ත්‍රිපිටකය
2. මහාවග්ගො 2. මහාවර්‍ගය
1. වෙරඤ්ජසුත්තං 1. වේරඤ්ජ සූත්‍රය
2. සීහසුත්තං 2. සීහසේනාපති සූත්‍රය
3. අස්සාජානීයසුත්තං 3. ආජඤ්ඤ සූත්‍රය
4. අස්සඛළුඞ්කසුත්තං 4. ඛලුඞ්ක සූත්‍රය
5. මලසුත්තං 5. මල සූත්‍රය
6. දූතෙය්‍යසුත්තං 6. දූතෙය්‍ය සූත්‍රය
7. පඨමබන්ධනසුත්තං 7. පුරුෂ බන්‍ධන සූත්‍රය
8. දුතියබන්ධනසුත්තං 8. ස්ත්‍රී බන්‍ධන සූත්‍රය
9. පහාරාදසුත්තං 9. පහාරාද සූත්‍රය
19
එකං සමයං භගවා වෙරඤ්ජායං වි හරති නළෙරුපුචිමන්දමූලෙ. අථ ඛො පහාරාදො අසුරින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතං ඛො පහාරාදං අසුරින්දං භගවා එතදවොච -
‘‘අපි (කිං (ක.)) පන, පහාරාද , අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්තී’’ති? ‘‘අභිරමන්ති, භන්තෙ, අසුරා මහාසමුද්දෙ’’ති. ‘‘කති පන, පහාරාද, මහාසමුද්දෙ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා (අබ්භුතධම්මා (ස්‍යා. ක.) චූළව. 384 පස්සිතබ්බං), යෙ දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්තී’’ති? ‘‘අට්ඨ, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා, යෙ දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති. කතමෙ අට්ඨ? මහාසමුද්දො, භන්තෙ, අනුපුබ්බනින්නො අනුපුබ්බපොණො අනුපුබ්බපබ්භාරො , න ආයතකෙනෙව පපාතො. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො අනුපුබ්බනින්නො අනුපුබ්බපොණො අනුපුබ්බපබ්භාරො, න ආයතකෙනෙව පපාතො. අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ පඨමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, මහාසමුද්දො ඨිතධම්මො වෙලං නාතිවත්තති. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො ඨිතධම්මො වෙලං නාතිවත්තති; අයං (අයම්පි (ක.)), භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ දුතියො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, මහාසමුද්දො න මතෙන කුණපෙන සංවසති (සංවත්තති (ස්‍යා.)). යං හොති මහාසමුද්දෙ මතං කුණපං, තං ඛිප්පමෙව (ඛිප්පංයෙව (සී.), ඛිප්පංඑව (පී.), ඛිප්පඤ්ඤෙව (චූළව. 384)) තීරං වාහෙති, ථලං උස්සාරෙති. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො න මතෙන කුණපෙන සංවසති, යං හොති මහාසමුද්දෙ මතං කුණපං, තං ඛිප්පමෙව තීරං වාහෙති, ථලං උස්සාරෙති; අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ තතියො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, යා කාචි මහානදියො, සෙය්‍යථිදං - ගඞ්ගා යමුනා අචිරවතී සරභූ මහී, තා මහාසමුද්දං පත්වා (පත්තා (ක., චූළව. 384)) ජහන්ති පුරිමානි නාමගොත්තානි, ‘මහාසමුද්දො’ ත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡන්ති. යම්පි, භන්තෙ, යා කාචි මහානදියො, සෙය්‍යථිදං - ගඞ්ගා යමුනා අචිරවතී සරභූ මහී, තා මහාසමුද්දං පත්වා ජහන්ති පුරිමානි නාමගොත්තානි, ‘මහාසමුද්දො’ ත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡන්ති; අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ චතුත්ථො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, යා ච (යා කාචි (ස්‍යා. පී. ක.)) ලොකෙ සවන්තියො මහාසමුද්දං අප්පෙන්ති යා ච අන්තලික්ඛා ධාරා පපතන්ති, න තෙන මහාසමුද්දස්ස ඌනත්තං වා පූරත්තං වා පඤ්ඤායති. යම්පි, භන්තෙ, යා ච ලොකෙ සවන්තියො මහාසමුද්දං අප්පෙන්ති යා ච අන්තලික්ඛා ධාරා පපතන්ති, න තෙන මහාසමුද්දස්ස ඌනත්තං වා පූරත්තං වා පඤ්ඤායති; අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ පඤ්චමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, මහාසමුද්දො එකරසො ලොණරසො. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො එකරසො ලොණරසො; අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ ඡට්ඨො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, මහාසමුද්දො බහුරතනො (පහූතරතනො (ක.)) අනෙකරතනො. තත්‍රිමානි රතනානි, සෙය්‍යථිදං - මුත්තා මණි වෙළුරියො සඞ්ඛො සිලා පවාළං රජතං ජාතරූපං ලොහිතකො මසාරගල්ලං. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො බහුරතනො අනෙකරතනො; තත්‍රිමානි රතනානි, සෙය්‍යථිදං - මුත්තා මණි වෙළුරියො සඞ්ඛො සිලා පවාළං රජතං ජාතරූපං ලොහිතකො මසාරගල්ලං. අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ සත්තමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති.
‘‘පුන චපරං, භන්තෙ, මහාසමුද්දො මහතං භූතානං ආවාසො. තත්‍රිමෙ භූතා - තිමි තිමිඞ්ගලො තිමිරපිඞ්ගලො (තිමිතිමිඞ්ගලා තිමිරපිඞ්ගලා (සී.), තිමිතිමිඞ්ගලා තිමිරමිඞ්ගලා (ස්‍යා. පී.)) අසුරා නාගා ගන්ධබ්බා. සන්ති මහාසමුද්දෙ යොජනසතිකාපි අත්තභාවා, ද්වියොජනසතිකාපි අත්තභාවා, තියොජනසතිකාපි අත්තභාවා, චතුයොජනසතිකාපි අත්තභාවා, පඤ්චයොජනසතිකාපි අත්තභාවා. යම්පි, භන්තෙ, මහාසමුද්දො මහතං භූතානං ආවාසො; තත්‍රිමෙ භූතා - තිමි තිමිඞ්ගලො තිමිරපිඞ්ගලො අසුරා නාගා ගන්ධබ්බා; සන්ති මහාසමුද්දෙ යොජනසතිකාපි අත්තභාවා...පෙ.... ද්වියොජන... තියොජන... චතුයොජන... පඤ්චයොජනසතිකාපි අත්තභාවා; අයං, භන්තෙ, මහාසමුද්දෙ අට්ඨමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්ති. ඉමෙ ඛො, භන්තෙ , මහාසමුද්දෙ අට්ඨ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා, යෙ දිස්වා දිස්වා අසුරා මහාසමුද්දෙ අභිරමන්තීති.
‘‘අපි පන, භන්තෙ, භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්තී’’ති? ‘‘අභිරමන්ති, පහාරාද, භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ’’ති. ‘‘කති පන, භන්තෙ, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා, යෙ දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්තී’’ති? ‘‘අට්ඨ, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා, යෙ දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති. කතමෙ අට්ඨ? සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, මහාසමුද්දො අනුපුබ්බනින්නො අනුපුබ්බපොණො අනුපුබ්බපබ්භාරො, න ආයතකෙනෙව පපාතො ; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අනුපුබ්බසික්ඛා අනුපුබ්බකිරියා අනුපුබ්බපටිපදා, න ආයතකෙනෙව අඤ්ඤාපටිවෙධො. යම්පි, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අනුපුබ්බසික්ඛා අනුපුබ්බකිරියා අනුපුබ්බපටිපදා, න ආයතකෙනෙව අඤ්ඤාපටිවෙධො. අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ පඨමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, මහාසමුද්දො ඨිතධම්මො වෙලං නාතිවත්තති; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, යං මයා සාවකානං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං තං මම සාවකා ජීවිතහෙතුපි නාතික්කමන්ති. යම්පි, පහාරාද, මයා සාවකානං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං තං මම සාවකා ජීවිතහෙතුපි නාතික්කමන්ති. අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ දුතියො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, මහාසමුද්දො න මතෙන කුණපෙන සංවසති. යං හොති මහාසමුද්දෙ මතං කුණපං, තං ඛිප්පමෙව තීරං වාහෙති ථලං උස්සාරෙති; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, යො සො පුග්ගලො දුස්සීලො පාපධම්මො අසුචිසඞ්කස්සරසමාචාරො පටිච්ඡන්නකම්මන්තො අස්සමණො සමණපටිඤ්ඤො අබ්‍රහ්මචාරී බ්‍රහ්මචාරිපටිඤ්ඤො අන්තොපූති අවස්සුතො කසම්බුජාතො, න තෙන සඞ්ඝො සංවසති; ඛිප්පමෙව නං සන්නිපතිත්වා උක්ඛිපති.
‘‘කිඤ්චාපි සො හොති මජ්ඣෙ භික්ඛුසඞ්ඝස්ස සන්නිසින්නො, අථ ඛො සො ආරකාව සඞ්ඝම්හා සඞ්ඝො ච තෙන. යම්පි, පහාරාද, යො සො පුග්ගලො දුස්සීලො පාපධම්මො අසුචිසඞ්කස්සරසමාචාරො පටිච්ඡන්නකම්මන්තො අස්සමණො සමණපටිඤ්ඤො අබ්‍රහ්මචාරී බ්‍රහ්මචාරිපටිඤ්ඤො අන්තොපූති අවස්සුතො කසම්බුජාතො, න තෙන සඞ්ඝො සංවසති; ඛිප්පමෙව නං සන්නිපතිත්වා උක්ඛිපති; කිඤ්චාපි සො හොති මජ්ඣෙ භික්ඛුසඞ්ඝස්ස සන්නිසින්නො, අථ ඛො සො ආරකාව සඞ්ඝම්හා සඞ්ඝො ච තෙන. අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ තතියො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, යා කාචි මහානදියො, සෙය්‍යථිදං - ගඞ්ගා යමුනා අචිරවතී සරභූ මහී, තා මහාසමුද්දං පත්වා ජහන්ති පුරිමානි නාමගොත්තානි, ‘මහාසමුද්දො’ ත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡන්ති; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, චත්තාරොමෙ වණ්ණා - ඛත්තියා, බ්‍රාහ්මණා, වෙස්සා, සුද්දා, තෙ තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිත්වා ජහන්ති පුරිමානි නාමගොත්තානි, ‘සමණා සක්‍යපුත්තියා’ ත්වෙව (සමණො සක්‍යපුත්තියො ත්වෙව (ස්‍යා. ක.)) සඞ්ඛං ගච්ඡන්ති. යම්පි, පහාරාද, චත්තාරොමෙ වණ්ණා - ඛත්තියා, බ්‍රාහ්මණා, වෙස්සා, සුද්දා, තෙ තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිත්වා ජහන්ති පුරිමානි නාමගොත්තානි, ‘සමණා සක්‍යපුත්තියා’ ත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡන්ති. අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ චතුත්ථො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, යා ච ලොකෙ සවන්තියො මහාසමුද්දං අප්පෙන්ති යා ච අන්තලික්ඛා ධාරා පපතන්ති, න තෙන මහාසමුද්දස්ස ඌනත්තං වා පූරත්තං වා පඤ්ඤායති; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, බහූ චෙපි භික්ඛූ අනුපාදිසෙසාය නිබ්බානධාතුයා පරිනිබ්බායන්ති, න තෙන නිබ්බානධාතුයා ඌනත්තං වා පූරත්තං වා පඤ්ඤායති. යම්පි, පහාරාද, බහූ චෙපි භික්ඛූ අනුපාදිසෙසාය නිබ්බානධාතුයා පරිනිබ්බායන්ති, න තෙන නිබ්බානධාතුයා ඌනත්තං වා පූරත්තං වා පඤ්ඤායති. අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ පඤ්චමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි , පහාරාද, මහාසමුද්දො එකරසො ලොණරසො; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, අයං ධම්මවිනයො එකරසො, විමුත්තිරසො. යම්පි පහාරාද , අයං ධම්මවිනයො එකරසො, විමුත්තිරසො ; අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ ඡට්ඨො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, මහාසමුද්දො බහුරතනො අනෙකරතනො; තත්‍රිමානි රතනානි, සෙය්‍යථිදං - මුත්තා මණි වෙළුරියො සඞ්ඛො සිලා පවාළං රජතං ජාතරූපං ලොහිතකො මසාරගල්ලං; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, අයං ධම්මවිනයො බහුරතනො අනෙකරතනො. තත්‍රිමානි රතනානි, සෙය්‍යථිදං - චත්තාරො සතිපට්ඨානා, චත්තාරො සම්මප්පධානා, චත්තාරො ඉද්ධිපාදා, පඤ්චින්ද්‍රියානි, පඤ්ච බලානි, සත්ත බොජ්ඣඞ්ගා, අරියො අට්ඨඞ්ගිකො මග්ගො. යම්පි, පහාරාද, අයං ධම්මවිනයො බහුරතනො අනෙකරතනො; තත්‍රිමානි රතනානි, සෙය්‍යථිදං - චත්තාරො සතිපට්ඨානා, චත්තාරො සම්මප්පධානා, චත්තාරො ඉද්ධිපාදා, පඤ්චින්ද්‍රියානි, පඤ්ච බලානි, සත්ත බොජ්ඣඞ්ගා, අරියො අට්ඨඞ්ගිකො මග්ගො; අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ සත්තමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, පහාරාද, මහාසමුද්දො මහතං භූතානං ආවාසො; තත්‍රිමෙ භූතා - තිමි තිමිඞ්ගලො තිමිරපිඞ්ගලො අසුරා නාගා ගන්ධබ්බා; සන්ති මහාසමුද්දෙ යොජනසතිකාපි අත්තභාවා, ද්වියොජනසතිකාපි අත්තභාවා, තියොජනසතිකාපි අත්තභාවා, චතුයොජනසතිකාපි අත්තභාවා, පඤ්චයොජනසතිකාපි අත්තභාවා; එවමෙවං ඛො, පහාරාද, අයං ධම්මවිනයො මහතං භූතානං ආවාසො; තත්‍රිමෙ භූතා - සොතාපන්නො සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, සකදාගාමී සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, අනාගාමී අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, අරහා අරහත්තාය පටිපන්නො. යම්පි, පහාරාද, අයං ධම්මවිනයො මහතං භූතානං ආවාසො; තත්‍රිමෙ භූතා - සොතාපන්නො සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, සකදාගාමී සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, අනාගාමී අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො, අරහා අරහත්තාය පටිපන්නො; අයං, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අට්ඨමො අච්ඡරියො අබ්භුතො ධම්මො, යං දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්ති. ඉමෙ ඛො, පහාරාද, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අට්ඨ අච්ඡරියා අබ්භුතා ධම්මා, යෙ දිස්වා දිස්වා භික්ඛූ ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ අභිරමන්තී’’ති. නවමං.
19
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙරඤ්ජානුවර නළෙරු නම් යක්‍ෂයා විසින් අධිගෘහිතවූ කොසඹ රුක් මුල වැඩ වාසය කරණ සේක. එකල්හි පහාරාද (නම්) අසුරෙන්ද්‍රයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මනාකොට වැඳ, එකක්පසෙක සිටියේය. එකත්පසෙක සිටියාවූ පහාරාද අසුරෙන්‍ද්‍රයාට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“පහාරාදය, අසුරයෝ වනාහි මහා සමුද්‍රයේ සිත් අළවත්ද?” “ස්වාමීන් වහන්ස, අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අළවත්.”
“පහාරාදය, මහා සමුද්‍රයෙහි කෙතෙක් ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූත කරුණු දැක දැක ඒ ජඅලවත්ද?
“ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රයෙහි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණධර්ම අටක් දැක දැක ඒ අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්. කවර ගුණධර්ම අටක්ද යත්, ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම ක්‍රමයෙන් පහත් වූයේය. ක්‍රමයෙන් ගැඹුරු වූයේය. ක්‍රමයෙන් (යටට) නැමී ගියේය. කෙලින්ම පිහිටි ප්‍රපාතයක් නොවේ.
“ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රයෙහි ක්‍රමයෙන් පහත්විමය, ක්‍රමයෙන් ගැඹුරුවීමය, ක්‍රමයෙන් (යටට) නැමීමය, කෙලින්ම (පිහිටි) ප්‍රපාතයක් නොවිමය, යන මේ ගුණය ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ පළමුවැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය ස්ථිර ස්වභාවයෙන් යුක්තවූවකි. වෙරළ නොයික්මවයි. ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය ස්ථිර ස්වභාවයෙන් යුක්තවුවකි. වෙරළ නොයික්මවයි. යන මේ ගුණය ආශ්චර්‍ය්‍යවූ, අද්භූතවූ දෙවැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය මලකුණු සමග නොවසයි. මහා සමුද්‍රයෙහි යම්කිසි මලකුණක් වීනම් වහාම වෙරළට පා කරයි. ගොඩට උස්සා දමයි. ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය මලකුණු සමග නොවසයි. මහා සමුද්‍රයෙහි යම්කිසි මලකුණක් වීනම් වහාම වෙරළට පා කරයි. ගොඩට උස්සා දමයි, යන මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ තුන් වැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, ගංගා, යමුනා, අචිරවතී, සරභූ, මහී යන මේ යම්කිසි මහා ගංගාවෝ වෙත් නම් ඒ ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට පැමිණ පළමු නම් ගොත් හැර දමත්. මහා සමුද්‍රය යන සංඛ්‍යාවට, (නාමයට) පැමිණෙත්. ස්වාමීන් වහන්ස, ගංගා, යමුනා, අචිරවතී, සරභූ, මහී යන මේ යම්කිසි මහා ගංගාවෝ වෙත් නම් ඒ ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට පැමිණ පළමු නම් ගොත් හැර දමත්. මහා සමුද්‍රය යන සංඛ්‍යාවට (නාමයට) පැමිණෙත්, යන මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ සිව්වැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, ලෝකයෙහි යම් (පමණ) ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට වදිත්ද, යම් (පමණ) අහස් (වර්‍ෂා) ධාරාවෝ වැටෙත්ද, මහා සමුද්‍රයට එයින් අඩු බවක් හෝ පිරෙන බවක් හෝ නොපෙනෙයි. ස්වාමීන් වහන්ස, ලෝකයෙහි යම් (පමණ) ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට වදිත්ද, යම් (පමණ) අහස් (වර්‍ෂා) ධාරාවෝ වැටෙත්ද, මහා සමුද්‍රයට එයින් අඩු බවක් හෝ පිරෙන බවක් හෝ නොපෙනෙයි, යන මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ පස්වැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම ලුණු රසය (නම්වූ) එකම රස ඇත්තේය. ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම ලුණු රසය (නම්වූ) එකම රස ඇත්තේය, යන මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ සවැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම බොහෝ රත්න ඇත්තේ වෙයි. අනේක (ප්‍රකාර) රත්න ඇත්තේ වෙයි. එහි මේ රත්නයෝයි. ඒ කවරහුද? මුතුය, මැනික්ය, වෙරළුමිණිය, (වෛරෝඩිය) හක් බෙල්ලෝය, නොයෙක් වර්ණවත් ගල් ජාතීහුය, පබලුය, රිදීය, රත්රන්ය, රතුමැනික්ය, මැසිරි ගල්ය, යන මොහුයි. ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම බොහෝ රත්න ඇත්තේ වෙයි. අනේක (ප්‍රකාර) රත්න ඇත්තේ වෙයි. එහි මේ රත්නයෝයි. ඒ කවරහුද? මුතුය, මැනික්ය, වෙරළුමිණිය, (වෛරෝඩිය) හක් බෙල්ලෝය, නොයෙක් වර්ණවත් ගල් ජාතීහුය, පබලුය, රිදීය, රත්රන්ය, රතුමැනික්ය, මැසිරි ගල්ය, යන අනේක ප්‍රකාරවූ බොහෝ රත්න ඇත්තේයයි මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ සත්වැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“නැවතද ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම මහත්වූ සත්න්‍වයන්ගේ ආවාසයක්ය. තිමිය, තිමිඞ්ගලය, තිමිරය, පිඞ්ගලය, අසුරය, නාගය, ගාන්‍ධර්වය, යන මේ එහි වසන මහා සත්න්‍වයෝයි. මහා සමුද්‍රයෙහි සියක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, දෙසියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, තුන් සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, හාර සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, පන්සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, සත්ත්‍වයෝ ඇත්තාහ. ස්වාමීන් වහන්ස, මහා සමුද්‍රය තෙම මහත්වූ සත්න්‍වයන්ගේ ආවාසයක්ය. තිමිය, තිමිඞ්ගලය, තිමිරය, පිඞ්ගලය, අසුරය, නාගය, ගාත්‍ධර්වය, යන මේ එහි වසන මහා සත්න්‍වයෝයි. මහා සමුද්‍රයෙහි සියක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, දෙසියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, තුන් සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, හාර සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, පන්සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, සත්ත්‍වයෝ ඇත්තාහ. මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ අටවැනි ගුණය දැක දැක අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි සිත් අලවත්.
“ස්වාමීන් වහන්ස, අසුරයෝ මහා සමුද්‍රයෙහි මේ ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ ගුණධර්‍ම අට දැක දැක (එහි) සිත් අලවත්. ස්වාමීන් වහන්ස, භික්‍ෂූහුද වනාහි මේ ශාසනයෙහි සිත් අලවත්ද?”
“පහාරාදය, භික්‍ෂූහු මේ ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.”
“ස්වාමීන් වහන්ස, කෙතෙක් ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයන් දැක දැක භික්‍ෂූහු මේ ශාසනයෙහි සිත් අලවත්ද?” “පහාරාදය, මේ ශාසනයෙහි ආශ්චර්‍ය්‍ය, අද්භූතවූ ගුණධර්‍ම අටක් දැක දැක භික්‍ෂූහු (එහි) සිත් අලවත්. කවර ගුණධර්‍ම අටක්ද යත්?”
“පහාරාදය, යම් සේ වනාහි මහා සමුද්‍රයෙහි ක්‍රමයෙන් පහත්විමය, ක්‍රමයෙන් ගැඹුරුවීමය, ක්‍රමයෙන් (යටට) නැමීමය, කෙලින්ම (පිහිටි) ප්‍රපාතයක් නොවිමය, පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි මේ ධර්ම විනයෙහි (ශාසනයෙහි) ක්‍රමානුකූල ශික්‍ෂා ඇත්තේ වෙයි. ක්‍රමානුකූල ක්‍රියා ඇත්තේ වෙයි. ක්‍රමානුකූල ප්‍රතිපදා (පිළිපැදීම්) ඇත්තේ වෙයි. ශීල විශුද්‍ධිය ආදිය නොමැතිව කෙලින්ම (ලබන්නාවූ) රහත් බවෙක් නැත. පහාරාදය, යම් හෙයකින් මේ ධර්ම විනයෙහි (ශාසනයෙහි) ක්‍රමානුකූල ශික්‍ෂා ඇත්තේ වෙයි. ක්‍රමානුකූල ක්‍රියා ඇත්තේ වෙයි. ක්‍රමානුකූල ප්‍රතිපදා (පිළිපැදීම්) ඇත්තේ වෙයි. ශීල විශුද්‍ධිය ආදිය නොමැතිව කෙලින්ම (ලබන්නාවූ) රහත් බවෙක් නැත. පහාරාදය, මේ ශාසනයෙහි මේ පළමුවන ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම්සේ වනාහි මහා සමුද්‍රය තෙම ස්ථිර ස්වභාවයෙන් යුක්තවූයේ වේද, වෙරළ නොයික්මවාද, පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි මා විසින් ශ්‍රාවකයන්ට යම් ශික්‍ෂාපදයක් පණවන ලදද, ඒ ශික්‍ෂාපදය මාගේ ශ්‍රාවකයෝ ජීවිතය ගැනවත් නොයික්මවත්.
“පහාරාදය, මේ ශාසනයෙහි මේ දෙවන ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම්සේ වනාහි මහා සමුද්‍රය මලකුණු සමග නොවසයි. මහා සමුද්‍රයෙහි යම්කිසි මලකුණක් වීනම් වහාම වෙරළට පා කරයි. ගොඩට උස්සා දමයි. පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි යම් ඒ පුද්ගලයෙක් තෙම දුශ්ශීල වූයේද, අකුශල ධර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, අපවිත්‍රවූ කසලගොඩක් වැනි පැවතුම් ඇත්තේ වේද. සඟවා කරණ ලද පාපකර්‍ම ඇත්තේ වේද, ශ්‍රමණයෙක් නුවූයේම ශ්‍රමණ භාවය හඟවන්නේ වේද, බඹසර නොවූයේම බඹසර ඇත්තේයයි හඟවන්නේ වේද, ඇතුළත කුණුවූයේ වේද, (පවිටු සිත් ඇත්තේ වේද), වැගිරෙන හෝ පල්වූ කෙළෙස් ඇත්තේ වේද, කෙළෙස් කසල හටගත්තේ වේද. ඔහු සමග සංඝයා නොවසයි. වහාම රැස්ව ඔහු (උක්‍ෂෙපණීය කර්‍මයෙන්) නෙරපයි. යම් හෙයකින් ඔහු සංඝයා මධ්‍යයෙහි හුන්නේ නමුදු, (උක්‍ෂෙපණීය කර්‍මයෙන්) ඔහු සංඝයා කෙරෙන් ඈත්වූයේමය. (විනයකර්‍මවලට නොගන්නා හෙයිනි.) සඞ්ඝයාද ඔහුගෙන් ඈත්වූයේමය.
“පහාරාදය, යම්සේ වනාහි යම් ඒ පුද්ගලයෙක් තෙම දුශ්ශීල වූයේද, අකුශල ධර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, අපවිත්‍රවූ කසලගොඩක් වැනි පැවතුම් ඇත්තේ වේද. සඟවා කරණ ලද පාපකර්‍ම ඇත්තේ වේද, ශ්‍රමණයෙක් නුවූයේම මහණකම හඟවන්නේ වේද, බඹසර නුවූයේම බඹසර ඇත්තේයයි හඟවන්නේ වේද, ඇතුළත කුණුවූයේ වේද, (පවිටු සිත් ඇත්තේ වේද), වැගිරෙන හෝ පල්වූ කෙළෙස් ඇත්තේ වේද, කෙළෙස් කසල හටගත්තේ වේද. (එහෙයින්) ඔහු සමග සංඝයා නොවසාද. වහාම රැස්ව ඔහු (උක්‍ෂෙපණීය කර්‍මයෙන්) නෙරපාද. යම් හෙයකින් ඔහු සඟ මැද හුන්නේ සංඝයා කෙරෙන් නමුදු ඈත්වූයේම වේද, සඞ්ඝයාද ඔහුගෙන් ඈත්වූයේම වේද, පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි තෙවැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම් සේ වනාහි ගංගා, යමුනා, අචිරවතී, සරභූ, මහී යන මේ යම්කිසි මහා ගංගාවෝ වෙත් නම් ඒ ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට පැමිණ පළමු නම් ගොත් හැර දමත්. මහා සමුද්‍රය යන සංඛ්‍යාවට, (නාමයට) පැමිණෙත්. පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි රජ, බමුණු, වෙළඳ, ගොවි යන මේ සිවු කුලයෝ වෙත්ද, ඔවුහු ගිහිගෙන් නික්ම අනගාරිය සංඛ්‍යාතවූ, තථාගතයන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරණ ලද ශාසනයෙහි පැවිදිව පළමු නම් ගොත් හැර දමත්. ශාක්‍ය පුත්‍රවූ ශ්‍රමණයෝය යන සංඛ්‍යාවට පැමිණෙත්. පහාරාදය, යම් සේ වනාහි රජ, බමුණු, වෙළඳ, ගොවි යන මේ සිවු කුලයෝ වෙත්ද, ඔවුහු ගිහිගෙන් නික්ම අනගාරිය සංඛ්‍යාතවූ, තථාගතයන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරණ ලද ශාසනයෙහි පැවිදිව පළමු නම් ගොත් හැර දමත්. ශාක්‍ය පුත්‍රවූ ශ්‍රමණයෝය යන සංඛ්‍යාවට පැමිණෙත්. පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි සිව්වැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම්සේ වනාහි ලෝකයෙහි යම් (පමණ) ගංගාවෝ මහා සමුද්‍රයට වදිත්ද, යම් (පමණ) අහස් (වර්‍ෂා) ධාරාවෝ වැටෙත්ද, මහා සමුද්‍රයට එයින් අඩු බවක් හෝ පිරෙන බවක් හෝ නොපෙනෙයි. පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි බොහෝවූද භික්‍ෂූහු අනුපාදිශෙෂ නිර්වාණ ධාතුවෙන් පිරිනිවන් පාත්. (නිවණට පැමිණෙත්.) එයින් නිර්වාණ ධාතුවෙහි අඩු බවක් හෝ පිරෙන බවක් නොපෙනේ.
“පහාරාදය, යම්සේ වනාහි බොහෝවූද භික්‍ෂූහු අනුපාදිශෙෂ නිර්වාණ ධාතුවෙන් පිරිනිවන් පාත්ද. (නිවණට පැමිණෙත්ද.) එයින් නිර්වාණ ධාතුවෙහි අඩු බවක් හෝ පිරෙන බවක් නොපෙනේද. පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි පස්වැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම් සේ වනාහි මහා සමුද්‍රය තෙම ලුණු රසය (නම්වූ) එකම රස ඇත්තේය. පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි මේ ශාසනයද විමුක්ති රසය (නම්වූ) එකම රස ඇත්තේය. පහාරාදය, යම්සේ වනාහි මේ ශාසනය විමුක්ති රසය (නම්වූ) එකම රස ඇත්තේද, පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි සවැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම් සේ වනාහි මහා සමුද්‍රය තෙම බොහෝ රත්න ඇත්තේ වෙයි. අනේක (ප්‍රකාර) රත්න ඇත්තේ වෙයි. එහි මේ රත්නයෝයි. ඒ කවරහුද? මුතුය, මැනික්ය, වෙරළුමිණිය, (වෛරෝඩිය) හක් බෙල්ලෝය, නොයෙක් වර්ණවත් ගල් ජාතීහුය, පබලුය, රිදීය, රත්රන්ය, රතුමැනික්ය, මැසිරි ගල්ය, යන අනේක ප්‍රකාරවූ බොහෝ රත්න ඇත්තේ වේද, පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි මේ ශාසනයද බොහෝ රත්න ඇත්තේ වෙයි. අනේක ප්‍රකාරවූ රත්න ඇත්තේ වෙයි. ඒ මේ රත්නයෝ කවරහුද? සතර සතිපට්ඨානය, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානය, සතර ඎද්‍ධිපාදය, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියය, පඤ්චබලය, සප්තබෝද්‍ධ්‍යඞ්ගය, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාඞ්ගික මාර්‍ගය (යනුයි.) පහාරාදය, යම්සේ වනාහි මේ ශාසනයද බොහෝ රත්න ඇත්තේ වෙයි. අනේක ප්‍රකාරවූ රත්න ඇත්තේ වෙයි. ඒ මේ රත්නයෝ කවරහුද? සතර සතිපට්ඨානය, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානය, සතර ඎද්‍ධිපාදය, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියය, පඤ්චබලය, සප්තබෝද්‍ධ්‍යඞ්ගය, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාඞ්ගික මාර්‍ගය යන මේ රත්නයෝයි. පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි සත්වැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, යම් සේ වනාහි මහා සමුද්‍රය තෙම මහත්වු සත්ත්‍වයන්ගේ ආවාසයක් වේද, තිමිය, තිමිඞ්ගලය, තිමිරය, පිඞ්ගලය, අසුරය, නාගය, ගාන්‍ධර්වය, යන මේ එහි වසන මහා සත්න්‍වයෝයි. මහා සමුද්‍රයෙහි සියක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, දෙසියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, තුන් සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, හාර සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, පන්සියයක් යොදුන් ශරීර ඇත්තාවුද, සත්ත්‍වයෝ ඇත්තාහ. පහාරාදය, එපරිද්දෙන්ම වනාහි මේ ශාසනයද මහත්වු සත්ත්‍වයන්ගේ ආවාසය වෙයි. ඒ මේ සත්ත්‍වයෝයි. සෝවාන් ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, සෝවාන් ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, සකෘදාගාමී ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, සකෘදාගාමී ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, අනාගාමී ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, අනාගාමී ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, අර්හත් ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, අර්හත් ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, යනුයි. පහාරාදය, යම් සේ වනාහි මේ ශාසනයද මහත්වු සත්ත්‍වයන්ගේ ආවාසය වෙයි. ඒ මේ සත්ත්‍වයෝයි. සෝවාන් ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, සෝවාන් ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, සකෘදාගාමී ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, සකෘදාගාමී ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, අනාගාමී ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, අනාගාමී ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, අර්හත් ඵලයට පැමිණි සත්ත්‍වයාද, අර්හත් ඵලය ලබා ගැනීම පිණිස පිළිවෙත් පුරන සත්ත්‍වයාද, යන මේ සත්ත්‍වයෝ වෙත්ද, පහාරාදය, මේ වනාහි මේ ශාසනයෙහි අටවැනි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍මයයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.
“පහාරාදය, මේ වනාහි ශාසනයෙහි ආශ්චර්‍ය්‍ය අද්භූතවූ ගුණ ධර්‍ම අටයි. එය දැක දැක භික්‍ෂූහු ශාසනයෙහි සිත් අලවත්.”
10. උපොසථසුත්තං 10. උපොසථ සූත්‍රය