“එම්බා ප්‍රේතය, ගංගා නදියගේ පා තැබීමෙන් නොගැටෙන දිය මතුයෙහි නිර්වස්ත්‍රවූ පූර්වාර්ධයෙන් දෙවියකු වැනිවූ මල්මාලා පැලැන්දාවූ සරසනලද හිස ඇතිව මෙහි යන්නෙහිය. කොතැන්හි යන්නෙහිද? විසීම කොහි වන්නේද?”

“වාසභ ගමටත් බරණැසටත් මැද බරණැසට සමීපවූ චුන්දත්ථික නම් ගමට යන්නෙමියි” ඒ ප්‍රේතතෙම කියයි.

කොකාලිකයි කියා ප්‍රකටවූ මහා ඇමතිතෙම ඒ ප්‍රේතයා දැක ප්‍රේතයා සඳහා අත්සුනුද බත්ද ස්වර්ණවර්ණවූ වස්ත්‍ර යුග්මයක්ද දුනි.

“නැව නැවත්වූ කල්හි කරනැවෑමි උපාසකයෙකුට වස්ත්‍ර දෙකක් දෙවූයේය. ඔහුට වස්ත්‍ර දුන් කල්හි ස්ථාන වශයෙන් එකෙනෙහිම ප්‍රේතයාගේ ශරීරයෙහි දිවසළු දක්නා ලදී.

ඉන්පසු යහපත් දිව්‍යවස්ත්‍ර හැන්දේ මල් පැළැන්දේ සැරසුනේ විය. දන් දීමට සුදුසු තැන පිහිටියාවූ දක්ෂිණා තොමෝ මේ ප්‍රෙතයාට පින් පැමිණවූයේද එහෙයින් ප්‍රේතයන්ට අනුකම්පාවෙන් නැවත නැවත දන්දෙන්නේය.

සමහර ප්‍රේතයෝ සුන්බුන් රෙදිකඩ හැන්දෝද තවත් සමහරු කෙශයෙන් ලජ්ජාස්ථාන වසාගත්තෝද ආහාර පිණිස යත්. දිගින් දිගට යති.

ඇතැම් ප්‍රේතයෝ දුරතැන් දුවගොස් කිසිවක් නොලබාම නවතිත්. සාගිනි ඇත්තෝ හටගත් මුළා ඇතිව කරකැවෙමින් බිම වැටුනාහුවෙත්.

සමහරු ඒ ගිය තන්හි වැටී බිම වැටුනාහුවෙත්. පෙර ජාතියෙහි කුසල් නොකළාහුද අව්වෙහි ගින්නෙහි දැවුනවුන් මෙන් වෙත්.

“අපි පෙර ආත්මභාවයෙහිදී ලාමක ස්වභාව ඇති ගෘහ ස්වාමිනීවූ කුල මව්වරු වීමු. දිය යුතු දෙය ඇති කල්හි තමහට පිහිටක් නොකෙළෙමු.

“එසේ නමුත් බොහෝ වූ ආහාරපානද නසා දැමීමු සම්‍යක් ප්‍රතිපන්නවූ පැවිද්දන්ට කිසිවක් නොමදුනිමු.

“නොකටයුතු අකුශලයට කැමැත්තෝ වීමු. කුශල කරණයෙහි අලසයෝ වීමු. මිහිරි වස්තුවට ප්‍රියවීමු. බොහෝ කෑවෝ වෙමු. බත් පිඬක් පමණවත් දෙන්නාහු ප්‍රතිග්‍රාහකයන්ට පරිභව කෙළෙමු.

“ඒ ගෘහයෝද ඒ දාසයෝද ඒ ආභරණයෝද අපට නැත්තාහ. අනික් අය ඒ ගෘහාදිය පරිභොග කරත්, අපි දුකට හිමිවීමු.

“අවමන් කටයුතුවූ කුළු පොතු කුල ඇත්තෝ හෝ වෙත්. සම් කරු කුල ඇත්තෝද මිත්‍රද්‍රොහි වූවෝද සැඩොල් කුල ඇත්තෝද ඉතා අකරුණාවට පැමිණියෝද කරනැවෑමි කුලයෙහි නැවත නැවත උපදිත්.

“ඉතා දුක්පත්වූ යම් යම් නිහීන කුලයෝ වෙත්ද, ඒ ඒ කුලයන්හිම උපදිත්, මෙය මසුරුකම ඇත්තාගේ ස්වභාවයයි.

“පෙර පහකළ මසුරු මල ඇතිව කළ කුසල් ඇතිවූම දායකයෝ වෙත්ද, ඔව්හු තුමූ ස්වර්ග ලෝකය පුරවත්. නන්දන වනය බබුළුවත්.

“වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයෙහිද ඇලී කාමසම්පත් පරිභොග කළාහු එයින් චුතව මහත් සම්පත් ඇති උසස් කුලයන්හි උපදිත්.

“කුලයෙහි උපන්නෝ කුළුගෙයිද පහයෙහිද දික්ලොම් ඇති කොඳු පලස් අතුරණ ලද පර්යංකයෙහි දිනූ සිරුර ඇති මොණර පිලින් සැරසුන විජිනිපත් ගත් අතින් යුක්තව පිරිවර ජනයා ඇත්තෝව ඇලෙත්.

“මල් මාලා දරමින් අලංකාර වූවාහු ඇකයෙන් ඇකයට යත්. සැප කැමතිවූ කිරි මවුවරු සවස් කාලයෙහි ද උදය කාලයෙහිද උපස්ථාන කරත්.

“ශොක රහිතවූ රම්‍යවූ දෙවියන්ගේ මහා වනයවූ මේ නදුනුයන පින් නොකළවුන්ට නොලැබේ. පින් කළවුන්ටම ලැබේ.

“පින් නොකළවුන්ට මෙලොවද පරලොවද සැපක් නැත. පින් කළවුන්ට මේ ආත්ම භාවයෙහිදීද පරලොවදීද සැපම ලැබේ.

“ඒ යථොක්ත දෙවියන් හා සහභාවය කැමැත්තන් විසින් බොහෝවූ කුශල කර්මය කටයුතුයි. පින් කළෝම දිව්‍ය පඤ්චකාම ගුණයෙන් යුක්තවූවාහු ස්වර්ගයෙහි සතුටු වෙත්”

“කුණ්ඩි නම් නුවර උපන් සම්බන්ධ කම් ඇති සාණු පර්වතයෙහි වසන්නාවූ නමින් පොට්ඨපාද නම්වූ සමිත පාපීවූ වඩනාලද ශ්‍රද්ධාදී ඉන්ද්‍රියයන් ඇති ස්ථවිරනමක් විය.

ඒ තෙරුන්ගේ මවුද පියාද සහෝදරයා දුක්ඛිතවූද ප්‍රේත ලෝකයෙහි උපන්නාහුය. පව්කම් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියාහුය.

දුක්පත්වූ ඉඳිකටු බඳු රූක්ෂ වස්ත්‍රාදියෙන් පීඩිතවූ ක්ලාන්තවූ කායචිත්ත ඇති නග්නවූ කෘශවූ බියෙන් තැති ගන්නාවූ හටගත් මහත් බිය ඇති දරුණු කම් කළාවූ ඒ ප්‍රේතයෝ තමන් නොදක්වත්.

ඒ තෙරුන්ගේ සොහොයුරුතෙම බියෙන් දුරුව නිර්වස්ත්‍රව තනිව මාර්ගයෙහි යන්නේ සතරට වකුටුවී තෙරනුවනට තමා දැක්වීය.

ස්ථවිර තෙමේද මෙනෙහි නොකොට නිශ්ශබ්දවූයේ වැඩිසේක. ඒ ප්‍රේතතෙමේද “මම සහෝදරයෙමි ප්‍රේතාත්මයට පැමිණියෙමියි” තෙරුන්ට දැන්වීය.

“ස්වාමීනි, නුඹගේ මවුද පියාද ප්‍රෙත ලෝකයෙහි උපන්නෝ දුකට පත්වූවෝය. පවිටු කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රෙත ලෝකයට ගියෝය.

දුක්පත්වූ ඉඳිකටු බඳු රූක්ෂ වස්ත්‍රාදියෙන් පීඩිතවූ ක්ලාන්තවූ කායචිත්ත ඇති නග්නවූ කෘශවූ බියෙන් තැති ගන්නාවූ හටගත් මහත් බිය ඇති දරුණු කම් කළාවූ ඒ ප්‍රේතයෝ තමන් නොදක්වත්.

කරුණාවන්තවූ ඔබවහන්සේ අපට අනුකම්පා කරණු මැනව. දන්දී පින් පමුණුවනු මැනව, නුඹ වහන්සේ විසින් දෙන ලද දාන හේතුවෙන් ක්‍රෑර කම් ඇත්තෝ යැපෙන්නාහ.”

ස්ථවිරතෙමේ තවත් භික්ෂූන් දොළොස් නමක්ද පිඬු පිණිස හැසිර බත්වැළදීම නිමිත්ත කොට එකට රැස්වූවාහුය.

ස්ථවිරතෙමේ “ලද යම් යම් දානය මට දෙව. නෑයන්ට අනුකම්පා පිණිස සඟ බත් කරන්නෙමියි.” ඒ සියල්ලන්ටම කීයේය.

“තෙරුන්ට භාර කළාහුය. ස්ථවිරතෙම සංඝයා ආරාධනා කෙළේය. ස්ථවිරතෙම දන්දී මවටද පියාටද සහෝදරයාටද,

“මාගේ නෑයන්ට මේ පින වේවා. නෑයෝ සුවපත් වෙත්වායි” පින් පැමිණ විය.

පින් පැමිණවීමට අනතුරුවම පවිත්‍රවූ ප්‍රණීතවූ මිහිරිවූ නොයෙක් රසමසවුලෙන් යුක්තවූ දිව බොජුන් පහළ විය.

ඉන්පසු සහෝදරයා වර්ණවත්වූයේ ශක්තිමත්වූයේ සුවපත්වූයේ තමා දැක්වීය.

“ස්වාමීනි බලනු මැනවි. බොහෝවූ දිව්‍ය භොජන ලබන ලදී. අපි නග්නයෝ වෙමු. ස්වාමීනි යම්සේ වස්ත්‍ර ලබමුද. එසේ වෑයම් කරනු මැනව.”

ස්ථවිරතෙමේ දමනලද රෙදිකැබලි කසලගොඩින් අහුලාගෙන රෙදි කැබලි වස්ත්‍රයක් කොට සිව්දිගින් වැඩි සංඝයාට දුනි.

“ස්ථවිරතෙම දන් දුන්නේය. ‘මවටද පියාටද සහෝදරයාටද මාගේ නෑයන්ට මේ පින වේවා නෑයෝ සුවපත් වෙත්වායි” පින් පැමිණ විය.

පින් පැමිණවීමට අනතුරුව පවිත්‍රවූ ප්‍රණීතවූ මිහිරිවූ නොයෙක් රසමසවුලෙන් යුක්තවූ දිව්‍ය වස්ත්‍ර පහළ විය. ඉක්බිති යහපත් වස්ත්‍ර හැන්දේ තමා තෙරුන්ට පෙනී සිටියේය.

“රියනක් පමණ රෙදිකඬේ යම්බඳු විපාකයක් ඇද්ද බලනු මැනවි. නන්ද රජුගේ රටෙහි යම් පමණක් වස්ත්‍රයෝ වෙත්ද.

“ස්වාමීනි, මට කොසෙය්‍ය වස්ත්‍ර හා කම්බිලිද කොමුපිලි හා කපුපිලීද යන හඳනා පොරෝනා වස්ත්‍ර ඊට වඩා බොහෝ වෙති. මහත්වූද මාහැඟිවූද ඒ වස්ත්‍රයෝ අහසෙහිම එල්බෙත්.

“ඒ මම යම් යම් වස්ත්‍රයක් සිතට ප්‍රිය වේ නම් එය හැඳ පොරවා ගනිමි. ස්වාමීනි, මම යම්සේ ගෙයක් ලබම්ද එසේ වෑයම් කරණු මැනව.

“තෙරුන් වහන්සේ කොළ ගෙයක් කොට සතර දිගින් වැඩි සංඝයාට දුන්නේය. ‘මවටද පියාටද සහෝදරයාටද මාගේ නෑයන්ට මේ පින වේවා නෑයෝ සුවපත් වෙත්වායි” පින් පැමිණ විය.

පින් පැමිණවීමට අනතුරුව ගෙවල් පහළවූවාහුය. බෙදන ලද්දාවූ කොටස් වශයෙන් පිරිසිඳින ලද්දාවූ කුළුගෙවල් හා නිවෙස්වූ ගෘහයෝ පහළවූහ.

මේ ප්‍රේත ලෝකයෙහි අපගේ ගෘහයෝ යම්බඳු වෙත්ද එබඳු ගෘහයෝ මිනිසුන් අතර නොවෙත්.

“දෙව්ලොව යම්බඳු පහයෝ වෙත්ද. මෙහි එබඳුවූ අපගේ ගෘහයෝ ඉතාමත් දිලිසෙමින් හාත්පස සිවුදිගුන් බබුළුවත්.

“ස්වාමීනි, දැන් අපට පැන් ලැබෙන පරිද්දෙන් වෑයම් කරණ මැනව”

එවිට ස්ථවිරතෙමේ පැන් පිරවූ ඩබරාව පුරවා සතර දිගින් වැඩි සංඝයාට දුන්නේය. එසේදී තෙරුන් වහන්සේ “මවුපියන්ට හා සහෝදරයාටද මාගේ නෑයන්ට මේ පින වේවා නෑයෝ සුවපත් වෙත්වායි” කියා පින් දුන්නේය.

එකෙනෙහිම දිව පැන් පහළ විය. ගැඹුරු සතරැස් පොකුණු මැවුනාහ.

ඒ පොකුණු සුදු වැලිතලාවෙන් හා ජලයෙන් යුක්තවූහ. යහපත් තොටුපල් ඇත්තාහ. සිහිල් ජලය ඇත්තාහ. මනාසුවඳින් යුක්තවූහ. ඒ ඒ තැන ජලමත්තෙහි රතුපියුම් සුදුපියුම් ආදී මල්රේණු බරින් වැසී පිරුණාහ.

එහි නා බී තෙරුන්ට දැක්වූහ. “ස්වාමීනි, බොහෝවූ දිව පැන් පහළ විය. අපගේ පාදයෝ දුකින් පැලෙත්.

“කැටගල් ඇත්තාවූද කුසකටු ඇති භූමි ප්‍රදෙශයෙහි ඇවිදින්නාහු කොර ගසමින් යම්හ. ස්වාමීනි යම්සේ යානාවක් ලබමුද එසේ උත්සාහ කරණු මැනව.”

ස්ථවිරතෙම සම්පටක් ඇති වහන් සඟලක් ලැබ සතර දිගින් වැඩි මහ සංඝයාට දුනි. මවුපියාදීන්ට පින්දුන්නේය.

එකෙණෙහිම දිව්‍ය රථ පහළවී ප්‍රේතයෝ දිව්‍ය රථයෙන් පැමිණියාහුය.

“ස්වාමීනි, ඔබවහන්සේට යහපතක්වේවා. ආහාර දානයෙන්ද ගෘහ දානයෙන්ද පැන් දීමෙන්ද යාන දානයෙන්ද උභය දානයෙන් අනුකම්පා කරණ ලද්දෝ වම්හ. ස්වාමීනි, ලෝකයෙහි කරුණා සම්පන්නවූ ඔබ වහන්සේ වැඳීමට පැමිණියෝ වෙමු.”

මහත් දිව්‍ය ආනුභාව ඇති දෙවඟන, වෛධූර්යමය කණු ඇති මනොඥවූ පැහැ විහිදෙන්නාවූ, නොයෙක් සිතියමින් සැරසුණු විමනට නැඟී අහස්තලයෙහි පසලොස්වක් දින චන්ද්‍රයා මෙන් ඒ විමනෙහි හිඳිනෙහිය.

“තීගේ ශරීර වර්ණයද ඔප් නැගූ ස්වභාව ඇත්තේ රන් හා සමානවූයේ අතිශයින් දර්ශනීය වෙයි. බොහෝ වටිනා ශ්‍රේෂ්ඨ ආසනයෙහි තී හුදකලාව හිඳින්නී වෙයි. තිට හිමියෙක්ද නැත්තේය.

“තීගේ මේ පොකුණු හාත්පස බොහෝ මල් ඇත්තාහ. බොහෝ සුදු පියුම් ඇත්තාහ. රුවන් වැල්ලෙන් හාත්පස ගැවසීගත්තාය. එහි මැද දියසෙවෙල්ද නැත්තේය.

“දර්ශනීයවූ මනොරම්‍යවූ මේ හංසයෝද, ජලයෙහි සැම කල්හි ඔබමොබ හැසිරෙත්. සියල්ලෝම එක්ව පිඬු කළ නාද ඇතිව ගෙරින්ගේ ඝොෂණය මෙන් මිහිරි කොට නාද කරත්.

“එම්බා ඉසුරුමතිය, තී දිව්‍යමය ඍද්ධියෙන් ඉතාමත් දිලිසෙමින් රුවන් නැවෙහි එල්බී හිඳිනෙහි වෙළුන නිල් දික් ඇස් ඇත්තී ලොව ඇති සිනහමුව ඇති ප්‍රියවචන කියන්නාවූ ශොභන අංගප්‍රත්‍යංග ඇත්තීය. අතිශයින් බැබලෙයි.

“මේ විමන රජස් රහිතවූ, සම භූමියෙහි පිහිටියාවූ නන්දන වනයෙන් යුක්තවූ සැප ප්‍රීති වර්ධනය කරන්නකි අලාමක දැකුම් ඇති ස්ත්‍රිය මම තී හා සමග නන්දන නම්වූ, මේ නන්දන වනයෙහි ඇලෙන්නට කැමැත්තෙමි.”

“මෙහි විපාක වින්ද යුතුවූ, කුශල කර්මයක් කරව. නුඹගේ සිතද මෙහි පිහිටවා මෙසේ මෙතැන විපාක වින්ද යුතුවූ කුශල කර්මයකොට කැමතිවියයුතු කාමයෙන් යුක්තවූ මා ලබන්නෙහිය.”

හෙතෙම මැනවයි ඇගේ වචන පිළිගෙන එහි විපාක විඳීමට සුදුසු වූ කුශල කර්මය කෙළේය. මාණවකතෙම එතැන්හි වින්ද යුතුවූ කුශල කර්මය කොට ඇගේ සහභාවයට පැමිණියේය.

“එකෙක් හැල් වී බොල් හිස විසුරුවා ගනී. නැවත තවත් එකෙක් හිස සිඳීමට පැමිණෙයි. මේ ස්ත්‍රියද තම පිට මස් හා ලේ අනුභව කරයි. තීද අපවිත්‍රවූ පිළිකුල්කටයුතුවූ අශුචි අනුභව කෙරෙහිය. කවර අකුශල කර්මයක්හුගේ මේ විපාකය වේද?”

“මේ තෙම පෙර මවට හිංසාපීඩා කෙළේය. මෙතෙම කූටවෙළෙන්දෙකි. මෝතොමෝ මස් කා බොරු කීමෙන් වංචාකෙළේය.

“මම මිනිස් ලොව මනුෂ්‍යයෙක්ව සියලු කුශලයට ඊශ්වරවූ ගෘහපතියෙක් වීමි. ධනය ඇති කල්හිම නැතැයි අඟවා මෙයින් කිසිවක් නුදුනිමි.

“මෙය මාගේ ගෙයි නැතැයි බොරු කියමින් වසාලීමි ඉදින් මාගේ ගෙයි ඇතිව සඟවන්නෙම් නම් මාගේ ආහාරය අශුචි වේවා.

“ඒ අකුශල කර්මයාගේද මුසාවාද අකුශලයාගේද, කර්ම දෙදෙනාගේ විපාක හේතුවෙන් සුවඳැල් සහල් පිළිබඳවූ බත මාහට අශුචි බවට පෙරළෙයි.

“කුශලා කුශල කර්මයෝ හිස් නොවෙත්. එය කර්මය නොවැනසේමය. දුගඳවූ හටගත් පණුවන් ඇති අශුචි අනුභව කරමි. පානයද කරමි.”

ශාස්තෲන් වහන්සේ යම්සේ පුද්ගලයා ප්‍රකාශ කළසේක්ද, සර්වඥයන් වහන්සේගේ සර්වඥතාඥානය ආශ්චර්ය ස්වභාව ඇත්තේය. අධික කුශල ධර්ම ඇත්තාවූද සමහර පුද්ගලයෝ වෙත්මය. ඉතාසුළු පින් ඇත්තාවූද සමහරු වෙත්මය.

“සොහොනෙහි බහාලනලද මේ කුමාරතෙම ඇඟිල්ලෙන් වැගුරුණු කිරෙන් රාත්‍රියෙහි යැපෙයි. කරණලද පින් ඇති කුමරා යක්ෂ භූතයෝද නොපෙලුවාහුය. සර්පජාතීහුද පීඩානොකළාහුය.

“සුනඛයෝද මේ කුමරුගේ පාදයන් පිරිමැද්දාහුය. කවුඩෝද සිවල්ලුද ඔබිමොබ පෙරලත්. පක්ෂි සමූහයා ගැබ්මල පහකරත් කවුඩෝ වනාහි ඇස්මල පහකරත්.

“කිසි මනුෂ්‍ය කෙනෙක් මේ කුමරුගේ රැකීම නොකළාහුය. ඖෂධ හෝ අබදුම්දීම් හෝ නොකළාහුය. නැකැත්යොගද නොගත්තාහුය. ඇල්ආදී සර්වධාන්‍යයන්ද නොවිසුරුවාහුය.

“රාත්‍රියෙහි ගෙනෙන ලදුව සොහොනෙහි දමන ලද්දාවූ ඉතාම දුක්පත්වූ වෙඬරුපිඩක් බඳුවූ වෙවුලන්නාවූ ජීවත්වේදෝ නොවේදෝයි සැකසහිතවූ ජීවිත මාත්‍රයම ඉතිරිවූ මෙබඳුවූ ඒ කුමරු දෙව්මිනිසුන් විසින් පුදන ලද්දාවූ මහාප්‍රාඥවූ තථාගතයෝ දුටුසේක. ඔහු දැකම මේ කුමර තෙම මේ නුවර භොගසම්පත්තියෙන්ද කුලයෙන්ද උසස් කෙනෙක් වන්නේයයි” ප්‍රකාශ කළසේක.

“මේ කුමරුගේ ව්‍රතසමාදානය කුමක්ද, ශ්‍රේෂ්ඨ හැසිරීම කුමක්ද, මොනවට පුරුදුකරණ ලද්දාවූ කෙබඳුවූවක් හුගේ මේ විපාකයවේද, මෙබඳුවූ විපතට පැමිණ එබඳුවූ කීපරිදි සම්පත්ද දිව්‍යසම්පත්ද නැවත වළදන්නේද?

“ජනසමූහයා බුද්ධප්‍රමුඛවූ භික්ෂුසංඝයාහට මහත් පූජාවක් කෙළේය. එහිදී මොහුගේ සිතට අගෞරවයක් ඇතිවිය. යහපත් සභාවෙහි නොකිවයුතුවූ රළුවචනයක් කීයේය.

“හෙතෙම නැවත ඒ ලාමක විතර්කය පහකොට ප්‍රීතියද ප්‍රසාදයද ලැබ ජේතවනයෙහි වැඩවසන්නාවූ තථාගතයන් වහන්සේට සත් දිනක් කැඳදානයෙන් උපස්ථාන කෙළේය.

“මොහුගේ ඒ ව්‍රතසමාදානයද ඒ ශ්‍රේෂ්ඨ චර්යාවදවේ. මනාසේ පුරුදු කරණලද්දාවූ ඒ කර්මයාගේ මේ විපාකයවේ මෙබඳු විපතට පැමිණ එබඳුවූ ඒ උක්තප්‍රකාර සම්පත්ද දිව්‍යඍද්ධියද නැවත වළඳන්නේය.

“ඒ කුමාරතෙම මේ මිනිස් ලොවම අවුරුදු සියයක් මුළුල්ලෙහි සියලුකාම සැපතින් යුක්තව සිට ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් ශක්‍රයාගේ සහභාවයට යන්නේය.”

“වෙන්ව පෙනෙන ඉලඇට ඇත්තී, කෘශව නිර්වස්ත්‍රවූවාය. දුර්වර්ණ වූවාය. නහර වැල් ඉල්පී ගියාය. මෙහි සිටින තී කවරියක්ද?”

“ස්වාමීනි, මම නපුරු ගති ඇති යම් ලෝකයෙහිවූ ප්‍රේතියක් වෙමි. පාප කර්මයක් කොට මෙයින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේ වෙමි.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“නොවලක්වන ලද්දාවූ තීර්ථ නම්වූ මහණ බමුණන් කෙරෙහි අඩමසක් හැසුරුනෙමි. දානවස්තු විද්‍යමාන කල්හිද තමහට පිහිටක් නොකෙළෙමි.

“පිපාසා ඇතිව නදිය කරා පැමිණියෙම් නම් දිය හිස්ව පවතියි. උෂ්ණකාලයෙහි සෙවනකට පැමිණියෙම් නම් අව්ව පැමිණෙයි.

“වාතයද ගිනිසමානව මාගේ ශරීරය දවමින් හමයි. වහන්ස, මේ දුක්ද ඊටවඩා දරුණුවූ අනික් දුකටත් සුදුසුවෙයි.

“හස්තිනී පුරයට ගොස් මාගේ මවට කියව. පව්කම් කොට මෙයින් ප්‍රෙතලෝකයට පැමිණියාවූ දුක්පත්වූ ප්‍රෙත ලොකවාසීවූ තීගේ දියනියද මා විසින් දක්නාලදී.

“මෙහි මා විසින් තබනලද වස්තුව ඇත්තේය. එය මා විසින් කිසිවෙකුට නොකියන ලද්දේය. ආසනය යටින් සාරලක්ෂයක් තබනලදහ.

“ඒ වස්තුවෙන් මා උදෙසා දන්දේවා. ඒ මවගේද ජීවිකාව වේවා මාගේ මවුතොමෝ දන්දී මට පින පමුණුවාවා. එකල්හි මම සියලු කාමයෙන් සමෘද්ධවූවා සුවපත් වන්නෙමියි” කීයේය.

ඒ උපාසකතෙම යහපතැයි පිළිවදන්දී හස්තිනී පුරයට ගොස් ඇගේ මවට කීයේය. “තීගේ දියණිය පව්කම්කොට මෙයින් මැරීගොස් ප්‍රෙත ලෝකයෙහි ඉපදී දුක් විඳින්නී මා විසින් දක්නාලදී.

“එහිදී ඒ ප්‍රෙතිතොමෝ මට ‘තීගේ දියණිය අකුශල් කොට මෙයින් සැවගොස් ප්‍රෙතලෝකයෙහි ඉපදී දුක් විඳින්නී මා විසින් දක්නා ලද්දේයයි’ කියා මගේ මවුට කියනු මැනවැයි මට මෙසේද කීය.

“පව්කම්කොට ප්‍රෙතලෝකයට ගියාවූ මාගේ එහි තබනලද මා විසින් කිසිවෙකුට නොකියනලද ආසනය යට සාරලක්ෂයක් ධනය ඇත.

“ඉන්මට දානයක් දුනමැනව. සෙස්ස ඇගේ ජීවිකාවටද ගනීවා. මාගේ මවුතොමෝ දන්දී මට පින් පමුණුවාවා. එකල්හි මම සියලු සැපතින් සම්පූර්ණව සුව ඇත්තියක් වන්නෙමි.”

එහෙයින් වනාහි ඕතොමෝ දන්දුනි, දී ඒ ප්‍රෙතියට පින් පැමිණවී. ප්‍රෙතියද සුවපත්විය. ශරීරය මනාදැකුම් ඇතිවිය.

“මම රම්‍යවූ සිත්කළුවූ ගිරිබ්බජනම්වූ රජගහනුවර පූර්වජන්මයෙහි ලේවැකුණු අත් ඇති දරුණුවූ මුව වැද්දෙක්වීමි.

“එකල්හි ඉතා දරුණුවූ පරපීඩාවෙහි ඇලුනු නොහික්මුනාවූ කිසිවෙකු සමග විරුද්ධයක් නොකරන්නාවූ බොහෝ සත්වයන් කෙරෙහි දූෂිත වූ සිත් ඇතිව හැසුරුනෙමි.

“ඒ මට යහපත් සිත් ඇති ශ්‍රද්ධාවත්වූ උපාසක මිත්‍රයෙක්විය. හෙතෙමේද අනුකම්පාකරමින් නැවත නැවත මා වැලැක්විය.

“සහෝදරය, ලාමක අකුශල කර්මය නොකරව, දුගතියට නොයව, පරලොවදී සැපය ඉදින් කැමති නම් අසංවරවූ ප්‍රාණඝාත අකුශලයෙන් වෙන්වෙව.

“සැප කැමතිවූ හිත අනුකම්පා ඇති ඔහුගේ වචනය අසා බොහෝකල් පවෙහි ඇලුනාවූ නුවණ නැත්තාවූ මම සියලු අනුශාසනාව නොකෙළෙමි.”

යහපත්වූ බොහෝ නුවණැති ඒ උපාසකතෙම නැවත දයාවෙන් මා සුචරිතයෙහි පිහිටවිය. ඉදින් දවල් කාලයෙහි සත්වයන් නසන්නෙහි නම් යලිත් රාත්‍රියෙහි තාගේ සංවරය ඇතිවේවා.

“ඒ මම දවල් කාලයෙහි සත්වයන් නසා රෑ කාලයෙහි වෙන්වූයේ සංවර ඇත්තෙක්වීමි. මම රාත්‍රියෙහි ඉඳුරන් හසුරුවම නොහොත් දෙව්සැප විඳිමි. දවල් කාලයෙහි දුකට පත් වූයේ දුක්විඳිමි.

“ඒ කුශල කර්මයාගේ විපාකයෙන් රාත්‍රියෙහි දිවසැප වළඳමි. දවල් කාලයෙහි බද්ධ වෛර ඇත්තවුන්සේ සුනඛයෝ හාත්පසින් කෑමට දිවඑත්.

“යම් ඒ පුරුෂයෝ වනාහී තථාගත ශාසනයෙහි ස්ථිර වශයෙන් දැඩිසේ යෙදුනාහු නිතර අනුයොගවත්වූවෝ වෙත්ද, ඒ පින්වත්හු හුදෙක් රැස්කිරීමෙන් තොර නිර්වාණයටම පැමිණෙත්යයි සිතමි.”

“දිව්‍යමය කූටාගාරයෙහි හා පහයෙහිද දික් ලොම් ඇති කොඳු පලස් අතුරන ලද්දාවූ පර්යංකයෙහි පඤ්චාංගික තූර්ය නාදයන් විසින් මනාව වාදනය කරණ කල්හි සිත් අලවන්නෙහිය.

“ඉන්පසු රාත්‍රිය අවසන්වූ කල්හි සූර්යයා උදාවූ කල්හි සොහොනෙහි බහාලන ලදුව බොහෝ දුකට පැමිණෙන්නෙහිය.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“මම පෙර රම්‍යවූ රජගහ නුවර නොහික්මී රෞද්‍රකම් ඇති සතුන් මරණ මුව වැද්දෙක් වීමි.

“ඒ මට යහපත් සිත් ඇති සැදැහැවත් උපාසක යහළුවෙක් විය. ඒ උපාසකයාගේ ගෙදරට පැමිණෙන ගෞතම ශ්‍රාවකවූ රහත් භික්ෂු නමක් විය.

“ඒ රහතන් වහන්සේද ‘දරුව ලාමකවූ ප්‍රාණඝාත අකුශල කර්මය නොකරව. දුගතියට නොයවයි’ කියා අනුකම්පා කරමින් නැවත නැවතත් මා පවින් වැළැක් විය.

“ඉදින් පරලොවදී සැප කැමැත්තේ නම් ප්‍රාණඝාතයෙන් වලකිනු යන සැප කැමතිවූ හිතානුකම්පීවූ උන්වහන්සේගේ වචනය අසා,

“බොහෝ කල් පවෙහි ඇලුනාවූ අඥානවූ මම සියලු කල්හි සතුන් මැරීමෙන්, වැලකීමට කළ අවවාදය නොකෙළෙමි.

“මහත්වූ ප්‍රඥාවත්වූ ඒ රහතන් වහන්සේ දයාවෙන් ඉදින් දවල් කාලයෙහි සතුන් මැරීමෙන් වැළකිය නොහැකි නම් රාත්‍රියෙහිවත් සත්ව ඝාතනයෙන් වලකුවයි’ කීහ. ඒ මම දවල් සතුන් මරා රෑ සතුන් මැරීමෙන් වැළකුනෙමි.

“මම රාත්‍රියෙහි දිව්‍ය ස්ත්‍රී පුරුෂයන් විසින් පිරිවරන ලදුව දැන් දිවසැප විඳිමි. දවල් කාලයෙහි බල්ලන් විසින් කන ලදිමි. රාත්‍රි ප්‍රාණඝාතයෙන් වැලකුණු කුශල විපාකයෙන් රෑ දිවසැප විඳිමි. දවල් බද්ධ වෛර ඇත්තවුන් මෙන් සුනඛයෝ හාත්පසින් මා කන්නට දුවත්.

“යම් පුරුෂ කෙනෙක් වනාහි තථාගත ශාසනයෙහි අධි ශීලාදියෙහි නිතර දැඩිසේ යෙදුනාහුද ඒ පින්වත් ජනයෝ හුදෙක් ලෞකික සැප හා මිශ්‍ර නොවූ නිවනට පැමිණෙත් යයි සිතමි.”

“දිවමල් දරන්නාවූ හිස් වෙළුම් ඇති බාහු වලලු ඇත්තෙහිය. තාගේ ශරීරය සඳුන් රස ගල්වන ලද්දාහ. මුහුණේ පාට පැහැදිලිය තරුණ සූර්යයා වැනි පැහැය ඇතිව බබළයි.

“යුෂ්මතාගේ අත් පා මෙහෙ කරන්නාවූ දෙවිවූ යම් මේ පිරිසෙහි වූවෝ වෙත්ද, නුඹගේ යම් යම් පරිචාරිකාවූ දස දහසක් දෙවඟනෝ වෙත්ද ඔව්හු සක් වළලු හා අඟු පළඳනා දරන්නාහ. රුවන් මුදුන් මල් කඩින් සැරසුනාහ.

“නුඹ ලොමු දැහැගැනුම් ස්වභාව ඇති මහත් ආනුභාව ඇත්තෙහිය. තමාගේ පිට මස් තෙමේම කන්නෙහිය.

“කයින් වචනින් මනසින් කිනම් දුශ්චරිතයක් කරණ ලදද, කිනම් අකුශල කර්මයක්හුගේ විපාක හේතුවකින් තමාගේ පිට මස් තෙමේම කඩාගෙන කන්නෙහිද?”

“මම මිනිස් ලොවදී කේලාම් හා බොරු කීමෙන්ද කෛරාටික කමින් හා වංචාවෙන්ද තමහට අවැඩ පිණිස හැසුරුනෙමි.

“එහිදී මම පිරිස් මැදට ගොස් හැබෑ කියන්ට යුතු කාලය පැමිණ සිටි කල්හි වැඩ ඇති කාරණය හැරදමා අධර්මය අනුව පැවතුනෙමි.

“යම්සේ මම අද තමාගේ පිට මස් කම්ද යමෙක් තෙම අනුන් පිට මස් කන්නේ (නැති තැන නින්දා කරන්නේවේද) එතෙම මෙසේම කයි.”

“දුගඳවූ තෝ අහසෙහි සිටිනේ කුණු ගඳ හමන්නෙහිය. තාගේ කුණු ගඳ ඇති කටද පණුවෝ කත්. පූර්ව ජාතියෙහි කිනම් අකුශල කර්මයක් කෙළෙහිද?

“ඉක්බිති ආයුධයක් ගෙන නැවත නැවත කපත්. කාරම් ජලයෙන් තවරා නැවත නැවතත් කපත්.

“කිමෙක්ද කයින් වචසින් මනසින් නපුරුකමක් කරණ ලද්දේද? කවර කර්ම විපාකයකින් ප්‍රේතලෝකයට ගියේද?”

“නිදුකාණෙනි, මම රම්‍යවූ සිත් කළුවූ ගිරිබ්බජ නම්වූ රජගහ නුවර ඉතා බොහෝවූ ධන ධාන්‍යයට හිමියෙක් වීමි.

“මෝතොමෝ ඒ මාගේ පෙර ආත්මයෙහි බිරින්ද විය. මෝතොමෝ දියණි විය. මෑ යෙහෙළි විය. මල් ද උපුල් ද අලුත් වූ විලවුන් ද චෛත්‍ය පූජාවට හැරගෙන යන ඈලා මම වැලැක්වීමි. මා විසින් ඒ පාපය කරණ ලදී.

“සයානූ දහසක් පමණ වූ අපි චෛත්‍ය පූජාවට නුගුණ කියා වෙන් වෙන් වශයෙන් අතිශයින් ප්‍රේත ලෝකයෙහි පැසෙමු.

“අර්හත්වූ බුදුන්ගේ චෛත්‍ය පූජාව පිළිබඳ උත්සවය පවත්නා කල්හි යමෙක් දොස් කියත්ද, ඔවුන් ඒ පිනින් බැහැරයයි දනිව්.

“දිවමල් දරන්නාවූ සැරසුනාවූ පුෂ්ප පූජා ඵලය වළඳන්නාවූ සම්පතකින් පිරි පිරිවර ඇතිව එන්නාවූ ඒ මේ දිව්‍ය ස්ත්‍රීන්ද බලව.

“ආශ්චර්යවූ අද්භූතවූ ලොමු දැහැගන්නාවූ ඒ විපාක දැක නුවණැත්තෝ ඒ මහා මුනිවූ තථාගතයන් නමස්කාර කරත්.

“එසේමැයි ඒ මම මෙයින් ගොස් මිනිසත් බව ලබාගෙන ප්‍රමාද නොවී නැවත නැවත චෛත්‍ය පූජාව කරන්නෙමි.”