වැදෑ රජුන්ගේ වෙසාලී නම්වූ නුවරක් ඇත්තේය. එහි අම්බසක්ඛර නම් වූ ලිච්ඡවී රජෙක් විය. ප්‍රේතයෙක් කී කාරණය දැනගනු කැමැත්තේ නුවරින් පිටත සිටි ප්‍රෙතයකු දැක එතනදීම ඔහු විචාළේය.

“මොහුට නිදීමක්ද හිඳීමක්ද නැත. ඉදිරි ගමනක් හෝ පසු ගමනක් හෝ නැත. ආහාරයක්ද පීමක්ද කඩා කෑමක්ද, වස්ත්‍ර පරිභොගයක්ද ඉඳුරන් හැසිරවීමේ ආශාවක්ද නැත.

“මොහුට පෙර අනුකම්පා ඇත්තා වූ යම් ඤාතීහුද දැක ඇසූ යම් මිත්‍රයෝත් වූවාහුද ඔව්හු තුමූ දැන් ඔහු දක්නට වත් නොලබත්. ඒ ජනයා විසින් හැර දමනලද ආත්මභාව ඇත්තේය.

“මළ අයට මිත්‍රයෝ නොවෙත්. මිත්‍රයෝ වස්තු විනාශයට පත් පුරුෂයා අතහැර දමත්. ධනය දැක මිත්‍රයෝ පිරිවරත්. සම්පත් ඇත්තාහට බොහෝවූම මිත්‍රයෝ වෙත්.

“සියලු උපභොග පරිභොග වස්තුවෙන් පිරිහුනු ස්වභාව ඇති දුක්පත්වූ ලෙයින් වැකුණ ශරීරය ඇත්තාවූ ඇතුළත පැලුන ශරීර ඇත්තේ තණ අග රැඳුනාවූ පිණිබිඳ මෙන් අද හෝ හෙට හෝ ජීවිතයාගේ නිරුද්ධය වෙයි.

“පින්වත්, යක්ෂය, මෙබඳුවූ ඉතාමත් දුකට පත්වූ කොසඹ හුලෙහි නංවන ලද්දහුට යලි පින්වත ජීවත්වෙව, ජීවිතයම ශ්‍රේෂ්ඨයයි කවරකරුණකින් නුඹ කියන්නෙහිද?”

“පින්වත් රජ මේ පුරුෂතෙම මගේ සහලේ නෑයෙක් විය. “මම පූර්ව ජාතිය සිහි කරමි. දැකම ලාමක ස්වභාව ඇති මේ පුරුෂතෙම නරකයෙහි නොවැටේවායි, මට කරුණා සිතක් විය.

“පින්වත් ලිච්ඡවී රජ නැමති පව්කම් කළා වූ මේ පුරුෂ තෙම මෙයින් චුතව ජනයන්ගෙන් උත්සන්නවූ දරුණු ස්වභාව ඇති මහත් දුක් ඇති මහත් සන්තාප ඇති කටුකවූ බිය උපදවන්නාවූ මහා නරකයෙහි උපදී.

“මේ තෙම ඒකාන්තයෙන්ම දුක් වූ අයහපත් වූ භයජනකවූ ඒකාන්තයෙන්ම තියුණු දුක් ඇති මහා නරකයෙහි නොවැටේවා. ඒ මහා නිරයට වඩා මේ හුලම නොයෙක් කොටස් වූ අනුසසින් උතුම් වෙයි.

“මේ තෙම මාගේ මේ වචනය අසා නිරා දුකට පමුණු වන ලද්දෙකු සේ ප්‍රාණය හැර ලන්නේය. එහෙයින් ජිවිතයාගේ නිරෝධය මා විසින් කරණ ලද්දේ නොවේවායි මම ඔහු සමීපයෙහිදී නොකියමි.

“පුරුෂයා පිළිබඳ මේ කාරණය මා විසින් දැනගන්නා ලදී. ඉදින් තෝ අපට අවකාශ දෙන්නෙහි නම් අනිකක්ද විචාරන්ට කැමැත්තෙමු. එයත් විචාරමි. අපට නොකිපිය යුතුයි.”

“එහිදී එකාන්තයෙන් මාගේ ප්‍රතිඥාව විය. අප්‍රසන්නයාහට නොකීම වෙයි. අකමැත්තෙන් ඇදහිය යුතු වචන ඇත්තෙකැයි කියා කැමති පරිද්දෙන් මා විචාරව. යම්සේ ඉවසිය හැකිනම් කියමි.”

“යක්ෂය, මම යම් කිසිවක් ඇසින් දක්නෙම්ද, මම ඒ සියල්ල එසේම අදහන්නෙමි. එය දැක ඉදින් නොම අදහන්නෙම් නම් මට නිග්‍රහ කරව.”

“යුෂ්මතාගේ මේ ප්‍රතිඥාතොමෝ මට සැබෑවේවා දැනගනු කැමැත්තේ කොපවූ සිත් නැත්තේ මවිසින් කියනු ලබන ධර්මය අසා යහපත් ප්‍රසාදය ලබව, නුඹ විසින් අසන ලද්දාවූ යම් ධර්මයක් වේද යම්සේ අන්‍යයාත් දන්නේ වේද, යම්සේ මා විසින් දන්නා ලදද සියල්ල මම කියන්නෙමි.

“අලංකෘතවූ ශ්වෙත වර්ණවූ අශ්ව යානාවකින් හුල උන්නහුගේ හමුවට පැමිණෙහිය. මේ යහන අද්භූතය දැකුම් කළුය. මේ කිනම් කර්මයක්හුගේ විපාකයවේද?”

“වේසාලී නම් ඒ නගරයාගේ මැද මඩයුත් මාර්ගයෙහි වළක් විය. මම පහන් සිත් ඇතිව සුදුවූ එක් ගව හිසක් ගෙන මඩ වලෙහි බහාලීමි.

“මේ මත්තෙහි අපිද සෙස්සෝද පාදයන් තබා ගමන් කෙළෙමු මේ යහන අද්භූතය දැකුම් කළුය. ඒ කර්මයාගේ මේ විපාකය වෙයි.”

“යක්ෂය, තොපගේ ශරීර වර්ණය සියළු දිසාවන් බබුළුවයි. යුෂ්මතාගේ ශරීරගන්ධයද සියලු දිශා හමයි. ඍද්ධියට පැමිණියේ මහත් ආනුභාව ඇත්තෙහිය. යලි නග්නයෙක් වෙහිය. කවර කර්මයක්හුගේ මේ විපාකයවේද?”

“ක්‍රොධ නැත්තාවූ නිති පහන් සිත් ඇතිව සිලුටු වචනයෙන් ජනයා කථාකරමි. ඒ කුශලකර්මයාගේම මේ විපාකය වෙයි. මාගේ දිව්‍යමයවූ ශරීර වර්ණය නිතර බළලයි.

“පැහැදුන සිත් ඇති මම ධර්මයෙහි සිටියවුන්ගේ ඓශ්චර්යයද, ගුණකීර්තිය දැක, ගුණකීර්තිනයද කරමි. ඒ කුශල කර්මයාගේම මේ විපාකය වෙයි. මාගේ දිව්‍යමයවූ ශරීර ගන්ධය නිතර හමයි.

“ක්‍රීඩාව ප්‍රයෝජනකොට ඇත්තේ සිනා අදහස් ඇතිව දුෂ්ට සිත් නැතිව තොටෙහි ජලස්නානය කරන්නාවූ යහළුවන්ගේ ගොඩ තිබුණු වස්ත්‍රයක් ගෙන සැඟවීමි. ඒ හේතුවෙන් නග්නවූයෙමි දුක් පැමිනීමද ඇතිවිය.”

“යමෙක්තෙම ක්‍රීඩා අදහස් ඇතිව පවක් කෙරේද ඕහට මෙබඳුවූ කර්ම විපාකය කියත්. යමෙක් වනාහි ක්‍රීඩා අදහස් නැතිව ලෝභාදියෙන් දූෂිතවූ සිත් ඇතිව පව් කෙරේද ඒ අකුශල කර්මයාගේ කොපමණ විපාකයක් කියත්ද?”

“යම් මනුෂ්‍යයෝ දූෂිත මනොවිතර්ක ඇත්තාහු කයින්ද වචනයෙන්ද කිලුටුවූවෝ වෙත්ද, ඔව්හු තුමූ ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් පරලොවදී නිසැකව නරකයට පැමිණෙත්.

“සමහරු වනාහි සුගතිය බලාපොරොත්තු වෙමින් දන්දීමෙහි ඇලුනෝ පිළිකුල් වශයෙන් සලකන ආත්මභාව ඇත්තාහුද, ඔව්හු තුමූ කය බිඳීමෙන් පරලොවදී නිසැකව සුගතියට පැමිණෙත්.

“කුශලාකුශල කර්මයාගේ මේ විපාකය කියනලදී. ඒ කොයිප්‍රකාරදැයි කියා මම දැන අදහන්නෙම්ද මම කෙබන්දෙක් වනාහි දැක අදහන්නෙම්ද නැවත කවර පණ්ඩිතයෙක් මට මේ කරුණ විශ්වාස කරවන්නේද?”

“කුශලාකුශල කර්මයාගේ මේ විපාකයයි දැකද ධර්මය අසාද අදහාගණුව කුශලාකුශල යන දෙවැදෑරුම් කර්මය අවිද්‍යමානකල්හි සත්වයෝ සුගතියට ගියෝය. දුගතියට ගියෝ හෝ වෙතැයි යන කරුණ කෙසේ වන්නේද?

“මේ මිනිස් ලොවද මනුෂ්‍යයෝ කුශලාකුශල කර්මයන් නොකරන්නාහු නම් සුගතියට ගියාවූ හෝ දුගතියට ගියාවූ හෝ සත්වයෝ නොවන්නාහ. මිනිස් ලොව හීන ප්‍රණීතයෝත් නොවන්නාහ.

“යම්හෙයකිනුත් මිනිස් ලොවදී මනුෂ්‍යයෝ කුශලාකුශල කර්මයන් කෙරෙත්ද, එහෙයින් සුගතියට ගියාවූ හෝ දුගතියට ගියාවූ හෝ මිනිස් ලොව හීන ප්‍රණීතබවද වන්නේය.

“සැපයාගේද දුඃඛයාගේද මිදීමට සුදුසුවූ කර්මයන්ගේ දෙවැදෑරුම් විපාකය දැන් කියත්. ඒ දෙවියෝ ඉඳුරන් හසුරුවත්. අඥාණයෝ ඒ දෙක නොදක්නාහු නිරයාදී දුකට පැමිණෙත්

“තමා විසින් පෙර කරණලද්දාවූ කුශලකර්මයෝ මට නැත්තාහුද, යලි වස්ත්‍රද සෙනසුන්ද ආහාරපානද දී පින් ලබන්නේද, එබන්දෙකුත් මට නැද්ද, ඒ හේතුවෙන් නග්නවූයේ වෙමි දුක් පැවතුම්ද ඇත්තේවිය.”

“ප්‍රෙතය, යම් කරුණකින් හෝ වස්ත්‍ර ලබන්නෙහිද කිසිකරුණක් වන්නේද, ඉදින් කාරණයක් ඇත්නම් ඇදහිය යුතුවූ මෙය මට කියව හේතු සහිත වචනය අසමි.”

“මේ සමීපයෙහි ධ්‍යාන කරණසුළු සිල්වත් අර්හත්වූ ක්ලේශයන්ගෙන් මිදුනාවූ ඉන්ද්‍රිය සංවරයෙන් යුක්තවූ රක්ෂා කරණලද ප්‍රාතිමොක්ෂ සංවර ශීලය ඇති සිහිල් වූ අග්‍රඵලයට පැමිණියාවූ කප්පින නම් වූ භික්ෂු නමක් ඇත.

“මෘදුවූ දාන ශීලීවූ යහපත් වචන ඇත්තාවූ යහපත් මුහුණ ඇති මනාව දත් ආගම ධර්මය ඇති පමණ දැන කථාකරන්නාවූ පින්කෙත්වූ මෛත්‍රී විහරණ ඇති දෙවිමිනිසුන්ට දක්ෂිණාර්හවූ කප්පිනක නම් භික්ෂුනමක් ඇත.

“සන්සුන් කෙලෙස් ඇති පහවූ මිථ්‍යා විතර්ක දුම් ඇති නිදුක් වූ ආශා රහිතවූ සර්වභවයෙන් මිදුනා වූ පහකරණ ලද රාගාදී හුල් ඇති අහංකාර රහිතවූ අවංකවූ කෙලෙස් නැත්තාවූ ක්ෂය කරණලද සියලු ප්‍රපඤ්ච ඇති ත්‍රිවිද්‍යාවට පැමිණියාවූ ඤාණයෙන් දීප්තිමත්වූ කප්පිනක නම් භික්ෂු නමක් ඇත.

“ප්‍රකටනොවූ දැකද සුවසේ නොදතහැක්කාවූ කප්පිනක නම් වූ භික්ෂුනමක් ඇත. වජ්ජීන් අතර උන්වහන්සේට දන්නෙකැයි ව්‍යවහාර කරත්. ලෝකයෙහි යක්ෂ භූතයෝද තෘෂ්ණා රහිතවූ සුන්දර ශීලාදී ගුණවත්වූ ඒ භික්ෂුව දනිත් ගුණකියා හැසිරෙත්.

“තෝ උන්වහන්සේට එක වස්ත්‍ර යුග්මයක් හෝ වස්ත්‍ර යුග්ම දෙකක් හෝ මා උදෙසා ඉදින් දෙන්නෙහි නම් ඒ වස්ත්‍රයෝ පිළිගන්නාලද්දෝ වන්නාහුනම් වස්ත්‍රයෙන් කළ සැට්ට ඇති හැඳ පෙරවූ වස්ත්‍ර ඇති මාද දන්නෙහිය.

“කවර පෙදෙසක වසන්නාවූ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ අපි දැන් ගොස් දක්නෙමුද? ඒ කවරෙක් තෙම අද සැකයද ඒ විචිකිත්සාවද දෘෂ්ටි නමැති කටුද, පහකරන්නේද?”

“කපිනච්චනා ප්‍රදෙශයෙහි හුන්නාවූ සත්‍ය නාම ඇති ආශ්චර්යවූ ස්වකීය කෘත්‍යයෙහි අප්‍රමත්තවූ මේ කප්පිනක භික්ෂුතෙම බොහෝ දෙවියන් විසින් පිරිවරණලදුව දැහැමි කථා දැන් කියයි.”

“මම එසේ කරන්නෙමි. දැන් ශ්‍රමණයන් වෙත ගොස් වස්ත්‍ර යුග්මයකින් හන්දවන්නෙමි. ඒ වස්ත්‍රයෝ පිළිගන්නා ලද්දෝ වන්නාහු නම් වස්ත්‍රයෙන් සැරසුනාවූ නුඹද දක්නෙමු.”

“පින්වත් ලිච්ඡවි රජ නොකල්හි පැවිද්දෙකු වෙත නොපැමිණේවායි ආයාචනා කරමි. යුෂ්මතුන්ගේ මේ ධර්මය නොවේ. එහෙයින්ම සුදුසු කල්හි ඒ තන්හිම රහසිව හුන් භික්ෂුව බලව.”

ඒ ලිච්ඡවී රජතෙම එසේයයි කියා දාස සමූහයා විසින් පිරිවරණලදුව එහි ගියේය. ඒ නුවරට පැමිණ සිය නිවසෙහි විසීමට පැමිණියේය.

ලිච්ඡවී රජතෙම ඉක්බිති සුදුසු කාලයෙහි ගෘහ කෘත්‍යයන්කොට ජලස්නානය කොට කා බී යහපත් කාලය ලැබ පරීක්ෂාකොට පෙට්ටියෙන් වස්ත්‍ර යුග්ම අටක් ගෙන්වීය.

ඒ රජතෙම ඒ පෙදෙසට පැමිණ සන්හුන් සිත් ඇති පිණ්ඩපාතයෙන් පෙරලා වැඩමවූ නැවතුනාවූ සිහිල්වූ රුක් මුල වැඩහුන්නාවූ ඒ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ දුටුවේය.

ඔහු වෙත පැමිණ නිරෝගිබවද පහසු විහරණයද විචාළේය. “ස්වාමීනි, මම විශාලාමහනුවර ලිච්ඡවී රජවෙමි.” “අම්බසක්ඛර නම් වූ ලිච්ඡවී රජයයි මා දනිත් යයි” කීයේය.

“ස්වාමීනි, මාගේ යහපත්වූ මේ වස්ත්‍ර යුග්ම අට පිළිගනු මැනව ඔබවහන්සේට දෙමි. යම්සේ මම සතුටු සිත් ඇතිවන්නෙම්ද, ඒ කරුණෙන්ම මෙතනට පැමිණියෙමි.”

“ශ්‍රමණයෝද බ්‍රාහ්මණයෝද යුෂ්මතාගේ නිවස දුරින්ම දුරුකරත්. නුඹගේ ගෘහ සමීපයෙහිදී පාත්‍රයන් බිඳිත්. නැවත සඟල සිව්රුද ඉරාදමත්.

“නැවත පා නැමැති කෙටේරිවලින් සමහර ශ්‍රමණයන් හිස යටිකුරුව හෙළත්. තා විසින් කරණලද මෙබඳුවූ වෙහෙසට පැවිදිවූ ශ්‍රමණයෝ පැමිණෙත්.

“තෝ තණ අගින් තෙල් බිඳක් වත් නුදුන්නෙහිය මුළාවූවහුට මාර්ගයවත් නොකීයෙහිය. අන්ධයාගේ දණ්ඩ තෙමේ හැරගත්තෙහිය, මෙබඳුවූ තද මසුරුවූ නොහික්මුනාවූ තෝ නැවත කවර ගුණයකින් කුමක් දැක අප සමග සංභොග කෙරෙහිද?”

“ස්වාමීනි, නුඹ වහන්සේ යමක් කියන සේක්ද, එය මම පිළිගනිමි. ක්‍රීඩා අදහස් ඇතිව දූෂිතවූ සිත් නැතිව ශ්‍රමණයන්ටද බමුණන්ටද වෙහෙස කෙළෙමි. ස්වාමීනි, මෙයද මා හට පව්ද වෙයි.

“ක්‍රීඩා සිතින් පව්කම් රැස්කොට ප්‍රෙතයෙක් තෙම අසම්පූර්ණ භොග ඇති යෞවනයෙන් යුක්තවූ තරුණයෙක් වූයේ නග්න භාවයට හිමිවී, දුකවිඳියි ඊට වඩා අතිශයින් දුකක් මොහුට කෙසේ නම් වේද?

“ස්වාමීනි, ඔහු දැක සංවේගවීමි. ඒ හේතුවෙන් මම නුඹ වහන්සේට වස්ත්‍ර දානය දෙමි. ස්වාමීනි වස්ත්‍ර යුග්ම අට පිළිගනු මැනව. මේ පින් ප්‍රෙතයාට පැමිණෙත්වා.”

“දන්දීම් නොයෙක් ප්‍රකාරයෙන් ඒකාන්තයෙන් පසස්නා ලදී. දෙන්නාවූද නුඹට ක්ෂය නොවන ස්වභාව ඇති වේවා. නුඹගේ වස්ත්‍ර යුග්ම අට පිළිගනිමි. ප්‍රෙතයාට මේ දක්ෂිණාවෝ පැමිණෙත්වා.”

“ඒ ලිච්ඡවී රජතෙමේ ඉන්පසු මුවසෝදාගන තෙරණුවන්ට වස්ත්‍ර යුග්ම අටදී ඒ වස්ත්‍රයෝද පිළිගන්නා ලද්දෝද වෙත්වා, වස්ත්‍රයෙන් සැරසුනාවූ ප්‍රෙතයාද දකීවා.”

සඳුන් සුනු ගල්වන ලද්දාවූ ආජානෙය අසු පිටට නැංගාවූ උතුම් රූ ඇති මනාකොට හැඳගත් වස්ත්‍ර ඇතිව සැරසුනාවූ ජනයා විසින් පිරිවරණ ලද්දාවූ මහත් යක්ෂ ඍද්ධියෙන් පැමිණියාවූ ඔහු දුටුවේය.

ඒ ලිච්ඡවී රජතෙම ඔහු දැක සතුටු සිත් ඇතිව ඔද වැඩිසිත් ඇතිව තුටු පහටු සිත් ඇතිව අතිශය භාග්‍ය සම්පන්න ශරීර ඇතිව සාංදෘෂ්ටිකවූ කර්මයද මහත් කර්මවිපාකයද සියැසින් ප්‍රත්‍යක්ෂ කොට දැක.

ඔහු වෙත පැමිණ මෙය කීයේය. “මහණ බමුණන්ට දානය දෙන්නෙමි. මාගේ දන් නොදිය යුතුවූ කිසි වස්තුවක් නැත්තේය. යක්ෂය තෝද මට බොහෝ උපකාරවූයෙහිය.”

“ලිච්ඡවිය, නුඹද මට එක් කොටසක්වූ වස්ත්‍ර දානය දුන්නේය. මේ දානය හිස් නොවෙයි අමනුෂ්‍යවූ ඒ මම මනුෂ්‍යවූ නුඹ සමගම සාක්ෂි කරන්නෙමි.

“යක්ෂය, මට යහපත් ගති ඇත්තෙක්ද නෑයෙක්ද පිහිටක්ද මිත්‍රයෙක්ද වෙහිය. නැවත දෙවියෙක් වෙහිය. මම ඇඳිලි බැඳ යාච්ඤා කරමි. නුඹ නැවතත් දැකීමට කැමැත්තෙමි.

“ඉදින් තෝ අශ්‍රද්ධාවත් වන්නෙහි නම් තද මසුරු ස්වභාව ඇත්තෙහි නම් මිථ්‍යා ප්‍රතිපන්න සිත් ඇති වන්නෙහි නම් ඒ හේතුවෙන්ම මා දැකීමට නොලබන්නෙහිය. නුඹ දැකද කථාද නොකරන්නෙමි.

“ඉදින් තෝ කුශල ධර්මයෙහි ගෞරව ඇත්තේ වන්නෙහි නම් දන්දීමෙහි ඇලුනේවී නම් ශරීරයෙහි ආදීනව සලකන්නේ වීනම් මහණ බමුණන්ට පැන් සැළක් මෙන් වන්නෙහි නම් මෙසේ ඇති කල්හි මා දක්නට ලබන්නෙහිය.

“නුඹ දැකද කථාකරන්නෙමි. යුෂ්මතාට යහපතක් වේවා යමකු නිමිති කොට සාක්ෂි කෙළෙමුද හුල සිටි පුරුෂයා වෙත යාම හේතුකොටයයි සිතමු. මේ පුරුෂයා ද හුලෙන් වහාමුදව,

“ඒ අපි එකිනෙකා ශාක්ෂි කෙළෙමුද හුල හිදින මේ තෙමේද වහා මිදුනේවී නම් හෙතෙම සකස් කොට කුශල ධර්මයන් මනාසේ කරමින් ඒ නිරාදුකිනුත් මිදෙන්නේය.

“අන් තැනෙක වින්ද යුතුවූ අකුශල කර්මයක් වන්නේය. ඔහු හා සමගම සුදුසු කාලයෙහි කප්පිනක තෙරුන් වෙත පැමිණ හිඳ දාන සංවිභාගකොට ස්වමුඛයෙන්ම විචාරව.

“හෙතෙම නුඹට මේ කරුණ කියන්නේය. ඒ භික්ෂුව මෙතෙම පැමිණ දැනගනු කැමැත්තේ දූෂිත නොවූ සිත් ඇතිව විචාරව. බහුශ්‍රැතවූ හෙතෙම යුෂ්මතා විසින් අසන ලද්දාවූද නැවත නොඅසන ලද්දාවූද සියලු කුශල ධර්මය දත් පරිද්දෙන් කියන්නේය. සුගති ගාමීවූ ධර්මය කියන්නේය.”

ඒ රජතෙම එහිදී අමනුෂ්‍යයා සමග රහසින් කථා කොට ශාක්ෂිකොට ගෙන ලිච්ඡවීන්ගේ සමීපයට ගියේය. නැවත ඒ ලිච්ඡවී රජතෙම රැස්ව හුන්නාවූ පිරිසට මෙසේ කීයේය.

“පින්වතුනි, මාගේ එක වචනයක් අසත්වා වරයක් යදින්නෙමි. කැමතිවන ලද අර්ථය ලබන්නෙමි. රෞද්‍රක්‍රියා ඇති කරණලද ශරීර දඬුවම් ඇති හුල තිබූ පුරුෂ තෙම රජු කෙරෙහි ඇලුන ස්වභාව ඇත්තේය.

“යම් දිනක පටන් හුල හිදුවන ලද්දේද මේ තාක් විසි රැයක් පමණ විය. නොම ජීවත් වෙයි. මළේද නොවේ, මම ඔහු දැන් මුදවන්නෙමි. සමූහයා කැමති පරිද්දෙන් අනු දනීවා,

“මොහුද අනිකාද වහා මුදනු මැනව. එසේ කරන්නාවූ ඔබට කවරෙක් නම් නොකරවයි කියන්නේද, යම් සේ දන්නෙහිද එසේ කරණු මැනව. රුචි පරිද්දෙන් සමූහයා අනුදනී.

ඒ රජතෙම ඒ පෙදෙසට පැමිණ හුල සිටි පුරුෂයා වහා මිදවීය. “යහළුව, බිය නොවෙවයි කියාද ඔහුට කීයේය” වෙදුන්ද එළවා තැබීය.

කරුණු දැනගනු කැමතිවූ ලිච්ඡවී රජතෙම සුදුසු කාලයෙහි ඔහු හා සමග කප්පිනක තෙරණුවන් වෙත පැමිණ දාන සංවිභාගකොට ඉදිරියෙහි හිඳ එසේම උන්වහන්සේ අතින් විචාළේය.

රෞද්‍රක්‍රියා ඇති කරණලද ශරීර දඬුවම් ඇති හුල තිබූ පුරුෂ තෙම රජු කෙරෙහි ඇලුන ස්වභාව ඇත්තේය. යම් දිනක පටන් හුල හිදුවන ලද්දේද මේ තාක් විසි රැයක් පමණ විය. නොම ජීවත් වෙයි. මළේද නොවේ,

“ස්වාමීනි, මා විසින් ගොස් දැන් ඒ පුරුෂ තෙමේ මුදවන ලදී. මේ යක්ෂයාගේ වචනමැයි. යම් හේතුවකින් හෙතෙම නරකයට නොයන්නේද, කිසියම් කරුණක් වන්නේද?

“ස්වාමීනි ඉදින් කරුණක් ඇත්තේ නම් කියනු මැනවි. ඇදහිය යුතුවූ හේතු යුක්ත වචනය අසමු. මෙහිදී කළ ඒ කර්මයාගේ විපාකය නොවිඳ වැනසීමක්ද ගෙවීමක්ද නැද්ද?”

“ඉදින් හෙතෙම කුශල කර්මයෙහි මනාව හැසිරෙන්නේ නම් සකස්කොට දිවා රාත්‍රි දෙක්හි අප්‍රමාද වන්නේනම් හෙතෙම ඒ නිරා දුකින් මිදෙන්නේය. අකුශල කර්මය අන් තැනකදී වින්ද යුතු වන්නේය.”

“ස්වාමීනි, ඒ පුරුෂයාගේ මේ අර්ථය දැනගන්නා ලදින් දැන් මටද අනුකම්පා කළ මැනව බොහෝ නුවණැතියන් වහන්ස, යම්සේ මම නිරයට නොයන්නෙම්ද, එසේ මට අනුශාසනා කරණු මැනව. අවවාද කරණු මැනව.”

“පහන් සිත් ඇතිව අදම බුදුන්ද, ධර්මයද, ආර්ය සංඝයාද, පිහිට කොට යන්න. එසේම ශික්ෂාව, පිළිබඳවූ පද පසද කඩනොකොට සමාදන් වෙව.

“ප්‍රාණඝාතයෙන් වහා වෙන්වෙව. ලෝකයෙහි නුදුන්දෙය දුරුකරව. මත්පැන් බොන්නෙක් නොවව. බොරු නොකියව. ස්වකීය භාර්යාව සමග සතුටු වෙව. නිරවද්‍යවූ සැපවිපාකවූ, ආර්යවූ මේ උත්තම අෂ්ටාංගයෙන් යුක්තවූ උපොසථ ශීලයද, සමාදන්වෙව.

“සිවුරුද, පිණ්ඩපාතද, ගිලන්පසද, බොහෝ පිරිකරද, සෙනාසනද, ආහාරද, පානවර්ගද, කෑයුතුදෑද, වස්ත්‍ර හා සෙනසුන්ද, විශේෂයෙන් ප්‍රසන්න සිතින් යුක්තව ඍජුව පිළිපන්නවුන් විෂයෙහි දෙව, සිල්වත්වූ පහකළ රාග ඇති බහුශ්‍රැතවූ භික්ෂූන්ද, ආහාර පානවර්ගයෙන් සතප්පව, සෑම කල්හි පින් වැඩෙයි.

“මෙසේම කුශල කර්මයන් මනාව කරමින් සකස්ව රෑ දාවල් අප්‍රමාදවූවාහු තෝ ඒ නිරා දුකින් මිදෙව. අකුශල කර්මය අන්තැනකදී වින්ද යුතු වන්නේය.

“පහන් සිත් ඇතිව අදම බුදුන්ද, ධර්මයද, ආර්ය සංඝයාද, පිහිට කොට යන්න. එසේම ශික්ෂාව, පිළිබඳවූ පද පසද කඩනොකොට සමාදන් වෙව.

“ප්‍රාණඝාතයෙන් වහා වෙන්වෙව. ලෝකයෙහි නුදුන්දෙය දුරුකරව. මත්පැන් බොන්නෙක් නොවව. බොරු නොකියව. ස්වකීය භාර්යාව සමග සතුටු වෙව. නිරවද්‍යවූ සැපවිපාකවූ, ආර්යවූ මේ උත්තම අෂ්ටාංගයෙන් යුක්තවූ උපොසථ ශීලයද, සමාදන්වෙව.

“සිවුරුද, පිණ්ඩපාතද, ගිලන්පසද, බොහෝ පිරිකරද, සෙනාසනද, ආහාරද, පානවර්ගද, කෑයුතුදෑද, වස්ත්‍ර හා සෙනසුන්ද,

“බුදුන්ගේ සස්නෙහි ඇලුනාවූ සිල්වත්වූ, බහුශ්‍රැතවූ රහත්වූ භික්ෂූන්ටද දෙමි. සිව්පසය දීම කඩ නොකරමි.”

මෙබඳුවූ අම්බසක්ඛර නම් ලිච්ඡවී රජතෙම එකල්හි විසාලා මහනුවර ශ්‍රද්ධාවත්වූ, මෘදු සිත් ඇති එක්තරා උපාසකයෙක් විය. උපකාරකාරී වූයේ භික්ෂුසංඝයාටද, සකස් කොට උපස්ථාන කෙළේය.

හුල හුන් පුරුෂයාද, නිරොගීව නිදහස්ව, හැසිරෙන්නේ සුවපත්වූයේ උතුම් කප්පිනක නම් වූ භික්ෂුව වෙත අවුත් පැවිද්දට පැමිණියේය. දෙදෙනම පැවිදිවීමේ ඵලයන්ට පැමිණියාහුය.

සත්පුරුෂයන්ගේ ආශ්‍රය කරුණු දත්තාවූ, සත්පුරුෂයන්ට මෙබඳුවූ මහත් ආනිසංස ඇතිවෙයි. හුල සිටි පුරුෂතෙමේ අර්හත්ඵලයද, අම්බසක්ඛර තෙමේ වනාහි සොවාන් ඵලයද, ලැබුයේය.”

“යම්සේ වෙසවුණු රජුගේ පරිවාරකවූ සෙරිස්සක දිව්‍යපුත්‍රයාගේ හා වෙළඳුන්ගේද යම් වාලුකා කාන්තාර භූමියකදී එක්වීමක්වේද, එතන්හිදී ඔවුනොවුන් විසින් මනාව කියනලද යම් කථා ප්‍රවෘත්තියක් ඇතිවීද තොපි සියල්ලෝ ඒ පුවත අසව්.

“සෙතව්‍ය නුවර පායාසි නම් යම් රාජවංශිකයෙක් වේද, ඒ රාජවංශිකතෙම භුමාටු දෙවියන් හා එක්ව ආනුභව සම්පන්නව උපන්නේය. ඒ සෙරිස්සක දිව්‍යපුත්‍රයා පිරිවර දෙවතාවන් හා සමග සතුටුව දිව්‍යපඤ්චකාම සම්පත් වළඳමින් තමාගේ විමනෙහිම සිට වෙළඳුන් දැක මෙසේ කීය.

“පින්වත් මනුෂ්‍යයෙනි, මේ කාන්තාරයට පැමිණි මිනිසුන්ට අපගේ ජීවිතය ඇතිවේද නැතිවේද, මරණ පැමිණේද දිවි රැකගෙන යාහැකි වේදැයි, කියා සැක උපදියි. නිතර යක්ෂ පිශාචාදී අමනුෂ්‍යයන් හැසිරෙන්නාවූ මිනිසුන්ට ගොචර නොවූ සුවසේ යා නොහැකිවූ කන බොන දේ නැත්තාවූ පැන්ගෙන යායුතුවූ,

“මේ වාලුකාකාන්තාරය මැද කෑයුතු ගෙඩි හා මුල් ජාතියකුත් නැත්තේය. දරුණුවූ උනුවැලිත් පසුත් හැර අන් කිසිවක් නැත්තේය. එහෙයින් කෑයුතු ආහාරයක් මෙහිදී කොයින් ලැබේද, නොලැබේමය.

“මඳක් පඬුවන් රළුවූ තද පස් ඇත්තාවූ රත්කළ අයොමය කබලක් වැනිවූ සත්වයන්ට භය එලවන්නාවූ අමනුෂ්‍ය සතුරන්නේ ගැවසී ගත්තාවූ කිසි සැපතක් පිහිටක් නැත්තාවූ පරලොවක් හෙවත් නරකයක් වැනිවූ පුරාණ පටන් බොහෝ කලක් මුළුල්ලෙහි යක්ෂයන්ට වාසස්ථානවූ

“මේ භූමි ප්‍රදෙශයට තොපි කවර කරුණකින් ආවාහුද? කවර වස්තුවක් පතා ආවාහුද? තොපගේ සතුරෙකු විසින් අනතුරු කරුණු කැමතිව රටින්නගා හරනලද්දාහුද, නොහොත් මංමුළාව ආවාහුදැයි” විචාළේය.

“පින්වත් දිව්‍යපුත්‍රය, අපි අඟු මගධ දෙරට වැඩුනාවූ ගැල් පදින්නෝවම්හ. ගැල්වල බොහෝ බඩුපුරවාගෙන වැඩිලාහ උපදවම්හයි සිතා වස්තුලෝභයෙන් සින්ධු දෙශයට හා සොවීර දෙශයට වෙළඳාම් පිණිස යම්හ.

“නුඹ දක්නට පළමුවෙන් උෂ්ණය බලවත් හෙයින් ග්‍රීෂ්මය ඉවසිය නොහැකිව ගොනුන්ට හා මිනිසුන්ට පහසු පිණිස අනුකම්පාවෙන් දහවල් එක්තැනක ලැගුම්ගෙන සිටි අපි සියල්ලෝම රාත්‍රයෙහි මගට පැමිණියම්හ.

“නොකල්හි ගමන යහපත් නොවෙයි. එහෙයින් යක්ෂාධිගෘහිත වාලුකා කාන්තාරය මැද මග දැනගත නොහී මංමුලාව නුවණැස් අන්ධව ඇස් නැත්තන්සේ සින්ධු සොවීර දෙශය අසවල් දිගයයි, කියා දැනගත නොහැකිව විනාශ මුඛයට පැමිණියම්හ.

“මෙයින් මතු අපගේ දිවිනැතිවේයයි කියා සිතට සැක උපන. පින්වත් දිව්‍යපුත්‍රය, අප විසින් පෙර නොදක්නා ලද මේ දිව්‍ය ප්‍රාසාදය හා නුඹගේ යම් මේ දැකීමක්වේද ඒ දැකීම හේතුවෙන් ප්‍රීතියෙන් ඔද වැඩි සිත් ඇත්තෝවම්හ.

“පින්වත් දිව්‍යපුත්‍රය, අප විසින් පෙර නොදක්නා ලද මේ දිව්‍යප්‍රාසාදය හා නුඹගේ යම් මේ දැකීමක්වේද, ඒ දැකීම් හේතුවෙන් ප්‍රීතියෙන් ඔද වැඩි සිත් ඇත්තෝවම්හ. මෙතැන් පටන් දිවි ලබම්හයි සිතා නුඹ වහන්සේ දැක සතුටු වම්හයි” කීහ.

“එසේ ඇවිදින තොප විසින් දක්නා ලද හෝ අසන ලද ආශ්චර්ය අද්භූතවූ යමක් ඇත්නම් ඒ සියල්ලම මට නොවලහා කියවයි” දිව්‍ය පුත්‍රතෙම කීයේය.

“පළමු වයසෙහි සිටි පින්වත් දිව්‍ය කුමාරය, මිනිසුන්ට අයත් ඉසුරු සම්පත් ඉක්මගියාවූ යුෂ්මතුන්ගේ මේ ඉසුරු සම්පතට වඩා අප විසින් අසනලද හෝ දක්නාලද හෝ ආශ්චර්ය අද්භූත දෙයක් නැත. නුඹගේ ලාමක නොවූ වර්ණ සම්පත්තිය හා විමාන සම්පත්තිය බලා තෘප්තියකට නොපැමිණෙම්හයි” වෙළෙන්දෝ කීහ.

“නොයෙක් සුදු රතු පියුම් ආදී බොහෝ මල් වලින් ගැවසුනාවූ, නිර්මල සිහිල් ජලයෙන් පිරුණාවූ පොකුණු ආකාශයෙහි ගලාබසී. නිතර නොයෙක් ඵල පල්ලවයෙන් සැදුම්ලත් දිව්‍යවෘක්ෂ පංතියෙන් යහපත් සුවඳ හමන්නේය.

“වෛදූර්ය, මසාරගල්ල, ලොහිතංක, ශිලාප්‍රවාලාදියෙන් නිර්මිතවූ රැස් විහිදෙන තැන ටැම්මත්තෙහි ශොභාමත් මේ ප්‍රාසාදය පිහිටියේය.

“සත්රුවනින් නිමියාවූ අසදෘශ දහසක් පමණ බිත්ති කණු තරප්පු ආදියෙන් හෙබියාවූ ස්වර්ණමය වේදිකාවෙන් යුක්තවූ මත්තෙහි රන්පටින් වසනලද්දාවූ බොහෝසේ ජාම්බොනද ස්වර්ණයෙන් යහපත් කොට ඔප නගනලද විමානාවයවයන් ඇත්තාවූ නුඹගේ මේ විමානය දවසක් මුළුල්ලෙහි බලාත් සිත් නොපිරෙන්නේය.

“මේ රන්මාලිගාව ඇතුළෙහි කඩා කෑයුතු බුදිය යුතු නොයෙක් දිව්‍ය භොජන සාදා තිබෙයි. දක්ෂවූ ගන්ධර්වයන් විසින් වයනලද මිහිඟුබෙර පනාබෙර ආදී පඤ්චාංගික තූර්ය ඝොෂයෙන් එකනින් නාදවෙයි. නොයෙක් දිව්‍යපුත්‍රයන් විසින් ස්තුති ගී කියා නමස්කාර කරණ ලද්දෙහිය.

“යම්සේ වෙසමුනි රජු නොයෙක් මලින් සැදුනාවූ නලිනී නම් පොකුණෙහි නොයෙක් දෙවතාවන් විසින් පිරිවරණලදුව සතුටුව ක්‍රීඩා කෙරේද, එමෙන් ඔබත් නොයෙක් දෙවඟනන් පිරිවරා මේ දෙව්පහයෙහි ක්‍රීඩා වශයෙන් අචින්ත්‍ය අප්‍රමෙයවූ දිව්‍යසම්පත් වළඳන්නෙහිය.

“කිමෙක්ද, නුඹදෙවියෙක්ද නොහොත් මේ කාන්තාරයෙහි වසන චණ්ඩවූ යක්ෂයෙක්ද, නොහොත් දෙදෙව්ලොවට අධිපතිවූ ශක්‍රයාද, මිනිස් ජාති ඇත්තෙක්දැයි” සැක ඇතිව මේ ගැල් වෙළෙන්දෝ විචාරන්නාහු “එම්බා දිව්‍ය පුත්‍රය, නුඹ කවරෙක්දැයි” විචාළහ.

“දිව්‍ය පුත්‍රතෙමේ, “පින්වත් වෙළඳුනි, මම මේ වාලුකා කාන්තාර භූමි ප්‍රදෙශයෙහි නියුක්තවූ සෙරිස්සක නම්වූ වෛශ්‍රවණ දිව්‍යරාජයාගේ පරිවාරිකවූ දිව්‍ය පුත්‍රයෙක් වෙමි. වෙසමුනිගේ වචනයෙන් මේ භූමි ප්‍රදෙශය රක්ෂා කරමියි” කීයේය.

ගැල් වෙළෙන්දෝ “පින්වත් දිව්‍යපුත්‍රය, යුෂ්මතුන්ගේ මේ දිව්‍ය ඓශ්චර්ය සම්පත් කිසි කරුණක් නැතිව කැමති පරිද්දෙන් ලත් දෙයක්ද, නොහොත් කිසි කෙනෙකු විසින් කාල වශයෙන් පිරිනමන ලද්දක්ද, ඔබගේ දිව්‍ය ඍද්ධි මහිමයෙන් උපදවන ලද්දක්ද, නොහොත් දෙවියෙකු විසින් දෙනලද්දක්ද නුඹ විසින් මේ විමාන සම්පත්තිය කෙසේ ලබන ලදදැයි” ඇසූහ.

දිව්‍යපුත්‍රතෙම, “මගේ මේ ඉසුරු සම්පත් නිකරුණේ ලබන ලද්දේ නොවෙයි. යම්කෙනෙකු විසින් පිරිනමන ලද්දේත් නොවෙයි. මා විසින් උපදවන ලද්දේත් නොවෙයි. මහෙශාක්‍ය දෙවියෙකු විසින් දෙනලද්දේත් නොවෙයි. පෙර ජාතියෙහි මා විසින් කරණලද කුශලකර්මයෙන් මේ සම්පත් ලද්දේයයි” කීයේය.

“දිව්‍යපුත්‍රය, නුඹ විසින් පුරුදු කරණලද කවර ශ්‍රේෂ්ඨ චර්යාවක් කවර ව්‍රත සමාදානයක් හේතුකොටගෙන මේ විමානය ලබන ලද්දේදැයි” ගැල් වෙළෙන්දෝ විචාරත්.

“දිව්‍යපුත්‍රතෙම, “මම යටගිය දවස කොසොල් ජනපද වාසීන්ගේ සෙතව්‍ය නම් නුවර විසූ පරලොව නැත, කුසල් නැත. අකුසල් නැතැයි කියා ගන්නා ලද මරණින් මතු අවසානයයි හැඟීම ඇතිව සිටි ලාමක ස්වභාව ඇති පායාසි නම් රාජන්‍යයෙක් විය.

“ඒසමයෙහි බුද්ධ ශ්‍රාවකවූ විචිත්‍ර කථිකවූ බහුශ්‍රැතවූ උදාර ප්‍රඥා ඇති ඒ කුමාර කාශ්‍යප තෙරුන් වහන්සේ මට බණ වදාරා මාගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටි නමැති හුල් පහ කළ සේක.

“මම ඒ බණ අසා උපාසක බැව් දන්වා සතුන් මැරීම, හොරකම, කාමයන්හි වරදවා හැසිරීම, බොරුකීම, සුරාපානය, යන පස් පවින් දුරුවුනෙමි.

“එසේ පුරුදු කරණ ලද ව්‍රත සමාදානය හා එම ශ්‍රේෂ්ඨ හැසිරීමේ මේ විපාකය වෙයි. යහපත්වූ ඒ කුසලකර්ම හේතුකොට ගෙන මා විසින් මේ විමානය හා විපාක ආනිශංසය ලබන ලදී.

“නුවණැති මිනිස්සු (යම්) සැබවක්ම කීවාහු නම් ඒ පඬුවන්ගේ වචනය වෙනසක් නොවන්නේය. කළ පින් ඇත්තේ (උත්පත්ති වශයෙන්) යම් යම් තැනකට යේද ඒ ඒ තන්හි පස්කම් සැපත විඳිමින් සතුටු වෙයි.

“කළපව්කම් ඇති සත්ව තෙම යම් යම් තැනකට යේද ඒ ඒ තන්හි (ඔහුට) ශොක කිරීම හා වැලපීමද වදයද බන්ධනයද කියන ලද අයහපත් දේ ඇති වෙයි. කිසි කලෙකත් දුගතියෙන් නොමිදෙයි.

“පින්වත් දිව්‍ය කුමාරය (නුඹගේ) පිරිවර ජනයාද, මේ මොහොතෙහි (ශොක වශයෙන්) මුළා ස්වභාව ඇතිවිය. මඩ මුසු ජලය මෙන් කැළඹුණේය. මේ නුඹේ පිරිවර ජනයාගේ හා නුඹගේ ද දොම්නස කවර කරුණකින් වීද?

“දරුවෙනි, මහරි උප වනයෙන් මේ දිව්‍ය ගන්ධයෝ හාත්පසින් හාත්පස සුවඳ හමත්. ඒ සුගන්ධයෝ මේ විමන සුවඳ ගන්වත්. එසේ වුවත් තම ආලෝකයෙන් දවල්ද රෑද අඳුර නසත්.

“අවුරුදු සියයක් ඇවෑමෙන් එක එක මහරි ඵලයාගේ කොපු පැසී නටුවෙන් ගිලිහී වැටේද, නොහොත් ගොටු බිඳීමට පැමිණ වියලේද (මට) මිනිසුන් පිළිබඳ අවුරුදු සියයක් ඉක්ම ගියේය. යම් දිනක මේ දිව්‍යාත්මයෙහි උපන්නේ වෙම්ද, (එතැන සිට) අවුරුදු සීයක් ආයු වෙයි.

“දරුවනි, මම දෙවියන් පිළිබඳ අවුරුදු පන්සියයක් මේ විමනෙහි සිට ආයු ගෙවීමෙන් හා පින් ගෙවීමෙන්ද චුත වන්නෙමි. ඒ සොවින් මුළාවූයේ වෙමි.

“යම් සත්ව කෙනෙක් මද පින් ඇතිව අල්පායුෂ්කව උපන්නාහුද ඒ සත්වයෝ මරණයට ඒකාන්තයෙන් ශොක කරන්නාහුය. එබඳු ඒ (නුඹ) අවුරුදු අනූදහසකට බොහෝ කලකට අසමාන දෙව් විමනක් ලැබ කෙසේ නම් ශොක කරන්නෙහිද?

“යම් හෙයකින් තෙපි මට අවවාද වශයෙන් කටයුතු වූ ප්‍රිය වචනයක් කීවාහුද? එය තොපට සුදුසුමය. දරුවෙනි, තෙපි මවිසින් රක්ෂාකරන ලද්දාහුය. යම් මගකින් යනු කැමති නම් ඒ මගින් නිර්භයව (සැපසේ) යව්.

“ධනය ප්‍රයෝජන කොට ඇති වස්තු ලාභය ප්‍රාර්ථනා කරන්නාවූ අපි සින්ධු සොවීර ප්‍රදෙශයට ගොස් (ඔබ විසින් කරන ලද) ඉල්ලීම පරිදි සම්පූර්ණ ත්‍යාග ඇතිව උදාරවූ සෙරිස්සක නම් උත්සවයක් කරන්නෙමු.

“සෙරිස්සක උත්සවය නොකරව්. යමක් තෙපි කීවහුද ඒ සියල්ල තොපට සිදුවන්නේය. ප්‍රාණඝාතාදි පාපකර්මයෙන් දුරු කරව්. දානාදී කුශල ධර්මයන්හි යෙදීමට ඉටා ගනිව් (මෙය සෙරිස්සක උත්සව පූජාවයි.)

“මේ සත්ව සමූහයා අතර බහුශ්‍රැතවූ සිල්වත් බවට පැමිණි සැදැහැවත් ත්‍යාගශීලීවූ සුපෙසලවූ කටයුත්තෙහි දක්ෂ සතුටු සිතැති කර්මය සිහි කරණ ඤාණාදියෙන් මෙලොව පරලොව හිත වැඩ දන්නාවූ උපාසකයෙක් ඇත්තේය.

“හෙතෙම දැන දැන බොරු නොකියන්නේය. අනුන් නැසීමට නොසිතන්නේය. හිතවතුන් වෙන් කරන (කේලාම්) බස් කීම නොකරන්නේය. මොලොක් සිලිටු වචන කියන්නේය.

“ගෞරව සහිතවූ සුවච කීකරුවූ හික්මුනු අලාමකවූ අධිශීල ශික්ෂායෙහි පිහිටි පිරිසිදු පැවතුම් ඇති ඒ මනුෂ්‍ය තෙම දැහැමින් මව්පියන් පොෂණය කරයි.

“ඒ උපාසකතෙම මව්පියන් ඇවෑමෙන් නිවණට නැමුනේ ශාසන බ්‍රහ්මචර්යායෙහි හැසිරෙන්නේද, ඒ මේ උපාසකතෙම තමා නිසා නොව මවුපියන් හේතුකොට වස්තු සොයා යයි හඟිමි.

“ඍජුවූ අවංක කපටි නොවූ ශඨ නොවූ මායා රහිතවූ ඒ උපාසකතෙම කැප ලෙසින් ජීවත්වන්නේය. එබඳු පුරුෂතෙම කෙසේ නම් දුක් ලබන්නේද නොලබන්නේය.

“වෙළඳුනි, ඒ උපාසකයා හේතුකොටගෙන තොප ඉදිරියෙහි මම පහළවීමි. (යම් හෙයකින් මම ධර්මය ගරු කරමින් රකිමින් තොපත් රකිම්ද) එහෙයින් තොපිත් ධර්මයම බලව් ධර්මයෙහිම හැසිරෙව්) ඒ උපාසකයා නැතුව (තෙපි) මෙහි (පැමිණියාහු නම්) මේ මරුකතර මංමුළාව අනාථව පිළිසරණයක් නැතිව අලුබවට පැමිණෙන්නාහුය. වැනසෙන්නාහුය.

“(අනුන්ට) අවමන් කරන්නාවූ නොහොත් පීඩා කරන්නාවූ අනිකෙකු විසින් එබඳු දෙය පහසුවෙන් කළ හැක්කේය. සත් පුරුෂයකු සමග එක්වීම ඒකාන්තයෙන් සැපයි.

“පින්වත් දෙවිය, යම් උපාසක කෙනෙකුට අනුකම්පා පිණිස නුඹ මෙහි පැමිණියෙහිද අපිත් ඔහු දකිනු කැමැත්තම්හ. හෙතෙම කවරෙක්ද කෙබඳු කර්මාන්තයන් කරයිද, නාමය කුමක්ද ඔහුගේ ගොත්‍රය කුමක්ද, යමෙකුට ඔබ ප්‍රිය වෙයිද ඔහුට ලාභයකම වෙයි.

“කරනැවෑමියෙක් වූ සම්භව නම් ඇති හිසකේ ආදිය පිහිරා අන්දම් තබන පණාව හා දැලිපිහි තලයක් නිසා ජීවත්වන්නාහු හෙතෙම උපාසකයෙක් වේද? තොපට වතාවත් කරන්නෙකැයි ඔහු දනිව්. ඒ උපාසකයා සිල් ඇති කෙනෙකි. (එහෙයින්) ඔහුට අවමන් නොකරව්.”

“දෙවතාව, නුඹ යමෙකු ගැන ගුණ කීයෙහිද (අපි) ඔහු දනිමු. හෙතෙම ගුණවතෙකැයි කියා ඔහු ගැන අපි නොදැන සිටියේ දෙවතාව නුඹගේ ගුණකීම අසා අපිද ඔහු පුදන්නෙමු.

මේ ගැලෙහි ළදරුවූද මහලුවූද නොහොත් මධ්‍යමවූද යම්කිසි මිනිස්සු වෙත්ද, ඒ සියල්ලෝම මේ දෙව් විමනට නගිත්වා. තවද ඔහුගේ කුශල විපාකය බලත්වා.”

එහිදී ඒ සියලුම වෙළෙන්දෝ මම පළමුකොට මම පළමුකොටයයි කියමින් ඒ කරනැවෑමියා ඉදිරිපත් කරගෙන ශක්‍රභවනයට මෙන් දෙව් විමනට නැංගාහුය.

“සියලුම වෙළෙන්දෝ එහිදී මම පළමුකොට මම පළමුකොටයයි උපාසක භාවය දැන්වූහ, ප්‍රාණඝාතයෙන් වැළකුණාහ. ලෙව්හි නුදුන් දෙය පැහැර ගැනීම දුරු කළහ.

“උපාසක භාවය දන්වා මත්පැන් නොබොන්නාහ. මුසවා නොකීහ. සිය බිරින්ඳ සමග සතුටුවූහ.

එහිදී ඒ හැම වෙළෙන්දෝ මම පළමුකොටය මම පළමුකොටයයි කියා උපාසක භාවය දැන්වූහ. (දෙවියා විසින්) අනුදන්නා ලද වෙළඳ සමූහයා දිව්‍යානුභාවයෙන් නැවත නැවත සතුටු වෙමින් (සුවසේ කැමති දෙසකට ගියේය.

ධන සැපයීම ප්‍රයෝජන කොට ඇති ධන ලාභ ප්‍රාර්ථනාකරන්නාවූ මේ වෙළෙන්දෝ සින්ධු සොවීර දෙශයට ගොස් අදහස් පරිදි සඵලවූ ලාභ ඇතිව උවදුරු රහිතව පැළලුප් නුවරට ආපසු ආවාහුය.

ඒ වෙළෙන්දෝ සුවපත්ව, සිය ගෙවලට ගොස් පුතුන් හා බිරින්දන් හා යුක්තව සතුටු සිතැතිව සතුටුව සොම්නස්ව පිනා ගියාහු මහත්වූ සෙරිස්සක නම් උත්සවය කළහ.

“ඒ වෙළෙන්දෝ සෙරිස්සක නම් පිරිවෙණක් මැවූහ. (කළහ) නොපෙරෙලෙණ ගුණයුත් සත්පුරුෂයන්ගේ ආශ්‍රය මෙබඳු මහත් ප්‍රායෝජන (අනුසස්) ඇත්තාහ. සම්භව නම් එකම උපාසකයා නිසා සියලුම වෙළෙඳ ජනයෝ සුවපත්වූහ.

සුරට්ඨ දෙශයට අධිපතිවූ පිංගල නම් රජෙක් විය. මොරිය රජුන්ට උපස්ථානයට ගොස් සුරට්ඨ දෙශයට ආපසු පැමිණියේය.

රජතෙම මධ්‍යාහ්ණයෙහිවූ උෂ්ණ කාලයෙහි මගට පැමිණියේය. මොලොක් බිම ඇති සිත් කලුවූ ප්‍රෙතයා විසින් මවනලද මාර්ගය දුටුයේය.

රජතෙම රියැදුරා ඇමතුවේය “රියැදුර, මේ මග සිත්කලුය, නිර්භයය, යහපත ගෙනදෙයි. උවදුරු රහිතය. මේ මගින් යව, මේ ගමනින් සුරට්ඨදෙශය සමීපයෙහි වෙමු.”

සුරට්ඨ රජතෙම සිවුරඟ සෙනඟ සමගින් ඒ මගින් ගියේය. තැතිගත් ස්වභාවය ඇති පුරුෂයෙක් සුරට්ඨ දෙශාධිපතියාට මෙය කීයේය.

“භයජනකවූ ලොමුදැහැගත්තාවූ නපුරු මගකට පිවිසියේ වෙමු. ඉදිරියෙහි මාර්ගය දක්නා ලැබේ. පස්සෙන් නොදක්නා ලැබේමය.

“ප්‍රෙතයන්ගේ සමීපයෙහිවූ නපුරු මගට පිවිසියෝ වෙමු. ප්‍රෙතයන් පිළිබඳ ගඳ හමයි. දරුණුවූ ශබ්දය ඇසෙයි”

කළකිරුණු සුරට්ඨාධිපති රජතෙම රියැදුරුට මෙය කීය. “භයජනක ලොමු දැහැගත්තාවූ නපුරු මගකට පැමිණියෝ වෙමු. ඉදිරියෙහි මග පෙනේ. පසුමග නොපෙනේ.

“ප්‍රෙතයන්ගේ සමීපයෙහිවූ නපුරු මගට පැමිණියෝ වෙමු. ප්‍රෙතයන් පිළිබඳ ගඳ හමයි. දරුණු හඬ ඇසෙයි.”

ඇත් කඳට නැගී සිවු දිග බලන්නේ සිත්කලුවූ සෙවනින් යුක්තවූ නිල්වන් වලාකුල් සමාන සොභාමත් නුගරුකක් දුටුයේය.

රජතෙම රියැදුරා ඇමතුයේය. “මහත්වූ නිල් වලාකුලක් බඳු නිල්පාටට මහත්ව පේන මෙය කුමක්ද?”

“මහරජ්ජුරුවෙනි, සෙවනින් යුත් නිල්වලාකුලකට සමාන (කළු) වැසිවලාකුලක් වැනි එය නුගරුකෙක.”

සුරට්ඨාධිපති රජතෙම මහත්වූ නිල්වලාකුල් බඳු කළුපාට ඒ රුක යම් තැනෙක්හි දක්නා ලැබේද ඒ දෙසට පිටත්ව ගියේය.

රජතෙම ඇත් කඳින් බැස රුක වෙත පැමිණියේය. ඇමතියන් පිරිවර ජනයා සහිතවූ (රජතෙම) රුක් මුල හුන්නේය.

පැනින් පිරුණාවූ බඳුනක්ද, සතුට උපදවන මිහිරි කැවුම්ද දුටුවේය. දිව්‍ය වර්ණ ඇති සියලු අබරණින් සැරසුනාවූ පුරුෂයෙක්ද සුරට්ඨ දෙශයට අධිපති රජුවෙත පැමිණ මෙය කීයේය.

“මහරජ නුඹගේ ගමන නපුරු ගමනක් නොවෙයි. නුඹගේ පැමිණීම යහපත් පැමිණීමක් වෙයි. රජතෙම පැන් පානය කෙරේවා සතුරන් දමනය කරන සුලු රජ කැවුම් වළඳනු මැනවි.”

ඇමතියන් සහිත පිරිවර ජනයා සහිතවූ සුරට්ඨ අධිපති රජතෙම නා කැවුම් කා පැන් බී මෙය මෙසේ කීයේය.

“නුඹ දෙවියෙක් වෙහිද? ගන්ධර්වයෙක්ද, නොහොත් පුරින්දද නම් වූ ශක්‍රයා වෙහිද, නොදන්නාවූ අපි නුඹ විචාරමු ඔබ කෙසේ දනිමුද?”

“මහරජ මම දෙවියෙක් නොවෙමි. ගන්ධර්වයෙක්ද නොවෙමි. පුරින්දදනම් ශක්‍රයාද නොවෙමි. සුරට්ඨ නුවරින් මෙහි පැමිණි ප්‍රෙතයෙක් වෙමි.”

“නුඹ පෙර සුරට්ඨ දෙශයේදී කෙබඳු සිල්වතෙක් වූයෙහිද, කෙබඳු හැසිරීම් ඇතිවූයෙහිද, නුඹගේ කෙබඳු බ්‍රහ්මචර්යයාවක් හේතු කොට ගෙන නුඹට මේ ආනුභාවය ඇතිවීද?”

“සතුරන් දමනය කරන සුලු රට වර්ධනය කරණ මහරජ මෙය අසනු මැනවි. ඇමතියෝද පිරිවර ජනයෝද පුරෝහිත බමුණු තෙමේද මාකියනදේ අසත්වා.”

“දෙවයන්වහන්ස, මම පව් සිත් ඇති විපරීත දැකුම් ඇති සිල් නැත්තාවූ තද මසුරුවූ මහණ බමුණන්ට පරිභව කරන්නාවූ සුරට්ඨ වැසි පුරුෂයෙක් වීමි.”

“මම දන්දෙන්නවුන්ට අනුන්ටද උපකාර කරන්නවුන්ටද අනතුරු කරන්නෙක්ව දන් දෙන බොහෝ ජනයා වැළැක් වීමි.

“දානයාගේ මතු විපාකයක් නැත, සීලයන් හික්මීමේ විපාකයෙක් නම් කොයින්ද, සිරිත් විරිත්හි හික්මවන ආචාර්යයෙක් නම් කොයින්ද, නොදැමුනහු කවරෙක් දමනය කරත්ද?

“සත්වයෝ (ඔවුනොවුන්) සම සමයෝ වෙත්. වැඩිමහල්ලන් හෝ පුණ්‍යයක් නම් කොයින්ද? බලයක් හෝ වීර්යයක් නැත. නැඟී සිටියාවූ පුරුෂ පරාක්‍රමයක් කොයින්ද?

“දාන විපාකයක් නම් නැත, ක්‍රොධාදී පව් රැස්කළ වෛර ඇති පුද්ගලයා පිරිසිදු නොකරයි. මනුෂ්‍ය තෙමේ නියම ලැබීම වශයෙන් ලැබිය යුතුදේ ලබයි.

“මවෙක්ද පියෙක්ද සොහොයුරෙක්ද නැත. මෙලොවින් මතු ලෝකයක් නැත. මහා දානයක් නැත. දුරසිට එලවන ලද සත්කාරයක්ද නැත. මොනවට තබන ලද්දකුත් නැත්තේය.

“යමෙකුන් පුරුෂයකු නසන්නේද, අන් පුරුෂයකුගේ හිස සිඳින්නේද කිසිවෙක් තෙම කිසිවෙකු නොනසයි. පෘථිවි ආදී සප්ත ධාතූන්ගේ සිදුරු අතරෙහි (ප්‍රවේශ වෙයි.)

“ජීවය තෙම සිඳ බිඳ ලියහැකි නොවේ. කිසි දවසක පැති අටක්ද කිසි දවසක බොලයක්සේ වට මඩුලුද වෙයි. යොදුන් පන්සියයක් උසද වෙයි. කවරෙක් තෙම ජීවය සිඳින්ට සුදුසුද?

“යම්සේ (වෙළාකළ) නූල් ගුලියක් (වෙළුම් හැරීම වශයෙන්) දැමූ කල්හී වෙලුම් හරිමින්යේද එසේම ඒ ජීවය තෙම වෙලුම් හරිමින් යයි.

“යම්සේ ගෙයින් නික්ම තවත් ගෙයක පිවිසේද එසේම ඒ ජීවයම අන් සිරුරකට පිවිසෙයි.

“යම්සේ ගමින් පිටවූවෙක් අනික් ගමකට ප්‍රවිෂ්ට වේද, එසේම ඒ ජීවය අනික් ශරීරයකට ඇතුල්වේ.

“යම් අන්ධ බාලයෝත් වෙත්ද යම් පණ්ඩිතයෝත් වෙත්ද (ඔව්හු) මහා කල්ප සුවාසු ලක්ෂයක් මුලුල්ලෙහිම සසර ඔබ මොබ ඉපදීම් වශයෙන් ගෙවා දුක් කෙළවර කරන්නාහුය.

“සුවදුක් ද්‍රොණයකින් හෝ පැසකින් හෝ මණින ලද්දක්හුමෙන්. යථොක්ත කාල පරිච්ඡෙදයෙන් පමණ කරණ ලදහ. ජින භූමියෙහි සිටියෙක් සියල්ල දනී. අන් ප්‍රජා තොමෝ අතිශයින් මුළාවෙයි.

“පෙර මෙබඳු දෘෂ්ටි ඇත්තෙක් වීමි. අතිශයින් මුළාවූ වෙක්ද මෝහයෙන් වැසුනෙක්ද මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ඇත්තෙක්ද සිල් නැත්තෙක්ද තද මසුරෙක් ද පරිභව කරන්නෙක් ද වීමි.

“මාසයකින් මෙහා මාගේ කාලක්‍රියාව වන්නේය. මම ඒකාන්තයෙන් කටුකවූ ඝොරවූ නරකයෙහි වැටෙන්නෙමි.

“කොන් සතරක් ඇත්තේය. සිවු දොරක් ඇත්තේය. පමණ කරන ලදුව කොටස් වසයෙන් මොනවට බෙදන ලද්දේය. යකඩ පවුරකින් වටකරන ලද්දේය. යකඩ පියනකින් වසන ලද්දේය.

“ඒ අවිචිමහනිරයාගේ යකඩින් කළ බිම (ගිනි දැලින්) දිලිසුනේය. (හාත්පස නැගි) මහත් ගිනි දැලින් නිරන්තරයෙන් යුක්තය. හැමකල්හි පහත් පස යොදුන් සියයක් තැන පැතිර සිටී.

“මහරජ, අවුරුදු ලක්ෂයක් ඉක්මගිය කල්හි එතනින් ශබ්දයක් ඇසෙයි. සියක් කොටස්වූ අවුරුදු කොටියක් වෙති. මෙය (ආයු) පරිච්ඡෙදයයි.

“යම් සත්ව කෙනෙක් අවුරුදු කොට ලක්ෂයක් මුලුල්ලෙහි නරකයෙහි පැසෙත්. (ඔව්හු) මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයෝද දුස්සීලයෝද ආර්යොපවාද කළෝද වෙත්.

“මම ඒ මහ නිරයෙහි බොහෝ කලක් මුලුල්ලෙහි දුක් වේදනා විඳින්නෙමි. (මවිසින් කළ පාපකර්මයාගේ විපාකය එහෙයින් මම බොහෝ සේ ශොක කරමි.)

“රට වඩන සතුරන් දමනය කරන මහරජ එය අසව. මහරජ නුඹට යහපතක් වේවා. මාගේ උත්තරා නම් දියණිය.

“කුශල කර්මය කරයි. නිති පඤ්ච සීලයෙහිද උපොසථ සීලයෙහිද ඇලුනී වෙයි. හික්මුනීද දාන සංවිභාග ඇත්තීද බොහෝ දෑ දෙන්නීද පහවූ මසුරු මල ඇත්තීද වෙයි.

“අන්කුලයක යෙහෙලියක් වුවත් ශික්ෂාවක් කඩනොකරණ සුලුය. ශාක්‍යමුනිවූ ශ්‍රීමත්වූ සම්බුදුන්ගේ උපාසිකාවක් විය.

“යට හෙළන ලද ඇස් ඇති සිහි ඇති රකින ලද ඉඳුරන් ඇති මනාව හික්මුනාවූ සිල්වත්වූ භික්ෂුනමක් ගමට පිඬු පිණිස වැඩියේය.

“මහරජ නුඹට යහපතක් වේවා, ගෙපිළිවලින් වඩිමින් ඒ ගෙදරට වැඩියේය. උත්තරා තොමෝ ඒ භික්ෂුව දුටුවේය.

“ඕ තොමෝ පැන් පිරූ බඳුනක්ද විචිත්‍රවූ කැවිලිද දුනි. ස්වාමිනි මගේ පිය තෙම කළුරිය කෙළේය. ඕ හට මේ පිණ පැමිණේවා.

“(දක්ෂිණාව) පින්දීමට අනතුරුව විපාක උපන්නේය. වෙසමුනි රජ යම්සේද (එසේ) මම කාමයෙන් සමෘද්ධව සැප විඳිමි.

“සතුරන් දමනය කරණ රට වර්ධනය කරණ මහ රජ, දෙවියන් සහිත ලෝකයාහට සර්වඥතෙම අග්‍රයයි කියනු ලැබේ. පින්වත් රජතුමනි, පුත්‍ර දාරාවන් සහිතව බුදුන් සරණ කොට යව.

“රජ ආර්ය අෂ්ටාංගික නිවන්පදය ස්පර්ශ කරන්න. ඒ සමග ධර්මය සරණ කොට යව.

“ආර්ය මාර්ගයට පිළිපන්නේනෝ සිව් දෙනෙක් වෙති. පලයෙහි සිටියහු සිව් දෙනෙකි. මේ සංඝතෙම සෘජුය ප්‍රඥාශීලයන් ගෙන් යුක්තය. පින්වත් රජතුමනි, ඒ සංඝයා සරණ කොට යව.

“සතුන් මැරීමෙන් වහා වෙන්වෙව. ලෙව්හි නුදුන් දෙය දුරුකරව. මත්පැන් බොන්නෙක් නොවෙව. බොරු නොකියව. සිය බිරිඳ සමග තුටුවෙව.

“යක්ෂය (නුඹ) මට වැඩ කැමැත්තෙහිය. පින්වත් දෙවිය හිත කැමැත්තෙහිය. නුඹගේ වචනය කරමි. නුඹ මගේ ආචාර්යයා වෙහිය.

“මම බුදුන් සරණ කොට යමි. බුදුන්ගේ නිරුත්තවූ ධර්මයද සංඝයාද පිහිට කොට යමි.

“සතුන් මැරීමෙන් වහා වෙන්වෙමි. ලෙව්හි නුදුන් දෙය දුරුකරමි. මත් පැන් නොබොන්නෙක් වෙමි. මුසාවාද නොකියමි. සිය බිරිඳ සමඟ තුටුවෙමි.

“බුදුන්ගේ සස්නෙහි ඇලුනේ ලාමක (බොල්) මිථ්‍යා දෘෂ්ටිය මහත් වාතයෙහි පිඹ හරිමි. සීඝ්‍ර සැඩ පහර ඇති නදියෙහි හෝ පාකර හරිමි.”

සුරට්ඨ අධිපති රජතෙම මෙය කියා ලාමක දෘෂ්ටියෙන් වැළකී බුදුන්ට වැඳ පෙරදිගට අභිමුඛව රියට නැංගේය.

“ඉතා පවිටු ස්වභාව ඇති දන් නොදෙන සුළු රෙවතිය, යම්හෙයකින් තිට නිරයට යාම පිණිස දොර නොවසන ලදද එහෙයින් හුන් තැනින් වහා නැඟී සිටුව දුකට පැමිණෙව නිරාදුකින් සමවෙහි නිරි සත්තු යම් නිරයක කෑ ගසත්ද එහි තී පමුණුවන්නෙමු නොහොත් දමන්නෙමු.”

මෙසේත් කියා ලේ වන් ඇස් ඇති මහත්වූ යම දූතයන් සමාන ඒ යක්ෂයෝ දෙදෙන වෙන වෙනම අත් අල්වාගෙන දිව්‍ය සමූහයා වෙත රේවතිය පැමිණවූහ.

සිත් කළුවූද දහසක් රැසින් දිළිසෙන හිරු විමනක් බඳු රන් දැල් වසා සිටි යහපත් හිරු මඬලක් සේ බබළන බොහෝ දෙවඟනන් ගෙන් ගැවසී ගත් අර විමන කාගේද?

“සඳුන් සුවඳ විලවුන් ගල්වන ලද සිරුරු ඇති දෙවඟනෝ විමන (ඇතුලත පිටත) දෙපසින් හොබවත්. ඒ විමන හිරු මඬලක්සේ පෙනෙයි. දෙව්ලොවට පැමිණි කවරෙක් (මේ) විමනෙහි සතුටු වේද?”

“බරණැස් නුවර මසුරු නොව දානපතිව දන් දුන්නාවූ බුද්ධාදී තුනුරුවන්හී පහන් සිතැති නන්දිය නම් උවසුවෙක් විය. ඕහට (දහසක් රැසින් දිලිසෙන) හිරු මඬලක් සේ බබළන දිව්‍යාංගනා සමූහයෙන් ගැවසීගත් මේ විමන (පහළ විය.)

“සඳුන් සුවඳ විලවුන් ගල්වන ලද සිරුර ඇති දිව්‍යාංගනා සමූහයා විසින් දෙපස හොබවත්. එය හිරුමඬලක් සේ පෙනේ. ඒ නන්දියතෙම දෙව්ලොවට පැමිණියේ විමනෙහි සතුටු වෙයි.”

“මම ඒ නන්දියාගේ බිරින්ද වීමි. ගෙයි සිටියාවීමි. ඔහුගේ සියලු වස්තුවට ස්වාමි දුවක් වීමි. දැනුදු ස්වාමියාගේ විමනෙහි සිත් අලවමි. (ඒ) නරකය දැකීමටවත් නොපතමි.”

“ඉතා ලාමක ස්වභාවය ඇති රේවතිය මේ තීගේ නිරයයි. තී විසින් මිනිස් ලොවදී පින්කම් නොකරණ ලද්දේය. තී වැනි මසුරු මලයෙන් යුත් අනුන්ට ක්‍රොධ උපදවන ලාමක ස්වභාව ඇත්තේ දෙවියන්ගේ සහභාවය නොලබයි.

“මලමුත්‍රවලින් හා මහත් පණුවන්ගෙන් ගැවසීගත් දුගඳ හමන මේ අසූචි වැළකීම දක්නා ලැබේද මෙසේ දුගඳ හමන අශුචි වළ කුමක්ද?”

“මේ සංසවක නම් නරකය වෙයි. සියක් පුරුෂ ප්‍රමාණ ගැඹුරුය, යම් නරකයක අවුරුදු දහසක් ආයුෂ නම් එහි රේවතිය (නුඹ) පැසෙන්නේය.

“කයින් හා වචනයෙන්ද, මනසින්ද, කිනම් අකුශලයක් මවිසින් කරන ලද්දේද, සියක් පුරුෂ ප්‍රමාණවූ සංසවක නම් අශුචි නරකය කවර අකුශලයක් හේතුකොට ගෙන මවිසින ලබන ලද්දේද,

“මහණුන්ද, බමුණන්ද, අන් යදියන්ද මුසාවාදයෙන් වංචා කෙළෙහිය. පාපය තා විසින් කරණලදී.

“රේවතිය, ඒ අකුශල හේතුවෙන් සියක්පුරුෂ ප්‍රමාණ ගැඹුරුවූ සංසවක නම් ගූථ නිරය (තී විසින්) ලබනලදී. තී එහි අවුරුදු දාහක් පැසෙන්නෙහිය.

“(තිගේ) අත්ද කපත්, පාද කපත්, කන්ද කපත්, නාසයද කපත්, තවත් කවුඩු රැළ එක්රැස්ව පෙරළෙමින් කති.

“සත්වයෝ යම් කුශලයක්කොට සුවපත් වෙත්ද, පසුතැවිලි නොවෙත්ද, එබඳු දන් දීමෙන් ද සම හැසිරීමෙන් ද හික්මීමෙන් ද, ඉන්ද්‍රිය දමනයෙන් ද, බොහෝ කුසල් කරන්නෙමි. මා (මිනිස් ලොවට) පමුණුවන්නාහුනම් මැනවි”

“තී පෙර (කුසල් නොකොට) ප්‍රමාදව දැන් (කුමක් පිණිස) හඬයිද තමන් කළ අකුශල කර්ම විපාකය (තීම) විඳින්නෙහිය.

“මෙසේ මා විසින් විචාරන ලද්දාවූ කවරෙක් දෙව් ලොවින් මිනිස් ලොවට ගොස් බහා තබනලද දඬු ඇති ගුණවතුන් කෙරෙහි දන්දෙව, වස්ත්‍ර සෙනසුන් ආහාර පාන වර්ග දන් දෙවයි කියන්නේද, (තී වැනි) මසුරු ස්වභාව ඇති අනුන්ට ද්වේෂ කරණසුලු ලාමක ස්වභාව ඇති පුද්ගලයා දෙවියන්ගේ සහභාවය නොලබායයි කියන්නේද?

“ඒ මම මෙතනින් මිදීගොස් මිනිසත්බව ලබාගෙන යදියන් බස් දන්නාසුලුව සීලයෙන් යුක්තව දන්දීමෙන්ද මනා පැවැත්මෙන්ද සීල සංයමයෙන් හා ඉන්ද්‍රිය දමනයෙන්ද යුක්තව ඒකාන්තයෙන් බොහෝ පින් කරන්නෙමි.

“පුෂ්පාරාම ඵලාරාමයන් රොපනය කරන්නෙමි. යා නොහැකි තන්හි ඒදඬු, පාලම් දමන්නෙමි. පිරිසිදු සිතින් ළිං පැන් පොකුණු ආදිය කරවන්නෙමි.

“පක්ෂය සම්බන්ධ යම් අටවකක් වී නම් එදා ද තුදුස්වකද පසළොස්වකද වස් කාලයෙහිද අෂ්ටාංගයෙන් යුක්ත

“උපොසථ සීලය සමාදන් වන්නෙමි. නිත්‍ය පංචශීලයෙහි හික්මෙන්නෙමි (පිහිටන්නෙමි) මා විසින් මේ අපාදුක තමන්ම දක්නා ලදී. දන්දීමෙහි පහ නොවන්නෙමි.”

මෙසේ ඔබමොබ පෙරළෙමින් විලාප කියමින් හඬන රේවතිය පා උඩුකුරුව හිස යටිකුරුව සිටිනසේ සංසවක නම් ගූථ නරකයෙහි හෙලුහ.

“මම පෙර (මිනිස් ලොවදී) තදමසුරු තැනැත්තියක්ද මහණ බමුණන්ට පරිභව කරන්නියක්ද වීමි. බොරුවෙන් හිමියා වඤ්චාකොට (දැන්) මම දරුණු ස්වභාව ඇති සංසවක නම් ගූථ නරකයෙහි පැසෙමි.”

“ස්වාමීනි, මදනොවූ කුශල විපාක වූ මහත් වූ ඒ මේ උක්වනය මට පහළ වෙයි. මෙය දැන් මාගේ පරිභොගයට නොපැමිණෙයි. කුමන අකුශලයක විපාකදැයි, කියනු මැනවි.

“ඒ මම කිසි උක් රසයක් පරිභොග කිරීමට වෑයම් කෙරෙම්ද, ප්‍රයෝග කරම්ද, වැනසෙමි. මම කපනු ලබමි. දුබල ඇතිව බැගෑපත්ව අතිශයින් විලාප කියමි. කෙබඳු අකුශල කර්මයක්හුගේ මේ විපාකයක්ද,

“ස්වාමීනි, මම නැසුණු ආසා ඇතිව, නොහොත් ශක්ති නැතිව බිම වැටෙමි. අව්වෙන් රත්වූ මත්ස්‍යයකු මෙන් පෙරළෙමි. අඬන්නාවූ මාගේ කඳුළු ගලා බසිත්.” “කෙබඳු අකුශල කර්මයක්හුගේ මේ විපාකයෙක්දැයි කියව.”

“ස්වාමීනි, ක්ෂුධා ඇත්තෙක්ද, ක්ලාන්තවූයේද, පිපාසා ඇත්තේද, (උගුර තොල් තලු) ඉතාමත් වියලුනේ සාතයයි කියන ලද සැපත නොවිඳිමි. කෙසේ නම් උක්රස අනුභවය ලබන්නෙම්දැයි” මේ කාරණය ඔබ විචාරමි.

“තෝ පෙර පූර්ව ජන්මයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ තමා අකුශලකර්මයක් කෙළෙහිය. මම මේ කාරණය තට කියමි. තෙමේ කාරණය අසා දනුව.

“තෝ උක් දණ්ඩක් කමින් ගියේය. තාගේ පිටිපසින් පුරුෂයෙක්ද ලුහුබැඳ ගියේය. හෙතෙමේද එය පතමින් කථා කෙළේය. තෝ ඕහට කිසිවක් නොකීවෙහිය.

“හෙතෙමේද, කථා නොකරන්නාවූ තා ඇයැදියේය. මහතාණෙනි, උක් දණ්ඩක් දෙවයි තට කීයේය. තෝ ඕහට පිටිපසින් උක් දණ්ඩක් දුන්නෙහිය. ඒ කර්මයාගේ මේ විපාකය වෙයි.

“එබැවින් තෝ පිටුපසින් උක් දඬු ගනුව. ගෙන යැපෙනතාක් කව. එයින්ම තෝ සතුටු සිත් ඇති වන්නෙහිය සතුටුවූයේද, ඔදවැඩියේද, ප්‍රමුදිතවූයේද වන්නේය.

“ඒ ප්‍රෙතතෙම ගොස් පිටිපසින් ගත්තේය. එය ගෙන පමණ තෙක් කෑවේය. හෙතෙම එයින් සතුටු සිත් ඇති විය. තුටුවූයේද, ඔදවැඩියේද, ප්‍රමුදිත වූයේද, විය.

“හිමාලය වනයාගේ එක් පසෙකින් ශ්‍රාවස්ති නම් නුවරෙක් ඇත්තේය. එහි රජ පුත්වූ කුමරුවෝ දෙදෙනෙක් වූවාහුයයි මා අසන ලදී.

සිත් ඇලවිය යුතු කාමයන්හි ඉතාමත් කාම ගුණාස්වාද, වසයෙන් සතුටුවනසුලුවූ වර්තමාන සැප මාත්‍රයෙහි ගිජුවූ ඔව්හු තුමූ මතු සැපය නොබැලුවාහුය.

ඔහු දෙදෙනා මේ මිනිස් බැවින් චුතව පරලොව (ප්‍රෙත ලෝකය) ට පැමිණියෝ වූහ. ඔවුහු තුමූ තමන්ගේ පෙර දුශ්චරිතය (දැන) අදෘශ්‍යමානව මේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි දැන් කෑගසත්.

“බහුශ්‍රැත (දක්ෂිණාර්හයන්) ඇති කල්හි දාන වස්තුව පැමිණ සිටි කල්හි තමන්ට සැප එලවන්නාවූ ස්වල්පවූද පිනක් කරන්ට එකාන්තයෙන් නොහැකි වීමු.

“අපි යම් පව් කමකින් රාජ කුලයෙන් චුතව සා පිපාසා දුකින් මඩනාලද ප්‍රේත ලෝකයෙහි උපන්නෙමු. ඊට වඩා ලාමක දෙයක් නම් කුමක් වන්නේද?

“මෙලොවදී යම් යම්දේ හිමිවූවෝ එහි කිසිවකටත් අහිමියෝ වෙත්. මිනිස්බැව්හි උසස්වූ ඒ මිනිස්සු ප්‍රෙතවිෂයෙහි පහත්ව සා පිපාසා දුකින් යුක්තව හැසිරෙත්.

“මිනිස් තෙම ඉසුරුමදයෙන්වූ දෝෂය මෙසේ දැක ඉසුරු මදය හැරපියා ස්වර්ගයට ගියෙක් වන්නේද සප්‍රාඥව ඒ මිනිස්තෙම ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් ස්වර්ගයට පැමිණෙයි.”

පූර්ව ජන්මයෙහි කරන ලද අකුසල කර්මයන්ගේ විපාකයතෙම (අන්ධ බාලයන්ගේ) සිත මනරම් රූප හේතුවෙන්ද, ශබ්ද හේතුවෙන්ද රස හේතුවෙන්ද, ගන්ධහේතුවෙන්ද, ස්පර්ශ හේතුවෙන්ද මැඩලන්නේය.

බොහෝවූ නෘත්‍යය ගීතය කාම රතිය හා මිත්‍රාදීන් හා ක්‍රීඩාව උයනෙහි විඳ රජගහ නුවරට පිවිසෙන්නේය.

මහර්ෂිවූ දැමුණු සිත් ඇති අර්හත් ඵල සමාදියෙන් සන්හුන්වූ ආසා ඇත්තාවූ, ලජ්ජා සහිතවූ පාත්‍රයට ගත් ආහාරයෙහි සතුටුවූ සුනෙත්ත නම් පසේබුදුන් දුටුවේය.

රාජ පුත්‍රතෙම ඇතුපිටින් බැස ස්වාමීනි, භික්ෂාව ලබන ලදදැයි ඇසීය. උන්වහන්සේගේ පාත්‍රය ගෙන ඉතා උස්කොට ඔසවා,

තද භූමිප්‍රදෙශයක පාත්‍රය (දමා) බිඳ සිනාසෙමින් මඳක් ඉවත්ව සිටියේය. “මහණ මම කිතව රජුගේ පුත්‍රයා වෙමි. මට කුමක් කරන්නෙහිද?”

දරුණුවූ ඒ අකුශල කර්මයාගේ විපාකය කටුක විය. කරන ලද දරුණු පව ඇති රාජ පුත්‍රතෙම නරකයෙහි පිහිටියේ යම් විපාකයක් විඳීද?

“සුවාසූ දහස් සයක්ම එහෙයින්ම නහුත ගණන් අවුරුදු නරකයෙහි ඉතාමත් දුකට පැමිණියේය.

“අඥාන (රාජ පුත්‍ර) යා උඩුකුරුව වම් ඇලයෙන් හා දකුණු ඇලයෙන් යුක්තවද, උඩුකුරු පාඇතිවද, සිටියේද, බොහෝ කලක් මුළුල්ලෙහි නිරයෙහි පැසුණේය.

“කරන ලද දරුණු පව් ඇත්තේ නොයෙක් අවුරුදු දහස් ගණන් මුළුල්ලෙහිද, අවුරුදු සමූහයක් මුළුල්ලෙහිද නහුත ගණන් මුළුල්ලෙහිද, ඉතාමත් දුකට පැමිණියේය.

“අපරාධීන් කෙරෙහි මෙත් සිතැති මනා පැවතුම් ඇති ඍෂීහු වෙත වරදවා පව්කම් කරන පුද්ගලයෝ මෙබඳුවූම ඉතාදුක් ඇතිව පැසෙත්.

“ඒ රාජ පුත්‍රයා ඒ නරකයෙහි අවුරුදු ගණනක් මුළුල්ලෙහි බොහෝ දුක්විඳ එයින් චුතවූයේ සා පිපාසායෙන් මැඩුනාවුම ප්‍රෙතයෙක් විය.

“යමෙක් මෙසේ ඉසුරුමදයෙන්වූ, දෝෂය දැක ඉසුරු මදය හැරපියා යටත් පැවැත්මට අනුව ජීවත්වේද, බුදුන් කෙරෙහි ගෞරව සහිත වේද, නුවණැති හෙතෙම මේ ආත්මයෙහිදීම පැසසිය යුතුවේ. මරණින් මතු දෙව් ලොවට පැමිණෙයි.”

මෙසේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රාජපුත්‍ර ප්‍රෙත කථා වස්තුවෙන් එතැන්හි රැස්වූ මහජනයාට සංවේග උපදවා පසුව චතුස්සත්‍ය ධර්මය දේශනාකළසේක. දෙසුන් කෙළවර බොහෝ ජනයා සෝවාන් ඵලාදියට පැමිණියාහ.

“කවරෙක් අසූචි වළෙන් නැගී බැගෑපත්වම සිටින්නෙහිද පව් කම් ඇත්තා නිසැකව කවරෙක්දැයි තේරුම් ගන්නේද? කිම,

“ස්වාමීනි, මම නපුරු ගති ඇති යම් ලෝකයෙහිවූ ප්‍රේතයක් වෙමි. පාප කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේ වෙමි.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“ඊර්ෂ්‍යා සිත් ඇති කුලයා කෙරෙහි මසුරුවූ තද මසුරු සිත් ඇති (සිල්වතුන්ට) පරිභව කරන්නාවූ මාගේ ගෙදර තෘෂ්ණාවෙහි බැඳුනාවූ මාගේ ආවාසයෙහි නිත්‍ය වාසී භික්ෂුවක් විය.

“මම ඒ මහණගේ කීම අසා (ප්‍රියශීලි) භික්ෂූන්ට නින්දා කෙළෙමි. ඒ කර්මයාගේ විපාකයෙන් මෙයින් ප්‍රෙත ලෝකයට ගියෙමි.”

“තට මිත්‍ර ස්වරූපයෙන් කුළුපගවූ (ක්‍රියාවෙන්) අමිත්‍ර වූ යම් මහණෙක්වීද ඒ දුෂ්ප්‍රාඥයා මරණින් මතු පරලොව කෙබඳු දුගතියකට පැමිණෙයිද?”

“පවිටු සමාචාර ඇති ඒ ශ්‍රමණ ප්‍රෙතයාගේ හිස මුදුනේම මම දැන් සිටිමි. හෙතෙමේද ප්‍රෙත ලෝකයට පැමිණියේ මාගේම මෙහෙකරුවෙකු විය.

“ස්වාමීනි, සෙස්සෝ යම් අසූචියක් හෙළත්ද, ඒ අසූචි මාගේ භොජනය (ආහාරය) වෙයි. මමද වනාහි යම් අසූචියක් පහරම්ද එය (කෑමෙන්) ඒ ශ්‍රමණ ප්‍රෙතයා දිවි පවත්වයි.”

“කවරෙක් අසූචි වළෙන් නැගී බැගෑපත්වම සිටින්නෙහිද පව් කම් ඇත්තා නිසැකව කවරෙක්දැයි තේරුම් ගන්නේද? කිම,

“ස්වාමීනි, මම නපුරු ගති ඇති යම් ලෝකයෙහිවූ ප්‍රේතියක් වෙමි. පාප කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේ වෙමි.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“ඊර්ෂ්‍යා සිත් ඇති කුලයා කෙරෙහි මසුරුවූ තද මසුරු සිත් ඇති (සිල්වතුන්ට) පරිභව කරන්නාවූ මාගේ ගෙදර තෘෂ්ණාවෙහි බැඳුනාවූ මාගේ ආවාසයෙහි නිත්‍ය වාසී භික්ෂුවක් විය.

“මම ඒ මහණගේ කීම අසා (ප්‍රියශීලි) භික්ෂූන්ට නින්දා කෙළෙමි. ඒ කර්මයාගේ විපාකයෙන් මෙයින් ප්‍රෙත ලෝකයට ගියෙමි.”

“තට මිත්‍ර ස්වරූපයෙන් කුළුපගවූ (ක්‍රියාවෙන්) අමිත්‍ර වූ යම් මහණෙක්වීද ඒ දුෂ්ප්‍රාඥයා මරණින් මතු පරලොව කෙබඳු දුගතියකට පැමිණෙයිද?”

“පවිටු සමාචාර ඇති ඒ ශ්‍රමණ ප්‍රෙතයාගේ හිස මුදුනේම මම දැන් සිටිමි. හෙතෙමේද ප්‍රෙත ලෝකයට පැමිණියේ මාගේම මෙහෙකරුවෙකු විය.

“ස්වාමීනි, සෙස්සෝ යම් අසූචියක් හෙළත්ද, ඒ අසූචි මාගේ භොජනය (ආහාරය) වෙයි. මමද වනාහි යම් අසූචියක් පහරම්ද එය (කෑමෙන්) ඒ ශ්‍රමණ ප්‍රෙතයා දිවි පවත්වයි.”

“නිදුකාණෙනි, තෙපි කෘශවූ ඉල්පී ගිය නහරවැල් ඇති, උස්ව නැගුණ ඉල ඇට ඇති, ඉතා කෘශවූ නග්නවූ දුර්වර්ණ ශරීර ඇත්තෝවූහ. තෙපි කවරහු වව්ද?”

“ස්වාමීනි, මම නපුරු ගති ඇති යම් ලෝකයෙහිවූ ප්‍රේතයක් වෙමි. පාප කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේ වෙමි.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“නොවලක්වන ලද්දාවූ තීර්ථ නම්වූ මහණ බමුණන් කෙරෙහි අඩමසක් හැසුරුනෙමි. දානවස්තු විද්‍යමාන කල්හිද තමහට පිහිටක් නොකෙළෙමි.

“පිපාසා ඇතිව නදිය කරා පැමිණියෙම් නම් දිය හිස්ව පවතියි. උෂ්ණකාලයෙහි සෙවනකට පැමිණියෙම් නම් අව්ව පැමිණෙයි.

“වාතයද ගිනිසමානව මාගේ ශරීරය දවමින් හමයි. වහන්ස, මේ දුක්ද ඊටවඩා දරුණුවූ අනික් දුකටත් සුදුසුවෙයි.

“චිර කාලයක් සා දුකින් පීඩිතවූ ආහාරයෙහි ගිජුවූ (අපි) නොයෙක් යොදුන් ගණන් යමු. කිසිවක් නොලබාම නවතිමු. අපගේ පින් මද බව අඳෝමය.

“බඩගිනිවූ සා පිපාසා දුකින් ක්ලාන්තවූ අපි කැරකෙන්නාහු බිම (දැමූ මැටි පිඬක් මෙන්) ඇද වැටෙන්නෝ වෙමු. උඩුකුරුව වැටුනාහු විසුරුණු අවයව ඇත්තෝ වෙමු. යටිකුරුව වැටුනෙමු.

“ඒ ගිය තැනම වැටුණාවූද බිම (සිටීමට අසමර්ථ භාවයෙන්) වැටුණාවූද ඒ අපි ළයටද හිසටද ගසා ගනිමු. අපගේ අහෝ පින් නැති බවයි.

“ස්වාමීනි, මේ දුකටද ඊට වඩා ලාමකවූ අනිකුදු දුකටත් (අපි) සුදුස්සෝ වෙමු. දිය යුතුදේ විද්‍යමාන කල්හි තම හට පිහිටක් නොකෙළෙමු.

“ඒ එසේ මැයි. ඒ අපි මෙයින් සැව ගොස් මිනිසත් බව ලැබ පරිත්‍යාගශීලීව නොහොත් යාචකයන්ගේ වදන් දන්නාසුලුව සිල්වත්ව බොහෝ කුසල් ඒකාන්තයෙන් කරන්නෙමු.”

[තෙරුන්වහන්සේ එපවත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට සැළ කළේය. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ කරුණ අර්ථොත්පත්ති කොට පැමිණි පිරිසට දහම් දෙසූසේක. ඒ ධර්මය අසා මහජනතෙම මසුරු මල පහකොට දානාදී කුශල ක්‍රියා කරමින් සුචරිතෙහි යෙදුනේ විය.]

“තී විසින් නරකයෙහි වූවෝද තිරිසන්හුද ප්‍රෙතයෝද අසුරයෝද යලි මනුෂ්‍යයෝද දෙවියෝද දක්නා ලද්දාහුය. තමාගේ කර්ම විපාකය තෙමේම දුටුවේය. තී කිසිවකු විසින් නොදක්නාලදුව පැළලුප් නුවරට පමුණුවන්නෙමි. එහි ගොස් කුශලක්‍රියා කරව.”

“යක්ෂය, නුඹ මට වැඩ කැමැත්තෙක් වෙහිය. දෙවිය නුඹ මට හිත කැමැත්තෙක් වෙහිය. (එහෙයින්) මම ඔබගේ අවවාද වචන කරමි. නුඹ මාගේ ආචාර්යද වෙහි.

“මා විසින් නරකයෙහි වූවෝද තිරිසන්හුද ප්‍රෙතයෝද අසුරයෝද යලි මනුෂ්‍යයෝද දෙවියෝද දක්නා ලද්දාහුය. තමාගේ කර්ම විපාකය තෙමේම දුටුවේය.”

“තාගේ මේ පොකුණද අතිරම්‍ය වෙයි. සමතලා වූ මනා තොටුපල් ඇත්තී මහත් දිය ඇත්තීද වෙයි. මනාව පිපි මල් ඇත්තීද බමර සමූහයාගෙන් ගැවසුනේද වෙයි. තා විසින් මේ මනරම් පොකුණ කෙසේ ලබන ලද්දීද?

“තාගේ මේ අඹ උයන ඉතා මනරම්වෙයි. සියලු ඍතුන්හී සැප එලවයි. පලදරයි. මනාව පිපි මල් ඇත්තේ බමර සමූහයාගෙන් ගැවසුණේ වෙයි. තා විසින් මේ විමන කෙසේ ලබන ලද්දේද?”

“මා දුව විසින් ඒ දෙනලද දාන හේතුවෙන් ඉදුනු අඹ හා පැන්ද, කැඳද, සිහිල් සෙවනද එහිදී මට ලැබෙයි දානයාගේද, ඉන්ද්‍රිය දමනයාගේද, සීල සංයමයාගේද, මෙලොවමවූ විපාකය මෙසේ බලව්. මම ස්වාමීන්ගේ ගෙදර දාසියෙක්වී (නැවත) යෙහෙළියක් වී නැවත ස්වාමිදුවක්ද වීමි.”

“යම් දාන වස්තුවක් (දායකතෙම) දේද, එයම විපාක භාවයෙන් නොවෙයි. දානය දෙන්නේමය. දී මෙලොව දුක ඉක්මවයි. ඒ දාන හේතුවෙන් දෙව්ලොව සැපතට නොහොත් තමන් හා අනුන්යයි දෙවැදෑරුම් හිත සැපයට පැමිණෙයි. පුබුදුවයි, පමා නොවව්.”

“අපි යුක්ති වශයෙන්ද අයුක්තියෙන්ද වස්තු සම්පත් රැස්කළෙමු. ඒ වස්තුව සෙස්සෝ පරිභොග කරත්. අපි මහත් දුකට හිමිවූවෝ වෙමු.”

“ලොහො කුඹු නිරයෙහි පැසෙන්නාවූ අපට සැට දහසක් අවුරුදු සැම ලෙසින් පිරුණාහුය. කවර කලෙක කෙළවර වන්නේද?

“නිදුකාණෙනි, මාගේද, තාගේද (දුක් විඳීමේ කෙළවරක්) නැත්තේය. අවසනක් කොයින්ද කෙළවර දක්නා නොලැබේ. එපරිද්දෙන්ම පව්කම් (මා හා තා විසිනුත්) කරණ ලදී.

“යම්බඳු අපි (දාන වස්තු) ඇති කල්හී කිසිවක් නොදුනිමු. ගර්හිත ජීවිතයක් ඇතිව ජීවත් වීමු. දාන වස්තු ඇතිකල්හි තමහට පිහිටක් (අපි) නොකෙළෙමු.”

“ඒ එසේ මැයි. ඒ මම මෙයින් සැව ගොස් මිනිසත් බව ලැබ පරිත්‍යාගශීලීව නොහොත් යාචකයන්ගේ වදන් දක්නාසුලුව සිල්වත්ව ඒකාන්තයෙන් බොහෝ කුසල් කරන්නෙමි.”

“තෝ උතුම් ස්වභාව ඇත්තකු මෙන්ද, කරකැවෙන්නාවූ මුවකු මෙන්ද, කුමක් හෙයින් (ඔබමොබ) දුවන්නෙහිද නිසැකව පවකම් ඇත්තෙකි. කුමක් හෙයින් ඉතා නාද කරමින් හැසිරෙන්නෙහිද?”

“ස්වාමීනි, මම නපුරු ගති ඇති යම් ලෝකයෙහිවූ ප්‍රේතයක් වෙමි. පාප කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේ වෙමි.

“මාගේ හිසෙහි අඩුනැති කුළු සැටදහසක් සියලු දිසාවෙන් වැටෙත්. ඒ යකුළු (මාගේ) මස්තකය බඳිත්.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“තාගේ හිසෙහි අඩුනැති කුළු සැටදහසක් සියලු දිසාවෙන් වැටෙත්. ඒ යකුළු මස්තකය බඳිත්.

“ඉක්බිති වඩනාලද ශ්‍රද්ධාදී ඉන්ද්‍රියයන් ඇති රුක්මුල භාවනා කරමින් වැඩහුන්නාවූ බිය නැත්තාවූ සුනෙත්‍ර නම් වූ පසේ බුදුන් මම දුටුවෙමි.

“උන්වහන්සේගේ හිස ගල් විදුම් පහරින් පොඩි කෙළෙමි. ඒ අකුශල කර්ම විපාක හේතුවෙන් මෙබඳු දුකට පැමිණියෙමි.

“මාගේ හිසෙහි අඩුනැති කුළු සැටදහසක් සියලු දිසාවෙන් වැටෙත්. ඒ යකුළු (මාගේ) මස්තකය බඳිත්.

නින්දිත පුරුෂය තට සුදුසුවූ කරුණෙන්ම තාගේ හිසෙහි අඩුනැති කුළු සැටදහසක් සියලු දිසාවෙන් වැටෙත්. ඒ යකුළු මස්තකය බඳිත්.