බෝධ්‍යංගයන් ගේ නිඃශ්‍ර‍යධර්ම

සප්තරත්නයන් ලබා ගත් සක්විතිරජුන් විසින් එයින් ලබන ප්‍රීතියට වඩා අතිශයින් උසස් නිරාමිස ප්‍රීති සුඛයක් මෙලොවදී ම ලැබිය හැකි වන්නා වූ පරමෝත්කෘෂ්ට නිර්වාණ සුඛය ලබා දෙන්නා වූ සප්ත බෝධ්‍යංග රත්නයන් ලබනු කැමති, තමා කෙරෙහි ඇති කර ගනු කැමති, සත්පුරුෂයා විසින්, ගොවිත කමින් ධනය උපයන තැනැත්තා විසින් ප්‍ර‍ථමයෙන් බිමක් ලබා ගත යුතු වන්නාක් මෙන් බෝධ්‍යංග වැඩීමට බිම වන්නා වූ ධර්මයන් තමා කෙරෙහි ඇති කර ගත යුතු ය. ශීලය ය, කල්‍යාණ මිත්‍ර සේවනය ය, යෝනිසෝමනසිකාරය ය යන මේ කරුණු යෝගාවචරයා විසින් පළමු කොට ඇති කර ගත යුතු වූ බෝධ්‍යංගයන්ට නිඃශ්‍ර‍ය වන කරුණු ය. එබැවින් තථාගතයන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.

“සෙය්‍යථාපි භික්ඛවෙ, යෙ කෙචි පාණා චත්තාරො ඉරියාපථෙ කප්පෙන්ති කාලෙන ගමනං කාලෙන නිසජ්ජං, කාලෙන ඨානං කාලෙන සෙය්‍යං, සබ්බෙ තෙ පඨවිං නිස්සාය පඨවියං පතිට්ඨාය, එවමෙතෙ චත්තාරො ඉරියාපථෙ කප්පෙන්ති. එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ. භික්ඛු සීලං නිස්සාය සීලෙපතිට්ඨාය සත්ත බොජ්ඣංගෙ භාවෙති. සත්ත බොජ්ඣංගෙ බහුලී කාරොති”

මහණෙනි, කලකට යාම ය, කලකට හිඳීම ය, කලකට සිටීම ය, කලකට නිදීම ය යන සතර ඉරියව් යම්කිසි සත්ත්ව කෙනෙක් පවත්වන්නාහු ද, යම් සේ ඒ සියල්ලෝ ම පෘථිවිය නිසා පෘථිවියෙහි පිහිටා සතර ඉරියව් පවත්වත් ද, එපරිද්දෙන් ම මහණ තෙමේ ශීලය නිසා ශීලයෙහි පිහිටා සප්තබෝධ්‍යංගයන් වඩන්නේ ය” යනු එහි තේරුම යි.

“සූරියස්ස භික්ඛවෙ, උදයතො එතං පුබ්බංගමං එතං පුබ්බනිමිත්තං යදිදං අරුණග්ගං එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ, සත්තන්නං බොජ්ඣංගානං උප්පාදාය එතං පුබ්බංගමං එතං පුබ්බනිමිත්තං යදිදං කල්‍යාණමිත්තතා, කල්‍යාණමිත්තස්සෙතං භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො පාටිකංඛං සත්තබොජ්ඣංගෙ භාවෙස්සති සත්තබොජ්ඣංගෙ බහුලීකරිස්සතීති.”

“අරුණාලෝකය සූර්‍ය්‍යයා උදා වීමේ පෙරනිමිත්ත වන්නාක් මෙන් කල්‍යාණ මිත්‍ර‍ සේවනය සප්තබෝධ්‍යංගයන් වැඩීමේ පෙර නිමිත්ත වන්නේ ය. සප්තබෝධ්‍යංගයන් වඩනු ඇතය යි බලාපොරොත්තු විය යුත්තේ කල්‍යාණ මිත්‍ර සේවනය ඇතියකු ගැන පමණ ය” යනු එහි අදහස ය.

“සූරියස්ස භික්ඛවෙ, උදයතො එතං පුබ්බංගමං එතං පුබ්බනිමිත්තං යදිදං අරුණග්ගං, එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො සත්තන්නං බොජ්ඣංගානං උප්පාදාය එතං පුබ්බංගමං එතං පුබ්බනිමිත්තං යදිදං යොනිසොමනසිකාරො යොනිසොමනිසිකාර සම්පන්නස්සෙතං භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො පාටිකංඛං සත්තබොජ්ඣංගෙ භාවෙස්සති සත්ත බොජ්ඣංගෙ බහුලීකරිස්සතීති.”

“අරුණාලෝකය සූර්‍ය්‍යයා උදාවීමේ පෙර නිමිත්ත වන්නාක් මෙන් යෝනිසෝමනසිකාරය සප්තබෝධ්‍යංගයන් ඉපදීමේ පෙර නිමිත්ත වන්නේ ය. සප්තබෝධ්‍යංගයන් උපදවනු ඇතය යි බලාපොරොත්තු විය යුත්තේ යෝනිසෝමනිසිකාරය ඇතියකු ගැන පමණ ය” යනු එහි අදහස ය.