1 ඉක්බිති දුටුගැමුණු රජතුමා ජනතාව එක්රැස් කොට සංග්‍රහ කර, රාජකීය කුන්තයෙහි ධාතූන් වහන්සේලා නිදන් කරවා, යාන වාහන සහ බල සේනා සහිතව තිස්සමහාරාමයට ගියේය. 2 එහි ගොස් මහා සංඝරත්නය වැඳ පුදා, “බුද්ධ ශාසනය බබළවනු පිණිස මම ගඟෙන් එතෙර යන්නෙමි; අපට ආශිර්වාද සත්කාර කරනු පිණිසත්, අප සමඟ වැඩම කිරීමටත් භික්ෂූන් වහන්සේලා ලබා දුන මැනවි; භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ 3 දර්ශනය අපට මංගල කාරණයක් මෙන්ම ආරක්ෂාවක් ද වන්නේය” යැයි පැවසුවේය. සංඝයා වහන්සේ ද 4 දඬුවම් විඳීමෙන් මිදීම පිණිස හෝ ආරක්ෂාව පිණිස භික්ෂූන් වහන්සේලා පන්සිය නමක් ලබා දුන්හ.

මිහිපල් තෙමේ හෙවත් රජතුමා, ඒ භික්ෂූන් වහන්සේලා ද සමඟ එතැනින් පිටත්ව, මලය රටේ සිට මෙහි අනුරාධපුරයට එන 5 මාර්ගය පිරිසිදු කරවා, කඩොලැතු පිට නැගී යෝධයන් විසින් පිරිවරා ගන්නා ලද්දේ, මහත් වූ බල සේනාවක් සමඟ යුද්ධය සඳහා නික්ම ගියේය. මාගම පටන් ගුත්තල 6 දක්වා රජුගේ සේනාව එකම අවිච්ඡින්න පෙළක් සේ ගමන් කළාය. 7 මියුගුණට (මහියංගණයට) පැමිණ ඡත්ත නම් දෙමළා අල්වා ගත්තේය; ඉන්පසු එහි සිටි දෙමළුන් 8 මරා දමා, ගඟ නමැති දිය අගලෙන් යුක්ත වූ අඹතොටට (අම්බතිත්ථයට) පැමිණියේය. එහි විසූ තිත්ථම්බ නම් වූ, මනා පුහුණුවක් ඇති මහා බලසම්පන්න දෙමළා සමඟ යුද්ධ කරමින්, මාස හතරක් ගත වූ තැන සිය මෑණියන්ව පෙන්වීමේ උපක්‍රමය භාවිතා කර ඔහුව අල්වා ගත්තේය.

ඉන්පසු බලවත් වූ 9 දෙමළ රජවරුන් සත් දෙනෙකු එකම දවසකදී අල්වා ගත් ඒ මහා බල ඇති රජතුමා, 10 තම බල සේනාවට නිර්භයව වස්තු සම්පත් ලබා දුන්නේය. 11 එහෙයින් එහි වූ ආරාමය “ඛේමාරාමය” යැයි කියනු ලැබේ. ඉන්පසු අතුරුහෙබ හිදී මාකොටු නම් දෙමළා ද, ද්‍රෝණ නම් ගමේදී ගවර නම් දෙමළා ද, හල්කොළ නම් ගමේදී ඉසුරු නම් දෙමළා ද, නැළිහෙබ හිදී නාළික නම් 12 දෙමළා ද රජු විසින් අල්වා ගන්නා ලදී. දික්අබාගල හිදී දික්අබා නම් දෙමළා ද අල්වා ගත්තේය; කස්තොට (කච්ඡතිත්ථ) හිදී කපිසීය නම් දෙමළා මාස හතරකට පසු අල්වා 13 ගත්තේය. කෝට නුවරදී කෝට නම් දෙමළා ද, ඊට පසුව හාලවහානක 14 නම් දෙමළා ද, වහිට්ඨ නම් ස්ථානයේදී එම නම ඇති දෙමළා ද, ගැමුණු ගමේදී ගැමුණු නම් දෙමළා ද, කුඹගමදී කුඹ නම් දෙමළා ද, තඹගමදී තඹ නම් දෙමළා ද, උන්න 15 නම් ගමේදී එම නම ඇති දෙමළා ද යන මොවුන්ව ද, මයිල් සහ ලෑන යන දෙමළුන් දෙදෙනා ද ඇතුළු මෙතෙක් දෙනා අල්වා ගත්තේය. ජම්බු නම් ගමේදී එම නම ඇති දෙමළා ද අල්වා ගත්තේය; ඒ ඒ ගම්වල නම් සහ ඒ ඒ ප්‍රධානීන්ගේ නම් එක සමාන විය.

“තම සේනාව හඳුනා නොගෙන ස්වකීය ජනයාම එකිනෙකා මරා ගනිති” යැයි අසා, 16 රජතුමා එහිදී මෙසේ සත්‍ය ක්‍රියාවක් කළේය: “මාගේ මේ වෑයම කිසි කලෙකත් රජ සැප විඳීම 17 පිණිස නොවන්නේය; මාගේ මේ උත්සාහය හුදෙක් බුද්ධ ශාසනයේ 18 චිරස්ථිතිය පිණිසම වේ; ඒ සත්‍යයේ බලයෙන් මාගේ සේනාවගේ 19 ශරීර සහ ආම්පන්න ගිනි දැල් මෙන් බබළත්වා!” 20 එකල්හි එය එසේම විය; ගං ඉවුරේ විසූ, යුද්ධයෙන් මැරුම් නොකා ඉතිරි වූ සියලු දෙමළ සෙබළු ආරක්ෂාව පතා විජිත නම් නුවරට ඇතුළු වූහ. රජු පහසු වූ සමතලා භූමියක කඳවුර පිහිටවූ අතර, එම ස්ථානය කඳවුරු පිටිය (ඛන්ධාවාරපිට්ඨි) යන නමින් ප්‍රසිද්ධ විය.

21 විජිත නුවර අත්පත් කර ගැනීම සඳහා කරුණු විමසන්නා වූ නරේන්ද්‍රයා, එතැනට එන්නා වූ 22 නන්දිමිත්‍ර යෝධයා දැක, ඔහු වෙත කඩොලැතු මෙහෙයවීය. නන්දිමිත්‍ර තෙමේ තමා අල්ලා ගැනීමට ආ ඒ ඇතුගේ දළ දෙකෙන් අල්ලා තෙරපා, එම ඇතු උක්කුටිකයෙන් (පසුපස කකුල් මත) හිඳවූයේය. ඒ 23 නන්දිමිත්‍ර තෙමේ යම් හෙයකින් යම් තැනක ඇතු සමඟ පොර බැද යුද්ධ කළේ ද, ඒ හේතුවෙන් එහි ගොඩනැගූ ගම “හත්ථිපෝර” යැයි කියනු ලැබේ.

24 රජතුමා ඔවුන් දෙදෙනාම විමසා බලා විජිත නුවර දෙසට ගියේය. නගරයේ දකුණු 25 දොරටුව අසල යෝධයන්ගේ බිහිසුණු සංග්‍රාමයක් ඇති විය; නැගෙනහිරි දොරටුව අසල ප්‍රසිද්ධ වේළුසුමණ යෝධයා අශ්වයා පිට නැගී බොහෝ දෙමළුන් සංඛ්‍යාවක් මැරීය. දෙමළු දොරටු වසා දැමූහ; රජු යෝධයන්ව මෙහෙයවීය. දකුණු දොරටුව බිඳීම සඳහා කඩොලැතු ද, 26 නන්දිමිත්‍ර සහ සුරනිමල යන යෝධයන් ද යෙදවූ අතර මහාසෝණ, ගෝඨයිම්බර සහ 27 ථෙරපුත්තාභය යන තිදෙනා ඉතිරි දොරටු තුනෙහි යුද්ධ කළෝය. ඒ නුවර වනාහි පවුරුවලින් උස් වූ දොරටු සහ තොරණින් ද, ලෝහ කර්මාන්තයෙන් නිමවූ 28 දොරකින් ද යුක්ත වූ බැවින් සතුරන්ට එය බිඳ හෙළිය නොහැකි විය. ඒ ඇත් තෙමේ දණහිස් දෙකෙන් හිඳගෙන සිය දළ දෙකෙන් ගල් සහ බදාම හුණු බිඳ දමමින් යකඩ දොර වෙත 29 පැමිණියේය. තොරණ මතුපිට සිටි දෙමළු අනේක ප්‍රකාර ආයුධවලින් ද, කකියා 30 ගිය ලෝහ ගුළි සහ උණු කරන ලද මැලියම් (ලහටු) ද දැමූහ. පිට මතට වැටුණු උණු ලහටු 31 දුම් දමන කල්හි කඩොලැත් තෙමේ දිව ගොස් වේදනාවෙන් පීඩිතව දිය ඇති තැනකට බැස එහි ගිලුණේය.

32 එවිට ගෝඨයිම්බර තෙමේ, “මේ තොපට සුරා පානය කරන තැන නොවෙයි, යකඩ දොර 33 හැරීම සඳහා පැමිණි තැනයි; යව, ගොස් දොර බිඳ දමව” යැයි ඇතුට කීවේය. ඒ උතුම් ඇත් තෙමේ මාන්නය උපදවා ගෙන, කුංචනාද කොට දියෙන් ගොඩ නැගී, එඩිතරව ගොඩබිම සිට 34 ගත්තේය. ඇත් වෙදා තුවාල වූ තැන්වල ලහටු ගලවා බෙහෙත් කළේය. රජ 35 තෙමේ ඒ ඇතු පිටට නැගී අතින් කුම්භස්ථලය පිරිමැද, “දරුව කණ්ඩුලය! මුළු ලක්දිව රාජ්‍යය තට දෙන්නෙමි” යැයි පවසා ඒ ඇතු සතුටු කරවා, වර බොජුන් කවා, සළුවෙන් වෙළා, මනා සන්නාහ ලවා, සන්නාහ මතුයෙහි 36 හත් ගුණයක් කළ මී ගව සම් බඳවා, ඊට මත්තෙහි තෙල් පෙඟවූ සම් එලවා ඒ ඇතු මෙහෙයවීය. ඒ ඇත් තෙමේ මේඝ ගර්ජනාවක් මෙන් හඬ නඟමින්, උපද්‍රවයන් ඉවසමින් ගොස් 37 දළ දෙකෙන් දොර ලෑලි බින්දේය; එළිපත්තට පයින් පහර දුන්නේය; දොරබා සහිත 38 ඒ යකඩ දොර ගිගුම් දෙමින් බිම වැටුණේය. තොරණෙහි වූ දැව දඬු සම්භාරය ඇතුගේ 39 පිට මතට කඩා වැටෙනු දැක නන්දිමිත්‍ර තෙමේ තම බාහුවෙන් ගසා ඒවා ඉවතට පෙරළා දැමීය. කඩොලැත් 40 තෙමේ ඔහුගේ ඒ ක්‍රියාව දැක සතුටු සිත් ඇත්තේ, පළමු කොට කරන ලද දළ 41 පෙළීමේ වෛරය අත්හැරියේය. කණ්ඩුල නම් උතුම් ඇත් තෙමේ නන්දිමිත්‍ර තමාගේ 42 පිට මතින්ම නුවරට ඇතුළු වෙනු පිණිස නැවතී සිට යෝධයා දෙස බැලීය. “ඇතු කළ පාරෙන් මම ඇතුළු නොවන්නෙමි” යි සිතූ නන්දිමිත්‍ර තෙමේ තමාගේ බාහුවෙන් 43 ප්‍රාකාරයට ගැසුවේය; දහඅට රියනක් උස් වූ ඒ පවුර අට ඉස්බක් දුරට කඩා වැටුණේය.

ඉන්පසු ඇත් තෙමේ සුරනිමලයා දෙස බැලීය. ඒ තෙමේ ද ඒ මගින් යාමට 44 අකමැති වී පවුරට උඩින් පැන නුවර ඇතුළට බැස්සේය. ගෝඨයිම්බරයා සහ මහාසෝණ තෙමේ ද එකී එකී දොරටු බිඳගෙන ඇතුළු වූහ. ඇත් තෙමේ රිය 45 සකක් ද, නන්දිමිත්‍ර ගැල් රොදක් ද, ගෝඨයිම්බර පොල් ගසක් ද, නිමල තෙමේ උතුම් කඩුවක් ද, මහාසෝණ තෙමේ තල් ගසක් ද, ථේරපුත්තාභය 46 තෙමේ මහා යකඩ මුගුරක් ද ගෙන වෙන් වෙන්වම වීථි ඔස්සේ ගොස් එහි සිටි දෙමළ සේනාව සුනු විසුනු කළෝය.

රජ තෙමේ මාස හතරකින් විජිත නුවර බිඳ දමා, එයින් ගිරිල නම් 47 නුවරට ගොස් ගිරිල නම් දෙමළා මැරීය. එතැනින් මහා ප්‍රාකාරයක් 48 ඇත්තා වූ, හාත්පසින්ම උණ කටු පඳුරුවලින් වෙළන ලද්දා වූ, එකම දොරටුවක් ඇති, ඇතුළු වීමට දුෂ්කර වූ මහේල නුවරට ගොස්, මාස හතරක් එහි වෙසෙමින් 49 රජ තෙමේ මන්ත්‍ර යුද්ධයෙන් (උපාය මාර්ගයෙන්) මහේල නම් දෙමළා අල්වා ගත්තේය. 50 එතැනින් අනුරාධපුරය දෙසට එන්නා වූ මහීපාල තෙමේ කසාගලින් ඔබ්බෙහි කඳවුරු 51 පිහිටුවා, පොසොන් මාසයේදී එහි වැවක් කරවා ජල ක්‍රීඩා කළේය. එතැන කළ නුවර පෝසෝන නගර (පොසොන් පුර) නම් වේ.

ඒ දුටුගැමුණු 52 රජු යුද්ධය පිණිස පැමිණි බව අසා, එළාර රජ තෙමේ ඇමතියන් රැස් කරවා, “ඒ රජ තෙමේත් යෝධයෙකි, ඔහුගේ යෝධයෝත් බොහෝය; 53 ඇමතියනි! කුමක් කළ යුතු ද? අපගේ මේ පිරිස කුමක් සිතත්දැ?” යි ඇසුවේය. 54 එළාර රජුගේ දීඝජන්තු ආදී වූ යෝධයෝ “හෙට දින අනිවාර්යයෙන්ම යුද්ධ කරන්නෙමු” යි මෙසේ නිශ්චය කළෝය. 55 දුටුගැමුණු රජ තෙමේත් මෑණියන් හා සාකච්ඡා කොට, ඒ බිසවුන්ගේ උපදෙස් පරිදි උපායෙන් බලකොටු තිස් දෙකක් කරවීය; එහි රාජ ඡත්‍ර දරන්නා 56 වූ රජ රූප තිස් දෙකක් තැබුවේය. රජතුමා අභ්‍යන්තරයේ වූ ආරක්ෂිත කොටුවක 57 රැඳී සිටියේය. එළාර රජ තෙමේ යුද්ධයට සැරසුණේ මහාපර්වත නම් ඇතු 58 පිට නැගී යාන වාහන හා බල සේනා සමඟ එහි ගියේය.

යුද්ධය පවතින කල්හි භයංකර වූ මහත් බල ඇති දීඝජන්තු තෙමේ කඩුව හා පළිහ ගෙන යුද්ධ 59 කරමින් දහඅට රියන් පමණ අහසට පැන, ඒ රජ රූපවලට කඩුවෙන් 60 පහර දී පළමු බලකොටුව බින්දේය. මහත් බල ඇත්තේ එසේම සෙසු බල කොටු ද බිඳ දමා සැබෑ ගැමුණු රජ සිටි බල කොටුව දෙසට ගියේය. 61 එවිට මහා බල ඇති සුරනිමල යෝධ තෙමේ, රජු 62 ඉදිරියට යන්නා වූ ඔහුට තමාගේ නම කියා ඇසෙන සේ බැණ වැදුණේය. දීඝජන්තු තෙමේ කිපී ඔහුව මරන්නෙමියි සිතා අහසට පැන්නේය; සුරනිමල තෙමේ ඔහුට බැසීමට පළිහ ඇල්ලුවේය. දීඝජන්තු තෙමේ පළිහ සහිතව මොහු කපමියි 63 සිතා කඩුවෙන් පළිහට පහර දුන්නේය. නිමල තෙමේ පළිහ අතහැර බිම වැතිර 64 ගත්තේය. දීඝජන්තු තෙමේ අතහැර දැමූ පළිහට පහර දෙමින් එහි ඇද වැටුණේය. සුරනිමල තෙමේ වහා නැගිට, ඇද වැටුණු ඔහුට කඩුවෙන් පහර දී 65 දෙපලු කොට කැපීය. ඵුස්සදේවයා ජය සංකේතය ලෙස හක් ගෙඩිය පිම්බේය; දෙමළ සේනාව බිඳී ගියහ; එළාර රජ ද 66 නැවතුණේය, පසුව ආපසු හැරී ගියේය. බොහෝ දෙමළුන් මැරූහ. එහි වැව ජලය මරන ලද දෙමළුන්ගේ ලෙයින් බොර පැහැ ගැන්වී ගියේය; එයින් එම වැව “කුලන්ත වාපි” හෙවත් “කලත් වැව” නමින් ප්‍රසිද්ධ විය.

67 එහිදී දුටුගැමුණු රජ තෙමේ “මා හැර වෙනත් කිසිවෙක් එළාර රජු 68 නොමරව” යි අණබෙර යවා, සන්නාහයෙන් සැරසුණේ, එසේම සන්නද්ධ 69 කළ කඩොලැතු පිට නැගී තෙමේ ම එළාර රජු ලුහුබඳිමින් දකුණු වාසල් දොරටුව වෙත පැමිණියේය. නුවර දකුණු වාසල් දොර අසලදී රජවරුන් දෙදෙනා යුද්ධ කළෝය. එළාර රජ තෝමරය (යකඩ ඉලක්කයක්) දැමීය; දුටුගැමුණු රජ එයින් වැළකුණේය. ඉන්පසු 70 තමාගේ කඩොලැතු ලවා එළාර රජුගේ පර්වත නම් ඇතුට දළ දෙකෙන් ඇන්නවීය; එළාර රජුහට තෝමරය විසි කළේය. ඇතු සහිත ඒ රජ තෙමේ එහි ඇද වැටුණේය. 71 එහිදී දිනන ලද සංග්‍රාම ඇති ඒ රජ තෙමේ යාන වාහන සහ බල සේනා 72 සහිතව ලක්දිව එක්සේසත් කොට නුවරට ඇතුළු විය. නුවර අණබෙර ලවා හාත්පස යොදුනක මිනිසුන් රැස් කරවා එළාර රජුහට අවසන් සත්කාර කරවීය. සිරුර වැටුණු තැන්හිදී කූටාගාරයකින් (කුළු ගෙයකින්) ගෙන ගොස් ඒ මෘත දේහය දැවීය; එහි චිතකයක් 73 ද කරවීය, පෙරහැර ද පැවැත්වීය. අද දක්වාත් ලක්දිව රාජකීයයෝ ඒ ප්‍රදේශය සමීපයට පැමිණි කල එම පෙරහැරින් තූර්ය වාදනය නොකරවති. 74 මෙසේ ඒ දුටුගැමුණු රජ තෙමේ තිස් දෙකක් දෙමළ රජවරුන් අල්වා 75 ගෙන ඒකච්ඡත්‍රයෙන් ලංකා රාජ්‍යය කළේය.

76 විජිත නුවර බිඳ දැමූ කල්හි, ඒ දීඝජන්තු යෝධ තෙමේ තමාගේ බෑනා කෙනෙකු යෝධයෙකු බව එළාර රජුට දන්වා, තමාගේ බෑනා වූ ඒ භල්ලුකයාට මෙහි ලක්දිවට 77 එන ලෙස හසුන් යවා තිබුණේය. භල්ලුක තෙමේ ඔහුගේ හසුන් අසා, එළාර රජු ආදාහනය කළ දවසින් හත්වෙනි දවසේදී සැට දහසක් පිරිස සමඟ මෙහි 78 ගොඩ බැස්සේය. ගොඩ බැස්සා වූ ඒ තෙමේ රජු මියගිය බව අසා, 79 “ලැජ්ජාව නිසා හෝ යුද්ධ කරන්නෙමි” යි සිතා මහාතිත්ථයෙන් (මහාතොටින්) මෙහි පැමිණියේය. 80 කොලඹහාලක නම් ගමෙහි කඳවුර පිහිටුවීය. රජ තෙමේ ඔහු ආ බව අසා යුද්ධ සන්නාහයෙන් සැරසී කඩොලැතු පිට නැගී හස්ති, 81 අශ්ව, රථ යෝධයන් හා පදික සේනාවෙන් ද සම්පූර්ණව යුද්ධය පිණිස නික්මුණේය.

82 ලක්දිව අග්‍ර ධනුර්ධර වූ උන්මාද ඵුස්සදේව තෙමේ පංච ආයුධවලින් සන්නද්ධ වූයේ එම ඇතු පිටම රජුට පසුපස ආසනයෙහි ගියේය; 83 සෙසු යෝධයෝ ද ඒ අනුව ගියෝය. එහි මහා යුද්ධය පැවති කල්හි සන්නාහ සන්නද්ධ භල්ලුක තෙමේ රජු ඉදිරියට ආවේය. කණ්ඩුල 84 හස්ති රාජයා වනාහි ඔහුගේ වේගය බාල කිරීම පිණිස හෙමින් හෙමින් පසුපසට ගියේය. සේනාව ද ඒ සමඟම හෙමින් හෙමින් පසුපසට 85 ගියේය. රජ තෙමේ, “ඵුස්සදේවය, පෙර විසි අට වතාවක් කළ යුද්ධයේදී මේ ඇත් තෙමේ පසු නොබැස්සේය; මේ කිමෙක්ද?” යි ඇසුවේය. ඒ තෙමේ, 86 “දේවයන් වහන්ස, අපට උත්කෘෂ්ට ජයග්‍රහණයක් ලැබෙයි; මේ ඇත් තෙමේ ජය භූමිය බලමින් පසුබසී; ජයග්‍රාහී ස්ථානයෙහි ඔහු නවතින්නේය” යි කීවේය.

ඉක්බිති ඇත් තෙමේ පසු බැස පුර දෙවොලට පසෙකින් වූ 87 මහා විහාර සීමාව තුළ සුප්‍රතිෂ්ඨිතව සිට ගත්තේය. ඇත් රජු එහි සිටි කල්හි භල්ලුක තෙමේ එහි රජු ඉදිරියට අවුත් රජුට අපහාස වන ලෙස කථා කළේය. රජ 88 තෙමේ කඩුවෙන් මුව වසා ගෙන ඔහුට පෙරළා බැණ වැදුණේය. රජුගේ 89 “මුඛයෙහි විදින්නෙමි” යි සිතා භල්ලුක තෙමේ ඊතලය විද්දේය. ඒ ඊ ගස රජුගේ කඩු තලයෙහි වැදී බිම වැටුණේය. “මුඛයෙහි විදින ලදී” යන සිතුවිල්ලෙන් භල්ලුක 90 තෙමේ මහත් ජය නාද කළේය. නමුත් රජුට පසුපස ආසනයෙහි සිටියා වූ 91 මහත් බල ඇති ඵුස්සදේව තෙමේ, රජුගේ කනෙහි පැළඳි මිණි කුණ්ඩලය (තෝඩුව) ගැටෙන සේ විද 92 භල්ලුකයාගේ මුඛයෙහි ඊයක් වැදෙව්වේය. රජු දෙසට පාද දමා වැටෙන්නා වූ ඔහුගේ දණහිසට, දුනු ශිල්පයේ දක්ෂ වූ හෙතෙම අනිත් ඊ ගසක් ද විද රජු දෙසට හිස දමා වැටෙන සේ ඔහුව 93 හෙළුවේය. භල්ලුකයා වැටුණු කල්හි ඒ යුද්ධ භූමියෙහි මහත් වූ ජය ඝෝෂාවක් පැවැත්විණි.

ඵුස්සදේව තෙමේ එහිදී තමාගේ දොස් දැක්වීමට (තමා කළ වරද පෙන්වීමට) ස්වකීය කන් 94 පෙත්ත කපා ලේ සහිත පත්‍රය තෙමේම රජුට දැක්වීය. රජ තෙමේ ඒ දැක, “මේ කුමක්දැ” යි ඔහුගෙන් විචාළේය. ඒ තෙමේ “මා විසින් රාජ දණ්ඩනය කරන 95 ලද්දේය” යි රජුට කීවේය. “තොපගේ දොස් කවරේද?” යි අසන ලද්දේ, කුණ්ඩලයෙහි ඊය 96 ගැටීම යැයි කීවේය. “මලණුවෙනි, නිදොස් දේ දොස් යැයි සිතා මේ කුමක් කළේද?.. ” යැයි කියා මහා රජ තෙමේ කෙළෙහි ගුණ දන්නේ, “ඊතලයට සුදුසු වූ මහත් සත්කාර තොපට ලැබෙන්නේය” යි මෙසේත් 97 කීවේය.

ඉක්බිති සියලු දෙමළුන් මරවා ලබන ලද ජය ඇති රජ තෙමේ, 98 ප්‍රාසාද තලයට නැඟී එහි සිංහාසනයෙහි හිඳගෙන, සියලු ඇමතියන් මැද ඵුස්සදේවයා විසින් විදින ලද ඒ ඊය ගෙන්වා, එය තලය උඩ කෙළින් කර 99 පගිලියෙන් (පළිඟුවෙන් කළ පාදමකින් හෝ රඳවනයකින්) තබ්බවා, ඊට ඉහළින් එය වැසී යන තුරු කහවනු වගුරුවා, ඒ ඊය වසා දැමූ ඒ සියලු වස්තුව 100 එකෙණෙහිම ඵුස්සදේවයාහට දුන්නේය.

101 ඉක්බිති නරේන්ද්‍ර තෙමේ අලංකාර කරන ලද සුවඳ තෙල් පහනින් ආලෝකවත් වූ, නොයෙක් සුවඳින් සුවඳවත් වූ, නාටක ජනයාගෙන් හා සංගීතයෙන් යුක්ත වූ, 102 දිව්‍යාප්සරාවන් වැනි ස්ත්‍රීන්ගෙන් සැරසුණා වූ, රජ මැදුරේ මතු 103 මහල් තලයෙහි මහඟු ඇතිරිලි අතුරන ලද මෘදු වූ යහනෙහි සැතපුණේය; එසේ වුවද මහත් වූ රාජශ්‍රී විභූතිය අත්පත් කර ගත්ත ද, යුද්ධයේදී අක්ෂෞහිණී 104 සේනා ඝාතනය සිහි කරන්නා වූ ඔහුට සැප නින්දක් නොලැබුණේය. පියඟු දිවයිනෙහි (පුවඟු දිවයින) වාසය කළ රහතන් වහන්සේලා ඔහුගේ ඒ කල්පනාව දැන, ඒ 105 රජිඳුව සනසාලීම සඳහා රහතන් වහන්සේලා අට නමක් එවූහ. ඒ රහත්හු මැදියම් රැයේ අවුත් රජ ගෙදර දොරකඩට බැස්සාහ.

106 පැමිණි බව දැන්වූ ඒ අහස් ගමන ඇත්තෝ මතු මහලට නැග්ගෝය. මහා රජ තෙමේ ඒ රහතුන් වැඳ ආසනවල වඩා හිඳුවා, නානා ප්‍රකාර සත්කාර 107 කොට පැමිණි කරුණු විචාළේය. “මනුෂ්‍ය ශ්‍රේෂ්ඨයාණෙනි! පියඟු 108 දිවයිනෙහි සංඝයා විසින් මෙහෙයවන ලද්දා වූ අපි ඔබව සනසාලනු පිණිස පැමිණියෙමු” යි උන්වහන්සේලා වදාළහ. රජ තෙමේ නැවත උන්වහන්සේලාට, “ස්වාමීනි, යම් හෙයකින් මා විසින් අක්ෂෞහිණී මහා සේනා ඝාතනය කරවන ලද්දේ 109 නම්, එසේ වූ මට කෙසේ නම් සැනසීමක් වන්නේ ද?” යි ඇසුවේය. එවිට උන්වහන්සේලා, “ඒ කර්මයෙන් ඔබට ස්වර්ග මාර්ගයට බාධාවක් නොවන්නේය; ජන 110 ශ්‍රේෂ්ඨය, මරන ලද මිනිස්සු ඇත්තේ එක් අයෙක් සහ තවත් භාගයක් පමණි. තිසරණ 111 පිහිටි එක් අයෙක් ද, තිසරණය සමඟ පන්සිල් පිහිටි අනෙක් අයෙක් ද එහි වූහ; ඉතිරි මරන ලද්දෝ මිථ්‍යා දෘෂ්ටික, දුස්සීල වූ සිව්පාවුන් හා සමාන අය ය. තව ද ඔබ අනාගතයේදී බුද්ධ ශාසනය 112 නොයෙක් අයුරින් බබළවන්නෙහිය. එහෙයින් නරේෂ්වරය, සිතේ ඇති කනගාටුව දුරු කරගන්න” යි වදාළ සේක.

උන්වහන්සේලා විසින් මෙසේ වදාරන ලදුව මහා රජ තෙමේ සැනසීම ලැබ, උන්වහන්සේලාට වැඳ පිටත් කර යවා සැතපුණේය. එවිට නැවත මෙසේ සිතීය: 113 “සංඝයා වහන්සේලාගෙන් තොරව කිසි කලෙකත් ආහාර නොවැළඳුව මැනවයි ළදරු වූ අපට මව්පිය දෙදෙනා ආහාර ගැනීමේදී දිවුරුම් දුන්නාහ. භික්ෂූන් වහන්සේලාට නොදී අප විසින් 114 අනුභව කරන ලද කිසිවක් ඇත්තේදැයි පරීක්ෂා කරමින් මෙනෙහි කරන විට, පෙර දවසක උදෑසන ආහාර වේලේදී සංඝයාට නොතබා (පූජා නොකර) අනුභව කරන ලද එකම 115 මිරිස් වැටියක් සිහිපත් විය. ඒ වරද වෙනුවෙන් මා විසින් දඬුවම් විඳිය යුතුය, නැතහොත් එයට සුදුසු වන්දි ගෙවිය යුතුය” යි සිතුවේය.

116 මේ මනුෂ්‍ය ලෝකයෙහි සත්පුරුෂ තෙමේ නොයෙක් කෝටි ගණන් මරන ලද ඒ මේ මනුෂ්‍ය සමූහයන් ගැන සිතා, මෙය කාමයන් හේතු කොටගෙන සිදුවූවක් යැයි ද, එහි ආදීනව ද මෙනෙහි කරන්නේය. තවද සත්පුරුෂ තෙමේ සියල්ලවුන්ගේ අනිත්‍යභාවය මැනවින් අවබෝධ කරගෙන නිවන් දෙසට සිත යොමු කරන්නේය; එසේම නොපමාව දුකින් මිදීමට ද, නොහොත් යහපත් ගතියකට ද පැමිණෙන්නේය.

මෙතෙකින් හුදී ජනයාගේ පහන් සංවේගය පිණිස කළ මහාවංශයෙහි දුට්ඨගාමිණී විජය නම් වූ විසි පස් වන පරිච්ඡේදය නිමි.