17. අපිසුණවාදිතා පතිරූපතාය අනත්ථකාමතා වඤ්චෙති

කේලාම් නොකියන බවගේ ආකාරයෙන් අනර්ථකාමතාව වඤ්චා කෙරේ.

කේලාම් කීමේ පාපය වනුයේ බිඳවීමේ අදහසින් එකකු පිළිබඳ කරුණක් අනෙකකුට කීමෙනි. කෙනකු පිළිබඳ කරුණක් තවත් කෙනකුගේ යහපත සලකා ගෙන කීම වරදක් නොවේ. කෙනකු තවත් කෙනකුට නපුරක් කරන්නට යන බව තමා දැනගත හොත් එයින් මිදීම පිණිස අනෙකාට හිතාධ්‍යාශයෙන් ඒ බව දැන්වීම සත්පුරුෂ ධර්මයකි. එබඳු කරුණුවලදී කේලාම් කීමෙන් වැළකෙමි යි සිතා තුෂ්ණිම්භූත නොවී ඒ බව අනෙකාට දැන්විය යුතුය. “අනුන්ට කුමන විපතක් වුවත් එයින් මට කම් නැතැ” යි යන අදහස හා අනුන් විපතට පත්වනු දක්නට කැමති බව ද සමහරුන්ගේ සන්තානයෙහි ඔවුන්ට නොදැනෙන තරමට සියුම් ලෙසට අනුශය ධාතුවක් වී පවතී. නවීන විද්‍යාධරයෝ එය උපචිත්ත යැයි කියති. අභිධර්මය නොදන්නෝ එය භවාංගචිත්ත යැයි ද කියති. අනුශය ධාතුවක් වශයෙන් පවත්නා ඒ අනර්ථකාමතාව සමහර විට සමහර කෙනකුගේ සිත්හි කේලාම් කීමෙන් වළකිනු කැමති බවගේ ආකාරයෙන් නැගී සිටින්නේ ය. එය රැවටුණු තැනැත්තේ තමාගේ ඒ අගුණය ම ගුණයක් කොට ගෙන කේලාම් කීමෙන් වැළකෙමි යි අනුන් විපතට පත්වන්නට හැර තුෂ්ණිම්භූත වන්නේ ය.