ක්‍රෝධයේ ආදීනව

1. කෝධසම්මදසම්මත්තෝ - ආයසක්‍යං නිගච්ඡති,

ඤාතිමිත්තා සුහජ්ජා ච - පරිවජ්ජෙන්ති කෝධනං.

.

2. අනත්ථජනනෝ කෝධෝ - කෝධෝ චිත්තපකෝපනෝ,

භයමන්තරතෝ ජාතං - තං ජනෝ නාවබුජ්ඣති.

.

3. කුද්ධෝ අත්ථං න ජානාති - කුද්ධෝ ධම්මං න පස්සති

අන්ධන්තමං තදා හෝති - යං කෝධෝ සහතේ නරං.

(අංගුත්තර සත්තක නිපාත)

  1. ක්‍රෝධ නමැති මදයෙන් මත් වූයේ අයසට පැමිණේ. ක්‍රෝධ කරන්නහු නෑ මිතුරෝ ද හොඳහිත් ඇත්තෝ ද වර්ජනය කෙරෙති.
  2. ක්‍රෝධය අනර්ථ ඇති කරන්නකි, ක්‍රෝධය සිත කෝප කරන්නකි, එය තමා තුළින් ම හටගත් භයෙකි. එය ජනයා තේරුම් නො ගනී.
  3. කිපුණ පුද්ගල තෙමේ දියුණුව නො දකී, කිපුණු පුද්ගල තෙමේ ධර්මය නො දකී. යම් මිනිසකු ක්‍රෝධය අභිභවනය කෙරේ ද එකල ඔහුට ඝනාන්ධකාරයක් වේ.

සිහි කළ යුතු කරුණු

බෝධිසත්ත්ව චරිත සිහි කිරීම ද ව්‍යාපාදය අඩුවීමට හා දුරුවීමට හේතු වේ. සීලව ජාතකය, ක්ෂාන්තිවාදි ජාතකය, චූළධම්මපාල ජාතකය, ඡද්දන්ත ජාතකය, මහාකපි ජාතකය, භූරිදත්ත ජාතකය, චම්පෙය්‍ය ජාතකය, සඞ්ඛපාල ජාතකය යන ජාතක කථා මෙනෙහි කළ යුතු ය. තව ද පුණ්ණ තෙරුන් වහන්සේගේ කථාව මෙනෙහි කිරීම ද සුදුසු ය. එය මජ්ඣිම නිකායේ පුණ්ණෝවාද සූත්‍රයෙහි ඇත. ඒ කථාව ශාසනාවතරණය නමැති ග්‍ර‍න්ථයේ ද ඇත.

මානය ද ව්‍යාපාදයට එක් හේතුවකි. කුලය ධනය උගත්කම තනතුරු යන මේවා නිසා උඩඟුව සිටින ඇතැම්හු සෙස්සන් තමන්ට ගරු කළ යුතු ය, යටත් විය යුතුය කියා සිතති. එය එසේ නො වන කල්හි ඔවුහු කිපෙති. මානය තුනී කර ගැනීම පිණිස මෙහි දක්වා ඇති විජය සූත්‍ර‍ය සිහි කිරීම යහපති.