇටය තුලු ලවා මෙ තෙන රෝපණය කරව, එයින් දැන්දක් අඹගසෙක් නැඟෙ”යි වදාළ සේක. එ වේලෙහි අනඳ මහ තෙරුන් වහන්සේගේ නියෝගයෙන් හේ තෙම ස්වාමිදරුවන් අභිමුඛයෙහි පස් පීරා අඹ ඇටය රෝපණය කෙළේ ය. එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ ශ්‍රි හස්තය ශෝධා ශ්‍රී මුඛයෙහි පැන් එතෙන වත්කොට වදාළ සේක. එ කෙණෙහි “ස්වාමීනි! නුඹවහන්සේ පෙළහර පානා බවට මම් ම දෙස් කියමි”යි මිහිකත මුව විවර කළා සේ පොළොව දෙසිදුරු කොට ගෙන ස්වාමිදරුවන්ගේ තේජෝ නමැති සේවකයා තුන්ලෙව්හි ඇවිද ඔබ හා සමයක්හු නො දැක, නැවත ඔබ කරා පැමිණ ඔබ පාදමූලයෙන් පැනනැංගා සේ නඟුලිසක් ප්‍රමාණ ඇති සුරක්‍ෂිත වූ අංකුරයෙක් මහා යන්ත්‍ර නළෙකින් ලාක්‍ෂාරස හැල්ලක් විද්දා සේ ඇසිපිය නගා නො ලන ඇසිල්ලෙහි පනස් රියන් කඳ ඇති ව පනස් රියන් පඤ්චමහා ශාඛා ඇති ව එකි එකී ශාඛාවෙහි සුවහස් ප්‍රශාඛාවෙන් විරාජමාන වෙමින් සුරක්ත වූ පල්ලවයෝ පෙරළී නීලවර්ණ වෙමින් ඉඳුමිණිනිල් පර්වතයක් සේ මුළුනුවර හොබවා වනස්පතී මහ ම අඹ රුකක් සේ මැවී ගිය.
ඒ් රුක පූර්ව ශාඛාග්‍රෙයහි පටන් පශ්චිම ශාඛාග්‍රයට සියක් රියන, උත්තර ශාඛාග්‍රෙයහි පටන් දක්‍ෂිණ ශාඛාග්‍රයට සියක් රියන ශාඛාමණ්ඩලය සිසාරා තුන්සියයක් රියන, රිදීකඳක් බඳු වූ මට සිලුටු වූ කඳවට පසළොස් රියන, කඳ බොල පස්රියන. එකෙණෙහි ම සුවහස් ගණන් මල්කැන් කඳ පළා අතු පළා පැන නැඟී එ කෙණෙහි ම මල් පර ව මලැසි ගෙන එ කෙණෙහි ම මුහුකුරු විලික්‍ෂී සුවහස් අඹකැන් බුරා එලෙන්නට පටන්ගත මන්‍දමාරුතයෙන් විලිකුන් අඹ නටුයෙන් ගිලිහී ගනරන්පිඬු සේ ඒ ඒ තෙන හී වැගිර රුක සිසාරා සැදී සිටගත. ඒ රුක ගණ්ඩ නම් උද්‍යානපාලකයා රෝපණය කළ හෙයින් ගණ්ඩම්බ නම් විය.
මාගේ ස්වාමිදරුවාණන් සංසාරයෙහි ඇවිද තපස් කරන කල පවා දෙවියන් ඔබට තුන්ගවු පමණ ඇති දිව්‍යමය වූ අඹ උයන් දෙන කල, ඔබ ගිරා ව උපන් කල පවා, ඔබ වැඩහුන් රුක සක් දෙව්රජහු සහ මල්පල්ලෙන් මවා ධ්‍රැවඵලයෙන් පූජාකරන කල. ඔබ කර කොළ වැළඳූ රුක පවා එසේ ම දිව්‍යපත්‍රයෙන් අලඞ්කෘත වූ කල, මහෞෂධ පණ්ඩිත වූ කල පවා, හිඳුවාලූ ඇඹුල අලයෙන් එකදා උසින් සැටරියන් ඇඹුලගස් පැන නැගෙන කල, දැන් ලොවුතුරා බුදු ව තුන්ලෝ මුදුන් වූ සමයක් වුව, පැරුම් සයුරු හළලපු සමයක් වුව, බුදුකෙනකුන්ගේ සෘද්ධියක් හා, රහතුන්ගේ සෘද්ධියක් හා දෙවිබඹුන්ගේ සෘද්ධියක් හා, ත්‍රිවිධ වූ සෘද්ධීන් විරාජමාන වූ සමයෙහි ඔබට එක අඹගසක් පොළොව පළා පැන නැඟී සහමල් පල්ලෙන් විරාජමාන වූ නියාව ඔබගේ මහිම විශේෂයෙන් දත්තා වූ මාගේ සිතට කවර නම් පෙළහරෙක් ද, එසේ ද වුවත් එබඳු වූ අද්භූතයෙක්, එබඳු වූ පෙළහරෙක් මාගේ බුදුන්ට ම හොබනේ ය. එබඳු වූ පෙළහරට ඔබ හොබනා සේක් ම ය. මට ද සියලු සතුන්ට ද විස්මය ම ය. එ කල පස්සෙහි වඩනා නො එක් භික්‍ෂූන් වහන්සේ විලිකුන් අඹ වළඳ වළඳා වඩනා සේක.
ඉක්බිත්තෙන් මුළු නුවර සත්ත්‍වයෝ එ තෙනට රැස් ව ඔවුනොවුන් පරයා විලිකුන් අඹ සිත් සේ තලු ගස ගසා කා දිව්‍යපානයෙන් මත් වූ අසුරයන් සේ දිවඅඹරසයෙන් මත් වූවාහු අඹ කකා ඒ ඒ දිග්හී දිව කෑ කෑ අඹ ඇට මිථ්‍යාදෘෂ්ටීන් ඇඟට ගස ගසා, ඒ ඒ තැන්හි ගඩු නංව නංවා “කොල! අප බුදුන්ට අඹගස් නැති කරම්හ යි දෙපෙති අඹපැල දක්වා උදුරා ඇවිද්දා වා ද, අප බුදුන්ගේ මහිම බලව, අඹ ගසක් මැවී ගිය ඇසිලි බලව, ගණ්ඩ නම් උද්‍යානපාලයා ඉඳුවූ හෙයින් එ ගස ගණ්ඩම්බ ය යි බුදුන් වදාළ බවක් මිස අපි වනාහි අඹ ඇට ගැස්මෙන් තොප හැමගේ ඇලපිට පතුපිට, නළල්පිට, අඹ ඇට ගසා ම ගඩු නැංවූ හෙයින් ගණ්ඩම්බ ය යි කියම්හ”යි යනාදීන් මිථ්‍යාදෘෂ්ටීන් වෙහෙස වෙහෙසා ඒ ඒ දිග්හි ලුහුබැඳ වූහ.
එ වේලෙහි කොසොල් රජ්ජුරුවෝ සඳල්ලෙහි සිටියාහු නිල් මහමේකුළක් සේ නුවර දොර දිලියෙන මී අඹ ගස දැක “කොල! තෙලේ කිම් දැ”යි විචාරා “බුදුන්ගේ පෙළහරින් පැන නැගී අඹ ගසෙකැ”යි අසා අනේපිඬු මහසිටාණන් ආදි වූ මුළුනුවර සත්ත්‍වයන් ගෙන එ තෙනට දිව අවුදින් අඹගස දැක “ස්වාමීනි, ශාක්‍යසිංහ වූ බුදුරජාණෙනි! මේ වැනි පෙළහරක් පානා කල අපට නො කියා පෑ වදාළේ ඇයි ද, නුඹ පානා යමාමහ පෙළහර නම් මේ දැ”යි කීවාහු ය. එ වේලෙහි ස්වාමිදරුවෝ සිනා පහළ කොට “මහරජ! මේ කුමන පෙළහරෙක් ද, තවද පෙළහර තුබුයේ ය. ඉක්මන් නො වව”යි වදාළ සේක. එ වේලෙහි රජ්ජුරුවෝ අති සන්තෝෂ වූවාහු මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ගතුවන්ගෙන් මේ ගසට කිසි උපද්‍රවයෙක් වීම් නම් නපුරැ යි කියා ගස සිසාරා ඇත් අස් රථ දුනුවායන් සිටුවා, සන්නාහයෙකින් වැසුවා සේ අඹගසට රකවල් ලවා, සම්‍යග් දෘෂ්ටි ගතුවන් මුත් මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ගතුවන් ගස මුලට වැද්ද නො දෙන සේ නියෝග කළහ.
එ වේලෙහි සක්දෙව්රජ වාතවලාහක වස්සවලාහක සූර්‍ය්‍ය දිව්‍ය පුත්‍ර ය යි යන මොවුන් තුන්දෙනා කැඳවා “දැන්දක් අප බුදුහු මහ පෙළහරක් පවිති. දසදහසක් සක්වළ දෙවියෝ රැස් වෙති. ඔවුන් හැමට පළමුකොට මා විසින් බුදුන්ට දිව්‍යමණ්ඩපයෙකින් පූජාවක් කළ මැනව. මා එන තෙක් තෙපි තුන්දෙන පළමු ව ගොස් තීර්ථකයන් පෙළහර පෑමට රිසි පලවම්”යි නියෝග කළහ.
එ වේලෙහි ඒ නියෝග අසා වාතවලාහක දිව්‍යපුත්‍රතෙම පළමු ව අවුදින් තමාගේ මහාවෙරම්බවාතයෙහි අගලක් සා තෙනින් සුළං කඳක් සැවැත් නුවර බලා මෙහෙයාපී ය. එ කෙණෙහි දිවු ඒ සැඩ මහ පවන සම්‍යග්දෘෂ්ටිගතුවන් ඇඟට සුවපහස් දෙමින් මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ගතුවන් මහ සල්වනයක් සේ පැහැර බිම වගුරුවමින් ඔවුන්ගේ ලක්‍ෂයක් වියදම් කොට කැරවූ නිලුපුල් මණ්ඩපය පැහැර පෙයා පතක් සේ වෙවුල්වා, කන්කළු ගොණැස් දැව පේකඩ මුරුවට සේ සුණු විසුණු කෙරෙමින් කිහිරිපා කිහිරි බණවා කලන් පීල් සේ මුලිනුපුටා හෙළමන්, නිලුපුල් මල් පිසඹුරු සේ වෙන් වෙන් කෙරෙමින් අහසට නඟාගෙන ගොසින් අශුචි භූමියට දැමී ය. එ වේලෙහි පෙළහර කරම්හ යි මණ්ඩපයට රැස් ව තමන් තමන්ගේ ලබ්ධි ගතුවන් පිරිවරා ඒ ඒ තැන්හි කැල බැඳහුන්නා වූ තීර්ථකයෝ මණ්ඩපය සුළඟින් කඩා අහසට නඟන වේලෙහි “අපට වූ මේ කුමන මුළාවෙක් ද, අප කළ කළ දෙයෙක් ම නපුරුම යෙයි. ලක්‍ෂයක් වියදම් කොට කළා වූ මණ්ඩපය දැන්දක් නැත. ඇසිල්ලෙකින් අප වදිනා තැනුත් නැත. තෙලෙ තෙන ගන, මෙතෙන ගන, තරයේ ගනැ”යි යනාදීන් කිය කියා මඩුවෙහි වවුලන් සේ එලිගෙන මණ්ඩපය රඳවාගත නොහී සමහර කෙනෙක් අත් ගැළවී එ තෙන ම හුන්හ. සමහරු දිවි යේ නමුත් අප මඩුව නො හරුම්හ යි සාහසිකව මඩුව හා සමග වවුලන් සේ පෙළහර පැ පෑ ගොස් අශුචි භූමියෙහි ම හුන්හ.
ඉක්බිත්තෙන් සූර්‍ය්‍යදේවතාවා තමාගේ ස්තබ්ධ වූ රස් කඳක් මෙහෙයා අවුත් කකියා ගිය වැල්ලෙහි ලූ මසුන් සේ හුණු කොට සර්වාඞ්ගයෙන් ඩා සෙලවී ය. එ කල වෘත වලාහක දිව්‍ය පුත්‍රයා ද නැවත පවනක් මෙහෙයා නුවර මුළුල්ලෙහි සියලු රජස් මෙහෙයා ඔවුන් කරා පමුණුවා ස්වේද ගත් ශරීර රජසින් පුරා තඹ සුඹස් සේ කෙළේ ය. නැවත වස්සවලාහක දිව්‍යපුත්‍ර ද මුදුන් වලා කඩක් මෙහෙයා තීර්ථකයන්ගේ රජසින් වැකුණු ශරීරවල පන්ව පන්වා පොදබින්‍දු හෙළා සමහරුන් තිත්මුවන් සේ කෙළේ ය. සමහරු කඹුරුගොන් සේ වූහ. සමහරු දිව්බාවන් සේ වූහ.
එ කල රැස්වූ මහපිරිස ජනයෝ තීර්ථකයන් කරා ගොස් ඔවුන්ගේ නා නා වෙස් දැක “තොපගේ නිලුපුල මණ්ඩපය කොයි ද, බුදුන්ට පළමු කොට තෙපි ම පෙළහර පෑ පියව. සනීකේවච, සනිකේවද, තෙපි තිත් මුව නම් පෙළහර පානා බුදුකෙනෙක් ද, තෙපි කඹුරුගොන් නම් පෙළහර පානා බුදුකෙනෙක් ද, තෙපි දිවිබා නම් පෙළහර පානා බුදු කෙනෙක් ද, රා පූවන්ගේ ගුණ තොප කෙරේ ඇති හෙයින් තොපගේ රහත් බව් සබා ම ය” යනාදී වසයෙන් ඔවුන් ඉස බොල්කෙළ හෝනා සේ නොයෙක් වෙහෙසුම් බස් කිය කියා තීර්ථකයන් ඒ ඒ තැන්හි මරා ලුහුබැඳ වූහ.
එ කල තීර්ථකයන් මෙසේ සැඟවුනු කල්හි ඔවුන්ගේ උපාසකවරුන් බුදුන්ගේ උපාසකවරු වටකොට ගෙන “කිමෙක් ද තොපගේ බුදුන්ගේ මණ්ඩපය පෙළහර පෑවා දුටු ද, තොපගේ සිත් නැති මණ්ඩපය පවා පෙළහර පානා කල අපගේ සිත් ඇති බුදුන් පානා පෙළහර තොපට කුමන විස්මයෙක් ද, අපගේ බුදුහු පැරැද්දහ, තොපගේ බුදුවරු දිනා ගියහ. බුදුන් ලදුවෝ නම් තෙපි හැමදෙනා ම ය. මනා දෘෂ්ටි ගතුවෝ නම් තෙපි හැම ම ය”යනාදි වසයෙන් වෙහෙසන්නට පටන් ගත්හ. එකල ඔහු ඒ ඒ තැන්හි සැඟවුනාහ.