12. කාමශෝභන චිත්තයන්හි චෛතසික සංග්‍ර‍හය

star_outline

අන්‍යසමාන දහතුනය, ශෝභන විසිපහය යන චෛතසික තිස් අට කාමශෝභනයේ යෙදෙන චෛතසිකයෝ ය. ඒවායින් ද උපේක්ෂා සහගත සිත්වල පීතිය ද, ඥාන විප්‍ර‍යුක්ත සිත්වල ප්‍ර‍ඥා චෛතසිකය ද නො යෙදේ. අප්‍ර‍මාණ්‍යය හා විරති විපාකවල නො යෙදේ. ක්‍රියාවල අප්‍ර‍මාණ්‍ය යෙදේ. විරති නො යෙදේ. මේ කරුණු ටික සිතේ තබා ගත්තාම කාමාවචර ශෝභන සිත්වල යෙදෙන චෛතසික පහසුවෙන් සොයා ගත හැකිවනු ඇත.

කාමාවචර කුශලයේ පළමු වන දෙ වන සිත් දෙක්හි අන්‍යසමාන දහ තුනය, ශෝභන විසි පහය යන චෛතසික තිස් අට ම යෙදේ. සෑම තන්හි ම විරති හා අප්‍ර‍මාණ්‍ය සමහර විට පමණක් යෙදෙන බව මතක තබා ගත යුතු ය. තුන් වන සතර වන සිත් ඥාන විප්‍ර‍යුක්ත බැවින් ඒවායේ ප්‍ර‍ඥා චෛතසිකය හැර ඉතිරි තිස් හත යෙදේ. උපේක්ෂා සහගත බැවින් පස් වන සවන සිත් දෙක්හි පීතිය හැර අන්‍යසමාන දොළොසය, ශෝභන චෛතසික විසි පහය යන චෛතසික තිස්හත යෙදේ. සත් වන අටවන සිත් දෙක්හි පීතිය හැර, අන්‍යසමාන දොළොසය, ඤාණ විප්‍ර‍යුක්ත බැවින් ප්‍ර‍ඥාව හැර ශෝභන චෛතසික විසිහතරය යන චෛතසික තිස්හය යෙදේ.

විපාකයෙහි පළමු වන දෙවන සිත් දෙක්හි අන්‍ය සමාන දහතුනය, විරති අප්‍ර‍මාණ්‍ය හැර ශෝභන චෛතසික විස්සය යන චෛතසික තිස් තුන යෙදේ. ඥාන විප්‍ර‍යුක්ත බැවින් තුන් වන සතර වන සිත් දෙක්හි ඉහත කී චෛතසික තෙතිසෙන් ඥානය හැර තිරි දෙතිස යෙදේ. පස්වන සවන සිත් දෙක්හි පීතිය හැර අන්‍යසමාන දොළොසය, ශෝභන සාධාරණ දහ නවය ය, ප්‍ර‍ඥාවය යන චෛතසික දෙතිස යෙදේ. ඒවායින් ඥානය හැර ඉතිරි චෛතසික තිස් එක සත් වන, අට වන සිත් දෙක්හි යෙදේ.

ක්‍රියා සිත්වල පළමු වන දෙසිතෙහි අන්‍යසමාන දහතුනය, ශෝභන සාධාරණ දහ නවයය, අප්‍ර‍මාණ්‍ය දෙකය, ප්‍ර‍ඥාවය යන චෛතසික තිස් පහ යෙදේ. තුන් වන, සතර වන දෙ සිතෙහි ඒ චෛතසිකවලින් ඥානය හැර ඉතිර තිස් හතර යෙදේ. පස් වන, සවන සිත් දෙක්හි පීතිය හැර අන්‍ය සමාන දොළොසය, ශෝභන සාධාරණ දහනවය ය. අප්‍ර‍මාණ්‍ය දෙකය, ප්‍ර‍ඥාවය යන චෛතසික තිස් හතර යෙදේ. ඒවායින් ප්‍ර‍ඥාව හැර ඉතිරි තිස් තුන සත්වන, අට වන සිත් දෙක්හි යෙදේ.