ත්‍රිපිටකය
4. මාරසංයුත්තං 4. මාර සංයුත්තය
1. පඨමවග්ගො 1. පළමු (ආයු) වග
1. තපොකම්මසුත්තං 1. තපොකම්ම සූත්‍රය
137
එවං මෙ සුතං - එකං සමයං භගවා උරුවෙලායං විහරති නජ්ජා නෙරඤ්ජරාය තීරෙ අජපාලනිග්‍රොධමූලෙ පඨමාභිසම්බුද්ධො. අථ ඛො භගවතො රහොගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස එවං චෙතසො පරිවිතක්කො උදපාදි - ‘‘මුත්තො වතම්හි තාය දුක්කරකාරිකාය. සාධු මුත්තො වතම්හි තාය අනත්ථසංහිතාය දුක්කරකාරිකාය. සාධු වතම්හි මුත්තො බොධිං සමජ්ඣග’’න්ති (සාධු ඨිතො සතො බොධිං සමජ්ඣෙගන්ති (සී. පී.), සාධු වතම්හි සත්තො බොධිසමජ්ඣගූති (ස්‍යා. කං.)).
අථ ඛො මාරො පාපිමා භගවතො චෙතසා චෙතොපරිවිතක්කමඤ්ඤාය යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි -
‘‘තපොකම්මා අපක්කම්ම, යෙන න සුජ්ඣන්ති මාණවා;
අසුද්ධො මඤ්ඤසි සුද්ධො, සුද්ධිමග්ගා අපරද්ධො’’ (සුද්ධිමග්ගමපරද්ධො (සී. ස්‍යා. කං. පී.)) ති.
අථ ඛො භගවා ‘‘මාරො අයං පාපිමා’’ ඉති විදිත්වා මාරං පාපිමන්තං ගාථාහි අජ්ඣභාසි -
‘‘අනත්ථසංහිතං ඤත්වා, යං කිඤ්චි අමරං තපං (අපරං තපං (ක.));
සබ්බං නත්ථාවහං හොති, ඵියාරිත්තංව ධම්මනි (වම්මනි (සී.), ධම්මනිං (පී.), ජම්මනිං (ක.) එත්ථායං ධම්මසද්දො සක්කතෙ ධන්වනං-සද්දෙන සදිසො මරුවාචකොති වෙදිතබ්බො, යථා දළ්හධම්මාතිපදං).
‘‘සීලං සමාධි පඤ්ඤඤ්ච, මග්ගං බොධාය භාවයං;
පත්තොස්මි පරමං සුද්ධිං, නිහතො ත්වමසි අන්තකා’’ති.
අථ ඛො මාරො පාපිමා ‘‘ජානාති මං භගවා, ජානාති මං සුගතො’’ති, දුක්ඛී දුම්මනො තත්ථෙවන්තරධායීති.
137
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ බුදුව පළමු කාලයෙහි (බුදුවූ අළුතම) උරුවේලා ජනපදයෙහි නෙරංජරා ගං ඉවුරෙහි අජපාල නුගරුක මුල වෙසෙන සේක.
එකල වනාහි හුදකලාව චිත්ත විවේකයෙන් හුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට “ප්‍රීතියෙන් මම් ඒසා දැඩිවූ දුෂ්කර ක්‍රියායෙන් මිදුනෙම් වෙමි. ඒ අවැඩ පිණිසවූ (අවැඩ ඇසුරු කළ) දුෂ්කරක්‍රියායෙන් ඒකාන්තයෙන් මනාව මිදුනෙම් වෙමි. ස්ථිරව එළඹ සිටි සිහි ඇතිව සත්‍යාවබෝධය ලදිමි.” යි මෙසේ සිතක් පහළ විය.
එකල පවිටුවූ මාර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ සිත තම සිතින් දැනගෙන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ගාථායෙන් මෙසේ කීය:
“යම් තපසෙකින් සත්වයෝ පිරිසිදු වෙත්ද, එසේවූ ඒ දුෂ්කර ක්‍රියා තපසින් ඉවත්ව, අශුධවම හිඳ, ‘ශුද්‍ධයෙමි’ යි සිතන්නේහිය. ශුද්‍ධයට යන මග වරදවා ගත්තෙහිය.”
එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ පවිටු වසවත් මරු යයි දැන ඔහුට ගාථාවලින් මෙසේ වදාළසේක.
“යම්කිසි අමර තපසක් (ශරීරයට දුක් දීමෙහි යෙදීමක්) වේද, එය අවැඩම පිණිස පවතීයයි. වනයෙහි රිටි පලුපත් (හබල් සුක්කානම්) ගෙන නැවක් ගෙන නැවක් පදවන්නට තැත් කිරීමක් මෙන් සියලු අනර්‍ථය ගෙන දෙන්නේයයි දැන,
“ශීල - සමාධි - පුඥා යන මාර්‍ගය සත්‍යාවබෝධය පිණිස වඩා පරම ශුද්‍ධිය (රහත් බව) අත්පත් කෙළෙමි. මරුව, තෝ පැරදුනෙහිය.”
එවිට පාපී මාර තෙම, ‘භාග්‍යවත්තෙම මා දනී, සුගතතෙමේ මා හඳුන” යි සිතා ශෝකීව දොම්නස්ව එහිම අතුරුදහන් විය.
2. හත්ථිරාජවණ්ණසුත්තං 2. නාග සූත්‍රය
3. සුභසුත්තං 3. සුභ සූත්‍රය
4. පඨමමාරපාසසුත්තං 4. (පළමුවන) පාස සූත්‍රය
5. දුතියමාරපාසසුත්තං 5. (දෙවෙනි) පාස සූත්‍රය
6. සප්පසුත්තං 6. සප්ප සූත්‍රය
7. සුපතිසුත්තං 7. සුප්පති සූත්‍රය
8. නන්දතිසුත්තං 8. නන්‍දන සූත්‍රය
9. පඨමආයුසුත්තං 9. (පළමුවන) ආයු සූත්‍රය
10. දුතියආයුසුත්තං 10. (දෙවෙනි) ආයු සූත්‍රය
2. දුතියවග්ගො 2. දෙවෙනි (රජ්ජ) වර්‍ගය
1. පාසාණසුත්තං 1. පාසාන සූත්‍රය
2. කින්නුසීහසුත්තං 2. සීහ සූත්‍රය
3. සකලිකසුත්තං 3. සකලික සූත්‍රය
4. පතිරූපසුත්තං 4. පතිරූප සූත්‍රය
5. මානසසුත්තං 5. මානස සූත්‍රය
6. පත්තසුත්තං 6. පත්ත සූත්‍රය
7. ඡඵස්සායතනසුත්තං 7. ආයතන සූත්‍රය
8. පිණ්ඩසුත්තං 8. පිණ්ඩ සූත්‍රය
9. කස්සකසුත්තං 9. කස්සන සූත්‍රය
10. රජ්ජසුත්තං 10. රජ්ජ සූත්‍රය
3. තතියවග්ගො 3. තුන්වෙනි වර්‍ගය
1. සම්බහුලසුත්තං 1. සම්බහුල සූත්‍රය
2. සමිද්ධිසුත්තං 2. සමිද්ධි සූත්‍රය
3. ගොධිකසුත්තං 3. ගෝධික සූත්‍රය
4. සත්තවස්සානුබන්ධසුත්තං 4. සත්තවස්ස සූත්‍රය
5. මාරධීතුසුත්තං 5. මාරධීතු (නොහොත් ධීතරො) සූත්‍රය