මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී චරිතය

star_outline

තව ද: අප බුදුන් මහාප්‍රජාපත්‍යාදි භික්‍ෂුණීන්ගෙන් ලද ප්‍රතිපත්ති පූජා නම් කවර? යත්;

ඒ මහා ප්‍රජාපති ගෝතමීන් වහන්සේගේ දැන් මා විසින් කියන ලද පිළිවෙල කථාව සත්පුරුෂ වූ ස්ත්‍රී-පුරුෂයන් විසින් සාවධාන ව අසා බුදුබල දතයුතු.

උන්වහන්සේ නම් දෙවුදැහැ නම් වූ කෝළිය නුවර මහා සුප්‍රබුද්ධ නම් වූ අඤ්ජන ශාක්‍ය රජ්ජුරුවන්ගේ දියණියන් වහන්සේ ය. කිඹුල්වත්පුර සිංහහනු රජ්ජුරුවන්ට නෑ වූ සුද්ධෝදන රජ්ජුරුවන් නැන්දණියන් සුභලක්ඛනා නම් වූ මහා යශෝධරා දේවීන් කුසින් උපන්හ. ඔවුන්ට නම් තබන මගුලෙහි රැස් වූ නක්‍ෂත්‍ර පාඨකයෝ ඔවුන්ගේ පඤ්චකල්‍යාණ ආදි වූ නො එක් ස්ත්‍රී මඟුල් ලකුණු බලා “මේ කුමාරිකාවෝ මතු පුතකු වැදූ නම් එ පුතු සක්විති රජ වෙයි. දුවක වැදූ නම් එ දූ සක්විති රජක් හට අග බිසෝ වෙයි. තව ද අනික් උත්තම ස්ත්‍රියක කුසින් උපන් පුතකු දු මොවුන්ගේ ම ඔර වැඩී එ පුත් දෙවියනු දු අතින් වැඳුම් ගන්නා තරම් මහත් වූ පින් බල ඇති වෙයි, මේ මේ කාරණයෙන් මොහු ඉතා මහත් වූ පුත්‍ර පූජාවට පතී වන පින්වත් කෙනෙකැ යි ඔවුන් ට සෙසු නමෙකින් කම් නැතැයි මහා ප්‍රජාපතී ය යි නම් තබා ගියහ. මේ කාරණයෙන් ගෝත්‍ර නාමය හා සමග මහා ප්‍රජාපති ගෝතමි ය යි මේ නමින් ප්‍රසිද්ධ වූහ. ඔහු මහාමායා දේවීන් නැගණියහ.

ඔහු දෙදෙන ම ඔවුනොවුන් පරයන ගුණ හා පඤ්චකල්‍යාණ රූසිරි ඇතියහ. දෙදෙන ම එකපද්මයෙක්හි වාසය කරන ශ්‍රීකාන්තාවන් දෙදෙනකු සේ සුද්ධෝදන රජ්ජුරුවන් කෙරෙහි අග මෙහෙසිනී ව වැස මහාමායා දේවී අප බුදුන් වදා, ඔබ උපන් සත් වන දවසින් මිය තුසී පුරෙහි මාතෘ නම් පුරුෂ දිව්‍යරාජයෙක් ව ඉපැද සියලු දිව්‍ය ඓශ්චර්‍ය්‍ය බලා බුදුන් වැදූ පිනින් ලද්දා වූ දිව්‍ය ඓශ්චර්‍ය්‍ය නියාව දැන පුතණුවන් වහන්සේ කෙරෙහි උපන් මහත් වූ ප්‍රේමයෙන් එ කෙණෙහි ම දෙව්ලොවින් දිව අවුදින් දිව්‍ය සේනාව හා සයඟ ශ්‍රී යහන් ගබඩාවෙහි අරක් ගත්හ. එ කල බුදුන් උපන් පස්වන දවසින් මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී නන්‍ද වහ තෙරුන් වදා, එ පුතණුවන් කිරිමවුන්ට පාවා දී බුදුන් ම මහ පෙම් කොට වැඩූහ. එසේ හෙයින් ඔහු තුමූ ස්වල්ප කෙනෙක් නො වෙති. බුදුන්ගේ කුඩා මෑණියහ. මහ පින්බල ඇතියහ. එසේ හෙයින් ඔවුන්ගේ විසිතුරු වූ කථා සත්පුරුෂයන්ගේ මුඛ පද්මයන් ප්‍රබෝධ කරවයි, සිත් නමැති කෞමුදයන් පුබුදුවෙයි. කුසල් නමැති මහ ලිය ය මල් ගන්වයි, කර්ණයට රසායන කරවයි, එසේ හෙයින් සත් පුරුෂයන් විසින් සාවධානව ම ඇසිය යුතු.

මාගේ ස්වාමිදරු වූ ශාක්‍යසිංහෙන්‍ද්‍ර වූ තිලෝගුරු බුදුරජාණන් යට කී ක්‍රමයෙන් ලොවුතුරා බුදු ව බන්‍ධුසංග්‍රහ නිසා පළමු වන ගමනෙහි කිඹුල්වත් නුවර වැඩි දා සවස යමා මහ පෙළහර දක්වා බුද්ධ වංශ-අනාගත වංශ-චර්‍ය්‍යා පිටක-වෙස්සන්තර ආදි නො එක් දේශනායෙන් ධර්මප්‍රවාහ කොට දෙවන දා උදාසන යට කී ක්‍රමයෙන් සිඟා වැඩ වීථියෙහි දී වදාළ බණින් සුද්ධෝදන රජ්ජුරුවන් සෝවාන් සෙදගැමි කොට රජගෙයි දී වදාළ අනුමෙවුනි බණින් මහා ප්‍රජාපති ගෝතමීන් සෝවාන් කොට පස්වරු යශෝධරා දේවීන්ගේ රජගෙයිදී වදාළ චන්‍දකින්නර ජාතක දේශනාවෙන් ඔවුන්ගේ ද ශෝක සන්හිඳුවා, තුන් වන දවස් නන්‍ද කුමාරයන් මහණ කොට, සත්වන දවස් රාහුල කුමාරයන් මහන කොට, මහා ධර්මපාල ජාතක දේශනාවෙන් සුද්ධෝදන රජ්ජුරුවන් අනාගාමි කොට, යට කී ක්‍රමයෙන් ගම් නියම්ගම් රාජධානියෙහි ලෝවැඩ වඩා වැඩ දෙවුරම් වෙහෙර වාසය කරන කල්හි ශාක්‍ය කෝළිය දෙ නුවර රජුන්ගේ රෝහිනී නම් ගඞ්ගාවෙහි දී දිය ඩබරක් නිසා මහා සංග්‍රාමයෙක් විය. කෙසේ වූ සංග්‍රාමයෙක් ද? යත්;