“යාග හෝමාදිය පිණිස ධන පැහැර ගැනීම් පිණිස හෝ අපි මට පළමුවෙන් යමෙක් නැසුවාහු නම් ඒ සියල්ලෝම බියපත් වූවාහුය. එසේම වෙවුළුවාහුය. එසේම වැලපුනාහුය.

“ඔබවහන්සේට භයකුත් නැත්තේය. ඔබවහන්සේගේ ශරීර වර්ණයද පැහැපත් විය. මෙබඳුවූ භයට හේතුවූ අවස්ථාවෙහි කුමක් හෙයින් නොහඬනාහුද?

“තෘෂ්ණාවෙන් ඇතිකරන අපේක්ෂාව නැති බැවින් සිත පිළිබඳ දුකක් නැත්තේය. සංයෝජන ධර්මයන් ක්ෂය කළාවූ මම සියලු භය නැති කෙළෙමි.

“තත්වූ පරිද්දෙන් චතුස්සත්‍යාවබොධ කොට භවයාගේ කෙළවර සිඳදමන ලද බැවින් බර බහා තැබීම කළ මරණයෙහි භයක් නැත.

“ශාසන බ්‍රහ්මචරියාවද පුරුදු කෙළෙමි. ආර්ය මාර්ගයද මනාකොට වැඩුවෙමි. රොගයකින් සුවවූවෙකුට මෙන් මට මරණයෙහි භයක් නැත.

“මා විසින් ශාසන බ්‍රහ්මචරියාව පුරුදු කරණ ලදී. ආර්ය මාර්ගයද මනාකොට වැඩුවෙමි. භවයාගේ නිසරුකමද දැක්කෙමි. ප්‍රයෝගයකින් හරණා ජීවිතයක් මෙන් මරණයෙහි භයක් නැත.

“මරණයෙන් නිදහස ලැබූ සොරෙකු මෙන් සසරින් එතරට පැමිණියාවූද කොට නිමවන ලද කටයුතු ඇත්තාවූද කිසිවක් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි දෙකින් නොගන්නාවූද කෙලෙස් නැත්තාවූද මම ආයුෂයාගේ කෙළවර වන මරණය සතුටින් බලාපොරොත්තු වෙමි.

“ධර්ම ස්වභාවය දැකීමෙන් අර්හත්වයට පැමිණියාවූද සියලු ලෝකයෙහි අපේක්ෂාව දුරුකළාවූද මම ගිනිගත් ගෙයකින් පිටවූවෙකුමෙන් මරණයෙහි ශෝක නොකරමි.

“ලෝකයෙහි ප්‍රත්‍යයෙන් උපන් යම්කිසිවක් වේද සත්ව නිකායයන්හි ලබන උත්පත්ති භාවයකුත් වේද, ඒ සියල්ලම ප්‍රධාන බවට හේතු නොවන බව මහර්ෂීවූ බුදුන් විසින් කියන ලද බැවින් මරණයෙහි ශොක නොකරමි.

“යම් කිසිවෙකු විසින් බුදුන් දේශනා කරනලද ධර්මය එපරිද්දෙන්ම දනී නම් ගිනි ගත් ලෝගුලියක් අතින් නොගන්නාක්මෙන් කිසි භවයක් නොගනී.

“අතීතයෙහි මම මෙයාකාරයෙන් සිටියේයයි කියාද, අනාගතයෙහි මෙබන්දෙක් වන්නෙමියි කියාද අදහස් නොකරමි. ප්‍රත්‍ය බලයෙන් පවත්නාවූ සංස්කාරයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මෙසේ දක්නාවූ මට කවර හැඬීමක්ද?

“ආත්ම සාරයෙන් තොරවූද, ප්‍රත්‍යයෙන් හටගත්තා වූද, ක්ලෙශාදී වශයෙන් බැඳී පවත්නාවූද, සංස්කාර තත්ත්වය තත්වූ පරිදි දක්නාවූ මට භයක් නැත්තේය.

“තණ හා දර අනිකෙකු විසින් ගනු ලබන කල්හි මා පිළිබඳ දෙයක් ගන්නේයයි අදහස් නොවේද, එසේම තණ හා දර සමවූ ලෝකය ප්‍රඥාවෙන් දකීනම් කිසිවකට මමත්වයක් නොකරයි. මේ දේ මට තිබී නැතිවීයයි. ශොක නොකරයි.

“ශරීරය කෙරෙහි කලකිරුනෙමි. භවයෙන්ද මට ප්‍රයෝජනයක් නැත. මේ ශරීරයද බිඳෙයි. මට අනික් කයක් මත්තෙහි ඇති නොවෙයි.

“මේ ශරීරයෙන් තොපට යමක් කැමැත්තාහුද ඒ කරව්. කරන කල්හිත් නොකරන කල්හිත් මට අනුකූල බව හෝ ක්‍රෝධය යන දෙකම ඇති නොවේ.

“ඒ අධිමුත්ත ස්ථවිරයන්ගේ අද්භූතවුද, රෝමෝද් ගතවූද, වචන අසා ඒ හොරු ආයුධ බිමහෙලා උන්වහන්සේට මෙසේ සැළ කළහ.

“පිංවතුන් වහන්ස, කවර ආචාර්ය වරයෙකුගේ අවවාදයක් නිසා කෙබඳු තපස් කිරීමක් කොට කවරකුගේ ශාසනයකට පැමිණ මරණ අවස්ථාවෙහි ශෝක නොකිරීම ඔබවහන්සේ විසින් ලබන ලදද?

“සියල්ල දක්නාවූද, සියල්ල දන්නාවූද, ජයගත්තා වූද, මහා කාරුණිකවුද, කෙලෙස් රෝගයන්ට පිළියම් කරන්නාවූද, බුදුන් වන්සේ මාගේ ශාස්තෘවරයාණෝය.

“නිරුත්තරවූද නිර්වාණගාමීවූද ධර්මය ඒ බුදුන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරණ ලදී. උන්වහන්සේගේ ශාසනයට පැමිණ ශොක නොකරන බැව් ලැබ ගතිමි.

“චෞරයෝ ඒ අධිමුත්තක ස්ථවිරයන්ගේ යහපත් වචන අසා ආයුධාදිය බිම දමා සමහර කෙනෙක් ඒ සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණාහුය. සමහරෙක් ප්‍රව්‍රජ්‍යාව ලැබ ගත්තාහුය.

“බුදු සස්නෙහි පැවිදි බව ලැබූ ඔවුහු බොජ්ඣංග ධර්ම වඩා ප්‍රීතියෙන් යුක්ත සිත් ඇතිව සොම්නසට පැමිණ අසංඛත නම්වූ නිර්වාණ පදය ලැබුවාහුය.”

“කාය විවේකයෙන් හා චිත්ත විවේකයෙන් යුක්තව ධ්‍යාන කරන්නාවූ පරාසර ගොත්‍රයෙහි උපන්නාවූ භික්ෂුවට ධර්ම චින්තාවක් විය.

“පුරුෂයා පළමුකොට කුමක් කළයුතුද කවර ශීලයක් අනුව හැසිරිය යුතුද තමහට කෘත්‍ය පිණිස පවතින කටයුතු කරන පුද්ගලයා අනුන්ට වෙහෙසීමක් නොකළ යුතුය.

“මිනිසුන්ට ඉන්ද්‍රියයෝ හිත පිණිසද අහිත පිණිසද වෙත්. නොරක්නා ලද ඉඳුරෝ අහිත පිණිසත්, රක්නා ලද ඉඳුරෝ හිත පිණිසත් පවතී.

“සිහියෙන් යුක්තව ආරක්ෂා කරන ඉන්ද්‍රියයෝ වෙත්ද, තමහට යහපත පිණිසම පවතී. අන්කිසිවෙකුට වෙහෙසක් පිණිස නොපවතී.

“රූපයන් කරා යනු ලබන ඇස නමැති ඉන්ද්‍රිය නොවලක්කා ලබන්නාවූද ආදීනව නොදක්නාවූද හෙතෙම දුකින් නොමිදේ,

“ශබ්ද අරමුණු කරා ගමන් කරන්නාවූ කණ නමැති ඉන්ද්‍රිය නොවලක්නාවූද ආදීනව නොදක්නාවූද හෙතෙම දුකින් නොමිදේ.

“ආදීනව නොදැකීමෙන් සුවඳ සේවනය කෙරේද, සුවඳෙහි මුසපත්වූ ඒ පුද්ගලයා දුකින් නොමිදේ.

“ඇඹුල් මිහිරි තිත්ත ආදී රසයන් පිළිබඳ මෙනෙහි කරනුයේ රස තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාහූ දුක් කෙළවර කෙරෙමියි අදහසක් නොසිතයි.

“සුන්දරවූද මනොරම්‍යවූද ස්පර්ශ සිහිපත් කරනුයේ රාගයෙන් රත්වූයේ නානා ප්‍රකාර දුක් ලබයි.

“කියනලද පස්වැදෑරුම් ධර්මයන්ගෙන් හා ධර්මාරම්මණයන්ගෙනුත් හිත ගැටීමට යමෙකුට නොහැකිවූයේ නම් ඒ සෑම අරමුණකින්ම ඔහුට දුක් ඇතිවෙයි.

“ලේ සැරවින් පිරුණාවූද කුණපයන්ගෙන් පිරුණාවූද කරනලද සිතියමක් මෙන් ඔපමට්ටම්වූ මේ ශරීරය බාල ජනයන් විසින් මුලාවෙන් ගනී.

“කටුක දුක්වලට හේතුවන්නාවූද මිහිරි බවක් පෙන්නුම් කරන්නාවූද එහෙයින්ම ප්‍රිය භාවයෙන් බැඳෙන්නාවූද මේ ශරීරයෙහි ගිජු බව සිතාගත් පුද්ගලයා දැලි පිහි මූණත ලෙවකන්නකුමෙන් සැපයක් නොවිඳ දුකටම පත්වෙයි.

“ස්ත්‍රී රූපයෙහිද ස්ත්‍රී ස්වරයෙහිද ස්ත්‍රී ගන්ධයෙහිද ඇලුනාවූ විවිධ දුක් විඳිති.

“යමෙක් පංචකාම රතියෙහි ඇලුනේවේද අර්ථයත් ධර්මයත් නොහැර ස්වකීය කටයුතු කෙරේ නම් හෙතෙම මේ ලෝකයෙහි අර්ථයෙන් යුක්තවූද ධර්මයෙන් යුක්තවූද දක්ෂයෙක් හා විචක්ෂණ පුද්ගලයෙක් වෙයි.

“යම්කිසිවෙක් මෙලොව අර්ථය පමණක් ගෙණ පරලොව හැරදමා නම් ඒ කෘත්‍යය හැරදමන්නාවූ පුද්ගලයා අප්‍රමාදී විචක්ෂණ පුද්ගලයෙක් නොවෙයි.

“යමක් අර්ථයෙන් යුක්ත නම් ධර්මයෙනුත් යුක්ත නම් එය මනාකොට කරව්. හේ උත්තම රතිය නම් වේ.

“නොයෙක් ආකාර උපායයන්ගෙන් අනුන් සන්තකදේ ගැණීමට කැමැතිවේද, මරා හෝ සැහැසිකම් කොට හෝ ශෝකයට පමුණුවා ගනු ලබන දෙයින් රතියක් ඇති නොවෙයි.

“කාය බලාදියෙන් යුක්තවූ වඩු තෙමේ ලොකු ඇණය ගසා කුඩා ඇණය ගලවද්ද, එසේම දක්ෂවූ භික්ෂුව චක්ෂුරාදී ඉන්ද්‍රියයන් විදර්ශනා බලයෙන් දමනය කරයි.

“සද්ධා, විරිය, සති, සමාධි ප්‍රඥා යන ධර්ම පස වඩමින් කෙලෙස් උපදවන චක්ෂුරාදි ඉන්ද්‍රියයන් පස නැති කොට නිදුක්වූයේ බ්‍රාහ්මණයෙක්වූ ඒ උත්තමයා නිවනට පැමිණෙයි.

“යථොක්ත පුද්ගලයා උත්තමාර්ථයෙන් යුක්තවූයේ ධර්මයෙහිම සිටියේ බුදුන්ගේ අනුශාසනාවට අනුව පිළිපැද නිවන් සැප ලබන්නේය.”

“බොහෝ කාලයක් මුළුල්ලෙහි වීර්යවන්තව ධර්මය සොයමින් ඇවිද්දෙමි. නොයෙක් මහණ බමුණන්ගෙන් විචාළේ නමුදු සිත සංසිඳුවන ආර්ය ධර්මය නොලදිමි.

“ලෝකයෙහි කවරෙක් පරතෙරට ගියාහුද නිවනට පැමිණියාහු කවරහුද, උත්තම අර්ථය දන්නාහු කවරහුද කියා සෙව්වෙමි.

“හෘදයගත කෙලෙස් ඇදයෙන් යුක්තවූවෙමි. කෙසේද, ඇමක් ගිලින මත්ස්‍යයෙක් මෙන් දුකට පත්වීමි. ශක්‍රයාගේ පාසයෙන් වේපචිත්ති අසුරෙන්ද්‍රයා මෙන් දුකට පත්වීමි.

“පාසගත මුවෙක් මිදීමට නොදන්නේ ඇදීමෙන් බන්ධනය තදකරගණීද එසේම මමද ක්ලේශ බන්ධනයෙන් මිදිය නොහැකිව කවරෙක් මට මිදීමේ උපාය කියන්නේදැයි සෙවීමි.

“කෙලෙස් බිඳ හරින්නාවූ ධර්මය ප්‍රකාශ කරන ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ කවරහුද ජරාමරණ නැතිකරන කවර ධර්මයක් පිළිපදිමුද කියායි.

“විචිකිච්ඡා නම්වූ සැකයෙන් බැඳුනාවූද එකට එක කිරීමෙන් යුක්තවුනාවූද ක්‍රොධමානයෙන් තද බවට පැමිණියාහුද කැමති සේ ලැබීමේ අපේක්ෂාවෙන් තෘෂ්ණාවෙන් යුක්ත වුනාවූද,

“පපුවෙහි දැඩිකොට ඇති පවත්නා තණ්හා හුලද තිසක් පමණවූ ප්‍රභෙදගත දෘෂ්ටි හුල්ද බලව.

“ප්‍රහීණ නොවූ ආත්ම දෘෂ්ටියද උත්සාහවත් කරණ ලද මිථ්‍යා සංකල්පනාවෝද නිසා සුළඟින් වැනෙන කොළ මෙන් කම්පාවෙන් පවතී.

“ආත්ම භාවයෙහිම හටගෙණ සීඝ්‍රතරව දරාද සයාකාර ස්පර්ශ අරමුණු කෙරෙහි සෑම කල්හිම පවතී.

“නානාප්‍රකාර ආයුධ යොදා මන්ත්‍ර ප්‍රයෝගයකින් හෝ මාගේ ශරීරගත කෙලෙස් හුල් උදුරාදමා පිළියම් කිරීමට හැකි වෛද්‍යවරයෙක් නොදැක්කෙමි.

“ආයුධ නොයොදා තුවාලද නොකොට පීඩාවකුත් නොමකොට ශරීරාභ්‍යන්තරයෙහි පවත්නා මේ හුල් උදුරා දැමීමට හැකි පුද්ගලයා කවරෙක්ද?

“රාගාදී කෙලෙස් සුංකරන්නාවූ යම්කිසි ධර්ම නිමිත්තක්වේද, එයම ශ්‍රේෂ්ඨයි. ගැඹුරුවූ සංසාර මහොඝයෙහි පතිතවූ මට නිර්වාණ කාලය පෙන්නුම් කරන්නේද ඒ පුද්ගලයා ශ්‍රේෂ්ඨයි.

“යම්බඳුවූ ගිහිගේ නම් මඩින් යුක්තවූ ජලාශයක්වේද, එහි පතිතව මායාව, ඊර්ෂ්‍යාව, එකට එක කිරීම ථිනමිද්ධය යන මෙයින් යුත්තව විසීම.

“උද්ධච්ච නැමැති වැසි ධාරාවෙන් හා සංයෝජන නැමැති වලාවෙන් යුක්තව රාග නිශ්‍රිත සංකල්පනා නැමැති දියපාර ඇතිව අපාය නැමැති සමුද්‍රයට අදිමින් සිටියෙමි.

“තණ්හා සොත දෘෂ්ටි සොතාදි ලතාවෙන් වැළඳ ගන්නාලද්දේද ඒ ලතාව කවරෙක් සිඳ දමන්නේද?

“දියපහරින් වැළැක්වීමට ඒදණ්ඩක් කළ යුතුයි. තොපගේ මනෝමයවූ තෘෂ්ණා දියපහරින් ගං ඉවුරෙක පිහිටි ගසක් ඉදිරී වැටෙන්නාක් මෙන් ඇද වැටේ.

“මෙසේ සසර හටගත් භය ඇති මට ඒ භයින් මිදීමට නිවන සොයන්නේ ආරක්ෂා ස්ථානය වශයෙන් ප්‍රඥා යුධය ඇති ආර්ය සංඝයා විසින් පිරිවරණලද ශාස්තෲන් වහන්සේ හේතුවිය.

“මනාකොට කරන ලද්දාවූද උප ක්ලේශ විරහිතවූද ශ්‍රද්ධා ප්‍රඥාදී සාරයෙන් යුත්වූද මේ විදර්ශනා නැමැති හිණිමග ගසාගෙණ යනු ලබන මට ශාස්තෲන් වහන්සේ දුන්සේක. භය නොවේයයි කීහ.

“සතිපට්ඨානය නැමැති ප්‍රාසාදයට නැගී චතුරාර්ය සත්‍යය මාර්ගඥානයෙන් ප්‍රතිවෙධ කෙළෙමි. එසේ කළ මට මමය මාගේයයි යන දෘෂ්ටිගත් තීර්ථකාදී පිරිස පහත්කොට සිතුවෙමි.

“ආර්ය මාර්ග නැමැති නැවට නැගීමේ උපාය වශයෙන් විදර්ශනා මාර්ගය දැක්කෙමි. ඒ සියලු මාර්ගයන්ට වඩා උත්තම මාර්ගය හැටියට දැක්කෙමි.

“මමය මාගේය යන තෘෂ්ණා හුල්වෙත්ද ඒ පාප ධර්මයන්ගේ නොපැවැත්මට ශ්‍රේෂ්ඨ ආර්ය මාර්ගය දෙසූසේක.

“බොහෝ කාලයක් සන්තානගතව සයනය කරන ලද ක්ලේශ දෝෂයෝ බුදුන්ගේ දේශනානුභාවයෙන් ඉතුරු නොකොට ප්‍රහීණ කෙළෙමි.”

වස්ත්‍රාභරණාදියෙන් විසිතුරු කරනලද නවමුඛයකින් අසූචි වැගිරෙන තුන්සීයක් ඇට කෝටු ඇති නිතර ගිලන් ස්වභාවයෙන් යුක්තවූ බාල ජනයන් විසින් වරදවා කල්පනා කරන ස්ථිර භාවයක් නැති බිඳෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තවූ මේ ශරීරය බලව.

“මාණික්‍යාදි ආභරණ විශේෂයන්ගෙන් විසිතුරු කරන ලද්දාවූද ඇට සහ සමෙනුත් යුක්තවූද වස්ත්‍රයන්ගෙන් ශොභා සම්පන්න මේ ශරීරය බලව.

“ලාකඩ වතුර රැඳවූ විලේපනවලින් ඔපකරන ලද මුඛයක් ඇති මේ ශරීරය අඥාන පුද්ගලයාගේ මුලාවට හේතු වෙයි. නිවන් සොයන්නහුට මුලාවට කාරණයක් නොවේ.

“අෂ්ටපදාකාරයෙන් කරනලද කෙස් ඇත්තාවූද, අඳුන් තැවරූ ඇස් ඇත්තාවූද මේ ශරීරය අඥානයාගේ මුලාවට හේතුයි. නිවන් සොයන්නහුගේ මුලාවට හේතුවක් නොවේ.

“අලංකාර කරනලද මේ කුණු කය මාලාකර්ම දන්තාදියෙන් විසිතුරුය. ඒ බාලයාගේ මුලාවට හේතුවක් වෙයි.

“වැද්දා මුවා මැරීමට උගුල අටවා කෑම දමාතැබුවේද, දක්ෂ මුවෙක්වූ මම මිගබන්ධකයන් හඬද්දී පලාගියෙමි.

“වැද්දාගේ පාසය සිඳ දමනලදී. රන් රුවන්ද, ස්ත්‍රී සමූහයාද නමැති ඒ පාසයට අසුනොවීමි. පාසය ළඟ තැබූ කෑම පමණක් ගෙන මිගලුද්දකයන් හඬද්දීම ගියෙමි.

“ලෝකයෙහි මෝහයෙන් ධන රැස්කොට අනුන්ට නොදෙන්නාවූ ධනවත් මනුෂ්‍යයන් දැක්කෙමි. ඔව්හු ධන රැස්කොට බොහෝ සෙයින් කාම සැප පතන්නාහුය.

“රජවරුද වංශානුගත පෘථිවිය ජයගෙණ සාගරය කෙළවරකොට ලැබුවත් එයින් සෑහීමකට නොපැමිණ මුහුදෙන් එතර රටවල්ද බලාපොරොත්තු වෙති.

“රජවරුද අවශෙෂ මනුෂ්‍යයෝද තෘෂ්ණා දුරු නොකොට මරණයට පැමිණෙත්. සම්පූර්ණ නොවූ සිත් ඇත්තෝව ශරීරය හැර දමත්. ලෝකයෙහි කාමවස්තූන් පිළිබඳ තෘප්තියක් නැත්තේය.

“නෑදෑයෝ මළ පුරුෂයා උදෙසා කෙස් කඩාදා හඬත්. අපේ නෑයා දෙවිවන්නේද කියත්. වස්ත්‍රයෙන් ඔතා චිතකය කරා ගෙණ ගොස් දමත්.

“ඒ මළ සත්වයා දවන්නවුන් විසින් හුල්වලින් ඇණ දවන්නාහුය. භොගයන් සියල්ල වෙනුවට එක් වස්ත්‍රයක් ඇතිව දවනුලබන්නාවූ ඔහුගේ ආරක්ෂාවට ඤාති මිත්‍රාදි කිසිවෙක් නැත්තාහ.

“ඔහුගේ ධනය උරුමක්කාරයෝ ගනිත්. ඒ සත්වයා කර්මය අනුව ගියේය. අඹුදරුවෝද, ධනයද, රටද යන කිසිවක් මැරෙණ පුද්ගලයා අනුව නොයයි.

“ධනය නිසා දීර්ඝායුෂ නොලබයි. ජරාවද, නොවලක්වයි. අස්ථිරවූද වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාවූද, ජීවිතය ප්‍රාඥයෝ ස්වල්ප දෙයක්කොට සලකති.

“ධනවන්තයෝද, දිළින්දෝද, ඉෂ්ටානිෂ්ට ස්පර්ශයන් ලබත්. බාලයෝද, ඥණවන්තයෝද, එසේම ලබත්. බාලයෝ වනාහි බාල්‍යතාවය නිසා පීඩාවෙන් වෙසෙත්. පණ්ඩිතයෝ ඉෂ්ටානිෂ්ට දෙකෙහි කම්පා නොවෙත්.

“ඒ නිසා ධනයට වඩා ප්‍රඥාව ශ්‍රේෂ්ඨයි. ප්‍රඥාවෙන් භවය කෙළවර කරයි. අවසාන නිෂ්ටාව නොලැබුවාහු ලොකු කුඩා භවයන්හි මෝහයෙන් පව්කම් කරත්.

“එසේ පව්කම්කොට සසරට වැද ගර්භසෙය්‍යාව හා ලෝකෝත්පත්තිය යන දෙකින් නොමිදෙත්. අඥානවූ පුද්ගලයා පරලොවද ගර්භසෙය්‍යාවද ආදී දුක් ලබයි.

“ආරක්ෂක පුරුෂයන් විසින් ගනු ලබන සොරෙක් රාජපුරුෂයන් විසින් බඳිනලදුව කසවලින් තලමින් වෙහෙසට පත්කරත්ද, එසේම පාප ධර්මයන්ගෙන් යුක්තවුනාවූ සත්වයෝ පරලොවදී වෙහෙසට පැමිණෙත්.

“කාමයෝ වනාහි විචිත්‍රය, මධුරය, මනෝරම්‍යය, අනේකවිධ ස්වරූපයෙන් සිත නොමගට ගෙණ පෙළත්. මේ දෝෂයෝ කාම වස්තුවල ඇති බව දැන මහරජ මම පැවිදිබවට පත්වූවෙමි.

“පැසුනාවූද, නොපැසුනාවූද, ගෙඩි වැටෙත්. එසේම බාලයෝද, වෘද්ධයෝද, ශරීර භෙදයෙන් මරණයට පත්වෙත්. මේ බවද දැක මහරජ මම පැවිදිබවට පත්වූවෙමි. අවිරුද්ධ ශ්‍රමණ භාවයම ශ්‍රේෂ්ඨයි.

“මම ශ්‍රද්ධාවෙන් බුදුන්ගේ ශාසනයෙහි පැවිදිබව ලැබූයේ මගේ පැවිද්ද හිස්නොවීය. රහත්බැව් ලබනලද බැවින් හිස්නොවීය. කෙලෙස් නැතිව ස්වාමිභාවයෙන් ප්‍රත්‍යය පරිභොග කරමි.

“වස්තුකාම, ක්ලේශ කාමයන් එකොළොස් ගින්නකින් ඇවිලෙනබව දැක කළ නොකළ සියලුම රන් රිදී රත්න විශේෂයෝ අනර්ථ පිණිස පවතින බවද සියලු සසර පැවැත්ම දුකක් බවද නරකයන්හි මහත් භය ඇති බවද නුවණින් දුටුවෙමි.

“මේ ආදීනව දැන සංවේගය ලදිමි. ගිහි අවස්ථාවෙහි රාගාදී හුල්වලින් විදිනාලදුව පැවිදිබවට පැමිණ කෙලෙස් ශාන්තබවට පැමිණියෙමි.

“මා විසින් ශාස්තෲන් වහන්සේ අසුරු කරණලදී. බුදුන්ගේ අනුශාසනාවට අනුව කටයුතු කෙළෙමි. ගරුභාරය බහාතැබීමි. ගවයාගේ කෙළවරද බිඳ දැමූවෙමි.

“යම් අර්ථයක් නිසා ගිහිගෙයින් නොගිහි බැව් නම්වූ ප්‍රව්‍රජ්‍යාවට පැමිණියෙම්ද, සියලු සංයෝජනයන් නසා මා විසින් ඒ අර්ථය සිද්ධකරනලදී.”

“ඇසින් රූපය දැක ශුභ නිමිති වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නාවූ මගේ සිහිය මුලාවිය. රාගයෙන් රත්වූ සිත් ඇත්තේ ඒ රූපාරම්මණයෙහිම බැසගන්නා ලද්දේ සැපය යන හැඟීම ඇති විය.

“නොයෙක් රූපයන් නිසා සැප වේදනාව වැඩෙත්ම ලෝභ, ද්වේෂ දෙකෙන්ද සිත මඩනාලද්දීය. මෙසේ රසවිඳීම කරනු ලබන්නේ සංසාර දුක පවතී. ඔහුට නිවන ඉතා දුරවේ.

“කණින් ශබ්ද අසා ඒ ශබ්දාරමුණු ප්‍රිය වශයෙන් මෙනෙහිකරන්නාවූ පුද්ගලයාගේ සිහිය මුලාවේ. රාගයෙන් මඩනාලද සිත් ඇතුව එහිම බැසගත් පුද්ගලයාට නොයෙක් වේදනාවෝ ලැබෙත්.

“නොයෙක් ශබ්දාරමුණුවලින් වේදනාව වැඩෙන්නාවූ ඔහුට ලෝභයත්, ක්‍රෝධයත් නිසා ගැටිම ඇතිවේ. ඒ ඒ වේදනාවන්ගේ රැස්වීමෙන් සංසාර දුක පවතී. නිවන ඔහුට ඈත්වේ.

නාසයෙන් ගන්ධාරමුණු ලැබ ඒ ප්‍රිය වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය මුලාවෙයි. රාගයෙන් රත්වූ සිත් ඇති ඔහු එහිම බැසගන්නාලදුව නොයෙක් වේදනා විඳියි.

“නොයෙක් ගන්ධ අරමුණු නිසා ඇතිවෙන වේදනාවන් වැඩෙනුයේ ලෝභය, ක්‍රෝධය ඔහුගේ සිත මැඩගනියි. මෙසේ රැස්කරන්නාවූ කර්ම චෙතනා නිසා ඔහුට සංසාරදුක පවතී. නිවන බොහෝ ඈත්වේ.

“දිවෙන් රස ලබා එය සුභවශයෙන් මෙනෙහි කරන්නාවූ පුද්ගලයාගේ සිහිය මුලාවෙයි. රාගයෙන් රත්වූ සිත් ඇති එහිම බැසගන්නාලද ඔහුට නොයෙක් වේදනාවෝ ඇතිවෙත්.

“නොයෙක් වේදනාවන් නිසා ඇතිවනු ලබන වේදනාවෝ වැඩෙත්ද, ලෝභය හා ක්‍රෝධය ඔහුගේ සිත මැඩගනියි. මෙසේ රැස්කරන කර්ම ඇති පුද්ගලයාට සංසාර දුක පවතී. නිර්වාණය ඔහුට ඈත්වේ.

“ශරීරයෙන් ස්පර්ශ අරමුණු ලැබ එය සුභ වශයෙන් මෙනෙහි කරනුලබන පුද්ගලයාගේ සිහිමුලාවෙයි. රාගයෙන් රත්වූ සිත් ඇති එහිම බැසගෙණ සිටින්නාවූ ඔහුට නොයෙක් වේදනාවෝ ඇතිවෙත්.

“අනේකවූ ස්පර්ශාරම්මණයන් නිසා ඔහුට වේදනාවන් ඇතිවෙත්. එය පිළිබඳ ලෝභයද ක්‍රෝධයද, ඔහුගේ සිත මැඩගනී. මෙසේ කර්ම රැස්කරන ඒ පුද්ගලයාට සංසාර දුක පවතී. නිර්වාණය ඔහුට ඈත්වේ.

“සිතින් ධර්ම අරමුණු ලැබ සුභ නිමිති මෙනෙහි කරන්නාවූ පුද්ගලයාගේ සිහිය මුලාවේ. රාගයෙන් රත්වූ සිත් ඇති එහිම බැසගන්නාලද ඔහුට නොයෙක් වේදනාවෝ ඇතිවෙත්.

“අනේකවූ ධර්ම අරමුණු නිසා ඔහුට නොයෙක් වේදනාවන් වැඩෙත්. ලෝභයද ක්‍රෝධයද ඔහුගේ සිත මැඩගනියි. මෙසේ කර්ම රැස්කරන පුද්ගලයාට සසර දුක පවතී. නිවන ඔහුට ඈත්වේ.

“රූප අරමුණු දැක ඒ ප්‍රඥාවෙන් බලන්නාවූ පුද්ගලයාගේ සිත රූපයෙහි නොඇලෙයි. නොඇලුනාවූ සිත් ඇති ඔහු එහි නොබැසගන්නාලද්දේ වේදනා නොලබයි.

“තත්වූ පරිද්දෙන් රූප අරමුණු දකින්නාවූද, සේවනය කරන්නාවූද ඔහුගේ වේදනාවන් ක්ෂයබවටයෙත්. ඔහු සිහියෙන් යුක්තව හැසිරෙයි. මෙසේ දුක් නැතිකරන ඔහුට නිර්වාණය කිට්ටුවෙයි.

“හෙතෙම කණින් ශබ්දඅසා ශබ්ද අරමුණෙහි නොඇලේද, නොඇලුනාවූ සිත් ඇති ඔහු එහි බැසනොගනියි.

“කණින් ශබ්ද අසන්නාවූ ඔහුට ඇතිවන වේදනාවෝ ක්ෂය බවට පැමිණෙත්. කර්ම රැස්නොකරන ඔහු සිහියෙන් හැසිරෙයි. මෙසේ දුක් පහකොට නිවන් ලැබිය හැකිය.

“නාසයෙන් ගන්ධ අරමුණු ලැබ එය නුවණින් නොඇලීසිටීද, නොඇලුනාවූ සිත් ඇති එහි නොබැසගත් ඔහුට යම්බඳු වේදනාවෝ වෙත්ද,

“ගන්ධ අරමුණු නිසා ඇතිවන වේදනාවෝ ක්ෂය බවට පැමිණෙත්. සිහියෙන් යුක්තව හැසිරෙන ඔහු කර්ම රැස්නොකරයි. මෙසේ රැස් නොකරන කර්ම ඇති ඔහු දුක් නසයි. නිවන ඔහුට ආසන්න වෙයි.

“දිවෙන් රස අරමුණු ලැබ සිහියෙන් යුක්තව එහි නොඇලී සිටීද, නොඇලුනාවූ සිත් ඇති එහි නොබැසගන්නා ලද වේදනාවෝ වෙත්ද,

“රසයෙහි ගිජුනොවී වේදනා නොලබන ඔහු කෙලෙස් ක්ෂය කරයි. හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව හැසිරෙයි. එසේ කර්ම රැස්නොකරන ඔහු දුක් නසයි. නිවන ඔහුගේ සමීපයෙහිය.

“කයින් ස්පර්ශ අරමුණු ලැබ සිහියෙන් යුක්තව නොඇලී සිටී නම් නොඇලුනාවූ සිත් ඇති එහි නොබැසගත්තාවූ ඔහුගේ වේදනාවෝ වෙත්ද,

“ස්පර්ශ අරමුණු ලැබීමෙන් එබඳු වේදනා ඇති පුද්ගලයා කෙලෙස් ක්ෂය කරයි. ඔහු සිහියෙන් යුක්තව හැසිරෙයි. ඔහු දුක් කෙළවර කරයි. නිවන් ඔහුගේ සමීපයෙහිය.

“සිතින් ධර්ම අරමුණු ලැබ සිහියෙන් යුක්තව එහි නොඇලී සිටින්නාවූ පුද්ගලයා නොඇලුනාවූ සිතින් යුක්තව එහි නොබැසගන්නාලදුව වේදනාවක් විඳීද,

“ධර්ම අරමුණු සේවනය කිරීමෙන් වේදනා ලැබූ ඔහු කෙලෙස් ක්ෂයකරයි. කර්ම රැස්නොකරන ඒ පුද්ගලයා සිහියෙන් යුක්තව හැසිරෙයි. කර්ම රැස්නොකරන ඒ පුද්ගලයාට දුක් නැසියහැකිය. නිවන ඔහු සමීපයෙහිය.”

“සම්පූර්ණ සිරුරක් ඇති, යහපත්ව උපන් වීර්යවත්වූ සිත සතුටුකරන දැකුම් ඇති, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රන්වන් සිරුරක් ඇත්තේය. සුදු දත් ඇත්තේය.

“යහපත්ව උපන් මනුෂ්‍යයාගේ යම් ලක්ෂණ කෙනෙක් වෙත්ද, ඒ සියලු මහා පුරුෂ ලක්ෂණයෝ ඔබ වහන්සේගේ ශරීරයෙහි ඇත්තාහ.

“පැහැදුනු ඇස ඇත්තේය. යහපත් මුව මඬලක් ඇත්තේය. උස මහතය. ඍජුය ආනුභාසම්පන්නය, ශ්‍රමණ පිරිස මැද සූර්යාමෙන් බබළයි.

“ශ්‍රමණයන්වහන්ස, යහපත් දැකුම් ඇති රන්කඳකට බඳු සිවියක් ඇති, මෙවැනි උතුම් වර්ණයෙන් යුත් ඔබ වහන්සේට පැවිදිකමින් කවර ප්‍රයෝජනද?

“රථයන්ට වෘෂභයකු බඳු ඔබවහන්සේ ජම්බුද්වීපයට අධිපති සතර මහා දිවයින දිනනසුළු සක්විති රජවන්නට සුදුසුය.

“ගෞතමයන් වහන්ස, මහත් භොග ඇති රජවරු ඔබට අනුකූල වෙත්. රජුන් විසින් පුදන මනුෂ්‍යයන් විසින් පුදන අධිපතියෙක්ව රජ කරනු මැනව.”

“භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සෙලය ශ්‍රේෂ්ඨ ධර්මරාජවූ මම රජෙක් වෙමි. යම් චක්‍රයක් කිසිවෙකු විසින් නොපැවැත්විය හැකිද ධර්මයෙන් ඒ ආඥාව පවත්වමි.”

“සෙලතෙම නිරුත්තරවූ ධර්මරාජතෙමේ සම්බුද්ධ යයි අඳුන්වන්නේය, ධර්මයෙන් ආඥාව පවත්වන්නෙමියි කියන්නේය. මෙය ගෞතමයන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරණ සේක්වායි” කීයේය.

“පින්වත්හු විසින් පවත්වනලද ධර්ම චක්‍රයට අනුව ඔබවහන්සේ අනුගමනය කරණ සේනාපතියාවූ ශ්‍රාවකයා කවරේද?”

“සෙලය නිරුත්තරවූ යම් ධර්ම චක්‍රයක් ඇත්තේද මා විසින් පවත්වන ලද චක්‍රය තථාගතයන් වහන්සේගේ අනුජාතවූ සැරියුත් තෙරුන් පවත්වයි.

“දතයුත්ත දන්නාලදී. වැඩියුත්ත වඩනලදී. දුරුකළ යුත්ත දුරුකරණලදී. බ්‍රාහ්මණය එහෙයින් මම බුද්ධයෙමි.

“බමුණ, මා කෙරෙහි සැකය දුරුකරව, ස්ථිරසේ සිත පිහිටුවාගනුව, නිතර බුදුවරුන්ගේ දර්ශනය දුර්ලභවේ.

“බ්‍රාහ්මණය, ලෝකයෙහි යම් කෙනෙකුන්ගේ නිතර පහළවීම දුර්ලභද, බ්‍රාහ්මණය, ඒ මම රාගාදී කෙලෙස් කපන්නෙක් වූයෙම් සම්බුද්ධවෙමි.

“බ්‍රහ්මයෙකු වැනි කිසිවෙකුට සමාන නොවූ මර සෙනඟ පරදවන (මම) බිය නැත්තේ සියලු අමිත්‍රයන් වසඟ කොට සතුටුවෙමි.”

“පසැස් ඇති කෙලෙසුන් කපාහරින මහාවීරතෙම සිංහයා මෙන් වනයෙහි නාදකරයි. උන්වහන්සේ යම්සේ දේශනා කෙරෙද්ද, එයට කන් නමව්.

“බ්‍රහ්මයා බඳු උපමා ඇති මරසෙනඟ පරදවන බුදුන් දැක චණ්ඩලාදී නීච ජාති ඇත්තාවූද, කවරෙක් නොපහදින්නේද,

“යමෙක් මා කැමැත්තේද නවතීවා යමෙක් නොකැමැත්තේද යේවා මම ශ්‍රේෂ්ඨ ප්‍රාඥයන් වහන්සේගේ සමීපයෙහි පැවිදිවන්නෙමි.

“පින්වත්හට ඉදින් මේ සම්‍යක් සම්බුද්ධයන්වහන්සේගේ ශාසනය කැමතිවේද, අපිද ශ්‍රේෂ්ඨ ඤාණවන්තයා සමීපයෙහි පැවිදිවන්නෙමු.

“මේ තුන්සියයක් බ්‍රාහ්මණයෝ ඇඳිලිබැන්දාහු බඹසර ඉල්ලති. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, ඔබවහන්සේ සමීපයෙහි බ්‍රහ්මචර්යයෙහි හැසිරෙමු.”

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, සේලය. බ්‍රහ්මචර්යය මනාකොට ප්‍රකාශකරන ලද්දේය. ඇස ඉදිරිපිට විපාක ඇත්තේය. කල්නොයවා දෙන විපාක ඇත්තේය. යම්තැනක අප්‍රමාදව හික්මෙන්නහුට ප්‍රව්‍රජ්‍යාව හිස එකක් නොවේ.”

“ඇස් ඇති භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මින් අටවෙනි දිනයෙහි ඔබවහන්සේගේ පිහිට ලබා සප්ත රත්නයක් ඇති ශාසනයෙහි හික්මවූයේද,

“නුඹවහන්සේ බුද්ධය. නුඹවහන්සේ ශාස්තෘය. නුඹවහන්සේ මාරයන් මැඩපවත්වන මුනිය, නුඹවහන්සේ අනුශය සහිත කෙලෙස් නසා එතරවූයේ වාද පිරිසද එතර කෙළෙහිය.

“ඔබවහන්සේ විසින් කෙලෙස් ඉක්මවනලදී. නුඹවහන්සේ විසින් ආශ්‍රවයෝ පලන ලදහ. අත්හළ බිය හා භයානක අරමුණු ඇති තෘෂ්ණාදීන් නොගන්නාවූ සිංහයෙක් බඳු වූයෙහිය.

“තුන් සියයක් පමණ මේ භික්ෂූහු ඇඳිලි බැඳ සිටිත් වීරයන් වහන්ස, සිරිපා දික්කළ මැනව කෙලෙස් නොගන්නා නාගයෝ බුදුන් වඳිත්වා.”

“මම මීට පළමුව ඇත්කඳ පිට සිට ගමන් කෙළෙමි. සියුම් කසී වස්ත්‍ර හැන්දෙමි. පවිත්‍රවූ මාංශයෙන් සෙවුනා ලද හැල් සාලින් පිසූ බත් අනුභව කෙළෙමි.

“කාලිගොධා නම්වූ ස්ත්‍රියගේ පුත්‍රවූ භද්දිය වන මම අද සිල්ගුණයෙන් යුක්තවූයේ, ශ්‍රමණ ධර්මයෙහි නිතර යෙදුනේ පිණ්ඩියාලොප භෝජනයෙන් යුක්තවූයේ ධ්‍යාන කරමින් සතුටින් වෙසෙමි.

“කාලිගොධා බැමිණියගේ පුත්‍රවූ භද්දිය ස්ථවිරයන් පාංශුකූලිකාංගය සමාදන් වීමෙන් හා පිණ්ඩපාතිකාංගය සමාදන් වීමෙන් කිසිවක් තෘෂ්ණාදෘෂ්ටියෙන් නොගෙණ ධ්‍යාන කරමින් වාසය කරයි.

එසේම පිණ්ඩපාතිකාංගය සමාදන් වීමෙන්ද, තෙචීවරිකාංගය සමාදන්වීමෙන්ද, සපදානචාරිකාවෙන්ද, යුක්තව එකාසනිකාංගයෙන් යුක්තව සතුටින් වාසය කරමි.

එසේම පත්තපිණ්ඩිකාංගයෙන් යුක්තවද, ඛලුපච්ඡා භක්තිකාංගයෙන් යුක්තවද, ආරණ්‍යකාංගයෙන් යුක්තවද වෘක්ෂමූලිකාංගයෙන් යුක්තවද, සතුටින් වෙසෙමි.

අබ්භොකාසිකාංගයෙන් යුක්තවද, සොසානිකාංගයෙන් යුක්තවද, යථාසන්තිතිකාංගයෙන් යුත්වද, නේසජ්ජිකාංගයෙන් යුක්තවද, සතුටින් වාසය කරමි.

කාලිගොධා බැමිණියගේ පුත්‍රවූ භද්දිය ස්ථවිරයන් වහන්සේ පටන්ගන්නා ලද වීර්යය ඇත්තෙක්ව සතුටින් වෙසෙයි.

ස්වර්ණමයවූ රැස් විහිදෙන්නාවූ රන්තලිය හැර මැටි පාත්‍රය ගත්තෙමි. මේ දෙවන සේවනය වෙයි.

ප්‍රාකාරවලින් වටකරනලද ස්ථිරවූ දොර අගුළුවලින් යුක්ත මතුමහල් තලයෙහි කඩුගත් අත් ඇති පුරුෂයන් විසින් රකිනාලදුව ත්‍රාශ සහිතව මම පළමුව විසුවෙමි.

“කාලිගොධා බැමිණියගේ පුත්‍රවූ භද්දිය වන මම අද ත්‍රාශයන් නැතිව භය හා භයට හේතු දේ දුරුකොට වනයෙහි ධ්‍යාන කරමින් සතුටින් වෙසෙමි.

සීලස්ඛන්ධයෙහි පිහිටා ඵල සමාපත්ති නිරෝධ සමාපත්ති වඩමින් පිළිවෙලින් සියලු සංයෝජන ධර්මයන් ක්ෂයකොට නිවන් සැපයට පැමිණියෙමි.”

“ශ්‍රමණය, ඔබ යන්නේම සිටියෙමියි කියයි මමද සිටියේ නොසිටියෙමියි කියන්නෙමි. ශ්‍රමණය මේ අර්ථය මම විචාරමි. ඔබ කෙසේ සිටියෙහිද මම කෙසේ නොසිටියෙම්ද?

“අංගුලිමාලය, මම සියලු සත්වයන් කෙරෙහි දඬු මුගුරු බහා තබා සැමකල්හි සිටියේ වෙමි. තෝ සත්වයන් කෙරෙහි අකරුණාවන්තව වසන්නෙහිය. එහෙයින් මම සිටියෙමි. තෝ නොසිටියේ වෙහි.

“මට අනුකම්පා පිණිස ලෝකයා විසින් පුදනු ලබන්නාවූ මහර්ෂීවූ ශ්‍රමණයන්වහන්සේ මෙහි වැඩිසේක. ඒ මම උන් වහන්සේගේ ධර්මයෙන් යුක්තවූ ගාථා ඇසුවෙමි. ඒ අසා බොහෝ කලක් පුරුදු කරන ලද පාප සහශ්‍රයන් දුරුකර හැරීමි.

“ඊට අනතුරුව අඟුමල් සොරතෙමේ කඩුව හා සෙසු ආයුධත් ප්‍රපාතවූ විවරස්ථානයක හෙලුවේය. ඉක්බිති අඟුල් මල් සොරතෙමේ සුගත්වූ බුදුන් වහන්සේගේ පාද වැන්දේය. එහිදීම ප්‍රව්‍රජ්‍යාවද ඉල්ලීය.

“දෙවියන් සහිත සත්ව ලෝකයට මහා කාරුණිකවූද මහර්ෂීවූද බුදුන් වහන්සේ ‘එව භික්ෂුවයි’ කියා වදාළහ. ඔහුට එයම එහි භික්ෂුභාව ප්‍රව්‍රජ්‍යාවට හේතු විය.

“යමෙක් පළමුව ප්‍රමාදවිහරණයෙන් යෙදී, පසුව අප්‍රමාදයෙන් යුක්ත වේද, උපක්ලේශ රහිත චන්ද්‍රයා නේ හෙතෙම මේ ලෝකය බබුළුවයි.

“යමෙක් කරන ලද පාපකර්ම, කුශල්වලින් වසාද, ඔහු උපක්ලේශ රහිත චන්ද්‍රයා මෙන් මේ ලෝකය බබුළුවයි.

“යම් භික්ෂුවක් තරුණවූද බුදුසසුන්හි යෙදුනේ නම් උපක්ලේශ රහිත චන්ද්‍රයා මෙන් මේ ලෝකය බබුළුවයි.

“මගේ විරුද්ධකාරයෝද, ධර්මය අසත්වා, මගේ විරුද්ධකාරයෝද බුද්ධශාසනයෙහි යෙදෙත්වා, මගේ විරුද්ධකාරයෝද සත්පුරුෂයන් ඇසුරු කරත්වා. සත්පුරුෂයෝ වනාහි යහපත් ධර්මවල පිහිටුවත්.

“මගේ විරුද්ධකාරයන් විසින් ශාන්තිය කියන්නාවූ මෛත්‍රියට ප්‍රශංසා කරන්නාවූ ධර්මය සුදුසු කාලයෙහි අසත්වා, එයම ඉගෙණ ඊට අනුව කටයුතු කෙරෙත්වා,

“විරුද්ධකාරයෝ මට හිංසා නොකරත්වා, අන්කිසිවෙකුටත් හිංසා නොකරත්වා, පරමශාන්තියට පැමිණ චංචල වූද, නිශ්චලවූද, සත්වයන් ආරක්ෂා ලබත්වා,

“දිය ගෙනයන්නෝ කැමති තැන්වලට ගෙණයත්. හී වඩුවෝ ඍජුකොට ඊතල සාදා ගනිත්. වඩුවෝ කැමැති පරිදි දැව ඇද හැර සැස ගනිත්. එසේම පණ්ඩිතයෝ තමන් දමනය කර ගනිත්.

“සමහරු දඬුවලින්ද, දමනය කර ගනිත්. සමහරු අංකුසයෙන්ද (හෙණ්ඩුවෙන්) සමහරු කසයෙන්ද දමනය කරත්. මම වනාහි එබඳුවූ දඬු නැතිවද, ආයුධ නැතිවද දමනය වීමි.

“පළමුවෙන් මම හිංසකයකුවූයේම අහිංසක නාමය ලදිමි. අද සත්‍යවශයෙන්ම මම අහිංසක වූයෙමි. කිසිවෙකුට මම හිංසා නොකරමි.

“මම මීට පළමුව මිනිසුන් මරණ සොරෙකු වීමි. කාමෝඝයෙන් ගසාගිය මම බුදුන් සරණ ගියෙමි. මම ලේ පෙරෙන අංගුලිමාල නමින් විසුවෙමි. පසුව සරණාගමනයට පැමිණ භවය සුන්කළ හැටි බලව.

“එබඳුවූ අගතිගාමී බොහෝ අකුසල කර්ම කොට ප්‍රහීනකරන ලද කර්මවිපාක ඇත්තේ, කෙලෙස් ක්ෂය කරන ලද්දේ, සිවුපසය වළඳමි.

“දුශ්ප්‍රාඥවූ අඥාන පුද්ගලයෝ ප්‍රමාදයෙන් කල්ගත කරත්. ඥානවන්තයෝ අප්‍රමාදය ශ්‍රේෂ්ඨ ධනයක් මෙන් රකිත්.

“ප්‍රමාදයෙහි නොයෙදෙව්. කාමරති සන්ථවයද, නොකරව්. අප්‍රමාදව ධ්‍යාන කරන පුද්ගලයෝ උතුම් සැපයට පැමිණෙත්.

“මගේ ඊම යහපත් ඊමක් විය. නොආයේ නම් නපුරුය. පැවිදිවෙමියි සිතීමද, යහපත් සිතීමෙකි. එය නොසිතුවේ නම් නපුරෙකි. සාවද්‍ය අනවද්‍ය ධර්මයන් කෙරෙහි යම් නිර්වාණයක් ශ්‍රේෂ්ඨවේද, එයට පැමිණියෙමි.

“මගේ ඊම යහපත් විය. නොඊම නපුරුය. මගේ සිතීම යහපත්ය. නොසිතීම නපුරුය. ත්‍රිවිද්‍යාවද ලදිමි. බුදුන්ගේ අනුශාසනාවද, කෙළෙමි.

“කැලයෙහිද, රුක් මුල්හිද, පර්වතයන්හිද, ගුහාවන්හිද, යන යම් යම් තැනෙක සිටියේ නම් පළමුව දුකෙන් විසුවෙමි. දැන් වනාහි ඒ ස්ථානවල සැපසේ වෙසෙමි.

“සැපයේ සයනය කරමි. සැපසේ සිටිමි. සැපසේ දිවි පවත්වමි. මාරයාට ගොදුරු නොවී සිටිමි. ශාස්තෲන්වහන්සේගේ අනුකම්පාව නිසයි. අහෝ! ඒ ආශ්චර්යවත්ය.

“පෙර බ්‍රහ්මයා විසින් දෙන ලද උසස් කුලයක ඉපදීමි. ඒ මම අද ධර්මරාජන්වූද, සුගතවූද, ශාස්තෲන් වහන්සේගේ පුත්‍රයෙකු වෙමි.

“දුරු කරන ලද තෘෂ්ණාව ඇතිව කිසිවක් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි දෙකින් නොගෙන චක්ෂුරාදී ඉඳුරන් සංවරකොට දුක් මුල් නසා මා විසින් කෙලෙස් නැති කරන ලදී.

“මා විසින් ශාස්තෲන් වහන්සේ ඇසුරු කරන ලදී. බුදුන්ගේ අනුශාසනාවද කෙළෙමි. ගරුභාරයද බහා තැබුවෙමි. භවයාගේ කෙළවරද නැති කෙළෙමි.”

“මවුපියන්ද, සහෝදර සහෝදරීන්ද, නෑ පිරිසද, හැර පඤ්චකාමයෙන් තොරව අනුරුද්ධ ස්ථවිරයන් වහන්සේ ධ්‍යාන කරයි.

“නෘත්‍ය ගීතාදියෙන් යුක්තව සුන්දර තාලශබ්දයෙන් ප්‍රබොධවනුයේ විසුවෙමි. මාරවිෂයෙහි ඇලුනේ එයින් ශුද්ධියක් නොවන බව දැන,

“එයද හැරදමා බුද්ධශාසනයෙහි ඇලුනේ සියලු සැඩ වතුර ඉක්මවා අනුරුද්ධ ස්ථවිරයන් වහන්සේ ධ්‍යාන කරයි.

“මනෝරම්‍යවූ රූපයෝද, ශබ්දයෝද, ගන්ධයෝද රසයෝද, ස්පර්ශයෝද යන මේ සියල්ලම හැරදමා අනුරුද්ධ ස්ථවිරයන් වහන්සේ ධ්‍යානකරයි.

“පිඬු සිගීමෙන් නැවතුනේ තනිවූයේ තෘෂ්ණාව නැත්තේ ඤාණවන්තවූයේ පාංශුකූල චීවරයන් සොයනුයේ අනුරුද්ධ ස්ථවිරයන් වහන්සේ ධ්‍යාන කරයි.

“සෙවීමෙන් පිළිකුල්කොට ගනුලබනුයේ එය ධොවනයකොට හා රජනයකොට (සෝදා පඬුපොවා) ඒ පාංශුකූල චීවරයම කැපකොට පොරවා අනුරුද්ධ ස්ථවිරයන් වහන්සේ කෙලෙස් නැතිව වෙසෙයි.

“බොහෝ දෙයක් කැමතිවීමද, ස්වල්පදෙයකින් සතුටු නොවීමද, ගිහි පැවිද්දන් හා සංසර්ග වීමද උඩඟුබවද, යන මේ කරුණු ලාමක කෙලෙසීම බවට හේතුවන ධර්මයෝය.

“යමෙක් සිහියෙන් යුක්තවේද, අල්පෙච්ඡ ගුණයෙන් යුක්තවේද, සන්තෝෂ ගුණයෙන් යුක්තවේද, සිත එකඟ ගුණයෙන් යුක්තවේද, විවේක ගුණයෙන් යුක්තවේද, පටන් ගන්නාලද වීර්ය ඇත්තේද,

“ඒ පුද්ගලයාට මේ කියන යහපත් බොධිපාක්ෂික ධර්මයෝ වෙත්ද; හෙතෙම අනාශ්‍රවද වෙයි. මහර්ෂීවූ බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ බව වදාළහ.

“මගේ චිත්ත සංකල්පනාවෝ දැන ලෝකයෙහි නිරුත්තරවූ ශාස්තෲන් වහන්සේ මනෝමය ඉර්ධියෙන් යුක්ත කයින් මා කරා පැමිණිසේක.

“යම්කලෙක මට චිත්ත සංකල්පනාවෝ වූවාහුද එයින් මත්තෙහි සම්පූර්ණ කිරීම් වශයෙන් උන්වහන්සේ දෙසූසේක. ප්‍රමාදකරවන ධර්මයන්හි නො ඇලුනාවූ බුදුන් වහන්සේ ප්‍රමාද නොවන ධර්මය දෙසූසේක.

“මම උන්වහන්සේගේ ධර්මය දැන ශාසනයෙහි ඇලී විසුවෙමි. ත්‍රිවිද්‍යාවද ලදිමි. බුදුන්ගේ අනුශාසනාවද කෙළෙමි.

“මම පස් පණස් හවුරුද්දක් නේසජ්ජිකාංගය විසුවෙමි. විසිපස් හවුරුද්දක් නිදි වර්ජිතව විසුවෙමි.

“චතුර්ථධ්‍යානයෙහි නැවති සිත් ඇත්තාවූද තාදී ගුණයෙන් යුක්තවූද, තෘෂ්ණාව නැත්තාවූද, පසැස්ඇත්තාවූ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ආශ්වාස ප්‍රශ්වාසයෝ නැත්තාහුය උන්වහන්සේ නිවන් අරභයා පිරිනිවන් පෑසේක.

“කුසීත නොවූ සිතින් යුක්තව මරණාන්තික වේදනාව ඉවසූසේක. පහනක් නිවීගියාක්මෙන් සිත විමොක්ෂ භාවයට පත්විය.

“මුනීන්ද්‍රයන් වහන්සේගේ ස්පර්ශය පස්වෙනිකොට පවත්නාවූ රූපාදී ධර්මයෝ අවසන් වූවාහුය. පිරිනිවන් පෑ බුදුන් කෙරෙහි අන්‍ය ධර්මයෝද ඇතිනොවෙත්.

“යම්කිසි දේව නිකායක හටගැණීමක් හෝ නොවෙයි. ජාති සංසාරය ක්ෂය කරණලදහ. පුනර්භවයක් නැත්තේය.

යම් ක්ෂීණාශ්‍රව භික්ෂුවකට මොහොතකින් බඹලොව ඇතුළුව සියලු ලොකධාතුව දතහැක්කේද, එබඳු ඍද්ධිගුණ ඇත්තාවූද, චුති උත්පත්ති දෙක දක්නාවූද, ඒ භික්ෂුව දෙවියෝ දකිත්.

“මම පෙර කලෙක අන්නහාර නම් බැළමෙහෙකොට ජීවත්වූ දිළින්දෙක් වීමි. එකල්හි කීර්තිමත් උපරිට්ඨ නම් පසේබුදුවරයන් වහන්සේට දානයක් දුන්නෙමි.

“ඒ කුශලයෙන් මම ශාක්‍යකුලයෙහි උපන්නේ නෘත්‍ය ගීතාදියෙන් යුක්තවූයේ යහපත් තාල ශබ්දයෙන් ප්‍රබෝධවනුයේ අනුරුද්ධ නම් විය.

“ඒ මම ශාස්තෲවූ පහවූ භය ඇති සම්බුදුන් වහන්සේ දුටුවෙමි. උන්වහන්සේ කෙරෙහි සිත පහදවා අනගාරික නම්වූ ප්‍රව්‍රජ්‍යාවට පැමිණියෙමි.

“මම පළමුව යම් තැනක විසුයේද, පෙර පසු තැන් දන්නා නුවණින් ඒ ස්ථාන දනිමි. තව්තිසා දෙව්ලොවද, ශක්‍ර ජාතියෙහිද සිටියෙමි.

“ජම්බුද්වීපයට ප්‍රධානවූ මේ සතරමහා දිවයින් ජය ගත්තේ සියලු මනුෂ්‍යයන්ට ප්‍රධානවූයේ සත්වරක් සක්විති රජකම් කෙළෙමි. ඒ කාලයෙහි දඬුවලින් හා ආයුධවලින් තොරව ධර්මයෙන් අනුශාසනා කෙළෙමි.

“මේ මිනිස්ලොවින් චුතව දෙව්ලොවට අධිපතිභාවය සත්වරක්ද ඒ දෙව්ලොවින් චුතව මනුෂ්‍යලෝකයෙහි සක්විති රජ බව සත්වරක්ද, යන භවාන්තර දහසතරක් සැරිසැරුවෙමි.

“දිව්‍යලෝකයේ සිටියේම පෙරකඳ පිළිවෙළ දන්නා නුවණ ලදිමි. පසඟින් යුත් සමාධියද, ශාන්තභාවයද එකඟකමද, කෙලෙස් සිඳදැමීමද කොට දිව්‍යචක්ෂුර්භිඥානය පිරිසිදු කෙළෙමි.

“මනුෂ්‍යයින්ගේ ආගිය තැන්ද, අවශෙෂ තිරිසන් ගත සත්වයින්ගේත් ඉපදීමට පෙර සිටිතැන්ද, පඤ්චංගික ධ්‍යානයේ සිටියේ චුතිඋත්පත්ති දෙක දන්නා ඥාන බලයෙන් දනිමි.

“මා විසින් ශාස්තෲන් වහන්සේ ඇසුරුකරනලදී. බුදුන්ගේ අනුශාසනාවද කෙළෙමි. ගරුභාරයද බහාතැබුවෙමි. භවයාගේ කෙළවරට පැමිණියෙමි.

“මම අව්‍යාන මොහොතෙහිදී වජ්ජීන්ගේ වෙළුව නම් ගමෙහි උණපඳුරක් යට ආශ්‍රව රහිතව පිරිනිවන්පාමි.”

“පුරුෂොත්තමවූද ලෝකනාථවූද, බුදුන්වහන්සේ ජීවමානව වැඩසිටින කල්හි භික්ෂූන්ගේ ඉරියව් පැවැත්ම අන්පරිද්දෙකින් විය. දැන් වනාහි ඊට වඩා වෙනස් ආකාරයකින් පෙණේ.

“ඒ අවස්ථාවෙහිද සීත සුළඟින් ආරක්ෂාවීම පිණිසත් ලජ්ජා ස්ථාන වැසීම පිණිසත් සිවුරු පරිභොග කෙළෙමි. ප්‍රත්‍ය සන්තොෂයෙන් යුක්තවද වැළඳුවෙමි.

“ප්‍රණීතවූ හෝ අප්‍රණීතවූ හෝ ස්වල්පවූ හෝ බොහෝවූ හෝ ප්‍රත්‍යලැබීමෙහිදී ගිජුබැව් නොකොට එහි නොඇලී යැපෙන පමණක් ගෙණ වැළඳුවෙමි.

“දිවි පැවැත්මට හේතුවන බෙහෙත් පිරිකර ආදියෙහිද දැඩිඋනන්දුවක් නොදැක්වූවාහුය. ආශ්‍රව ධර්මයන් ක්ෂය කිරීමෙහිම උත්සාහවන්තවිය.

“කැලෑවද, රුක්මුල්හිද, කඳුවලද, ගුහාවලද විවේකයෙන් යුක්තව භාවනා කරනුයේ විවේකයම උතුම් කොට සැලකුවාහුය.

“යටහත් පැවතුම් ඇත්තේ, ශ්‍රද්ධා ඇත්තේ, පහසු පෝෂණයෙන් යුක්තවූයේ මෘදු බැව් ඇත්තේ, තද නොවූ සිත් ඇත්තේ සිහියෙන් යුක්තවූයේ මුඛර නොවූයේ යහපත කැමැති සිත් ඇත්තේ එහිම ඇලී විසීය.

“එහෙයින් ප්‍රසාදබවට පැමිණියේ කාය වාග්ප්‍රයෝග යොදා ප්‍රත්‍ය පරිභෝගයෝද ගෝචරාකාරයෙන් පැවතුනේ විය. ඉරියාපථයවනාහි සිනිඳු තෙල් ධාරාවක් ගලන්නාක් මෙන් විය.

“මහත්වූ ධ්‍යාන ඇත්තේද, මහත්වූ සිතින් යුක්ත වූයේද සියලු ආශ්‍රව ධර්මයන් ප්‍රහීණ කරනලද්දේ පිරිනිවන් පෑවාහුය. දැන් වනාහි එබඳු ගුණ ඇති ස්ථවිරයන්වහන්සේලා ස්වල්පයහ.

“කුශල ධර්මයන්ගේ හා ප්‍රඥාවගේ පිරිහීමෙන් සියලු ආකාරයන් ගෙන් උතුම්වූ සර්වඥශාසනය වැනසෙයි.

“පාප ධර්මයන්ගෙන් හා ක්ලේශයන්ගෙන් යුක්ත වූ කාලය පැමිණියාහුය. එබැවින් විවේකය දියුණුකොට ධාර්මික ප්‍රතිපත්තිය සිද්ධකර ගැනීමට නොහැකිවිය.

“කෙලෙස්වලින් වැඩෙන්නාවූ අන්ධ බාල ජනයන් අනුව හැසිරෙත්. උමතු රාක්ෂසයන්ගේ ක්‍රීඩා පරවශව බාලයන් මෙන් හැසිරෙත්.

“ක්ලේශයන්ගෙන් මඩනාලද සිත් ඇතිව ඒ ඒ තැන්හි දුවනුලබන්නාවූ ක්ලේශ වස්තූන්හිම ඇලී රන් රුවන් විසුරුවාගනුවයි කී කල්හි කැමැති කැමැති හැටියට ගනුලබන්නාක් මෙන් විය.

“සද්ධර්මය බැහැරකොට දෘෂ්ටීන්ට බැසගන්නා ලදුව මෙයම ශ්‍රේෂ්ඨයයි ඔවුනොවුන් කලහ කරත්. පුත්‍රයෝද ධනයද භාර්යාවද හැරදමා එයින් නික්මී බත් සැන්දක් පමණකට නොකටයුතු කරත්.

“බඩ පිරෙනතුරු කා උඩුකුරුව හොවිත්. නැගිටීමෙන් පසුව බුදුන් විසින් ගරහනලද තිරිසන් කථාවන් කථා කරත්.

“කුඩා තල් අතු ආදී හස්ත ශිල්පයෝද සකස්කොට කිරීමෙන් නොහික්මී නොසන්සුන් සිත් ඇතිව ශ්‍රමණභාවය ඉක්මවත්.

“මැටි තෙල් සුණු යනාදියද, දිය භෝජන ආසන යනාදියද, වැඩියක් කැමැතිබැව් ඇතිව ගිහීන්ට දෙත්.

“දැහැටි දඬුද, දිවුල්ද, මල්ද, පිණ්ඩපාතයෙන් ලැබුණු කැවිලිද අඹ නෙල්ලි යනාදි ගෙඩිද වැඩිදෙයක් කැමැතිව ගිහියන්ට දෙත්.

“වෙදුන් මෙන් බෙහෙත් කිරීමෙහි යෙදෙයි. ගිහියන්ගේ ලොකු කුඩා කටයුතුවලදී ගිහියන්මෙන් කටයුතු කරයි. ශරීරය සැරසීමෙහි වෙසෙඟනන් මෙන් කටයුතු කරයි. එෛශ්චර්යයෙහි ක්ෂත්‍රියයන් මෙන් වැඩකරත්.

“රන් නොරන් ආදී වශයෙන් පෙන්වා කරණ විජ්ජාවලින්ද කූටමානාදී වශයෙන් කරන වංචනික ක්‍රියාවන්ගෙන්ද යන බොහෝ වැරදි ජීවිකාවන්ගෙන් ආමිෂ පරිභොගය කරයි.

“කැප යෙදීම්වල නොයෙදී අකැප වශයෙන් දිවි පවත්වන්නාහු බොහෝ ධනයද රැස්කරත්.

“ධර්මයෙන් තොරව නොමගින් පිරිසට සංග්‍රහකරත්. ධර්මය දේශනා කරන්නේද, යහපත පිණිස නොව ලාභය පිණිසමයි.

“සංඝ ගතියෙන් බාහිරවූවාහු සංඝ ලාභයට කෝලාහල කරත්. අනුන්ගේ ලාභයෙන් ජීවත්වන්නාහු විලිබිය දෙකින් තොරව වාසය කරත්.

“ශ්‍රමණ ධර්මයන්හි නොයෙදී හිස මුඩුකොට සිවුරු දරා ලාභ සත්කාරයෙහි මුසපත්ව ගරු සැලකිල්ල ඉවසීමෙහි කැමැති වෙත්.

“නොලැබූ ධ්‍යාන විදර්ශනා ලැබීමට කිරීම හෝ රැකීමට නොහැකිව නොයෙක් බාහිර දෙය කරත්.

“පාවහන් නොමැතිව කටුස්ථානවල හැසිරෙන්නාක් මෙන් සිහියෙන් යුක්තව ඤාණවන්තයෝ ගමෙහි හැසිරෙන්නාහ.

“පූර්වයෝගීන් සිහිකරමින් ධර්මයට අනුව පිළිපදිමින් විදර්ශනා උපදවා නිවන් ලබාගත යුතුය.

“මඩනාලද ඉඳුරන් ඇති ඒ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ මෙසේ කියා පිරිනිවන් පෑසේක. ඒ බ්‍රාහ්මණයා නැවත ඉපදීම ක්ෂයකරණලදී.”