ශ්‍රෝතස් අට

ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය, නිර්වාණ මහා සාගරය කරා ගලා යන එක් ශ්‍රෝතසක් සැටියට සාමාන්‍යයෙන් කියන්නේ වී නමුත් විස්තර වශයෙන් කියතහොත් ඒ ආර්‍ය්‍ය මාර්ගය -

  1. සම්මා දිට්ඨි සෝතසය ය,
  2. සම්මා සංකප්ප සෝතසය ය,
  3. සම්මා වාචා සෝතසය ය,
  4. සම්මා කම්මන්ත සෝතසය ය,
  5. සම්මා ආජීව සෝතසය ය,
  6. සම්මා වායාම සෝතසය ය,
  7. සම්මා සති සෝතසය ය,
  8. සම්මා සමාධි සෝතසය ය

යි ශ්‍රෝතස් අටෙකි. පටලයකින් වැසී ඇති ඇසක පටලය බෙහෙතකින් ඉවත් කළ කල්හි ඇස් හිමියාට එතැන් පටන් කැමති කැමති හැටියට කැමති කැමති වේලාවට කැමති කැමති දෙයක් බැලිය හැකි වන්නේ ය. එමෙන් ලෝකෝත්තර සම්‍යග්දෘෂ්ටිය ඇති කර ගෙන ආර්‍ය්‍ය සත්‍යයන් වසන මෝහාන්ධකාරය දුරු කර ගත් ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයාහට එතැන් පටන් කැමති කැමති අවස්ථාවල දී කැමති කැමති සැටියට චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය බැලිය හැකි වන්නේ ය. සංස්කාරයන්ගේ අනිත්‍යාදි ලක්ෂත්‍ර‍ය බැලිය හැකි වන්නේ ය. ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයා කෙරෙහි පිහිටා ඇති ඒ ශක්තිය සම්‍යග්දෘෂ්ටි ශ්‍රෝතස ය. එය අර්හත්වය දක්වා ක්‍ර‍මයෙන් දියුණු වන්නේ ය. අනුපාදිශේෂ නිර්වාණ ධාතුවට පැමිණීමෙන් කෙළවර වන්නේ ය. අර්හත්වය දක්වා වැඩි දියුණුවීමත් අනුපාදිශේෂ පරිනිර්වාණය දක්වා පැවැත්මත් එහි නිර්වාණය කරා ගලා යාම ය.

ලෝකෝත්තර මාර්ගක්ෂණයෙහි ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයාට ඇති වූ සම්‍යක්සංකල්ප මාර්ගාංගයේ ශක්තියෙන් ඒ පුද්ගලයා කෙරෙහි කාමයන් කෙරෙන් නික්මීම පිළිබඳ වූ ද, සංසාරයෙන් නික්මීම පිළිබඳ වූ ද, අන්‍ය සත්ත්වයන් සැපවත් කිරීම පිළිබඳ වූ ද, දුකට පත් සත්ත්වයන් දුකින් මිදවීම පිළිබඳ වූ ද කල්පනා, ජාතියෙන් ජාතිය දියුණු වෙමින් නිවනට පැමිණීම දක්වා ඇති වීම, නිවන තෙක් සම්‍යක් සංකල්පශ්‍රෝතස ගලා යාම ය.

ලෝකෝත්තර මාර්ගක්ෂණයෙහි ඇති වූ සම්මාවාචා සම්මාකම්මන්ත සම්මාආජීව යන මාර්ගාංගයන් ගේ ශක්තියෙන් ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයාගේ සන්තානයෙහි අර්හත්වයට පැමිණීම දක්වා දුශ්චරිත දුරාජීවයන්ගෙන් වළක්නා ස්වභාවය දියුණු වී යාම සම්‍යක්වචන සම්‍යක්කර්මාන්ත සම්‍යගාජීව ශ්‍රෝතසුන් ගලා යාම ය.

මාර්ගක්ෂණයේ දී පහළ වන ලෝකෝත්තර සම්මාවායාම, සම්මාසති, සම්මාසමාධීහු ද තම තමන් අයත් කෘත්‍ය ඉදිරියටත් වඩ වඩා සිදු කරමින් අර්හත්වය දක්වා ද අනුපාදිශේෂ පරිනිර්වාණය දක්වා ද එසේ ගලා යති.