54. තුන්වන සේන, හතරවන මිහිඳු හා පස්වන සේන රජවරුන්ගේ පුවත

star_outline

1 ඉක්බිති ඒ සේන රජතුමා පාරම්පරික ක්‍රමයට අනුව ලංකා රාජ්‍යාභිෂේකයට පැමිණ මිහිඳු ඈපාණන්ට යුවරජ තනතුර ලබා දුන්නේය. 1-2 ඒ රජතුමා මහා ප්‍රඥාවන්තය, මහා කවිය, බුද්ධිමත්ය, මිතුරන් හා සතුරන් කෙරෙහි මධ්‍යස්ථ ගුණ ඇත්තේය, එමෙන්ම සෑම කල්හිම දයාවෙන් සහ මෛත්‍රියෙන් යුක්ත ද විය. 2-3 ඔහුගේ පාලන සමයේ සෑම කල්හිම ඒ රටෙහි කාලය ඉක්මවා නොගොස් මනා ලෙස ධාරානිපාත වැසි වැස්සේය. 3 එමනිසා එහි වැසියෝ සුවපත් වූ අතර බියෙන් තොර වූවෝ වූහ.

3-4 ඒ රජතුමා ලෝවාමහාපායෙහි හිඳගෙන තුන් නිකායේම භික්ෂූන් වහන්සේලා පිරිවරාගෙන සූත්‍රාන්ත පිටකය වර්ණනා කළේය. 4-5 එතුමා නා නා රත්නයෙන් බැබළෙන දළදා කරඬුව ද සතර මහා විහාරයට ගෙන්වාගෙන විත් නොයෙක් ආකාරයෙන් ධාතු පූජා පැවැත්වූයේය. 5-6 තමන් පෙර වාසය කළ සිත්‍ථ නම් ගම්මානයෙහි පිරිවෙනක් කරවා, ලෝ වැසියා තමාගේ පුතෙකු මෙන් පාලනය කොට තුන් අවුරුද්දකින් දේව ලෝකයට ගියේය.

හතරවන මිහිඳු රජුගේ රාජ්‍ය සමය සහ විජයග්‍රහණ

6 ඉන්පසුව මිහිඳු නම් වූ ඒ යුවරජතුමා රජ බවට පත් විය. 6-7 මහා පින් ඇති, මහා තේජස් ඇති, මහා සේනා ඇති, මහා කීර්ති ඇති ඒ රජතුමා සොර උවදුරු විනාශ කොට ලක්දිව එක්සත් කළේය. 7-8 රටේ ප්‍රාදේශීය පාලකයෝ (මණ්ඩල නායකයෝ) නිරන්තරයෙන් ඔහුට උපස්ථාන කළහ. ඒ නරශ්‍රේෂ්ඨ තෙමේ ලක්දිව ක්ෂත්‍රියයන් සිටියදීත් කාලිංග සක්විති වංශයෙහි උපන් කුමරියක ගෙන්වා ඇය තමාගේ අගමෙහෙසිය කර ගත්තේය.

9 ඒ රැජිනට පුතුන් දෙදෙනෙක් සහ සිත් සතුටු කරන එක් දියණියක් ද ලැබුණාය. 10 රජු පුතුන්ව ඈපාවරුන් කළේය; දියණිය ද යුව රැජිනියක් කළේය. මේ රජතුමා මේ ආකාරයෙන් සිංහල වංශය ද ආරක්ෂා කර තැබීය. 10-11 මේ අතර වල්ලභ රජතුමා මේ දේශය යටත් කරගැනීම සඳහා නාගදීපයට බලසේනාවක් එවීය.

11-12 මෙහි භූපාල තෙමේ (රජතුමා) ඒ පුවත අසා සේන නම් සේනාධිනායකයාට බලසේනා දී වල්ලභ රජුගේ බලසේනා සමඟ යුද්ධ කිරීම පිණිස එහි යැවීය. 12-13 එකල සෙනෙවි තෙමේ එහි ගොස් ඒ රජුගේ බලසේනා හා යුද්ධ කොට, ඒ සේනාව විනාශ කොට රණබිම තමන් සතු කර ගත්තේය. 14-15 ඒ වල්ලභාදී රාජකීයයෝ මේ රජුව ජය ගත නොහැක්කෝ ලංකේශ්වරයා සමග මිත්‍ර සම්බන්ධතා ඇති කර ගත්හ. 15-16 මෙසේ මේ රජුගේ තේජස ලක්දිව පුරා පැතිර ගොස් මුහුදෙන් එතෙර දඹදිවෙහි ද පැතිර ගියේය.

රජුගේ ආගමික සේවාවන් සහ දානමාන

16 ඒ රජතුමා සදහම් දේශනා කරන්නන්ට උතුම් ලෙස බුහුමන් කොට, සදහම් අසා බුදු සසුනෙහි පැහැදුණේය. 17 ඒ රජතුමා පාංශුකූලික භික්ෂූන් වහන්සේලා රැස් කරවා, ආරාධනා කොට තමාගේ මාළිගයට වැඩමවා, මැනවින් අසුන් පනවා වඩා හිඳුවා ගත්තේය. 17-18 අනතුරුව සැම කල්හිම එක දවසක් මෙන් පිරිසිදු වූ බොහෝ ආහාරපාන පිළිගැන්වීය. 19-20 රජතුමා සෑම ආරණ්‍යවාසී භික්ෂූන් වහන්සේලාට නොයෙක් වෑංජනයෙන් යුක්ත පිරිසිදු වූ, අගනා වූ බොහෝ බොජුන් හැම කල්හිම යැවීය.

21-22 කරුණාවට නිවාසයක් බඳු වූ එතුමා ගිලන් තවුසන් වෙතට නිතර වෙදැදුරුන් යවා පිළියම් කරවීය. 22-23 ගිතෙලින් බැදපු ලූනු රස (වෑංජන) හා උක් සකුරු ද, බුලත් හා මුං ඇට වැනි දේ ද, දහවල් දානයට පසු වැළඳිය යුතු දේ ද සැමදා දුන්නේය. 23-26 ලූනු, ගම්මිරිස්, තිප්පිලි, ඉඟුරු, උක්සකුරු, ත්‍රිපලා, ගිතෙල්, තලතෙල් සහ මී පැණි යන මේ බෙහෙත් පාත්‍රයන්හි පුරවා පාත්‍ර අතුරන ඇතිරිලි මත එක එක බැගින් තබා පාංශුකූලික භික්ෂූන්ට සැමදා දුන්නේය.

26-27 රජතුමා සිවුරු ආදී සියලු පිරිකර කරවා පාංශුකූලික භික්ෂූන්ට දුන්නේය. රජතුමා මහා විහාරයෙහි එක් භික්ෂුවකට එකක් බැගින් සිවුරු පිණිස අලුත් වස්ත්‍ර දුන්නේය. 27 ඒ මිහිපාල තෙමේ තුන් නිකායෙහි සිව්පස ලාභයෙන් යැපෙන භික්ෂූන්ට එක එක බැගින් සිවුරු පිණිස අලුත් වස්ත්‍ර දුන්නේය; එමෙන්ම ඔහු තුන් නිකායෙහි සිව්පස ලාභයෙන් යැපෙන භික්ෂූන්ට දෙවරක් තුලාභාර දානය (තමාගේ බරට සරිලන දේ) දුන්නේය.

සමාජ සත්කාර සහ සත්ව කරුණාව

28-29 ඒ රජතුමා “මතු කලක රජ දරුවෝ සංඝයාට අයත් ලාභයෙන් භෝග නොගනිත්වා” යි ගල් පුවරුවක අකුරු කොටවා තැබ්බවීය. 29-30 අනාථයන් ගෙන්වා බුදුන් සරණ යවා නවගුණ කියවා ඔවුන්ට බත් දුන්නේය. 30-31 ඇතුන්ගේ ඉස්තාල භූමිය දන්සලක් කොට යාචකයන්ට දානය සහ සෙනසුන් (ඉඳුම් හිටුම්) දුන්නේය.

31-32 දයාවට ගෙයක් බඳු වූ ඒ රජතුමා සියලු රෝහල්වලට බෙහෙත් සහ කැඳ ද, සිරගෙයි වසන සොරුන්ට නිතර බත් ද දුන්නේය. 33 වඳුරන්ට, ඌරන්ට, මුවන්ට සහ බල්ලන්ට කැමති තාක් බත් සහ කැවුම් දුන්නේය. 34-35 ඒ රජතුමා විහාර හතරෙහි වී පුරවා රැස් කොට “දුප්පතුන් කැමති පරිදි ගනිත්වා” යි කියා දුන්නේය.

ශාසනික පුනර්ජීවනය සහ වෙහෙර විහාර අලුත්වැඩියාව

35-36 නොයෙක් පුද පූජාවෙන් පුදා උතුම් ප්‍රාතිහාර්ය (පෙළහර) කොට උගත් භික්ෂූන් ලවා එකල විනය පිටකය හැදෑරවීය. 36-37 සිත්‍ථගම් හි විසූ දහම්සිත් (ධම්මමිත්ත) තෙරුන් පුදා උන්වහන්සේ ලවා අභිධර්මයට වර්ණනාවක් කරවීය. 38 ලක්දිවට ආභරණයක් බඳු වූ වනවාසී දළනා (දාඨානාග) තෙරුන් ලවා විදර්ශනා ධර්ම දේශනා කරවීය. 38-39 රජතුමා රුවන්වැලි සෑය පට සළුවලින් හා ගී නැටුම්වලින් ද, සුවඳ විලවුන්, නානා පුෂ්ප, පහන් වැටවල් සහ සුවඳ දුම් යන මේ දේවලින් ද නොයෙක් පරිද්දෙන් පූජා කොට, පූජාවට යොදාගත් වස්ත්‍ර බෙදා භික්ෂූන්ට දුන්නේය.

39-40 හැම කල්හි ඒ රජතුමා රාජ්‍යයෙහි ඒ ඒ තැන උයන්වලින් පුෂ්පයන් ගෙන්වා තෙරුවන් පිදීය. 40-41 මිරිසවැටියෙහි සඳුන් (චන්දන) නම් ප්‍රාසාදය කරවීමට ආරම්භ කළේය; භික්ෂූන්ට ආදායම් ලැබෙන ගමක අයිතිය ද ලබා දුන්නේය. 41-42 ඒ මිහිපාල තෙමේ රත්නයෙන් කරඬුවක් කරවා කේශ ධාතු එහි නිදන් කොට තබා පූජා කළේය.

43-44 ථූපාරාමයෙහි සෑය රන් රිදී පටින් වස්වා ඒ රජතෙමේ මුළු රාජ්‍යයම වටිනා පරිද්දෙන් පූජා කරවීය. 44 ඒ රජතුමා එහි දාගෙයි හිරු රැසින් දිලියෙන මහාමේරු පර්වතය බඳු රන් දොරක් කරවීය. 45-46 ඔහු දාගැබ් මළුවෙහි සෑ හතර වටා සොළී රජුගේ බලසේනාව විසින් දවාලූ සිත්කළු ගෙය ද නැවත කරවීය. 46 නුවර මැද පිහිටි දළදා ගෙය ද එසේම කරවීය.

46-47 මහීපාල තෙමේ දම්සඟුනු ගෙය (ධම්මසංගණී ගෘහය) සහ බත්හල (දාන ශාලාව) ද කළේය. 47-48 ඒ රජතුමා බුලත් මඩුවක් කොට එහි ආදායම ගෙන ථෙරවාදී භික්ෂූන්ගේ බෙහෙත් පිණිස දුන්නේය. 48-49 මහමල් නම් මෙහෙණවරක් කරවා ථෙරවාද නිකායේ මළුපෙත් අමදින මෙහෙණින්ට පූජා කළේය.

රාජකීය ඉදිකිරීම් සහ රජුගේ අභාවය

50 මිහිපාල තෙමේ මියගිය උදා රජු විසින් එකල පටන් ගත් මිණි නම් ප්‍රාසාදය නිම කරවීය. 51 එකල ඒ රජුගේ ඇමතියෝ සතර දෙනෙක් ජේතවනයෙහි පිරිවෙන් සතරක් කරවූහ. 51-52 රජුගේ කීර්තිය බඳු වූ මනරම් කීර්ති දේවිය ථූපාරාමයට පිටුපසින් සිත්කළු පිරිවෙනක් කළාය. 53 ඇය ඒ පිරිවෙන ද, කපුගම් ද, හිඳි සිවුරු සෑයෙහි ද, පිවිතුරු පොකුණු තුනක් කළාය.

54-55 ඕ තොමෝම දිගින් දොළොස් රියන් රන් මුවා පතාකාවක් (කොඩියක්) කරවා පින් රැස් කරන්නී රුවන්වැලි සෑයෙහි පිදුවාය. 55-56 ඇයගේ පුතා ගිහියන් උදෙසා නුවර රෝහලක් කළේය. 56 ගුණවත් සක් සෙනෙවි තෙමේ නුවරින් බැහැර භික්ෂූන්ට වෙදහලක් කරවීය. 56-57 මහීනායක රජතෙමේ විහාර හතරෙහි දෙව් විමන් බඳු මණ්ඩප කරවා, එක් අවුරුද්දක් ඉක්මවා නොයෙක් පරිද්දෙන් ධාතු පූජා කරවා පෙර රජුන්ගේ සිරිත් මනා කොට පවත්වාගෙන ගියේය. 57-58 ඒ රජතෙමේ නොයෙක් පරිද්දෙන් මේ ආදී මහා පින්කම් කොට දහසය වන (16) අවුරුද්දෙහි දෙව්ලොව ගියේය.

පස්වන සේන රජු සහ සේනාධිපතිගේ ගැටුම

59 එකල ඒ ඒ රජු නිසා උපන් (කාලිංග බිසවගේ පුත්) දොළොස් හැවිරිදි වූ සේන කුමාරයා රාජ්‍යයට පැමිණියේය. 59-60 මල් උදා කුමරු හට යුවරජ පදවිය දුන්නේය. 60 පියාගේ සෙනෙවි වූ සේන තෙමේ ඒ රජුගේ සේනාපති විය. 60-61 ඒ රජතුමා සෙනෙවියා බලසෙනග ගෙන ප්‍රත්‍යන්ත දේශයට ගිය කල්හි, මව වෙත විසූ ‘කිස් දොවුන් මලු’ (සෙනෙවියාගේ සොහොයුරු) මරවා, තමා කී දේ කරන මහමල්ල උදා නම් ඇමතියා සෙනෙවිරත් කෙළේය.

62-63 ඒ පුවත අසා සේන සෙනෙවි තෙමේ කිපී බලසේනා ගෙන “සතුරන් ගන්නෙමි” යි කියා (නුවරට) ආවේය. 63-64 එකල රජතෙමේ ඒ අසා, තමා කී දේ කළ ඒ ඇමතියාම තමාට ආරක්ෂාව යැයි සිතා ඔහු ද රැගෙන නුවරින් නික්ම රුහුණට ගියේය. 64-65 ඒ රජුගේ මෑණියෝ එහිම නැවතී, යුවරජු හා රාජිනිය ගෙන්වා ඔහු හා නොකිපී සෙනෙවියා ගෙන්වා ගත්තාය.

65-66 ඒ සෙනෙවි තෙමේ මව් බිසවුන් විසින් සංග්‍රහ කරන ලද්දේ, දෙමළ සේනා රැස් කොට ඔවුන්ට දනව් දී (රට පවරා දී) පොළොන්නරුවෙහි විසීය. 66-67 ඒ රජතුමා ඒ සෙනෙවියා හා යුද්ධ කිරීම පිණිස රුහුණේ සිට බලසේනා එවීය. 67 සෙනෙවි තෙමේ රජුගේ ඒ සියලු බලසේනා විනාශ කළේය. 67-68 ඒ දෙමළ ජනයා රාක්ෂයන් මෙන් ජනපදය පෙළා මිනිසුන් සතු දේ පැහැර ගනිති.

රජුගේ පරිහානිය සහ අකල් මරණය

68 එකල අසරණ වූ මිනිස්සු රජු වෙත රුහුණට ගොස් ඒ පුවත දැන්වූහ. 69-70 ඒ තෙමේ (රජු) ඇමතියන් හා මන්ත්‍රණය කොට සසුන සහ රට රැකීම සඳහා (උදා) සෙනෙවියාව අතහැර සේන සෙනෙවියා හා මිත්‍ර සන්ථවය කොට පොළොන්නරුවට ගියේය. 71 මහාවංශය පවත්වා ගැනීමට (සේනාධිපති තෙමේ) දුවක් රජුට මෙහෙසිය කොට දී, කසුබ් නම් උතුම් කුමරෙකු උපදවා, ලංකේන්ද්‍රයා (රජු) එහි වසන කල්හි ඔහුට අහිතකර වූ දේ සිදුවිය.

72 රජුට අහිතකර වූ වල් වූ ජනයෝ, රා බීම නොදත් ඔහුගේ වෛරී ඇදුරෝම මද්‍යපානයෙහි ගුණ වර්ණනා කොට ඒ රජුට (රා) පෙවූහ. 73 ඒ තෙමේ එකල මද්‍යපානය කොට මත් වූ දිවියකු මෙන් විය. 73-74 ඒ රජ තෙමේ ආහාර දිරවීමේ ආබාධයකට ලක්ව හෝ ආහාර නොගැනීම නිසා ක්ෂයට පැමිණ, දුර්ලභ පදවිය හැර දස වන අවුරුද්දෙහි බාල වයසේදීම මිය ගියේය.

යම් මනුෂ්‍ය කෙනෙක් මෙලොව පරලොව සැප කැමති නම්, ඔවුහු පාප මිත්‍රයන් කී දේ කිරීම ඒකාන්තයෙන් පිරිහීමට හේතු යැයි මෙයින් ඉගෙන, බාල ජනයා බියකරු විෂයක් මෙන් බැහැර කෙරෙත්වා.

මෙතෙකින් හුදී ජනන්ගේ පහන් සංවේගය පිණිස කළ මහාවංශයේ තීරාජක නම් වූ පනස් හතර වෙනි පරිච්ඡේදය නිමි.