(8) 3. යමකවග්ගො | (8) 3. යමක වර්ගය |
1. පඨමසද්ධාසුත්තං | 1. පඨමසද්ධ භික්ඛු සූත්රය |
71
‘‘සද්ධො
‘‘සද්ධො ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු හොති සීලවා ච, නො ච බහුස්සුතො. එවං සො තෙනඞ්ගෙන අපරිපූරො හොති. තෙන තං අඞ්ගං පරිපූරෙතබ්බං - ‘කින්තාහං සද්ධො ච අස්සං, සීලවා ච, බහුස්සුතො චා’ති. යතො ච ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සද්ධො ච හොති සීලවා ච බහුස්සුතො ච, එවං සො තෙනඞ්ගෙන පරිපූරො හොති.
‘‘සද්ධො
‘‘යතො
|
71
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත්ද, සිල්වත් නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද’ කියායි. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම්ද කියායි. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම් වෙම්ද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද, මෙලෝ වශයෙන් සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලි සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ, සැප සේ ලබන්නේ, නිදුකින් ලබන්නේ නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම් වෙම්ද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද, මෙලෝ වශයෙන් සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලි සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ, සැප සේ ලබන්නේ, නිදුකින් ලබන්නේ වෙම්ද,’ කියාය. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද මෙලෝ වශයෙන් සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලි සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ, සැප සේ ලබන්නේ, නිදුකින් ලබන්නේ වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද, මෙලෝ වශයෙන් සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලි සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ, සැප සේ ලබන්නේ, නිදුකින් ලබන්නේ වේද, ආශ්රවයන් ගෙවීමෙන් නිරාශ්රව (පව් නැති) සිතේ මිදීමටද, නුවණින් මිදීමටද, මේ ආත්මයේ තෙමේ මනාව දැන, අත් දැක, එළඹ නොවෙසේද, මෙසේ හෙතෙම මේ ඒ කරුණින් හෙතෙම අසම්පූර්ණ වූයේ, එහෙයින් කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම් වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද, මෙලෝ වශයෙන් සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලිවූ සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ, සැප සේ ලබන්නේ, නිදුකින් ලබන්නේ වන්නෙම්ද, පව් ගෙවීමෙන් පිරිසිදු සිතේ මිදීමටද, නුවණින් මිදීමටද, මේ ආත්මයේම තෙමේ මනාව දැන, අත් දැක, එළඹ වසන්නෙම්දැයි හෙතෙම ඒ කාරණයෙන් සම්පූර්ණ විය යුතුය.
“මහණෙනි, යම් කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියාද, මෙලොව සැප විහරණ ඇති උසස් සිතිවිලිවූ සතර ධ්යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේද, සැප සේ ලබන්නේද, නිදුකින් ලබන්නේද, පව් ගෙවීමෙන් පිරිසිදු සිතේ මිදීමටද, නුවණින් මිදීමටද, මේ ආත්මයේම තෙමේ මනාව දැන, අත් දැක, එළඹ වෙසේද, හෙතෙම මෙසේ ඒ කාරණයෙන් සම්පූර්ණවූයේ වෙයි.
“මහණෙනි, මේ කරුණු අටින් යුත් භික්ෂුව හාත් පස පහදන්නෙක් වේ. සෑම අයුරින්ම සම්පූර්ණවූවෙක්ද වේ.”
|
2. දුතියසද්ධාසුත්තං | 2. දුතියසද්ධ භික්ඛු සූත්රය |
72
‘‘සද්ධො ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු හොති, නො ච සීලවා. එවං සො තෙනඞ්ගෙන
‘‘සද්ධො ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු හොති සීලවා ච, නො ච බහුස්සුතො...පෙ.... බහුස්සුතො ච, නො ච ධම්මකථිකො...පෙ.... ධම්මකථිකො ච, නො ච පරිසාවචරො...පෙ.... පරිසාවචරො ච, නො ච විසාරදො පරිසාය ධම්මං දෙසෙති
‘‘යතො ච ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සද්ධො ච හොති, සීලවා ච, බහුස්සුතො ච, ධම්මකථිකො ච, පරිසාවචරො ච, විසාරදො ච පරිසාය ධම්මං දෙසෙති. යෙ තෙ සන්තා විමොක්ඛා
|
72
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත්ද, සිල්වත් නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද’ කියායි. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම්ද කියායි. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ නොවේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නෙම් වෙම්ද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද’ කියාය. මහණෙනි, යම් මේ කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශ කොට නොවෙසේද, මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වෙම්ද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශ කොට වෙසෙම්ද,’ කියාය. මහණෙනි යම් කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශ කොට වෙසෙන්නේද, ඒ කරුණින් හෙතෙම සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මෙසේ හෙතෙම මේ කරුණින් සම්පූර්ණ නොවූවෙකි. එහෙයින් ඒ කරුණ සම්පූර්ණ කළ යුතුය. ‘කිමෙක්ද, මම සැදැහැවත් වෙම්ද, සිල්වත් වෙම්ද, බහුශ්රුත වෙම්ද, ධර්ම කථික වෙම්ද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වෙම්ද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වෙම්ද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශ කොට වෙසෙම්ද,’ කියාය. මහණෙනි යම් කරුණෙකින් භික්ෂුව සැදැහැවත් වේද, සිල්වත් වේද, බහුශ්රුත වේද, ධර්ම කථික වේද, පිරිසෙහි හැසිරෙන්නේ වේද, නිර්භයව පිරිසට බණ කියන්නේ වේද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශ කොට වෙසෙන්නේද, පව් ගෙවීමෙන් පිරිසිදු සිතේ මිදීමට, නුවණින් මිදීමට, මේ ආත්මයේ තෙමේ මනාව දැන, අත් දුැක, පැමිණ, නොවෙසේද, මෙසේ හෙතෙම ඒ කරුණින් සම්පූර්ණවූයේ වේ. එහෙයින් කිමෙක්ද මම සැදැහැවත් වන්නෙමි, සිල්වත් වන්නෙමි, බහුශ්රුත වන් නෙමි, ධර්ම කථික වන්නෙමි, පිරිස්හි එළඹෙන්නෙමි, විශාරදව පිරිසට බණ කියන්නෙමි. යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් ශාන්තවූවෝ, මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් ස්පර්ශකොට වසන්නෙම්ද. පව් ගෙවීමෙන් පිරිසිදු සිතේ මිදීමට, නුවණින් මිදීමට, මේ ආත්මයේ තෙමේ මනාව දැන, අත් දුැක, පැමිණ, වසන්නෙම්දැයි ඒ කාරණයෙන් හික්මිය යුතුය.
“මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්ෂුව සැදැහැවත්ද, සිල්වත්ද, බහුශ්රුතද, ධර්ම කථිකද, පිරිස්හි එළඹෙන්නේද, විශාරදව පිරිසට බණ කියන්නේද, යම් ඒ සත්ත්ව කෙනෙක් ශාන්තවූවෝ, මිදුණෝ, රූප ලෝක ඉක්මවා අරූපවූවෝ වෙත්ද, ඔවුන් කයින් කය ස්පර්ශ කොට වෙසෙන්නෝ, පව් ගෙවීමෙන් පිරිසිදු සිතේ මිදීමට, නුවණින් මිදීමට, මේ ආත්මයේ තෙමේ මනාව දැන, අත් දුැක, පැමිණ, වෙසේද, මෙසේ හෙතෙම ඒ කරුණින් සම්පූර්ණවූයේ වේ.
“මහණෙනි, මේ කරුණු අටින් යුත් භික්ෂුව හාත් පස පහදන්නෙක් වේ. සෑම අයුරින්ම සම්පූර්ණවූවෙක්ද වේ.”
|
3. පඨමමරණස්සතිසුත්තං | 3. පඨම මරණසති සූත්රය |
73
එකං සමයං භගවා නාතිකෙ
(නාදිකෙ (සී. ස්යා.), නාටිකෙ (පී.) අ. නි. 6.19) විහරති ගිඤ්ජකාවසථෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘භික්ඛවො’’ති
එවං වුත්තෙ අඤ්ඤතරො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහං ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං, භන්තෙ, එවං හොති - ‘අහො වතාහං රත්තින්දිවං ජීවෙය්යං
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං, භන්තෙ, එවං හොති - ‘අහො වතාහං දිවසං ජීවෙය්යං, භගවතො සාසනං මනසි කරෙය්යං, බහු වත මෙ කතං අස්සා’ති. එවං ඛො අහං, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති.
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං, භන්තෙ, එවං හොති - ‘අහො වතාහං උපඩ්ඪදිවසං ජීවෙය්යං, භගවතො
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං, භන්තෙ, එවං හොති - ‘අහො වතාහං තදන්තරං ජීවෙය්යං යදන්තරං චත්තාරො පඤ්ච ආලොපෙ සඞ්ඛාදිත්වා
(සඞ්ඛරිත්වා (ක.)) අජ්ඣොහරාමි, භගවතො
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි
අඤ්ඤතරොපි ඛො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහම්පි ඛො, භන්තෙ, භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති. ‘‘යථා කථං පන ත්වං, භික්ඛු, භාවෙසි මරණස්සති’’න්ති? ‘‘ඉධ මය්හං භන්තෙ, එවං හොති - ‘අහො වතාහං තදන්තරං ජීවෙය්යං යදන්තරං අස්සසිත්වා වා පස්සසාමි, පස්සසිත්වා වා අස්සසාමි, භගවතො සාසනං මනසි කරෙය්යං, බහු වත මෙ කතං අස්සා’ති. එවං ඛො අහං, භන්තෙ භාවෙමි මරණස්සති’’න්ති.
එවං
‘‘යො ච ඛ්වායං
(යො චායං (ස්යා.), යො ච ඛො යං (ක.)), භික්ඛවෙ, භික්ඛු එවං මරණස්සතිං භාවෙති - ‘අහො වතාහං තදන්තරං ජීවෙය්යං යදන්තරං එකං ආලොපං සඞ්ඛාදිත්වා අජ්ඣොහරාමි, භගවතො සාසනං මනසි කරෙය්යං, බහු වත මෙ කතං අස්සා’ති. යො චායං
(යො පායං (ක.)), භික්ඛවෙ, භික්ඛු එවං මරණස්සතිං භාවෙති - ‘අහො වතාහං තදන්තරං ජීවෙය්යං යදන්තරං අස්සසිත්වා වා පස්සසාමි, පස්සසිත්වා වා අස්සසාමි, භගවතො සාසනං මනසි කරෙය්යං, බහු වත මෙ කතං අස්සා’ති - ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, ‘භික්ඛූ අප්පමත්තා විහරන්ති, තික්ඛං මරණස්සතිං භාවෙන්ති ආසවානං ඛයාය’’’.
‘‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, එවං සික්ඛිතබ්බං - ‘අප්පමත්තා විහරිස්සාම, තික්ඛං මරණස්සතිං භාවයිස්සාම ආසවානං ඛයායා’ති. එවඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, සික්ඛිතබ්බ’’න්ති. තතියං.
|
73
“එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ නාදිකගම්හි ගිඤ්ජකාවසථයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, මරණසතිය වඩන ලද්දේ, බහුල වශයෙන් පුරුදු කරණ ලද්දේ මහත්පල ඇත්තේ වෙයි. මහානිශංස ඇත්තේ වෙයි. නිවණට බැසගත්තේ, නිවණ කෙළවරකොට ඇත්තේ වෙයි.
“මහණෙනි, යුෂ්මත්හු මරණ සතිය වඩව්.” මෙසේ වදාළ කල්හි එක්තරා භික්ෂුවක් මෙය කීයේය. “ස්වාමීනි, මම මරණ සතිය වඩමි.” යනුයි.
“මහණෙනි, යුෂ්මතා කෙසේ වනාහි මරණ සතිය වඩන්නේද ?”
“ස්වාමීනි, මට මෙහි මෙසේ අදහස් වෙයි. ‘මමරෑ දාවල් ජීවත්වන්නෙම් භාග්යවතුන් වහන්සේගේ ධර්මය සිහිකරන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙක. ඒකාන්තයෙන් මා විසින් බොහෝ දේ කරණ ලද්දේය.’ යනුයි. ස්වාමීනි මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.”
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම දවසේ ජීවත් වෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම දවසින් අඩක් ජීවත් වන්නෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය සිහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන් යම් අතරක එකම පිණ්ඩපාතයක් වළඳමි. ඒ අතර ජීවත් වෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක පිණ්ඩපාතයෙන් අඩක් වළඳම්ද, ඒ අතරෙහි ජීවත් වන්නෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක බත් පිඬු හතරක් හෝ පහක් යම්තම් වළඳා කල් යවම්ද, ඒ අතර භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක එක් බත් පිඬක් යම්තම් වළඳා කල් යවම්ද ඒ අතර භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
“අනෙක් භික්ෂුවක්ද භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමිනි, මමත් මරණය සිහි කිරීම භාවිත කෙරෙමි” කියාය.
“භික්ෂුව, ඔබ කෙසේ මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙහිද?” “ස්වාමීනි, මෙහිලා මට අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක ආශ්වාස කොට ප්රශ්වාස කරම්ද, ප්රශ්වාස කොට ආශ්වාස කරම්ද, ඒ අතර භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි.
මෙසේ කී විට භාග්යවතුන් වහන්සේ ඒ භික්ෂූන්ට මෙසේ වදාළහ. මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “ස්වාමීනි, මම මෙසේ මරණ සතිය වඩමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන්ම මම දවසේ ජීවත් වෙම් නම් භාග්යවතුන් වහන්සේගේ ධර්මය මෙණෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන්ම මම දවසින් අඩක් ජීවත් වන්නෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන් මම යම් අතරක එකම පිණ්ඩපාතයක් වළඳමි. ඒ අතර ජීවත් වෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක පිණ්ඩපාතයෙන් අඩක් වළඳම්ද, ඒ අතරෙහි ජීවත් වන්නෙම් නම් භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන්ම මම යම් අතරක බත් පිඬු හතරක් හෝ පහක් යම්තම් වළඳා කල් යවම්ද, ඒ අතර භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ ඒකාන්තයෙන් බොහෝ වන්නේය” යි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, මේ භික්ෂූහු ප්රමාදව වෙසෙත්යයිද, ආශ්රවයන් ගෙවීම පිණිස, මරණය සිහි කිරීම සෙමෙන් භාවිත කරත්යයිද, කියනු ලැබෙත්.
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන් මම යම් අහරක එක් බත් පිඩක් යම්තම් වළඳා කල් යවම්ද, ඒ අතර ජීවත් වන්නෙමි. භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ බොහෝ වන්නේයයි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, යම් මේ භික්ෂුවක්, “අනේ ඇත්තෙන් මම යම් අතරක හුස්ම ඇද පිට කරම්ද, හුස්ම පිටකර ඇද ගනිම්ද, ඒ අතර භාග්යවතුන්ගේ ධර්මය මෙනෙහි කරන්නෙමි. මා විසින් කටයුතු දේ බොහෝ වන්නේයයි මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරේද,
“මහණෙනි, මේ භික්ෂූහු අප්රමාදව වෙසෙත්යයිද, ආශ්රවයන් ගෙවීම පිණිස තියුණු ලෙස මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කෙරෙත්යයිද කියනු ලැබෙත්. මහණෙනි, එබැවින් මෙහි ලා අප්රමාදව වසන්නමු. ආශ්රව ගෙවීම පිණිස තියුණු ලෙස මරණය සිහි කිරීම භාවිතා කරමුයි මෙසේ හික්මිය යුතුය. මෙසේම තොප විසින් හික්මිය යුතුය.
|
4. දුතියමරණස්සතිසුත්තං | 4. දුතිය මරණ සති සූත්රය |
74
එකං
‘‘කථං භාවිතා ච, භික්ඛවෙ, මරණස්සති කථං බහුලීකතා මහප්ඵලා හොති මහානිසංසා අමතොගධා අමතපරියොසානා? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු දිවසෙ නික්ඛන්තෙ රත්තියා පතිහිතාය
(පටිහිතාය (පී.), (අ. නි. 6.20 පස්සිතබ්බං)) ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘බහුකා ඛො මෙ පච්චයා මරණස්ස - අහි වා මං ඩංසෙය්ය, විච්ඡිකො වා මං ඩංසෙය්ය, සතපදී වා මං ඩංසෙය්ය; තෙන මෙ අස්ස කාලකිරියා. සො මම අස්ස
(මමස්ස (අ. නි. 6.20)) අන්තරායො. උපක්ඛලිත්වා වා පපතෙය්යං, භත්තං වා මෙ භුත්තං බ්යාපජ්ජෙය්ය, පිත්තං වා මෙ කුප්පෙය්ය, සෙම්හං වා මෙ කුප්පෙය්ය, සත්ථකා වා මෙ වාතා කුප්පෙය්යුං
‘‘සචෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පච්චවෙක්ඛමානො එවං ජානාති - ‘අත්ථි මෙ පාපකා අකුසලා ධම්මා අප්පහීනා යෙ මෙ අස්සු රත්තිං කාලං කරොන්තස්ස අන්තරායායා’ති, තෙන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා තෙසංයෙව පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං පහානාය අධිමත්තො ඡන්දො ච වායාමො ච උස්සාහො ච උස්සොළ්හී ච අප්පටිවානී ච සති ච සම්පජඤ්ඤඤ්ච කරණීයං.
‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, ආදිත්තචෙලො වා ආදිත්තසීසො වා තස්සෙව චෙලස්ස වා සීසස්ස වා නිබ්බාපනාය අධිමත්තං ඡන්දඤ්ච වායාමඤ්ච උස්සාහඤ්ච උස්සොළ්හිඤ්ච
‘‘සචෙ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පච්චවෙක්ඛමානො එවං ජානාති - ‘නත්ථි මෙ පාපකා අකුසලා ධම්මා අප්පහීනා යෙ මෙ අස්සු රත්තිං කාලං කරොන්තස්ස අන්තරායායා’ති
‘‘ඉධ
‘‘සචෙ
‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, ආදිත්තචෙලො වා ආදිත්තසීසො වා තස්සෙව චෙලස්ස වා සීසස්ස වා නිබ්බාපනාය අධිමත්තං ඡන්දඤ්ච වායාමඤ්ච උස්සාහඤ්ච උස්සොළ්හිඤ්ච අප්පටිවානිඤ්ච සතිඤ්ච සම්පජඤ්ඤඤ්ච කරෙය්ය; එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, තෙන භික්ඛුනා තෙසංයෙව පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං පහානාය අධිමත්තො ඡන්දො ච වායාමො ච උස්සාහො ච උස්සොළ්හී ච අප්පටිවානී ච සති ච සම්පජඤ්ඤඤ්ච කරණීයං.
‘‘සචෙ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පච්චවෙක්ඛමානො එවං ජානාති - ‘නත්ථි මෙ පාපකා අකුසලා ධම්මා අප්පහීනා
|
74
“එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ නාදිකගම්හි ගිඤ්ජකාවසථයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, මරණසතිය වඩන ලද්දේ, බහුල වශයෙන් පුරුදු කරණ ලද්දේ මහත්පල ඇත්තේ වෙයි. මහානිශංස ඇත්තේ වෙයි. නිවණට බැසගත්තේ, නිවණ කෙළවරකොට ඇත්තේ වෙයි.
“මරණ සතිය කෙසේ වඩන ලද්දේ කෙසේ බහුල වශයෙන් පුරුදු කරණ ලද්දේ මහත්ඵල ඇත්තේ වේද ? මහානිශංස ඇත්තේ වේද, නිර්වාණයට බැසගත්තේද, නිර්වාණය කෙළවරකොට ඇත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම දාවල් කාලය ඉක්මගිය කල්හි රාත්රිකාලයෙහි විවේකව හිඳ මෙසේ කල්පනා කරයි. “මාගේ මරණයට බොහෝ කරුණු පැමිණ ඇත. සර්පයකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. ගෝනුස්සෙකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. පත්තෑයකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. එයින් මාගේ මරණය වන්නේය. එය මට අන්තරායක් වන්නේය. මා පැකිලී හෝ වැටේ නම්, මා විසින් අනුභව කරණ ලද බත හෝ වෙනසකට පැමිණියේ නම්, මාගේ පිත හෝ කිපෙන්නේය. සෙම හෝ කිපෙන්නේය. මාගේ ශස්ත්රක නම් වාතය කිපෙන්නේය. එයින් මාගේ මරණය වන්නේය. එය මාගේ අන්තරාය පිණිස වන්නේය.
“එහෙයින් මහණෙනි, භික්ෂුව විසින් මෙසේ කල්පනා කටයුතුයි. ‘මාගේ ලාමකවූ, අප්රහීනවූ, පාප ධර්මයෝ ඇත්තාහ. යම් හේතුවකින් මා රාත්රි කාලයෙහි කාලක්රියා කළේ නම් එය අන්තරාය පිණිස වන්නේය.
“එහෙයින් මහණෙනි, භික්ෂුව විසින් ඒ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස බලවත්වූ කැමැත්තද, ව්යායාමයද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහියද, විමසන නුවණද කටයුතුය. මහණෙනි, හිස ගිනි ගත්තෙක් හෝ, වස්ත්ර ගිනි ගත්තෙක් හෝ, ඒ හිස හෝ වස්ත්ර හෝ නිවීම පිණිස බලවත් කැමැත්තද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහිනුවණද ඇතිව වැඩ කරන්නේය.
“එපරිද්දෙන්ම මහණෙනි, ඒ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස බලවත්වූ කැමැත්තද, ව්යායාමයද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහියද, විමසන නුවණද කටයුතුය. මහණෙනි, ඉදින් වනාහි භික්ෂුතෙම විමසා බලන්නේ මෙසේ දනියි. මාගේ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ නැත. එය ප්රහීන නොවූයේ නම් රාත්රියෙහි කාලක්රියා කරන්නහුට අනතරාය වන්නේය. මහණෙනි, එබැවින් භික්ෂුව විසින් ඒ බලවත් ප්රීතියෙන් වාසය කටයුතුය.රෑ දාවල් කුශල ධර්ඹයන්හි හික්මීම කටයුතුයි.
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම රාත්රිය ඉක්මගිය දවසෙහි විවේකව මෙසේ කල්පනා කරයි.’මාගේ මරණයට බොහෝ කරුණු පැමිණ ඇත. සර්පයකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. ගෝනුස්සෙකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. පත්තෑයකු හෝ මා දෂ්ට කරන්නේය. එයින් මාගේ මරණය වන්නේය. එය මට අන්තරායක් වන්නේය. මා පැකිලී හෝ වැටේ නම්, මා විසින් අනුභව කරණ ලද බත හෝ වෙනසකට පැමිණියේ නම්, මාගේ පිත හෝ කිපෙන්නේය. සෙම හෝ කිපෙන්නේය. මාගේ ශස්ත්රක නම් වාතය කිපෙන්නේය. එයින් මාගේ මරණය වන්නේය. එය මාගේ අන්තරාය පිණිස වන්නේය.
“එහෙයින් මහණෙනි, භික්ෂුව විසින් මෙසේ කල්පනා කටයුතුයි. ‘මාගේ ලාමකවූ, අප්රහීනවූ, පාප ධර්මයෝ ඇත්තාහ. යම් හේතුවකින් මා දාවල් කාලයෙහි කාලක්රියා කළේ නම් එය අන්තරාය පිණිස වන්නේය.
“එහෙයින් මහණෙනි, භික්ෂුව විසින් ඒ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස බලවත්වූ කැමැත්තද, ව්යායාමයද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහියද, විමසන නුවණද කටයුතුය. මහණෙනි, හිස ගිනි ගත්තෙක් හෝ, වස්ත්ර ගිනි ගත්තෙක් හෝ, ඒ හිස හෝ වස්ත්ර හෝ නිවීම පිණිස බලවත් කැමැත්තද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහිනුවණද ඇතිව වැඩ කරන්නේය. එපරිද්දෙන්ම මහණෙනි, ඒ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස බලවත්වූ කැමැත්තද, ව්යායාමයද, උත්සාහයද, මහත් උත්සාහයද, පසු නොබැසීමද, සිහියද, විමසන නුවණද කටයුතුය. මහණෙනි, ඉදින් වනාහි භික්ෂුතෙම විමසා බලන්නේ මෙසේ දනියි. මාගේ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ නැත. එය ප්රහීන නොවූයේ නම් දවාලෙහි කාලක්රියා කරන්නහුට අනතරාය වන්නේය. මහණෙනි, එබැවින් භික්ෂුව විසින් ඒ බලවත් ප්රීතියෙන් වාසය කටයුතුය.රෑ දාවල් කුශල ධර්ඹයන්හි හික්මීම කටයුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි මරණ සතිය වඩන ලද්දේ, බහුල වශයෙන් පුරුදු කරණ ලද්දේ, මහත්ඵල ඇත්තේ වෙයි. මහානිශංස ඇත්තේ නිවණට බැසගත්තේ, නිවණ කෙළවරකොට ඇත්තේද වෙයි.”
|
5. පඨමසම්පදාසුත්තං | 5. සංඛිත්ත අට්ඨ සම්පදා සූත්රය |
75
‘‘අට්ඨිමා
‘‘උට්ඨාතා කම්මධෙය්යෙසු, අප්පමත්තො විධානවා;
සමං කප්පෙති ජීවිකං, සම්භතං අනුරක්ඛති.
‘‘සද්ධො
නිච්චං මග්ගං විසොධෙති, සොත්ථානං සම්පරායිකං.
‘‘ඉච්චෙතෙ අට්ඨ ධම්මා ච, සද්ධස්ස ඝරමෙසිනො;
අක්ඛාතා සච්චනාමෙන, උභයත්ථ සුඛාවහා.
‘‘දිට්ඨධම්මහිතත්ථාය, සම්පරායසුඛාය ච;
එවමෙතං ගහට්ඨානං, චාගො පුඤ්ඤං පවඩ්ඪතී’’ති. පඤ්චමං;
|
75
“මහණෙනි, මේ සම්පත් අටකි. කවර අටක්ද? උත්සාහ සම්පතය, ආරක්ෂා සම්පතය, කල්යාණ මිත්රයන් ඇති බවය, සමවූ ජීවිකාවය, ශ්රද්ධා සම්පතය, ශීල සම්පතය, ත්යාග සම්පතය, ප්රඥා සම්පතය, මහණෙනි, මේ සම්පත් අටයි.
(1) “අප්රමාද ඇත්තේ, කර්මාන්ත කරණ තන්හි උට්ඨාන වීර්ය්යයෙන් යුක්තවුයේද, කර්මාන්ත විධාන කිරීමෙන් යුක්තවූයේ වේද, ජීවිකා වෘත්තිය සමකොට පවත්වාද, රැස් කරණ ලද්දක් රක්ෂා කෙරේද, ශ්රද්ධා ඇත්තේද, ශීලයෙන් යුක්තවූයේද, වචන දන්නේද, පහවූ මසුරු මල ඇත්තේද, පරලෙව්හි විපාක දීම් ඇති, සැපයට හේතුවූ මාර්ගය නිතර පිරිසිදු කෙරේද?
(2) මෙසේ මේ අට කාරණයෝ ගෘහ වාසයෙන් යුක්තවූ සැදැහැවතාහට දෙලොව සැප ගෙන දෙන්නේයයි සත්ය නම් ඇති ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුය. මෙසේ ගෘහස්තයන්ට ත්යාගය තෙමේද මේ ආත්මයෙහි සැප පිණිසද පරලොව සැප පිණිසද පවතී. මේ සෙසු පිනද ප්රකාරයෙන් වැඩේයයි වදාළ සේක”
|
6. දුතියසම්පදාසුත්තං | 6. විත්ථත අට්ඨ සම්පදා සූත්රය |
76
‘‘අට්ඨිමා
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, ආරක්ඛසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, කුලපුත්තස්ස භොගා හොන්ති උට්ඨානවීරියාධිගතා
‘‘කතමා
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, සමජීවිතා? ඉධ, භික්ඛවෙ, කුලපුත්තො ආයඤ්ච භොගානං විදිත්වා වයඤ්ච භොගානං විදිත්වා සමං ජීවිකං කප්පෙති නාච්චොගාළ්හං නාතිහීනං - ‘එවං මෙ ආයො වයං පරියාදාය ඨස්සති, න ච මෙ වයො ආයං පරියාදාය ඨස්සතී’ති. සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, තුලාධාරො වා තුලාධාරන්තෙවාසී වා තුලං පග්ගහෙත්වා ජානාති - ‘එත්තකෙන වා ඔනතං, එත්තකෙන
‘‘කතමා
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, සීලසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, කුලපුත්තො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති...පෙ.... සුරාමෙරයමජ්ජපමාදට්ඨානා පටිවිරතො හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සීලසම්පදා.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, චාගසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, කුලපුත්තො විගතමලමච්ඡෙරෙන චෙතසා අගාරං අජ්ඣාවසති...පෙ.... යාචයොගො දානසංවිභාගරතො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, චාගසම්පදා.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤාසම්පදා? ඉධ
‘‘උට්ඨාතා කම්මධෙය්යෙසු, අප්පමත්තො විධානවා;
සමං කප්පෙති ජීවිකං, සම්භතං අනුරක්ඛති.
‘‘සද්ධො
නිච්චං මග්ගං විසොධෙති, සොත්ථානං සම්පරායිකං.
‘‘ඉච්චෙතෙ අට්ඨ ධම්මා ච, සද්ධස්ස ඝරමෙසිනො;
අක්ඛාතා සච්චනාමෙන, උභයත්ථ සුඛාවහා.
‘‘දිට්ඨධම්මහිතත්ථාය, සම්පරායසුඛාය ච;
එවමෙතං ගහට්ඨානං, චාගො පුඤ්ඤං පවඩ්ඪතී’’ති. ඡට්ඨං;
|
76
“මහණෙනි, මේ සම්පත් අටකි. කවර අටක්ද? උත්සාහ සම්පතය, ආරක්ෂා සම්පතය, කල්යාණ මිත්රයන් ඇති බවය, සමවූ ජීවිකාවය, ශ්රද්ධා සම්පතය, ශීල සම්පතය, ත්යාග සම්පතය, ප්රඥා සම්පතය, මහණෙනි, මේ සම්පත් අටයි.
(1) “අප්රමාද ඇත්තේ, කර්මාන්ත කරණ තන්හි උට්ඨාන වීර්ය්යයෙන් යුක්තවුයේද, කර්මාන්ත විධාන කිරීමෙන් යුක්තවූයේ වේද, ජීවිකා වෘත්තිය සමකොට පවත්වාද, රැස් කරණ ලද්දක් රක්ෂා කෙරේද, ශ්රද්ධා ඇත්තේද, ශීලයෙන් යුක්තවූයේද, වචන දන්නේද, පහවූ මසුරු මල ඇත්තේද, පරලෙව්හි විපාක දීම් ඇති, සැපයට හේතුවූ මාර්ගය නිතර පිරිසිදු කෙරේද?
(2) මෙසේ මේ අට කාරණයෝ ගෘහ වාසයෙන් යුක්තවූ සැදැහැවතාහට දෙලොව සැප ගෙන දෙන්නේයයි සත්ය නම් ඇති ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුය. මෙසේ ගෘහස්තයන්ට ත්යාගය තෙමේද මේ ආත්මයෙහි සැප පිණිසද පරලොව සැප පිණිසද පවතී. මේ සෙසු පිනද ප්රකාරයෙන් වැඩේයයි වදාළ සේක”
“මහණෙනි, උත්සාහ සම්පත්තිය කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි කුලපුත්ර තෙමේ යම් කර්මාන්තයකින්, ගොවිතැනින්, වෙළඳාමෙන් හෝ, ගව පාලනයෙන් හෝ, ධනු ශිල්පයෙන් හෝ, රාජ පුරුෂ භාවයෙන් හෝ, ශිල්පයකින් හෝ ජීවිකාව කරයිද, එහි දක්ෂවූයේ, කම්මැලි නොවූයේ, ඊට උපාය සිතීමෙන් යුක්තවූයේ වේද, කරන්නට සුදුසුවූයේ, නියම කිරීමට සුදුසුවූයේ වේද, මහණෙනි, මේ උත්සාහ සම්පත්තියයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ආරක්ෂා සම්පත්තිය කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි කුල පුත්රයාට උඨාන වීර්ය්යයෙන් ලත්, අතේ ශක්තියෙන් පුරුදු ඩහදිය සෙලවුන, ධාර්මිකවූ දැහැමින් ලත් යම් වස්තු කෙනෙක් ඇද්ද, ඒ වස්තු කිමෙක්ද, රජවරු නොගන්නාහු නම්, සොරු නොගන්නාහු නම්, ගින්නෙන් විනාශ නොවන්නේ නම්, දියට ගසාගෙන නොයන්නාහු නම්, බලෙන් දඩ වශයෙන් නොගන්නාහු නම් යෙහෙකැයි ආරක්ෂා කරයි. මහණෙනි, මේ ආරක්ෂා සම්පදාවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කළ්යාණ මිත්ර බව කවරේද, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි කුලපුත්රතෙම යම් ගමක හෝ නියම් ගමක හෝ වාසය කරයිද, ඒ යම් ශ්රද්ධාවෙන් යුත්, ශීලයෙන් යුත්, ශීලයෙන් යුත්, ත්යාගයෙන් යුත්, ප්රඥාවෙන් යුත්, ගෘහපතියෙක් හෝ, ගෘහපති පුත්රයෙක් හෝ, වැඩිමහළු ස්වභාව ඇති තරුණයෙක් හෝ, වැඩිමහළු ස්වභාව ඇති වැඩිමහල්ලෙක් හෝ වෙත්ද, ඔවුන් සමග ආශ්රය කරයිද, සාකච්ඡා කරයිද, කථාවට පැමිණෙයිද,
“යම්බඳු ශ්රද්ධාවන්තයන්ගේ ශ්රද්ධාවට අනුව හික්මෙයිද, යම්බඳු සිල්වතුන්ගේ ශීලයට අනුව හික්මෙයිද, යම්බඳු ත්යාගවන්තයන්ගේ ත්යාගයට අනුව හික්මෙයිද, යම්බඳු ප්රඥාවන්තයන්ගේ ප්රඥාවට අනුව හික්මෙයිද, මහණෙනි, මේ කළ්යාණ මිත්ර භාවයයි.
“මහණෙනි, සමජීවික බව කවරේද, ව්යග්ඝපජ්ජය, මේ ලෝකයෙහි කුලපුත්රතෙම වස්තූන්ගේ අයද දැන, වස්තූන්ගේ වැයද දැන, සමව දිවි පවත්වාද, වැඩි වියදම් නැත්තේද, ඉතා අඩු වියදම්ද නැත්තේද, මෙසේ මාගේ අය වැය මැඩගෙන සිටී. මාගේ වැය, අය මැඩගෙන නොසිටී කියායි.
“මහණෙනි, වෙළෙන්දෙක් හෝ, වෙළෙන්දෙකුගේ අතවැස්සෙක් හෝ, තරාදියක් ගෙන මෙපමණකින් පහත්වූයේය, මෙපමණකින් උස්වූයේයයි දනියි. මහණෙනි, මෙසේ කුලපුත්ර තෙම වස්තූන්ගේ අයද දැන, වස්තූන්ගේ වැයද දැන, ඉතා වැඩිත් නැතිව, ඉතා අඩුත් නැතිව, සමව ජීවිකාව කරයි. මෙසේ මාගේ අය, වැය මැඩගෙන සිටී. වැය, අය මැඩගෙන නොසිටීයයි සමව ජීවිකාව කරයිද,
“මහණෙනි, ඉදින් මේ කුලපුත්ර තෙමේ අය අඩු වූයේම මහත් ජීවිකාවක් කරයි. ඔහුට මේ කුලපුත්ර තෙමේ දිඹුල් කන්නාක් මෙන් භෝගයන් කායයි කියන්නෝ කියත්. ව්යග්ඝපජ්ජය, ඉදින් මේ කුල පුත්ර තෙමේ බොහෝ අය ඇත්තේම දුකසේ ජීවිකාව කරයිද, මේ කුලපුත්ර තෙම වස්තුව තිබෙද්දීත් නොකා මැරෙන්නේයයි කියන්නෝ වෙත්. ව්යග්ඝපජ්ජය, යම් කලෙක පටන් මේ කුලපුත්ර තෙම වස්තූන්ගේ අයද දැන, වැයද දැන, සමව ජීවිකාව කරයිද, ඉතා වැඩියත්, ඉතා අඩුවත් නොකරයිද, මෙසේ මාගේ අය, වැය මැඩගෙන සිටී. වැයම, අය මැඩගෙන නොසිටියි. ව්යග්ඝපජ්ජය, මේ සම ජීවිකාවයි.
“මහණෙනි, මෙසේ උපන්නාවූ භෝගයන්ට විනාශමුඛ සතරක් වෙත්. ස්ත්රීන් කෙරෙහි ලොල් බව, සුරාවෙහි ලොල් බව, සූදුවෙහි ලොල් බව, පවිටු මිත්රයන්, පවිටු යහලුවන්, පවට නැමීම ඇති බව යන සතරයි. ව්යග්ඝපජ්ජය, යම්සේ මහත් විලක පිරෙන දොරටු සතරක් වෙත්ද, පුරුෂයෙක් තෙම එහි පිරෙන දොරටු ඇද්ද, එය වසන්නේය. පිටවෙන මුඛ වෙත්ද, ඒවා හරින්නේය. වර්ෂාවද යහපත්කොට නොවසින්නේය. මහණෙනි, මෙසේ ඒ විල පිරිහීමක්ම කැමති විය යුතුය. වැඩීමක් කැමති නොවිය යුතුය.
“මහණෙනි, එසේම මහණෙනි, වෙළෙන්දෙක් හෝ, වෙළෙන්දෙකුගේ අතවැස්සෙක් හෝ, තරාදියක් ගෙන මෙපමණකින් පහත්වූයේය, මෙපමණකින් උස්වූයේයයි දනියි. මහණෙනි, මෙසේ කුලපුත්ර තෙම වස්තූන්ගේ අයද දැන, වස්තූන්ගේ වැයද දැන, ඉතා වැඩිත් නැතිව, ඉතා අඩුත් නැතිව, සමව ජීවිකාව කරයි. මෙසේ මාගේ අය, වැය මැඩගෙන සිටී. වැය, අය මැඩගෙන නොසිටීයයි සමව ජීවිකාව කරයිද, ව්යග්ඝපජ්ජය, මෙසේ උපන් භෝගයන්ගේ අය මාර්ග සතරක් වෙත්. ස්ත්රී ලොල් නොවීම, සුරා ලොල් නොවිම, සූදුවෙහි ලොල් නොවීම, යහපත් මිත්රයන් ඇති බව, යහපත් යහළුවන් ඇති බව, යහපතුන්ට නැමෙන බව යන සතරයි. මහණෙනි, මහත් විලෙක පිරෙන දොර සතරක් වෙත්ද, පිටවෙන දොරටු සතරක් ඇද්ද, ඒවා වසත්ද, වර්ෂාවද යහපත් සේ ධාරා හෙලයිද, මහණෙනි, එසේ මහත් විලේ වැඩීමක්ම කැමති විය යුතුයි. පිරිහීමක් කැමති නොවිය යුතුයි. මහණෙනි, එසේම මෙසේ උපන් වස්තූන්ට මෙසේ පිරෙන දොරටු සතරක් වෙත්ද, ස්ත්රී ලොල් නොවේද, සුරා ලොල් නොවේද, සූදුවෙහි ලොල් නොවේද, යහපත් මිත්රයන් ඇති බව, යහපත් යහළුවන් ඇති බව, යහපතුන්ට නැමෙන බව යන සතරයි. මහණෙනි, මේ ධර්ම සතර කුලපුත්රයාට මෙලොව හිත පිණිස පවතිත්, මෙලොව සැප පිණිස පවතිත්.
“මහණෙනි, ධර්ම සතරක් කුල පුත්රයාට පරලොව හිත පිණිස, පරලොව සැප පිණිස පවතිත්. කිනම් සතරක්ද යත්, ශ්රද්ධා සම්පත්තිය, සීල සම්පත්තිය, ත්යාග සම්පත්තිය, ප්රඥා සම්පත්තිය, යන සතරය. ව්යග්ඝපජ්ජය, ශ්රද්ධා සම්පත්තිය කවරේද, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි කුලපුත්ර තෙම ශ්රද්ධාවත් වේද, තථාගතයන් වහන්සේගේ බුද්ධත්වය අදහයිද, ඒ භාග්යවතුන් වහන්සේ මේ කාරණයෙන්ද අර්හත්ය, සම්යක් සම්බුද්ධය, විද්යාචරණයන්ගෙන් යුක්තය, සුගතය, ලෝකය දත්තේය. පුරුෂයන් දමනය කරන ශ්රේෂ්ඨ උත්තමයාය, දෙවි මිනිසුන්ගේ ශාස්තෲවරයාය, බුද්ධය, භාග්ය ඇත්තේයයි තථාගතයන් වහන්සේ සිහිකරයි. මහණෙනි, මේ ශ්රද්ධා සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය කවරේද? ව්යග්ඝපජ්ජය, මේ ලෝකයෙහි ක්රලපුත්ර තෙම ප්රාණඝාතයෙන් වැළකුණේ වේද, අදත්තාදානයෙන් වැළකුණේ වේද, කාමමිත්ථ්යාචාරයෙන් වැළකුණේ වේද, මුසාවාදයෙන් වැළකුණේ වේද, මදයට හා ප්රමාදයට කරුණුවූ රහමෙර පානයෙන් වැළකුණේ වේද, මහණෙනි, මේ සීල සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ත්යාග සම්පත්තිය කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි කුලපුත්ර තෙම ත්යාගය පිණිස මුදන ලද්දේ, සෝදන ලද අත් ඇත්තේ, පරිත්යාගයෙහි යෙදුනේ, ඉල්වීමට සුදුසු වූයේ බෙදා දීමෙහි ඇලුනේ වේද, මහණෙනි, මේ ත්යාග සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
|
7. ඉච්ඡාසුත්තං | 7. නිරායත්තවුත්තිච්ඡා සූත්රය |
77
තත්ර
(අ. නි. 8.61) ‘‘අට්ඨිමෙ, ආවුසො, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ අට්ඨ? ඉධාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො උට්ඨහති, ඝටති, වායමති ලාභාය. තස්ස උට්ඨහතො, ඝටතො, වායමතො ලාභාය ලාභො නුප්පජ්ජති. සො තෙන අලාභෙන සොචති කිලමති පරිදෙවති, උරත්තාළිං කන්දති, සම්මොහං ආපජ්ජති. අයං වුච්චතාවුසො, ‘භික්ඛු ඉච්ඡො විහරති ලාභාය, උට්ඨහති, ඝටති
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො උට්ඨහති, ඝටති, වායමති ලාභාය. තස්ස උට්ඨහතො ඝටතො වායමතො ලාභාය ලාභො උප්පජ්ජති. සො තෙන
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය. තස්ස අනුට්ඨහතො, අඝටතො, අවායමතො ලාභාය ලාභො නුප්පජ්ජති. සො තෙන අලාභෙන සොචති කිලමති පරිදෙවති, උරත්තාළිං කන්දති, සම්මොහං ආපජ්ජති. අයං වුච්චතාවුසො, ‘භික්ඛු ඉච්ඡො විහරති ලාභාය, න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය, න ච ලාභී, සොචී ච පරිදෙවී ච, චුතො ච සද්ධම්මා’’’.
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය. තස්ස අනුට්ඨහතො, අඝටතො, අවායමතො
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො උට්ඨහති, ඝටති, වායමති ලාභාය. තස්ස උට්ඨහතො, ඝටතො, වායමතො ලාභාය, ලාභො නුප්පජ්ජති. සො තෙන අලාභෙන න සොචති න කිලමති
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො උට්ඨහති, ඝටති, වායමති ලාභාය. තස්ස උට්ඨහතො, ඝටතො, වායමතො ලාභාය, ලාභො උප්පජ්ජති. සො තෙන ලාභෙන න මජ්ජති න පමජ්ජති න පමාදමාපජ්ජති. අයං වුච්චතාවුසො, ‘භික්ඛු ඉච්ඡො විහරති ලාභාය, උට්ඨහති, ඝටති, වායමති ලාභාය, ලාභී ච, න ච මදී න ච පමාදී, අච්චුතො ච සද්ධම්මා’’’.
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය. තස්ස අනුට්ඨහතො, අඝටතො, අවායමතො ලාභාය, ලාභො නුප්පජ්ජති. සො තෙන අලාභෙන න සොචති න කිලමති න පරිදෙවති, න උරත්තාළිං කන්දති, න සම්මොහං ආපජ්ජති. අයං වුච්චතාවුසො, ‘භික්ඛු ඉච්ඡො විහරති ලාභාය, න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය, න ච ලාභී, න ච සොචී න ච පරිදෙවී, අච්චුතො ච සද්ධම්මා’’’.
‘‘ඉධ පනාවුසො, භික්ඛුනො පවිවිත්තස්ස විහරතො නිරායත්තවුත්තිනො ඉච්ඡා උප්පජ්ජති ලාභාය. සො න උට්ඨහති, න ඝටති, න වායමති ලාභාය. තස්ස අනුට්ඨහතො, අඝටතො, අවායමතො ලාභාය, ලාභො උප්පජ්ජති. සො තෙන ලාභෙන න මජ්ජති න පමජ්ජති න පමාදමාපජ්ජති. අයං වුච්චතාවුසො
|
77
“එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ, “ඇවැත් භික්ෂූනි,” යි භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. ඒ භික්ෂූහු, “ඇවැත්නි,” යි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්රයන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්හ. ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්රයන් වහන්සේ මෙය වදාළහ.
“ඇවැත්නි, ලෝකයෙහි මේ පුද්ගලයෝ අට දෙනෙක් ඇත්තාහ.
“කවර අට දෙනෙක්ද යත්? ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස ගැටෙයි. වෑයම් කරයි. නැගිටියි. ලාභය පිණිස ගැටෙන්නාවූ, වෑයම් කරන්නාවූ, නැගිටින්නාවූ, ඔහුට ලාභය නූපදියි. හෙතෙම ඒ අලාභයෙන් ශෝකවෙයි. ක්ලාන්ත වෙයි. වැළපෙයි. ලෙහි අත ගසා හඬයි. සිහි මුළා බවට පැමිණෙයි. මහණෙනි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය නොලබන්නේ ශෝක කෙරෙයි. වැළපෙයි. හෙතෙම සද්ධර්මයෙන් හෙවත් ශාසනයෙන්ද චුතවූයේයයි කියයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. ඔහුට ලාභය උපදියි. හෙතෙම ඒ ලාභයෙන් මත්වෙයි. විශේෂයෙන් මත්වෙයි. ප්රමාදයට පැමිණෙයි. ඇවැත්නි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය ඇති මදය හෙවත් ලාභයෙන් මත් ගතිය ඇති, ප්රමාදය ඇති ඔහුට ලාභය නූපදියි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස නොනැගිටියි. නොගැටෙයි. වෑයම් නොකරයි. ලාභය පිණිස නොනැගිටින්නාවූ, නොගැටෙන්නාවූ, වෑයම් නොකරන්නාවූ, ඔහුට ලාභය නූපදියි. ලාභය පිණිස නොනැගිටීද, නොගැටේද, වෑයම් නොකෙරේද, ලාභය නැති, ශෝක ඇති, වැළපීම් ඇති, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය නොලබන්නේ ශෝක කෙරෙයි. වැළපෙයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස නොනැගිටියි. නොගැටෙයි. වෑයම් නොකරයි. ලාභය පිණිස නොනැගිටින්නාවූ, ඔහුට ලාභය උපදියි. හෙතෙම ඒ ලාභයෙන් මත්වෙයි. විශේෂයෙන් මත්වෙයි. ප්රමාදයට පැමිණෙයි. ඇවැත්නි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය ඇති මදය හෙවත් ලාභයෙන් මත් ගතිය ඇති, ප්රමාදය ඇති හෙතෙම ලාභය පිණිස නොනැගිටියි. නොගැටෙයි. වෑයම් නොකරයි. ලාභය ඇති, මදය ඇති, ප්රමාදය ඇති, හෙතෙම සද්ධර්මයෙන් හෙවත් ශාසනයෙන්ද චුතවූයේයයි කියයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස ගැටෙයි. වෑයම් කරයි. නැගිටියි. ලාභය පිණිස ගැටෙන්නාවූ, වෑයම් කරන්නාවූ, නැගිටින්නාවූ, ඔහුට ලාභය නූපදියි. හෙතෙම ඒ අලාභයෙන් ශෝක නොකරයි. ක්ලාන්ත නොවෙයි. නොවැළපෙයි. ලෙහි අත් ගසා නොහඬයි. සිහි මුළා බවට නොපැමිණෙයි. ඇවැත්නි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය නැත්තේ, ශෝක නැත්තේ, වැළපීම් නැත්තේ, සද්ධර්මයෙන් හෙවත් ශාසනයෙන්ද චුත නොවූයේයයි කියයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස ගැටෙයි. වෑයම් කරයි. නැගිටියි. ලාභය පිණිස ගැටෙන්නාවූ, වෑයම් කරන්නාවූ, නැගිටින්නාවූ, ඔහුට ලාභය උපදියි. හෙතෙම ඒ ලාභයෙන් මත් නොවෙයි. විශේෂයෙන් මත් නොවෙයි. ප්රමාදයට නොපැමිණෙයි. ඇවැත්නි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නැගිටීද, ගැටේද, වෑයම් කෙරේද, ලාභය ඇති, මදය නැති, ප්රමාදය නැති, හෙතෙම සද්ධර්මයෙන්ද චුත නොවූයේයයි කියයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභයෙන් නොනැගිටියි. නොගැටෙයි. වෑයම් නොකරයි. ලාභය පිණිස නොනැගිටින්නාවූ, නොගැටෙන්නාවූ, වෑයම් නොකරන්නාවූ, ඔහුට ලාභය නූපදියි. හෙතෙම ඒ අලාභයෙන් ශෝක නොකරයි. ක්ලාන්ත නොවෙයි. නොවැළපෙයි. ලෙහි අත් ගසා නොහඬයි. සිහි මුළා බවට නොපැමිණෙයි. මහණෙනි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නොනැගිටීද, නොගැටේද, වෑයම් නොකෙරේද, ලාභය නැති, ශොක නැති, වැළපීම් නැති, හෙතෙම සද්ධර්මයෙන්ද චුත නොවූයේයයි කියයි.
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි උසස් විවේකයෙන් යුතු, නිදහස් පැවතුම් ඇති භික්ෂුවට ලාභය ලැබීම පිණිස අදහසක් උපදියි. හෙතෙම ලාභය පිණිස නොනැගිටියි. නොගැටෙයි. වෑයම් නොකරයි. ලාභය පිණිස නොනැගිටින්නාවූ, නොගැටෙන්නාවූ, වෑයම් නොකරන්නාවූ, ඔහුට ලාභය උපදියි. හෙතෙම ඒ ලාභයෙන් මත් නොවෙයි. විශේෂයෙන් මත් නොවෙයි. ප්රමාදයට නොපැමිණෙයි. මහණෙනි, මේ භික්ෂුව ලාභයට ආශා ඇතිව වාසය කෙරේද, ලාභය පිණිස නොනැගිටීද, නොගැටේද, වෑයම් නොකෙරේද, ලාභ ඇති, මත් ගතිය නැති, ප්රමාදය නැති, හෙතෙම සද්ධර්මයෙන්ද චුත නොවූයේයයි කියයි. ඇවැත්නි, මේ පුද්ගලයෝ අට දෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ.”
|
8. අලංසුත්තං | 8. ඛිප්පනීසන්ති සූත්රය |
78
(අ. නි. 8.62) තත්ර
‘‘පඤ්චහාවුසො, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අත්තනො, අලං පරෙසං. කතමෙහි පඤ්චහි? ඉධාවුසො, භික්ඛු න හෙව ඛො ඛිප්පනිසන්ති ච හොති කුසලෙසු ධම්මෙසු; සුතානඤ්ච ධම්මානං ධාරණජාතිකො හොති; ධාතානඤ්ච ධම්මානං අත්ථූපපරික්ඛිතා හොති; අත්ථමඤ්ඤාය ධම්මමඤ්ඤාය ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නො ච හොති; කල්යාණවාචො ච හොති...පෙ.... සන්දස්සකො ච හොති...පෙ.... සබ්රහ්මචාරීනං. ඉමෙහි
‘‘චතූහාවුසො, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අත්තනො, නාලං පරෙසං
‘‘චතූහාවුසො
‘‘තීහාවුසො, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අත්තනො, නාලං පරෙසං. කතමෙහි තීහි? ඉධාවුසො, භික්ඛු න හෙව ඛො ඛිප්පනිසන්ති ච හොති කුසලෙසු ධම්මෙසු; සුතානඤ්ච ධම්මානං ධාරණජාතිකො
‘‘තීහාවුසො
‘‘ද්වීහාවුසො, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අත්තනො, නාලං පරෙසං. කතමෙහි ද්වීහි? ඉධාවුසො, භික්ඛු න හෙව ඛො ඛිප්පනිසන්ති ච හොති කුසලෙසු ධම්මෙසු; නො ච සුතානං ධම්මානං ධාරණජාතිකො හොති; ධාතානඤ්ච ධම්මානං අත්ථූපපරික්ඛිතා හොති; අත්ථමඤ්ඤාය ධම්මමඤ්ඤාය ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නො ච හොති; නො ච කල්යාණවාචො හොති...පෙ.... නො ච සන්දස්සකො හොති...පෙ.... සබ්රහ්මචාරීනං. ඉමෙහි ඛො, ආවුසො, ද්වීහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අත්තනො, නාලං පරෙසං.
‘‘ද්වීහාවුසො
|
78
“එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ, “ඇවැත් භික්ෂූනි,” යි භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. ඒ භික්ෂූහු, “ඇවැත්නි,” යි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්රයන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්හ. ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්රයන් වහන්සේ මෙය වදාළහ.
(2 - 15 මේ ඡේද මේ නිකායේ 7 වර්ගයේ 27 සූත්රයේ 1 ඡේදය මෙන් වෙත්. “මහණෙනි” වෙනුවට “ඇවැත්නි” යෙදිය යුතුයි.)
|
9. පරිහානසුත්තං | 9. සෙඛපරිහානි සූත්රය |
79
‘‘අට්ඨිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො පරිහානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ අට්ඨ? කම්මාරාමතා, භස්සාරාමතා, නිද්දාරාමතා, සඞ්ගණිකාරාමතා, ඉන්ද්රියෙසු අගුත්තද්වාරතා, භොජනෙ අමත්තඤ්ඤුතා, සංසග්ගාරාමතා, පපඤ්චාරාමතා - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, අට්ඨ ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො පරිහානාය සංවත්තන්ති.
‘‘අට්ඨිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො අපරිහානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ අට්ඨ? න කම්මාරාමතා, න භස්සාරාමතා, න නිද්දාරාමතා, න සඞ්ගණිකාරාමතා, ඉන්ද්රියෙසු ගුත්තද්වාරතා, භොජනෙ මත්තඤ්ඤුතා, අසංසග්ගාරාමතා, නිප්පපඤ්චාරාමතා - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, අට්ඨ ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො අපරිහානාය සංවත්තන්තී’’ති. නවමං.
|
79
“මහණෙනි, මේ කරුණු අට හික්මෙන (රහත් නොවූ) භික්ෂුහට පිරිහීම පිණිස පවතී.
“කවර අටක්ද යත්? කටයුතුවල ඇලී සිටීමය. කථාවෙහි ඇලී සිටීමය, නින්දෙහි ඇලී සිටීමය. කාණ්ඩ ගැසීමෙහි ඇලී සිටීමය, ඉඳුරන්හි දොර නොරක්නා ලද බවය. අහරෙහි පමණ නොදන්නා බවය. සම්බන්ධයන්හි ඇලී සිටීමය, පමාවෙහි ඇලී සිටීමය. මහණෙනි, මේ කරුණු අට හික්මෙන (රහත් නොවූ) භික්ෂුහට පිරිහීම පිණිස පවතී.
“මහණෙනි, මේ කරුණු අට හික්මෙන (රහත් නොවූ) භික්ෂුහට නොපිරිහීම පිණිස පවතී.
“කවර අටක්ද යත්? කටයුතුවල ඇලී නොසිටීමය. කථාවෙහි ඇලී නොසිටීමය, නින්දෙහි ඇලී නොසිටීමය. කාණ්ඩ ගැසීමෙහි ඇලී නොසිටීමය, ඉඳුරන්හි රක්නා ලද දොර ඇති බවය. අහරෙහි පමණ දන්නා බවය. සම්බන්ධයන්හි නොඇලීමය, ප්රමාදයෙහි නොඇලීමය. මහණෙනි, මේ කරුණු අට හික්මෙන (රහත් නොවූ) භික්ෂුහට නොපිරිහීම පිණිස පවතී.
|
10. කුසීතාරම්භවත්ථුසුත්තං | 10. කුසීතවත්ථු සූත්රය |
80
(දි. නි. 3.334, 358) ‘‘අට්ඨිමානි
‘‘පුන
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා මග්ගො ගතො හොති. තස්ස එවං හොති - ‘අහං ඛො මග්ගං අගමාසිං. මග්ගං ඛො පන මෙ ගච්ඡන්තස්ස කායො කිලන්තො. හන්දාහං නිපජ්ජාමී’ති. සො නිපජ්ජති, න වීරියං ආරභති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය. ඉදං භික්ඛවෙ, චතුත්ථං කුසීතවත්ථු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගාමං වා නිගමං වා පිණ්ඩාය චරන්තො න ලභති ලූඛස්ස වා පණීතස්ස වා භොජනස්ස යාවදත්ථං පාරිපූරිං. තස්ස එවං හොති
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො උප්පන්නො හොති අප්පමත්තකො ආබාධො. තස්ස එවං හොති
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිලානා වුට්ඨිතො
(අ. නි. 6.16 සුත්තවණ්ණනා ටීකා ඔලොකෙතබ්බා) හොති අචිරවුට්ඨිතො ගෙලඤ්ඤා. තස්ස එවං හොති - ‘අහං ඛො ගිලානා වුට්ඨිතො අචිරවුට්ඨිතො ගෙලඤ්ඤා. තස්ස මෙ කායො දුබ්බලො අකම්මඤ්ඤො. හන්දාහං නිපජ්ජාමී’ති
(දී. නි. 3.335, 358) ‘‘අට්ඨිමානි
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා කම්මං කතං හොති. තස්ස එවං හොති - ‘අහං ඛො කම්මං අකාසිං. කම්මං ඛො පනාහං කරොන්තො නාසක්ඛිං බුද්ධානං සාසනං මනසි කාතුං. හන්දාහං වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’ති. සො වීරියං ආරභති. ඉදං, භික්ඛවෙ, දුතියං ආරම්භවත්ථු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා මග්ගො ගන්තබ්බො හොති. තස්ස එවං හොති - මග්ගො ඛො මෙ ගන්තබ්බො භවිස්සති. මග්ගං ඛො පන මෙ ගච්ඡන්තෙන න සුකරං බුද්ධානං සාසනං මනසි කාතුං. හන්දාහං වීරියං...පෙ.... ඉදං, භික්ඛවෙ, තතියං ආරම්භවත්ථු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා මග්ගො ගතො හොති. තස්ස එවං හොති - අහං ඛො මග්ගං
‘‘පුන
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො උප්පන්නො හොති අප්පමත්තකො ආබාධො. තස්ස එවං හොති - උප්පන්නො ඛො මෙ අයං අප්පමත්තකො ආබාධො. ඨානං ඛො පනෙතං විජ්ජති යං මෙ ආබාධො පවඩ්ඪෙය්ය. හන්දාහං පටිකච්චෙව වීරියං ආරභාමි...පෙ.... ඉදං, භික්ඛවෙ, සත්තමං ආරම්භවත්ථු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිලානා වුට්ඨිතො හොති අචිරවුට්ඨිතො ගෙලඤ්ඤා. තස්ස එවං හොති - ‘අහං ඛො ගිලානා වුට්ඨිතො අචිරවුට්ඨිතො ගෙලඤ්ඤා. ඨානං ඛො පනෙතං විජ්ජති යං මෙ ආබාධො පච්චුදාවත්තෙය්ය. හන්දාහං පටිකච්චෙව වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’ති. සො වීරියං ආරභති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය. ඉදං, භික්ඛවෙ, අට්ඨමං ආරම්භවත්ථු. ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, අට්ඨ ආරම්භවත්ථූනී’’ති. දසමං.
|
80
“මහණෙනි, මේ කුසීත වස්තූහු (කම්මැලිකමට කරුණු) අටෙකි.
“කවර අටක්ද? මහණෙනි, මෙහි භික්ෂුව විසින් කටයුත්තක් කළ යුතු වේද, ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මා විසින් කටයුත්තක් කළ යුතු වන්නේය’ කියාය. ‘කටයුත්ත කරන මගේ කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය පළමුවන කුසීත වස්තුවය.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව විසින් කටයුත්ත කරණ ලද්දේ වේද, ඔහුට මේ සිත වෙයි. ‘මම වනාහි කළයුත්ත කෙළෙමි. කටයුත්ත කරණ මගේ කය වෙහෙසවිය. අනේ මම දැන් හාන්සි වෙමි,’ (කියාය.) හේ හාන්සි වෙයි. වීර්ය්යය පටන් නොගනී. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනී. මහණෙනි, මෙය දෙවන කුසීත වස්තුවය.
“මහණෙනි, නැවතද භික්ෂුව විසින් මග යා යුතු වෙයි. ඔහුට මේ සිත වෙයි. ‘මා විසින් මග යා යුතු වන්නේය,’ (කියාය.) මග යන මාගේ කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය තුන්වන කුසීත වස්තුවය.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව විසින් මග යන ලද්දේය. ඔහුට මේ සිත වෙයි. මම මග ගියෙමි. මග යන මගේ කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය සතරවන කුසීත වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව ගම හෝ නියම් ගම හෝ පිඬු පිණිස හැසිරෙන්නේ ඔහුට ප්රණීත හෝ, කටුක හෝ, භෝජනයක් ඇති පමණින් සම්පූර්ණව නොලැබේද, ඒ මගේ කය ක්ලාන්තය. වලංගු නැත. කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය පස්වන කුසීත වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව ගම හෝ නියම් ගම හෝ පිඬු පිණිස හැසිරෙන්නේ ඔහුට ප්රණීත හෝ, කටුක හෝ, භෝජනයක් ඇති පමණින් සම්පූර්ණව ලැබේද, ඒ මගේ කය බරය, වලංගු නැත, පෙඟුන මෑ ඇට ලොඩක් මෙනැයි සිතමි. කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය සයවන කුසීත වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුවට යම්තම් ලෙඩක් ඇතිවූයේ වෙයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මට වනාහි මේ හාන්සිවීමට සුදුසුවූ යම්තම් ආබාධයක් උපන්නේය. කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය සත්වන කුසීත වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂු තෙම ලෙඩින් නැගිටියේ වෙයි. ගිලන්කමින් ලඟදී නැගිටියේ වෙයි. ‘ඒ මගේ ඇඟ දුබලය. වලංගු නැත. කය අනේ වෙහෙස වෙයි. එහෙයින් මම හොවිමි (හාන්සි වෙමි.)’ යි හේ හොවියි. නොපැමිණියට පැමිණීමටද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීමටද, අත් නොදුටු දෙය අත් දැකීමටද, වීර්ය්යය පටන් නොගනීද, මහණෙනි, මෙය අටවන කුසීත වස්තුවයි. මහණෙනි, මේ කුසීත වස්තු අටය.
“මහණෙනි, මේ වීර්ය්ය වස්තු අටකි.
“කවර අටක්ද යත්? මහණෙනි, භික්ෂුව විසින් කටයුත්තක් කළ යුතු වෙයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මා විසින් කටයුත්තක් කළයුතු වන්නේය. කටයුත්තක් කරණ මට බුදුන්ගේ අවවාදය මෙනෙහි කරන්නට පහසු නැත. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ පළමුවන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව වැඩය කළේ වෙයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වේ. ‘මම වැඩය කෙළෙමි. මම වැඩය කරන්නෙමි. බුදුන්ගේ අවවාදය මෙනෙහි කරන්නට නොහැකිවීමි. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ දෙවන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව විසින් මග යායුතු වෙයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මා විසින් මග යා යුතු වන්නේය. මග යන්නාවූ මට බුදුන්ගේ අවවාදය මෙනෙහි කරන්නට පහසු නොවේ. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ තුන්වන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව විසින් මග ගියේ වෙයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මම මග ගියෙමි. මම මග යන්නෙමි. බුදුන්ගේ අවවාදය මෙනෙහි කරන්නට නොහැකිවීමි. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ සතරවන වීර්ය පටන්ගැනීමයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව ගම හෝ, නියම් ගම හෝ, පිඬු පිණිස හැසිරෙනුයේ, කටුක හෝ ප්රණීත භෝජනයක් ඇති පමණ පුරා නොලබයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මම වනාහි ගම හෝ, නියම් ගම හෝ, පිඬු පිණිස හැසිරෙනුයේ, කටුක හෝ ප්රණීත හෝ භෝජනය ඇති පමණ පුරා නොලදිමි. ඒ මගේ ඇඟ සැහැල්ලුය. වලංගුය. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ පස්වන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව ගම හෝ, නියම් ගම හෝ, පිඬු පිණිස හැසිරෙනුයේ, කටුක හෝ ප්රණීත හෝ භෝජනය ඇති පමණ පුරා ලබයි. ඔහුට මෙසේ සිතක් වෙයි. ‘මම වනාහි ගම හෝ, නියම් ගම හෝ, පිඬු පිණිස හැසිරෙනුයේ, කටුක හෝ ප්රණීත හෝ භෝජනය ඇති පමණ පුරා ලදිමි. ඒ මගේ ඇඟ බලවත්ය, වලංගුය. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ සවන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුවට යම්තම් ලෙඩක් වූයේ වේ. ඔහුට මෙසේ සිතක් වේ. ‘මට මේ යම්තම් ලෙඩක් වුණේය. මෙබඳු කරුණක් පෙනේ. යම් හෙයකින් මගේ ලෙඩ වැඩිවිය හැකිය. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ සත්වන වීර්ය වස්තුවයි.
“මහණෙනි, නැවතද වනාහි භික්ෂුව ලෙඩින් නැගිටියේ වේ. ගිලන්කමින් ලඟදී නැගිටියේ වේ. ඔහුට මෙසේ සිතක් වේ. ‘මම වනාහි ලෙඩින් නැගිටියෙමි. ගිලන්කමින් ලඟදී නැගිටියේ වෙමි. මෙබඳු කරුණක් පෙනේ. යම් හෙයකින් මගේ ලෙඩ නැවත මතු විය හැකිය. ඔව්, මම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, පළමුකොටම වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. හෙතෙම නොපැමිණියට පැමිණීමට, අවබෝධ නොකළ දෙය අවබෝධ කිරීමට, අත් නොදුටු දේ අත් දැකීමට, වීර්ය්යය පටන් ගනී. මහණෙනි, මේ අටවන වීර්ය වස්තුවයි. මහණෙනි, මේ වීර්ය්ය වස්තු අටය.
|