නිබ්බාන සූත්‍රය

ත්‍රිපිටකය

අන්තර්ගතය තරුයෙදූ

5. සාමණ්ඩකසංයුත්තං	5. සාමණ්ඩක සංයුත්තය
1. සාමණ්ඩකසුත්තං	1. නිබ්බාන සූත්‍රය
330 එකං සමයං ආයස්මා සාරිපුත්තො වජ්ජීසු විහරති උක්කචෙලායං ගඞ්ගාය නදියා තීරෙ. අථ ඛො සාමණ්ඩකො (සාමණ්ඩකානි (සී.)) පරිබ්බාජකො යෙනායස්මා සාරිපුත්තො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා සාරිපුත්තෙන සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සාමණ්ඩකො පරිබ්බාජකො ආයස්මන්තං සාරිපුත්තං එතදවොච - ‘‘‘නිබ්බානං, නිබ්බාන’න්ති, ආවුසො සාරිපුත්ත, වුච්චති. කතමං නු ඛො, ආවුසො, නිබ්බාන’’න්ති? ‘‘යො ඛො, ආවුසො, රාගක්ඛයො දොසක්ඛයො මොහක්ඛයො - ඉදං වුච්චති නිබ්බාන’’න්ති. ‘‘අත්ථි පනාවුසො, මග්ගො අත්ථි පටිපදා, එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති? ‘‘අත්ථි ඛො, ආවුසො, මග්ගො අත්ථි පටිපදා, එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති. ‘‘කතමො පනාවුසො, මග්ගො කතමා පටිපදා එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති? ‘‘අයමෙව ඛො, ආවුසො, අරියො අට්ඨඞ්ගිකො මග්ගො, එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියාය, සෙය්‍යථිදං - සම්මාදිට්ඨි සම්මාසඞ්කප්පො සම්මාවාචා සම්මාකම්මන්තො සම්මාආජීවො සම්මාවායාමො සම්මාසති සම්මාසමාධි. අයං ඛො, ආවුසො, මග්ගො අයං පටිපදා, එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති. ‘‘භද්දකො, ආවුසො, මග්ගො භද්දිකා පටිපදා, එතස්ස නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියාය. අලඤ්ච පනාවුසො සාරිපුත්ත, අප්පමාදායා’’ති. පඨමං. (යථා ජම්බුඛාදකසංයුත්තං, තථා විත්ථාරෙතබ්බං).	330 එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ වැදෑරට උක්කවේලා නම් ගඩ්ගා නදී තීරයෙහි වැඩසිටිනසේක. එකල්හි වනාහි සාමණ්ඩක පරිබ්‍රාජකතෙම ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටුවිය. සතුටු විය යුතුවූ සිහි කටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක්පසෙක හුන්නේය. එක්පසෙක හුන්නාවූ සාමණ්ඩක පරිබ්‍රාජකතෙම ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට මෙය සැළකළේය. “ඇවැත්නි, ශාරීපුත්‍රය, නිර්වාණය නිර්වාණයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, නිර්වාණය කුමක්ද?” “ඇවැත්නි, යමක් රාගය ක්ෂය කිරීමට හේතුවේද, ද්වේෂය ක්ෂය කිරීමට හේතු වේද, මෝහය ක්ෂය කිරීමට හේතු වේද, මේ නිර්වාණයයයි කියනු ලැබේ.” “ඇවැත්නි, මේ නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීමට මාර්ගයක් ඇත්තේද? ප්‍රතිපදාවක් ඇත්තේද?” ඇවැත්නි, මේ නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීමට මාර්ගයක් ඇත්තේය. ප්‍රතිපදාවක් ඇත්තේය.” “ඇවැත්නි, ඒ නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීමට මාර්ගය කවරේද, ප්‍රතිපදාව කවරේද?” “ඇවැත්නි මේ නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීම පිණිස සම්‍යක් දෘෂ්ටිය, සම්‍යක් සංකල්පනය, සම්‍යක් වචනය, සම්‍යක් කර්මාන්තය, සම්‍යක් ආජීවය, සම්‍යක් ව්‍යායාමය, සම්‍යක් ස්මෘතිය, සම්‍යක් සමාධිය යන මේ ආර්යඅෂ්ටාඩ්ගික මාර්ගය වෙයි. ඇවැත්නි, නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීම පිණිස මේ මාර්ගය වෙයි. මේ ප්‍රතිපදාව වෙයි.” “මේ නිර්වාණය ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීම පිණිස යහපත් මාර්ගයකි. යහපත් ප්‍රතිපදාවකි. ඇවැත්නි, ශාරිපුත්‍රය, අප්‍රමාදයටද සුදුසුය.”
2. දුක්කරසුත්තං	2. 2 - 16 වැනි සූත්‍ර
331 ‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො සාරිපුත්ත, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ දුක්කර’’න්ති ? ‘‘පබ්බජ්ජා ඛො, ආවුසො, ඉමස්මිං ධම්මවිනයෙ දුක්කරා’’ති. ‘‘පබ්බජිතෙන පනාවුසො, කිං දුක්කර’’න්ති? ‘‘පබ්බජිතෙන ඛො, ආවුසො, අභිරති දුක්කරා’’ති. ‘‘අභිරතෙන පනාවුසො, කිං දුක්කර’’න්ති? ‘‘අභිරතෙන ඛො, ආවුසො, ධම්මානුධම්මප්පටිපත්ති දුක්කරා’’ති. ‘‘කීවචිරං පනාවුසො, ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නො භික්ඛු අරහං අස්සා’’ති? ‘‘නචිරං, ආවුසො’’ති. සොළසමං. (පුරිමකසදිසං උද්දානං.)	331 (ජම්බුඛාදක සංයුත්තයේ 2 - 16 සූත්‍ර මෙනි. සූත්‍රය දේශනා කළ ස්ථානය හා පුද්ගලයා පමණක් වෙනස් වේ.)