අභ්‍යාසය 9.

සිංහලයට නැගියයුතු:

  1. අහං මය්හං පුත්තස්ස අස්සං අදදිං.
  2. ත්‍වං අම්හාකං ගාමං ගච්ඡසි.
  3. මයං තව හත්‍ථෙ පස්සාම.
  4. මම පුත්තා ගිරිං ආරුහිංසු.
  5. තුම්හාකං සුනඛා මග්ගෙ සයිංසු.
  6. අම්හං මිත්තා චොරං අසිනා පහරිංසු.
  7. තුම්හං දාසා අරීනං අස්සෙ හරිංසු.
  8. චොරො මම පුත්තස්ස මණයො චොරෙසි.
  9. ඉසයො මය්හං ගෙහෙ (=ගෙයි) න වසිංසු.
  10. කවි තව පුත්තානං ධම්මං දෙසෙසි.
  11. අම්හෙසු කොධො නත්‍ථි (=නැත).
  12. තුම්හෙ වාණිජස්ස අජෙ කිණිත්‍ථ.
  13. මයං භූපතිනො මිගෙ වික්කිණිම්හ.
  14. ගහපතිනො පුත්තො මං පහරි.
  15. අධිපතිනො දාසා මම ගොණෙ පහරිංසු.
  16. අහං තුම්හාකං වීහිං න ගණ්හිං.
  17. දීපි මිගම්හා න ධාවි.
  18. තුම්හෙ අහයො මා[1] මාරෙථ.
  19. මයං අතිථීනං ආහාරං පචාම.
  20. කපයො මං ආහාරං යාචිංසු.

 

පාලියට නැගියයුතු:

  1. මම මාගේ මැණික් වෙළෙන්දාට වික්කෙමි.
  2. අපි අපේ ගොනුන් දාසයන්ට දුන්නෙමු.
  3. තෙපි මාගෙන් කඩුවක් මිළදී ගත්තහු.
  4. තෝ වඳුරන්ට අත්වලින් නො ගසව.
  5. අධිපතියා පර්‍වතයෙන් සිංහයකු ගෙනාවේය.
  6. භික්‍ෂු තෙම තොපට ධර්‍මය දෙසී.
  7. අපි සර්පයන්ට ආහාර දුනිමු.
  8. ගෘහපතියාගේ දාසයෝ අපේ වී ගෙනගියහ.
  9. උඹලා මූදට නො ගියහුය.
  10. මාගේ මිටෙහි මැණික් නැත්තාහ.
  11. පණ්ඩිතයාගේ පුතා බල්ලාට සැරයටියකින් ගැසුවේය.
  12. අපගේ පුත්‍රයෝ සෘෂියාගෙන් උගනිත්.
  13. උඹේ වඳුරා ගහෙන් වැටුණේය. (=පති)
  14. මාගේ බල්ලා මා සමග ගෙට (ගෙහං) ගියේය.
  15. මාගේ පුත්‍ර‍යාගේ පය සර්පයෙක් දෂ්ට කෙළේය.
  16. දිවියා මාර්ගයේදී ගොනකු මැරුවේය.
  17. අපි රජුගේ කඩුව නො බැලුවෙමු.
  18. මම මුවන් ළඟට නො ගියෙමි.
  19. අපේ මිත්‍රයෝ සිංහයන් බැලූහ.
  20. තෝ පණ්ඩිතයාගෙන් පක්ෂියකු මිළදී ගත්තෙහි.


සංලක්‍ෂ්‍යය:

නො ගසවු” යන තැන “නො” යන්නට “මා” යනුද ඉතිරි තැන්හි “නො” යන්නට පාලියෙන් “” යනු ද යෙදිය යුතු.

මුවන් ළඟට” යන්නට මිග ශබ්දයේ ඡට්ඨි බහු වචනය හා “සන්තිකං” යනු යොදනු.


අඩු තැන තුම්හ - අම්හ ශබ්ද යෝග්‍ය ලෙස යොදා පිරවිය යුතු:-

  1. ....................... පචථ.
  2. ....................... වික්කිණිම්හ.
  3. ...................... අදාසිං.
  4. .......................සුණාථ.
  5. ...................... භුඤ්ජිත්‍ථ.
  6. ...................... නිසීදසි.
  7. ...................... සුණාමි.
  8. ...................... භුඤ්ජාමි.
  9. ...................... නිසීදිම්හා.
  10. ...................... සයසි.
  11. ...................... සුණාම.
  12. ...................... ජානාසි.


අඩු තැන් යෝග්‍ය ක්‍රියා පදවලින් පිරවිය යුතු:-

  1. අහං  .........................
  2. මයං ..........................
  3. අම්හෙ  .........................
  4. ත්‍වං  .........................
  5. තුම්හෙ .........................
  6. තුවං .........................
  7. තුම්හෙ .........................
  8. අහං .........................
  9. මයං .........................


අඩුතැන් අතීත ක්‍රියාවලින් පිරවිය යුතු:-

  1. ගහපතයො වීහිං  ........................
  2. සාරථි ගාමං........................
  3. දීපයො වානරෙ ........................
  4. කුමාරො මඤ්චෙ .......................
  5. වානරො ගිරිං ........................
  6. අරි ගහපතිං.......................
  7. වාණිජො මණයො .......................
  8. මුනයො ඔදනං ........................
  9. අරයො අසයො ........................
  10. ව්‍යාධි මනුස්සං ........................
  11. සාරථි අස්සං  ........................
  12. කවයො ධම්මං ........................
  13. දීපි අහිං........................
  14. අධිපති අසිනා  ........................
  15. ඉසි ගාමෙ........................
  16. පති රුක්ඛම්හා ........................
  1. ක්‍රියාවක් වැළැක්වීමට පාලියෙහි යෙදෙන්නේ ‘මා’ යන්නයි.