ත්‍රිපිටකය
(11) 1. සමණසඤ්ඤාවග්ගො (11) 1. සමණසඤ්ඤා වර්‍ගය
1. සමණසඤ්ඤාසුත්තං 1. සමණසඤ්ඤා සූත්‍රය
2. බොජ්ඣඞ්ගසුත්තං 2. බොජ්ඣඞ්ගතෙවිජ්ජා සූත්‍රය
3. මිච්ඡත්තසුත්තං 3. ආරාධන විරාධනා සූත්‍රය
4. බීජසුත්තං 4. බීජෝපම සූත්‍රය
5. විජ්ජාසුත්තං 5. පුබ්බඞ්ගමධම්ම සූත්‍රය
6. නිජ්ජරසුත්තං 6. නිජ්ජරවත්‍ථු සූත්‍රය
7. ධොවනසුත්තං 7. අරියධොවන සූත්‍රය
107
‘‘අත්ථි, භික්ඛවෙ, දක්ඛිණෙසු ජනපදෙසු ධොවනං නාම. තත්ථ හොති අන්නම්පි පානම්පි ඛජ්ජම්පි භොජ්ජම්පි ලෙය්‍යම්පි පෙය්‍යම්පි නච්චම්පි ගීතම්පි වාදිතම්පි. අත්ථෙතං, භික්ඛවෙ, ධොවනං; ‘නෙතං නත්ථී’ති වදාමි. තඤ්ච ඛො එතං, භික්ඛවෙ, ධොවනං හීනං ගම්මං පොථුජ්ජනිකං අනරියං අනත්ථසංහිතං න නිබ්බිදාය න විරාගාය න නිරොධාය න උපසමාය න අභිඤ්ඤාය න සම්බොධාය න නිබ්බානාය සංවත්තති.
‘‘අහඤ්ච ඛො, භික්ඛවෙ, අරියං ධොවනං දෙසෙස්සාමි, යං ධොවනං එකන්තනිබ්බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්ඤාය සම්බොධාය නිබ්බානාය සංවත්තති, යං ධොවනං ආගම්ම ජාතිධම්මා සත්තා ජාතියා පරිමුච්චන්ති, ජරාධම්මා සත්තා ජරාය පරිමුච්චන්ති, මරණධම්මා සත්තා මරණෙන පරිමුච්චන්ති, සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසධම්මා සත්තා සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසෙහි පරිමුච්චන්ති. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච -
‘‘කතමඤ්ච තං, භික්ඛවෙ, අරියං ධොවනං, (යං ධොවනං) (( ) නත්ථි ස්‍යාමපොත්ථකෙ) එකන්තනිබ්බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්ඤාය සම්බොධාය නිබ්බානාය සංවත්තති, යං ධොවනං ආගම්ම ජාතිධම්මා සත්තා ජාතියා පරිමුච්චන්ති, ජරාධම්මා සත්තා ජරාය පරිමුච්චන්ති, මරණධම්මා සත්තා මරණෙන පරිමුච්චන්ති, සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසධම්මා සත්තා සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසෙහි පරිමුච්චන්ති?
‘‘සම්මාදිට්ඨිකස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාදිට්ඨි නිද්ධොතා හොති; යෙ ච මිච්ඡාදිට්ඨිපච්චයා අනෙකෙ පාපකා අකුසලා ධම්මා සම්භවන්ති තෙ චස්ස නිද්ධොතා හොන්ති; සම්මාදිට්ඨිපච්චයා ච අනෙකෙ කුසලා ධම්මා භාවනාපාරිපූරිං ගච්ඡන්ති.
‘‘සම්මාසඞ්කප්පස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාසඞ්කප්පො නිද්ධොතො හොති...පෙ.... සම්මාවාචස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාවාචා නිද්ධොතා හොති... සම්මාකම්මන්තස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාකම්මන්තො නිද්ධොතො හොති... සම්මාආජීවස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාආජීවො නිද්ධොතො හොති... සම්මාවායාමස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාවායාමො නිද්ධොතො හොති... සම්මාසතිස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාසති නිද්ධොතා හොති... සම්මාසමාධිස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාසමාධි නිද්ධොතො හොති... සම්මාඤාණිස්ස, භික්ඛවෙ, මිච්ඡාඤාණං නිද්ධොතං හොති...පෙ.....
‘‘සම්මාවිමුත්තිස්ස , භික්ඛවෙ, මිච්ඡාවිමුත්ති නිද්ධොතා හොති; යෙ ච මිච්ඡාවිමුත්තිපච්චයා අනෙකෙ පාපකා අකුසලා ධම්මා සම්භවන්ති තෙ චස්ස නිද්ධොතා හොන්ති; සම්මාවිමුත්තිපච්චයා ච අනෙකෙ කුසලා ධම්මා භාවනාපාරිපූරිං ගච්ඡන්ති. ඉදං ඛො තං, භික්ඛවෙ, අරියං ධොවනං එකන්තනිබ්බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්ඤාය සම්බොධාය නිබ්බානාය සංවත්තති, යං ධොවනං ආගම්ම ජාතිධම්මා සත්තා ජාතියා පරිමුච්චන්ති, ජරාධම්මා සත්තා ජරාය පරිමුච්චන්ති, මරණධම්මා සත්තා මරණෙන පරිමුච්චන්ති, සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසධම්මා සත්තා සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසෙහි පරිමුච්චන්තී’’ති. සත්තමං.
107
“මහණෙනි, දක්‍ෂිණ ජනපදයන්හි ධොවන නම් නුවරක් ඇත. එහි ආහාර, පාන, කෑම්, බීම්, ලෙවීම්, පෙවීම්, නැටීම්, ගී කීම්, වැයීම් ඇත්තේය. ධොවනයෙහි මෙය නැත්තේ නොවේයයි කියමි. මහණෙනි, මේ ධොවන නම් නුවරක් ඇත. මහණෙනි, ඒ ධොවනයද ලාමකය, ග්‍රාම්‍යය, පෘථග්ජනයන්ට අයත්ය, ආර්‍ය්‍යයන්ට අයත් නොවේ, අනර්ත්‍ථය මිශ්‍රය, කළකිරීම පිණිස වේ, නොඇලීම පිණිස නොවේ, නිරුද්‍ධිය පිණිස නොවේ, සංසිඳීම පිණිස නොවේ, විෂිෂ්ඨ ඤාණය පිණිස නොවේ, සම්බෝධිය පිණිස නොවේ, නිර්‍වාණය පිණිස නොපවතී.
“මහණෙනි, මම වනාහි යම් සේදීමක් ඒකාන්තයෙන් සසර කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරුද්‍ධිය පිණිස, ක්ලේශ ව්‍යපසමය පිණිස, විශිෂ්ට ඤාණය පිණිස, මනා අවබෝධය පිණිස, නිවණ පිණිස පවතීද, ඒ ආර්‍ය්‍ය ධොවනය ප්‍රකාශ කරමි. යම් සේදීමකට පැමිණ ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ඉපදීමෙන් මිදෙත්ද, ජරාව ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ජරාවෙන් මිදෙත්ද, මරණය ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ මරණයෙන් මිදෙත්ද, ශෝකය, වැළපීමය, කායික දුක, මානසික දොම්නස, දැඩි වෙහෙස ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ශෝකය, වැළපීම, දුක්, දොම්නස්, දැඩි ශෝකවලින් මිදෙත්ද, එය අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි” යි වදාළ සේක. “ස්වාමීනි, එසේය” යි ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, යම් සේදීමක් ඒකාන්තයෙන් සසර කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරුද්‍ධිය පිණිස, ක්ලේශ ව්‍යපසමය පිණිස, විශිෂ්ට ඥානය පිණිස, මනා අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස පවතීද, යම් සේදීමකට පැමිණ ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ඉපදීමෙන් මිදෙත්ද, ජරාව ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ජරාවෙන් මිදෙත්ද, මරණය ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ මරණින් මිදෙත්ද, ශෝකය, වැළපීමය, කායික දුක, මානසික දොම්නස, දැඩි වෙහෙස ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ශොක, වැළපීම, දුක්, දොම්නස්, දැඩි ශෝකවලින් මිදෙත්ද, ඒ ආර්‍ය්‍ය ධොවනය කවරේද?
“මහණෙනි, සම්‍යක් දෘෂ්ටිකයාට මිත්‍ථ්‍යා දෘෂ්ටිය පිරිසිදු කරන්නී වේ. මිත්‍ථ්‍යා දෘෂ්ටි හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. සම්‍යක් දෘෂ්ටි හේතුවෙන්ද නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් කල්පනා ඇත්තාහට වැරදි කල්පනාව පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි කල්පනාවේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් කල්පනාවේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් වචන ඇත්තාහට වැරදි වචන පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි වචනයන්ගේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් වචනයන්ගේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් කර්‍මාන්ත ඇත්තාහට වැරදි කර්‍මාන්ත පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි කර්‍මාන්තයන්ගේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් කර්‍මාන්තයන්ගේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් ජීවිකාව ඇත්තාහට වැරදි ජීවිකාව පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි ජීවිකාවේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් ජීවිකාවේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් වීර්‍ය්‍ය ඇත්තාහට වැරදි වීර්‍ය්‍ය පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි වීර්‍ය්‍යයේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් වීර්‍ය්‍යයේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් සිහිය ඇත්තාහට වැරදි සිහිය පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි සිහිකිරීමේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් සිහිකිරීමේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් සමාධිය ඇත්තාහට වැරදි සමාධිය පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි සමාධියේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් සමාධියේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් නුවණ ඇත්තාහට වැරදි නුවණ පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි නුවණේ හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් නුවණේ හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
“මහණෙනි, යහපත් මිදීම ඇත්තාහට වැරදි මිදීම පිරිසිදුවූයේ වේ. වැරදි මිදීම් හේතුවෙන් යම් නොයෙක් ලාමක අකුශල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඔහුට ඔවුන්ද පිරිසිදුවූවා වේ. යහපත් මිදීම් හේතුවෙන් නොයෙක් කුශල ධර්‍මයෝ වැඩීමෙන් පිරීමට යත්.
මහණෙනි, යම් දෙවීමක් ඒකාන්තයෙන් කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරුද්‍ධිය පිණිස, ක්ලේශ ව්‍යපසමය පිණිස, විශිෂ්ට ඥානය පිණිස, මනා අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස පවතීද, යම් සේදීමකට පැමිණ ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇති සත්න්‍වයෝ ඉපදීමෙන් මිදෙත්ද, ජරාව ස්වභාවකොට ඇති සත්න්‍වයෝ ජරාවෙන් මිදෙත්ද, මරණය ස්වභාවකොට ඇති සත්න්‍වයෝ මරණින් මිදෙත්ද, ශෝකය, වැළපීමය, කායික දුක, මානසික දොම්නස, දැඩි වෙහෙස, ස්වභාවකොට ඇති සත්ත්‍වයෝ ඉන් මිදෙත්ද, මහණෙනි, මේ ආර්‍ය්‍ය ධොවනයයි.”
8. තිකිච්ඡකසුත්තං 8. අරියවිරෙචන සූත්‍රය
9. වමනසුත්තං 9. අරියවමන සූත්‍රය
10. නිද්ධමනීයසුත්තං 10. නිද්‍ධමනීයධම්ම සූත්‍රය
11. පඨමඅසෙඛසුත්තං 11. දස අසෙක්ඛ ධම්ම සූත්‍රය
12. දුතියඅසෙඛසුත්තං 12. දස අසේඛිය ධම්ම සූත්‍රය