සිංහලට නැගියයුතු:-
- කඤ්ඤාය පචිතං භත්තං සුනඛෙන භුත්තං හොති.
- පුරිසෙන ඡින්දියමානො රුක්ඛො ගෙහස්ස උපරි පතිස්සති.
- වනිතාය භුඤ්ජියමානො ආහාරො යාචකස්ස’පි දාතබ්බො.
- පුත්තෙහි ධීතරෙහි ච මාතරො පිතරො ච වන්දිතා පූජිතා ච හොන්ති.
- සබ්බෙහි බුද්ධො වන්දිතබ්බො පූජෙතබ්බො ච හොති.
- චොරෙහි හටා අස්සා සාමිකෙහි පුන ආහටා හොන්ති.
- සාරථිනා පහරියමානො අස්සො සීඝං ධාවති.
- තුම්හෙහි දානානි දාතබ්බානි, සීලානි රක්ඛිතබ්බානි, පුඤ්ඤානි කාතබ්බානි (හොන්ති)
- මයා දීයමානං භුඤ්ජිතුං බහූ යාචකා ආගතා.
- වනිතා ධොවිතබ්බානි වත්ථානි ආදාය නදිං ගතා (හොති)
- යුවතියො මාතුයා වුත්තං කථං සුත්වා කඤ්ඤාය නීයමානානි පුප්ඵානි න ගණ්හිංසු.
- අම්හෙහි දින්නානි වත්ථානි භික්ඛූහි නීතානි හොන්ති.
- හීයො අහිනා දට්ඨො බාලො වෙජ්ජස්ස සන්තිකං නීතො හොති.
- භික්ඛූහි ධම්මො දෙසෙතබ්බො මනුස්සෙහි සුණිතබ්බො ච හොති.
පාලියට නැගියයුතු:-
- ළමයා විසින් කනලද ගෙඩිය අනිකකුට නො දිය යුතුය.
- ගොවියන් සිවුදෙනෙකුන් විසින් ඔවුන්ගේ ගොනුන් සමග කෙත සීසෑයුතුය.
- සතුරකු විසින් පහරදෙනු ලැබූ මිනිසා කළයුතු දෙයක් නො දැන කුඹුර සරස දිව්වේය.
- ධනවත් වෙළඳා විසින් දෙනු ලබන දානය ලබාගැනීමට බොහෝ යාචකයෝ ආහ.
- තොපගේ මවුපියවරු[1] තොප විසින් වැන්ද යුත්තෝ ද පිදිය යුත්තෝ ද වෙති.
- ගුරුවරයා කී දෙය ඇසූ ශිෂ්යයෝ කියයුත්තක් නොදැක්කාහ.
- වෙළඳුන් විසින් ගෙනයනලද අශ්වයෝ ඊයේ විකුණන ලදහ.
- දාසයා විසින් ගසනු ලැබූ ගොනා වහා කුඹුරට දිව්වේය.
- අප විසින් සිල් රැක්ක යුතුය, දන් දිය යුතුය, ධර්මය ඇසිය යුතුය.
- අපේ මිතුරන් විසින් බොහෝ සුදු වස්ත්ර සේදිය යුතු වෙති.
- උයනෙහි කැපියයුතු වූ බොහෝ ගස් ඒ මිනිසුන් විසින් කපනු ලැබෙත්.
- ඔවුන් විසින් කපනලද ගස් ඇතුන් විසින් අදිනු ලැබෙත්.
- අප විසින් පිසනලද බත කුඹුරෙහි සිටින්නන්ට ගෙන යායුතුය.
- ගමට ගිය වෙළඳුන්ට අනුභව කළ යුතු ආහාරයක් නො ලැබිණි.
සංලක්ෂ්යය:
‘බුද්ධෙන ධම්මො දෙසිතො’
(බුදුන් විසින් ධර්මය දේශනා කරන ලදී.)
යන වාක්යය සම්පූර්ණ වාක්යයක් සේ පෙනෙතත් පරීක්ෂණය කරන්නකුට මෙහි ක්රියා පදයක් නැති බව පෙනේ. ‘දෙසිතො’ යන්න ක්රියාපදයක් නොව නාම පදයකි. එබැවින් මේ අඩුව පිරවීම සඳහා අප විසින් ‘දෙසිතො හොති’ (=දෙසන ලද්දේ වේ) ‘දෙසිතො අහොසි’ (=දෙසන ලද්දේ විය) යි ක්රියා පදයක් යෙදිය යුතුයි. නමුත් බොහෝ තැන්හි මේ ක්රියාපදය නො යොදා අතීතකාලික කිතකපදය පමණක් යොදන ලද වාක්යයෝ දක්නා ලැබෙත්. එ තැන්හි ක්රියාපද ආධ්යාහාර කොට (ගෙනැවිත් දමා) අර්ථ දතයුතුයි.
-
වඩ්ඪකී - වඩුවා, පු ↑