කායවිච්ඡන්දනික සූත්‍ර‍ය යනු ද මෙයට ම නමෙකි.

(සුත්තනිපාත)

1. සත්ත්ව තෙමේ යමින් ද සිටිමින් ද හිඳිමින් ද ශරීරයේ පුරුක් හකුළවයි. දිග හරී. එය ශරීරයේ ම සෙලවීමකි. ශරීරය තුළ ගමන් කරන්නා වූ හැකිළවීම්, දිග හැරීම් සිදු කරන්නා වූ සත්ත්වයෙක් නැත. ආත්මයක් නැත. සිතින් හට ගන්නා වූ වායෝ ධාතුව ශරීරයේ පැතිරී යාමෙන් ඒ සෙලවීම් සිදු වේ.
2. මේ ශරීරය තුන්සිය සැටක් ඇටවලින් හා නවසියයක් නහරවලින් යුක්තය. ඒවා සමින් හා නවසියයක් මස් වැදලි වලින් වැසී ඇත්තේ ය. ඒ කය සියුම් සිවියකින් වැසී ඇත්තේ ය. ප්‍ර‍ඥාචක්ෂුස නැති බාල පෘථග්ජන පුද්ගලයන්ට ශරීරය ඇති සැටියට නො පෙනේ. ඔවුන්ට පෙනෙන්නේ ශරීරය එක් දෙයක් ලෙසය. සත්ත්වයකු පුද්ගලයකු ලෙසය.
3. මේ කය බඩවැල් ය අමු ආහාරය අක්මා මස ය මුත්‍ර‍ ය හෘදයමාංස ය පෙණහලු ය වකුගඩු ය බඩ දිව ය …
4. සොටු ය කෙළ ය ඩහදිය ය මේදස් ය ලේ ය සඳමිදුලු ය පිත ය තෙල ය යන කුණප කොට්ඨාසයන්ගෙන් පිරුණු එකෙක.
5. මේ ශරීරයේ සිදුරු නවයකින් සැම කල්හි අපවිත්‍ර‍ දෑ ගලන්නේ ය. ඇස් වලින් කබ ගලන්නේ ය. කන්වලින් කලාඳුරු ගලන්නේ ය.
6. නාසයෙන් සොටු ගලන්නේ ය. මුඛයෙන් පිත් සෙම් ගලන්නේ ය. ශරීරයෙන් ඩහදිය මුගුරු ගලන්නේ ය.
7. සත්ත්වයාගේ සිදුරු සහිත හිස්කබල මොළයෙන් පිරුණේ ය. අවිද්‍යාව පෙරටු කොට සිටින බාලයා කුණපයෙන් පිරුණු සිරුර ලස්සන දෙයකැයි සිතයි.
8. යම් කලෙක සත්ත්වයා මැරී සොහොනෙහි දමන ලදුව ඉදිමී නිල්ව සයනය කෙරේ ද එකල්හි ඔහු ගැන නෑයෝ නිරපේක්ෂක වන්නාහ.
9. සොහොනෙහි දමා ඇති ඒ සිරුර බල්ලෝ ද, සිවල්ලු ද, වක නම් පක්ෂීහු ද, පණුවෝ ද, කපුටෝ ද, ගිජු ලිහිණීහු ද, තවත් සත්ත්වයෝ ද කන්නා හ.
10. මේ ශාසනයෙහි විදර්ශනාඥානය ඇති මහණ තෙමේ රාගය දුරු කරන බුදුවදන් අසා කේශාදි කුණප සමූහයක් වූ මේ කය පුද්ගලයකු වශයෙන් නොව කුණප සමූහයක් වශයෙන් පිරිසිඳ දනී. කය ඇති සැටියෙන් ම දකී.
11. යාම, සිටීම, හිඳීම, වැතිරීම, හැකිළීම, දිගු කිරීම කරන මේ විඤ්ඤාණ සහිත කය යම් සේ ද සොහොනෙහි නිදන කය ද එසේ ම ය. එයත් පෙර මේ ජීවමාන කය සේ ම ක්‍රියා කෙළේ ය. නෑයන් විසින් නිරපේක්ෂකව බැහැර කරන ලදුව සොහොනෙහි නිදන ඒ සිරුර යම් සේ ද ජීවමාන වූ මේ සිරුරත් එසේ ය. යම් කිසි දිනක මේ ජීවමාන සිරුරත් ඒ තත්ත්වයට පැමිණෙන්නේ ය. නුවණැති මහණ තෙමේ එසේ සලකා තමාගේ ශරීරය ගැන ඇති ඡන්දරාගය ද, අනුන්ගේ ශරීර ගැන ඇති ඡන්දරාගය ද දුරු කරන්නේ ය. දුරු කොට අර්හත්වයට පැමිණ දුක් කෙළවර කරන්නේ ය.
12. මේ ශාසනයෙහි ලෝකෝත්තර ප්‍ර‍ඥාව ඇත්තා වූ කයෙහි පැවති ඡන්දරාගය සම්පූර්ණයෙන් ප්‍ර‍හාණය කළා වූ ඒ භික්ෂු තෙමේ මරණයක් නැත්තා වූ ප්‍ර‍ණීත වූ, ශාන්ත වූ, තෘෂ්ණාබන්ධන නැත්තා වූ නිර්වාණය ලැබුයේ ය.
13. දෙපයක් ඇත්තා වූ අපවිත්‍ර‍ වූ, දුගඳ වූ මේ කය සුවඳ විලවුන් ආදියෙන් කැත වසා දුගඳ වසා පරිහරණය කරනු ලැබේ. එහේත් කේසාදි නානා කුණපයන් පිරුණා වූ මේ ශරීරය ඒ ඒ සිදුරු වලින් කැත කුණු වගුරු වන්නේ ය.
14. එබඳු අපවිත්‍ර‍ කයෙකින් යමෙක් මේ කය මම ය, මාගේ ය නිත්‍ය ය කියා උඩඟු වන්නට සිතා නම් එයට හේතුව චතුරාර්යසත්‍යයන් නො දැකීම හැර අන් කිමෙක් ද?

දුරු කිරීමට දුෂ්කර නපුරු කාමච්ඡන්දයන් ඇති වන්නේ තමා ගේ හා අනුන්ගේ ශරීරයන් සම්බන්ධයෙනි. මේ කායවිච්ඡන්දනික සූත්‍ර‍ධර්මය, දුරු කිරීමට දුෂ්කර කාමච්ඡන්දයන් දුරු කිරීමෙහි සමත් ධර්මයකි. තථාගතයන් වහන්සේ මේ සූත්‍ර‍ය දේශනය කළ කල්හි එය අසා සිරිමා නමැති ගණිකාව සම්බන්ධයෙන් ඇති වූ කාමච්ඡන්දය හෙවත් රාගය නිසා ආහාර වැළඳීම පවා නො කළ හැකිව සිටි භික්ෂුවක් රාගය දුරු කර ගෙන සෝවාන් ඵලයෙහි පිහිටියේ ය. රූපයෙන් මත්ව බුදුරදුන් පවා දක්නට පවා නො යමින් සිටි නන්දා නමැති භික්ෂුණිය ද රූපයේ සැබෑ තත්ත්වය තේරුම් ගෙන විදසුන් වඩා දින කීපයකින් සියලු කෙලෙසුන් නසා අර්හත්වයට පැමිණියා ය. සිරිමා නමැති දෙව්දුව ද අනාගාමී වූවා ය. එය ඇසීමට පැමිණි සුවාසූ දහසක් සත්ත්වයන්ට ද සත්‍යාවබෝධය විය. නිතර කාමච්ඡන්දය ඇති විය හැකි තරුණ යෝගීන්ට මේ සූත්‍ර‍ය භාවිතා කිරීම ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත.