දුප්පත් ගොවියෙකු රාජ දණ්ඩනයෙන් මුදාලීම

එක් රැයෙක සොර මුළෙක් සැවැත් නුවර පෝසත් කෙනෙකු ගේ කට උමගක් කැණ ගෙට වැද ධනය රැගෙන යනුවෝ, කුඹුරකට ගොස් සොරකම් කළ දෑ එහි දී බෙදාගත් හ. යුහු සුලුව ඔවුන් ඒවා බෙදා ගෙන නැගිට යන විට එකකු අතින් දහසින් බැඳි පියල්ලෙක් බිමැ වැටිණ. .

අලුයම්හි බුදුරජාණන් වහන්සේ ලොව බලා වදාරන සේක් පසු දා උදේ යටැ කී කුඹුර සාන්නට එන දුප්පත් ගොවියාට ඒ රන් පියල්ල නිසා වන අන්තරාය දුටු සේක. දැක එහි යන්නට අදහස් කළ සේක.

සිරිත් පරිදි ගොවියා උදාසනින් කුඹුරට ගියේ ය. බුදුරජාණන් වහන්සේත් අනඳ තෙරුන් හා එහි වැඩි සේක. ගොවියා අවුත් වැඳලා සී සාන්නට පටන් ගත්තේ ය. බුදුරජාණන් වහන්සේ රන් පියල්ල වැටී තිබුණ තෙනට වැඩ අනඳ තෙරුනට එය පෙන්වා “ආනන්දය, සර්පයා දුටු දැ” යි ඇසූ සේක. “එ සේ ය, දිටිමි” යි අනඳ තෙරණුවෝත් කීහ. ඒ ඇසූ ගොවියා උන් වහන්සේ එ තැනින් වැඩි පසු කැවිට ගෙන එ තැනට ගියේ, එහි සර්පයකු නො ව රන් පියල්ලක් දැකැ, “සර්පයනට මෙන් ළං නො විය යුතු හෙයින් බුදුරජාණන් වහන්සේ මෙය සර්පයකු කොට වදාළ සේකැ” යි සිතා එය තුබුණු තැන තිබෙන්නට නෑර, තමා සොරකම් නො දන්නා හෙයින් එය ළඟ ම තබා සාන්නට වන්නේ ය. උදේ වස්තු හිමියෝ සොරුන් උමං බිඳ බඩු ගෙන ගිය නියාව දැක, සොයා ඇවිදුණෝ, ඒ කුඹුරට පැමිණියහ. එහි දී සොරුන් වස්තු බෙදා ගෙන ගිය බව දැක, පරීක්ෂා කරන්නෝ එක් තැනෙක තුබුණු රන් පියල්ල දැක සමීප කෙතෙහි සිටි ගොවියා සොරෙකැ” යි බැඳ කොසොල් රජු වෙත ගෙන ගියහ. රජ එ පවත් අසා ඔහු මරන්නට නියම කළහ. රාජ පුරුෂයන් විසින් තළ තළා වධ ස්ථානයට පමුණුවනු ලබන හෙතෙම බුදුරජුන් වදාළ බස් සිහි කොට, “ආනන්දය, සර්පයා දුටු දැ?” යි වදාළ වචනයත් “එ සේය වහන්ස, දිටිමි” යි කී අනඳ තෙරුන් ගේ කථාවත් කිය කියා ගියේ ය. රාජ පුරුෂයෝ ඒ අසා “තෝ කුමක් කීයෙහිදැ?” යි ඇසූහ. “රජ්ජුරුවන් ළඟට ගෙන ගියොත් කියන්නෙමි” යි ගොවියා කී ය. ඔහු රජු වෙත ගොවියා ගෙන ගොස් ඒ පවත් කිවූය. රජ “තගේ මේ කථාවේ තේරුම කිම් දැ?” යි විචාළේ ය. හෙතෙම තමා සොරකු නො වන බවත්, බුදුරජාණන් වහන්සේ එහි වැඩි බව ආදී සියලු ප්‍රවෘත්තියත් කී ය. රජ තෙම “බුදුරජාණන් වහන්සේ සාක්ෂ්‍යකාරයකු කොට කියන සැටියෙන් මොහුගේ වරදක් කිය නො හැක්ක. කළ යුත්ත මම දනිමි” යි කියා ඔහු තමා වෙත රඳවා ගත්තේ ය. සවස ඒ පුරුෂයා හා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත ගියේ ය. ගොස් වැඳ පසෙක හිඳ “ස්වාමීනි, මූ සානා තෙනට අද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අනඳ තෙරුන් හා වැඩි සේක් දෝ” යි විචාළේ ය.

“එසේ ය, මහරජ ගියම්හ” යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ සේක.

“එහි දී කුමක් වදාළ සේක් දැ” යි රජ පුළුවත.

දහසින් බැඳි පියල්ල දැක තමන් වහන්සේ වදාළ වචනයත් අනඳ තෙරුන් කී වචනයත් වදාළසේක.

එ විට රජ “වහන්ස, මේ අහිංසකයා වෙනුවට සාක්කියට ඔබ වහන්සේ වැනි කෙනෙක් නො වූහු නම් අද මොහු දිවි නැත. ඔබ වහන්සේ ගේ වචනය නිසා අද මොහු ගේ දිවි රැකුණේ යැ”යි කී ය.

එ බසට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාරන සේක්, “මොහු ඒ පියල්ල නො ඇල්ලුවත් වස්තු හිමියෝ මොහු අල්ලා ගන්නෝ යැ”යි වදාරා,

“පසු තැවිල්ලට හේතු වන දෑ නො කට යුතු ය” යන්න මාතෘකා කොට දම් දෙසු සේක.205 ඒ ගොවි තෙම සෝවාන් විය. රැස් ව සිටි බොහෝ ජනයාට දේශනාව සාර්ථක විය.