පූජාවලිය ආරම්භයට හේතුව

star_outline

එයින් කීහ:-

“සුද්ධාභිධම්ම රසපාන මනොමපඤ්ඤා

සක්කච්ච සොත පතහත්‍ථ පුටා පිබන්තු,

ධම්මිස්සරොපි භගවා සකලම්පි රත්තිං

ගෙහාජිරම්හි ඨිතකො’ච සුණිත්‍ථ ධම්මං” යි.

මේ ආදි කාරණයෙන් සද්ධර්‍මය සියලු සතුන් විසින් ආදර කටයුතු. සත්කාරයට භාජන වූ හෙයිනුත්, දහම් අතිගම්භීර දෙයක් ම වනැයි දතයුතු. මෙසේ මාගේ බුදුන්ගේ සද්ධර්‍මය නම්: අනොප මෙය වූ, අද්භූත වූ, අචින්ත්‍ය වූ, අසදෘශ වූ, අතිගම්භීර වූ, දුරවගාහ්‍ය වූ, නානා නය නිපුණ වූ, කර්‍ණරසායන වූ, ලොකාභිනීය වූ, ප්‍රෙමණීය ධර්‍මයක් හෙයින් මේ නව අරහාදී බුදුගුණ වෙන වෙන වණා නිමවන්නට මාසේ වූ එක් නුවණකින් යෙදුනා වූ සත්‍වයෙක් හට බැරි ම ය. එසේ ද වුවත්: මෙතැන වනාහි ශ්‍රී ලඞ්කාධිපති වූ අප ශ්‍රී සඞ්ඝබොධි පරාක්‍රමබාහු නම් නරපතීහු කලෙක මහත්වූ රාජ සෘද්ධීන් මහත්වූ උත්සවයෙන් දන්තධාතු පූජාවක් කොට මහත් වූ බුද්ධාලම්භන ප්‍රීතීන් පිණ පිණා සිටි කල්හි ඔහුගේ ම බුද්ධත්‍වාභිලාෂී වූ දෙවප්‍රතිරාජ නම් අගමැතියාණන් විසින් එ දවස් රජ්ජුරුවන් කරා ගොස් රජහු පූර්‍වයෙහි තුණුරුවන්ට කළා වූ නොයෙක් පූජා සත්කාර සඳහන් කොට “හිමි නුඹ වැනි ඤාණවන්ත වූ මෙසේ මෙසේ මහපින් රැස්කරණ මහපින්වත් රජක්හු බුදුබැව් පැතීමෙහි උපෙක්‍ෂාවනු නො යෙදෙයි. බුදුවන්නට වහා ප්‍රාර්‍ථනා කළ මැනවැ”යි කී කල්හි එ බසට රජපා බුදුන්ගේ චරියාපදාන සිහිකොට, “කුමක් කියව් ද? මඞ්ගල නම් බුදුන් බෝසත් කල දන් දුන් දරු දෙදෙනා කරදළ නම් යකෙක් දෙක පොළයෙන් ලේ වගුරුව වගුරුවා මහහුණකිළිලක් සේ මුරු මුරුගා බිඳ කන කල ඒ බෝසතාණෝ ද දරුදුක් ඉවසා බුදුබැව්හි ම පෙම් බැන්දෝල.

තවද වෙසතුරු මහබෝසතාණෝ ජූජක නම් බමුණාට ජාලිය කුමාරයා-කෘෂ්ණජිනා නම් දරු දෙදෙනා දන් දී ඔහු දරුවන් බැඳගෙන මර මරා ගෙනයන වේලෙහි දෙදරුවන් පිටින් වැගිරෙන ලේ හා, ඇසින් වැගිරෙන කඳුලුධාරා දැක ලය වාවා ගෙන බුදුබැව් පත පතා උන්නාහු ල. ඉතා දුෂ්කරය, ඉතා භාරය; බෝසත්වරු එසේ එසේ ම යාචකයන්ට ප්‍රිය දරුවන් බැඳ දුන් වැල් පමණක් රැස්කරතොත් මහමෙර පරයා සිටි ල. සෙසු පාරමිතාවනුත් එසේ මල ඇස්, මස්, ලේ දන්දීමෙහි ද, භාර්‍ය්‍යාවන් දන් දීමෙහි ද, සරු නැත්තෙමි. ඒ මට ඉතාම පිළිවන. පුත්‍රදානය කළ ඉතා බැරි ම ය. මම මාගේ ප්‍රිය පුත්‍රයන් පස් දෙනාට පස් මහරටක් හා පස් මහ පිරිසක් දී ඒ ඒ තන්හි වස්වනුයෙමි. ශ්‍රී සම්පත් විඳුනා වූ ඔවුන් කිසියම් කලෙක පවා නොදැක, පෙම් රඳවා ගත නොහෙනුයෙමි කෙසේ දරු දන්දී ගතහෙම් ද? එසේ හෙයින් මා බුදුබැව් නො පතන්නෙම්” යයි කීවා වූ පුත්‍රස්නේහ වචන එම දෙවප්‍රතිරාජ නම් අගමැතියාණන් අතින් අසා ඔවුන් විසින් ම නොයෙක් වාරයෙහි “අප රජහට බොධිසත්‍ව පාරමිතායෙන් යෙදුණා වූ බණක් වදාළ මැනවැ”යි ආරාධිත ව රජු කෙරෙහි උපන් මහ කුළුණු ඇති ව‍:-

“ගිහීන’මුප කරොන්තානං - නිච්චමාමිස දානතො,

කරොථ ධම්මදානෙන - තෙසං පච්චූපකාරකං.”

යනු බුදුන් විසින් වදාළ හෙයිනු දු; ලෝක ශාසනෝපකාරයෙහි නියුක්ත වූ අප රජහු බොහෝ ධම්මකථා අසා ඤාණවන්ත ව වසතු දු, අපි දු බෝධිසත්‍වයන්ට සසරදුක් මදනියාවත්, සුව බොහෝ නියාවත්, අවශේෂ වූ සත්‍වයන්ට සසර සුව මදනියාවත්, දුක් බොහෝ නියාවත්, බෝධිසත්‍වවරයන්ට වඩා ආත්මප්‍රේම සුතප්‍රේම ඇතියවුන් නැතිනියාවත් සියලු ප්‍රාර්‍ථනාවෙන් බුදුවෙම්වා යි පතන්නා වූ ප්‍රාර්‍ථනාවට වඩා උතුම් වූ ප්‍රාර්‍ථනාවක් නැති නියාවත්. බෝධිසත්‍වවරයන් සසර පාරමිතා සුවයෙන් සුවවිඳ ම බුදුවන නියාවත්, කිසියම් ධර්‍ම ව්‍යාඛ්‍යාන කථාවකින් රජහට බෝධිසත්‍ව පාරමිතාවෙහි විභාග හඟවන පිණිස හා සිංහල භාෂාව දන්නා සත්පුරුෂ ජනයන්ගේ බොහෝ කල් ශ්‍රද්ධාබුද්ධි ජනනය කරවා ත්‍රිවිධ වූ සම්පත් සාදාදෙන පිණිස හා නවවන බුද්ධෝත්පාදක්‍ෂණ සම්පත්ති ලද්දා වූ මේ මාගේ ද අභිමත වූ ප්‍රාර්‍ථනාව සාදාගන්නා පිණිස හා, නවඅරහාදී බුදුගුණයෙහි පළමු වන ‘අරහං’ යන අකුරු තුනෙන් කීවා වූ අර්හත් ගුණය ගෙන පූජාවලී නම් ධම්ම ව්‍යාඛ්‍යාන කථාවෙකින් අප මහා ගෞතම බුදුන්ගේ ගුණෙක දේශයක් වර්‍ණනා කරම්හ. සත්පුරුෂයන් විසින් සාවදාන ව ඇසියයුතු.

ආරකත්තා භතත්තා ච - කිලෙසාරින සො මුනි

හත සංසාර චක්කාරො - පච්චයාදීන චාරහො,

න රහො කරොති පාපානි - අරහං තෙන පවුච්චතී’යි

යන මේ ගයින් දැක් වූ පස්මහා අර්‍ථය වෙන වෙන වර්‍ණනා කරත්:- මෙසේ ම පස්මහ පොතකින් මිස එක් පොතකින් උගහට වන බැවින් “අර්‍හ පූජායං” යන ධාතුහු කෙරෙන් සිද්ධ පූජාර්‍ථය පමණක් ගෙන මේ පූජාවලියෙහි වර්‍ණනා කරම්හ.