(26) 6. අභිඤ්ඤාවග්ගො | (26) 6. අභිඤ්ඤා වර්ගය |
1. අභිඤ්ඤාසුත්තං | 1. අභිඤ්ඤාපරිඤ්ඤෙය්ය සූත්රය |
254
‘‘චත්තාරොමෙ
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤෙය්යා? පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධා
(පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධාතිස්ස වචනීයං (ක.)) - ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා පහාතබ්බා? අවිජ්ජා ච භවතණ්හා ච - ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා පහාතබ්බා.
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා භාවෙතබ්බා? සමථො ච විපස්සනා ච - ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා භාවෙතබ්බා.
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා සච්ඡිකාතබ්බා? විජ්ජා ච විමුත්ති ච - ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, ධම්මා අභිඤ්ඤා සච්ඡිකාතබ්බා. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ධම්මා’’ති. පඨමං.
|
254
“මහණෙනි, මේ ධර්ම සතරක් වෙත්. කවර සතරක්ද යත්. මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් පිරිසිඳ දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් දැන ප්රහීන කටයුතු ධර්මයෝ ඇත. මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් දැන වැඩියයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් ප්රත්යක්ෂ කටයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහ.
“මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් දැන, පිරිසිඳ දතයුතු ධර්මයෝ කවරේද? පඤ්චඋපාදානස්කන්ධයෝය. මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ විශිෂ්ට ඥාණයෙන් දැන පිරිසිඳ දතයුතු යයි කියත්.
“මහණෙනි, විශිෂ්ට ඥාණයෙන් දැන ප්රහීන කටයුතු ධර්ම කවරේද? අවිද්යාවද, භව තෘෂ්ණාවද යන දෙකයි. මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ විශිෂ්ට ඥාණයෙන් ප්රහීන කටයුතුය.
“මහණෙනි, කවර ධර්මයක් විශිෂ්ට ඥාණයෙන් වැඩිය යුතුද? සමථයද, විදර්ශනාවද යන දෙකයි. මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ විශිෂ්ට ඥාණයෙන් වැඩිය යුත්තාහ.
“මහණෙනි, කවර ධර්මයක් විශිෂ්ට ඥාණයෙන් ප්රත්යක්ෂ කටයුතුද? විද්යාවද, විමුක්තියද යන මේ ධර්මයෝ විශිෂ්ට ඥාණයෙන් ප්රත්යක්ෂ කටයුතුයයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ සතර ධර්මයෝයි.”
|
2. පරියෙසනාසුත්තං | 2. අරියපරියෙසන සූත්රය |
255
‘‘චතස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, අනරියපරියෙසනා. කතමා චතස්සො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අත්තනා ජරාධම්මො සමානො ජරාධම්මංයෙව පරියෙසති; අත්තනා බ්යාධිධම්මො සමානො බ්යාධිධම්මංයෙව පරියෙසති; අත්තනා මරණධම්මො සමානො මරණධම්මංයෙව පරියෙසති; අත්තනා
‘‘චතස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, අරියපරියෙසනා. කතමා චතස්සො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අත්තනා ජරාධම්මො සමානො ජරාධම්මෙ ආදීනවං විදිත්වා අජරං අනුත්තරං යොගක්ඛෙමං නිබ්බානං පරියෙසති; අත්තනා බ්යාධිධම්මො සමානො බ්යාධිධම්මෙ ආදීනවං විදිත්වා අබ්යාධිං අනුත්තරං යොගක්ඛෙමං
|
255
“මහණෙනි, මේ අනාර්ය්ය සෙවීම් සතරක් වෙත්. කවර සතරක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් කෙනෙක් තමා ජරා ස්වභාවකොට ඇත්තේම ජරා ස්වභාවයම සොයයි. තමා ව්යාධි ස්වභාවයෙන් යුක්තවූයේම, ව්යාධි ස්වභාවයම සොයයි. තමා මරණය ස්වභාවකොට, මරණ ස්වභාවය සොයයි. තමන් කිලුටුවූයේම, කිලුටුම සොයයි. මහණෙනි, මේ සතර අනාර්ය්යපය්රේයසනයෝයි.
“මහණෙනි, මේ ආර්ය්ය පය්රේයසනයෝ සතරක් වෙත්. කවර සතරක්ද යත්, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් කෙනෙක් තමා ජරා ස්වභාව ඇත්තේම, ජරා ස්වභාවයෙහි ආදීනව දැන, ජරා නැති, නිරුත්තර, යොගක්ෂෙමවූ නිවණ සොයයි. තමා ව්යාධි ස්වභාව ඇත්තේම, ව්යාධි ස්වභාවයෙහි ආදීනව දැන, ව්යාධි නැති, නිරුත්තර, යොගක්ෂෙමවූ නිවණ සොයයි. තමන් මරණ ස්වභාව ඇත්තේම, මරණ ස්වභාවයෙහි ආදීනව දැන, අමෘතවූ, නිරුත්තරවූ, යොගක්ෂෙමවූ නිර්වාණය සොයයි. තමා කිලුටුවූයේම කිළුටු ධර්මයෙහි ආදීනව දැන, කිලිටිනොවූ, නිරුත්තර යොගක්ෂෙමය කැමති වෙයි. මහණෙනි, මේ සතර ආර්ය්ය පය්රේයසනයෝයි.”
|
3. සඞ්ගහවත්ථුසුත්තං | 3. සඞ්ගහවන්ථු සූත්රය |
256
‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, සඞ්ගහවත්ථූනි. කතමානි චත්තාරි? දානං, පෙය්යවජ්ජං
(පියවාචා (ක.) අ. නි. 4.32 පස්සිතබ්බං), අත්ථචරියා, සමානත්තතා - ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි සඞ්ගහවත්ථූනී’’ති.
|
256
“මහණෙනි, මේ සංග්රහ වස්තු සතරක් වෙත්. කවර සතරක්ද යත්, දීම, ප්රිය වචන, වැඩෙහි යෙදීම, සමානාත්මතාව යන සතරයි. මහණෙනි, මේ සතර සංග්රහ වස්තූහුය.”
|
4. මාලුක්යපුත්තසුත්තං | 4. මාලුඞ්ක්ය පුත්ත සූත්රය |
257
අථ ඛො ආයස්මා මාලුක්යපුත්තො
(මාලුඞ්ක්යපුත්තො (සී. ස්යා. කං. පී.)) යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා මාලුක්යපුත්තො භගවන්තං එතදවොච -
‘‘සාධු මෙ, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන ධම්මං දෙසෙතු, යමහං භගවතො ධම්මං සුත්වා එකො වූපකට්ඨො අප්පමත්තො ආතාපී පහිතත්තො විහරෙය්ය’’න්ති. ‘‘එත්ථ ඉදානි, මාලුක්යපුත්ත, කිං දහරෙ භික්ඛූ වක්ඛාම; යත්ර හි නාම ත්වං ජිණ්ණො වුද්ධො මහල්ලකො තථාගතස්ස සංඛිත්තෙන ඔවාදං යාචසී’’ති! ‘‘දෙසෙතු මෙ, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන ධම්මං; දෙසෙතු සුගතො සංඛිත්තෙන ධම්මං. අප්පෙව නාමාහං භගවතො භාසිතස්ස අත්ථං ආජානෙය්යං; අප්පෙව නාමාහං භගවතො භාසිතස්ස දායාදො
(භගවතො සාවකො (ක.)) අස්ස’’න්ති.
‘‘චත්තාරොමෙ
අථ ඛො ආයස්මා මාලුක්යපුත්තො භගවතා ඉමිනා ඔවාදෙන ඔවදිතො උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛො ආයස්මා මාලුක්යපුත්තො එකො වූපකට්ඨො අප්පමත්තො ආතාපී පහිතත්තො විහරන්තො නචිරස්සෙව - යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදෙව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති, තදනුත්තරං - බ්රහ්මචරියපරියොසානං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහාසි. ‘‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’’ති අබ්භඤ්ඤාසි. අඤ්ඤතරො ච පනායස්මා මාලුක්යපුත්තො අරහතං අහොසීති. චතුත්ථං.
|
257
“ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්ය පුත්ර තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එහි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එකත්පසෙක සිටියේය. එකත්පසෙක සිටි ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්ය පුත්ර තෙම භාග්යවතුන් වහන්සේට, “මම භාග්යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා හුදකලාවූයේ, වෙන්වූයේ, අප්රමාද වූයේ, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇත්තේ, නිවණ කරා යැවූ ආත්ම ඇත්තේ, වාසය කරන්නෙම් නම් මට භාග්යවතුන් වහන්සේ සංක්ෂෙපයෙන් ධර්මය දේශනා කෙරේවා යහපති.”
“මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, දහරවූවන්ට කියනුම කවරේද, දිරූ, වෘද්ධවූ, මහළුවූ ඔබ, තථාගතයන් වහන්සේගෙන් සංක්ෂෙපයෙන් අවවාදය යාඥා කරන්නෙහිද?”
“ස්වාමීනි, මට භාග්යවතුන් වහන්සේ සංක්ෂෙපයෙන් බණ වදාරාවා. සුගතයන් වහන්සේ මට සංක්ෂෙපයෙන් බණ වදාරාවා. මම භාග්යවතුන් වහන්සේගේ භාෂිතයාගේ අන්ර්ථය දැනගන්නෙම් නම් යෙහෙක. ස්වාමීනි, මම භාග්යවතුන් වහන්සේ ගේ භාෂිතයට දායාද වන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙක.
“මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, යම් තැනෙක්හි භික්ෂුවට තෘෂ්ණාව උපදින්නාහු, උපදිත්ද, තණ්හුප්පාදයෝ සතර දෙනෙකි. කවර සතරක්ද යත්.
“මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, සිවුරු නිසා හෝ භික්ෂුවට තෘෂ්ණාව උපදින්නේ උපදී. මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, පිණ්ඩපාතය නිසා හෝ භික්ෂුවට තෘෂ්ණාව උපදින්නේ උපදී. සෙනසුන් නිසා හෝ භික්ෂුවට තෘෂ්ණාව උපදින්නේ උපදී. මෙසේ භව, විභව හේතුවෙන් හෝ මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, නිසා හෝ භික්ෂුවට තෘෂ්ණාව උපදින්නේ උපදී. මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, මහණහට යම් තැනෙක්හි තෘෂ්ණාව උපදිමින් උපදීද, මේ සතර තෘෂ්ණා උපදින තැන්ය.
“මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, යම් හෙයකින් භික්ෂුහට තෘෂ්ණාව ප්රහීණවූයේ වේද, සිඳින ලද මුල් ඇත්තේ වේද, මුල් හෝ කරටිය සිඳි තල් ගසක් මෙන් කරණ ලද්දාහුද, අභාවයට යවන ලද්දාහුද, මත්තෙහි නූපදින තත්ත්වයට පමුණුවන ලද්දාහුද, මාලුඞ්ක්ය පුත්රය, මේ මහණ තෙම තෘෂ්ණාව සින්දේය. සංයෝජනය පෙරලා දැම්මේය. මනාකොට ප්රහානාභිසමයෙන් දුක් කෙළවර කළේයයි කියනු ලැබේ.
“ඉක්බිති, ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්ය පුත්ර තෙම, භාග්යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ අවවාදයෙන් අවවාද කරණ ලද්දේ, හුනස්නෙන් නැගිට, භාග්යවතුන් වහන්සේ වැඳ, පැදකුණු කොට ගියේය.
“ඉක්බිති, ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්ය පුත්ර තෙම, හුදකලාවූයේ, වෙන්වූයේ, අප්රමත්තවූයේ, කෙලෙස් තවන වීර්ය්යය ඇත්තේ, කාය ජීවිත නිරපෙක්ෂව වාසය කරන්නේ, නොබෝ කලකින්ම කුලපුත්රයෝ යමක් සඳහා වහාම ගිහිගෙන් නික්ම අනගාරික සංඛ්යාත ශාසනයෙහි පැවිදිවෙත්ද, බ්රහ්මචර්ය්යය අවසන්කොට ඇති නිරුත්තර ඒ අර්හත්වය තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන ප්රත්යක්ෂකොට පැමිණ වාසය කරයි.
“උත්පත්තිය ක්ෂයවිය. බඹසර වැස නිමවන ලදී. කටයුතු කරණ ලදී. මින් මතු අන් යමක් නැතැයි දැනගත්තේය. ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්ය පුත්ර තෙම රහතන් වහන්සේලාගෙන් කෙනෙක් වූයේය.”
|
5. කුලසුත්තං | 5. මහා කුල සූත්රය |
258
‘‘යානි කානිචි, භික්ඛවෙ, කුලානි භොගෙසු මහත්තං පත්තානි න චිරට්ඨිතිකානි භවන්ති, සබ්බානි තානි චතූහි ඨානෙහි, එතෙසං වා අඤ්ඤතරෙන. කතමෙහි චතූහි? නට්ඨං න ගවෙසන්ති, ජිණ්ණං න පටිසඞ්ඛරොන්ති, අපරිමිතපානභොජනා හොන්ති, දුස්සීලං ඉත්ථිං වා පුරිසං වා ආධිපච්චෙ ඨපෙන්ති. යානි කානිචි, භික්ඛවෙ, කුලානි භොගෙසු මහත්තං පත්තානි න චිරට්ඨිතිකානි භවන්ති, සබ්බානි තානි ඉමෙහි චතූහි ඨානෙහි
‘‘යානි කානිචි, භික්ඛවෙ, කුලානි භොගෙසු මහත්තං පත්තානි චිරට්ඨිතිකානි භවන්ති, සබ්බානි
|
258
“මහණෙනි, යම්කිසි කුල කෙනෙක් භොගයන්ගෙන් මහත්වයට පැමිණියාහු බොහෝ කල් නොසිටින්නාහු වෙත්ද, ඒ සියල්ල කරුණු සතරකින් හෝ මොවුන්ගෙන් හෝ එක්තරා එකකින් වේ.
“කවර සතරකින්ද යත්, නැතිවූදේ නොසොයත්ද, දිරූයේ ප්රතිසංස්කරණය නොකරත්ද, ප්රමාණ රහිත ආහාර පාන ඇත්තේද, දුශ්ශීලවූ ස්ත්රියක් හෝ පුරුෂයෙක් හෝ අධිපතිභාවයෙහි තබත්ද, මහණෙනි, යම් ඒ කුලයෝ භොග යන්හි මහත්වයට පැමිණියාහුද, එය බොහෝ කල් නොපවතිත්ද, ඒ සියල්ල මේ සතර කාරණයෙන් හෝ මොවුන්ගෙන් එක් කරුණකින් හෝ වේ.
“මහණෙනි, යම් ඒ කුලයෝ භොගයන්ගෙන් මහත්වයට ගියාහුද, බොහෝ කල් පවතිත්ද, ඒ සියල්ල කරුණු සතරකින් හෝ මොවුන්ගෙන් එක් කරුණකින් වේ.
“කවර සතරකින්ද යත්, නටුවාවූ වස්තුව සොයයිද, දිරූ දෙය ප්රතිසංස්කරණය කරයිද, ප්රමාණවත් ආහාර භෝජන ඇත්තේද, සිල්වත් ස්ත්රියක් හෝ පුරුෂයෙක් අධිපති බැව්හි තබයිද, මහණෙනි, යම් ඒ කුලයක් භොගයන්හි මහත්වයට පැමිණියාහුද, බොහෝ කල් පවතිත්ද, ඒ සියල්ල මේ සතරින් හෝ මොවුන්ගෙන් එක්තරා කරුණකින් හෝ වෙත්.”
|
6. පඨමආජානීයසුත්තං | 6. පඨම ආජඤ්ඤොපම සූත්රය |
259
‘‘චතූහි
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, චතූහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ආහුනෙය්යො හොති...පෙ.... අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්ස. කතමෙහි චතූහි? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වණ්ණසම්පන්නො ච හොති බලසම්පන්නො ච ජවසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වණ්ණසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සීලවා හොති...පෙ.... සමාදාය සික්ඛති
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බලසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආරද්ධවීරියො විහරති අකුසලානං ධම්මානං පහානාය, කුසලානං ධම්මානං උපසම්පදාය, ථාමවා දළ්හපරක්කමො අනික්ඛිත්තධුරො කුසලෙසු ධම්මෙසු. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බලසම්පන්නො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ජවසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආරොහපරිණාහසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානපච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආරොහපරිණාහසම්පන්නො හොති
‘‘ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, චතූහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ආහුනෙය්යො හොති...පෙ.... අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්සා’’ති. ඡට්ඨං.
|
259
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ රජුගේ යහපත් අජානෙය අශ්ව තෙම රජුට සුදුසු වේ. රාජ වස්තුව වේ. රජුගේ අවයවය යන සංඛ්යාවට යේ.
“කවර සතරකින්ද යත්, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි රජුගේ යහපත් අජානෙය අශ්වයෙක් වර්ණයෙන් යුක්තවේද, ශක්තියෙන් යුක්තවේද, වේගයෙන් යුක්ත වේද. උසට සුදුසු මහතින්, මහතට සුදුසු උසින් යුක්තවූයේ වේද, මහණෙනි, මේ සතර කරුණින් යුක්තවු, රජහුගේ යහපත් අජානෙය අශ්වයා රජුට සුදුසු වේ. රාජ භොගය වේ. රජුගේ කොටසකැයි යන සංඛ්යාවට යයි.
“මහණෙනි, එසේම කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණතෙම පූජාවට යෝග්යවේ. පඬුරු යවා පූජාවට යෝග්ය වේ. දන්දීමට යෝග්ය වේ. දෙඅත් නළල මත තබා වැඳීමට යෝග්ය වේ. ලෝකයාගේ උතුම් පින් කෙතය.
“කවර සතරකින්ද යත්, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම වර්ණයෙන් යුක්තවේද, ශක්තියෙන් යුක්තවේද, වේගයෙන් යුක්තවේද, උසට සුදුසු මහතින්, මහතට සුදුසු උසින් යුක්තවේද,
“මහණෙනි, කෙසේ මහණ තෙම වර්ණයෙන් යුක්ත වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම සිල්වත් වේද, ප්රාතිමොක්ෂ සංවරයෙන් සංවරවූයේ වේද, ආචාරයෙන් හා ගෝචරයෙන් යුක්තවූයේ වේද, සුලු වරදෙහිද භය දක්නා සුළු වේද, ශික්ෂාපද දැඩිකොට ගෙන හික්මේද, මහණෙනි, භික්ෂුව මෙසේ සීල සම්පන්නයෙක් වේ. ශික්ෂාපදයන් මනාකොට ගෙන හික්මෙයි. මහණෙනි, මෙසේ මහණතෙම වර්ණයෙන් යුක්තවූයේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ මහණතෙම ශක්තියෙන් යුක්තවේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම පටන්ගන්නා ලද වීර්ය්ය ඇත්තේ වේද, අකුශල ධර්මයන්ගේ ප්රහාණය පිණිස, කුශල ධර්මයන්ගේ ඉපදවීම පිණිස, කුශල ධර්මයන්හි ශක්තියෙන් යුක්තවූයේ වේද, දැඩි වීර්ය්ය ඇත්තේ වේද, බැහැර නොකරණ ලද වැඩ ඇත්තේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ මහණ තෙම ශක්තියෙන් යුක්ත වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ මහණ තෙම බලයෙන් යුක්තවේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මේ දුකයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, මේ දුකට හේතුවයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, මේ දුක් නැතිකිරීමයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, මේ දුක් නැතිකිරීමට යන ප්රතිපදාවයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, මහණෙනි, මෙසේ මහණ තෙම බලයෙන් යුක්ත වේ. මහණෙනි,
“කෙසේ මහණ තෙම උසට සුදුසු මහතින්, මහතට සුදුසු උසින් යුක්තවූයේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම සිවුරු, පිඬු, සෙනසුන්, ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර ලබන්නේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි මහණ තෙම ආරොහපරිනාහයෙන් යුක්ත වේ.
“මහණෙනි, එසේම කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණතෙම පූජාවට යෝග්යවේ. පඬුරු යවා පූජාවට යෝග්ය වේ. දන්දීමට යෝග්ය වේ. දෙඅත් නළල මත තබා වැඳීමට යෝග්ය වේ. ලෝකයාගේ උතුම් පින් කෙතය.
|
7. දුතියආජානීයසුත්තං | 7. දුතිය ආජඤ්ඤොපම සූත්රය |
260
‘‘චතූහි, භික්ඛවෙ, අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො රඤ්ඤො භද්රො අස්සාජානීයො රාජාරහො හොති රාජභොග්ගො, රඤ්ඤො අඞ්ගන්තෙව සඞ්ඛං
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, චතූහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වණ්ණසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සීලවා හොති...පෙ.... සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වණ්ණසම්පන්නො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බලසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආරද්ධවීරියො විහරති අකුසලානං ධම්මානං පහානාය, කුසලානං ධම්මානං උපසම්පදාය, ථාමවා දළ්හපරක්කමො
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ජවසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආසවානං ඛයා...පෙ.... සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ජවසම්පන්නො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආරොහපරිණාහසම්පන්නො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානපච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. එවං ඛො, භික්ඛවෙ
‘‘ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, චතූහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ආහුනෙය්යො හොති...පෙ.... අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්සා’’ති. සත්තමං.
|
260
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ රජුගේ යහපත් අජානෙය අශ්ව තෙම රජුට සුදුසු වේ. රාජ වස්තුව වේ. රජුගේ අවයවය යන සංඛ්යාවට යේ.
“කවර සතරකින්ද යත්, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි රජුගේ යහපත් අජානෙය අශ්වයෙක් වර්ණයෙන් යුක්තවේද, ශක්තියෙන් යුක්තවේද, වේගයෙන් යුක්ත වේද. උසට සුදුසු මහතින්, මහතට සුදුසු උසින් යුක්තවූයේ වේද, මහණෙනි, මේ සතර කරුණින් යුක්තවු, රජහුගේ යහපත් අජානෙය අශ්වයා රජුට සුදුසු වේ. රාජ භොගය වේ. රජුගේ කොටසකැයි යන සංඛ්යාවට යයි.
“මහණෙනි, එසේම කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණතෙම පූජාවට යෝග්යවේ. පඬුරු යවා පූජාවට යෝග්ය වේ. දන්දීමට යෝග්ය වේ. දෙඅත් නළල මත තබා වැඳීමට යෝග්ය වේ. ලෝකයාගේ උතුම් පින් කෙතය.
“මහණෙනි, කෙසේ මහණ තෙම වේගයෙන් යුක්තවූයේ වේද? මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූයේ ගෙන එන ලද්දක් බහා තබන ලද්දේ යම් සේද, එසේ ස්වර්ගයෙහි වේ. මෙසේ වනාහි මහණතෙම බලයෙන් යුක්ත වූයේ වේ.
“කෙසේ මහණ තෙම උසට සුදුසු මහතින්, මහතට සුදුසු උසින් යුක්තවූයේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම සිවුරු, පිඬු, සෙනසුන්, ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර ලබන්නේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි මහණ තෙම ආරොහපරිනාහයෙන් යුක්ත වේ.
“මහණෙනි, එසේම කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණතෙම පූජාවට යෝග්යවේ. පඬුරු යවා පූජාවට යෝග්ය වේ. දන්දීමට යෝග්ය වේ. දෙඅත් නළල මත තබා වැඳීමට යෝග්ය වේ. ලෝකයාගේ උතුම් පින් කෙතය.
|
8. බලසුත්තං | 8. චතුම බල සූත්රය |
261
‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, බලානි. කතමානි චත්තාරි? වීරියබලං, සතිබලං, සමාධිබලං, පඤ්ඤාබලං - ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි බලානී’’ති
|
261
“මහණෙනි, මේ බල සතරක් වෙත්. කවර සතරක්ද යත්? වීර්ය්ය, ස්මෘති, සමාධි, ප්රඥා බල යන මේ සතරයි.
|
9. අරඤ්ඤසුත්තං | 9. අරඤ්ඤක චිත්තක සූත්රය |
262
‘‘චතූහි
‘‘චතූහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අලං අරඤ්ඤවනප්පත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවිතුං. කතමෙහි චතූහි? නෙක්ඛම්මවිතක්කෙන, අබ්යාපාදවිතක්කෙන, අවිහිංසාවිතක්කෙන
|
262
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ මහණ තෙම වනයෙහි වානප්රස්ත ප්රාන්ත සෙනසුන් ආශ්රය කරන්ට නුසුදුසුය.
“කවර සතරකින්ද යත්. කාම විතර්කයෙන්ද, ව්යාපාද විතර්කයෙන්ද, විහිංසා විතර්කයෙන්ද, ජඩවූ, කෙළතොළුවූ මෝඩයෙක් වේද,
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ මහණ තෙම වනයෙහි වානප්රස්ත ප්රාන්ත සෙනසුන් ආශ්රය කරන්ට නුසුදුසුය.
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණ තෙම වනයෙහි වානප්රස්ත ප්රාන්ත සෙනසුන් සෙවනය කරන්ට සුදුසු වේ.
“කවර සතරකින්ද යත්. නෛශ්ක්රම්ය කල්පනාවෙන්ද, අවිහිංසා කල්පනාවෙන්ද, අව්යාපාද කල්පනාවෙන්ද, නො ජඩ, කෙළතොළු නොවූයේද,
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්ත මහණ තෙම වනයෙහි වානප්රස්ත ප්රාන්ත සෙනසුන් සෙවනය කරන්ට සුදුසු වේ.
|
10. කම්මසුත්තං | 10. සාවජ්ජ කම්ම සූත්රය |
263
‘‘චතූහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො බාලො අබ්යත්තො අසප්පුරිසො ඛතං උපහතං අත්තානං පරිහරති, සාවජ්ජො ච හොති සානුවජ්ජො විඤ්ඤූනං, බහුඤ්ච අපුඤ්ඤං පසවති. කතමෙහි චතූහි? සාවජ්ජෙන කායකම්මෙන, සාවජ්ජෙන වචීකම්මෙන, සාවජ්ජෙන මනොකම්මෙන, සාවජ්ජාය දිට්ඨියා - ඉමෙහි
‘‘චතූහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො පණ්ඩිතො වියත්තො සප්පුරිසො අක්ඛතං අනුපහතං අත්තානං පරිහරති, අනවජ්ජො ච හොති අනනුවජ්ජො විඤ්ඤූනං, බහුඤ්ච පුඤ්ඤං පසවති. කතමෙහි චතූහි? අනවජ්ජෙන කායකම්මෙන, අනවජ්ජෙන
|
263
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ අව්යක්ත, අසත්පුරුෂ, බාල තෙමේ, සාරා දමන ලද ගුණ ඇති, නසන ලද ගුණ ඇති, තමා පරිහරණය කරයි. වරද සහිතද වේ. නුවණැත්තන් විසින් උපවාද කරන්නේද වේ. බොහෝ අකුසල්ද රැස් කරයි.
“කවර සතරකින්ද යත්. වරද සහිත කාය කර්මයෙන්ද, වරද සහිත වාක් කර්මයෙන්ද, වරද සහිත මනො කර්මයෙන්ද, වරද සහිත දෘෂ්ටියෙන්ද,
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ අව්යක්ත, අසත්පුරුෂ, බාල තෙමේ, සාරා දමන ලද ගුණ ඇති, නසන ලද ගුණ ඇති, තමා පරිහරණය කරයි. වරද සහිතද වේ. නුවණැත්තන් විසින් උපවාද කරන්නේද වේ. බොහෝ අකුසල්ද රැස් කරයි.
“මහණෙනි, කරුණු සතරකින් යුක්තවූ, ව්යක්ත, සත්පුරුෂ පණ්ඩිත තෙම සාරා නොදමන ලද ගුණ ඇති නොනසන ලද ගුණ ඇති, තමා පරිහරණය කරයි. වරද රහිතද වේ. නුවණැත්තන් විසින් උපවාද නොකරන්නේද වේ. බොහෝ කුසල්ද රැස් කරයි.
“කවර සතරකින්ද යත්. වරද රහිත කාය කර්මයෙන්ද, වරද රහිත වාක් කර්මයෙන්ද, වරද රහිත මනො කර්මයෙන්ද, වරද රහිත දෘෂ්ටියෙන්ද, යන මේ කරුණු සතරකින් යුක්තවූ, ව්යක්ත, සත්පුරුෂ පණ්ඩිත තෙම සාරා නොදමන ලද ගුණ ඇති නොනසන ලද ගුණ ඇති, තමා පරිහරණය කරයි. වරද රහිතද වේ. නුවණැත්තන් විසින් උපවාද නොකරන්නේද වේ. බොහෝ කුසල්ද රැස් කරයි.
|