| (7) 2. සතිපට්ඨානවග්ගො | (7) 2. සතිපට්ඨාන වර්ගය |
| 1. සික්ඛාදුබ්බල්යසුත්තං | 1. සික්ඛාදුබ්බල්ය සූත්රය |
|
63
‘‘පඤ්චිමානි
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං සික්ඛාදුබ්බල්යානං පහානාය චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං; වෙදනාසු...පෙ.... චිත්තෙ...පෙ.... ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං. ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං සික්ඛාදුබ්බල්යානං පහානාය ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. පඨමං.
|
63
“මහණෙනි, මේ පසක් ශික්ෂා දුර්බල්යයෝය. (ශික්ෂාවගේ දුර්වලභාව කිරීම්හුය.)
“කවර පසෙක්ද යත්? ප්රාණාතිපාතය, අදින්නාදානය, කාමෙසුමිච්ඡාචාරය, මුසාවාදය, සුරාමෙරයමජ්ජපමාදට්ඨානය යනුයි. මහණෙනි, මේ පසක් ශික්ෂා දුර්බල්යයෝය. (ශික්ෂාවගේ දුර්වලභාව කිරීම්හුය.)
“මහණෙනි, මේ පඤ්ච ශික්ෂා දුර්බල්යයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
“කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්ච ශික්ෂා දුර්බල්යයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 2. නීවරණසුත්තං | 2. නීවරණ සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
64
‘‘පඤ්චිමානි, භික්ඛවෙ, නීවරණානි. කතමානි පඤ්ච? කාමච්ඡන්දනීවරණං, බ්යාපාදනීවරණං, ථිනමිද්ධනීවරණං
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං නීවරණානං පහානාය චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං; වෙදනාසු...පෙ.... චිත්තෙ...පෙ....
|
64
“මහණෙනි, මේ නීවරණ පසක් වෙත්.
(ඉතිරි කොටස සිංහල පරිවර්ථනයේ නොමැත)
|
| 3. කාමගුණසුත්තං | 3. කාමගුණ සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
65
‘‘පඤ්චිමෙ, භික්ඛවෙ, කාමගුණා. කතමෙ පඤ්ච? චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා, සොතවිඤ්ඤෙය්යා සද්දා...පෙ.... ඝානවිඤ්ඤෙය්යා ගන්ධා... ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්යා රසා... කායවිඤ්ඤෙය්යා ඵොට්ඨබ්බා
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං කාමගුණානං පහානාය...පෙ.... ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. තතියං.
|
65
“මහණෙනි, මේ කාමගුණයෝ පසක් වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, ඇසින් දත යුතුවූ රූපයෝය. ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, කනින් දැනගතයුතුවූ ශබ්දයෝය. ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, නහයෙන් දැනගතයුතුවූ ගන්ධයෝය. ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, දිවෙන් දැනගතයුතුවූ රසයෝය. ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, කයින් දැනගතයුතුවූ ස්පර්ශයෝය. මහණෙනි, මේ පඤ්චකාම ගුණයෝය.
“මහණෙනි, මේ පස්කම් ගුණයන්ගේ හැරදැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පස්කම් ගුණයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 4. උපාදානක්ඛන්ධසුත්තං | 4. උපාදානක්ඛන්ධ සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
66
‘‘පඤ්චිමෙ, භික්ඛවෙ, උපාදානක්ඛන්ධා. කතමෙ පඤ්ච? රූපුපාදානක්ඛන්ධො, වෙදනුපාදානක්ඛන්ධො, සඤ්ඤුපාදානක්ඛන්ධො, සඞ්ඛාරුපාදානක්ඛන්ධො, විඤ්ඤාණුපාදානක්ඛන්ධො - ඉමෙ
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං උපාදානක්ඛන්ධානං පහානාය...පෙ.... ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. චතුත්ථං.
|
66
“මහණෙනි, මේ උපාදානස්කන්ධයෝ පසක් වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? රූපූපාදානස්කන්ධය, වේදනූපාදානස්කන්ධය, සඤ්ඤූපාදානස්කන්ධය, සංඛාරූපාදානස්කන්ධය, විඤ්ඤාණූපාදානස්කන්ධය යන පසයි. මහණෙනි, මේ පඤ්චොපාදානස්කන්ධයෝය.
“මහණෙනි, මේ පඤ්චොපාදානස්කන්ධයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්චොපාදානස්කන්ධයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 5. ඔරම්භාගියසුත්තං | 5. ඕරම්භාගිය සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
67
‘‘පඤ්චිමානි, භික්ඛවෙ, ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි. කතමානි පඤ්ච? සක්කායදිට්ඨි, විචිකිච්ඡා, සීලබ්බතපරාමාසො, කාමච්ඡන්දො, බ්යාපාදො - ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි.
‘‘ඉමෙසං
|
67
“මහණෙනි, මේ ඔරම්භාගීය සඤ්ඤෝජන පසක් වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? විචිකිච්ඡාවය, සක්කාය දිට්ඨිය, සීලබ්බතපරාමාසය, කාමච්ඡන්දය, ව්යාපාදය කියායි. මහණෙනි, මේ ඔරම්භාගීය සඤ්ඤෝජන පසක් වෙත්.
“මහණෙනි, මේ පඤ්චොරම්භාගීයසඤ්ඤෝජනයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්චොරම්භාගීයසඤ්ඤෝජනයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 6. ගතිසුත්තං | 6. පඤ්චගති සූත්රය |
|
68
‘‘පඤ්චිමා, භික්ඛවෙ, ගතියො. කතමා පඤ්ච? නිරයො, තිරච්ඡානයොනි
‘‘ඉමාසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං ගතීනං පහානාය...පෙ.... ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. ඡට්ඨං.
|
68
“මහණෙනි, මේ ගති පහක් වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? නිරයය, තිරිසන්යෝනිය, ප්රෙත විෂයය, මනුෂ්යයෝය, දෙවියෝය කියායි. මහණෙනි, මේ ගති පස වෙති.
“මහණෙනි, මේ පඤ්චගතීන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්චගතීන්ගේ ් හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 7. මච්ඡරියසුත්තං | 7. මච්ඡරිය සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
69
‘‘පඤ්චිමානි, භික්ඛවෙ, මච්ඡරියානි. කතමානි පඤ්ච? ආවාසමච්ඡරියං, කුලමච්ඡරියං, ලාභමච්ඡරියං, වණ්ණමච්ඡරියං, ධම්මමච්ඡරියං - ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච මච්ඡරියානි.
‘‘ඉමෙසං
|
69
“මහණෙනි, මේ මච්ඡරිය පසෙකි.
“කවර පසක්ද යත්? ආවාස මච්ඡරිය, කුල මච්ඡරිය, ලාභ මච්ඡරිය, වණ්ණ මච්ඡරිය, ධම්ම මච්ඡරිය කියායි. මහණෙනි, මේ පස මච්ඡරියෝ වෙති.
“මහණෙනි, මේ පඤ්චමච්ඡරියන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්චමච්ඡරියන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 8. උද්ධම්භාගියසුත්තං | 8. උද්ධම්භාගීය සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
70
‘‘පඤ්චිමානි
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං උද්ධම්භාගියානං සංයොජනානං පහානාය...පෙ.... ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. අට්ඨමං.
|
70
“මහණෙනි, මේ උද්ධම්භාගීය සඤ්ඤෝජන පසක් වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? රූප රාගය, අරූප රාගය, මානය, උද්ධච්චය, අවිජ්ජාය කියායි. මහණෙනි, මේ උද්ධම්භාගීය සඤ්ඤෝජන පස වෙත්.
“මහණෙනි, මේ පඤ්ච උද්ධම්භාගීය සඤ්ඤෝජනයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, මේ පඤ්ච උද්ධම්භාගීය සඤ්ඤෝජනයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 9. චෙතොඛිලසුත්තං | 9. චෙතොඛීල සතිපට්ඨාන සූත්රය |
|
71
(අ. නි. 5.205; දී. නි. 3.319; ම. නි. 1.185) ‘‘පඤ්චිමෙ
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මෙ කඞ්ඛති...පෙ.... සඞ්ඝෙ කඞ්ඛති... සික්ඛාය කඞ්ඛති... සබ්රහ්මචාරීසු කුපිතො හොති අනත්තමනො ආහතචිත්තො ඛිලජාතො. යො සො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්රහ්මචාරීසු කුපිතො හොති අනත්තමනො ආහතචිත්තො ඛිලජාතො, තස්ස චිත්තං න නමති ආතප්පාය අනුයොගාය සාතච්චාය පධානාය. යස්ස චිත්තං න නමති ආතප්පාය අනුයොගාය සාතච්චාය පධානාය, අයං පඤ්චමො චෙතොඛිලො.
‘‘ඉමෙසං, ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං චෙතොඛිලානං පහානාය...පෙ.... ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. නවමං.
|
71
“මහණෙනි, මේ පස චෙතොඛිලයෝය.
“කවර පසක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි සැක කෙරේද, විචිකිච්ඡා කෙරේද, ස්ථිර වශයෙන් නොපිහිටා සිටීද, නොපහදීද, කියායි. මහණෙනි, යම් ඒ භික්ෂුවක් තෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි සැක කෙරේද, විචිකිච්ඡා කෙරේද, ස්ථිර වශයෙන් නොපිහිටා සිටීද, නොපහදීද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්ය පිණිසද ඔහුගේ සිත නොනැමේද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, පධන් වීර්ය්ය පිණිසද යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ පළමුවෙනි චෙතොඛීලයයි.
“මහණෙනි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම ධර්මයෙහි සැක කෙරේද, විචිකිච්ඡා කෙරේද, ස්ථිර වශයෙන් නොපිහිටා සිටීද, නොපහදීද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, පධන් වීර්ය්ය පිණිසද ඔහුගේ සිත නොනැමේද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, පධන් වීර්ය්ය පිණිසද යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ දෙවෙනි චෙතොඛීලයයි. සඞ්ඝයා කෙරෙහි සැක කෙරේද, විචිකිච්ඡා කෙරේද, ස්ථිර වශයෙන් නොපිහිටා සිටීද, නොපහදීද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, පධන් වීර්ය්ය පිණිසද ඔහුගේ සිත නොනැමේද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, පධන් වීර්ය්ය පිණිසද යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ තුන්වෙනි චෙතොඛීලයයි. ශික්ෂාවෙහි සැක කෙරේද, විචිකිච්ඡා කෙරේද, ස්ථිර වශයෙන් නොපිහිටා සිටීද, නොපහදීද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්ය පිණිසද ඔහුගේ සිත නොනැමේද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්ය පිණිසද යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ හතරවෙනි චෙතොඛීලයයි. සබ්රම්සරුන් කෙරෙහි කිපුනේ වෙයි. නොසතුටු සිත ඇත්තේ වෙයි. ඇනුණු සිත් ඇත්තේ වෙයි. හටගත් කෙලෙස් ඇත්තේ වෙයි. මහණෙනි, යම් භික්ෂුවක් සබ්රම්සරුන් කෙරෙහි කිපුනේ වෙයි. නොසතුටු සිත ඇත්තේ වෙයි. ඇනුණු සිත් ඇත්තේ වෙයි. හටගත් කෙලෙස් ඇත්තේ වේද, අධික උත්සාහය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්ය පිණිසද ඔහුගේ සිත නොනැමේද, අධික වීර්ය්ය පිණිසද, අනුයොගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්ය පිණිසද යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ පස්වෙනි චෙතොඛීලයයි. මහණෙනි, මේ පංච චෙතොඛීලයෝය.
“මහණෙනි, මේ පංච චෙතොඛීලයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහුය. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, පංච චෙතොඛීලයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|
| 10. චෙතසොවිනිබන්ධසුත්තං | 10. විනිබන්ධ සූත්රය |
|
72
‘‘පඤ්චිමෙ
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ අවීතරාගො හොති...පෙ.... රූපෙ අවීතරාගො හොති... යාවදත්ථං උදරාවදෙහකං භුඤ්ජිත්වා සෙය්යසුඛං පස්සසුඛං මිද්ධසුඛං අනුයුත්තො විහරති
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං චෙතසොවිනිබන්ධානං පහානාය චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං; වෙදනාසු...පෙ.... චිත්තෙ...පෙ.... ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං. ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චන්නං චෙතසොවිනිබන්ධානං පහානාය ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානා භාවෙතබ්බා’’ති. දසමං.
|
72
“මහණෙනි, චිත්තය පිළිබඳ මේ බැඳීම් පසෙකි.
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්හි පහනොවූ රාග ඇත්තේ වෙයි. පහ නොවූ ඡන්දය ඇත්තේ වෙයි. පහ නොවූ ප්රේම ඇත්තේ වෙයි. පහ නොවූ (කාම) පිපාස ඇත්තේ වේ. පහ නොවූ (කාම) පරිඩාහ ඇත්තේ වේ. පහ නොවු කාම තෘෂ්ණා ඇත්තේ වේ.
“මහණෙනි, යම් ඒ භික්ෂුවක් තෙම කාමයන්හි පහ නොවූ රාග ඇත්තේ වේද, පහ නොවූ කාමච්ඡන්ද (කාමාසා) ඇත්තේ වේද, පහ නොවූ (කාම) ප්රේම ඇත්තේ වේද, පහ නොවූ (කාම) පිපාස ඇත්තේ වේද, පහ නොවූ කාම පරිඩාහ ඇත්තේ වේද, පහ නොවූ (කාම) තෘෂ්ණා ඇත්තේ වේද, අධික උත්සාහය පිණිසද, අනුයෝගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්යය පිණිසද, යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ පළමුවෙනි සිතේ බැඳීමයි.
“මහණෙනි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම කාමයෙහි පහනොවූ රාග ඇත්තේ වේද, රූපයෙහි පහ නොවූ රාග ඇත්තේ වේද. ඇතිතාක් බඩ පිරෙන තුරු වළඳා සෙය්ය සුඛයෙහි (සයන සැපයෙහි) ස්පර්ශ සැපයෙහි, මිද්ධ සැපයෙහි යෙදුනේ වෙසේද, “මම මේ සීලයෙන් හෝ, මේ ව්රතයෙන් හෝ, මේ තපසින් හෝ, මේ බඹසරින් හෝ, දෙවියෙක් හෝ වන්නෙමි. දෙවියන්ගෙන් එක්තරා කෙනෙක් හෝ වන්නෙමියි එක්තරා දේව නිකායයක් ප්රාන්ර්ථනා කොට බඹසර වෙසේය’ කියායි.
“මහණෙනි, යම් ඒ මහණෙක්තෙම, ‘මම මේ සීලයෙන් හෝ, ව්රතයෙන් හෝ, තපසින් හෝ, බඹසරින් හෝ, දෙවියෙක් හෝ වන්නෙමි. දෙවියන්ගෙන් කෙනෙක් හෝ වන්නෙමි.’ එක්තරා දේව නිකායයක් ප්රාර්ත්ථනා කොට බඹසර වෙසේද, අධික උත්සාහය පිණිසද, අනුයෝගය පිණිසද, නිතර ක්රියා කිරීම පිණිසද, ප්රධන් වීර්ය්යය පිණිසද, යමෙකුගේ සිත නොනැමේද, මේ පස්වෙනි සිතේ බැඳීමයි.
“මහණෙනි, මේ වනාහි පංච චෙතො විනිබන්ධනයෝය. මහණෙනි, මේ චිත්තය සම්බන්ධ පංච විනිබන්ධනයන්ගේ ප්රහාණය පිණිස මේ සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ. කවර සතරක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ශරීරයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව දුරුකොට, ශරීරයෙහි ශරීරය අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, සිතෙහි සිත් අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, කෙළෙස් තවන වීර්ය්ය ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, වේදනා ලෝකයෙහි දැඩි ආසාව හා නොසතුටුබව සංසිඳුවා, වේදනාවන්හි වේදනාව අනුව බලන සුළුවූයේ වෙසේද, මහණෙනි, පංච චෙතොවිනිබන්ධනයන්ගේ හැර දැමීම පිණිස සතර සතිපට්ඨානයෝ වැඩිය යුත්තාහ.
|