(8) 3. යොධාජීවවග්ගො | (8) 3. යොධාජීව වර්ගය (අනාගතභය වර්ගය) |
1. පඨමචෙතොවිමුත්තිඵලසුත්තං | 1. පඨම චෙතො විමුක්ති ඵල සූත්රය |
71
‘‘පඤ්චිමෙ
‘‘කතමෙ පඤ්ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අසුභානුපස්සී කායෙ විහරති, ආහාරෙ පටිකූලසඤ්ඤී
(පටික්කූලසඤ්ඤී (සී. ස්යා. කං. පී.)), සබ්බලොකෙ අනභිරතසඤ්ඤී, සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනිච්චානුපස්සී, මරණසඤ්ඤා ඛො පනස්ස අජ්ඣත්තං සූපට්ඨිතා හොති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච ධම්මා භාවිතා බහුලීකතා චෙතොවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති චෙතොවිමුත්තිඵලානිසංසා ච, පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලානිසංසා ච. යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චෙතොවිමුත්තො ච හොති පඤ්ඤාවිමුත්තො ච හොති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ‘භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො ඉතිපි, සංකිණ්ණපරිඛො
(සංකිණ්ණපරික්ඛො (ස්යා. කං.)) ඉතිපි, අබ්බූළ්හෙසිකො ඉතිපි, නිරග්ගළො ඉතිපි, අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො ඉතිපි’’’.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීනා හොති උච්ඡින්නමූලා තාලාවත්ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්පාදධම්මා. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සංකිණ්ණපරිඛො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො පොනොභවිකො
(පොනොබ්භවිකො (ස්යා. ක.)) ජාතිසංසාරො පහීනො හොති උච්ඡින්නමූලො තාලාවත්ථුකතො අනභාවංකතො ආයතිං අනුප්පාදධම්මො. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සංකිණ්ණපරිඛො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අබ්බූළ්හෙසිකො හොති? ඉධ
‘‘කථඤ්ච
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො අස්මිමානො පහීනො හොති උච්ඡින්නමූලො තාලාවත්ථුකතො අනභාවංකතො ආයතිං අනුප්පාදධම්මො. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො හොතී’’ති. පඨමං.
|
71
“මහණෙනි, මේ ධර්ම පසක් වඩනා ලද්දාහු, බහුල වශයෙන් කරණ ලද්දාහු, අර්හත්ඵල සමාධිය විපාකකොට ඇත්තාහුද, අර්හත්ඵල සමාධිය අනුසස්කොට ඇත්තාහුද, අර්හත්ඵල ප්රඥාව විපාකකොට ඇත්තාහුද, අර්හත්ඵල ප්රඥාව අනුසස්කොට ඇත්තාහුද වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම කයෙහි අශුභය අනුව බලමින් වාසය කෙරේද, ආහාරයෙහි පිළිකුල් සංඥා ඇත්තේ, සියලු ලෝකයෙහි නොඇලීම් සංඥා ඇත්තේ, සියලු සංස්කාරයන්හි අනිත්යය අනුව බලමින් වාසය කෙරේද, මොහුගේ මරණ සංඥාව වනාහි තමන් කෙරෙහි මනාව එළඹ සිටියා වේද යන පසයි.
“මහණෙනි, මේ ධර්ම පස වනාහි වඩන ලද්දාහු, බහුල වශයෙන් කරණ ලද්දාහු, චිත්ත විමුක්තිය ඵලය කොට ඇත්තාහුද, චිත්ත විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්. ප්රඥා විමුක්තිය ඵල කොට ඇත්තාහුද, ප්රඥා විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්.
“මහණෙනි, යම් කලෙක වනාහි භික්ෂු තෙම චිත්ත විමුක්තවූයේත් ප්රඥා විමුක්ත වූයේත් වේද, මහණෙනි, මේ භික්ෂු තෙම හරින ලද අවිද්යා නමැති අගුළු ඇත්තේයයිද, නසන ලද සංසාර නමැති දිය අගල ඇත්තේයයිද, සිඳිනා ලද තෘෂ්ණා නමැති ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේයයිද, නීවරණ නමැති අගුළු හරින ලද්දේයයිද, ආර්ය්යවූ, ජනිතවූ, මාන ධජ ඇත්තේ, බහා තබන ලද ස්කන්ධාදී බර ඇත්තේ, සංසාරයෙන් වෙන්වූයේයයිද කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්ෂු තෙම ඔසවන ලද අගුල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ අවිද්යා තොමෝ ප්රහීණ වූවා,
“සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද,
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම ඔසවන ලද අගුල ඇත්තී වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම නසන ලද දිය අගල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ නැවත භවය ඇතිකරන්නාවූ ජාති සංසාරය ප්රහීණ වේද, සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම නසන ලද දිය අගල ඇත්තේ වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම ඇද දමන ලද ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ තෘෂ්ණාව ප්රහීණවූවා සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම ඇද දමන ලද ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම අගුළු රහිත වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ ඕරම්භාගීය සංයෝජන පස ප්රහීණ වූවාහු සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම අගුළු රහිත වූයේ වේද,
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම හෙලන ලද ධජ ඇත්තාවූ, සසරින් වෙන්වූ ආර්ය්යයෙක් වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ වෙමි යන මානය ප්රහීණ වූයේ, සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම හෙලන ලද ධජ ඇති, බහා තබන ලද බර ඇති, සසරින් වෙන්වූ ආර්ය්යයෙක් වේය” යි වදාළ සේක.
|
2. දුතියචෙතොවිමුත්තිඵලසුත්තං | 2. දුතිය චෙතො විමුත්තිඵල සූත්රය |
72
‘‘පඤ්චිමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා භාවිතා බහුලීකතා චෙතොවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති චෙතොවිමුත්තිඵලානිසංසා ච, පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලානිසංසා ච. කතමෙ පඤ්ච? අනිච්චසඤ්ඤා, අනිච්චෙ දුක්ඛසඤ්ඤා, දුක්ඛෙ අනත්තසඤ්ඤා, පහානසඤ්ඤා, විරාගසඤ්ඤා - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච ධම්මා භාවිතා බහුලීකතා චෙතොවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති චෙතොවිමුත්තිඵලානිසංසා ච, පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලා ච හොන්ති පඤ්ඤාවිමුත්තිඵලානිසංසා ච. යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චෙතොවිමුත්තො ච හොති පඤ්ඤාවිමුත්තො ච - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ‘භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො ඉතිපි, සංකිණ්ණපරිඛො ඉතිපි, අබ්බූළ්හෙසිකො ඉතිපි, නිරග්ගළො ඉතිපි, අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො ඉතිපි’’’.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීනා හොති උච්ඡින්නමූලා තාලාවත්ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්පාදධම්මා. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උක්ඛිත්තපලිඝො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සංකිණ්ණපරිඛො හොති? ඉධ
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අබ්බූළ්හෙසිකො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො තණ්හා පහීනා හොති උච්ඡින්නමූලා තාලාවත්ථුකතා අනභාවංකතා
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නිරග්ගළො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්ති උච්ඡින්නමූලානි තාලාවත්ථුකතානි අනභාවංකතානි ආයතිං අනුප්පාදධම්මානි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නිරග්ගළො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො අස්මිමානො පහීනො හොති උච්ඡින්නමූලො තාලාවත්ථුකතො අනභාවංකතො ආයතිං අනුප්පාදධම්මො. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසංයුත්තො හොතී’’ති. දුතියං.
|
72
“මහණෙනි, මේ ධර්ම පස වනාහි වඩන ලද්දාහු, බහුල වශයෙන් කරණ ලද්දාහු, චිත්ත විමුක්තිය ඵලය කොට ඇත්තාහුද, චිත්ත විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්. ප්රඥා විමුක්තිය ඵල කොට ඇත්තාහුද, ප්රඥා විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්.
“කවර පසක්ද යත්? අනිත්ය සංඥාවය, අනිත්යයෙහි දුක්ඛ සංඥාවද, දුකෙහි අනාත්ම සංඥාවද, ප්රහාණ සංඥාවද, විරාග සංඥාවද, (නිරෝධ සංඥාවද) යන පසයි.
“මහණෙනි, මේ ධර්ම පස වනාහි වඩන ලද්දාහු, බහුල වශයෙන් කරණ ලද්දාහු, චිත්ත විමුක්තිය ඵලය කොට ඇත්තාහුද, චිත්ත විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්. ප්රඥා විමුක්තිය ඵල කොට ඇත්තාහුද, ප්රඥා විමුක්ති ඵලය අනුසස් කොට ඇත්තාහුද වෙත්.
“මහණෙනි, යම් කලෙක වනාහි භික්ෂු තෙම චිත්ත විමුක්තවූයේත් ප්රඥා විමුක්ත වූයේත් වේද, මහණෙනි, මේ භික්ෂු තෙම හරින ලද අවිද්යා නමැති අගුළු ඇත්තේයයිද, නසන ලද සංසාර නමැති දිය අගල ඇත්තේයයිද, සිඳිනා ලද තෘෂ්ණා නමැති ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේයයිද, නීවරණ නමැති අගුළු හරින ලද්දේයයිද, ආර්ය්යවූ, ජනිතවූ, මාන ධජ ඇත්තේ, බහා තබන ලද ස්කන්ධාදී බර ඇත්තේ, සංසාරයෙන් වෙන්වූයේයයිද කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්ෂු තෙම ඔසවන ලද අගුල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ අවිද්යා තොමෝ ප්රහීණ වූවා,
“සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද,
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම ඔසවන ලද අගුල ඇත්තී වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම නසන ලද දිය අගල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ නැවත භවය ඇතිකරන්නාවූ ජාති සංසාරය ප්රහීණ වේද, සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම නසන ලද දිය අගල ඇත්තේ වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම ඇද දමන ලද ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ තෘෂ්ණාව ප්රහීණවූවා සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම ඇද දමන ලද ඉන්ද්රඛීල ඇත්තේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම අගුළු රහිත වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ ඕරම්භාගීය සංයෝජන පස ප්රහීණ වූවාහු සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම අගුළු රහිත වූයේ වේද,
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්ෂු තෙම හෙලන ලද ධජ ඇත්තාවූ, සසරින් වෙන්වූ ආර්ය්යයෙක් වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහුගේ වෙමි යන මානය ප්රහීණ වූයේ, සිඳින ලද මුල් ඇත්තී, අග සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දී, නැවත අභාවය කරණ ලද්දී, මත්තෙහි නූපදිනා ස්වභාව ඇත්තී වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම හෙලන ලද ධජ ඇති, බහා තබන ලද බර ඇති, සසරින් වෙන්වූ ආර්ය්යයෙක් වේය” යි වදාළ සේක.
|
3. පඨමධම්මවිහාරීසුත්තං | 3. පඨම ධම්ම විහාරී සූත්රය |
73
අථ ඛො අඤ්ඤතරො භික්ඛු යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘‘ධම්මවිහාරී, ධම්මවිහාරී’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, භික්ඛු ධම්මවිහාරී හොතී’’ති?
‘‘ඉධ, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මං පරියාපුණාති - සුත්තං, ගෙය්යං, වෙය්යාකරණං, ගාථං, උදානං, ඉතිවුත්තකං, ජාතකං, අබ්භුතධම්මං, වෙදල්ලං. සො තාය ධම්මපරියත්තියා දිවසං අතිනාමෙති, රිඤ්චති පටිසල්ලානං, නානුයුඤ්ජති අජ්ඣත්තං චෙතොසමථං. අයං වුච්චති, භික්ඛු - ‘භික්ඛු පරියත්තිබහුලො, නො ධම්මවිහාරී’’’.
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛු, භික්ඛු යථාසුතං යථාපරියත්තං ධම්මං විත්ථාරෙන සජ්ඣායං කරොති. සො තෙන සජ්ඣායෙන දිවසං අතිනාමෙති, රිඤ්චති පටිසල්ලානං, නානුයුඤ්ජති අජ්ඣත්තං චෙතොසමථං. අයං වුච්චති, භික්ඛු - ‘භික්ඛු සජ්ඣායබහුලො, නො ධම්මවිහාරී’’’.
‘‘පුන
‘‘ඉධ, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මං පරියාපුණාති - සුත්තං, ගෙය්යං, වෙය්යාකරණං, ගාථං, උදානං, ඉතිවුත්තකං, ජාතකං, අබ්භුතධම්මං, වෙදල්ලං. සො තාය ධම්මපරියත්තියා න දිවසං අතිනාමෙති, නාපි රිඤ්චති පටිසල්ලානං, අනුයුඤ්ජති අජ්ඣත්තං චෙතොසමථං. එවං ඛො, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මවිහාරී හොති.
‘‘ඉති ඛො, භික්ඛු, දෙසිතො මයා පරියත්තිබහුලො, දෙසිතො පඤ්ඤත්තිබහුලො, දෙසිතො සජ්ඣායබහුලො, දෙසිතො විතක්කබහුලො, දෙසිතො ධම්මවිහාරී. යං ඛො, භික්ඛු
(යං භික්ඛු (ස්යා. කං. පී.)), සත්ථාරා කරණීයං සාවකානං හිතෙසිනා අනුකම්පකෙන අනුකම්පං උපාදාය, කතං වො තං මයා. එතානි, භික්ඛු, රුක්ඛමූලානි, එතානි සුඤ්ඤාගාරානි. ඣායථ, භික්ඛු, මා පමාදත්ථ
|
73
“ඉක්බිති එක්තරා භික්ෂුවක් තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පස්ව හුන්නේය. එකත්පස්ව හුන්නාවූම ඒ භික්ෂු තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, ‘දැහැමි’ විහරණ ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේය’ යි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි භික්ෂු තෙම දැහැමි විහරණ ඇත්තේ වේද?”
“මහණ, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම සූත්රය, ගෙය්යය, වෙය්යාකරණය, ගාථාය, උදානය, ඉතිවුත්තකය, ජාතකය, අද්භූත ධර්මය, වේදල්ලය යන ධර්මය හදාරයිද,
“හෙතෙම ඒ ධර්මය හැදෑරීමෙන් දවස ඉක්මවාද, විවේකය දුරු කෙර්ද, තමන් කෙරෙහි සිත එකඟ කිරීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම පර්ය්යාප්තිය බහුල කොට ඇත්තේය. ධර්ම විහරණ ඇත්තේ නොව්යයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය විස්තර වශයෙන් අනුන්ට දේශනා කෙරේද,
“හෙතෙම ඒ ධර්මය හැඟවීමෙන් දවස ඉක්මවාද, විවේකය හිස් කෙරේද, තමන් කෙරෙහි සිත සංසිඳවීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම හැඟවීම් බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය විස්තර වශයෙන් හැදෑරීම කෙරේද,
“හෙතෙම ඒ හැදෑරීමෙන් දවස ඉක්මවාද, විවේකය සිස් කෙරේද, තමන් කෙරෙහි සිත සංසිඳවීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම හැදෑරුම් බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය සිතින් අනුව කල්පනා කෙරේද, අනුව හසුරුවාද, සිතින් සලකා බලාද,
“හෙතෙම ඒ ධර්ම විතර්කවලින් දවස ඉක්මවාද, විවේකය සිස් කෙරේද, තමන් කෙරෙහි සිත සංසිඳුවීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම විතර්ක බහුල කොට ඇත්තේ, දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම ඒ ධර්මය හැදෑරීමෙන් දවස ඉක්මවාද, විවේකය දුරු කෙර්ද, තමන් කෙරෙහි සිත එකඟ කිරීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම පර්ය්යාප්තිය බහුල කොට ඇත්තේය. ධර්ම විහරණ ඇත්තේ නොව්යයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම ඒ ධර්මය පිරිවැහීමෙන් දවස නොඉක්මවාද, විවේකය සිස් නොකෙර්ද, තමන් කෙරෙහිවූ සිත් සංසිඳවීමෙහි යෙදේද, මහණ, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම දැහැමි විහරණ ඇත්තේ වේ.
“මහණ, මෙසේ වනාහි පර්ය්යාප්ති බහුල කොට ඇත්තේ, මා විසින් දේශනා කරණ ලදී. සඤ්ඤත්ති බහුල කොට ඇත්තේ, මා විසින් දේශනා කරණ ලදී. සජ්ඣාය බහුල කොට ඇත්තේ, දේශනා කරණ ලදී. විතර්ක බහුල කොට ඇත්තේ, දේශනා කරණ ලදී. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ දේශනා කරණ ලදී.
“මහණ, යමක් වනාහි වැඩ කැමතිවූ, අනුකම්පා ඇත්තාවූ, ශාස්තෲහු විසින් ශ්රාවකයන්ට අනුකම්පා පිණිස කටයුතුද, මා විසින් තොපට එය කරණ ලදී. මහණ, මේ රුක් මුල් ඇත්තාහ. මේ හිස් ගෙවල් ඇත්තාහ. මහණ, ධ්යාන කරව්. ප්රමාද නොවව්. පසුව විපිළිසර ඇත්තෝ නොවව්. මෙය තොපට අපගේ අනුශාසනාවය” යි වදාළ සේක.
|
4. දුතියධම්මවිහාරීසුත්තං | 4. දුතිය ධම්ම විහාරී සූත්රය |
74
අථ
‘‘ඉධ, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මං පරියාපුණාති - සුත්තං, ගෙය්යං, වෙය්යාකරණං, ගාථං, උදානං, ඉතිවුත්තකං, ජාතකං, අබ්භුතධම්මං, වෙදල්ලං; උත්තරි
(උත්තරිං (සී. ස්යා. කං. පී.)) චස්ස පඤ්ඤාය අත්ථං නප්පජානාති. අයං වුච්චති, භික්ඛු - ‘භික්ඛු පරියත්තිබහුලො, නො ධම්මවිහාරී’’’.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛු, භික්ඛු යථාසුතං යථාපරියත්තං ධම්මං විත්ථාරෙන පරෙසං දෙසෙති, උත්තරි චස්ස පඤ්ඤාය අත්ථං නප්පජානාති. අයං වුච්චති, භික්ඛු - ‘භික්ඛු පඤ්ඤත්තිබහුලො, නො ධම්මවිහාරී’’’.
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛු, භික්ඛු යථාසුතං යථාපරියත්තං ධම්මං චෙතසා අනුවිතක්කෙති අනුවිචාරෙති මනසානුපෙක්ඛති, උත්තරි චස්ස පඤ්ඤාය අත්ථං නප්පජානාති. අයං වුච්චති, භික්ඛු - ‘භික්ඛු විතක්කබහුලො, නො ධම්මවිහාරී’’’.
‘‘ඉධ, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මං පරියාපුණාති - සුත්තං, ගෙය්යං, වෙය්යාකරණං, ගාථං, උදානං, ඉතිවුත්තකං, ජාතකං, අබ්භුතධම්මං, වෙදල්ලං; උත්තරි චස්ස පඤ්ඤාය අත්ථං පජානාති. එවං ඛො, භික්ඛු, භික්ඛු ධම්මවිහාරී හොති.
‘‘ඉති ඛො, භික්ඛු, දෙසිතො මයා පරියත්තිබහුලො, දෙසිතො
|
74
“ඉක්බිති එක්තරා භික්ෂුවක් තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පස්ව හුන්නේය. එකත්පස්ව හුන්නාවූම ඒ භික්ෂු තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, ‘දැහැමි’ විහරණ ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේය’ යි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි භික්ෂු තෙම දැහැමි විහරණ ඇත්තේ වේද?”
“මහණ, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම සූත්රය, ගෙය්යය, වෙය්යාකරණය, ගාථාය, උදානය, ඉතිවුත්තකය, ජාතකය, අද්භූත ධර්මය, වේදල්ලය යන ධර්මය හදාරයිද,
මත්තෙහිද ඒ ධර්මයාගේ ප්රඥාවෙන් අර්ත්ථය නොදනීද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම පර්ය්යාප්ති බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය විස්තර වශයෙන් අනුන්ට දේශනා කෙරේද,
මත්තෙහිද ඒ ධර්මයාගේ ප්රඥාවෙන් අර්ත්ථය නොදනීද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම හැඟවීම් බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය විස්තර වශයෙන් හැදෑරීම කෙරේද,
මත්තෙහිද ඒ ධර්මයාගේ ප්රඥාවෙන් අර්ත්ථය නොදනීද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම හැදෑරුම් බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම අසන ලද පරිදි, පිරිවහණ ලද පරිදි, ධර්මය සිතින් අනුව කල්පනා කෙරේද, අනුව හසුරුවාද, සිතින් සලකා බලාද,
මත්තෙහිද ඒ ධර්මයාගේ ප්රඥාවෙන් අර්ත්ථය නොදනීද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම විතර්ක බහුල කොට ඇත්තේය. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම ඒ ධර්මය හැදෑරීමෙන් දවස ඉක්මවාද, විවේකය දුරු කෙර්ද, තමන් කෙරෙහි සිත එකඟ කිරීමෙහි නොයෙදේද, මහණ, මේ භික්ෂු තෙම පර්ය්යාප්තිය බහුල කොට ඇත්තේය. ධර්ම විහරණ ඇත්තේ නොව්යයි කියනු ලැබේ.
“මත්තෙහිද ඒ ධර්මයාගේ ප්රඥාවෙන් අර්ත්ථය දැනගනීද, මහණ, මෙසේ වනාහි භික්ෂු තෙම දැහැමි විහරණ ඇත්තේ වේ.
“මහණ, මෙසේ වනාහි පර්ය්යාප්ති බහුල කොට ඇත්තේ, මා විසින් දේශනා කරණ ලදී. සඤ්ඤත්ති බහුල කොට ඇත්තේ, මා විසින් දේශනා කරණ ලදී. සජ්ඣාය බහුල කොට ඇත්තේ, දේශනා කරණ ලදී. විතර්ක බහුල කොට ඇත්තේ, දේශනා කරණ ලදී. දැහැමි විහරණ ඇත්තේ දේශනා කරණ ලදී.
“මහණ, යමක් වනාහි වැඩ කැමතිවූ, අනුකම්පා ඇත්තාවූ, ශාස්තෲහු විසින් ශ්රාවකයන්ට අනුකම්පා පිණිස කටයුතුද, මා විසින් තොපට එය කරණ ලදී. මහණ, මේ රුක් මුල් ඇත්තාහ. මේ හිස් ගෙවල් ඇත්තාහ. මහණ, ධ්යාන කරව්. ප්රමාද නොවව්. පසුව විපිළිසර ඇත්තෝ නොවව්. මෙය තොපට අපගේ අනුශාසනාවය” යි වදාළ සේක.
|
5. පඨමයොධාජීවසුත්තං | 5. පඨම යොධාජීව සූත්රය |
75
‘‘පඤ්චිමෙ
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො සහති රජග්ගං; අපි ච ඛො ධජග්ගඤ්ඤෙව දිස්වා සංසීදති
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො සහති රජග්ගං සහති ධජග්ගං; අපි ච ඛො උස්සාරණඤ්ඤෙව
(උස්සාදනංයෙව (සී. පී.)) සුත්වා සංසීදති විසීදති, න සන්ථම්භති, න
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං; අපි ච ඛො සම්පහාරෙ හඤ්ඤති
(ආහඤ්ඤති (සී.)) බ්යාපජ්ජති. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො යොධාජීවො සන්තො සංවිජ්ජමානො ලොකස්මිං.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං, සහති
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චිමෙ යොධාජීවූපමා පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා භික්ඛූසු
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො රජග්ගඤ්ඤෙව දිස්වා සංසීදති විසීදති, න සන්ථම්භති, න සක්කොති සඞ්ගාමං ඔතරිතුං; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, පඨමො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සහති රජග්ගං; අපි ච ඛො ධජග්ගඤ්ඤෙව දිස්වා සංසීදති විසීදති, න සන්ථම්භති, න සක්කොති බ්රහ්මචරියං සන්ධාරෙතුං. සික්ඛාදුබ්බල්යං
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො සහති රජග්ගං; අපි ච ඛො ධජග්ගඤ්ඤෙව දිස්වා සංසීදති
‘‘පුන
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං; අපි ච ඛො උස්සාරණඤ්ඤෙව සුත්වා සංසීදති විසීදති, න සන්ථම්භති, න සක්කොති සඞ්ගාමං ඔතරිතුං; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, තතියො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං; අපි
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං, අපි ච ඛො සම්පහාරෙ හඤ්ඤති බ්යාපජ්ජති; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං, සහති සම්පහාරං, සො තං සඞ්ගාමං අභිවිජිනිත්වා විජිතසඞ්ගාමො තමෙව සඞ්ගාමසීසං අජ්ඣාවසති
‘‘සො අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා නිසීදති පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වා උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා
‘‘සො
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො සහති රජග්ගං, සහති ධජග්ගං, සහති උස්සාරණං, සහති සම්පහාරං, සො තං සඞ්ගාමං අභිවිජිනිත්වා විජිතසඞ්ගාමො තමෙව සඞ්ගාමසීසං අජ්ඣාවසති; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, පඤ්චමො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච යොධාජීවූපමා පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා භික්ඛූසූ’’ති. පඤ්චමං.
|
75
“මහණෙනි, මේ යුද්ධ භටයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් තෙම රජස්කන්ධයම යුද්ධ භූමියෙන් නැංගාවූ ධූලි රාශියම දැක පසු බසියිද,
“විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ.
“මහණෙනි, මේ පළමුවෙනි යෝධාජීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් රජස්කන්ධය ඉවසාද, එතකුදු වුවත් ධජාග්රයම දැක පසු බසියිද, විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ දෙවෙනි යුද්ධයෙන් ජීවත්වීම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක්, රජස්කන්ධය ඉවසයි. ධජාග්රයද ඉවසයි. එතකුදු වුවත් උස්වූද, මහත්වූද ශබ්දයම අසා පසුබසියි. විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ තුන්වන යෝධාරීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් තෙම රජස් සමූහය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, එතකුදු වුවත් පැමිණියාවූ ප්රහාරයෙහි නැසේද, විනාශයට පැමිණේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ සතරවන යෝධාජීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උසස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, පැමිණි ප්රහාරය ඉවසාද,
“හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජයගෙණ, දිනන ලද යුද්ධ ඇත්තේ, ඒ යුද්ධ භූමියෙහිම අධිපතිව වාසය කෙරේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පස්වන යෝධාජීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ. මහණෙනි, මේ යෝධාජීවයෝ පස්දෙන වනාහි ඇත්තාහු ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්. මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම යෝධාජීවයන්ට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම, රජස්කන්ධයම දැක,
“පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම අසවල් නම් ගමෙහි හෝ නියම් ගමෙහි හෝ ස්ත්රියක් හෝ කුමරියක් හෝ විශිෂ්ට රූ ඇත්තී, දැකුම් කටයුත්තී, ප්රසාද එලවන්නී, උතුම්වූ වර්ණ සෞන්දර්ය්යයෙන් යුක්ත වූවායයි අසාද,
“හෙතෙම එය අසා පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද? මොහුට රජස්කන්ධය වේ. මහණෙනි, යම් සේ ඒ යෝධාජීව තෙම රජස්කන්ධය දැක පසුබසීද, විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ.
“මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මෙබඳුවූ ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පළමුවෙනි යෝධාජීවයෙකුට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම රජස් සමූහය ඉවසාද, එතකුදු වුවත් ධජාග්රයම දැක පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද? මොහුට ධජාග්රය නම් කවරෙක් වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම අසවල් නම් ගමෙහි හෝ නියම් ගමෙහි හෝ ස්ත්රියක් හෝ කුමරියක් හෝ විශිෂ්ට රූ ඇත්තී, දැකුම් කටයුත්තී, ප්රසාද එලවන්නී, උතුම්වූ වර්ණ සෞන්දර්ය්යයෙන් යුක්ත වූවායයි අසාද, නොම අසාද, එතකුදු වුවත්, විශිෂ්ට රූ ඇත්තාවූ, දැකුම් කටයුතුවූ, ප්රසාද එලවන්නාවූ, උතුම්වූ වර්ණ සෞන්දර්ය්යයෙන් යුක්තවූ, ස්ත්රියක් හෝ කුමරියක් හෝ තෙමේ දකීද, හෙතෙම ඇය දැක පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද?
“මෙය මොහුට ධජාග්රය නම් වේ. මහණෙනි, යම් සේ ඒ යෝධාජීව තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, එතකුදු වුවත් ධජාග්රයම දැක විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මම මේ පුදගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ දෙවන යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගල තෙම ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, එතකුදු වුවත් උසස්වූ ඝෝෂාවම අසා පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද? මොහුට කුමක් නම් උසස්වූ ඝෝෂාව වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි වනයට ගියාවූ හෝ, රුක් මුලකට ගියාවූ හෝ, හිස් ගෙයකට ගියාවූ හෝ භික්ෂුවක් වෙත, ස්ත්රියක් තොමෝ එළඹ සිනාසේද, කථා කෙරේද, මහත් කොට සිනාසේද, කථාවෙන් කලකිරවාද, හෙතෙම ස්ත්රිය විසින් සිනාසෙනු ලබන්නේ, කථාකරනු ලබන්නේ, මහත්කොට සිනාසෙනු ලබන්නේ, කලකිරවනු ලබන්නේ පසුබසීද, ගැලේද, ස්ථිරව නොසිටීද, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවේද, ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලේද, මෝහට රජස්කන්ධය නම් කුමක්ද? මෙය මොහුට උසස් ඝෝෂාව නම් වේ. මහණෙනි, යම් සේ ඒ යෝධාජීව තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, එතකුදු වුවත් උසස්වූ ඝෝෂාවම අසා විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ.
“මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වෙයි. මහණෙනි, මේ තුන්වන යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම රජස්කන්ධය ඉවසයි. ධජාග්රය ඉවසයි. උසස් ඝෝෂාව ඉවසයි. එතකුදු වුවත් පැමිණි ප්රහාරය ඇති කල්හි නැසේද, විපතට පැමිණේද, මොහුට කුමක් නම් සම්ප්රහාරය වේද,
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි වනයට ගියාවූ හෝ, රුක් මුලකට ගියාවූ හෝ, හිස් ගෙයකට ගියාවූ හෝ, භික්ෂුවක් වෙත ස්ත්රියක් තොම පැමිණ ලංව හෝ හිඳීද, එක්ව හෝ නිදයිද, වැතිරගෙන හිඳීද, හෙතෙම ස්ත්රිය විසින් ලංව හිඳිනු ලබන්නේ, එක්ව නිදනු ලබන්නේ, වැතිරගෙන වාසය කරනු ලබන්නේ,
“ශික්ෂාව හැර නොදමා, දුර්වල බව ප්රකාශ නොකොට මෛථුන ධර්ම ප්රතිසේවනය කෙරේද, මෙය මොහුට සම්ප්රහාරය නම් වේ. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක්, රජස්කන්ධය ඉවසයි. ධජාග්රයද ඉවසයි. එතකුදු වුවත් උස්වූද, මහත්වූද ශබ්දයම අසා පසුබසියි. විශේෂයෙන් පසු බසියිද, කෙලින් නොසිටියිද, යුද්ධ භූමියට බැස ගන්ට නොහැකිවේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූ ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ තුන්වන යෝධාරීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් තෙම රජස් සමූහය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, එතකුදු වුවත් පැමිණියාවූ ප්රහාරයෙහි නැසේද, විනාශයට පැමිණේද,
“මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ සතරවන යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උසස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, පැමිණි ප්රහාරය ඉවසාද, හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජයගෙණ, දිනන ලද යුද්ධ ඇත්තේ, ඒ යුද්ධ භූමියෙහිම අධිපතිව වාසය කෙරේද,
“කුමක් නම් මොහුට සංග්රාම විජයවේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි වනයට ගියාවූ හෝ, රුක් මුලකට ගියාවූ හෝ, හිස් ගෙයකට ගියාවූ හෝ, භික්ෂුවක් වෙත ස්ත්රියක් තොම පැමිණ ලංව හෝ හිඳීද, එක්ව හෝ නිදයිද, වැතිරගෙන හිඳීද, හෙතෙම ස්ත්රිය විසින් ලංව හිඳිනු ලබන්නේ, එක්ව නිදනු ලබන්නේ, වැතිරගෙන වාසය කරනු ලබන්නේ, වෙළුම් හැර මුදාගෙණ යම් තැනෙක්හි කැමති පරිදි බැහැරවයේද, හෙතෙම අරණ්යය, වක්ෂමූලය, පර්වතය, කඳුරැලිය, පර්වත ගුහාය, සොහොනය, වනයෙහි වූ ආශ්රමය, අභ්යවකාශය, පිදුරුබිස්සය යන විවේකවූ සයනාශනයක් භජනය කෙරේද,
“හෙතෙම වනයට ගියේ හෝ, රුක් මුලකට ගියේ හෝ, හිස් ගෙයකට ගියේ හෝ, ඎජුකොට කය පිහිටුවා, සිහිය ඉදිරිපත්කොට එළවා, පළඟ බැඳගෙන හිඳීද, හෙතෙම ලෝකයෙහි විෂම ලෝභය දුරුකොට පහවූ විෂම ලෝභ ඇති සිතින් යුක්තව වාසය කෙරේද, විෂම ලෝභයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, ව්යාපාදයෙන්වූ චිත්තප්රදූෂ්යය දුරුකොට, පහවූ ව්යාපාද සිත් ඇත්තේ, සියලු සතුන් කෙරෙහි හිතානුකම්පා ඇතිව වාසය කෙරේද, ව්යාපාද ප්රදෝෂයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, සිතෙහි හා කයෙහි අලස බව දුරුකොට, පහවූ ථීනම්ද්ධය ඇත්තේ, ආලෝක සංඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, මනා දැනුම් ඇත්තේ වාසය කෙරේද, සිතෙහි හා කයෙහි අලස බැවින් සිත පිරිසිදු කෙරේද, උඩඟුබව හා කුකුස්බව දුරුකොට, උඩඟු නොවූයේ, තමා කෙරෙහි සන්සුන් සිත් ඇත්තේ වාසය කෙරේද, උද්ධච්ච කුක්කුච්චයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, සැකය දුරුකොට පහවූ සැක ඇත්තේ, කුශල ධර්මයන්හි කෙසේ යෙදේදැයි යන සැකය නැත්තේ වාසය කෙරේද, විචිකිච්ඡාවෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, හෙතෙම සිත කෙළෙසන්නාවූ, ප්රඥාව දුර්වල කරන්නාවූ, මේ නීවරණ පස දුරුකොට මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, විතර්ක සහිත, විචාර සහිත, විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැප ඇති ප්රථම ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. විතර්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන්, අධ්යාත්මයෙහි පැහැදීම් ඇති, සිත හා එකට පහළවූ, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සමාධියෙන් උපන් ප්රීතිය හා සැප ඇති දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. ප්රීතිය පහව යාමෙන් උපෙක්ෂා ඇතිව වාසය කරයි. සිහි ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥාවෙන් යුක්තවූයේ, කයින් සැපක් විඳියි. උපෙක්ෂා ඇති, සිහි ඇති, සැප විහරණයෙකැයි යමක් ආර්ය්යයෝ කියත්ද, ඒ තෘතීය ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. සැප දුක් දෙක නැතිවීමෙන්, සොම්නස දොම්නස දෙක අස්තවීමට පෙරම, දුක් නැති, සැප නැති, උපෙක්ෂා ස්මෘති දෙදෙනාගේ පිරිසිදුකම ඇති සතරවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද?
“එක් ජාතියක්ද, ජාති දෙකක්ද, ජාති තුනක්ද, ජාති සතරක්ද, ජාති පසක්ද, ජාති දසයක්ද, ජාති විස්සක්ද, ජාති සතලිසක්ද, ජාති පණසක්ද, ජාති සියයක්ද, ජාති දහසක්ද, ජාති ලක්ෂයක්ද, නොයෙක් නැසෙන කල්පයන්ද, නොයෙක් වැඩෙන කල්පයන්ද, නොයෙක් නැසෙන හා වැඩෙන කල්පයන්ද සිහිකෙරෙයි. (කෙසේද) “මම අසවල් තැන උපන්නෙම්
“මෙබඳු නම් ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ගොත්ර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ශරීර වර්ණ ඇත්තෙක් වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙක් වීමි. මෙසේ සැප දුක් වින්දෙක් වීමි. මෙබඳු ආයුෂයක් කෙළවරකොට ඇත්තෙක් වීමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙමි. අසවල් තැන උපනිමි.
“එහිද මෙබඳු නම් ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ගොත්ර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ශරීර වර්ණ ඇත්තෙක් වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙක් වීමි. මෙසේ සැප දුක් වින්දෙක් වීමි. මෙබඳු ආයුෂයක් කෙළවරකොට ඇත්තෙක් වීමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙමි. අසවල් තැන උපනිමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙම් මෙහි උපන්නෙක් වෙමියි මෙසේ ආකාර සහිතවූ, නාම ගෝත්රවශයෙන් දැක්වීම් සහිතවූ නොයෙක් පෙර විසූ ස්කන්ධයන් සිහි කෙරෙයි. ඔහු විසින් මේ පළමුවෙනි විද්යාව ලදී.
“අවිද්යාව නසන ලදී. විද්යාව උපන්නීය. අන්ධකාරය නසන ලදී. ආලෝකය උපන්නේය. සිහි නුමුළාවෙන් යුක්තව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යයෙන් යුක්තව, හරණ ලද ආත්ම ආශාව ඇතිව, වාසය කරන්නහුට යම්සේ නම් එසේයි. හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් සත්ත්වයින් දකී. සත්ත්වයන්ගේ චුති උත්පත්ති දැනගන්නා නුවණ පිණිස සිත නමයි.
“හෙතෙම පිරිසිදුවූ, මිනිස් ඇස ඉක්ම පවත්නාවූ දිවැසින් චුතවන්නාවූද, උපදින්නාවූද, ලාමකවූද, ප්රණීතවූද, යහපත් වර්ණ ඇත්තාවූද, දුර්වර්ණ ඇත්තාවූද, යහපත් ගති ඇත්තාවූද, අයහපත් ගති ඇත්තාවූද, කම්වූ පරිද්දෙන් පැමිණියාවූ, සත්ත්වයන් දැනගණී. කෙසේද?
“පින්වත්නි, මේ සත්ත්වයෝ කාය දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනො දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාග් දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, බුද්ධාදී ආර්ය්යයන්ට උපවාද කරන්නෝය. මිත්යාදෘෂ්ටිකයෝය. මිසදිටුකම් සමාදන් වන්නෝය. ඔවුහු කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ, දුර්ගති නම්වූ, විනාශව වැටෙන්නාවූ, නිරයෙහි උපන්නාහුය. පින්වත්නි මේ සත්ත්වයෝ වනාහි, කාය සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාක් සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනෝ සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, බුද්ධාදී ආර්යයන්ට උපවාද (ගර්හා) නොකරන්නාහුය. කාය සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාක් සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනෝ සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, සම්යක් දෘෂ්ටි ඇත්තාහුය. සම්යක් දෘෂ්ටි කර්ම සමාදන් වන්නාහුය. ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් පසු මනාගති ඇත්තාවූ සැපතින් ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපන්නාහු කියායි. මෙසේ පිරිසිදුවූ, මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින්, චුතවන්නාවූද, උපදින්නාවූද, හීනවූද, උසස්වූද, මනාවූ (ශරීර) වර්ණ ඇත්තාවූද, මනාවූ වර්ණ නැත්තාවූද, යහපත් ගති ඇත්තාවූද, යහපත් ගති නැත්තාවූද, කර්මය පරිදි මිය පරලොව ගියාවූ සත්ත්වයන් දැනගනිත්. ඔහු විසින් මේ දෙවෙනි විද්යාව ලදී.
“අවිද්යාව නසන ලදී. විද්යාව උපන්නීය. අන්ධකාරය නසන ලදී. ආලෝකය උපන්නේය. සිහි නුමුළාවෙන් යුක්තව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යයෙන් යුක්තව, හරණ ලද ආත්ම ආශාව ඇතිව, වාසය කරන්නහුට යම්සේ නම් එසේයි. හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් සත්ත්වයින් දකී. සත්ත්වයන්ගේ ආශ්රවක්ෂය දැනගන්නා නුවණ පිණිස සිත නමයි. මේ දුකයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ දුක් ඇතිවීමේ හේතුවයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ දුක් නැතිකිරීමයයි තත්වූ පරිදි දැන ගනී. මේ දුක් නැතිකිරීමේ මාර්ගයයි තත්වූ පරිදි දැනගනී.
මේ ආශ්රවයෝයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන්ගේ හටගැන්මයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන්ගේ නැතිවීමයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන් නැතිකිරීමට යන ප්රතිපදාව (මාර්ගයයි) තත්වූ පරිද්දෙන් දනී. මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, ඔහුගේ සිත කාම නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. භව නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. අවිද්යා නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. මිදුන කල්හි, මිදුනේය යන නුවණ වේ. ඉපදීම ක්ෂය විය. බඹසර වැස නිමවන ලදී. කටයුතු කරණ ලදී. මත්තට යමක් නැතැයි දනී.
හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? ආශ්රවයන්ගේ නැසීම දැන (මෙහි 3 පණ්ණාසකයේ 2 සූත්රයේ 7 ඡේදය යෙදිය යුතුයි.)
“මෙය මොහුට සංග්රාම විජය නම් වේ. මහණෙනි, යම් සේ ඒ යෝධාජීව තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උසස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, සම්ප්රහාරය ඉවසාද, හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජයගෙන දිනන ලද සංග්රාම ඇත්තේ, ඒ යුද්ධ භූමියෙහිම අධිපතිව වාසය කෙරේද, මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වෙයි. “මහණෙනි, මේ පස්වෙනි යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ, භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ. මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම යෝධාජීවයන්ට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම, රජස්කන්ධයම දැක,
|
6. දුතියයොධාජීවසුත්තං | 6. දුතිය යොධාජීව සූත්රය |
76
‘‘පඤ්චිමෙ, භික්ඛවෙ, යොධාජීවා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ පඤ්ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති. සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති. සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති වායමති. තමෙනං උස්සහන්තං වායමන්තං පරෙ උපලික්ඛන්ති, තමෙනං අපනෙන්ති; අපනෙත්වා ඤාතකානං නෙන්ති. තමෙනං ඤාතකා උපට්ඨහන්ති පරිචරන්ති. සො ඤාතකෙහි උපට්ඨහියමානො පරිචරියමානො වුට්ඨාති තම්හා ආබාධා. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො යොධාජීවො සන්තො සංවිජ්ජමානො ලොකස්මිං.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති. සො තං සඞ්ගාමං අභිවිජිනිත්වා විජිතසඞ්ගාමො
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චිමෙ යොධාජීවූපමා පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා භික්ඛූසු. කතමෙ පඤ්ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති, සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති වායමති, තමෙනං උස්සහන්තං වායමන්තං පරෙ හනන්ති පරියාපාදෙන්ති; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අඤ්ඤතරං ගාමං වා නිගමං වා උපනිස්සාය විහරති. සො පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය තමෙව ගාමං වා නිගමං වා පිණ්ඩාය පවිසති අරක්ඛිතෙනෙව කායෙන අරක්ඛිතාය වාචාය අරක්ඛිතෙන චිත්තෙන අනුපට්ඨිතාය සතියා අසංවුතෙහි ඉන්ද්රියෙහි. සො තත්ථ පස්සති මාතුගාමං දුන්නිවත්ථං වා දුප්පාරුතං වා. තස්ස තං මාතුගාමං දිස්වා දුන්නිවත්ථං වා දුප්පාරුතං වා රාගො චිත්තං අනුද්ධංසෙති. සො රාගානුද්ධංසිතෙන චිත්තෙන පරිඩය්හතෙව කායෙන පරිඩය්හති චෙතසා. තස්ස එවං
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති, සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති වායමති, තමෙනං උස්සහන්තං වායමන්තං පරෙ උපලික්ඛන්ති, තමෙනං අපනෙන්ති; අපනෙත්වා ඤාතකානං නෙන්ති. සො ඤාතකෙහි නීයමානො අප්පත්වාව
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අඤ්ඤතරං ගාමං වා නිගමං වා උපනිස්සාය විහරති. සො පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය තමෙව ගාමං වා නිගමං වා පිණ්ඩාය පවිසති අරක්ඛිතෙනෙව කායෙන අරක්ඛිතාය වාචාය අරක්ඛිතෙන චිත්තෙන අනුපට්ඨිතාය සතියා අසංවුතෙහි ඉන්ද්රියෙහි. සො තත්ථ පස්සති මාතුගාමං දුන්නිවත්ථං වා දුප්පාරුතං වා. තස්ස තං මාතුගාමං දිස්වා දුන්නිවත්ථං වා දුප්පාරුතං වා රාගො චිත්තං අනුද්ධංසෙති. සො රාගානුද්ධංසිතෙන චිත්තෙන පරිඩය්හතෙව කායෙන පරිඩය්හති චෙතසා. තස්ස එවං
‘‘තමෙනං සබ්රහ්මචාරී ඔවදන්ති අනුසාසන්ති - ‘අප්පස්සාදා
‘‘සො සබ්රහ්මචාරීහි එවං ඔවදියමානො එවං අනුසාසියමානො එවමාහ - ‘කිඤ්චාපි, ආවුසො, අප්පස්සාදා කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා, ආදීනවො එත්ථ භිය්යො; අථ ඛො නෙවාහං සක්කොමි බ්රහ්මචරියං සන්ධාරෙතුං, සික්ඛාදුබ්බල්යං ආවිකත්වා සික්ඛං පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තිස්සාමී’’’ති. සො සික්ඛාදුබ්බල්යං ආවිකත්වා සික්ඛං පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තති.
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති, සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති වායමති, තමෙනං උස්සහන්තං වායමන්තං පරෙ උපලික්ඛන්ති, තමෙනං අපනෙන්ති; අපනෙත්වා
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අඤ්ඤතරං ගාමං වා නිගමං වා උපනිස්සාය විහරති. සො පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය තමෙව ගාමං වා නිගමං වා පිණ්ඩාය පවිසති අරක්ඛිතෙනෙව කායෙන අරක්ඛිතාය වාචාය අරක්ඛිතෙන චිත්තෙන අනුපට්ඨිතාය සතියා අසංවුතෙහි ඉන්ද්රියෙහි. සො තත්ථ පස්සති මාතුගාමං දුන්නිවත්ථං වා දුප්පාරුතං වා. තස්ස
‘‘තමෙනං සබ්රහ්මචාරී ඔවදන්ති අනුසාසන්ති - ‘අප්පස්සාදා, ආවුසො, කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා, ආදීනවො එත්ථ භිය්යො. අට්ඨිකඞ්කලූපමා කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා, ආදීනවො එත්ථ භිය්යො. මංසපෙසූපමා කාමා වුත්තා භගවතා...පෙ.... තිණුක්කූපමා කාමා වුත්තා භගවතා... අඞ්ගාරකාසූපමා කාමා වුත්තා භගවතා... සුපිනකූපමා කාමා වුත්තා භගවතා... යාචිතකූපමා කාමා වුත්තා භගවතා... රුක්ඛඵලූපමා කාමා වුත්තා භගවතා... අසිසූනූපමා කාමා
‘‘සො
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති, සො තස්මිං සඞ්ගාමෙ උස්සහති වායමති, තමෙනං උස්සහන්තං වායමන්තං පරෙ උපලික්ඛන්ති, තමෙනං අපනෙන්ති; අපනෙත්වා ඤාතකානං නෙන්ති, තමෙනං ඤාතකා උපට්ඨහන්ති පරිචරන්ති. සො ඤාතකෙහි උපට්ඨහියමානො පරිචරියමානො වුට්ඨාති තම්හා ආබාධා; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අඤ්ඤතරං ගාමං වා නිගමං වා උපනිස්සාය විහරති. සො පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය තමෙව ගාමං වා නිගමං වා පිණ්ඩාය පවිසති රක්ඛිතෙනෙව කායෙන රක්ඛිතාය වාචාය රක්ඛිතෙන චිත්තෙන උපට්ඨිතාය සතියා සංවුතෙහි ඉන්ද්රියෙහි. සො
‘‘සො එවං සමාහිතෙ චිත්තෙ පරිසුද්ධෙ පරියොදාතෙ අනඞ්ගණෙ විගතූපක්කිලෙසෙ මුදුභූතෙ කම්මනියෙ ඨිතෙ ආනෙඤ්ජප්පත්තෙ ආසවානං ඛයඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමෙති. සො ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාති’’.
‘‘සෙය්යථාපි සො, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො අසිචම්මං ගහෙත්වා ධනුකලාපං සන්නය්හිත්වා වියූළ්හං සඞ්ගාමං ඔතරති, සො තං සඞ්ගාමං අභිවිජිනිත්වා විජිතසඞ්ගාමො තමෙව සඞ්ගාමසීසං අජ්ඣාවසති; තථූපමාහං, භික්ඛවෙ, ඉමං පුග්ගලං වදාමි. එවරූපොපි, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, පඤ්චමො යොධාජීවූපමො පුග්ගලො සන්තො සංවිජ්ජමානො භික්ඛූසු. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ
|
76
“මහණෙනි, මේ යුද්ධ භටයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ ඔහු සතුරෝ නසත්. අල්වාගණිත්. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි මෙබඳු ඇතැම් යුද්ධ භටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පළමුවන යුද්ධයෙන් ජීවත්වීම ඇත්තෙක් ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ ඔහුට අන්යයෝ විදිත්.
“ඔහු ස්වකීය කඳවුරට ගෙණ යත්. ගෙණ ගොස් නෑයක්ට පමුණුවත්.
“හෙතෙම නෑයන් විසින් ගෙණ යනු ලබන්නේ, නෑයන් වෙතට නොපැමිණම අතරමග කළුරිය කරයි.
“මහණෙනි, මෙබඳුවූද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ දෙවන යෝධාජීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ. “මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි. උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ, ඔහුට අන්යයෝ විදිත්. ඔහු ස්වකීය කඳවුරට ගෙණ යත්. ගෙණ ගොස් නෑයක්ට පමුණුවත්.
“ඔහුට නෑයෝ උපස්ථාන කරත්. පිළිදැගුම් කරත්. හෙතෙම නෑයන් විසින් උවටැන් කරණු ලබන්නේ, පිළිදැගුම් කරණු ලබන්නේ, ඒ ආබාධයෙන්ම කළුරිය කරයි. මහණෙනි, මේ තුන්වන යුද්ධභට තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි. උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ ඔහුට අන්යයෝ විදිත්. ඔහු ස්වකීය කඳවුරට ගෙණ යත්. ගෙණ ගොස් නෑයක්ට පමුණුවත්.
“ඔහුට නෑයෝ උපස්ථාන කරත්. පිළිදැගුම් කරත්. හෙතෙම නෑයන් විසින් උවටැන් කරණු ලබන්නේ, පිළිදැගුම් කරණු ලබන්නේ, ඒ ආබාධයෙන් නැගී සිටියි.
“මහණෙනි, මෙබඳුවූද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධභටයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ සතරවෙනි යුද්ධභට තෙම ඇත්තේ, ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජයගෙණ, දිනන ලද යුද්ධ ඇත්තේ, ඒ යුද්ධ භූමියෙහිම අධිපතිව වාසය කෙරේද, මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යෝධාජීවයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පස්වන යෝධාජීව තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වේ. මහණෙනි, මේ යෝධාජීවයෝ පස්දෙන වනාහි ඇත්තාහු ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්. මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම යෝධාජීවයන්ට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම, රජස්කන්ධයම දැක,
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම එක්තරා ගමක් හෝ නියම් ගමක් ඇසුරුකොට වාසය කරයි. හෙතෙම පෙරවරු වේලෙහි හැඳ පොරවා පාත්ර සිව්රු ගෙණ එම ගමට හෝ නියම් ගමට හෝ නොරක්නා ලද කයින් යුක්තවම, නොරක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව, නොරක්නා ලද සිතින් යුක්තව, නොඑළඹ සිටි සිහියෙන් යුක්තව, සංවර නොවූ ඉන්ද්රියයන්ගෙන් යුක්තව, පිඬු පිණිස පිවිසෙයි. හෙතෙම එහි නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ස්ත්රියක් දකියි. ඇයගේ නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ඒ සත්රිය දැක රාගය තෙම සිත පෙළයි.
“හෙතෙම රාගයෙන් පෙළනලද සිතින් ශික්ෂාව නොහැර දුර්වලබව ප්රකාශ නොකොට මෛථුන ධර්ම ප්රතිසේවනය කරයි.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ, ඔහු අන්යයෝ නසද්ද, අල්වා ගනිද්ද, මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳුයයි කියමි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මෙබඳුවූ ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පළමුවන යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගල තෙම ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම එක්තරා ගමක් හෝ නියම් ගමක් ඇසුරුකොට වාසය කරයි. හෙතෙම පෙරවරු වේලෙහි හැඳ පොරවා පාත්ර සිව්රු ගෙණ එම ගමට හෝ නියම් ගමට හෝ නොරක්නා ලද කයින් යුක්තවම, නොරක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව, නොරක්නා ලද සිතින් යුක්තව, නොඑළඹ සිටි සිහියෙන් යුක්තව, සංවර නොවූ ඉන්ද්රියයන්ගෙන් යුක්තව, පිඬු පිණිස පිවිසෙයි. හෙතෙම එහි නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ස්ත්රියක් දකියි. ඇයගේ නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ඒ සත්රිය දැක රාගය තෙම සිත පෙළයි.
“නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ නපුරුකොට පොරෝනාලද හෝ ඒ ස්ත්රිය දැක ඔහුගේ රාගය තෙම සිත පෙළයි. හෙතෙම රාගයෙන් මඩනා ලද සිතින්, කයින්ද දවයි. සිතින්ද දවයි.
“ඔහුට මෙබඳු සිතක් වෙයි. ‘මම ආරාමයට ගොස් භික්ෂූන්ට, ‘ඇවැත්නි, මම රාගය අනුව ගියේ වෙමියි, රාගයෙන් පෙළුනේ වෙමියි, බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකි වෙමි. ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලෙන්නෙමි’ යි සැළකරන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙක’ කියායි.
“හෙතෙම ආරාමයට යන්නේ, ආරාමයට නොපැමිණම, අතරමගදී ශික්ෂාවගේ දුර්වල බව ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරළෙයි.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“ඔහු ස්වකීය කඳවුරට ගෙණ යත්. ගෙණ ගොස් නෑයක්ට පමුණුවත්. හෙතෙම නෑයන් විසින් ගෙණ යනු ලබන්නේ, නෑයන් වෙතට නොපැමිණම අතරමග කළුරිය කරයි.
“මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ දෙවන යෝධාජීවකයෙකුට බඳු උපමා ඇති පුද්ගල තෙම ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම එක්තරා ගමක් හෝ නියම් ගමක් ඇසුරුකොට වාසය කරයි. හෙතෙම පෙරවරු වේලෙහි හැඳ පොරවා පාත්ර සිව්රු ගෙණ එම ගමට හෝ නියම් ගමට හෝ නොරක්නා ලද කයින් යුක්තවම, නොරක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව, නොරක්නා ලද සිතින් යුක්තව, නොඑළඹ සිටි සිහියෙන් යුක්තව, සංවර නොවූ ඉන්ද්රියයන්ගෙන් යුක්තව, පිඬු පිණිස පිවිසෙයි. හෙතෙම එහි නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ස්ත්රියක් දකියි. ඇයගේ නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ඒ සත්රිය දැක රාගය තෙම සිත පෙළයි.
“හෙතෙම, රාගයෙන් පෙළන ලද සිතින් කයින්ද දවයි. සිතින්ද දවයි. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“හෙතෙම ආරාමයට ගොස් භික්ෂූන්ට සැළ කරයි. ‘ඇවැත්නි, මම රාගය අනුව ගියේ, රාගයෙන් පෙළුනේ වෙමි. බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැක්කේ වෙමි. ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරළෙන්නෙමි.’ යි, ඔහුට බ්රහ්මචාරීහු අවවාද කරත්.
“ඇවැත්නි, ‘ස්වල්ප ආශ්වාද ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහුය. බොහෝ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුයයි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලදහ.’ ‘ඇට සැකිල්ලකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහුය. බොහෝ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුය. මෙහි ආදීනව බොහෝ වේ. ‘මස් පිඩකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහුය. බොහෝ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුය. මෙහි ආදීනව බොහෝ වේ. ‘තණ සුලකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහ. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘ගිනි අඟුරු වලකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝවූ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහ. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘සිහිනයකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝවූ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහ. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘ඉල්වා ගන්නා ලද්දකට බඳු උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝවූ දැඩි ආයාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුයි. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘රුක් පලයට බඳු උපමා ඇති කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ උපායාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුය. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘කඩුව හා මස් ලොඹුවකට බඳු උපමා ඇති කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ උපායාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහ. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘අඩයටි හා හුලට බඳු උපමා ඇති කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ උපායාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලදී. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේ. ‘සර්පයෙකුගේ හිසට බඳු උපමා ඇති කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ උපායාස ඇත්තාහුය’ යි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහ. මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේයයි. ආයුෂමත් තෙම බ්රහ්මචර්ය්යාවට සිත අලවාවා, ආයුෂ්මත් තෙමේ ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට නොපෙරලේවා’ යි හෙතෙම සබ්රම්සරුන් විසින් මෙසේ අවවාද කරණු ලබන්නේ, මෙසේ අනුශාසනා කරණු ලබන්නේ, මෙසේ කියයි.
“ඇවැත්නි, කිමකුත්, මඳ ආස්වාද ඇත්තාවූ කාමයෝ බොහෝ දුක් ඇත්තාහ. බොහෝ උත්සාහ ඇත්තාහුයයි භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහුද, මෙහි ආදීනවය බොහෝ වේද, වැලිදු මම බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැකිවෙමි. ශික්ෂාවගේ දුර්වල බව ප්රකාශකොට ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරලෙන්නෙමියි හෙතෙම ශික්ෂාවගේ දුර්වල බව ප්රකාශකොට ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරළේ.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි. උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ ඔහුට අන්යයෝ විදිද්ද, ඔහු බැහැරට ගෙණ යෙද්ද, ගෙණ ගොස් නෑයන් වෙත පමුණුවද්ද, ඔහුට නෑයෝ උපස්ථාන කරත්. පිළිදැගුම් කරත්. හෙතෙම නෑයන් විසින් උවටැන් කරණු ලබන්නේ, පිළිදැගුම් කරණු ලබන්නේ, ඒ ආබාධයෙන්ම කළුරිය කරයි. මහණෙනි, මේ තුන්වන යුද්ධභට තෙම ඇත්තේ ලෝකයෙහි විද්යමාන වෙත්.
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම එක්තරා ගමක් හෝ නියම් ගමක් ඇසුරුකොට වාසය කරයි. හෙතෙම පෙරවරු වේලෙහි හැඳ පොරවා පාත්ර සිව්රු ගෙණ එම ගමට හෝ නියම් ගමට හෝ නොරක්නා ලද කයින් යුක්තවම, නොරක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව, නොරක්නා ලද සිතින් යුක්තව, නොඑළඹ සිටි සිහියෙන් යුක්තව, සංවර නොවූ ඉන්ද්රියයන්ගෙන් යුක්තව, පිඬු පිණිස පිවිසෙයි. හෙතෙම එහි නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ස්ත්රියක් දකියි. ඇයගේ නපුරුකොට හඳනා ලද හෝ, නපුරුකොට පොරෝනා ලද හෝ, ඒ සත්රිය දැක රාගය තෙම සිත පෙළයි. නොමනාව හඳින ලද්දාවූ හෝ, නොමනාව පොරවන ලද්දාවූ හෝ ඒ ස්ත්රිය දැක ඔහුගේ රාගය තෙම සිත පෙළයි.
“හෙතෙම රාගයෙන් පෙළෙන සිතින් කයින් දවාමය. සිතිවිල්ලෙන් දවාමය. මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි. හෙතෙම ආරාමයට ගොස්, ‘ඇවැත්නි, මම රාගය අනුව ගියේ, රාගයෙන් පෙළුනේ වෙමි. බ්රහ්මචර්ය්යාව රකින්ට නොහැක්කෙමි. ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශකොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට පෙරළෙන්නෙමි’, යි භික්ෂූක්ට සැළ කරයි.
“ඇවැත්නි, උත්සාහ කරන්නෙමි. ඇවැත්නි, මහණකම දරන්නෙමි. ඇවැත්නි, සිත් අලවන්නෙමි. ඇවැත්නි, දැන් මම ශික්ෂාවගේ දුර්වල භාවය ප්රකාශ කොට, ශික්ෂාව හැර දමා ගිහි බවට නොපෙරළෙන්නෙමි’ යි මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි. හෙතෙම ඒ යුද්ධයෙහි උත්සාහ කරයි. ව්යායාම කරයි.
“උත්සාහ කරන්නාවූ, ව්යායාම කරන්නාවූ ඔහුට අන්යයෝ විදිද්ද. ඔහු ස්වකීය කඳවුරට ගෙණ යත්. ගෙණ ගොස් නෑයක්ට පමුණුවත්.
“මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා මෙබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ සතරවන යෝධාජීවයෙකුට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ, භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම එක්තරා ගමක් හෝ, නියම් ගමක් හෝ ඇසුරුකොට වාසය කරයි. හෙතෙම පෙරවරු වේලෙහි හැඳ, පොරවා, පාත්ර සිවුරු ගෙන, එම ගමට හෝ නියම් ගමට හෝ, රක්නාලද කය ඇතිව, රක්නාලද වචනය ඇතිව, රක්නාලද සිත් ඇතිව, එළඹ සිටි සිහි ඇතිව, සංවර කරණ ලද ඉන්ද්රියයන් ඇතිව, පිඬු පිණිස පිවිසෙයි. හෙතෙම ඇසින් රූපයක් දැක,
“නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි.
“යමක් හේතුකොට ගෙන මේ චක්ෂුරින්ද්රිය,
“සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි.
“චක්ෂුරින්ද්රිය රකියි. චක්ෂුරින්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“කණින් ශබ්දයක් අසා නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. යමක් හේතුකොට ගෙන මේ සෝතේන්ද්රිය සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි. සෝතේන්ද්රිය රකියි. සෝතේන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්රාණය කොට නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. යමක් හේතුකොට ගෙන මේ ඝානේන්ද්රිය සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි. ඝානේන්ද්රිය රකියි. ඝානේන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. දිවෙන් රසයක් විඳ, නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. යමක් හේතුකොට ගෙන මේ ජිව්හා ඉන්ද්රිය සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි. ජිව්හා ඉන්ද්රිය රකියි. ජිව්හා ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. කයින් ස්පර්ශ කළ යුත්තක් ස්පර්ශ කොට නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. යමක් හේතුකොට ගෙන මේ කායේන්ද්රිය සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි. කායේන්ද්රිය රකියි. කායේන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. සිතින් ධර්මයක් දැන නිමිති වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයි. යමක් හේතුකොට ගෙන මේ මනින්ද්රිය සංවර රහිතව වාසය කරන්නාහුට විෂම ලෝභය, දොම්නසය යන ලාමකවූ අකුශල ධර්මයෝ අනුව වහනය වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියි. මනින්ද්රිය රකියි. මනින්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“හෙතෙම පසුබත් කාලයෙහි පිණ්ඩපාතයෙන් වැළකුනේ අරණ්යය, රුක් මුලය, පර්වතය, කඳුරැලිය, පර්වත ගුහාවය, සොහොනය, දුරවූ වන සෙනසුනය, අභ්යවකාශය, පිදුරු බිස්සය යන විවේකවූ ශයනාසනයක් භජනය කරයි.
“හෙතෙම වනයට ගියේ හෝ, රුක් මුලකට ගියේ හෝ, හිස් ගෙයකට ගියේ හෝ, ඎජුකොට කය පිහිටුවා, සිහිය ඉදිරිපත්කොට එළවා, පළඟ බැඳගෙන හිඳීද, හෙතෙම ලෝකයෙහි විෂම ලෝභය දුරුකොට පහවූ විෂම ලෝභ ඇති සිතින් යුක්තව වාසය කෙරේද, විෂම ලෝභයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, ව්යාපාදයෙන්වූ චිත්තප්රදූෂ්යය දුරුකොට, පහවූ ව්යාපාද සිත් ඇත්තේ, සියලු සතුන් කෙරෙහි හිතානුකම්පා ඇතිව වාසය කෙරේද, ව්යාපාද ප්රදෝෂයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, සිතෙහි හා කයෙහි අලස බව දුරුකොට, පහවූ ථීනම්ද්ධය ඇත්තේ, ආලෝක සංඥා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, මනා දැනුම් ඇත්තේ වාසය කෙරේද, සිතෙහි හා කයෙහි අලස බැවින් සිත පිරිසිදු කෙරේද, උඩඟුබව හා කුකුස්බව දුරුකොට, උඩඟු නොවූයේ, තමා කෙරෙහි සන්සුන් සිත් ඇත්තේ වාසය කෙරේද, උද්ධච්ච කුක්කුච්චයෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, සැකය දුරුකොට පහවූ සැක ඇත්තේ, කුශල ධර්මයන්හි කෙසේ යෙදේදැයි යන සැකය නැත්තේ වාසය කෙරේද, විචිකිච්ඡාවෙන් සිත පිරිසිදු කෙරේද, හෙතෙම සිත කෙළෙසන්නාවූ, ප්රඥාව දුර්වල කරන්නාවූ, මේ නීවරණ පස දුරුකොට මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, විතර්ක සහිත, විචාර සහිත, විවේකයෙන් හටගත් ප්රීතිය හා සැප ඇති ප්රථම ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. විතර්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන්, අධ්යාත්මයෙහි පැහැදීම් ඇති, සිත හා එකට පහළවූ, විතර්ක නැති, විචාර නැති, සමාධියෙන් උපන් ප්රීතිය හා සැප ඇති දෙවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. ප්රීතිය පහව යාමෙන් උපෙක්ෂා ඇතිව වාසය කරයි. සිහි ඇත්තේ, සම්යක් ප්රඥාවෙන් යුක්තවූයේ, කයින් සැපක් විඳියි. උපෙක්ෂා ඇති, සිහි ඇති, සැප විහරණයෙකැයි යමක් ආර්ය්යයෝ කියත්ද, ඒ තෘතීය ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි. සැප දුක් දෙක නැතිවීමෙන්, සොම්නස දොම්නස දෙක අස්තවීමට පෙරම, දුක් නැති, සැප නැති, උපෙක්ෂා ස්මෘති දෙදෙනාගේ පිරිසිදුකම ඇති සතරවෙනි ධ්යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද?
“එක් ජාතියක්ද, ජාති දෙකක්ද, ජාති තුනක්ද, ජාති සතරක්ද, ජාති පසක්ද, ජාති දසයක්ද, ජාති විස්සක්ද, ජාති සතලිසක්ද, ජාති පණසක්ද, ජාති සියයක්ද, ජාති දහසක්ද, ජාති ලක්ෂයක්ද, නොයෙක් නැසෙන කල්පයන්ද, නොයෙක් වැඩෙන කල්පයන්ද, නොයෙක් නැසෙන හා වැඩෙන කල්පයන්ද සිහිකෙරෙයි. (කෙසේද) “මම අසවල් තැන උපන්නෙම්
“මෙබඳු නම් ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ගොත්ර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ශරීර වර්ණ ඇත්තෙක් වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙක් වීමි. මෙසේ සැප දුක් වින්දෙක් වීමි. මෙබඳු ආයුෂයක් කෙළවරකොට ඇත්තෙක් වීමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙමි. අසවල් තැන උපනිමි.
“එහිද මෙබඳු නම් ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ගොත්ර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ශරීර වර්ණ ඇත්තෙක් වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙක් වීමි. මෙසේ සැප දුක් වින්දෙක් වීමි. මෙබඳු ආයුෂයක් කෙළවරකොට ඇත්තෙක් වීමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙමි. අසවල් තැන උපනිමි. ඒ මම එයින් චුතවූයෙම් මෙහි උපන්නෙක් වෙමියි මෙසේ ආකාර සහිතවූ, නාම ගෝත්රවශයෙන් දැක්වීම් සහිතවූ නොයෙක් පෙර විසූ ස්කන්ධයන් සිහි කෙරෙයි. ඔහු විසින් මේ පළමුවෙනි විද්යාව ලදී.
“අවිද්යාව නසන ලදී. විද්යාව උපන්නීය. අන්ධකාරය නසන ලදී. ආලෝකය උපන්නේය. සිහි නුමුළාවෙන් යුක්තව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යයෙන් යුක්තව, හරණ ලද ආත්ම ආශාව ඇතිව, වාසය කරන්නහුට යම්සේ නම් එසේයි. හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් සත්ත්වයින් දකී. සත්ත්වයන්ගේ චුති උත්පත්ති දැනගන්නා නුවණ පිණිස සිත නමයි.
“හෙතෙම පිරිසිදුවූ, මිනිස් ඇස ඉක්ම පවත්නාවූ දිවැසින් චුතවන්නාවූද, උපදින්නාවූද, ලාමකවූද, ප්රණීතවූද, යහපත් වර්ණ ඇත්තාවූද, දුර්වර්ණ ඇත්තාවූද, යහපත් ගති ඇත්තාවූද, අයහපත් ගති ඇත්තාවූද, කම්වූ පරිද්දෙන් පැමිණියාවූ, සත්ත්වයන් දැනගණී. කෙසේද?
“පින්වත්නි, මේ සත්ත්වයෝ කාය දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනො දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාග් දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, බුද්ධාදී ආර්ය්යයන්ට උපවාද කරන්නෝය. මිත්යාදෘෂ්ටිකයෝය. මිසදිටුකම් සමාදන් වන්නෝය. ඔවුහු කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ, දුර්ගති නම්වූ, විනාශව වැටෙන්නාවූ, නිරයෙහි උපන්නාහුය. පින්වත්නි මේ සත්ත්වයෝ වනාහි, කාය සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාක් සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනෝ සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, බුද්ධාදී ආර්යයන්ට උපවාද (ගර්හා) නොකරන්නාහුය. කාය සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, වාක් සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, මනෝ සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු, සම්යක් දෘෂ්ටි ඇත්තාහුය. සම්යක් දෘෂ්ටි කර්ම සමාදන් වන්නාහුය. ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් පසු මනාගති ඇත්තාවූ සැපතින් ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපන්නාහු කියායි. මෙසේ පිරිසිදුවූ, මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින්, චුතවන්නාවූද, උපදින්නාවූද, හීනවූද, උසස්වූද, මනාවූ (ශරීර) වර්ණ ඇත්තාවූද, මනාවූ වර්ණ නැත්තාවූද, යහපත් ගති ඇත්තාවූද, යහපත් ගති නැත්තාවූද, කර්මය පරිදි මිය පරලොව ගියාවූ සත්ත්වයන් දැනගනිත්. ඔහු විසින් මේ දෙවෙනි විද්යාව ලදී.
“අවිද්යාව නසන ලදී. විද්යාව උපන්නීය. අන්ධකාරය නසන ලදී. ආලෝකය උපන්නේය. සිහි නුමුළාවෙන් යුක්තව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යයෙන් යුක්තව, හරණ ලද ආත්ම ආශාව ඇතිව, වාසය කරන්නහුට යම්සේ නම් එසේයි. හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් සත්ත්වයින් දකී. සත්ත්වයන්ගේ ආශ්රවක්ෂය දැනගන්නා නුවණ පිණිස සිත නමයි. මේ දුකයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ දුක් ඇතිවීමේ හේතුවයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ දුක් නැතිකිරීමයයි තත්වූ පරිදි දැන ගනී. මේ දුක් නැතිකිරීමේ මාර්ගයයි තත්වූ පරිදි දැනගනී.
මේ ආශ්රවයෝයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන්ගේ හටගැන්මයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන්ගේ නැතිවීමයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනී. මේ ආශ්රවයන් නැතිකිරීමට යන ප්රතිපදාව (මාර්ගයයි) තත්වූ පරිද්දෙන් දනී. මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, ඔහුගේ සිත කාම නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. භව නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. අවිද්යා නමැති කෙලෙසුන්ගෙන් මිදෙයි. මිදුන කල්හි, මිදුනේය යන නුවණ වේ. ඉපදීම ක්ෂය විය. බඹසර වැස නිමවන ලදී. කටයුතු කරණ ලදී. මත්තට යමක් නැතැයි දනී.
හෙතෙම මෙසේ සිත සමාධියට පැමිණි කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, පවිත්රවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, පහවූ ක්ලේශයන් ඇති කල්හි, මොළොක්වූ කල්හි, කර්මණ්යව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, පෙර විසූ ස්කන්ධ පිළිවෙළ දක්නා ඥානය පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නන් වැදෑරුම්වූ පෙර ස්කන්ධ සිහි කරයි. ඒ කෙසේද? ආශ්රවයන්ගේ නැසීම දැන (මෙහි 3 පණ්ණාසකයේ 2 සූත්රයේ 7 ඡේදය යෙදිය යුතුයි.)
“මෙය මොහුට සංග්රාම විජය නම් වේ. මහණෙනි, යම් සේ ඒ යෝධාජීව තෙම රජස්කන්ධය ඉවසාද, ධජාග්රය ඉවසාද, උසස්වූ ඝෝෂාව ඉවසාද, සම්ප්රහාරය ඉවසාද, හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජයගෙන දිනන ලද සංග්රාම ඇත්තේ, ඒ යුද්ධ භූමියෙහිම අධිපතිව වාසය කෙරේද, මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වෙයි.
“මහණෙනි, මේ පස්වෙනි යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ, භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ. මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම යෝධාජීවයන්ට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෝ පස් දෙනෙක් ඇත්තාහු භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වෙත්. කවර පස් දෙනෙක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම, රජස්කන්ධයම දැක,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් යුද්ධයෙන් ජීවත් වන්නෙක් කඩුව හා පලිහ ගෙණ, දුනු හා හියවුරු බැඳගෙණ, පැමිණ සිටියාවූ යුද්ධයට බැස ගණියි.
“හෙතෙම ඒ යුද්ධය ජය ගෙණ දිනන ලද යුද ඇත්තේ, එම යුද්ධ භූමියෙහි අධිපතිව වාසය කෙරේද, මහණෙනි, මම මේ පුද්ගලයා එබඳු උපමා ඇත්තහුයයි කියමි. මහණෙනි, මෙබඳුවූද මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වේ. මහණෙනි, මේ පස්වන යෝධාජීවයෙකුට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෙක් ඇත්තේ භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වේ. මහණෙනි, මේ යෝධාජීවයාට බඳු උපමා ඇති පුද්ගලයෝ පස්දෙන වනාහි ඇත්තාහු භික්ෂූන් අතර විද්යමාන වෙත්ය” යි වදාළ සේක.
|
7. පඨමඅනාගතභයසුත්තං | 7. පඨම අනාගත භය සූත්රය |
77
‘‘පඤ්චිමානි, භික්ඛවෙ, අනාගතභයානි සම්පස්සමානෙන අලමෙව ආරඤ්ඤිකෙන
(ආරඤ්ඤකෙන (සබ්බත්ථ අ. නි. 5.181; පරි. 443)) භික්ඛුනා අප්පමත්තෙන ආතාපිනා පහිතත්තෙන
‘‘කතමානි පඤ්ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකො භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි එකකො අරඤ්ඤෙ විහරාමි. එකකං ඛො පන මං
(එකකං ඛො පන (ස්යා. කං.)) අරඤ්ඤෙ විහරන්තං අහි වා මං ඩංසෙය්ය, විච්ඡිකො
(විච්ඡිකා (ස්යා.)) වා
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකො භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි එකකො අරඤ්ඤෙ විහරාමි. එකකො ඛො පනාහං අරඤ්ඤෙ විහරන්තො උපක්ඛලිත්වා වා පපතෙය්යං, භත්තං වා භුත්තං මෙ බ්යාපජ්ජෙය්ය, පිත්තං වා මෙ කුප්පෙය්ය, සෙම්හං වා මෙ කුප්පෙය්ය, සත්ථකා වා මෙ වාතා කුප්පෙය්යුං, තෙන මෙ අස්ස කාලඞ්කිරියා, සො මමස්ස අන්තරායො; හන්දාහං වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකො භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි එකකො අරඤ්ඤෙ විහරාමි. එකකො ඛො පනාහං අරඤ්ඤෙ විහරන්තො වාළෙහි සමාගච්ඡෙය්යං, සීහෙන වා බ්යග්ඝෙන වා දීපිනා වා අච්ඡෙන වා තරච්ඡෙන වා, තෙ මං ජීවිතා වොරොපෙය්යුං, තෙන මෙ අස්ස කාලඞ්කිරියා
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකො භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි එකකො අරඤ්ඤෙ විහරාමි. එකකො ඛො පනාහං අරඤ්ඤෙ විහරන්තො මාණවෙහි සමාගච්ඡෙය්යං කතකම්මෙහි වා අකතකම්මෙහි වා, තෙ මං ජීවිතා වොරොපෙය්යුං, තෙන මෙ අස්ස කාලඞ්කිරියා
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකො භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි එකකො අරඤ්ඤෙ විහරාමි. සන්ති ඛො පනාරඤ්ඤෙ වාළා අමනුස්සා, තෙ මං ජීවිතා වොරොපෙය්යුං, තෙන මෙ අස්ස කාලඞ්කිරියා, සො මමස්ස අන්තරායො; හන්දාහං වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’ති. ඉදං, භික්ඛවෙ, පඤ්චමං අනාගතභයං සම්පස්සමානෙන අලමෙව ආරඤ්ඤිකෙන භික්ඛුනා අප්පමත්තෙන ආතාපිනා පහිතත්තෙන විහරිතුං අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය.
‘‘ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච අනාගතභයානි සම්පස්සමානෙන අලමෙව ආරඤ්ඤිකෙන භික්ඛුනා අප්පමත්තෙන ආතාපිනා පහිතත්තෙන විහරිතුං අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති. සත්තමං.
|
77
“මහණෙනි, මේ මතු පැමිණෙන්නාවූ භය පසක් දක්නාවූ වනයෙහි වාසය කරණ භික්ෂුව විසින්
“නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“කවර පසක්ද යත්. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි වනයෙහි වසන්නාවූ භික්ෂු තෙම මෙසේ සළකයි. ‘මම වනාහි මෙකල්හි හුදකලාවම වනයෙහි වාසය කරමි. හුදකලාවම වනයෙහි වසන්නාවු මා සර්පයෙක් හෝ දෂ්ට කරන්නේ නම්, ගෝනුස්සෙක් හෝ මා දෂ්ට කරන්නේ නම්, සතපදියෙක් හෝ මා දෂ්ට කරන්නේ නම්, ඒ හේතුවෙන් මාගේ කාලක්රියාව වන්නේ නම්, හෙතෙම මට අන්තරායක් වන්නේය. එබැවින් මම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස වීර්ය්යය පටන් ගනිමි.’
“මහණෙනි, මේ පළමුවන මතු පැමිණෙන්නාවූ භය දක්නාවූ වනයෙහි වාසය කරණ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. වනයෙහි වසන්නාවූ භික්ෂු තෙම මෙසේ සළකයි. ‘මම වනාහි දැන් තනිව වනයෙහි වාසය කරමි. තනිවම වනයෙහි වාසය කරන්නාවූ මම වනාහි පැකිල හෝ වැටෙන්නෙම් නම්, මා විසින් අනුභව කරණ ලද ආහාරය හෝ විරුද්ධ වන්නේ නම්, පිත හෝ කිපෙන්නේ නම්, මාගේ සෙම හෝ කිපෙන්නේ නම්, මාගේ ශස්ත්රක වාත හෝ කිපෙන්නාහු නම්, ඒ හේතුවෙන් හෝ කාලක්රියාව වන්නේ නම්, හෙතෙම මට අන්තරායෙන් වන්නේය. එබැවින් මම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, වීර්ය්යය හෝ පටන්ගනියි. මහණෙනි, මේ දෙවන පැමිණෙන්නාවූ භය දක්නාවූ වනයෙහි වසන භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. වනයෙහි වාසය කරණ භික්ෂු තෙම මෙසේ සලකයි. ‘මම වනාහි දැන් හුදකලාව වනයෙහි වසමි. හුදකලාව වනයෙහි වසන්නාවූ මම වනාහි සිංහයෙකු සමග හෝ, ව්යාඝ්රයෙකු සමග හෝ, දිවියෙකු සමග හෝ, වළහෙකු සමග හෝ, කළු හිස් වළහෙකු සමග හෝ, වල් මෘගයන් සමග හෝ එක්වන්නෙම් නම්, ඔවුහු මා ජීවිතයෙන් තොර කරන්නාහු නම්, ඒ හේතුවෙන් මාගේ කාලක්රියාව වන්නේ නම්, හෙතෙම මට අන්තරායන් වන්නේය. එබැවින් මම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස. ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. මහණෙනි, මේ තුන්වන පැමිණෙන්නාවූ භය දක්නාවූ වනයෙහි වසන භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. වනයෙහි වසන භික්ෂු තෙම මෙසේ සලකයි. “මම වනාහි දැන් හුදකලාව වනයෙහි වසමි. හුදකලාව වනයෙහි වසන්නාවූ මම වනාහි කරණ ලද සොරකම් ඇත්තාවූ හෝ නොකරණ ලද සොරකම් ඇත්තාවූ හෝ මිනිසුන් සමග එක්වන්නෙම් නම්, ඔවුහු මා ජීවිතයෙන් තොර කරන්නාහු නම්, ඒ හේතුවෙන් මාගේ කාලක්රියාව වන්නේ නම්, හෙතෙම මට අන්තරායෙක් වන්නේය. එබැවින් මම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. මහණෙනි, මේ සතරවන අනාගත භය දක්කාවූ වනවාසී භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. වනවාසී භික්ෂු තෙම මෙසේ සළකයි. මම වනාහි දැන් හුදකලාව වනයෙහි වසමි. වනයෙහි වනාහි චණ්ඩවූ අමනුෂ්යයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු මා ජීවිතයෙන් තොර කරන්නාහු නම්, එයින් මාගේ කාලක්රියාව වන්නේ නම්, හෙතෙම මට අන්තරායෙක් වන්නේය. එබැවින් මම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගනිමි. මහණෙනි, මේ පස්වන අනාගත භය දක්කාවූ වනවාසී භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
“මහණෙනි, මේ මතු පැමිණෙන්නාවූ භය පසක් දක්නාවූ වනයෙහි වාසය කරණ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමැයි.
|
8. දුතියඅනාගතභයසුත්තං | 8. දුතිය අනාගත භය සූත්රය |
78
‘‘පඤ්චිමානි
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘අහං ඛො එතරහි අප්පාබාධො අප්පාතඞ්කො සමවෙපාකිනියා ගහණියා සමන්නාගතො නාතිසීතාය නාච්චුණ්හාය මජ්ඣිමාය පධානක්ඛමාය. හොති ඛො පන සො සමයො යං ඉමං කායං බ්යාධි ඵුසති. බ්යාධිතෙන ඛො පන බ්යාධිනා අභිභූතෙන
(බ්යාධාභිභූතෙන (සී. පී. ක.)) න සුකරං බුද්ධානං සාසනං මනසි කාතුං, න සුකරානි අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවිතුං. පුරා මං සො ධම්මො ආගච්ඡති අනිට්ඨො අකන්තො අමනාපො; හන්දාහං පටිකච්චෙව වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘එතරහි ඛො සුභික්ඛං සුසස්සං සුලභපිණ්ඩං
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘එතරහි ඛො සඞ්ඝො සමග්ගො සම්මොදමානො අවිවදමානො එකුද්දෙසො ඵාසු විහරති. හොති ඛො පන සො සමයො යං සඞ්ඝො භිජ්ජති. සඞ්ඝෙ ඛො පන භින්නෙ න සුකරං බුද්ධානං සාසනං මනසි කාතුං, න සුකරානි අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවිතුං. පුරා මං සො ධම්මො ආගච්ඡති අනිට්ඨො අකන්තො අමනාපො; හන්දාහං පටිකච්චෙව වීරියං ආරභාමි අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය, යෙනාහං ධම්මෙන සමන්නාගතො භින්නෙපි සඞ්ඝෙ ඵාසුං විහරිස්සාමී’ති. ඉදං, භික්ඛවෙ, පඤ්චමං අනාගතභයං සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා අප්පමත්තෙන
‘‘ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ච අනාගතභයානි සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා අප්පමත්තෙන ආතාපිනා
|
78
“මහණෙනි, මේ මතු පැමිණෙන්නාවූ භය පසක් දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමයැ.
“කවර පසක්ද යත්? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂු තෙම මෙසේ සළකයි. ‘මම වනාහි දැන් තරුණවූයේ, යෞවනවූයේ, බාලවූයේ, කළු හිසකෙස් ඇත්තේ, සොඳුරුවූ, යෞවනවූ, පළමු වයසින් යුක්තවූයේ වෙමි. යම් කලක මේ ශරීරය ජරාව ස්පර්ශ කෙරේද, එබඳු කාලයක් වේ. ජීර්ණවු, ජරාවෙන් මඩනා ලද්දහු විසින් වනාහි බුදුවරයන්ගේ අනුශාසනාව මෙනෙහි කරන්ට පහසු නොවේ. වනයෙහි ඉතා දුරවූ වන සෙනසුන් සේවනය කරන්ට පහසු නොවෙත්. ඒ ඉෂ්ට නොවූ, නොකැමැතිවූ, අමනාපවූ ධර්මය තෙම ඉදිරියෙහි මට පැමිණේ.
“එබැවින් මම පළමුකොටම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගණිමි.
“යම් ධර්මයකින් යුක්තවූ මම ජරාවට ගියේද, පහසු පරිදි වාසය කරන්නෙම්දැයි, මහණෙනි, මේ පළමුවන
“අනාගත භය දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව, වාසය කරන්ට සුදුසුමය.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම මෙසේ සළකයි. මම වනාහි දැන් ස්වල්පවූ ආබාධ ඇත්තේ, ස්වල්පවූ රෝග ඇත්තේ, ඉතා සිහිල් නොවූ, ඉතා උණුසුම් නොවූ, මධ්යමවූ, වීර්ය්යය කිරීමට සුදුසුවූ, සමවූ පැසවීම් ඇති ග්රහණියෙන් යුක්තවූයේ වෙමි. යම් කලෙක මේ ශරීරය ව්යාද්ධිය ස්පර්ශ කෙරේද, එබඳු කාලයක් වේ.
“හටගත් රෝග ඇත්තාවූ, හටගත් ව්යාධි ඇත්තාවූ, ව්යාධියෙන් මඩනා ලද්දහු විසින් බුදුවරයින්ගේ අනුශාසනාව මෙනෙහි කරන්ට පහසු නොවේ. වනයෙහි වනගතවූ, ඉතා දුර, වන සෙනසුන් සේවනය කරන්ට නොහැකිවෙත්. ඉදිරියෙහි මට ඉෂ්ට නොවූ, නොකැමැතිවූ, අමනාපවූ මේ ධර්මය තෙම පැමිණෙයි. එබැවින් මම පළමුකොටම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගණිමි. යම් ධර්මයකින් යුක්තවූ මම හටගත් ව්යාධි ඇත්තේද, පහසු පරිදි වාසය කරන්නෙම්දැයි. මහණෙනි, මේ දෙවෙනි අනාගත භය දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව, වාසය කරන්ට සුදුසුමය.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම මෙසේ සලකයි. දැන් වනාහි සුලභ භික්ෂා ඇත්තේය. මනා ශෂ්ය ඇත්තේ සුලභවූ ආහාර ඇත්තේය. සිඟා ලද දෙයින් යැපෙන්ට පහසුය. යම් කලෙක දුර්භික්ෂවූ, භික්ෂාව අයහපත්වූ ශෂ්යය දුර්ලභවූ ආහාරය වේද, සිඟා ලද දෙයින් යැපෙන්ට නොහැකි වේද, එබඳු කාලයෙක් වේ. දුර්භික්ෂ කාලයෙහි වනාහි මනුෂ්යයෝ යම් තැනෙක්හි සුභික්ෂද, එතැන්හි ගමන් කෙරෙත්. එහි එකතුව වාසය කිරීම වේ. ගැවසීගත් වාසය වේ. එකතුව වාසය කිරීම ඇත්තාවූ, ගැවසීගත් වාසය කිරීම ඇතිකල්හි වනාහි බුදුවරුන්ගේ අනුශාසනය මෙනෙහි කරන්ට පහසු නොවේ. වනයෙහි වානප්රස්ක නම් ඉතා දුර වන සෙනසුන් සේවනය කරන්ට නොහැකිවෙත්. ඉදිරියෙහි මට අනිෂ්ටවූ, කැමති නොවන්නාවු, අමනාපවූ, ඒ ධර්මය තෙම පැමිණේ. එබැවින් මම පළමුකොටම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගණිමි. යම් ධර්මයකින් යුක්තවූ මම දුර්භික්ෂ කාලයෙහිද පහසුවෙන් වාසය කරන්නෙම්දැයි. මහණෙනි, මේ තුන්වන අනාගත භය දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව, වාසය කරන්ට සුදුසුමය.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම මෙසේ සලකයි. දැන් වනාහි මිනිස්සු සමගි වූවාහු, සතුටු වන්නාහු, විවාද නොකරන්නාහු, කිරි හා දිය මෙන් එක්වූවාහු, ඔවුනොවුන් ප්රිය ඇස්වලින් බලන්නාහු, වාසය කරත්. යම් කලක අටවිංතාප නම් භයක් වේද, රථවලට නැංගාවූ දනව් වැස්සෝ ඔබ මොබ යෙද්ද, එබඳු සමයක් වේ. භයක් ඇති කල්හි වනාහි මිනිස්සු යම් තැනෙක නිර්භයද, එතැනට පැමිණෙත්. එහි සමූහයා එක්ව වාසය කිරීම වේ. ගැවසීගත් වාසය වේ. සමූහයා එක්ව වාසය කිරීම ඇති කල්හි, ගැවසීගත් වාසය කිරීම ඇතිකල්හි වනාහි බුදුවරුන්ගේ අනුශාසනය මෙනෙහි කරන්ට පහසු නොවේ. වනයෙහි වානප්රස්ත නම් දුරවූ වන සෙනසුන් සේවනය කරන්ට නොහැකි වෙත්. ඉදිරියෙහි මට අනිෂ්ටවූ, නොකැමැතිවු, අමනාපවූ, ඒ ධර්මය තෙම පැමිණේ. එබැවින් මම පළමුකොටම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගණිමි. යම් ධර්මයකින් යුක්තවූ මම භය පැමිණි කල්හිද, පහසුවෙන් වාසය කරන්නෙම්දැයි. මහණෙනි, මේ සතරවන අනාගත භය දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව, වාසය කරන්ට සුදුසුමය.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්ෂු තෙම මෙසේ සලකයි. මෙකල්හි සංඝ තෙම සමගිවූයේ, සතුටුවනු ලබන්නේ, විවාද නොකරනු ලබන්නේ, එක්ව උදෙසීම් ඇත්තේ, පහසු පරිදි වාසය කරයි. යම් කලෙක සංඝයා බිඳේද, එබඳු කාලයක් වේ. සංඝයා බිඳුනු කල්හි වනාහි බුදුවරයින්ගේ අනුශාසනාව මෙනෙහි කරන්ට පහසු නොවේ. වනයෙහි වානප්රස්ත නම් දුරවූ සෙනසුන් සේවනය කරන්ට පහසු නොවෙත්. ඉදිරියෙහි මට අනිෂ්ටවූ, නොකැමැතිවූ, අමනාපවූ, ඒ ධර්මය තෙම පැමිණේ. එබැවින් මම පළමුකොටම නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, වීර්ය්යය පටන් ගණිමි. යම් ධර්මයකින් යුක්තවූ මම සංඝයා භේදවූ කල්හි, පහසු පරිදි වාසය කරන්නෙම්දැයි. මහණෙනි, මේ පස්වෙනි අනාගත භය දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂ කිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව, වාසය කරන්ට සුදුසුමය.
“මහණෙනි, මේ මතු පැමිණෙන්නාවූ භය පසක් දක්නාවූ භික්ෂුව විසින් නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, අප්රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්ය්ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්ට සුදුසුමයැ.
|
9. තතියඅනාගතභයසුත්තං | 9. තතිය අනාගත භය සූත්රය |
79
‘‘පඤ්චිමානි
‘‘කතමානි පඤ්ච? භවිස්සන්ති, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං අභාවිතකායා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා. තෙ අභාවිතකායා සමානා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා අඤ්ඤෙ උපසම්පාදෙස්සන්ති. තෙපි
(තෙ (සී.)) න සක්ඛිස්සන්ති විනෙතුං අධිසීලෙ අධිචිත්තෙ අධිපඤ්ඤාය. තෙපි භවිස්සන්ති අභාවිතකායා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා. තෙ අභාවිතකායා සමානා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා අඤ්ඤෙ උපසම්පාදෙස්සන්ති. තෙපි
(තෙ (?)) න සක්ඛිස්සන්ති විනෙතුං අධිසීලෙ අධිචිත්තෙ අධිපඤ්ඤාය. තෙපි භවිස්සන්ති අභාවිතකායා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ, ධම්මසන්දොසා විනයසන්දොසො; විනයසන්දොසා ධම්මසන්දොසො. ඉදං, භික්ඛවෙ, පඨමං අනාගතභයං එතරහි අසමුප්පන්නං ආයතිං සමුප්පජ්ජිස්සති. තං වො පටිබුජ්ඣිතබ්බං; පටිබුජ්ඣිත්වා ච තස්ස පහානාය වායමිතබ්බං.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං අභාවිතකායා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා. තෙ අභාවිතකායා සමානා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා අඤ්ඤෙසං නිස්සයං දස්සන්ති. තෙපි න සක්ඛිස්සන්ති විනෙතුං අධිසීලෙ අධිචිත්තෙ අධිපඤ්ඤාය
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං අභාවිතකායා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා. තෙ අභාවිතකායා සමානා අභාවිතසීලා අභාවිතචිත්තා අභාවිතපඤ්ඤා යෙ තෙ සුත්තන්තා තථාගතභාසිතා ගම්භීරා ගම්භීරත්ථා ලොකුත්තරා සුඤ්ඤතාප්පටිසංයුත්තා, තෙසු භඤ්ඤමානෙසු
‘‘පුන
|
79
“මහණෙනි, මේ අනාගත භය පසක් දැන් නූපන්නාහු, මත්තෙහි නූපදින්නාහ. ඒ භය පස තොප විසින් දැනගත යුතු වෙත්. දැනගෙණද, ඔවුන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“කවර පසක්ද යත්?
“මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය
“නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූම,
“ඒ භික්ෂූහු අන්යයන් උපසම්පදා කරන්නාහුය. ඔවුන් අධිශීලයෙහිද, අධිචිත්තයෙහිද, අධිප්රඥායෙහිද හික්මවන්ට නොහැකි වන්නාහුය.
“ඔවුහුද, මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය
“නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූම, වන්නාහුය.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ධර්මය දූෂ්ය කිරීමෙන්, විනය දූෂ්ය කිරීම වේ. විනය දූෂ්ය කිරීමෙන් ධර්මය දූෂ්ය කිරීම වේ.
“මහණෙනි, මේ පළමුවන අනාගත භය මෙකල්හි නූපන්නේ, මත්තෙහි උපදින්නේය. එය තොප විසින් දත යුතුයි. දැනගෙණද එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය
“නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූම, ඒ භික්ෂූහු අන්යයන් උපසම්පදා කරන්නාහුය. ඔවුන් අධිශීලයෙහිද, අධිචිත්තයෙහිද, අධිප්රඥායෙහිද හික්මවන්ට නොහැකි වන්නාහුය.
“මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ධර්මය දූෂ්ය කිරීමෙන්, විනය දූෂ්ය කිරීම වේ. විනය දූෂ්ය කිරීමෙන් ධර්මය දූෂ්ය කිරීම වේ.
“මහණෙනි,මේ දෙවන අනාගත භය දැන් නූපන්නේ, මත්තෙහි උපදින්නේය. එය තොප විසින් දැණගත යුතුයි. දැනගෙණද එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය
“නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූම, ඒ භික්ෂූහු අන්යයන් උපසම්පදා කරන්නාහුය. ඔවුන් අධිශීලයෙහිද, අධිචිත්තයෙහිද, අධිප්රඥායෙහිද හික්මවන්ට නොහැකි වන්නාහුය. අභිධර්ම කථාව, තුෂ්ටි බහුලකොට ඇති කථාව කියන්නාහු, ලාමකවූ ධර්මයට බැසගන්නාහු, දැනනොගන්නාහුය. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ධර්මය දූෂ්ය කිරීමෙන්, විනය දූෂ්ය කිරීම වේ. විනය දූෂ්ය කිරීමෙන් ධර්මය දූෂ්ය කිරීම වේ. මහණෙනි, මේ තුන්වන අනාගත භය මෙකල්හි නූපන්නේ, මත්තෙහි උපදින්නේය. එය තොප විසින් දැණගත යුතුයි. දැනගෙණද එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය. ඔවුහු නොවඩන ලද කය ඇත්තාහුම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාහුම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාහුම, යම් ඒ සූත්රාන්තයෝ තථාගතයන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද්දාහු, ගැඹුරු වූවාහු, ගැඹුරු අර්ත්ථ ඇත්තාහු, ලෝකෝත්තර වූවාහු, ශුන්යතාවෙන් යුක්තවූවාහු වෙද්ද,
“ඒ සූත්රයන් කියනු ලබන කල්හි අසන්ට නොකැමැති වෙත්. ඇසීමට කන් නොඑලවන්නාහ. දැනගැණීමට සිත නොපිහිටුවන්නාහ. ඒ ධර්මයන් උගත යුතුය, පිරිවැහිය යුතුයයි නොසිතන්නාහ. යම් ඒ සූත්රාන්ත වනාහි කවීන් විසින් කරණ ලද්දාහු, කවීන්ට හිත වූවාහු, විසිතුරු අක්ෂර ඇත්තාහු, බ්යඥ්ජන ඇත්තාහු, ශාසනයෙන් පිටත්හිවූ ශ්රාවකයන් විසින් කියන ලද්දාහු වෙද්ද, ඒ සූත්රාන්තයන් කියනු ලබන කල්හි අසන්ට කැමති වෙත්. ඇසීමට කන් එලවත්. දැනගැනීමට සිත පිහිටුවත්. ඒ ධර්මයන්ද උගත යුතුය, පිරිවැහැය යුතුයයි සිතන්නාහ. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ධර්ම දූෂ්යයෙන් විනය දූෂ්ය වේ. විනය දූෂ්යයෙන් ධර්ම දූෂ්යය වේ. මහණෙනි, මේ සතරවන අනාගත භය මෙකල්හි නූපන්නේ, මත්තෙහි උපදින්නේය. එය තොප විසින් දැණගත යුතුයි. දැනගෙණද එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය මහණෙනි, මතු කාලයෙහි නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද සිත ඇත්තාවූ, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය. නොවඩන ලද කය ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිල් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද සිත් ඇත්තාවූම, නොවඩන ලද ප්රඥාව ඇත්තාවූම, ස්ථවිර භික්ෂූහු ප්රත්යය බහුලකොට ඇත්තාහු, ශාසනය ලිහිල්කොට ගත්තාහු, පඤ්ච නීවරණයන්ට බැස ගැන්මෙහි පූර්වඞගම වූවාහු, ප්රකර්ෂ විවේකයෙහි බහා තබන ලද ධුර ඇත්තාහු වන්නාහුය.
“නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස, වීර්ය්යාරම්භ නොකරන්නාහුය.
“ඔවුන්ගේ පශ්චිම ජනතාව දෘෂ්ටානුගතියට පැමිණෙන්නේය. ඒ ජනතාවද, ප්රත්ය බහුලකොට ඇත්තී, සස්න ලිහිල්කොට ගන්නා ලද්දී, නීවරණයන්ට බැසගැන්මෙහි පෙරටුව ගමන් කරන්නී, ප්රකර්ෂ විවේකයෙහි බහා තබන ලද ධුර ඇත්තී වන්නීය. නොපැමිණියහුගේ පැමිණීම පිණිස, නොලබන ලද්දහුගේ ලැබීම පිණිස, ප්රත්යක්ෂ නොකරණ ලද්දහුගේ ප්රත්යක්ෂකිරීම පිණිස,
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ධර්ම සන්දූෂ්යයෙන්, විනය සන්දූෂ්යය වේ. විනය සන්දූෂ්යයෙන් ධර්ම සන්දූෂ්යය වේ. මහණෙනි, මේ පස්වන අනාගත භය මෙකල්හි නූපන්නේ, මතු උපදින්නේය.
“එය තොප විසින් දැනගත යුතුයි. දැනගෙණද, එය දුරු කිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි. මහණෙනි, මේ අනාගත භය පසක් දැන් නූපන්නාහු, මත්තෙහි නූපදින්නාහ. ඒ භය පස තොප විසින් දැනගත යුතු වෙත්. දැනගෙණද, ඔවුන්ගේ දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
|
10. චතුත්ථඅනාගතභයසුත්තං | 10. චතුත්ථ අනාගත භය සූත්රය |
80
‘‘පඤ්චිමානි, භික්ඛවෙ, අනාගතභයානි එතරහි අසමුප්පන්නානි ආයතිං සමුප්පජ්ජිස්සන්ති. තානි වො පටිබුජ්ඣිතබ්බානි; පටිබුජ්ඣිත්වා ච තෙසං පහානාය වායමිතබ්බං.
‘‘කතමානි පඤ්ච? භවිස්සන්ති, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං චීවරෙ කල්යාණකාමා. තෙ චීවරෙ කල්යාණකාමා සමානා රිඤ්චිස්සන්ති පංසුකූලිකත්තං, රිඤ්චිස්සන්ති අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි; ගාමනිගමරාජධානීසු ඔසරිත්වා වාසං කප්පෙස්සන්ති, චීවරහෙතු ච අනෙකවිහිතං අනෙසනං අප්පතිරූපං ආපජ්ජිස්සන්ති. ඉදං, භික්ඛවෙ, පඨමං අනාගතභයං එතරහි අසමුප්පන්නං ආයතිං සමුප්පජ්ජිස්සති. තං වො පටිබුජ්ඣිතබ්බං; පටිබුජ්ඣිත්වා ච තස්ස පහානාය වායමිතබ්බං.
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං සෙනාසනෙ කල්යාණකාමා. තෙ සෙනාසනෙ කල්යාණකාමා සමානා රිඤ්චිස්සන්ති රුක්ඛමූලිකත්තං
(ආරඤ්ඤකත්තං (ස්යා. කං.)), රිඤ්චිස්සන්ති අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි; ගාමනිගමරාජධානීසු ඔසරිත්වා වාසං කප්පෙස්සන්ති, සෙනාසනහෙතු
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං භික්ඛුනීසික්ඛමානාසමණුද්දෙසෙහි සංසට්ඨා විහරිස්සන්ති. භික්ඛුනීසික්ඛමානාසමණුද්දෙසෙහි සංසග්ගෙ ඛො පන, භික්ඛවෙ, සති එතං පාටිකඞ්ඛං - ‘අනභිරතා වා බ්රහ්මචරියං චරිස්සන්ති, අඤ්ඤතරං වා සංකිලිට්ඨං ආපත්තිං ආපජ්ජිස්සන්ති, සික්ඛං වා පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තිස්සන්ති’. ඉදං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථං අනාගතභයං එතරහි අසමුප්පන්නං ආයතිං සමුප්පජ්ජිස්සති. තං වො පටිබුජ්ඣිතබ්බං; පටිබුජ්ඣිත්වා ච තස්ස පහානාය වායමිතබ්බං.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති භික්ඛූ අනාගතමද්ධානං ආරාමිකසමණුද්දෙසෙහි සංසට්ඨා විහරිස්සන්ති. ආරාමිකසමණුද්දෙසෙහි සංසග්ගෙ ඛො පන, භික්ඛවෙ, සති එතං පාටිකඞ්ඛං - ‘අනෙකවිහිතං සන්නිධිකාරපරිභොගං
‘‘ඉමානි
|
80
“මහණෙනි, මේ අනාගත භය පසක් දැන් නූපන්නාහු, මත්තෙහි උපදින්නාහුය. ඒ භය තොප විසින් දැනගත යුතුයි. දැනගෙණද, ඔවුන් දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“කවර පසක්ද යත්? මහණෙනි, මතු කාලයෙහි සිවුරෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහ. ඔවුහු සිවුරෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාහුම පංසුකූලික බව හිස් කරන්නාහුය. වනයෙහි වානප්රස්ත නම් දුරවූ ශයනාසනයන් හිස් කරන්නාහුය. ගම්, නියම්ගම්, රාජධානිවල එකතුව වාසය කරන්නාහුය. සිවුරු හේතුකොටගෙනද අනෙකප්රකාරවූ නුසුදුසු සෙවීමට පැමිණෙන්නාහුය. මහණෙනි, මේ පළමුවන
“අනාගත භය දැන් නොපැමිණියේ මතු පැමිණෙන්නේය. එය තොප විසින් දැනගතයුතුයි. දැනගෙනද, එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි.
මතු කාලයෙහි පිණ්ඩපාතියෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහුය. ඔවුහු පිණ්ඩපාතයෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාහුම පිණ්ඩපාතික බව හිස් කරන්නාහුය. වනයෙහි වානප්රස්ත නම් දුරවූ ශයනාසනයන් හිස් කරන්නාහුය. ගම්, නියම්ගම්, රාජධානිවල එකතුව ජිව්හාග්රයෙන් උතුම් රසයන් සොයමින් වාසය කරන්නාහුය. පිණඩපාතය හේතුකොටගෙනද අනෙකප්රකාරවූ නුසුදුසු සෙවීමට පැමිණෙන්නාහුය. මහණෙනි, මේ දෙවන අනාගත භය දැන් නොපැමිණියේ මතු පැමිණෙන්නේය. එය තොප විසින් දැනගතයුතුයි. දැනගෙනද, එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි.
“මතු කාලයෙහි ශයනාසනයෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාවූ භික්ෂූහු වන්නාහ. ඔවුහු ශයනාසනයෙහි සුන්දරත්වය කැමැත්තාහුම රුක්ඛමූළිකබව හිස් කරන්නාහුය. වනයෙහි වානප්රස්ත නම් දුර සෙනසුන් හිස් කරන්නාහුය. ගම්, නියම්ගම්, රාජධානිවල එකතුව වාසය කරන්නාහුය. ශයනාසන හේතුකොටගෙනද අනෙකප්රකාරවූ නුසුදුසු සෙවීමට පැමිණෙන්ාහුය. මහණෙනි, මේ තුන්වන අනාගත භය දැන් නොපැමිණියේ මතු පැමිණෙන්නේය. එය තොප විසින් දැනගතයුතුයි. දැනගෙනද, එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි.
“මතු කාලයෙහි භික්ෂූහු, භික්ෂුණීය, ශික්ෂමානාය, සාමණේර යන මොවුන් හා එකතුව වාසය කරන්නාහුය. මහණෙනි, භික්ෂුණීය, ශික්ෂමානාය, සාමණේර යන මොවුන් හා එක්ව වාසය කිරීම ඇතිකල්හි වනාහි මෙය කැමතිවිය යුතුයි. නොඇළුනාවූ හෝ බ්රහ්මචර්ය්යාවෙහි හැසිරෙන්නාහුය. එක්තරා කිට්ටු ඇවතකට හෝ පැමිණෙන්නාහුය. ශික්ෂාව හෝ හැර දමා ගිහි බවට පැමිණෙන්නාහුය. මහණෙනි, මේ සතරවන අනාගත භය දැන් නොපැමිණියේ මතු පැමිණෙන්නේය. එය තොප විසින් දැනගතයුතුයි. දැනගෙනද, එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි. මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි.
“මතු කාලයෙහි භික්ෂූහු වන්නාහුය. ආරාමිකයන්ය, සමනුද්දේශය යන මොවුන් හා එක්වූවාහු වාසය කරන්නාහුය. මහණෙනි, ආරාමිකයන්ය, සමනුද්දේශය යන මොවුන් හා එක්ව වාසය කිරීම ඇතිකල්හි වනාහි මෙය කැමතිවියයුතුයි. අනෙකප්රකාරවූ .ස්කොට තබා පරිභොග කිරීමෙහි යෙදුනාහු වාසය කෙරෙත්. පොළොවෙහිද, නිල් තණ ඇති තැනද, මහත්වූද නිමිත්ත කරන්නාහුය. මහණෙනි, මේ පස්වන අනාගත භය දැන් නොපැමිණියේ මතු පැමිණෙන්නේය. එය තොප විසින් දැනගතයුතුයි. දැනගෙනද, එය දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
“මහණෙනි, මේ අනාගත භය පසක් දැන් නූපන්නාහු, මත්තෙහි උපදින්නාහුය. ඒ භය තොප විසින් දැනගත යුතුයි. දැනගෙණද, ඔවුන් දුරුකිරීම පිණිස උත්සාහ කටයුතුයි.
|