3. වජ්ජිසත්තකවග්ගො | 3. වජ්ජිසත්තක වර්ගය |
1. සාරන්දදසුත්තං | 1. සාරන්දද අපරිහානිය සූත්රය |
21
එවං
‘‘කතමෙ
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, වජ්ජී සමග්ගා සන්නිපතිස්සන්ති, සමග්ගා වුට්ඨහිස්සන්ති, සමග්ගා වජ්ජිකරණීයානි කරිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, ලිච්ඡවී, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, වජ්ජී අපඤ්ඤත්තං න පඤ්ඤාපෙස්සන්ති, පඤ්ඤත්තං න සමුච්ඡින්දිස්සන්ති, යථාපඤ්ඤත්තෙ පොරාණෙ වජ්ජිධම්මෙ සමාදාය වත්තිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, ලිච්ඡවී, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, වජ්ජී යෙ තෙ වජ්ජීනං වජ්ජිමහල්ලකා තෙ සක්කරිස්සන්ති ගරුං කරිස්සන්ති මානෙස්සන්ති පූජෙස්සන්ති, තෙසඤ්ච සොතබ්බං මඤ්ඤිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, ලිච්ඡවී, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, වජ්ජී යානි තානි වජ්ජීනං වජ්ජිචෙතියානි අබ්භන්තරානි චෙව බාහිරානි ච තානි සක්කරිස්සන්ති ගරුං කරිස්සන්ති මානෙස්සන්ති
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, වජ්ජීනං අරහන්තෙසු ධම්මිකා
‘‘යාවකීවඤ්ච, ලිච්ඡවී, ඉමෙ සත්ත අපරිහානියා ධම්මා වජ්ජීසු ඨස්සන්ති
(වත්තිස්සන්ති (ක.)), ඉමෙසු ච සත්තසු අපරිහානියෙසු ධම්මෙසු වජ්ජී සන්දිස්සිස්සන්ති
(සන්දිස්සන්ති (සී. පී. ක.)); වුද්ධියෙව, ලිච්ඡවී, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානී’’ති. පඨමං.
|
21
“මහණෙනි, මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ විශාලා නුවර සමීපයෙහි වූ සාරන්දද නම් චෛත්ය ස්ථානයෙහි වැඩවාසය කරණ සේක. එකල්හි වනාහි බොහෝ ලිච්ඡවිවරු භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැන්හි පැමිණුනහ. එසේ පැමිණ, භාග්යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක සිටියහ. එසේ සිටියාවූ ඒ ලිච්ඡවිවරුන්ට භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“ලිච්ඡවීනි, තොපට සප්ත අපරිහානීය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මනාකොට සිහි කරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” යි (වදාළ සේක.) “එසේය, ස්වාමීනි,” යි ඒ ලිච්ඡවිවරු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්හ.
භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. “ලිච්ඡවීනි, සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ කවරහුද? ලිච්ඡවීනි, යම්තාක් වජ්ජීහු නිතර නිතර රැස්වෙත්ද, රැස්වීම් බහුලකොට ඇත්තෝද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“ලිච්ඡවීනි, යම්තාක් වජ්ජීහු සමගිව රැස්වෙත්ද, සමගිව නැගිටිත්ද, සමගිව වජ්ජීන් විසින් කටයුතු දේ කෙරෙද්ද ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීහු යම්තාක් නොපැණවූවක් නොපණවද්ද, පැවූදේ නොසිඳිද්ද, යම් සේ පණවන ලද පුරාණ වජ්ජි ධර්මයන් සමාදන්ව වෙසෙද්ද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීහු යම්තාක් ලිච්ඡවීන්ගේ යම් ඒ මහල්ලෝ ඇද්ද, ඔවුන්ට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද, ඔවුන්ගේද ඇසිය යුත්තක් ඇතැයි සිතද්ද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීහු යම්තාක් යම් ඒ කුලස්ත්රීහු කුලකුමාරීහු ඇද්ද, ඔවුන් හිංසාකොට බලහත්කාරයෙන් ගෙන වාසය නොකරවද්ද ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“යම්තාක් ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීහු ඔවුන්ගේ යම් ඒ අභ්යන්තරවූද, බාහිරවූද, වජ්ජිචෛත්යයෝ ඇද්ද, ඒවාට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද, ඒවාට පෙර දුන්, පෙර කළ, පුද.නොපිරිහෙළද්ද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“යම්තාක් ලිච්ඡවීනි, වජ්ජින්ගේ රහතුන් වහන්සේලා කෙරෙහි කවර හෙයකින් නොපැමිණි රහත්හු විජිතයට පැමිණියාහුද, පැමිණි රහත්හු විජිතයෙහි පහසුවෙන් වාසය කරන්නාහුදැයි ධාර්මික ආරක්ෂාව මනාකොට පිහිටුවන ලද්දේ වේද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තුවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“යම් හෙයකින් ලිච්ඡවීනි, මේ සප්ත අපරිහාණීය ධර්මයෝ වජ්ජීන් කෙරෙහි සිටිත්ද, මේ සප්ත අපරිහාණීය ධර්මයන්හි වජ්ජීන් යෙදෙනු පෙණෙද්ද, ලිච්ඡවීනි, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.”
|
2. වස්සකාරසුත්තං | 2. වජ්ජිඅපරිහානිය සූත්රය |
22
එවං
අථ ඛො රාජා මාගධො අජාතසත්තු වෙදෙහිපුත්තො වස්සකාරං බ්රාහ්මණං මාගධමහාමත්තං ආමන්තෙසි - ‘‘එහි ත්වං, බ්රාහ්මණ, යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කම; උපසඞ්කමිත්වා මම වචනෙන භගවතො පාදෙ සිරසා වන්දාහි, අප්පාබාධං අප්පාතඞ්කං ලහුට්ඨානං බලං ඵාසුවිහාරං පුච්ඡ - ‘රාජා, භන්තෙ, මාගධො අජාතසත්තු වෙදෙහිපුත්තො භගවතො පාදෙ සිරසා වන්දති, අප්පාබාධං අප්පාතඞ්කං ලහුට්ඨානං බලං ඵාසුවිහාරං පුච්ඡතී’ති. එවඤ්ච වදෙහි - ‘රාජා, භන්තෙ, මාගධො අජාතසත්තු
‘‘එවං, භො’’ති ඛො වස්සකාරො බ්රාහ්මණො මාගධමහාමත්තො රඤ්ඤො මාගධස්ස අජාතසත්තුස්ස වෙදෙහිපුත්තස්ස පටිස්සුත්වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වස්සකාරො බ්රාහ්මණො මාගධමහාමත්තො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘රාජා, භො ගොතම, මාගධො අජාතසත්තු වෙදෙහිපුත්තො භොතො ගොතමස්ස පාදෙ සිරසා වන්දති, අප්පාබාධං අප්පාතඞ්කං ලහුට්ඨානං බලං ඵාසුවිහාරං පුච්ඡති. රාජා
(එවඤ්ච වදෙති රාජා (සී. ක.)), භො ගොතම, මාගධො අජාතසත්තු වෙදෙහිපුත්තො වජ්ජී අභියාතුකාමො. සො එවමාහ - ‘අහං හිමෙ වජ්ජී එවංමහිද්ධිකෙ එවංමහානුභාවෙ උච්ඡෙච්ඡාමි, වජ්ජී විනාසෙස්සාමි, වජ්ජී අනයබ්යසනං ආපාදෙස්සාමී’’’ති.
තෙන
‘‘කින්ති තෙ, ආනන්ද, සුතං - ‘වජ්ජී සමග්ගා සන්නිපතන්ති, සමග්ගා වුට්ඨහන්ති, සමග්ගා වජ්ජිකරණීයානි කරොන්තී’’’ති? ‘‘සුතං මෙතං, භන්තෙ - ‘වජ්ජී සමග්ගා සන්නිපතන්ති, සමග්ගා වුට්ඨහන්ති, සමග්ගා වජ්ජිකරණීයානි කරොන්තී’’’ති
‘‘කින්ති තෙ, ආනන්ද, සුතං - ‘වජ්ජී අපඤ්ඤත්තං න පඤ්ඤාපෙන්ති, පඤ්ඤත්තං න සමුච්ඡින්දන්ති
‘‘කින්ති තෙ, ආනන්ද, සුතං - ‘වජ්ජී යෙ තෙ වජ්ජීනං වජ්ජිමහල්ලකා තෙ සක්කරොන්ති ගරුං කරොන්ති මානෙන්ති පූජෙන්ති, තෙසඤ්ච සොතබ්බං මඤ්ඤන්තී’’’ති? ‘‘සුතං මෙතං, භන්තෙ - ‘වජ්ජී යෙ තෙ වජ්ජීනං වජ්ජිමහල්ලකා තෙ සක්කරොන්ති ගරුං කරොන්ති මානෙන්ති පූජෙන්ති, තෙසඤ්ච සොතබ්බං මඤ්ඤන්තී’’’ති. ‘‘යාවකීවඤ්ච, ආනන්ද, වජ්ජී යෙ තෙ වජ්ජීනං වජ්ජිමහල්ලකා තෙ සක්කරිස්සන්ති ගරුං කරිස්සන්ති මානෙස්සන්ති පූජෙස්සන්ති, තෙසඤ්ච සොතබ්බං මඤ්ඤිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, ආනන්ද, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘කින්ති තෙ, ආනන්ද, සුතං - ‘වජ්ජී යා තා කුලිත්ථියො කුලකුමාරියො තා න ඔකස්ස පසය්හ වාසෙන්තී’’’ති? ‘‘සුතං මෙතං, භන්තෙ - ‘වජ්ජී යා තා කුලිත්ථියො කුලකුමාරියො තා න ඔකස්ස පසය්හ වාසෙන්තී’’’ති. ‘‘යාවකීවඤ්ච, ආනන්ද
‘‘කින්ති තෙ, ආනන්ද, සුතං - ‘වජ්ජී යානි තානි වජ්ජීනං වජ්ජිචෙතියානි අබ්භන්තරානි චෙව බාහිරානි ච තානි සක්කරොන්ති ගරුං කරොන්ති මානෙන්ති පූජෙන්ති, තෙසඤ්ච දින්නපුබ්බං කතපුබ්බං ධම්මිකං බලිං නො පරිහාපෙන්තී’’’ති? ‘‘සුතං මෙතං, භන්තෙ - ‘වජ්ජී යානි තානි වජ්ජීනං වජ්ජිචෙතියානි අබ්භන්තරානි චෙව බාහිරානි ච තානි සක්කරොන්ති ගරුං කරොන්ති මානෙන්ති පූජෙන්ති, තෙසඤ්ච දින්නපුබ්බං කතපුබ්බං ධම්මිකං බලිං නො පරිහාපෙන්තී’’’ති. ‘‘යාවකීවඤ්ච, ආනන්ද, වජ්ජී යානි
‘‘කින්ති
අථ ඛො භගවා වස්සකාරං බ්රාහ්මණං මාගධමහාමත්තං ආමන්තෙසි - ‘‘එකමිදාහං, බ්රාහ්මණ, සමයං වෙසාලියං විහරාමි සාරන්දදෙ චෙතියෙ. තත්රාහං, බ්රාහ්මණ, වජ්ජීනං ඉමෙ සත්ත අපරිහානියෙ ධම්මෙ දෙසෙසිං. යාවකීවඤ්ච, බ්රාහ්මණ, ඉමෙ සත්ත අපරිහානියා ධම්මා වජ්ජීසු ඨස්සන්ති, ඉමෙසු ච සත්තසු අපරිහානියෙසු ධම්මෙසු වජ්ජී සන්දිස්සිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, බ්රාහ්මණ, වජ්ජීනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානී’’ති.
‘‘එකමෙකෙනපි
|
22
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජිකුළු පව්වෙහි වැඩ වාසය කරණ සේක. එකල්හි වනාහි විදේහරට දේවියගේ පුත්රවූ අජාසත් නම් මගධ රජතෙම වජ්ජින්ට විරුද්ධව යුද්ධයට යන්නට කැමතිවූයේ වෙයි. හෙතෙම මෙසේ පැවසීය.
“මෙසේ මහර්ධිය ඇති, මහානුභාව ඇති වජ්ජින් මම විනාශ කරන්නෙමි. සිඳ දමන්නෙමි. මුලිනුපුටන්නෙමි. වජ්ජින්ට ව්යසන, විපත්ති පමුණුවන්නෙමි” යනුයි.
ඉක්බිති අජාසත් මගධ රජතෙම මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා ඇමතුවේය. ‘බ්රාහ්මණය, තෝ මෙසේ එව. භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණෙව, එසේ පැමිණ මාගේ වචනයෙන් භාග්යවතුන් වහන්සේගේ පාදයන් හිසින් වඳුව. නීරෝගීබව, ආබාධ නැති බව, අඩුපාඩු, සැප විහරණ විචාරව. ‘ස්වාමීනි, විදේහ රට වැසි දේවියගේ පුත් අජාසත් නම් මගධ රජ තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේගේ පාදයන් හිසින් වඳියි. නීරෝගී බව, ආබාධ නැති බව, අඩුපාඩු, සැප විහරණයන් විචාරන්නේය’ යනුයි. මෙසේද කියව. ‘ස්වාමීනි, අජාසත් රජතෙම වජ්ජින්ට විරුද්ධව යුද්ධයට යනු කැමැත්තේ හෙතෙම මෙසේ කීය. “මෙසේ මහර්ධිය ඇති, මහානුභාව ඇති වජ්ජින් මම විනාශ කරන්නෙමි. සිඳ දමන්නෙමි. මුලිනුපුටන්නෙමි. වජ්ජින්ට ව්යසන, විපත්ති පමුණුවන්නෙමි” යනුයි.
‘යම් සේ භාග්යවතුන් වහන්සේ දේශනා කරත්ද, එය මනාව ඉගෙණ (අවුත්) මට දන්වව. තථාගතයන් වහන්සේ සිදු නොවන්නක් දේශනා නොකරයි.’ යනුයි.
“එසේය ස්වාමීනි’ යි මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා අජාසත් රජුට පිළිවදන් දී අස්නෙන් නැගිට, භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ භාග්යවතුන් වහන්සේ සමග සතුටුවිය. සතුටු විය යුතු, සිහි කටයුතු පිළිසඳර කථාව කොට නිමවා එකත්පසෙක සිටියේය. එකත්පසෙක සිටියාවූ මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙසේ සැළකෙළේය.
“භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, විදේහරට වැසි දේවියගේ පුත් අජාසත් නම් මගධ රජ තෙම භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ පාදයන් හිසින් වඳියි. ‘සුළු ආබාධ, සුළු අසනීප, අඩුපාඩු, සැප විහරණ විචාරයි.’ මෙසේද කියයි. “භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, වජ්ජින්ට විරුද්ධව යුද්ධයට යනු කැමැත්තේ හෙතෙම මෙසේ කීයේය. “මෙසේ මහර්ධිය ඇති, මහානුභාව ඇති වජ්ජින් මම විනාශ කරන්නෙමි. සිඳ දමන්නෙමි. මුලිනුපුටන්නෙමි. වජ්ජින්ට ව්යසන, විපත්ති පමුණුවන්නෙමි” යනුයි.
“එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙම භාග්යවතුන් වහන්සේ පිටුපසින්, භාග්යවතුන් වහන්සේට පවන් සලමින් සිටියේ වෙයි. ඉක්බිති භාග්යවතුන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ ඇමතූසේක.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු නිතර එක්රැස් වූවාහු එක්රැස්වීම බහුලකොට ඇත්තාහුදැයි අසන ලද්දේද?” යනුයි.
“ස්වාමීනි, වජ්ජීහු නිතර එක්රැස් වූවාහු එක්රැස්වීම බහුලකොට ඇත්තාහුයයි අසන ලදී” “ආනන්දය, වජ්ජීහු රැස්වීම බහුලකොට ඇත්තාහු, නිතර රැස්වූවෝ වන්නාහුද වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමතිවිය යුතුය.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු සමගිව රැස්වෙද්ද, සමගිව නැගිටිත්ද, සමගිව කටයුතු දේ කෙරේදැයි අසන ලද්දේද?” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු සමගිව රැස්වෙත්ද, සමගිව නැගිටිත්ද, සමගිව කටයුතු කෙරෙත්දැයි අසනලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු සමගිව රැස්වෙත්ද, සමගිව නැගිටිත්ද, සමගිව කටයුතු කෙරෙත්ද, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමති විය යුතුය
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු නොපැනවූවක් නොපණවද්ද, පැනවූදේ නොසිඳිද්ද, යම්සේ පනවන ලද පුරාණ වජ්ජි ධර්මයන් සමාදන්ව වෙසේදැයි අසන ලද්දේද?” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු නොපැනවූවක් නොපණවත්, පැනවූදේ නොසිඳිත්, යම්සේ පනවන ලද පුරාණ වජ්ජි ධර්මයන් සමාදන්ව වෙසෙත්යයි අසන ලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු නොපැණවූවක් නොපණවද්ද, පැනවූදේ නොසිඳිද්ද, යම්සේ පනවන ලද පුරාණ වජ්ජි ධර්මයන් සමාදන්ව වෙසෙද්ද, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමතිවිය යුතුයි.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු වජ්ජීන්ගේ යම් ඒ මහල්ලෝ ඇද්ද, ඔවුන්ට සත්කාර කෙරෙත්ද, ගරුකාර කෙරෙත්ද, බහුමාන කෙරෙත්ද, පුදත්ද, ඔවුන්ගේද ඇසිය යුත්තක් ඇතැයි සිතත්දැයි අසන ලද්දේද?” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු වජ්ජීන්ගේ යම් ඒ මහල්ලෝ ඇද්ද, ඔවුන්ට සත්කාර කෙරෙත්, ගරුකාර කෙරෙත්, බහුමාන කෙරෙත්, පුදත්, ඔවුන්ගේද ඇසිය යුත්තක් ඇතැයි සිතත්යයි අසන ලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු වජ්ජීන්ගේ යම් ඒ මහල්ලෝ ඇද්ද, ඔවුන්ට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද, ඔවුන්ගේද ඇසිය යුත්තක් ඇතැයි සිතද්ද, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමතිවිය යුතුයි.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු යම් ඒ කුලස්ත්රීහු කුලකුමාරීහු ඇද්ද, ඔවුන් හිංසාකොට බලහත්කාරයෙන් ගෙන වාසය නොකරවද්දැයි අසනලද්දේද?” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු යම් ඒ කුලස්ත්රීහු කුලකුමාරීහු ඇද්ද, ඔවුන් හිංසාකොට බලහත්කාරයෙන් ගෙන වාසය නොකරවතියි අසන ලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු යම් ඒ කුලස්ත්රීහු කුලකුමාරීහු ඇද්ද, ඔවුන් හිංසාකොට බලහත්කාරයෙන් ගෙන වාසය නොකරවත්ද වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමතිවිය යුතුයි.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු ඔවුන්ගේ යම් ඒ අභ්යන්තරවූද, බාහිරවූද, වජ්ජිචෛත්යයෝ ඇද්ද, ඒවාට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද, ඒවාට පෙර දුන්, පෙර කළ, පුද.නොපිරිහෙළද්දැයි අසන ලද්දේද,” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු ඔවුන්ගේ යම් ඒ අභ්යන්තරවූද, බාහිරවූද, වජ්ජිචෛත්යයෝ ඇද්ද, ඒවාට සත්කාර කෙරෙත්, ගරුකාර කෙරෙත්, බහුමාන කෙරෙත්, පුදත්, ඒවාට පෙර දුන්, පෙර කළ, පුද.නොපිරිහෙලත්යයි අසන ලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු ඔවුන්ගේ යම් ඒ අභ්යන්තරවූද, බාහිරවූද, වජ්ජිචෛත්යයෝ ඇද්ද, ඒවාට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද, ඒවාට පෙර දුන්, පෙර කළ, පුද.නොපිරිහෙළද්ද, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමැතිවිය යුතුය.
“කිමෙක්ද? ආනන්දය, වජ්ජීහු වජ්ජින්ගේ රහතුන් වහන්සේලා කෙරෙහි කවර හෙයකින් නොපැමිණි රහත්හු විජිතයට පැමිණියාහුද, පැමිණි රහත්හු විජිතයෙහි පහසුවෙන් වාසය කරන්නාහුදැයි ධාර්මික ආරක්ෂාව මනාකොට පිහිටුවන ලද්දේදැයි අසනලද්දේද?” යනුයි. “ස්වාමීනි, වජ්ජීහු වජ්ජින්ගේ රහතුන් වහන්සේලා කෙරෙහි කවර හෙයකින් නොපැමිණි රහත්හු විජිතයට පැමිණියාහුද, පැමිණි රහත්හු විජිතයෙහි පහසුවෙන් වාසය කරන්නාහුය. ධාර්මික ආරක්ෂාව මනාකොට පිහිටුවන ලද්දේයයි අසන ලදී.” “ආනන්දය, වජ්ජීහු වජ්ජින්ගේ රහතුන් වහන්සේලා කෙරෙහි කවර හෙයකින් නොපැමිණි රහත්හු විජිතයට පැමිණියාහුද, පැමිණි රහත්හු විජිතයෙහි පහසුවෙන් වාසය කරන්නාහුදැයි ධාර්මික ආරක්ෂාව මනාකොට පිහිටුවන ලද්දේ වේද, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමතිවිය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
ඉක්බිති භාග්යවතුන් වහන්සේ මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා ඇමතූ සේක. ‘බ්රාහ්මණය, මම එක්තරා කාලයක විශාලා නුවර ආසන්නයෙහි වූ සාරන්දද නම් චෛත්ය ස්ථානයෙහි විසීමි. එහිදී මම වජ්ජීන්ට මේ අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කළෙමි. බ්රාහ්මණය යම්තාක් මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ වජ්ජීන් කෙරෙහි පිහිටත්ද, මේ අපරිහානිය ධර්මයන් කෙරෙහි වජ්ජීහු ගරුකොට සලකද්ද, බ්රාහ්මණය, වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමති විය යුතුය. පිරිහීමක් නොවේ.”
“මෙසේ දේශනාකළ කල්හි මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙසේ සැළකළේය. “භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, එකක් නමුදු මේ අපරිහානිය ධර්මයකින් යුක්තවූ වජ්ජීන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තු විය යුතුය. පිරිහීමක් නොවේ. අපරිහානිය ධර්ම සතින්ම යුක්ත නම් කියනුම කවරේද? භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, විදේහ දේවියගේ පුත්රවූ අජාසත් නම් මගධ රජු විසින් චාටු බස් කියා පෙළඹවීමෙන් හෝ ඔවුනොවුන් බිඳවීමකින් හෝ මිස වජ්ජීන් සමග යුද නොකට යුතුය. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, දැන් අපි යන්නෙමු. බොහෝ වැඩ, බොහෝ කටයුතු දේ ඇත.”
“බ්රාහ්මණය, ඔබ දැන් කාලය දැනගත්තෙහිය.” ඉක්බිති මගධ මහාමාත්යවූ වස්සකාර බ්රාහ්මණයා භාග්යවතුන් වහන්සේගේ වචනයට සතුටුව අනුමෝදන්ව හුනස්නෙන් නැගිට ගියේය.”
|
3. පඨමසත්තකසුත්තං | 3. පඨම භික්ඛු අපරිහානිය සූත්රය |
23
එවං මෙ සුතං - එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති ගිජ්ඣකූටෙ පබ්බතෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘සත්ත වො, භික්ඛවෙ, අපරිහානියෙ ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, සත්ත අපරිහානියා ධම්මා? යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සමග්ගා සන්නිපතිස්සන්ති, සමග්ගා වුට්ඨහිස්සන්ති, සමග්ගා සඞ්ඝකරණීයානි කරිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ අපඤ්ඤත්තං න පඤ්ඤාපෙස්සන්ති, පඤ්ඤත්තං න සමුච්ඡින්දිස්සන්ති, යථාපඤ්ඤත්තෙසු සික්ඛාපදෙසු සමාදාය වත්තිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ යෙ තෙ භික්ඛූ ථෙරා රත්තඤ්ඤූ චිරපබ්බජිතා සඞ්ඝපිතරො සඞ්ඝපරිණායකා තෙ සක්කරිස්සන්ති ගරුං කරිස්සන්ති මානෙස්සන්ති පූජෙස්සන්ති, තෙසඤ්ච සොතබ්බං මඤ්ඤිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ ආරඤ්ඤකෙසු සෙනාසනෙසු සාපෙක්ඛා භවිස්සන්ති
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ පච්චත්තඤ්ඤෙව සතිං උපට්ඨාපෙස්සන්ති - ‘කින්ති අනාගතා ච පෙසලා සබ්රහ්මචාරී ආගච්ඡෙය්යුං, ආගතා ච පෙසලා සබ්රහ්මචාරී ඵාසුං විහරෙය්යු’න්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච
|
23
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, තොපට සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය මනාකොට අසව්. සිහිකරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” -- “එසේය ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක.
“මහණෙනි, සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ කවරහුද? මහණෙනි, යම්තාක් භික්ෂූහු රැස්වීම් බහුලකොට ඇත්තාහු රැස්වෙද්ද මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් වනාහි භික්ෂූහු සමගිව රැස්වෙද්ද, සමගිව නැගීසිටිද්ද, සමගිව සංඝයා පිළිබඳ කටයුතු කෙරෙද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් වනාහි භික්ෂුහු නොපැණවූවක් නොපණවද්ද, පැණවූදේ නොබිඳිද්ද, යම්සේ පණවන ලද ශික්ෂා පදයන් සමාදන්ව සිටිද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් වනාහි භික්ෂුහු යම් ඒ පැවිදිව බොහෝකල්වූ, බොහෝ රාත්රීන් දන්නාවූ, සඞ්ඝ පීතෘවරු, සඞ්ඝ නායකවරු වෙද්ද, උන්වහන්සේලාට සත්කාර කෙරෙද්ද, ගරුකාර කෙරෙද්ද, බහුමාන කෙරෙද්ද, පුදද්ද? උන්වහන්සේලාගෙන් ඇසිය යුත්තක් ඇතැයි සිතත්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් වනාහි භික්ෂුහු උපන්නාවූ, නැවත භවයක් ඇතිකරන්නාවූ තෘෂ්ණාවගේ වසඟයට නොයද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් වනාහි භික්ෂුහු අරණ්ය සේනාසනයන්හි බලාපොරොත්තුව ඇතිකර ගනිද්ද, මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්ෂූහු වෙන් වෙන්ව කිමෙක්ද නොපැමිණියාවූ ප්රියශීලී සබ්රම්සරුන් පැමිණෙන්නාහුද, පැමිණියාවූ ප්රියශීලී සබ්රම්සරුන් සැපසේ වෙසෙන්නාහුදැයි සිහිය පිහිටුවද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ භික්ෂූන් කෙරෙහි පිහිටා තිබෙද්ද, භික්ෂූහු මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් භික්ෂූන් කෙරෙහි තිබෙනු පෙණෙද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
|
4. දුතියසත්තකසුත්තං | 4. දුතිය භික්ඛු අපරිහානිය සූත්රය |
24
(දී. නි. 2.138) ‘‘සත්ත වො, භික්ඛවෙ, අපරිහානියෙ ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ...පෙ.... කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, සත්ත අපරිහානියා ධම්මා?
යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ න කම්මාරාමා භවිස්සන්ති, න කම්මරතා, න කම්මාරාමතං අනුයුත්තා; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ න භස්සාරාමා භවිස්සන්ති...පෙ.... න නිද්දාරාමා භවිස්සන්ති... න සඞ්ගණිකාරාමා භවිස්සන්ති... න පාපිච්ඡා භවිස්සන්ති න පාපිකානං ඉච්ඡානං වසං ගතා... න පාපමිත්තා භවිස්සන්ති න පාපසහායා න පාපසම්පවඞ්කා... න ඔරමත්තකෙන විසෙසාධිගමෙන අන්තරාවොසානං ආපජ්ජිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, ඉමෙ සත්ත අපරිහානියා ධම්මා භික්ඛූසු ඨස්සන්ති, ඉමෙසු ච සත්තසු අපරිහානියෙසු ධම්මෙසු භික්ඛූ සන්දිස්සිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානී’’ති. චතුත්ථං.
|
24
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, තොපට සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය මනාකොට අසව්. සිහිකරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” -- “එසේය ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක.
“ඒ අපරිහානිය ධර්ම සත කවරේද? මහණෙනි, යම්තාක් භික්ෂූහු කර්මාරාම කටයුතු පතන්නෝ වෙද්ද, කර්මාරාම අනුයුක්ත කටයුතුවලම ඇලී ගැලී සිටියෝ නොවෙද්ද, භස්සාරාම (නිතර දෙඩීමෙහි ඇළුනෝ) නොවෙද්ද, නිද්රාවෙහි ඇළුනෝ නොවෙද්ද, සමූහයෙහි ඇළුනෝ නොවෙද්ද, පවිටු අදහස් ඇත්තෝ නොවෙත්ද, පවිටු අදහස්වල වසඟයට නොගියාහු නොවෙද්ද, (පවිටුවූවෝ) නොවෙද්ද, පාප මිත්රයන් ඇත්තේ, පාපසහායක යන් ඇත්තේ, පාපවංකවූවෝ ස්වල්ප මාත්ර විශේෂාධිගමයකින් අඩාලකිරීමට නොපැමිණෙද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධියම බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
“මහණෙනි, යම්තාක් මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ භික්ෂූන් කෙරෙහි පිහිටා තිබෙද්ද, භික්ෂූහු මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් භික්ෂූන් කෙරෙහි තිබෙනු පෙණෙද්ද, මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය බලාපොරොත්තු විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
|
5. තතියසත්තකසුත්තං | 5. තතිය භික්ඛු අපරිහානිය සූත්රය |
25
‘‘සත්ත
‘‘යාවකීවඤ්ච
|
25
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, තොපට සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය මනාකොට අසව්. සිහිකරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” -- “එසේය ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක.
“මහණෙනි, ඒ ධර්ම සත කවරේද? මහණෙනි යම්හෙයකින් භික්ෂූහු ශ්රද්ධා ඇත්තෝ වෙද්ද, පවට ලජ්ජා ඇත්තෝ වෙද්ද, පවට බිය ඇත්තෝ වෙද්ද, (බහුශ්රුත) බොහෝ ඇසූ පිරූ තැන් ඇත්තෝ වෙද්ද, පටන්ගත් වීර්ය්ය ඇත්තෝ වෙද්ද, සිහි ඇත්තෝ වෙද්ද, නුවණැත්තෝ වෙද්ද,
“මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධියම කැමතිවිය යුතුය. පිරිහීම නොවේ. මහණෙනි, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ භික්ෂූන් කෙරෙහි පිහිටා ඇද්ද, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් කෙරෙහි භික්ෂූන් පිහිටා ඇතැයි පෙණෙද්ද, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමති විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
|
6. බොජ්ඣඞ්ගසුත්තං | 6. චතුත්ථ භික්ඛු අපරිහානිය සූත්රය |
26
‘‘සත්ත වො, භික්ඛවෙ, අපරිහානියෙ ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ...පෙ.... කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, සත්ත අපරිහානියා ධම්මා? යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි.
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති...පෙ.... වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති... පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති... පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති... සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති... උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානි. ‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, ඉමෙ සත්ත අපරිහානියා ධම්මා භික්ඛූසු ඨස්සන්ති, ඉමෙසු ච සත්තසු අපරිහානියෙසු ධම්මෙසු භික්ඛූ සන්දිස්සිස්සන්ති; වුද්ධියෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං පාටිකඞ්ඛා, නො පරිහානී’’ති. ඡට්ඨං.
|
26
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, තොපට සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය මනාකොට අසව්. සිහිකරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” -- “එසේය ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක.
“ඒ සත කවරේද? ස්මෘති (සිහිය) සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, ධර්මවිචය (ධර්මය විමසීම) සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, වීර්ය සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, ප්රීති සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, ප්රශ්රබ්ධි (සන්සිඳීම) සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, සමාධි (එකඟකම) සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද, උපේක්ෂා (මැදහත්කම) සම්බොධ්යඞ්ගය වඩද්ද,
“මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධියම කැමතිවිය යුතුය. පිරිහීම නොවේ. මහණෙනි, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ භික්ෂූන් කෙරෙහි පිහිටා ඇද්ද, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් කෙරෙහි භික්ෂූන් පිහිටා ඇතැයි පෙණෙද්ද, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමති විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
|
7. සඤ්ඤාසුත්තං | 7. පඤ්චම භික්ඛු අපරිහානිය සූත්රය |
27
‘‘සත්ත
‘‘යාවකීවඤ්ච
|
27
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ආසන්නයෙහිවූ ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “මහණෙනි, තොපට සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් දේශනා කරන්නෙමි. එය මනාකොට අසව්. සිහිකරව්. දේශනා කරන්නෙමි.” -- “එසේය ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක.
“ඒ සත කවරේද? අනිත්ය සංඥාව වඩද්ද, අනත්ත සංඥාව වඩද්ද, අශුභ (පිළිකුල්) සංඥාව වඩද්ද, ආදීනව (දොස්) සංඥාව වඩද්ද, ප්රහාණ (ගෙවීම) සංඥාව වඩද්ද, විරාග (නොඇලීම) සංඥාව වඩද්ද, නිරෝධ (නිවීමේ) සංඥාව වඩද්ද,
“මහණෙනි, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධියම කැමතිවිය යුතුය. පිරිහීම නොවේ. මහණෙනි, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයෝ භික්ෂූන් කෙරෙහි පිහිටා ඇද්ද, මේ සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් කෙරෙහි භික්ෂූන් පිහිටා ඇතැයි පෙණෙද්ද, භික්ෂූන්ගේ අභිවෘද්ධිය කැමති විය යුතුයි. පිරිහීමක් නොවේ.
|
8. පඨමපරිහානිසුත්තං | 8. සෙඛපරිහානිය ධම්ම සූත්රය |
28
එවං මෙ සුතං - එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘සත්තිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො පරිහානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ සත්ත? කම්මාරාමතා, භස්සාරාමතා, නිද්දාරාමතා, සඞ්ගණිකාරාමතා, ඉන්ද්රියෙසු අගුත්තද්වාරතා, භොජනෙ අමත්තඤ්ඤුතා, සන්ති ඛො පන සඞ්ඝෙ සඞ්ඝකරණීයානි; තත්ර සෙඛො භික්ඛු
(තත්ර භික්ඛු (සී. ස්යා.)) ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘සන්ති ඛො පන සඞ්ඝෙ ථෙරා
(ඛො සංඝත්ථෙරා (ක.)) රත්තඤ්ඤූ චිරපබ්බජිතා භාරවාහිනො, තෙ
(න තෙ (ක.)) තෙන පඤ්ඤායිස්සන්තී’ති අත්තනා තෙසු යොගං
(අත්තනා වොයොගං (සී. ස්යා.)) ආපජ්ජති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, සත්ත ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො පරිහානාය සංවත්තන්ති.
‘‘සත්තිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා සෙඛස්ස භික්ඛුනො අපරිහානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ සත්ත? න
|
28
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙන ශෛක්ෂ (රහත් ඵලය සඳහා පිළිපදින) භික්ෂුවගේ පිරිහීම පිණිස වෙති.
“ඒ කවර සතක්ද යත්,. වැඩවලම යෙදී සිටීම, නිතර දෙඩීමෙහි ඇලීම, සමූහයෙහි ඇලීම, ඇස් ආදී ඉන්ද්රියයන්හි නොවසන ලද දොරවල් ඇති බව, භෝජනයෙහි පමණ නොදැනීම, සංඝයා කෙරෙහි සංඝ කටයුතු ඇද්ද, එහිදී ශෛක්ෂ භික්ෂුවයයි සිතා බලද්ද, සංඝයා කෙරෙහි ස්ථවිර (වැඩිමහළු)වූද, චිරරාත්රඥ (බොහෝකල් දන්නා)වූද, පැවිදිව බොහෝ කල්වූද (ශාසනික) බර උසුලන්නාවූද, ඔවුහු එයින් ප්රකට වෙත්යයි තමා වෙනස් ආකාරයකට පැමිණේද,
මේ සප්ත ධර්මයෝ ශෛක්ෂ භික්ෂුවගේ පිරිහීම පිණිස පවතිත්.
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙන ශෛක්ෂ භික්ෂුවගේ නොපිරිහීම පිණිස වෙති.
“ඒ කවර සතක්ද යත්,. වැඩවලම යෙදී නොසිටීම, නිතර දෙඩීමෙහි නොඇලීම, සමූහයෙහි නොඇලීම, ඇස් ආදී ඉන්ද්රියයන්හි වසන ලද දොරවල් ඇති බව, භෝජනයෙහි පමණ දැනීම, සංඝයා කෙරෙහි සංඝ කටයුතු ඇද්ද, එහිදී ශෛක්ෂ භික්ෂුවයයි සිතා නොබලද්ද, සංඝයා කෙරෙහි ස්ථවිර (වැඩිමහළු)වූද, චිරරාත්රඥ (බොහෝකල් දන්නා)වූද, පැවිදිව බොහෝ කල්වූද (ශාසනික) බර උසුලන්නාවූද, ඔවුහු එයින් ප්රකට වෙත්යයි තමා වෙනස් ආකාරයකට නොපැමිණේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙන ශෛක්ෂ භික්ෂුවගේ නොපිරිහීම පිණිස වෙති.
|
9. දුතියපරිහානිසුත්තං | 9. උපාසක පරිහානිය ධම්ම සූත්රය |
29
‘‘සත්තිමෙ
‘‘සත්තිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා උපාසකස්ස අපරිහානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ සත්ත? භික්ඛුදස්සනං න හාපෙති, සද්ධම්මස්සවනං නප්පමජ්ජති, අධිසීලෙ සික්ඛති, පසාදබහුලො හොති, භික්ඛූසු ථෙරෙසු චෙව නවෙසු ච මජ්ඣිමෙසු ච අනුපාරම්භචිත්තො ධම්මං සුණාති න රන්ධගවෙසී, න ඉතො බහිද්ධා දක්ඛිණෙය්යං ගවෙසති, ඉධ ච පුබ්බකාරං කරොති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, සත්ත ධම්මා උපාසකස්ස අපරිහානාය සංවත්තන්තී’’ති. ඉදමවොච භගවා. ඉදං වත්වාන සුගතො අථාපරං එතදවොච සත්ථා -
‘‘දස්සනං
සවනඤ්ච අරියධම්මානං, අධිසීලෙ න සික්ඛති.
‘‘අප්පසාදො ච භික්ඛූසු, භිය්යො භිය්යො පවඩ්ඪති;
උපාරම්භකචිත්තො ච, සද්ධම්මං සොතුමිච්ඡති.
‘‘ඉතො ච බහිද්ධා අඤ්ඤං, දක්ඛිණෙය්යං ගවෙසති;
තත්ථෙව ච පුබ්බකාරං, යො කරොති උපාසකො.
‘‘එතෙ ඛො පරිහානියෙ, සත්ත ධම්මෙ සුදෙසිතෙ;
උපාසකො සෙවමානො, සද්ධම්මා පරිහායති.
‘‘දස්සනං භාවිතත්තානං, යො න හාපෙති උපාසකො;
සවනඤ්ච අරියධම්මානං, අධිසීලෙ ච සික්ඛති.
‘‘පසාදො චස්ස භික්ඛූසු, භිය්යො භිය්යො පවඩ්ඪති;
අනුපාරම්භචිත්තො ච, සද්ධම්මං සොතුමිච්ඡති.
‘‘න
ඉධෙව ච පුබ්බකාරං, යො කරොති උපාසකො.
‘‘එතෙ
උපාසකො සෙවමානො, සද්ධම්මා න පරිහායතී’’ති. නවමං;
|
29
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙනෙක් උපාසකයාගේ පිරිහීම පිණිස පවතිත්.
“කවර සතක්ද යත්? භික්ෂූන්ගේ දර්ශනය අඩු කෙරේද, බණ ඇසීමට පමා වේද, අධිශීලයෙන් (ඉහළ සිල් වලින්) නොහික්මේද, අප්රසාද බහුල වූයේ වේද, ස්ථවිරවූද, මධ්යමවූද, නවකවූද භික්ෂූන් වහන්සේලා කෙරෙහි සිදුරු සොයමින්. දොස් කීමේ අදහසින් බණ අසාද, මේ ශාසනයෙන් පිටත දන් දීමට සුදුස්සන් සොයාද, ඒ බාහිරකයන්ට මුලින් දී, පසුව භික්ෂූන්ට දේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙන උපාසකයාගේ පිරිහීම පිණිස පවතිත්.
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙනෙක් උපාසකයාගේ නොපිරිහීම පිණිස පවතිත්.
“කවර සතක්ද යත්? භික්ෂූන්ගේ දර්ශනය අඩු නොකෙරේද, බණ ඇසීමට පමා නොවේද, අධිශීලයෙන් (ඉහළ සිල් වලින්) හික්මේද, අප්රසාද බහුල වූයේ නොවේද, ස්ථවිරවූද, මධ්යමවූද, නවකවූද භික්ෂූන් වහන්සේලා කෙරෙහි සිදුරු සොයමින්. දොස් කීමේ අදහසින් බණ නොඅසාද, මේ ශාසනයෙන් පිටත දන් දීමට සුදුස්සන් නොසොයාද, ඒ බාහිරකයන්ට මුලින් දී, පසුව භික්ෂූන්ට නොදේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ සත්දෙන උපාසකයාගේ නොපිරිහීම පිණිස පවතිත්.
|
10. විපත්තිසුත්තං | 10. උපාසක පරාභව ධම්ම සූත්රය |
30
සත්තිමා, භික්ඛවෙ, උපාසකස්ස විපත්තියො...පෙ.... සත්තිමා, භික්ඛවෙ, උපාසකස්ස සම්පදා...පෙ..... දසමං.
|
30
“යම් උපාසකයෙක් භික්ෂුන් දැකීමට යාමද, බණ අසන්නට යාමද, අඩු කෙරේද, පන්සිල්, දසසිල් ආදී උත්තම ශීලයන්හි නොහික්මේද, භික්ෂූන් කෙරෙහි නොපැහැදීමද වඩාද, ගර්හා කරණ සිත් ඇත්තේ, සිදුරු සොයන්නේ, බණ අසන්ට නොකැමතිවේද, යම් උපාසකයෙක් මේ ශාසනයෙන් පිටත දක්ෂිණාර්හයක්හු සොයාද, ඒ බාහිරකයන්ට දී, පසුව භික්ෂූන්ට දේද, මනාකොට දේශනා කරණ ලද මේ සප්ත ධර්මයන් සේවනය කරන්නාවූ උපාසකතෙම සද්ධර්මයෙන් පිරිහෙයි.
“යම් උපාසකයෙක් භික්ෂුන් දැකීමට යාමද, බණ අසන්නට යාමද, නොවළක්වාද, උත්තම ශීලයෙහි හික්මේද, භික්ෂූන් කෙරෙහි පැහැදීම වැඩේද, දෝෂාරෝපණය නොකරණ සිත් ඇත්තේ, බණ අසන්ට කැමතිවේද, යම් උපාසකයෙක් මේ ශාසනයෙන් පිට දක්ෂිණාර්හයක්හු නොසොයාද, මේ ශාසනයෙහි පූර්ව සත්කාරයකෙරේද,, මනාකොට දේශනා කරණ ලද සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් සේවනය කරන්නාවූ උපාසකතෙම සද්ධර්මයෙන් නොපිරිහෙයි.
|
11. පරාභවසුත්තං | 11. උපාසක විපත්තිධම්ම සූත්රය |
31
‘‘සත්තිමෙ, භික්ඛවෙ, උපාසකස්ස පරාභවා...පෙ.... සත්තිමෙ, භික්ඛවෙ, උපාසකස්ස සම්භවා. කතමෙ සත්ත? භික්ඛුදස්සනං න හාපෙති, සද්ධම්මස්සවනං නප්පමජ්ජති, අධිසීලෙ සික්ඛති, පසාදබහුලො හොති, භික්ඛූසු ථෙරෙසු චෙව නවෙසු ච මජ්ඣිමෙසු ච අනුපාරම්භචිත්තො ධම්මං සුණාති න රන්ධගවෙසී, න ඉතො බහිද්ධා දක්ඛිණෙය්යං ගවෙසති, ඉධ ච පුබ්බකාරං කරොති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, සත්ත උපාසකස්ස සම්භවාති.
‘‘දස්සනං
සවනඤ්ච අරියධම්මානං, අධිසීලෙ න සික්ඛති.
‘‘අප්පසාදො ච භික්ඛූසු, භිය්යො භිය්යො පවඩ්ඪති;
උපාරම්භකචිත්තො ච, සද්ධම්මං සොතුමිච්ඡති.
‘‘ඉතො ච බහිද්ධා අඤ්ඤං, දක්ඛිණෙය්යං ගවෙසති;
තත්ථෙව ච පුබ්බකාරං, යො කරොති උපාසකො.
‘‘එතෙ
උපාසකො සෙවමානො, සද්ධම්මා පරිහායති.
‘‘දස්සනං
සවනඤ්ච අරියධම්මානං, අධිසීලෙ ච සික්ඛති.
‘‘පසාදො චස්ස භික්ඛූසු, භිය්යො භිය්යො පවඩ්ඪති;
අනුපාරම්භචිත්තො ච, සද්ධම්මං සොතුමිච්ඡති.
‘‘න
ඉධෙව ච පුබ්බකාරං, යො කරොති උපාසකො.
‘‘එතෙ ඛො අපරිහානියෙ, සත්ත ධම්මෙ සුදෙසිතෙ;
උපාසකො සෙවමානො, සද්ධම්මා න පරිහායතී’’ති. එකාදසමං;
|
31
“මහණෙනි, උපාසකයාට විපත්ති කරුණු සතක් වෙති. මහණෙනි, උපාසකයාට සම්පත්ති කරුණු සතක් වෙති. මහණෙනි, උපාසකයාට පිරිහීම් සතක් වෙති. මහණෙනි, උපාසකයාට වැඩීම් සතක් වෙති.
“කවර සතක්ද යත්? භික්ෂූන්ගේ දර්ශනය අඩු නොකරයි. බණ ඇසීමට ප්රමාද නොවෙයි. අධිශීලයෙහි හික්මෙයි. පැහැදීම බහුලකොට ඇත්තේ වෙයි. ස්ථවිරවූද, මධ්යමවූද, නවකවූද, භික්ෂූන් කෙරෙහි දොස් නොසොයන අදහසින් සිදුරු නොසොයන අදහසින් බණ අසයි. මේ ශාසනයෙන් පිටත දන්දීමට සුදුස්සන් නොසොයයි. මේ ශාසනයෙහි භික්ෂූන්ට පූර්ව සත්කාරය කෙරෙයි. මහණෙනි, මේ උපාසකයාට අභිවෘද්ධි කරුණු වෙත්.
“යම් උපාසකයෙක් භික්ෂුන් දැකීමට යාමද, බණ අසන්නට යාමද, නොවළක්වාද, උත්තම ශීලයෙහි හික්මේද, භික්ෂූන් කෙරෙහි පැහැදීම වැඩේද, දෝෂාරෝපණය නොකරණ සිත් ඇත්තේ, බණ අසන්ට කැමතිවේද, යම් උපාසකයෙක් මේ ශාසනයෙන් පිට දක්ෂිණාර්හයක්හු නොසොයාද, මේ ශාසනයෙහි පූර්ව සත්කාරයකෙරේද,, මනාකොට දේශනා කරණ ලද සප්ත අපරිහානිය ධර්මයන් සේවනය කරන්නාවූ උපාසකතෙම සද්ධර්මයෙන් නොපිරිහෙයි.
|