1 මහා රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේ සියලු මහා සංඝයා වහන්සේ වැඳ, “චෛත්ය කර්මාන්තය අවසන් වන 2 තෙක් මාගේ පිණ්ඩපාතය පිළිගන්නා සේක්වා” යි කියා ආරාධනා කළේය. එහෙත් මහා සංඝයා වහන්සේ එම ආරාධනාව පිළි නොගත් සේක. රජතුමා පිළිවෙළින් සත් දවසක් දක්වා එම ඉල්ලීම සිදු කළ අතර, අවසානයේදී භික්ෂූන් වහන්සේලාගෙන් අඩක් පමණ පිරිසගෙන් 3 සත් දවසක් සඳහා අවසර ලැබුණේය. රජතුමා එම අවසරය ලැබීමෙන් ඉතා සතුටු සිත් ඇත්තෙක් වී, සෑය ඉදිකරන ස්ථානය වටා දහඅට පොළක මණ්ඩප කරවා, එහි සත් 4 දවසක් මුළුල්ලේ මහා සංඝයා වහන්සේට මහා දන් පැවැත්වූයේය. ඉන්පසු උන්වහන්සේලා පිටත් කර හැරියේය.
5 ඉක්බිති රජතුමා අණ බෙර යවා වහාම ගඩොල් වඩුවන් රැස් කරවූයේය. ඔවුහු පන්සියයක් පමණ වූහ. රජතුමා ඔවුන්ගෙන්, “නුඹලා කෙසේ (ගඩොල් බැඳීම් ආදිය) කරන්නෙහි දැ?” යි විචාළ 6 කල්හි, ඉන් එක් අයෙක්, “මම සේවකයන් සියයක් ගෙන, මැටි ගැලක් ගෙන්වා එක් දවසින් ගඩොල් වැඩ නිම කරමි” යි මහ රජතුමාට කීවේය. රජතුමා එය ප්රතික්ෂේප කර 7 වැළැක්වීය. අනතුරුව ඉන් අඩක් මැටි ද, මැටි අමුණක් ද බැගින් යොදා වැඩ කරන බව එකිනෙකා 8 කීහ. රජතුමා එම වඩුවන් සිව් දෙනාම වැළැක්වූයේය.
9 ඉක්බිති පණ්ඩිත වූ ද දක්ෂ වූ ද එක් උළු වඩුවෙක් ඉදිරිපත් වී, “මම වනයෙහි කොටා කුල්ලෙන් පොළා සකස් කරගත් වැලි, දා ගලෙහි (ඇඹරුම් ගලෙහි) අඹරවා, මැටි 10 අමුණක් ප්රමාණයක් යොදා (එක් දවසක් තුළ වැඩ කරන්නෙමි). මෙසේ කිරීමෙන් චෛත්යයෙහි තණකොළ ආදිය ද හට නොගන්නාහු ය” යි නරනිඳුට කීවේය. ශක්රයා 11 හා සමාන පරාක්රම ඇති මහීපාල තෙමේ මෙසේ කියන ලද්දා වූ අදහස අනුමත කළේය. “තෝ කිනම් හැඩයක් ඇති චෛත්යයක් කරන්නෙහි දැ?” යි නරේන්ද්ර තෙමේ 12 විචාළේය. එකෙණෙහිම විශ්ව කර්ම දිව්ය පුත්රයා ඔහුට ආවිෂ්ට වූයේය. එවිට එම වඩුවා රන් තලියක් ජලයෙන් පුරවා ගෙන, අතින් දිය ගෙන දිය 13 පිට ගැසූවේය. එකල පළිඟු ගුලියක් හා සමාන වූ මහත් දිය බුබුලක් ඉන් නැංගේය. “මම මෙබඳු හැඩයක් ඇත්තක් කරන්නෙමි” යි හෙතෙම කීවේය.
එම පිළිතුරෙන් මහීපති තෙමේ 14 සතුටට පත්ව, ඔහුට දහසක් වටිනා වස්ත්ර යුගලයක් ද, එසේම ආභරණ හා දහසක් වටිනා පා වහන් සඟලක් ද, කහවනු දොළොස් දහසක් ද 15 ලබා දුන්නේය. ඉන්පසු රජතුමා, “මිනිසුන්ට පීඩා නොකොට මම කෙසේ නම් ගඩොල් ගෙන්වා ගනිම් දැ” යි රාත්රියෙහි කල්පනා කළේය. දෙවියෝ රජුගේ ඒ සිතුවිල්ල දැන, එක් එක් 16 දවසට ප්රමාණවත් වන ගඩොල් ප්රමාණයක් එක එක රාත්රියකදී ගෙනවිත් චෛත්යය භූමියේ සතර දොරටුව අසල තැබූහ. එය අසා සතුටු සිත් ඇති රජ තෙමේ 17 චෛත්ය කර්මාන්තය ආරම්භ කළේය.
“මෙහි කිසිදු වැඩක් නොමිලයේ නොකළ යුතුය” යි රජතුමා නියෝග කර 18 දැන්වූයේය. එක් එක් දොරටුව අසල සොළොස් ලක්ෂය බැගින් කහවනු ද, ඉතා බොහෝ වූ වස්ත්රයන් ද තැබ්බවූයේය. එසේම නානාප්රකාර 19 ආභරණ ද, පාන වර්ග සහිත වූ ආහාර පාන ද, සුවඳ මල්, උක් සකුරු ආදිය ද, මුව සුවඳ කරන්නා වූ තකුල්, කපුරු ආදී වූ පංච 20 භෛෂජ්යයන් ද තබා, “තමන් රිසි පරිද්දෙන් කර්මාන්ත කොට, ඊට සරිලන පරිදි කැමති දෙයක් ගනිත්වා” යි කියා නියම කර තැබ්බවූයේය. රජතුමාගේ ඒ කම්කරුවෝ එලෙසම (තමන් කළ වැඩට සරිලන දේ) බලා ලබා ගත්හ.
21 සෑය ඉදිකිරීමේ පුණ්ය කර්මයට සහාය වීමට කැමති වූ එක්තරා භික්ෂූන් වහන්සේ නමක්, 22 තමන් විසින්ම සකස් කරන ලද මැටි පිඩක් ගෙන චෛත්ය භූමියට පැමිණ, රජතුමාගේ කම්කරුවන් රවටා එය වඩුවාට දුන්නේය. වඩුවා ද එය ගනිමින්ම (මෙය භික්ෂුවක් දුන් බව) දැන 23 ගත්තේය. ඒ භික්ෂුවගේ ස්වභාවය දැන ඒ වඩුවාට කුතුහලයක් උපන්නේය. පසුව රජතුමාට මේ බව ආරංචි වී ඔහු පැමිණ වඩුවාගෙන් විචාළේය. එවිට වඩුවා, “දේවයන් වහන්ස! භික්ෂූන් වහන්සේලා එක් අතකින් මල් ගෙන, අනෙක් අතින් මට මැටි පිඬු දෙන්නාහ. එබැවින් මම මේ ආගන්තුක භික්ෂුවෙකි, මේ නේවාසික භික්ෂුවෙකි යි 25 නොම දනිමි” යි කීවේය.
එම බස් අසා, මැටි දුන් භික්ෂුව හඳුනා ගැනීම පිණිස රජතුමා එක් 26 නිලධාරියෙකු (බලතෙකු) පත් කළේය. වඩුවා විසින් අදාළ භික්ෂුව එම නිලධාරියාට පෙන්වා දුන්නේය. ඒ නිලධාරියා නරේන්ද්රයාට ඒ බව සැල කළේය. එවිට නරේන්ද්ර තෙමේ නිලධාරියා ලවා මහා බෝ 27 මළුවෙහි දෑසමන් මල් කැකුළු කළ තුනක් තබ්බවා, එය එම භික්ෂුවට පූජා කරවූයේය. 28 ඒ පූජා කළේ තමන් වහන්සේ කළ වැඩ කොටසට හිලව් වශයෙන් (ණය ගෙවීමක් ලෙස) බව නොදැන එම භික්ෂුව සිටි අතර, පසුව නිලධාරියා විසින් එය එසේ බව දැන්වූයේය. එකල ඒ භික්ෂු තෙමේ කාරණය තේරුම් ගත්තේය.
කේලිවා ජනපදයෙහි 29 පියඟල් වෙහෙර වැසි වූ, එම උළු වඩුවාට ඥාති වූ එක්තරා ස්ථවිරයන් වහන්සේ නමක් ද, චෛත්ය කර්මාන්තයට සහාය වීමට කැමතිව එහි පැමිණියේය. උන්වහන්සේ එහි ගඩොල්වල ප්රමාණය හඳුනාගෙන, 30 ඒ හා සමාන ගඩොලක් සාදාගෙන, සේවකයන් රවටා එය වඩුවාට දුන්නේය. 31 වඩුවා ද එය ගෙන චෛත්යයෙහි යෙදුවේය. මේ නිසා එහි කෝලාහලයක් ද හටගත්තේය. රජ තෙමේ ඒ අසා, “ඒ ගඩොල හඳුනා ගත හැකි දැ?” යි විචාළේය. වඩු තෙමේ එය දැන දැනම, “නොදනිමි” යි 32 රජුට කීවේය. “තෝ ඒ තෙරුන් වහන්සේව දන්නෙහි දැ?” යි අසන ලදුව, හෙතෙම “එසේය” යි කීවේය. ඒ තෙරුන් ගැන දන්වා එවීම පිණිස මහීපති තෙමේ ඔහුට 33 නිලධාරියෙකු පත් කළේය.
නිලධාරියා වඩුවා මාර්ගයෙන් තෙරුන් හඳුනාගෙන, රජුගේ අනුදැනුම පිට 34 තෙරුන් පසුපස ගියේය. කට්ඨාහල පිරිවෙනේ දී තෙරුන් දැක, උන්වහන්සේ හා කතා බස් කොට, තෙරුන් 35 වැඩම කරන දිනය ද වැඩම කරන තැන ද දැනගෙන, “නුඹ වහන්සේලා සමඟ මමත් මගේ ගමට යමි” යි කියා (ආපසු අවුත්) රජුට සියල්ල දැන්වූයේය. රජ තෙමේ 36 දහසක් වටිනා සිවුරුකඩ සඟලක් ද, ඉතා වටිනා රත් පැහැති කම්බලයක් (රක්තකම්බලයක්) ද, බොහෝ ශ්රමණ පිරිකර ද, සකුරු ද, සුවඳ තෙල් නැළියක් ද ඒ නිලධාරියාට දුන්නේය.
37 රජතුමා ඒ සියල්ල ලබා දී ඔහුට උපදෙස් දුන්නේය. ඒ නිලධාරියා තෙරුන් සමඟ 38 ගොස්, පියඟල් වෙහෙර පෙනෙන තැනක දී තෙරුන් වහන්සේව දිය පහසු ඇති සිහිල් 39 සෙවණක හිඳුවා, සකුරු සහ පැන් පානය කිරීමට දී, තෙලින් දෙපා මිරිකා, වහන් 40 පලඳවා පිරිකර පූජා කළේය. “මේ පිරිකර මා විසින් මගේ කුලූපග තෙර නමකට දෙනු පිණිස ගෙන එන ලද්දේය. මේ වස්ත්ර යුගලය මා විසින් මාගේ පුත්රයාට දෙනු පිණිස ගන්නා ලද්දේය. 41 එහෙත් ඒ සියල්ල මම නුඹ වහන්සේට දෙමි” යි මෙසේ කියා, ඒ පිරිකර දී, පිරිකර රැගෙන වැඩම කරන්නා වූ තෙරුන්ට වැඳ, රජුගේ නියමය පරිදි රජුගේ පණිවුඩය (එනම් මෙය රජු එවූ පූජාවක් බව) හෙතෙම කීවේය.
42 මහා සෑය කරනු ලබන කාලයේ එහි බැල මෙහෙවර කළා වූ බොහෝ 43 මනුෂ්යයෝ, සිත පහදවාගෙන සුගතියට (දෙව් ලොවට) ගියෝය. නුවණැත්තෝ බුදුන් කෙරෙහි සිත පහදවා ගැනීම මාත්රයෙන්ම උතුම් ගති ලබන්නේ යැයි දැන, 44 චෛත්ය පූජාව කරන්නාහුය. මෙහිම බැල මෙහෙවර කළ ස්ත්රියෝ 45 දෙදෙනෙක් තව්තිසා දෙව්ලොව උපන්නෝය. මහා සෑය නිම කළ කල්හි ඒ දෙදෙනා තම පූර්ව කර්මය සිහි කොට, සුවඳ මල් ගෙන සෑය පුදන්නට පැමිණියහ. 46 ඔවුහු සුවඳින් හා මලින් සෑය පුදා වැන්දෝය.
ඒ වේලාවෙහි භාතිවංක විහාරවාසී මහා සිව ස්ථවිර තෙමේ රාත්රී කාලයෙහි මහා සෑය වඳින්නෙමි යි 47 පැමිණියේ, ඒ දෙදෙනා දැක මහා සප්තපර්ණී වෘක්ෂයට මුවා වී 48 සිටියේය. තමා පෙර නොදුටු විරූ අද්භූත සම්පත් දකිමින් සිටගෙන, ඔවුන්ගේ වන්දනාව අවසානයෙහි ඔවුන්ගෙන් කරුණු විචාරමින්, “මුළු ලක්දිව තොපගේ ශරීර 49 ආලෝකයෙන් බබළයි. මෙහි තොපි කවර පුණ්ය කර්මයක් කොට මෙයින් (මිනිස් ලොවින්) දෙව්ලොව ගියාහු දැ?” යි විචාළ සේක. දෙව් දූවරු මහා සෑයෙහි 50 තමන් කළ කම් උන්වහන්සේට කීවෝය. මෙසේ බුදුන් කෙරෙහිම ඇති කර ගන්නා ප්රසාදය මහත් ඵල ඇත්තේය.
51 මහා සෑයෙහි මල් ආසන (පේසා වළලු) තුන ගඩොලින් බැඳ නිම කරන ලදී. එවිට ඍද්ධිමත් භික්ෂූහු (සෑ මළුව හා) පෘථිවිය සම කරමින් පොළොව ගිල්වූහ (ගඩොල් බැම්ම පොළොව තුළට බැස්සවූහ). නව 52 වාරයක්ම ඉදිකරන ලද සියල්ල මෙසේම ඒ ඍද්ධිමත් භික්ෂූහු පොළොවෙහි ගිල්වූහ. ඉක්බිති මහ රජ තෙමේ භික්ෂු සංඝයා රැස් කරවීය. ඒ 53 රැස්වීමේදී අසූ දහසක් භික්ෂූන් වෙත රජ තෙමේ එළඹ, පුදා වැඳ, 54 ගඩොල් ගිලී යාමට හේතුව විචාළේය. සංඝයා වහන්සේ එයට පිළිතුරු දුන් සේක.
55 “මහරජාණෙනි! සෑය (කල් යාමෙන්) නොගිලෙන පිණිස ඍද්ධිමත් භික්ෂූන් විසින් මෙය කරන ලදී. දැන් එසේ නොකරනු ලැබේ. වෙනස් වීමක් සිදු නොකොට ඒ 56 මහා සෑය නිම කරවන්න.” එය අසා පහන් සිත් ඇති රජ තෙමේ සෑයේ වැඩ කරවීය. මල් ආසන දහය සඳහා ගඩොල් දස කෝටියක් විය. භික්ෂු සංඝ තෙමේ 57 උත්තර සාමණේරය, සුමන සාමණේරය යන දෙනම අමතා, “චෛත්යයෙහි 58 ධාතු ගර්භය පිණිස මේඝවර්ණ (වලාකුළු පැහැති) පාෂාණ ගෙන එව් යැ” යි මෙහෙයවූහ. ඒ සාමණේරයන් වහන්සේලා දෙනම උතුරුකුරු දිවයිනට ගොස්, දිගින් හා පළලින් අසූ රියන් වූ, හිරු මඬල සේ බබළන, අඟල් අටක් ඝනකම ඇති, මදටිය මල් බඳු යහපත් වූ මේඝවර්ණ පාෂාණ සයක් 59 ක්ෂණයකින් ඒ උතුරුකුරු දිවයිනෙන් ගෙන ආවාහුය.
60 මල් යහන් මතුයෙහි මැදින් ඉන් එක් ගලක් අතුරා, සතර දිග්හි සතරක් පෙට්ටියක් මෙන් සිටුවා වසා, එක් 61 ගලක් පියන් පිණිස නැගෙනහිර දිශා භාගයෙන් නොපෙනෙන ලෙස මහත් ඍද්ධි ඇති උන්වහන්සේලා තැබූහ.
62 රජ තෙමේ ඒ දාගැබ මැද සියලු ආකාරයෙන් මනෝරම්ය වූ රුවන් මුවා (මැණිකෙන් කළ) බෝ රුකක් කරවීය. 63 ඒ බෝ රුක දහඅට රියන් කඳකින් යුක්ත විය. එහි අතු පසෙක විය. පබළු මුවා මුල් ඉඳුනිල් මැණික් පොළොවෙහි පිහිටියේය. කඳ ඉතා පිරිසිදු රිදියෙන් කරන ලද්දේය. 64 එය මැණික් මුවා පත්රයන්ගෙන් හෙබියේය. රුවන් මුවා ළා දළු (පාණ්ඩු පත්ර ඵල) ඇත්තේය. පබළු මුවා අංකුර දළු ඇත්තේය. ඒ බෝ කඳෙහි අෂ්ට 65 මංගල වස්තූන් ද, මල් ලියකම් ද, සිව්පාවුන්ගේ පේළි ද, ශෝභමාන වූ හංස පේළි ද විය. ඊට ඉහළින් 66 වියනක් ලෙස මුතු හා මිණි දැල් එල්ලා තිබිණි. වියන කෙළවර රන් කලස් මාලා ද, ඒ ඒ තන්හි මල්දම් ද විය. 67 වියනෙහි සිව් කොනෙහි මුතු මිටි (කලාප) එල්ලා තිබිණි. 68 එල්වන ලද ඒ එක එක මුතු මිටියක් නව ලක්ෂයක් අගනේ විය. ඉර, 69 සඳ, තාරකා රූපයන් ද, නොයෙක් නෙළුම් මල් ද රුවනින් නිමවා 70 වියනෙහි අමුණන ලද්දාහ. අනේක ප්රකාර මහාර්ඝ වර්ණ ඇති වස්ත්රයන් එක්දහස් අටක් ද වියන්හි එල්වන ලද්දාහුය.
බෝධිය වටා නන් රුවන් පිළිකඩ (රෙදි කඩ) විය. මහ ඇඹුල ද පලස ද යන මුතු අතුරන ලද ඒ පිළිකඩ 71 පාමුල අතුරන ලද්දේය. නානා රත්නමය පුෂ්පයෙන් ද, සිව් වර්ගයක සුවඳ 72 දියෙන් ද පිරුණා වූ පූර්ණ ඝට පංක්තීහු බෝ මුල තබන ලද්දාහ. බෝධියට නැගෙනහිරින් පනවන ලද ඉතා වටිනා ආසනයෙහි (පර්යංකයෙහි) බබළන්නා වූ රන් 73 මුවා බුදු පිළිමයක් හිඳුවීය. ඒ පිළිරුවේ ශරීර අවයවයෝ සුදුසු පරිද්දෙන් 74 නානා වර්ණ රුවනින් කරන ලද්දාහු ඉතා අලංකාර වූහ.
රිදීමය ධවල ඡත්රයක් දරන්නා වූ මහා බ්රහ්මයාගේ ප්රතිමාව එහි තබන ලද්දේය. අභිෂේකදායක ශක්රයා ද 75 ජයතුරා නම් සංඛය සහිතව තබනු ලැබීය. වීණාවක් අතින් ගත් 76 පංචසිඛ දිව්ය පුත්රයා ද, නාටිකාවන් සහිත කාළනාග රාජයා ද, ඇතා සහ පිරිවර සහිත දහසක් අත් ඇති මාරයා ද එහි තබන ලදහ.
නැගෙනහිර පර්යංකය 77 මෙන්ම සෙසු තුන් දිසාවන්හි ද කෝටියක් කෝටියක් වස්තු අගනා පර්යංකයෝ (ආසන) අතුරන ලද්දාහ. බෝධියට මුලින් නන් රුවනින් සරසන ලද කෝටියක් 78 වස්තු අගනා මහ සයනයක් පනවන ලද්දේ විය. සත් සතිය ගත කළ තැන්හි, ඒ 79 ඒ තැනට සුදුසු පරිද්දෙන් ප්රධාන ක්රියා ද, බ්රහ්මයාගේ ආරාධනාව ද කරවීය.
80 දම්සක් පැවතුම් සූත්ර දේශනාව, යස කුමරු ඇතුළු පිරිසගේ පැවිද්ද, භද්ර වර්ගීය කුමරුවන්ගේ 81 පැවිද්ද, ජටිල දමනය, බිම්බිසාර රජුගේ පැමිණීම, රජගහ නුවරට වැඩම කිරීම, 82 වේළුවනය පිළිගැනීම, එසේම අසූ මහා ශ්රාවකයන් වහන්සේලා, කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම කිරීම, එසේම 83 රුවන් සක්මන, රාහුල කුමරු හා නන්ද කුමරු පැවිදි කිරීම, ජේතවන විහාරය පිළිගැනීම, ගණ්ඩම්බ රුක මුල පෙළහර පෑම, තව්තිසා දෙව්ලොව අබිදම් දේශනාව, දේවාරෝහණ පෙළහර (සංකස්ස පුරට වැඩම කිරීම), ස්ථවිර ප්රශ්න සමාගම, මහා සමය සූත්රාන්තය, 84 රාහුලෝවාද සූත්රාන්තය, මහා මංගල සූත්රාන්තය, ධනපාල ඇතු හා සමාගමය, 85 ආලවක දමනය, අංගුලිමාල දමනය, අපලාල නාග දමනය, පාරායන සමාගම (පාරායන සූත්ර දේශනාව) ආදිය නිරූපණය කරවීය.
86 එසේම ආයු සංස්කාරය අත්හැරීම, සූකර මද්දව පිළිගැනීම, සිවුරු රන්වන් වූ යුවළ පිළිගැනීම, පැහැදුණු දිය වැළඳීම, පිරිනිවන් පෑම, දෙවි මිනිසුන්ගේ 87 විලාපය, මහා කාශ්යප තෙරුන් විසින් සිරිපා වැඳීම, දර සෑයෙහි දැවී ගිනි නිවීම, 88 එහි ධාතු සත්කාරය හා ද්රෝණ බමුණු විසින් ධාතු බෙදීම ද, බොහෝ සෙයින් ජාතක කතා ද යන මේ තාක් දේ මනා උත්පත්තියක් ඇති රජ තෙමේ කරවීය.
89 වෙස්සන්තර ජාතකය වනාහි විස්තර සහිතව ද, එසේම තුසිත පුරය පටන් බෝ මැඩ දක්වා විස්තර සහිතව ද කරවීය. සතර දිග ඒ 90 සතරවරම් මහරජවරු සිටියාහුය. තිස්තුනක් දෙව් පුත්හු ය. එසේම 91 දෙතිසක් කුමරියෝ ය. විසි අටක් යක් සෙනෙවියෝ ය. ඉන් ඉහළින් ඇඳිලි බැඳ ගත් දේවතාවෝ ය. ඉන් මතුයෙහි මල් පිරූ පූර්ණ ඝට ය. 92 නටන දේවතාවෝ ය. තූර්ය්ය වාදනය කරන දේවතාවෝ ය. කැඩපත් 93 ඔසවා ගත් දේවතාවෝ ය. එසේම මල් අතු ගත් දේවතාවෝ ය. පියුම් ගත් දේවතාවෝ ය. නොයෙක් ආකාර වූ අනිකුත් දේවතාවෝ ය. රන් ඇඟෑ (ධර්ම චක්ර) පෙළ ද, දම්සක් පෙළ ද, කඩු ගත් දේවතා පංක්තිය ද, එසේම 94 පාත්ර ගත් දේවතා පංක්තිය ද විය. උන්ගේ හිස මත ගන්ධ තෛලයෙන් පුරවන ලද, රියන් පස් රියන් වූ දුහුල් පහන් වැටි පෙළ හැම කල්හිම දල්වන 95 ලද්දාහ.
පළිඟු ඇඟෑ කොණ එක එකෙහි මහාර්ඝ මැණික් රුවනක් විය. 96 මැණික් ය, මුතු ය, විදුරු ය යන මෙයින් එක එක ගොඩක් බැගින් දීප්තිමත් වූ සතර ගොඩක් සතර කොණ කරන ලද්දේය. මෙවැනි පහන් බිත්තිවලම දිලියෙන්නා වූ විදුලි බුබුළු අලවන ලද්දා වූ ධාතු ගර්භයෙහි ශෝභමාන විය. 97 මේ මනරම් දාගැබෙහි සියලු රූපයන් ඝන වූ තැළූ රනින් මහීපාල තෙමේ කරවීය.
98 ෂඩ් අභිඥා ඇති මහා ප්රඥා ඇති ඉන්ද්රගුප්ත මහා ස්ථවිරයන් වහන්සේ කර්මාන්තය අධීක්ෂණය කරන සේක්, මේ සියල්ල මෙහි නිදන් කළ සේක. 99 සියල්ල රාජ ඍද්ධියෙන් ද, දේවතා ඍද්ධියෙන් ද, ආර්ය්ය ඍද්ධියෙන් ද (එකිනෙක) නොගැටී පිහිටුවන ලද්දේය.
100 තමන්හට යහපත පතන්නන් විසින් අවශ්යයෙන්ම පිදිය යුතු ලෝකෝත්තම වූ, අවිද්යාදී අන්ධකාරය රහිත වූ ජීවමාන බුදුන් වහන්සේ පිදීම ද, උන්වහන්සේ දැවූ තැන ඉතිරි වූ කුඩා ධාතු කොටස් (විශීර්ණ) පුදා ලබන පින ද සමාන ය. ශ්රද්ධා ගුණයෙන් සැරසුණු නුවණැත්තෝ එය එසේ දැන, මේ බුදුන්ගේ ධාතු ද, ජීවමාන බුදුන් සේ සලකා යහපත් කොට පූජා කරන්නාහුය.
මෙසේ හුදී ජනයාගේ පහන් සංවේගය පිණිස කළ මහාවංශයෙහි ‘ධාතු ගර්භ වර්ණනා’ නම් වූ තිස් වන පරිච්ඡේදය නිමියේය.