5. සාමඤ්ඤවග්ගො | 5. පඤ්චාල වර්ගය |
1. සම්බාධසුත්තං | 1. පඤ්චාලචණ්ඩ සූත්රය |
42
එකං
‘‘සම්බාධෙ ගතං
(සම්බාධෙ වත (සී.)) ඔකාසං, අවිද්වා භූරිමෙධසො;
යො ඣානමබුජ්ඣි බුද්ධො, පටිලීනනිසභො මුනී’’ති.
‘‘කතමො, ආවුසො, සම්බාධො, කතමො සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා’’ති? ‘‘පඤ්චිමෙ, ආවුසො, කාමගුණා සම්බාධො වුත්තො භගවතා. කතමෙ පඤ්ච? චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා, සොතවිඤ්ඤෙය්යා සද්දා...පෙ.... ඝානවිඤ්ඤෙය්යා ගන්ධා... ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්යා රසා... කායවිඤ්ඤෙය්යා ඵොට්ඨබ්බා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. ඉමෙ ඛො, ආවුසො, පඤ්ච කාමගුණා සම්බාධො වුත්තො භගවතා.
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා පරියායෙන. තත්රාපත්ථි සම්බාධො. කිඤ්ච තත්ථ සම්බාධො? යදෙව
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු විතක්කවිචාරානං වූපසමා...පෙ.... දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා පරියායෙන
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සුඛස්ස ච පහානා...පෙ.... චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා පරියායෙන. තත්රාපත්ථි සම්බාධො. කිඤ්ච තත්ථ සම්බාධො? යදෙව තත්ථ රූපසඤ්ඤා අනිරුද්ධා හොති, අයමෙත්ථ සම්බාධො.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො රූපසඤ්ඤානං සමතික්කමා පටිඝසඤ්ඤානං අත්ථඞ්ගමා නානත්තසඤ්ඤානං අමනසිකාරා ‘අනන්තො ආකාසො’ති ආකාසානඤ්චායතනං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා පරියායෙන. තත්රාපත්ථි සම්බාධො. කිඤ්ච තත්ථ සම්බාධො? යදෙව තත්ථ ආකාසානඤ්චායතනසඤ්ඤා අනිරුද්ධා හොති, අයමෙත්ථ සම්බාධො.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො ආකාසානඤ්චායතනං සමතික්කම්ම ‘අනන්තං විඤ්ඤාණ’න්ති විඤ්ඤාණඤ්චායතනං
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො විඤ්ඤාණඤ්චායතනං සමතික්කම්ම ‘නත්ථි කිඤ්චී’ති ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා පරියායෙන. තත්රාපත්ථි
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය චස්ස දිස්වා ආසවා පරික්ඛීණා හොන්ති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සම්බාධෙ ඔකාසාධිගමො වුත්තො භගවතා නිප්පරියායෙනා’’ති. පඨමං.
|
42
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක ආයුෂ්මත්වූ ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ කොසඹෑනුවර ඝොෂිතාරාමයෙහි වැඩ වාසය කරණ සේක. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් වහන්සේ, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එහි පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටුවිය. සතුටුවියයුතු කථාද, සිහි කටයුතු කථාද කොට නිමවා එකත්පසෙක උන්නේය. එකත්පසෙක උන්නාවූ ආයුෂ්මත් උදායී තෙමේ, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේට මේ කාරණය කීයේය.
“ඇවැත්නි, පඤ්චාලචණ්ඩ දිව්ය පුත්රයා විසින් මේ කාරණය කියන ලදී.
“යමෙක් ධ්යානය අවබෝධ කළ සේක්ද, මහත් ප්රඥා ඇත්තාවූ, පතිලීන නිසහවූ (උත්තම පල සමවත් ඇති), ඒ සර්වඥ මුනි තෙමේ, ඒකාන්තයෙන් ධ්යාන සම්බාධය ඇති කල්හි ඔකාසාධිගමය වින්දේය.’ යනුයි.
“ඇවැත්නි, සම්බාධය කවරේද? භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය කවරේදැයි වදාරණ ලද්දේද?”
“ඇවැත්නි,මේ පඤ්චකාම ගුණයෝ භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයයි වදාරණ ලද්දේය. කවර පසක්ද? ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ ඇසින් දතයුතුවූ රූපයෝය, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ කනින් දතයුතුවූ ශබ්දයෝය, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ නහයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයෝය, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ දිවෙන් දතයුතුවූ රසයෝය, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්රිය ස්වරූපවූ, කාමයන්ගෙන් යුක්තවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ කයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයෝය. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ පඤ්චකාම ගුණික සම්බාධයෝ වදාරණ ලද්දාහුය.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුවක් තෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? එහි යම් ප්රීතියක් නිරුද්ධ නොවේද, මෙහි මේ සම්බාධය වෙයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම විතර්ක විචාරයන් සංසිඳවීමෙන්, වීතීයධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? එහි යම්බඳුවූම ප්රීතියක් නිරුද්ධ නොවේද, මෙහි මේ සම්බාධය වෙයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම ප්රීතියෙහි නොඇලීමෙන්, තෘතීයධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? එහි යම්බඳුවූම උපෙක්ෂා සුවයක් නිරුද්ධ නොවේද, එහි මේ සම්බාධයයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැපයේ ප්රහාණයෙන් චතුර්ත්ථධ්යානයට පැමිණ වැඩ වාසය කෙරේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? එහි යම්බඳුවූසේම රූප සංඥාව නිරුද්ධ නොවේද, මෙහි මේ සම්බාධයයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්මවා, ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරු කිරීමෙන්, නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන්, ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? මෙහි යම්බඳුවූම ආකාසානඤ්චායතන සංඥාව නිරුද්ධ නොවේද, මෙහි මේ සම්බාධය වේ.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්ම විඤ්ඤාණය අනන්තයයි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? මෙහි යම්බඳුවූම විඤ්ඤාණඤ්චායතන සංඥාව නිරුද්ධ නොවේද, මෙහි මේ සම්බාධය වෙයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා කිසිවක් නැත්තේයයි ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයනයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? මෙහි යම්බඳුවූම ආකිඤ්චඤ්ඤායතන සංඥාවෝ නිරුද්ධ නොවෙත්ද, මෙහි මේ සම්බාධය වෙයි.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය. එහි ක්රමයකින්ද සම්බාධයක් ඇත. එහි සම්බාධය කුමක්ද? මෙහි යම්බඳුවූම නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයෝ නිරුද්ධ නොවෙත්ද, මෙහි මේ සම්බාධය වේ.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි නිෂ්පරියායෙන් භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් සම්බාධයෙහි ඔකාසාධිගමය වදාරණ ලද්දේය’ යි වදාළ සේක.
|
2. කායසක්ඛීසුත්තං | 2. කායසක්ඛි සූත්රය |
43
‘‘‘කායසක්ඛී කායසක්ඛී’ති, ආවුසො, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො, කායසක්ඛී වුත්තො භගවතා’’ති? ‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. යථා යථා ච තදායතනං තථා තථා නං කායෙන ඵුසිත්වා විහරති. එත්තාවතාපි
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො රූපසඤ්ඤානං සමතික්කමා පටිඝසඤ්ඤානං අත්ථඞ්ගමා
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය චස්ස දිස්වා ආසවා පරික්ඛීණා හොන්ති. යථා යථා ච තදායතනං තථා තථා නං කායෙන ඵුසිත්වා විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, කායසක්ඛී වුත්තො භගවතා නිප්පරියායෙනා’’ති. දුතියං.
|
43
“ඇවැත්නි, කායසක්ඛිය, කායසක්ඛියයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි කායසක්ඛිය කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය. “ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් කායසක්ඛියයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
3. පඤ්ඤාවිමුත්තසුත්තං | 3. පඤ්ඤාවිමුත්ත සූත්රය |
44
‘‘‘පඤ්ඤාවිමුත්තො
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය ච නං පජානාති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, පඤ්ඤාවිමුත්තො වුත්තො භගවතා පරියායෙන...පෙ.....
‘‘පුන
|
44
“ඇවැත්නි, පඤ්ඤා විමුත්තය, පඤ්ඤාවිමුත්තයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි පඤ්ඤාවිමුත්තයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පඤ්ඤා විමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
4. උභතොභාගවිමුත්තසුත්තං | 4. උභතොවිමුක්ත සූත්රය |
45
‘‘‘උභතොභාගවිමුත්තො
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. යථා යථා ච තදායතනං තථා තථා නං කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, පඤ්ඤාය ච නං පජානාති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, උභතොභාගවිමුත්තො වුත්තො භගවතා පරියායෙන...පෙ.....
‘‘පුන
|
45
“ඇවැත්නි, උභතොභාගවිමුත්තය, උභතොභාගවිමුත්තයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි උභතොභාගවිමුත්තයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් උභතොභාගවිමුත්තයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
5. සන්දිට්ඨිකධම්මසුත්තං | 5. සන්දිඨිකධම්ම සූත්රය |
46
‘‘‘සන්දිට්ඨිකො ධම්මො සන්දිට්ඨිකො ධම්මො’ති, ආවුසො, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො වුත්තො භගවතා’’ති?
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය චස්ස දිස්වා ආසවා පරික්ඛීණා හොන්ති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො වුත්තො භගවතා නිප්පරියායෙනා’’ති. පඤ්චමං.
|
46
“ඇවැත්නි, සාන්දෘෂ්ටික ධර්මය, සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි, කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික ධර්මයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
6. සන්දිට්ඨිකනිබ්බානසුත්තං | 6. සන්දිඨිකනිබ්බාණ සූත්රය |
47
‘‘‘සන්දිට්ඨිකං
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සන්දිට්ඨිකං නිබ්බානං වුත්තං භගවතා පරියායෙන...පෙ.....
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය චස්ස දිස්වා ආසවා පරික්ඛීණා හොන්ති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, සන්දිට්ඨිකං නිබ්බානං වුත්තං භගවතා නිප්පරියායෙනා’’ති. ඡට්ඨං.
|
47
“ඇවැත්නි, සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණය, සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයිවදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් සාන්දෘෂ්ටික නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
7. නිබ්බානසුත්තං | 7. නිබ්බාණපුච්ඡා සූත්රය |
48
‘‘‘නිබ්බානං
|
48
“ඇවැත්නි, නිර්වාණය, නිර්වාණයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි නිර්වාණයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් නිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
8. පරිනිබ්බානසුත්තං | 8. පරිනිබ්බාණ සූත්රය |
49
‘‘‘පරිනිබ්බානං පරිනිබ්බාන’න්ති...පෙ..... අට්ඨමං.
|
49
“ඇවැත්නි, පරිනිර්වාණය, පරිනිර්වාණයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි පරිනිර්වාණයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් පරිනිර්වාණයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
9. තදඞ්ගනිබ්බානසුත්තං | 9. තදඞ්ගනිබ්බාණ සූත්රය |
50
‘‘‘තදඞ්ගනිබ්බානං
|
50
“ඇවැත්නි, තදඞ්ග නිබ්බාණය, තදඞ්ග නිබ්බාණයයි (ඒ ඒ අඞ්ගයෙන් නිර්වාණය වේයයි, ඒ ඒ අඞ්ගයෙන් නිර්වාණය වේයයි) කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි තදඞ්ග නිබ්බාණයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් තදඞ්ග නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|
10. දිට්ඨධම්මනිබ්බානසුත්තං | 10. දිඨධම්මනිබ්බාණ සූත්රය |
51
‘‘‘දිට්ඨධම්මනිබ්බානං දිට්ඨධම්මනිබ්බාන’න්ති, ආවුසො, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො දිට්ඨධම්මනිබ්බානං වුත්තං භගවතා’’ති?
‘‘ඉධාවුසො, භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්ඛු සබ්බසො නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්පජ්ජ විහරති, පඤ්ඤාය චස්ස දිස්වා ආසවා පරික්ඛීණා හොන්ති. එත්තාවතාපි ඛො, ආවුසො, දිට්ඨධම්මනිබ්බානං වුත්තං භගවතා නිප්පරියායෙනා’’ති. දසමං.
|
51
“ඇවැත්නි, දිඨධම්ම නිබ්බාණය, දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් කොපමණකින් වනාහි දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි කියනු ලැබේද?”
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, චිතර්ක විචාර සහිත විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, පළමුවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“විතර්ක විචාරයන් සන්සිඳීමෙන් තමා තුළ ප්රසාදය ඇති, සිතේ එකඟකම ඇති, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සිතේ එකඟකමින් උපන් ප්රීතිය හා සැපය ඇති, දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ප්රීතියේ නොඇලීමෙන් තුන්වෙනි ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සැප දුක් දෙක නැතිකිරීමෙන් පළමුවම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ අභාවයෙන් දුක් සැප නොවූ (මධ්යස්ථවූ) උපෙක්ෂාස්මෘති පාරිශුද්ධියවූ, චතුර්ත්ථ ධ්යානයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් රූප සංඥාවන් ඉක්ම ප්රතිඝ සංඥාවන් දුරුකිරීමෙන් නානාත්ම සංඥාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ආකාසය අනන්තයයි ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා “විඤ්ඤාණය අනන්තය” යි විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා “කිසිවක් නැත්තේය” යි යන ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වෙසේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය. යම් යම් ආකාරයකින් ඒ (ධ්යාන නම්) ආයතනය වේද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.
“ඇවැත්නි, නැවතද අනිකක් කියමි. මහණතෙම සර්වප්රකාරයෙන් නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා සඤ්ඤාවෙදයිතනිරෝධයට පැමිණ වෙසේද, ඔහුගේ ප්රඥාවෙන් දැක ආශ්රවයෝ ක්ෂය කරණ ලද්දාහු වෙත්ද, යම් යම් ආකාරයකින් ඒ ආයතනය වේද, ඒ ඒ ආකාරයෙන් කයින් ස්පර්ශකොට වෙසේද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පරියායෙන් දිඨධම්ම නිබ්බාණයයි වදාරණ ලද්දේය.”
|