| (12) 2. ආපායිකවග්ගො | (12) 2. ආපායික වර්‍ගය |
| 1. ආපායිකසුත්තං | 1. ආපායික සූත්‍රය |
|
114
‘‘තයොමෙ
|
114
“මහණෙනි, මේ ධර්‍ම තුනක් අත් නොහැර අපායෙහි උපදින්නාවූ, නිරයෙහි උපදින්නාවූ මේ සත්ත්‍වයෝ තුන්දෙනෙක් වෙත්.
“කවර තුන් දෙනෙක්ද? බ්‍රහ්මචාරී බව ප්‍රතිඥා කරන්නාවූ යම් අබ්‍රහ්මචාරී පුද්ගලයෙක් වේද, යමෙක් පිරිසිදු බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙන්නහුට අමූලික අබ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් අපහාස කරයිද, යමෙක් කාමයෙහි දෝෂයක් නැතැයි මෙසේ කියනසුලු, මෙසේ දෘෂ්ටි ඇත්තෙක්ව කාමයන්හි සේවනය කළයුතු බවට පැමිණෙයිද, මහණෙනි, මේ කරුණු තුන දුරු නොකොට අපායෙහි උපදින්නාවූ, නිරයෙහි උපදින්නාවූ මොහු තුන් දෙන වෙත්.”
|
| 2. දුල්ලභසුත්තං | 2. දුල්ලභ පාතුභාව සූත්‍රය |
|
115
‘‘තිණ්ණං, භික්ඛවෙ, පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මිං. කතමෙසං තිණ්ණං? තථාගතස්ස, භික්ඛවෙ, අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මිං, තථාගතප්පවෙදිතස්ස ධම්මවිනයස්ස දෙසෙතා පුග්ගලො දුල්ලභො ලොකස්මිං, කතඤ්ඤූ කතවෙදී පුග්ගලො දුල්ලභො ලොකස්මිං. ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, තිණ්ණං පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මි’’න්ති. දුතියං.
|
115
“මහණෙනි, ලෝකයෙහි තිදෙනෙකුන්ගේ පහළවීම දුර්ලභ වන්නේය. කවර තිදෙනෙකුන්ගේද යත්?
“මහණෙනි, අර්‍හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ තථාගතයන්ගේ පහළවීම ලෝකයෙහි දුර්ලභය. තථාගතයන් විසින් අවබෝධ කරන ලද ධර්‍මවිනය දේශනා කරන පුද්ගල තෙමේ ලෝකයෙහි දුර්ලභය. කළගුණ දන්නාවූ, කළගුණ සලකන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ ලෝකයෙහි දුර්ලභය. මහණෙනි, ලෝකයෙහි මේ පුද්ගලයන් තිදෙනාගේ පහළවීම දුර්ලභය.”
|
| 3. අප්පමෙය්‍යසුත්තං | 3. අප්පමෙය්‍ය සූත්‍රය |
|
116
‘‘තයොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ තයො? සුප්පමෙය්‍යො, දුප්පමෙය්‍යො, අප්පමෙය්‍යො. කතමො ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො සුප්පමෙය්‍යො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො උද්ධතො හොති උන්නළො චපලො මුඛරො විකිණ්ණවාචො මුට්ඨස්සති අසම්පජානො අසමාහිතො විබ්භන්තචිත්තො පාකතින්ද්‍රියො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො සුප්පමෙය්‍යො.
‘‘කතමො
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පමෙය්‍යො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අරහං හොති ඛීණාසවො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පමෙය්‍යො. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති. තතියං.
|
116
“මහණෙනි, ලෝකයෙහි පුද්ගලයෝ තුන් දෙනෙක් විද්‍යමාන වෙත්. කවර තුන් දෙනෙක්ද යත්?
“පහසුවෙන් මැනිය හැකි පුද්ගලයාද, මැනීමට දුෂ්කර පුද්ගලයාද, නොමැනිය හැකි පුද්ගලයාද වෙත්.
“මහණෙනි, පහසුවෙන් මැනිය හැකි පුද්ගලයා නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වික්‍ෂිප්ත වූයේ, උඩඟු වූයේ, චපල වූයේ, මුඛර වූයේ, අසංවර වචන ඇත්තේ, තැන්පත් සිතක් නැත්තේ, කලබලවූ සිත් ඇත්තේ, නොවැසූ ඉන්‍ද්‍රියයන් ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මෙතෙම වනාහි පහසුවෙන් මැනියහැකි පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මැනීමට දුෂ්කර පුද්ගලයා නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වික්‍ෂිප්ත නොවූයේ, උඩඟු නොවූයේ, චපල නොවූයේ, මුඛර නොවූයේ, සංවර වචන ඇත්තේ, තැන්පත් සිත් ඇත්තේ, කලබල නොවූ සිත් ඇත්තේ, වැසූ ඉන්‍ද්‍රියයන් ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මෙතෙම වනාහි මැනීමට දුෂ්කර පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
මහණෙනි, නොමැනිය හැකි පුදගලයා නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම ආශ්‍රවයන් ක්‍ෂ්‍ය කළ අර්‍හත් පුද්ගලයෙක් වෙයිද, මහණෙනි, මෙතෙම මැනිය නොහැකි පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ තිදෙන ලෝකයෙහි විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 4. ආනෙඤ්ජසුත්තං | 4. අරිය පුථුජ්ජන සූත්‍රය |
|
117
‘‘තයොමෙ
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො සබ්බසො ආකාසානඤ්චායතනං සමතික්කම්ම ‘අනන්තං විඤ්ඤාණ’න්ති විඤ්ඤාණඤ්චායතනං උපසම්පජ්ජ විහරති. සො තදස්සාදෙති තං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ඉධෙකච්චො පුග්ගලො සබ්බසො විඤ්ඤාණඤ්චායතනං සමතික්කම්ම ‘නත්ථි කිඤ්චී’ති ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං උපසම්පජ්ජ විහරති. සො තදස්සාදෙති තං නිකාමෙති තෙන ච විත්තිං ආපජ්ජති, තත්‍ර ඨිතො තදධිමුත්තො තබ්බහුලවිහාරී අපරිහීනො කාලං කුරුමානො ආකිඤ්චඤ්ඤායතනූපගානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති. ආකිඤ්චඤ්ඤායතනූපගානං, භික්ඛවෙ, දෙවානං සට්ඨි කප්පසහස්සානි ආයුප්පමාණං. තත්ථ පුථුජ්ජනො යාවතායුකං ඨත්වා යාවතකං තෙසං දෙවානං ආයුප්පමාණං තං සබ්බං ඛෙපෙත්වා නිරයම්පි ගච්ඡති තිරච්ඡානයොනිම්පි ගච්ඡති පෙත්තිවිසයම්පි ගච්ඡති. භගවතො පන සාවකො තත්ථ යාවතායුකං ඨත්වා යාවතකං තෙසං දෙවානං ආයුප්පමාණං තං සබ්බං ඛෙපෙත්වා තස්මිංයෙව භවෙ පරිනිබ්බායති. අයං ඛො, භික්ඛවෙ, විසෙසො
|
117
“මහණෙනි, ලෝකයෙහි මේ පුද්ගලයෝ තුන්දෙනෙකේ වෙත්. කවර තිදෙනෙක්ද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සියලු ආකාරයෙන් රූප සංඥා ඉක්මවා ද්වාරාරම්මණ වශයෙන් ගැටීම් ස්වභාවය ඇති රූප සංඥා දුරුකොට, නානත්ත සංඥා නොමෙනෙහි කිරීමෙන්, ආකාසය අනන්තයයි මෙනෙහිකොට, ආකාසානඤ්චායතන ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. හෙතෙම ඒ ධ්‍යානය ආශ්වාදය කරයි. ඊට කැමති වෙයි. එයින් සතුටට පැමිණෙයි. එහි සිට ඒ අදහසින් යුක්තව එය බහුලකොට වාසය කිරීමෙන් ධ්‍යානයෙන් නොපිරිහී කාලක්‍රියා කරණුයේ ආකාසානඤ්චායතන දෙවියන් හා එක්වීමට පැමිණෙයි. මහණෙනි, ආකාසානඤ්චායතන දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය මහාකල්ප විසි දහසක් වෙයි. පෘතග්ජන තෙමේ එහි ආයු ඇතිතාක් සිට, ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා නිරයටද පැමිණෙයි. තිරිසන් අපායටද පැමිණෙයි. ප්‍රෙත විෂයටද පැමිණෙයි.
“භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක තෙමේ වනාහි එහි ආයු ඇතිතාක් සිට ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා එම භවයෙහිම පිරිනිවෙන්නේය. මහණෙනි, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රවකයාගේ හා අශ්‍රුතවත් පෘතග්ජනයාගේ ගතියෙහි, උත්පත්තියෙහි මේ විශේෂය වෙයි. මේ අභිප්‍රාය වෙයි. මේ නානත්වය වෙයි.
“මහණෙනි, තවද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සියලු ආකාරයෙන් ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා විඤ්ඤාණය අනන්තයයි මෙනෙහිකොට විඤ්ඤාණඤ්චායතන ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. හෙතෙම එය ආශ්වාදය කරයි. ඊට කැමති වෙයි. එයින් සතුටට පැමිණෙයි. එහි සිට, එහි නැමුණු අදහස් ඇතිව, එය බහුල කිරීමෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතන දෙවියන් හා එක්වීමට පැමිණෙයි. මහණෙනි, විඤ්ඤාණඤ්චායතන දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය මහාකල්ප සතලිස් දහසක් වෙයි. එහි පෘතග්ජන තෙමේ ආයු ඇතිතාක් සිට ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා නිරයටද පැමිණෙයි. තිරිසන් යෝනියටද පැමිණෙයි. ප්‍රෙත විෂයටද පැමිණෙයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක තෙම එහි ආයු ඇතිතාක් සිට, ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා, ඒ භවයෙහිම පිරිනිවෙන්නේය. මහණෙනි, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයාගේ හා අශ්‍රුතවත් පෘතග්ජනයාගේ ගතියෙහි, උත්පත්තියෙහි මේ වෙනසයි. මේ අභිප්‍රායයි. මේ නානත්‍වයයි.
“මහණෙනි, තවද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සියලු ආකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා කිසිවක් නැතැයි මෙනෙහිකොට ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වාසය කරයි. හෙතෙම එය ආශ්වාදය කරයි. ඊට කැමති වෙයි. එයින් සතුටට පැමිණෙයි. එහි සිට, එහි නැමුණු අදහස් ඇතිව, එය බහුල කිරීමෙන් ධ්‍යානයෙන් නොපිරිහී කාලක්‍රියාකොට ආකිඤ්චඤ්ඤායතන දෙවියන් හා එක්වීමට පැමිණෙයි. මහණෙනි, ආකිඤ්චඤ්ඤායතන දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය මහාකල්ප සැට දහසකි. එහි පෘතග්ජන තෙම, ආයු ඇතිතාක් කල් සිට ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා නිරයටද පැමිණෙයි. තිරිසන් යෝනියටද පැමිණෙයි. ප්‍රෙත විෂයටද පැමිණෙයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක තෙම එහි ආයු ඇතිතාක් සිට, ඒ දෙවියන්ගේ ආයුෂ ප්‍රමාණය යම්තාක්ද, ඒ සියල්ල ගෙවා, ඒ භවයෙහිම පිරිනිවෙන්නේය.
“මහණෙනි, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයාගේත් අශ්‍රුතවත් පෘතග්ජනයාගේත් ගතියෙහි හා උත්පත්තියෙහි මේ වෙනස. මේ අභිප්‍රාය. මේ නානත්වය වන්නේය.”
|
| 5. විපත්තිසම්පදාසුත්තං | 5. විපත්තිසම්පදා සූත්‍රය |
|
118
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, විපත්තියො. කතමා තිස්සො? සීලවිපත්ති, චිත්තවිපත්ති, දිට්ඨිවිපත්ති. කතමා ච, භික්ඛවෙ, සීලවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතී හොති, අදින්නාදායී හොති, කාමෙසුමිච්ඡාචාරී හොති, මුසාවාදී හොති, පිසුණවාචො හොති, ඵරුසවාචො හොති, සම්ඵප්පලාපී හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සීලවිපත්ති.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, චිත්තවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අභිජ්ඣාලු හොති බ්‍යාපන්නචිත්තො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, චිත්තවිපත්ති.
‘‘කතමා
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, සම්පදා. කතමා තිස්සො? සීලසම්පදා, චිත්තසම්පදා, දිට්ඨිසම්පදා. කතමා ච, භික්ඛවෙ, සීලසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති, අදින්නාදානා පටිවිරතො හොති, කාමෙසුමිච්ඡාචාරා පටිවිරතො හොති, මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතො හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සීලසම්පදා.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, චිත්තසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අනභිජ්ඣාලු හොති අබ්‍යාපන්නචිත්තො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, චිත්තසම්පදා.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො සම්මාදිට්ඨිකො හොති අවිපරීතදස්සනො - ‘අත්ථි දින්නං, අත්ථි යිට්ඨං, අත්ථි හුතං, අත්ථි සුකතදුක්කටානං කම්මානං ඵලං විපාකො, අත්ථි අයං ලොකො, අත්ථි පරො ලොකො, අත්ථි මාතා, අත්ථි පිතා, අත්ථි සත්තා ඔපපාතිකා, අත්ථි ලොකෙ සමණබ්‍රාහ්මණා සම්මග්ගතා සම්මාපටිපන්නා යෙ ඉමඤ්ච ලොකං පරඤ්ච ලොකං සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා පවෙදෙන්තී’ති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පදා. සීලසම්පදාහෙතු
|
118
“මහණෙනි, මේ විපත්ති තුනෙකි. කවර තුනක්ද යත්? සීල විපත්තිය, චිත්ත විපත්තිය, දිට්ඨි විපත්තිය යන මොහුය. මහණෙනි, සීල විපත්තිය නම් කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සතුන් මරන්නේ වෙයිද, සොරකම් කරන්නේ වෙයිද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරෙන්නේ වෙයිද, බොරු කියන්නේ වෙයිද, කේලාම් කියන්නේ වෙයිද, ඵරුස වචන කියන්නේ වෙයිද, ප්‍රලාප කියන්නේ වෙයිද,
“මහණෙනි, මෙය සීල විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, චිත්ත විපත්තිය කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් අභිද්‍යාව බහුලකොට ඇත්තේ, ව්‍යාපාද සිත් ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මෙය චිත්ත විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, දිට්ඨි විපත්තිය කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, විපරීත දැකුම් ඇත්තේ වෙයිද, දීමෙහි පලක් නැත, මහා දානයෙහි පලක් නැත, පිදීමෙහි පලක් නැත, කරනලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ පල විපාක නැත. මෙලොවක් නැත, පරලොවක් නැත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ නැත. ලෝකයෙහි යහපත් මග ගියාවූ, මනාව පිළිපදින්නාවූ, මෙලොවත් පරලොවත් තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට යම් මහණ බමුණු කෙනෙක් ප්‍රකාශ කෙරෙද්ද, එවැනි මහණ බමුණෝ ලෝකයෙහි නැත. යන දෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ දිට්ඨි විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සීල විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ, සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, චිත්ත විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති, විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, දිට්ඨි විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු, සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි විපත්ති තුන වෙත්.
“මහණෙනි, සම්පත් තුනකි. කවර තුනක්ද? සීල සම්පත්තිය, චිත්ත සම්පත්තිය, දිට්ඨි සම්පත්තිය යන මොහුයි. මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය නම් කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වේද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වේද, කේලාම් කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වේද,
“මහණෙනි, මේ වනාහි සීල සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, චිත්ත සම්පත්තිය නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් අභිද්‍යාව බහුල කොට නැත්තේ වේද, ව්‍යාපාද සිත් නැත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ චිත්ත සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, දිට්ඨි සම්පත්තිය නම් කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් දුන් දෙයෙහි විපක ඇත, මහා දානයෙහි විපාක ඇත, පිදීමෙහි විපාක ඇත, කරන ලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ විපාක ඇත. මෙලොවක් ඇත, පරලොවක් ඇත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ ඇත. යම් කෙනෙක්, මෙලොවද පරලොවද තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ප්‍රකාශ කරද්ද, යහපත් මාර්‍ගයෙහි ගමන් කළාවූ, මනාව පිළිපන්නාවූ, එවැනි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ ලෝකයෙහි ඇතැයි ගත් සම්‍යක් දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, විපරීත නොවූ දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, මහණෙනි, මෙය දිට්ඨි සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් පැමිණීම් ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, චිත්ත සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, දිට්ඨි සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්.
“මහණෙනි, මේ වනාහි සම්පත් තුන වෙත්.
|
| 6. අපණ්ණකසුත්තං | 6. අපණ්ණක සූත්‍රය |
|
119
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, විපත්තියො. කතමා තිස්සො? සීලවිපත්ති, චිත්තවිපත්ති, දිට්ඨිවිපත්ති. කතමා ච, භික්ඛවෙ, සීලවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතී හොති...පෙ.... සම්ඵප්පලාපී හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සීලවිපත්ති.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, චිත්තවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අභිජ්ඣාලු හොති බ්‍යාපන්නචිත්තො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, චිත්තවිපත්ති.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො මිච්ඡාදිට්ඨිකො හොති විපරීතදස්සනො - ‘නත්ථි දින්නං, නත්ථි යිට්ඨං...පෙ.... යෙ ඉමඤ්ච ලොකං පරඤ්ච ලොකං සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා පවෙදෙන්තී’ති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිවිපත්ති. සීලවිපත්තිහෙතු වා, භික්ඛවෙ...පෙ.... දිට්ඨිවිපත්තිහෙතු වා, භික්ඛවෙ, සත්තා කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජන්ති. සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, අපණ්ණකො මණි උද්ධං ඛිත්තො යෙන යෙනෙව පතිට්ඨාති සුප්පතිට්ඨිතංයෙව පතිට්ඨාති; එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, සීලවිපත්තිහෙතු වා සත්තා...පෙ.... උපපජ්ජන්ති. ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, තිස්සො විපත්තියොති.
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, සම්පදා. කතමා තිස්සො? සීලසම්පදා, චිත්තසම්පදා, දිට්ඨිසම්පදා
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, චිත්තසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අනභිජ්ඣාලු හොති අබ්‍යාපන්නචිත්තො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, චිත්තසම්පදා.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො සම්මාදිට්ඨිකො හොති අවිපරීතදස්සනො - ‘අත්ථි දින්නං, අත්ථි යිට්ඨං...පෙ.... යෙ ඉමඤ්ච ලොකං පරඤ්ච ලොකං සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා පවෙදෙන්තී’ති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පදා. සීලසම්පදාහෙතු වා
|
119
“මහණෙනි, මේ විපත්ති තුනෙකි. කවර තුනක්ද යත්? සීල විපත්තිය, චිත්ත විපත්තිය, දිට්ඨි විපත්තිය යන මොහුය. මහණෙනි, සීල විපත්තිය නම් කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සතුන් මරන්නේ වෙයිද, සොරකම් කරන්නේ වෙයිද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරෙන්නේ වෙයිද, බොරු කියන්නේ වෙයිද, කේලාම් කියන්නේ වෙයිද, ඵරුස වචන කියන්නේ වෙයිද, ප්‍රලාප කියන්නේ වෙයිද,
“මහණෙනි, මෙය සීල විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, චිත්ත විපත්තිය කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් අභිද්‍යාව බහුලකොට ඇත්තේ, ව්‍යාපාද සිත් ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මෙය චිත්ත විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, දිට්ඨි විපත්තිය කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, විපරීත දැකුම් ඇත්තේ වෙයිද, දීමෙහි පලක් නැත, මහා දානයෙහි පලක් නැත, පිදීමෙහි පලක් නැත, කරන ලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ පල විපාක නැත. මෙලොවක් නැත, පරලොවක් නැත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ නැත. ලෝකයෙහි යහපත් මග ගියාවූ, මනාව පිළිපදින්නාවූ, මෙලොවත් පරලොවත් තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට යම් මහණ බමුණු කෙනෙක් ප්‍රකාශ කෙරෙද්ද, එවැනි මහණ බමුණෝ ලෝකයෙහි නැත. යන දෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ දිට්ඨි විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, යම්සේ උඩට විසි කරන ලද සය පැත්තක් ඇති දාදු කැටය යම් පැත්තකින් බිමට වැටෙයිද, ඒ ඒ පැත්තෙන් පොළොවෙහි මනාව පිහිටයිද, එපරිද්දෙන්ම මහණෙනි, සීල විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ, සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, චිත්ත විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති, විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, දිට්ඨි විපත්තිය හේතුකොට ගෙන හෝ සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු, සැපයෙන් පහවූ, නපුරු ගති ඇති විනාශයට පැමිණෙත්. නිරයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි විපත්ති තුන වෙත්.
“මහණෙනි, සම්පත් තුනකි. කවර තුනක්ද? සීල සම්පත්තිය, චිත්ත සම්පත්තිය, දිට්ඨි සම්පත්තිය යන මොහුයි. මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය නම් කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වේද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වේද, කේලාම් කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වේද,
“මහණෙනි, මේ වනාහි සීල සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, චිත්ත සම්පත්තිය නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් අභිද්‍යාව බහුල කොට නැත්තේ වේද, ව්‍යාපාද සිත් නැත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ චිත්ත සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, දිට්ඨි සම්පත්තිය නම් කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් දුන් දෙයෙහි විපක ඇත, මහා දානයෙහි විපාක ඇත, පිදීමෙහි විපාක ඇත, කරන ලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ විපාක ඇත. මෙලොවක් ඇත, පරලොවක් ඇත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ ඇත. යම් කෙනෙක්, මෙලොවද පරලොවද තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ප්‍රකාශ කරද්ද, යහපත් මාර්‍ගයෙහි ගමන් කළාවූ, මනාව පිළිපන්නාවූ, එවැනි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ ලෝකයෙහි ඇතැයි ගත් සම්‍යක් දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, විපරීත නොවූ දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, මහණෙනි, මෙය දිට්ඨි සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් පැමිණීම් ඇත්තාවූ සවර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, චිත්ත සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, දිට්ඨි සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්.
“මහණෙනි, යම්සේ උඩ විසි කරණ ලද සය පැත්තක් ඇති දාදු කැටය යම් යම් පැත්තකින් බිම වැටෙයිද, ඒ ඒ පැත්තෙන් පොළොවෙහි මනාව පිහිටයිද, මහණෙනි, සීල සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් පැමිණීම් ඇත්තාවූ සවර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, චිත්ත සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්. මහණෙනි, දිට්ඨි සම්පත්තිය හේතුකොට ගෙනද සත්ත්‍වයෝ කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදිත්.
“මහණෙනි, මේ වනාහි සම්පත් තුන වෙත්.
|
| 7. කම්මන්තසුත්තං | 7. කම්මන්ත සූත්‍රය |
|
120
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, විපත්තියො. කතමා තිස්සො? කම්මන්තවිපත්ති, ආජීවවිපත්ති, දිට්ඨිවිපත්ති. කතමා ච, භික්ඛවෙ, කම්මන්තවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතී හොති...පෙ.... සම්ඵප්පලාපී හොති
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, ආජීවවිපත්ති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො මිච්ඡාආජීවො හොති, මිච්ඡාආජීවෙන ජීවිකං
(ජීවිතං (ස්‍යා. කං. ක.)) කප්පෙති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ආජීවවිපත්ති.
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිවිපත්ති? ඉධ
‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, සම්පදා. කතමා තිස්සො? කම්මන්තසම්පදා, ආජීවසම්පදා, දිට්ඨිසම්පදා. කතමා ච, භික්ඛවෙ, කම්මන්තසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති...පෙ.... සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතො හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, කම්මන්තසම්පදා.
‘‘කතමා
‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො සම්මාදිට්ඨිකො හොති අවිපරීතදස්සනො - ‘අත්ථි දින්නං, අත්ථි යිට්ඨං...පෙ.... යෙ ඉමඤ්ච ලොකං පරඤ්ච
|
120
“මහණෙනි, මේ විපත්ති තුනෙකි. කවර තුනක්ද? කර්මාන්ත විපත්තියද, ආජීව විපත්තියද, දෘෂ්ටි විපත්තියද වෙත්. මහණෙනි, කර්මාන්ත විපත්තිය නම් කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සතුන් මරන්නේ වෙයිද, සොරකම් කරන්නේ වෙයිද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරෙන්නේ වෙයිද, බොරු කියන්නේ වෙයිද, කේලාම් කියන්නේ වෙයිද, ඵරුස වචන කියන්නේ වෙයිද, ප්‍රලාප කියන්නේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ කර්මාන්ත විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ආජීව විපත්තිය නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් මිථ්‍යාජීවය ඇත්තේ වෙයිද, මිථ්‍යා ජීවිකාවෙන් ජීවිකාව කරයිද, මහණෙනි, මේ ආජීව විපත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, දිට්ඨි විපත්තිය නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, විපරීත දැකුම් ඇත්තේ වෙයිද, දීමෙහි පලක් නැත, මහා දානයෙහි පලක් නැත, පිදීමෙහි පලක් නැත, කරනලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ පල විපාක නැත. මෙලොවක් නැත, පරලොවක් නැත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක නැත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ නැත. ලෝකයෙහි යහපත් මග ගියාවූ, මනාව පිළිපදින්නාවූ, මෙලොවත් පරලොවත් තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට යම් මහණ බමුණු කෙනෙක් ප්‍රකාශ කෙරෙද්ද, එවැනි මහණ බමුණෝ ලෝකයෙහි නැත. යන දෘෂ්ටි ඇත්තේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ දිට්ඨි විපත්තියයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ වනාහි තුන් විපත්තීහු වෙති.
“මහණෙනි, මේ සම්පත්ති තුනෙකි. කවර තුනෙක්ද? කර්මාන්ක සම්පත්තියද, ආජීව සම්පත්තියද, දිට්ඨි සම්පත්තියද වෙත්. මහණෙනි, කර්මාන්ත සම්පත්තිය කවරේද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වේද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකුණේ වේද, බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වේද, කේලාම් කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වේද, මහණෙනි, මේ කර්මාන්ත සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ආජීව සම්පත්තිය කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් යහපත් ආජීවය ඇත්තේ වෙයිද, යහපත් ආජීවයෙන් ජීවිකාව කරන්නේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ ආජීව සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් දුන් දෙයෙහි විපාක ඇත, මහා දානයෙහි විපාක ඇත, පිදීමෙහි විපාක ඇත, කරන ලද හොඳ නරක කර්‍මයන්ගේ විපාක ඇත. මෙලොවක් ඇත, පරලොවක් ඇත, මවුට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත, පියාට හොඳ හෝ නරක කිරීමෙහි විපාක ඇත. මැරී නැවත උපදින්නාවූ සත්ත්‍වයෝ ඇත. යම් කෙනෙක්, මෙලොවද පරලොවද තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ප්‍රකාශ කරද්ද, යහපත් මාර්‍ගයෙහි ගමන් කළාවූ, මනාව පිළිපන්නාවූ, එවැනි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ ලෝකයෙහි ඇතැයි ගත් සම්‍යක් දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, විපරීත නොවූ දෘෂ්ටි ඇත්තෝ වෙයිද, මහණෙනි, මෙය දිට්ඨි සම්පත්තියයි කියනු ලැබේ.
|
| 8. පඨමසොචෙය්‍යසුත්තං | 8. සොචෙය්‍ය සූත්‍රය |
|
121
‘‘තීණිමානි, භික්ඛවෙ, සොචෙය්‍යානි. කතමානි තීණි? කායසොචෙය්‍යං, වචීසොචෙය්‍යං, මනොසොචෙය්‍යං. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, කායසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති, අදින්නාදානා පටිවිරතො
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, වචීසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතො හොති. ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ, වචීසොචෙය්‍යං.
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, මනොසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අනභිජ්ඣාලු හොති අබ්‍යාපන්නචිත්තො සම්මාදිට්ඨිකො. ඉදං
|
121
“මහණෙනි, මේ පිරිසිදු බැව් තුනක් වෙත්. කවර තුනක්ද? කයේ පිරිසිදු බවද, වචනයේ පිරිසිදු බවද, සිතේ පිරිසිදු බවද වෙත්. මහණෙනි, කයේ පිරිසිදු බව නම් කුමක්ද?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ කයේ පිරිසිදු බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, වචනයේ පිරිසිදු බව නම් කුමක්ද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, කේළාම් කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ වචනයේ පිරිසිදු බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සිතේ පිරිසිදු බව නම් කුමක්ද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැමෙක් අභිද්‍යාව බහුලකොට නැත්තෙක් වේද, ව්‍යාපාද සිත් නැත්තෙක් වේද, සම්‍යක් දෘෂ්ටි ඇත්තෙක් වෙයිද, මහණෙනි, මේ සිතේ පිරිසිදු බවයයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ පිරිසිදු බැව් තුන වෙති.
|
| 9. දුතියසොචෙය්‍යසුත්තං | 9. දුතිය සොචෙය්‍ය සූත්‍රය |
|
122
‘‘තීණිමානි, භික්ඛවෙ, සොචෙය්‍යානි. කතමානි තීණි? කායසොචෙය්‍යං, වචීසොචෙය්‍යං, මනොසොචෙය්‍යං. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, කායසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පාණාතිපාතා
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, වචීසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතො හොති. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, වචීසොචෙය්‍යං.
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, මනොසොචෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සන්තං වා අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දං - ‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දො’ති පජානාති; අසන්තං වා අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දං - ‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දො’ති පජානාති; යථා ච අනුප්පන්නස්ස කාමච්ඡන්දස්ස
(ඉතිවු. 66) ‘‘කායසුචිං වචීසුචිං, චෙතොසුචිං අනාසවං;
සුචිං සොචෙය්‍යසම්පන්නං, ආහු නින්හාතපාපක’’න්ති. නවමං;
|
122
“මහණෙනි, මේ පිරිසිදු බැව් තුනකි. කවර තුනක්ද? කයේ පිරිසිදු බවද, වචනයේ පිරිසිදු බවද, සිතේ පිරිසිදු බවද වෙත්. මහණෙනි, කයේ පිරිසිදු බව නම් කුමක්ද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, අබ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ කයේ පිරිසිදු බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, වචනයේ පිරිසිදු බව නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, කේළාම් කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ වචනයේ පිරිසිදු බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සිතේ පිරිසිදු බව නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම, තමන් තුළ ඇත්තාවූ කාමච්ඡන්‍දය, ‘මා තුළ කාමච්ඡන්‍දය ඇතැ’ යි දැන ගනීද, තමා තුළ නැත්තාවූ කාමච්ඡන්‍දය, ‘මා තුළ කාමච්ඡන්‍දය නැතැ’ යි දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් නූපන්නාවූ කාමච්ඡන්‍දයාගේ ඉපදීම වේද, එයත් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් උපන්නාවූ කාමච්ඡන්‍දයාගේ ප්‍රහාණය වේද, එයත් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් පහවූ කාමච්ඡන්‍දයාගේ නැවත නූපදීමක් වේද, එයත් දැනගනීද, තමා තුළ ඇත්තාවූ ව්‍යාපාදය, ‘මා තුළ ව්‍යාපාදය ඇතැ’යි දැන ගනීද, තමා තුළ නැත්තාවූ ව්‍යාපාදය, ‘මා තුළ ව්‍යාපාදය නැතැ’යි දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් නූපන් ව්‍යාපාදය උපදීද, එයත් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් උපන් ව්‍යාපාදය පහ වේද, එයත් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් පහවූ ව්‍යාපාදය නැවත නූපදීද, එයත් දැනගනීද, තමා තුළ ඇත්තාවූ ථීනමිද්ධය, ‘මා තුළ ථීනමිද්ධය ඇතැ’යි දනීද, තමා තුළ නැත්තාවූ ථීනමිද්ධය, ‘මා තුළ ථීනමිද්ධය නැතැ’යි දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් නූපන් ථීනමිද්ධය උපදීද, එයත් දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් උපන් ථීනමිද්ධය පහවෙයිද, එයත් දැනගනියිද, යම් ආකාරයකින් පහවූ ථීනමිද්ධය නැවත නූපදියිද, එයත් දැනගනියිද, තමා තුළ ඇත්තාවූ උද්ධච්ච කුක්කුච්චය, ‘මා තුළ උද්ධච්ච කුක්කුච්චය ඇතැ’යි දනීද, තමා තුළ නැත්තාවූ උද්ධච්ච කුක්කුච්චය, ‘මා තුළ උද්ධච්ච කුක්කුච්චය නැතැ’යි දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් නූපන් උද්ධච්ච කුක්කුච්චය උපදීද, එයත් දැගනීද, යම් ආකාරයකින් උපන් උද්ධච්ච කුක්කුච්චය පහවෙයිද, එයත් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් පහවූ උද්ධච්ච කුක්කුච්චය නැවත නූපදියිද, එයත් දැනගනීද, තමා තුළ ඇත්තාවූ විචිකිච්ඡාව, ‘මා තුළ විචිකිච්ඡාව ඇතැ’යි දැන ගනීද, තමා තුළ නැත්තාවූ විචිකිච්ඡාව, ‘මා තුළ විචිකිච්ඡාව නැතැ’යි දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් නූපන් විචිකිච්ඡාව උපදීද, එයත් දැන ගනීද, යම් ආකාරයකින් උපන් විචිකිච්ඡාව පහවේද, එයත් දැනගනියිද, යම් ආකාරයකින් පහවූ විචිකිච්ඡාව නැවත නූපදියිද, එයත් දැනගනීද, මහණෙනි, මේ සිතේ පිරිසිදු බව යයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ තුන් පිරිසිදු බැව්ය.
“කායික පිරිසිදු බව, වාචසික පිරිසිදු බව, මානසික පිරිසිදු බව යන මොහු තුන් පිරිසිදු බැව්ය. ආශ්‍රව රහිත පිරිසිදුභාවයන්ගෙන් යුත් ශුද්ධවන්තයා පාප ධර්මයන් සෝධා හළ පුද්ගලයායයි කීහු.
|
| 10. මොනෙය්‍යසුත්තං | 10. මොනෙය්‍ය සූත්‍රය |
|
123
‘‘තීණිමානි, භික්ඛවෙ, මොනෙය්‍යානි. කතමානි තීණි? කායමොනෙය්‍යං, වචීමොනෙය්‍යං, මනොමොනෙය්‍යං. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, කායමොනෙය්‍යං
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, වචීමොනෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මුසාවාදා පටිවිරතො හොති, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො හොති, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො හොති, සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතො හොති. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, වචීමොනෙය්‍යං.
‘‘කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, මනොමොනෙය්‍යං? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, මනොමොනෙය්‍යං. ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, තීණි මොනෙය්‍යානී’’ති.
‘‘කායමුනිං වචීමුනිං, චෙතොමුනිං අනාසවං;
මුනිං මොනෙය්‍යසම්පන්නං, ආහු සබ්බප්පහායින’’න්ති. දසමං;
|
123
“මහණෙනි, යහපත් බැව් තුනකි. කවර තුනක්ද? කයේ යහපත් බවද, වචනයේ යහපත් බවද, සිතේ යහපත් බවද වෙත්.
“මහණෙනි, කයේ යහපත් බව නම් කුමක්ද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම සතුන් මැරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, අබ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ කයේ යහපත් බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, වචනයේ යහපත් බව නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම බොරු කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, කේළාම් කීමෙන් වැළකුණේ වේද, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, ප්‍රලාප කීමෙන් වැළකුණේ වෙයිද, මහණෙනි, මේ වචනයේ යහපත් බවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සිතේ යහපත් බව නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම ආශ්‍රවයන් ක්‍ෂය කිරීමෙන් ආශ්‍රව රහිත අර්‍හත්ඵල සමාධියත් අර්‍හත්ඵල ප්‍රඥාවත් මේ ආත්මයෙහි තෙමේ විශේෂ ඥානයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ඊට පැමිණ වාසය කරයිද, මහණෙනි, මේ සිතේ යහපත් බව යයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මේ යහපත් බැව් තුන වෙත්.
“කයේ යහපත් බව, වචනයේ යහපත් බව, සිතේ යහපත් බව යන මොහු යහපත් බැව් තුනය. ආශ්‍රව රහිතවූ යහපත් භාවයෙන් යුත් භික්‍ෂුව සියලු කෙලෙසුන් පහ කළ රහත් පුද්ගලයායයි කීහු.”
|