| 7. මහාවග්ගො | 7. මහා වර්‍ගය |
| 1. හිරීඔත්තප්පසුත්තං | 1. හිරොත්තප්පවින්න සූත්‍රය |
|
65
(අ. නි. 5.24, 168; 2.6.50) ‘‘හිරොත්තප්පෙ
‘‘හිරොත්තප්පෙ, භික්ඛවෙ, සති හිරොත්තප්පසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නො හොති ඉන්ද්‍රියසංවරො; ඉන්ද්‍රියසංවරෙ සති ඉන්ද්‍රියසංවරසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නං හොති සීලං; සීලෙ සති සීලසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නො හොති සම්මාසමාධි; සම්මාසමාධිම්හි සති සම්මාසමාධිසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නං හොති යථාභූතඤාණදස්සනං; යථාභූතඤාණදස්සනෙ සති යථාභූතඤාණදස්සනසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නො හොති නිබ්බිදාවිරාගො; නිබ්බිදාවිරාගෙ සති නිබ්බිදාවිරාගසම්පන්නස්ස උපනිසසම්පන්නං හොති විමුත්තිඤාණදස්සනං. සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රුක්ඛො සාඛාපලාසසම්පන්නො. තස්ස පපටිකාපි පාරිපූරිං ගච්ඡති, තචොපි ඵෙග්ගුපි සාරොපි පාරිපූරිං ගච්ඡති
|
65
“මහණෙනි, පාපයට ලජ්ජාව හා භය නැති කල්හි පිරිහී ගිය හිරි ඔතප් ඇත්තහුට ඉන්‍ද්‍රිය සංවරයට කරුණු නැත්තේ වේ. ඉන්‍ද්‍රිය සංවරය නැති කල්හි පිරිහී ගිය ඉත්‍ද්‍රිය සංවරය ඇත්තහුට ශීලයට කරුණු නැත්තේ වේ. ශීලය නැති කල්හි විපතට පත් ශීලය ඇත්තහුට සම්‍යක් සමාධියට කරුණු නැත්තේ වේ. සම්‍යක් සමාධිය නැති කල්හි, පිරිහී ගිය සම්‍යක් සමාධි ඇත්තහුට තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය නැත්තේ වේ. තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය නැති කල්හි, විපතට පත් යථාභූත ඥාන දර්‍ශනය (ඒ වූ පරිදි දැකිමේ නුවණ) ඇත්තහුට සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම නැත්තේ වේ. සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම නැති කල්හි පිරිහී ගිය සංස්කාරයන්ගේ කලකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්විම ඇත්තහුට විමුක්ති ඥාන දර්‍ශනයට (මිදීම නුවණින් දැකීමට) කරුණු නැත්තේ වේ.
“මහණෙනි, පිරිහී ගිය අතු පතර ඇති ගසක් වේද, එහි පතුරුද සම්පූර්‍ණ බවට නොපැමිණේ. පොත්තද, එළයද, අරටුවද සම්පූර්‍ණ බවට නොපැමිණේ. මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම පාපයට ලජ්ජාව හා බිය නැති කල්හි පිරිහී ගිය පාපයට ලජ්ජාව හා බිය ඇත්තහුට විමුක්ති ඥාන දර්‍ශනයට කරුණු නැත්තේ වේ.
“මහණෙනි, පාපයට ලජ්ජාව හා බිය ඇති කල්හි පාපයට ලජ්ජාව හා බිය ඇත්තහුට ඉන්‍ද්‍රිය සංවරයට කරුණු ඇත්තේ වේ. (2) “ඉන්‍ද්‍රිය සංවරය ඇති කල්හි ඉන්‍ද්‍රිය සංවරය ඇත්තහුට ශීලයට කරුණු ඇත්තේ වේ. ශීලය ඇති කල්හි ශීලය ඇත්තහුට සම්‍යක් සමාධියට (නිවරද සිත එකඟයට) කරුණු ඇත්තේ වේ. සම්‍යක් සමාධිය ඇති කල්හි, සම්‍යක් සමාධිය ඇත්තහුට තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනයට කරුණු ඇත්තේ වේ. තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය ඇති කල්හි තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය ඇත්තහුට සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇත්තේ වේ. සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇති කල්හි සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇත්තහුට විමුක්ති ඥාන දර්‍ශනයට කරුණු ඇත්තේ වේ.
“මහණෙනි, සම්පූර්‍ණවූ අතු පතර ඇති ගසක් වේද, එහි පතුරුද සම්පූර්‍ණ බවට පැමිණේ. පොත්තද, එළයද, අරටුවද සම්පූර්‍ණ බවට පැමිණේ. මහණෙනි, පවට ලජ්ජා හා බිය ඇති කල්හි පවට ලජ්ජාව හා බිය ඇත්තහුට ඉත්‍ද්‍රිය සංවරයට කරුණු ඇත්තේ වේ. ඉන්‍ද්‍රිය සංවරය ඇති කල්හි ඉන්‍ද්‍රිය සංවරය ඇත්තහුට ශීලයට කරුණු ඇත්තේ වේ. ශීලය ඇති කල්හි ශීලය ඇත්තහුට සම්‍යක් සමාධියට (නිවරද සිත එකඟයට) කරුණු ඇත්තේ වේ. සම්‍යක් සමාධිය ඇති කල්හි, සම්‍යක් සමාධිය ඇත්තහුට තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනයට කරුණු ඇත්තේ වේ. තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය ඇති කල්හි තත්වූ පරිදි ඥාන දර්‍ශනය ඇත්තහුට සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇත්තේ වේ. සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇති කල්හි සංස්කාරයන්ගේ කළකිරීමෙන් ඇතිවන ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්වීම ඇත්තහුට විමුක්ති ඥාන දර්‍ශනයට කරුණු ඇත්තේ වේ.
|
| 2. සත්තසූරියසුත්තං | 2. සත්තසුරියුග්ගමන සූත්‍රය |
|
66
එවං
‘‘අනිච්චා
‘‘සිනෙරු, භික්ඛවෙ, පබ්බතරාජා චතුරාසීතියොජනසහස්සානි ආයාමෙන, චතුරාසීතියොජනසහස්සානි විත්ථාරෙන, චතුරාසීතියොජනසහස්සානි මහාසමුද්දෙ අජ්ඣොගාළ්හො, චතුරාසීතියොජනසහස්සානි මහාසමුද්දා අච්චුග්ගතො. හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන බහූනි වස්සානි බහූනි වස්සසතානි බහූනි වස්සසහස්සානි බහූනි වස්සසතසහස්සානි දෙවො න වස්සති. දෙවෙ ඛො පන, භික්ඛවෙ, අවස්සන්තෙ යෙ කෙචිමෙ බීජගාමභූතගාමා ඔසධිතිණවනප්පතයො තෙ උස්සුස්සන්ති විසුස්සන්ති, න භවන්ති. එවං අනිච්චා, භික්ඛවෙ, සඞ්ඛාරා; එවං අධුවා, භික්ඛවෙ, සඞ්ඛාරා...පෙ.... අලං විමුච්චිතුං.
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන දුතියො සූරියො පාතුභවති. දුතියස්ස, භික්ඛවෙ, සූරියස්ස පාතුභාවා යා කාචි කුන්නදියො කුසොබ්භා
(කුස්සුබ්භො (සී.), කුස්සොබ්භා (ස්‍යා.)) තා උස්සුස්සන්ති විසුස්සන්ති, න භවන්ති
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන තතියො
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන චතුත්ථො සූරියො පාතුභවති. චතුත්ථස්ස, භික්ඛවෙ, සූරියස්ස පාතුභාවා යෙ තෙ මහාසරා යතො ඉමා මහානදියො පවත්තන්ති, සෙය්‍යථිදං - අනොතත්තා, සීහපපාතා, රථකාරා, කණ්ණමුණ්ඩා, කුණාලා, ඡද්දන්තා, මන්දාකිනියා, තා උස්සුස්සන්ති විසුස්සන්ති, න භවන්ති. එවං අනිච්චා, භික්ඛවෙ, සඞ්ඛාරා...පෙ.... අලං විමුච්චිතුං.
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන පඤ්චමො සූරියො පාතුභවති. පඤ්චමස්ස, භික්ඛවෙ, සූරියස්ස
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන ඡට්ඨො සූරියො පාතුභවති. ඡට්ඨස්ස, භික්ඛවෙ, සූරියස්ස පාතුභාවා අයඤ්ච මහාපථවී සිනෙරු ච පබ්බතරාජා ධූමායන්ති සංධූමායන්ති සම්පධූමායන්ති
(ධූපායන්ති සන්ධූපායන්ති සම්පධූපායන්ති (සී. ස්‍යා.)). සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, කුම්භකාරපාකො ආලෙපිතො
(ආලිම්පිතො (සී. ස්‍යා.)) පඨමං ධූමෙති සංධූමෙති සම්පධූමෙති; එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, ඡට්ඨස්ස සූරියස්ස පාතුභාවා
‘‘හොති ඛො සො, භික්ඛවෙ, සමයො යං කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනො අච්චයෙන සත්තමො සූරියො පාතුභවති. සත්තමස්ස
‘‘තත්‍ර, භික්ඛවෙ, කො මන්තා කො සද්ධාතා - ‘අයඤ්ච පථවී සිනෙරු ච පබ්බතරාජා දය්හිස්සන්ති විනස්සිස්සන්ති, න භවිස්සන්තී’ති අඤ්ඤත්‍ර දිට්ඨපදෙහි?
(අ. නි. 6.54; 7.73) ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සුනෙත්තො නාම සත්ථා අහොසි තිත්ථකරො කාමෙසු වීතරාගො. සුනෙත්තස්ස ඛො පන, භික්ඛවෙ
‘‘අථ
‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සුනෙත්තො සත්ථා සත්ත වස්සානි මෙත්තං චිත්තං භාවෙසි. සත්ත වස්සානි මෙත්තං චිත්තං භාවෙත්වා සත්ත සංවට්ටවිවට්ටකප්පෙ නයිමං ලොකං පුනරාගමාසි. සංවට්ටමානෙ සුදං, භික්ඛවෙ
‘‘තං කිස්ස හෙතු? චතුන්නං ධම්මානං අනනුබොධා අප්පටිවෙධා. කතමෙසං චතුන්නං? අරියස්ස, භික්ඛවෙ, සීලස්ස අනනුබොධා අප්පටිවෙධා, අරියස්ස සමාධිස්ස අනනුබොධා අප්පටිවෙධා, අරියාය පඤ්ඤාය අනනුබොධා අප්පටිවෙධා, අරියාය විමුත්තියා අනනුබොධා අප්පටිවෙධා. තයිදං, භික්ඛවෙ, අරියං සීලං අනුබුද්ධං පටිවිද්ධං, අරියො සමාධි අනුබොධො පටිවිද්ධො, අරියා පඤ්ඤා අනුබොධා පටිවිද්ධා, අරියා විමුත්ති අනුබොධා පටිවිද්ධා, උච්ඡින්නා භවතණ්හා, ඛීණා භවනෙත්ති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති. ඉදමවොච
‘‘සීලං
අනුබුද්ධා ඉමෙ ධම්මා, ගොතමෙන යසස්සිනා.
‘‘ඉති බුද්ධො අභිඤ්ඤාය, ධම්මමක්ඛාසි භික්ඛුනං;
දුක්ඛස්සන්තකරො සත්ථා, චක්ඛුමා පරිනිබ්බුතො’’ති. දුතියං;
|
66
“එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විශාලා නගරය සමීපයෙහිවූ අම්බපාලී වනයෙහි වැඩ වසන සේක. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි,” යි ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ප්‍රති වචන දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
(1) “මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය. (2) මහණෙනි, මේරු පර්වත රාජයා දිගින් යොදුන් අසූ සාර දහසෙකි. පළලින් යොදුන් සාර දහසෙකි. යොදුන් අසූසාර දහසක් මුහුදෙහි ගිලී සිටියේය. යොදුන් අසූසාර දහසක් මුහුදින් උඩට නැගී සිටියේය.
“මහණෙනි, මෙබඳු කාලයක් වන්නේමය. (කෙබඳුද?) බොහෝ අවුරුදු ගණනකින්, බොහෝ අවුරුදු සිය ගණනකින්, බොහෝ අවුරුදු දහස් ගණනකින්, බොහෝ අවුරුදු ලක්‍ෂ ගණනකින්, වර්‍ෂාව නොවසියි. මහණෙනි, වර්‍ෂාව නොවස්නා කල්හි යම් ඒ ඇට වර්‍ග ගස් වැල් ඖෂධ ජාති හා වන ප්‍රදේශයෝ ඇද්ද, ඒ සියල්ල වියලී යත්. නොපැළවෙත්. එසේම මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“මහණෙනි, කවර කලෙක හෝ දීර්‍ඝ කාලයක් ඇවෑමෙන් දෙවෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළ වේද, එබඳු කාලයක් වේමය. මහණෙනි, දෙවෙනි සුර්‍ය්‍යයා පහළ වීමෙන් යම් ඒ කුඩා ඇල, දොළ, වළවල් ඇද්ද, ඒවා සිඳෙත්. වියලී යත්. නොවෙත්. එසේම මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“මහණෙනි, කවර කාලයෙක හෝ දීර්‍ඝ කාලයක් ඇවෑමෙන් තුන්වෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළ වේද, එබඳු කාලයක් වේමය. මහණෙනි, තුන්වෙනි සුර්‍ය්‍යයා පහළ වීමෙන් යම්කිසි ඒ මහා ගංගා වෙද්ද, ඒ කවරහුද, ගංගා, යමුනා, අචිරවතී, සරභූ, මහී (යන මේ ගංගාවෝ) වියලී යත්. සිඳෙත්. නොවෙත්. එසේම මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“මහණෙනි, කවර කාලයෙක හෝ දීර්‍ඝ කාලයක් ඇවෑමෙන් සතරවෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළ වේද, එබඳු කාලයක් වේමය. මහණෙනි, සතරවෙනි සුර්‍ය්‍යයාගේ පහළ වීමෙන් යම් තැන්වලින් මේ මහා ගංගා ඇතිවන්නාහු නම්, යම් මහ විල් වෙද්ද, එනම්, අනවතප්ත, සිංහප්‍රපාත, රථකාර, කර්‍ණමුණ්ඩ, ඡද්දන්ත, මන්දාකිනී යන විල්හු වියලෙත්. සිඳෙත්. නොවෙත්. එසේම මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“මහණෙනි, කවර කාලයෙක හෝ දීර්‍ඝ කාලයක් ඇවෑමෙන් පස්වෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළ වේද, එබඳු කාලයක් වේමය. මහණෙනි, පස්වෙනි සුර්‍ය්‍යයා පහළ වීමෙන් යොදුන් සියයකින් මහා සමුද්‍රයෙහි ජලය පහළට බසිත්. යොදුන් දෙසියකින් මහා සමුද්‍රයෙහි ජලය පහළට බසිත්. යොදුන් තුන්සියයකින් හෝ සාරසියයකින් හෝ පන්සියයකින් හෝ හයසියයකින් හෝ සත්සියයකින් හෝ මහා සමුද්‍රයෙහි ජලය පහළට බසිත්. සත්තලක් හෝ මහා සමුද්‍රයෙහි ජලය ඉතිරි වෙයි. සය තලක් හෝ, පස් තලක් හෝ, සිවු තලක් හෝ, තුන් තලක් හෝ, දෙතලක් හෝ, එක තලක් පමණ හෝ මහා සමුද්‍රයෙහි ජලය ඉතිරි වෙයි. මහා සමුද්‍රයෙහි සප්ත පුරුෂ ප්‍රමාණ ජලය ඉතිරි වෙයි. පුරුෂ ප්‍රමාණ සයක් පමණ, පසක් පමණ, සතරක් පමණ, තුනක් පමණ, දෙකක් පමණ, එකක් පමණ, අර්‍ධ පුරුෂ ප්‍රමාණයක් හෝ කටිය පමණ, දණ පමණ, ගොප් ඇටය පමණ, ජල යටට බැස ගනියි. මහණෙනි, සරත් කාලයෙහි යම් සේ ලොකු වැහි බින්දු ඇති වර්‍ෂාව වසින කල්හි ඒ ඒ තැන්වල ගොකුරයන්හි ජලය සිටියේ වේද, මහනෙනි, පස්වෙනි සූර්‍ය්‍යාගේ පහළවීමෙන් ඇඟිලි පුරුකක් තෙමෙන පමණකුදු සමුද්‍රයෙහි ජලය නොවෙයි. එසේම මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“යම් ඒ දීර්‍ඝ කාලයක ඇවෑමෙන් සවෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළවේද, මහණෙනි, එබඳු කාලයක් වේමය. මහණෙනි, සවෙනි සූර්‍ය්‍යාගේ පහළවීමෙන් මේ මහා පෘථුවියද, මේරු පර්වත රාජයාද දුම් නගත්. විශේෂයෙන් දුම් නගත්. මනාකොට දුම් නගත්. මහණෙනි, යම් සේ කුඹල්කරුවාගේ (වලං ඇසුරූ පෝරණුව) මැටි ආලේප කළේ, පළමු පළමුව දුම් කවාද, මහණෙනි, එසේම, සවෙනි සූර්‍ය්‍යාගේ පහළවීමෙන් මේ මහා පෘථිවියද, මේරු පර්වත රාජයාද දුම් නගත්. විශේෂයෙන් දුම් නගත්. මහණෙනි, එමෙන්ම සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය.
“මහණෙනි, කිසියම් දීර්‍ඝ කාලයක ඇවෑමෙන් සත්වෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළවේද, මහණෙනි, එබඳු දීර්‍ඝ කාලයක් වේමය. සත්වෙනි සූර්‍ය්‍යයා පහළවීමෙන් මේ මහා පෘථිවියද, මේරු පර්වතයද ඇවිලෙයි. දැල්වෙයි. එකම ගිනි ජාලාවක් වෙයි. මේ මහා පෘථුවියේද, මේරු පර්වත රාජයාගේද, දැල්වෙන්නාවූ, ගිනි ගන්නාවු ඒ ගින්න වාතයෙන් විසුරුවන ලද්දේ බ්‍රහ්ම ලෝකය දක්වාද යයි. මහණෙනි, මේරු පර්වතයේද, මේ මහා පෘථුවියේද, දනු ලබන, ඩැහැගෙන තිබෙන්නාවූ, විනාශ වන්නාවූ, මහත්වූ ගිනි කඳින් මඩනා ලද, යොදුන් සියයක් පමණවූ ගල් කුළු බිඳීි විනාශ වෙත්. දෙසියයක් යොදුන් පමණවූ ගල් කුළු බිඳී විනාශ වෙත්. සාරසියයක් යොදුන් පමණ, පන්සියයක් යොදුන් පමණ ගල් කුළු බිඳී විනාශ වෙත්. දනු ලබන ගින්නෙන් ඩැහැගෙන තිබෙන මේරු පර්වතයෙහිද, මේ මහා පෘථිවියෙහිද අළු නොපෙණෙයි. දැලි නොපෙණෙයි. මහණෙනි, ගිතෙල් හෝ තලතෙල් හෝ දනකල්හි ගින්නෙන් ඩැහැගත් කල්හි යම්සේ අළු නොපෙණේද, දැලි නොපෙණේද, මහණෙනි, දනුලබන ගින්නෙන් ඩැහැගෙන තිබෙන මේ මහා පෘථිවියේද, මේරු පර්වතයේද, අළු නොපෙණෙයි. දැලි නොපෙණෙයි. මහණෙනි, මෙසේම සංස්කාරයෝ අනිත්‍යයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ අස්ථිරයහ. මහණෙනි, සංස්කාරයෝ සැනසීම් රහිතයහ. මහණෙනි, යම් බඳුවූ මේ සංස්කාරයන් කෙරෙහි කලකිරීමට සුදුසුය. නොඇලීමට සුදුසුය. විශේෂයෙන් මිදීමට සුදුසුය. මහණෙනි, මේ මහා පෘථිවියද, මේරු පර්වතයද, ගින්නෙන් ඩැහැ නොගන්නේයයි, විනාශ නොවන්නේයයි දැක්කවුන් හැර කවරෙක් සිතාද, කවරෙක් අදහාද.
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි දුරු කළ ආශා ඇති තීර්ත්‍ථක නායකවූ සුනෙත්‍ර නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, සුනෙත්‍ර නම් ශාස්තෘවරයාට වනාහි නොයෙක් සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. සුනෙත්‍ර ශාස්තෘවරයා බඹලොව ගමන පිණිස සිය ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කරයි. මහණෙනි, බඹලොව ගමන පිණිස ධර්මය දේශනා කරන්නාවූ සුනෙත්‍ර ශාස්තෘවරයාගේ සියළු ශාසනය (ඔවුහු) සර්‍වප්‍රකාරයෙන් දත්හ. ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වු බඹලොව උපන්හ.
“යම් කෙනෙක් සර්ව ප්‍රකාරයෙන් ශාසනය නොදත්තෝද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු ඇතැම් කෙනෙක් පරනිර්මිත වසවර්ති දෙවියන් සමග උපන්හ. ඇතැම් කෙනෙක් නිර්මානරතී දෙවියන් සමග උපන්හ. තවත් කෙනෙක් තුසිත දෙවියන් සමග උපන්හ. ඇතැම්හු යාම දෙවියන් සමග උපන්හ. ඇතැම් කෙනෙක් තව්තිසා දෙවියන් සමග උපන්හ. තවත් කෙනෙක් චාතුර්මහාරාජික දෙවියන් සමග උපන්හ. ඇතැම්හු ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාර කුලයන් හා එක්ව උපන්හ. තවත් අයෙක් බ්‍රාහ්මණ මහාසාර කුලයන් හා එක්ව උපන්හ. ඇතැම් කෙනෙක් ගෘහපති මහාසාර කුලයන් හා එක්ව උපන්හ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති, සුනෙත්‍ර ශාස්තෘවරයාට මේ අදහස විය. ‘ශ්‍රාවකයන් හා පරලොව සම සම ගතීහු වන්නාහුද, මෙය වනාහි නුසුදුසුය. ඒ මම මත්තෙහි මෛත්‍රිය වඩන්නේ නම් ඉතා යෙහෙක’ කියායි. මහණෙනි, ඉක්බිති, සුනෙත්‍ර ශාස්තෘ තෙම සත් වසක් මෛත්‍රී සිත වැඩුවේය. සත් වසක් මෙත් සිත වඩා, ලෝකය නැති වෙමින් හා ඇති වෙමින් පවත්නා කල්ප සතක් මේ ලෝකයට නැවත නොආයේය. මහණෙනි, ලෝකය විනාශවන කල්හි, ආභස්සර බඹලොවට පිවිසියේය. ලෝකය ඇතිවන කල්හි සූන්‍යවූ බඹ විමනක උපදියි. මහණෙනි, එහි බ්‍රහ්මයා වෙයි. මඩින්නන් විසින් නොමැඩිය හැකි, ඒකාන්තයෙන් යටතට ගත්, අධිපතිවූ මහා බ්‍රහ්මයා වෙයි. මහණෙනි, සතිස් වාරයක් වනාහි දෙවියන්ට අධිපතිවු ශක්‍රයා විය.
“නොයෙක් සිය ගණන් වාරවල සත් රුවනින් යුතු ජනපදයන්ගෙන් සෑදුන සිවු දිවයිනක් දිනනසුළු ධාර්මිකවූ, දැහැමි රජවූ සක්විති රජ විය. ඔහුට සූරවූ, විරවූ, අන්‍ය සේනා පරදවන මනා අඟ පසඟ ඇති පුත්‍රයෝ දහසකට වඩා වූහ. ඒ චක්‍රවර්ති රජ තෙම සාගරය කෙළවරකොට ඇති මේ පෘථිවිය, දඬුවමින් තොරව, ආයුධ ආදියෙන් (කරණ යුදවලින්) තොරව, ධර්‍මයෙන් දිනා වාසය කළේය. මහණෙනි, ඒ සුනෙත්‍ර ශාස්තෘ තෙම වනාහි මෙසේ දීර්ඝායුෂ්කවූයේ, චිරස්ථායිවුයේ, නොමිදුනේ විය. (එහෙත්) ඉපදීමෙන්ද, ජරා, මරණ, ශෝක, පරිදේව (වැළැපීම්), දුඃඛ, දොමනස්ස, උපායාස (-සිත් තැවුල්) දුක්වලින් නොමිදුනේ, දුකින් යුක්තවූයේයයි කියමි.
“මහණෙනි, එයට හේතු කවරේද? සතර ධර්මයන්ගේ අවබෝධ නොකිරීමෙනි, ප්‍රතිවේධ නොකිරීමෙනි. කවර සතර ධර්මයන්ගේද යත්? ආර්‍ය්‍ය ශීලය අවබෝධ නොකිරීමෙන්, ප්‍රතිවේධ නොකිරීමෙන්, ආර්‍ය්‍ය සමාධිය අවබෝධ නොකිරීමෙන්, ප්‍රතිවේධ නොකිරීමෙන්, ආර්‍ය්‍ය ප්‍රඥාව අවබෝධ නොකිරීමෙන්, ප්‍රතිවේධ නොකිරීමෙන්, ආර්‍ය්‍ය විමුක්තිය අවබෝධ නොකිරීමෙන්, ප්‍රතිවේධ නොකිරීමෙන්ද යනුයි.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන් විසින් ආර්‍ය්‍ය ශීලය අවබෝධ කරණ ලදී, ප්‍රතිවේධ කරණ ලදී. ආර්‍ය්‍ය සමාධිය අවබෝධ කරණ ලදී, ප්‍රතිවේධ කරණ ලදී. ආර්‍ය්‍ය ප්‍රඥාව අවබෝධ කරණ ලදී, ප්‍රතිවේධ කරණ ලදී. ආර්‍ය්‍යවූ විමුක්තිය අවබෝධ කරණ ලදී, ප්‍රතිවේධ කරණ ලදී. භව තෘෂ්ණාව උපුටා දමන ලදී. භවයෙන් භවයට ගෙන යන තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය විය. දැන් නැවත ඉපදීමක් නැත.” භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළ සේක. දේශනාකොට සුගතවූ ශාස්තෲන් වහන්සේ ඉන්පසු මෙය දේශනා කළ සේක
(1) “ශීලයද, සමාධියද, ප්‍රඥාවද, ලෝකෝත්තර මිදිමයයි කියන ලද අර්හත් ඵලයද යන මේ ධර්මයෝ යශස් ඇත්තාවූ ගෞතමයන් විසින් අවබෝධ කරණ ලද්දාහුය.
(2) “මෙසේ බුද්‍ධ තෙම විශිෂ්ට ඥානයෙන් මනාකොට දැන භික්‍ෂූන්ට ධර්මය දේශනා කළ සේක. සසර දුක් කෙළවර කළාවූ, පසැස් ඇත්තාවූ ශාස්තෘ තෙම ක්ලේශ පරිනිර්වාණයෙන් නිවුන සේක.”
|
| 3. නගරොපමසුත්තං | 3. පච්චන්ත නගරෝපම සූත්‍රය |
|
67
‘‘යතො
‘‘කතමෙහි සත්තහි නගරපරික්ඛාරෙහි සුපරික්ඛතං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ එසිකා හොති ගම්භීරනෙමා
(ගම්භීරනෙමි (ක.)) සුනිඛාතා අචලා අසම්පවෙධී
(අසම්පවෙධි (සී. ස්‍යා.)). ඉමිනා පඨමෙන නගරපරික්ඛාරෙන සුපරික්ඛතං හොති රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං අබ්භන්තරානං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ පරිඛා හොති ගම්භීරා චෙව විත්ථතා ච. ඉමිනා දුතියෙන නගරපරික්ඛාරෙන සුපරික්ඛතං හොති රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය.
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං ආවුධං සන්නිචිතං හොති සලාකඤ්චෙව
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුබලකායො පටිවසති, සෙය්‍යථිදං - හත්ථාරොහා අස්සාරොහා රථිකා ධනුග්ගහා චෙලකා චලකා පිණ්ඩදායකා උග්ගා රාජපුත්තා පක්ඛන්දිනො මහානාගා සූරා චම්මයොධිනො දාසකපුත්තා. ඉමිනා පඤ්චමෙන නගරපරික්ඛාරෙන සුපරික්ඛතං හොති රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ දොවාරිකො හොති පණ්ඩිතො බ්‍යත්තො මෙධාවී අඤ්ඤාතානං නිවාරෙතා ඤාතානං පවෙසෙතා. ඉමිනා
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ පාකාරො හොති උච්චො චෙව විත්ථතො
‘‘කතමෙසං චතුන්නං ආහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී? ඉධ, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං තිණකට්ඨොදකං සන්නිචිතං හොති අබ්භන්තරානං රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය බාහිරානං පටිඝාතාය.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං සාලියවකං සන්නිචිතං හොති අබ්භන්තරානං රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය බාහිරානං පටිඝාතාය.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං තිලමුග්ගමාසාපරණ්ණං සන්නිචිතං හොති අබ්භන්තරානං රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය බාහිරානං පටිඝාතාය.
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං භෙසජ්ජං සන්නිචිතං හොති, සෙය්‍යථිදං
‘‘යතො ඛො, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං ඉමෙහි සත්තහි නගරපරික්ඛාරෙහි සුපරික්ඛතං හොති, ඉමෙසඤ්ච චතුන්නං ආහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං අකරණීයං බාහිරෙහි පච්චත්ථිකෙහි පච්චාමිත්තෙහි. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යතො අරියසාවකො සත්තහි සද්ධම්මෙහි සමන්නාගතො හොති, චතුන්නඤ්ච ඣානානං
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ එසිකා හොති ගම්භීරනෙමා සුනිඛාතා අචලා අසම්පවෙධී අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො සද්ධො හොති, සද්දහති තථාගතස්ස බොධිං ‘ඉතිපි සො...පෙ.... බුද්ධො භගවා’ති. සද්ධෙසිකො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො අකුසලං පජහති, කුසලං භාවෙති; සාවජ්ජං පජහති, අනවජ්ජං භාවෙති; සුද්ධං අත්තානං පරිහරති. ඉමිනා පඨමෙන සද්ධම්මෙන සමන්නාගතො හොති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ පරික්ඛා හොති ගම්භීරා චෙව විත්ථතා ච අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො හිරීමා හොති, හිරීයති කායදුච්චරිතෙන වචීදුච්චරිතෙන මනොදුච්චරිතෙන, හිරීයති පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං සමාපත්තියා. හිරීපරික්ඛො ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො අකුසලං පජහති, කුසලං භාවෙති; සාවජ්ජං පජහති, අනවජ්ජං භාවෙති; සුද්ධං අත්තානං පරිහරති. ඉමිනා දුතියෙන සද්ධම්මෙන සමන්නාගතො හොති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ අනුපරියායපථො හොති උච්චො චෙව විත්ථතො ච අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං ආවුධං සන්නිචිතං හොති සලාකඤ්චෙව ජෙවනිකඤ්ච අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො බහුස්සුතො හොති...පෙ.... දිට්ඨියා සුප්පටිවිද්ධා. සුතාවුධො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො අකුසලං
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුබලකායො පටිවසති, සෙය්‍යථිදං - හත්ථාරොහා අස්සාරොහා රථිකා ධනුග්ගහා චෙලකා චලකා පිණ්ඩදායකා උග්ගා රාජපුත්තා පක්ඛන්දිනො මහානාගා සූරා චම්මයොධිනො දාසකපුත්තා අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො ආරද්ධවීරියො විහරති අකුසලානං ධම්මානං පහානාය, කුසලානං ධම්මානං උපසම්පදාය, ථාමවා දළ්හපරක්කමො අනික්ඛිත්තධුරො කුසලෙසු ධම්මෙසු. වීරියබලකායො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො අකුසලං පජහති, කුසලං භාවෙති; සාවජ්ජං පජහති, අනවජ්ජං භාවෙති; සුද්ධං අත්තානං පරිහරති. ඉමිනා පඤ්චමෙන සද්ධම්මෙන සමන්නාගතො හොති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ දොවාරිකො හොති පණ්ඩිතො බ්‍යත්තො මෙධාවී අඤ්ඤාතානං නිවාරෙතා ඤාතානං පවෙසෙතා අබ්භන්තරානං ගුත්තියා බාහිරානං පටිඝාතාය
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ පාකාරො හොති උච්චො චෙව විත්ථතො ච
‘‘කතමෙසං
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං තිලමුග්ගමාසාපරණ්ණං සන්නිචිතං හොති අබ්භන්තරානං රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො පීතියා ච විරාගා...පෙ.... තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති අත්තනො රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය ඔක්කමනාය නිබ්බානස්ස.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො පච්චන්තිමෙ නගරෙ බහුං භෙසජ්ජං සන්නිචිතං හොති, සෙය්‍යථිදං - සප්පි නවනීතං තෙලං මධු ඵාණිතං ලොණං අබ්භන්තරානං රතියා අපරිතස්සාය ඵාසුවිහාරාය බාහිරානං පටිඝාතාය. එවමෙවං ඛො භික්ඛවෙ, අරියසාවකො සුඛස්ස ච පහානා
‘‘යතො
|
67
“මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි රජහුගේ පිටිසරබද නගරය සප්ත නගර ආරක්‍ෂාවලින් මනාකොට පිළියෙල කරණ ලද්දේ වේද, චතුර්විධ ආහාරයන්ගේ පහසුවෙන් ලැබීමද, මඳ උත්සාහයෙන් ලැබීමද, නිදුකින් ලැබීමද සිදුවේද, මහණෙනි, රජහුගේ ප්‍රත්‍යන්ත නගරයට, බාහිරවූ, පස මිතුරුවූ, සතුරන් විසින් කිසිවක් නොකට හැකියයි මෙය කියනු ලැබේ.
කවර සතකින්ද යත්, මහණෙනි, මෙහි රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි මනාකොට සිටුවන ලද ස්ථිරවූ, නොසෙල්වෙන ඉන්‍ද්‍රඛීලයක් (නුවර ඉම සවි වෙන කනුවක්) ඇත්තේ වෙයි. මේ පළමුවන නගරාරක්‍ෂාවෙන් (2) රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“මහණෙනි, නැවතද රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ගැඹුරුවූද, පළල්වූද, දිය අගල් කරණ ලද්දේ වෙයි. මේ දෙවන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි උස්වූද, පළල්වූද, වටේ යෑමට පාරවල් වෙයි. මේ තුන්වන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ලහපත්ද, ජෙවනිකද බොහෝ ආවුධද රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි. මේ සතරවන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි බොහෝ බල පිරිස වාසය කරයි. එනම්, ඇතුන් පිට නැගි පිරිස, අසුන් නැගි පිරිස, රිය නැගි, දුනු ගත්, වස්ත්‍ර සොළවන, ආහාර දෙන පිරිසද, උසස්වූ රාජ පුත්‍රයෝද, පණින්නාවූ මහා ඇත්තුද, ශූරවූ පැලුම්කරුවෝද, චර්ම යොධිහුද, දාසක පුත්‍රයෝද, යන මේ පස්වැනිවූ නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැති, නොහඳුනන්නවුන් වළක්වන, හඳුනන්නවුන් ඇතුල් කරණ දොරටු පාලයෙක් වෙයි. මේ සවන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි.
“නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි උස්වූද, පළල්වූද, වර්ණාලේප පිරියම් කරණ ලද්දාවුද, ප්‍රාකාරයක් වෙයි. මේ සත්වන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. මේ සප්ත නගරාරක්‍ෂාවලින් මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වේ.
කවර සතර ආහාරයකගේ පහසුවෙන් ලැබීම, මඳ උත්සාහයෙන් ලැබීම, නිදුකින් ලැබීම වේද, මහණෙනි, මෙහි රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි අභ්‍යන්තරිකයන්ගේ ඇල්ම පිණිස, පීඩා නොවීම පිණිස, පාසුවිහරණය පිණිස, පිටතින් පැමිණෙන්නන් දුරු කිරීම පිණිස බොහෝ තෘණ, දර, ජලය රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි.
(1) මහණෙනි, නැවතද රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි අභ්‍යන්තරිකයන්ගේ ඇල්ම පිණිස, පීඩා නොවීම පිණිස, පිටතින් පැමිණෙන්නන් දුරු කිරීම පිණිස (2) ඇල් වී, යව රැස් කරණ ලද්දේ වේ.
“මහණෙනි, නැවතද රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි අභ්‍යන්තරිකයන්ගේ ඇල්ම පිණිස, පීඩා නොවීම පිණිස, පිටතින් පැමිණෙන්නන් දුරු කිරීම පිණිස තල, මෑ, මුං හා පස්වරුවේ ආහාර රැස් කරණ ලද්දේ වේ. මහණෙනි, නැවතද රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි අභ්‍යන්තරිකයන්ගේ ඇල්ම පිණිස, පීඩා නොවීම පිණිස, පිටතින් පැමිණෙන්නන් දුරු කිරීම පිණිස බොහෝ බෙහෙත් රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි. එනම්, ගිතෙල්, වෙඬරු, තෙල්, මීපැනි, ලුණු යනාදියයි. මේ සතර ආහාරයන්ගේ පහසුවෙන් ලැබීමද, මඳ උත්සාහයෙන් ලැබීමද, නිදුකින් ලැබීමද වෙයි. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි, රජුගේ පිටිසරබද නගරය මේ සප්ත නගරාරක්‍ෂාවලින් මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයිද, මේ සතර ආහාරයන්ගේ පහසුවෙන් ලැබීම, මඳ උත්සාහයෙන් ලැබීම, නිදුකින් ලැබීම සිදු වෙයි. මහණෙනි, රජුගේ පිටිසරබද නගරයට බාහිරවූ සතුරන් විසින්, පස මිතුරන් විසින් කළ යුත්තක් නැතැයි මෙය කියයි.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම යම් හෙයකින් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සප්ත ධර්‍මයකින් යුක්තවුයේ වේද, (හෙතෙම) උසස් චෛතසිකවූ, මේ ආත්ම භාවයෙහිම සුඛ විහරණ ඇති සතර ධ්‍යානයන් පහසුවෙන් ලබන්නේ වෙයි. මඳ උත්සාහයෙන් ලබන්නේ වෙයි. නිදුකින් ලබන්නේ වෙයි. මහණෙනි, මේ තෙම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයයි කියනු ලැබේ. පාපීවූ මාරයා විසින් කළ යුත්තක් නැත. කවර ධර්ම සතකින් යුක්තවුයේද යත්?
“මහණෙනි, යම් සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාව පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන අයගේ වැළැක්වීම පිණිසද, ගැඹුරුකොට යට කරණ ලද ස්ථිරවූ නොසෙල්වෙන ඉන්‍ද්‍රඛීලයක් වේද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම තථාගතයන් වහන්සේ ගේ සර්‍වඥතාඥානය ගැන (2) ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අර්හත්ය, සම්‍යක් සම්බුද්ධය, අෂ්ටවිද්‍යා, පසළොස් චරණ ධර්මයන්ගෙන් යුක්තය. සුගතය, ලෝකවිදූය, පුරුෂයන් හිත්මවන උතුම් රියැදුරෙක, දෙවි මිනිසුන්ගේ ශාස්තෘය, චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය අවබෝධ කළ සේකැයි (3) ශ්රද්ධාව ඇත්තේ වේද, අදහාද, එබඳු ශ්රද්ධාව ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරුකරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදුවූ ආත්ම භාවයක් පරිහරණය කරයි. මේ පළමුවන සද්ධර්මයෙන් යුක්තවූයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම් සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත ආරක්‍ෂාව පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන අයගේ වැළැක්වීම පිණිසද, ගැඹුරු වූද, පළල්වූද, දිය අගල් වේද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කාය දුශ්චරිතයෙන් ලජ්ජා ඇත්තේ ලජ්ජා වේද, වාග් දුශ්චරිතයෙන්, මනො දුශ්චරිතයෙන් ලජ්ජා වේද, ලාමකවූද අකුශල ධර්මයන්ගේ සංසිඳවීමෙන් ලජ්ජාවෙන් ආරක්‍ෂා කරන්නාවූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරු කරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදු ආත්ම භාවයක් වඩයි. මේ දෙවෙනි සද්ධර්මයෙන් යුක්තවුයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම් සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත වාසීන්ගේ ආරක්‍ෂාව පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන්නන්ගේ වැළැක්වීම පිණිසද, උස්වූද, පළල්වූද, වටේ යාමට පාරවල් වේද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම බිය ඇත්තේ බිය වේද, කාය දුශ්චරිතයෙන් බිය ඇත්තේ බිය වේද, වාග් දුශචරිතයෙන් බිය ඇත්තේ බිය වේද, මනො දුශචරිතයෙන් ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන්ගේ සංසිඳවීමෙන් පවට බිය නමැති මාර්‍ගය ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරුකරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදු ආත්ම භාවයක් පරිහරණය කරයි. මේ තුන්වෙනි සද්ධර්මයෙන් යුක්තවූයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම් සේ රජුගේ පිටිසර බද නගරයෙහි රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආයුධ රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම බහුශ්‍රුතවූයේ වේද, ශ්‍රුතධරවූයේ, රැස්කළ බොහෝ ඇසු පිරූ තැන් ඇත්තේ යම් ඒ ධර්මයෝ මුල යහපත්වූ, මැද යහපත්වූ, අග යහපත්වූ, අර්ත්‍ථ සහිතවූ, ව්‍යඤ්ජන සහිතවූ, සියල්ල පරිපූර්‍ණවූ, පරිශුද්ධවූ, බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව මනාකොට ප්‍රකාශ කරත්ද, එබඳුවූ ධර්මයෝ බොහෝකොට අසන ලද්දාහු වෙත්. දරණ ලද්දේ, වචනයෙන් පුරුදු කරණ ලද්දේ, සිතින් පරීක්‍ෂා කරණ ලද්දේ, සම්‍යක් දෘෂ්ටියෙන් ප්‍රතිවේධ කරණ ලද්දේ වේද, මහණෙනි, ශ්‍රුතායුධවූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරුකරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදු ආත්මභාවයක් පරිහරණය කරයි. මේ සතරවැනි සද්ධර්මයෙන් යුක්තවුයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම් සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි බොහෝ බල පිරිස වාසය කරයි. එනම්, ඇතුන් පිට නැගි පිරිස, අසුන් නැගි පිරිස, රිය නැගි, දුනු ගත්, වස්ත්‍ර සොළවන, ආහාර දෙන පිරිසද, උසස්වූ රාජ පුත්‍රයෝද, පණින්නාවූ මහා ඇත්තුද, ශූරවූ පැලුම්කරුවෝද, චර්ම යොධිහුද, දාසක පුත්‍රයෝද, යන මේ පස්වැනිවූ නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම පටන් ගන්නා ලද වීර්‍ය්‍ය ඇත්තේ, අකුශල ධර්මයන්ගේ ප්‍රහාණය පිණිස, කුශල ධර්මයන්ගේ වැඩීම පිණිස, උත්සාහ ඇත්තේ, දැඩි වීර්‍ය්‍ය ඇත්තේ, කුශල ධර්මයන්හි බහා නොතබන ලද බර ඇත්තේ වාසය කරයි. මහණෙනි, වීර්‍ය්‍ය බල කාය ඇත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරුකරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදු ආත්මභාවය පරිහරණය කරයි. මේ පස්වැනි සද්ධර්මයෙන් යුක්තවුයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම්සේ වනාහි රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැති, නොහඳුනන්නවුන් වළක්වන, හඳුනන්නවුන් ඇතුල් කරණ දොරටු පාලයෙක් වෙයි. මේ සවන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, එමෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම උතුම්වූ නුවණින් යුත් ස්මෘතියෙන් යුක්තවූයේ, කලකට පෙර කරණ ලද දේද, කලකට පෙර කියන ලද දේද සිහි කරන්නේ, අනුස්මරණය කරන්නේ, සිහි ඇත්තේ වේද,
“මහණෙනි, සිහිය නමැති දොරටු පාලයා ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරු කරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදුවූ ආත්ම භාවයක් වඩයි. මේ සවැනි සද්ධර්මයෙන් යුක්තවුයේ වෙයි.
“මහණෙනි, යම් සේ වනාහි රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි නැවතද මහණෙනි, රජහුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි උස්වූද, පළල්වූද, වර්ණාලේප පිරියම් කරණ ලද්දාවුද, ප්‍රාකාරයක් වෙයි. මේ සත්වන නගරාරක්‍ෂාවෙන් රජහුගේ පිටිසරබද නගරය අන්‍යයන්ගේ වැළැක්වීමෙන්ද, අභ්‍යන්තර ආරක්‍ෂාවෙන්ද, මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වෙයි. මේ සප්ත නගරාරක්‍ෂාවලින් මනාකොට ආරක්‍ෂා කරණ ලද්දේ වේ. මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම උදයත්‍ථගාමිණී ප්‍රඥාවෙන් යුක්තවූයේ මනාකොට දුක් කෙළවර කරන්නාවූ ආර්‍ය්‍යවූ තියුණු ප්‍රඥාවෙන් යුක්තවූයේ, ප්‍රඥාවත් වේද, මහණෙනි, නුවණ නමැති වර්ණාලේප පිරියම් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම අකුශලය දුරු කරයි. කුශලය වඩයි. වැරදි දේ දුරු කරයි. නිවැරදි දේ වඩයි. පිරිසිදුවූ ආත්මභාවයක් පරිහරණය කරයි. මේ සත්වැනිවූ සද්ධර්මයෙන් යුක්තවුයේ වෙයි.
“මේ ධර්ම සතින් යුක්තවුයේ වෙයි. මෙලොවම සැප විහරණ ඇති, උසස් චෛතසිකයන්ගෙන් යුත්, ධ්‍යාන සතර පහසුවෙන් ලබයි. මඳ උත්සාහයෙන් ලබයි. නිදුකින් ලබයි. මහණෙනි, රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත අයගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන අයගේ වැළැක්වීම පිණිසද, බොහෝ තෘණ, දර, දිය රැස් කරණ ලද්දේද, මහණෙනි, එමෙන්ම ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම තමන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, නිර්‍වාණයට බැසගැන්ම පිණිසද, කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව, විතර්‍ක සහිතවූ, විචාර සහිතවූ, විවේකයෙන් උපන් ප්‍රීති සැපය ඇති, ප්‍රථම ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, මේ සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත වාසීන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන්නන්ගේ වැළැක්වීම පිණිසද, (2) බොහෝ ඇල් හා යව රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි. එමෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම තමන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, නිවණට බැස ගැනීම පිණිසද, විතර්‍ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන්, ආධ්‍යාත්මයෙහි පැහැදීම ඇති, චිත්තයාගේ එකඟත්වය ඇති, විතර්‍ක රහිතවූ, විචාර රහිතවූ, ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ද්විතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, මේ සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත වාසීන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන්නන්ගේ වැළැක්වීම පිණිසද, තල, මෑ, මුං හා වෙනත් ආහාර රැස් කරණ ලද්දේ වේ. මහණෙනි, එමෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම තමන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, නිර්‍වාණයට බැස ගැන්ම පිණිසද, ප්‍රීතියගේ වෙන්වීමෙන් උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ වාසය කරයි. සිහි ඇත්තේ, මනා දැනීම ඇත්තේ, කයින් සැපතද විඳියි. යමකට ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, සැප විහාරීයයි ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා කියද්ද, ඒ තෘතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, මේ සේ රජුගේ පිටිසරබද නගරයෙහි ඇතුළත වාසීන්ගේ ඇල්ම පිණිසද, පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, පිටතින් පැමිණෙන්නන්ගේ වැළැක්වීම පිණිසද, බොහෝ බෙහෙත් රැස් කරණ ලද්දේ වෙයි. එනම්, ගිතෙල්, වෙඬරු, තෙල්, මීපැණි, ලුණු (යනාදියයි) මහණෙනි, එමෙන්ම, ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම පීඩා නොවීම පිණිසද, ඵාසු විහරණය පිණිසද, නිර්‍වාණයට බැස ගැන්ම පිණිසද, සුඛයාගේ ප්‍රහාණයෙන්ද, දුක්ඛයාගේ ප්‍රහාණයෙන්ද, සොමනස්ස, දොමනස්සයන්ගේ ප්‍රහාණයෙන් පෙරම අදුක්ඛවු, අසුඛවූ, උපෙක්‍ෂා ස්මෘති යන මෙයින් පිරිසිදුවූ, චතුර්ථ ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. මේ චෛතසිකයන්ගේ උසස් බව ඇති, මෙලොව සැප විහරණ ඇති, මේ සතර ධ්‍යානයන්ගේ පහසුවෙන් ලැබීම වෙයි. මඳ උත්සාහයෙන් ලැබීම වෙයි. නිදුකින් ලැබීම වෙයි. මහණෙනි, මේ ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම, මහණෙනි, මේ තෙම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයයි කියයි. පාපීවූ මාරයා විසින් කිසිවක් නොකට හැකිය.”
|
| 4. ධම්මඤ්ඤූසුත්තං | 4. අහුණෙය්‍යසත්තඞ්ග සූත්‍රය |
|
68
‘‘සත්තහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ආහුනෙය්‍යො හොති
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මඤ්ඤූ හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මං ජානාති - සුත්තං ගෙය්‍යං වෙය්‍යාකරණං ගාථං උදානං ඉතිවුත්තකං ජාතකං අබ්භුතධම්මං වෙදල්ලං. නො චෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මං ජානෙය්‍ය - සුත්තං ගෙය්‍යං...පෙ.... අබ්භුතධම්මං වෙදල්ලං, නයිධ ‘ධම්මඤ්ඤූ’ති වුච්චෙය්‍ය. යස්මා ච ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මං ජානාති - සුත්තං ගෙය්‍යං...පෙ.... අබ්භුතධම්මං වෙදල්ලං, තස්මා ‘ධම්මඤ්ඤූ’ති වුච්චති. ඉති ධම්මඤ්ඤූ.
‘‘අත්ථඤ්ඤූ ච කථං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු තස්ස තස්සෙව භාසිතස්ස අත්ථං ජානාති - ‘අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථො, අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථො’ති. නො චෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු තස්ස තස්සෙව භාසිතස්ස අත්ථං ජානෙය්‍ය - ‘අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථො, අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථො’ති, නයිධ ‘අත්ථඤ්ඤූ’ති වුච්චෙය්‍ය. යස්මා ච ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු තස්ස තස්සෙව භාසිතස්ස අත්ථං ජානාති - ‘අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථො, අයං
‘‘අත්තඤ්ඤූ
‘‘මත්තඤ්ඤූ
‘‘කාලඤ්ඤූ ච කථං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු, කාලං ජානාති - ‘අයං කාලො උද්දෙසස්ස, අයං කාලො පරිපුච්ඡාය, අයං කාලො යොගස්ස, අයං කාලො පටිසල්ලානස්සා’ති. නො චෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කාලං ජානෙය්‍ය - ‘අයං කාලො උද්දෙසස්ස, අයං කාලො පරිපුච්ඡාය, අයං කාලො යොගස්ස, අයං කාලො පටිසල්ලානස්සා’ති, නයිධ ‘කාලඤ්ඤූ’ති වුච්චෙය්‍ය. යස්මා ච ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කාලං ජානාති - ‘අයං කාලො උද්දෙසස්ස, අයං කාලො පරිපුච්ඡාය, අයං කාලො යොගස්ස, අයං කාලො පටිසල්ලානස්සා’ති, තස්මා ‘කාලඤ්ඤූ’ති වුච්චති. ඉති ධම්මඤ්ඤූ, අත්ථඤ්ඤූ, අත්තඤ්ඤූ, මත්තඤ්ඤූ, කාලඤ්ඤූ.
‘‘පරිසඤ්ඤූ ච කථං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පරිසං ජානාති - ‘අයං ඛත්තියපරිසා, අයං බ්‍රාහ්මණපරිසා, අයං ගහපතිපරිසා, අයං සමණපරිසා. තත්ථ එවං උපසඞ්කමිතබ්බං, එවං
‘‘පුග්ගලපරොපරඤ්ඤූ ච කථං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො
(සබ්බත්ථපි ඉධ ආරම්භෙ ‘‘භික්ඛුනො’’ ත්වෙව දිස්සති) ද්වයෙන පුග්ගලා විදිතා හොන්ති. ද්වෙ පුග්ගලා - එකො අරියානං දස්සනකාමො, එකො අරියානං න දස්සනකාමො. ය්වායං පුග්ගලො අරියානං න දස්සනකාමො
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා අරියානං දස්සනකාමා - එකො සද්ධම්මං සොතුකාමො, එකො සද්ධම්මං න සොතුකාමො. ය්වායං පුග්ගලො සද්ධම්මං න සොතුකාමො, එවං සො තෙනඞ්ගෙන ගාරය්හො. ය්වායං පුග්ගලො සද්ධම්මං සොතුකාමො, එවං සො තෙනඞ්ගෙන පාසංසො.
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා සද්ධම්මං සොතුකාමා - එකො ඔහිතසොතො ධම්මං සුණාති, එකො අනොහිතසොතො ධම්මං සුණාති. ය්වායං පුග්ගලො අනොහිතසොතො ධම්මං සුණාති, එවං සො තෙනඞ්ගෙන ගාරය්හො. ය්වායං පුග්ගලො ඔහිතසොතො
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා ඔහිතසොතා ධම්මං සුණන්ති
(සුණන්තා (ක.)) - එකො සුත්වා ධම්මං ධාරෙති, එකො සුත්වා ධම්මං න ධාරෙති. ය්වායං පුග්ගලො සුත්වා න ධම්මං
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා සුත්වා ධම්මං ධාරෙන්ති
(ධාරෙන්තා (ක.)) - එකො ධාතානං
(ධතානං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)) ධම්මානං අත්ථං උපපරික්ඛති, එකො ධාතානං ධම්මානං අත්ථං න උපපරික්ඛති. ය්වායං පුග්ගලො ධාතානං ධම්මානං අත්ථං න උපපරික්ඛති, එවං සො තෙනඞ්ගෙන ගාරය්හො. ය්වායං පුග්ගලො ධාතානං ධම්මානං අත්ථං උපපරික්ඛති, එවං සො තෙනඞ්ගෙන පාසංසො.
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා ධාතානං ධම්මානං අත්ථං උපපරික්ඛන්ති
(උපපරික්ඛන්තා (ක.)) - එකො අත්ථමඤ්ඤාය ධම්මමඤ්ඤාය ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නො, එකො අත්ථමඤ්ඤාය ධම්මමඤ්ඤාය න ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නො. ය්වායං පුග්ගලො අත්ථමඤ්ඤාය
‘‘ද්වෙ පුග්ගලා අත්ථමඤ්ඤාය ධම්මමඤ්ඤාය ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නා - එකො අත්තහිතාය පටිපන්නො නො පරහිතාය, එකො අත්තහිතාය ච පටිපන්නො
|
68
“මහණෙනි, ධර්ම සතකින් යුත් භික්‍ෂුව පූජාවට යෝග්‍ය වේ. මහානාමය, නැවතද ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම (2) භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා යහපත්ව පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා ඇද නැතිව පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා ආර්‍ය්‍ය අෂ්ඨාංගික මාර්‍ගයට පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා සතුටු සාමීචි කථාවට පිළිපන්නේය.යම් මේ පුරුෂ යුග සතරක් වෙත්ද, පුද්ගලයින් අට දෙනෙක් වෙත්ද, මේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා (3) දුරසිට ගෙනා දෙය පිළිගැනීමට සුදුසුය. ඈතට ගෙන යා යුතු දේ පිළිගැනීමට සුදුසුය. දන්දීමට සුදුසුය. දොහොත් මුදුන් දී වැඳීමට සුදුසුය. ලෝකයාගේ ශ්‍රේෂ්ඨ පින් කෙතයයි (4) සංඝයා සිහි කරයි. මහානාමය, යම් කාලයක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම සංඝයා සිහි කරයිද, ඒ කාලයෙහි ඔහුගේ සිත රාගයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. ද්වේෂයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. මෝහයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. ඒ කාලයේ ඔහුගේ සිත ඇද නැති බවට ගියේ වේ. මහානාමය, සංඝයා අරභයා ඇද නැති බවට ගිය සිත් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ප්‍රතිපදාවන්ගෙන් සතුට ලබයි. නව ලොකෝත්තර ධර්‍මයෙන් සතුට ලබයි. ධර්මය හා මිශ්‍රවූ ප්‍රමෝදය ලබයි. ප්‍රමෝද වූවහුට ප්‍රීතිය උපදියි. ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ ශරීරය බර ඇරෙයි. බර ඇරුනු ශරීරය ඇත්තා සැපක් විඳී. සැප ඇත්තාගේ සිත එකඟ වෙයි. මහානාමය, ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම විෂමවූ සත්ත්‍වයන් අතර සමව පවතිමින් වාසය කරයි. ක්‍රොධ සහිත සත්ත්‍වයන් අතර ක්‍රොධ නැතිව වාසය කරයි. ධර්ම නැමැති සැඩපහරට බැස්සේ සංඝයා අරමුණුකොට ඇති සිහිය වඩයි.
“කවර සතකින්ද යත්? මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම ධර්මය දන්නේ වේද, අර්ත්‍ථය දන්නේ වේද, තමා දන්නේද, ප්‍රමාණය දන්නේද, කාලය දන්නේද, පිරිස දන්නේද, උතුම් පුද්ගලයන් දන්නේද, (යන කරුණු සතයි.)
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්‍ෂුව ධර්මය දන්නේ වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම ධර්මය දන්නේ, සූත්‍රය, ගෙය්‍යය, වෙය්‍යාකරණය, ගාථාය, උදානය, ඉතිවුත්තකය, අද්භූත ධර්මය, වෙදල්ලය, (2) දනීද, හෙතෙම ධර්මය දන්නේ වේ. මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්‍ෂුව ධර්මය දන්නේ වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම ධර්මය දන්නේ, සූත්‍රය, ගෙය්‍යය, වෙය්‍යාකරණය, ගාථාය, උදානය, ඉතිවුත්තකය, අද්භූත ධර්මය, වෙදල්ලය, නොදන්නේ නම් මේ ශාසනයෙහි ධර්මය නොදන්නේ වේ. මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්‍ෂුව ධර්මය දන්නේ වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙම ධර්මය දන්නේ, සූත්‍රය, ගෙය්‍යය, වෙය්‍යාකරණය, ගාථාය, උදානය, ඉතිවුත්තකය, අද්භූත ධර්මය, වෙදල්ලය, දන්නේද, එහෙයින් මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව ධර්මය දන්නේ වේ. (ධර්මය දන්නා තැනැත්තා මෙසේය.)
“අර්ත්‍ථය දන්නා තැනැත්තේද කෙසේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි (2) භික්‍ෂුව ඒ ඒ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය මේ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය මේ වෙයි. මේ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය මේ වේ යයි දනී.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ නොදන්නේද, අර්ත්‍ථය දන්නේයයි නොකියන්නේය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්‍ෂුව මේ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය මේය. මේ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය මේ යයි ඒ ඒ භාෂිතයාගේ අර්ත්‍ථය දනීද, එහෙයින් අර්ත්‍ථය දන්නේයයි කියයි. (ධර්මය දන්නා තැනැත්තේද, අර්ත්‍ථය දන්නා තැනැත්තේද මෙසේය.)
“තමා දන්නේ කෙසේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව (2) ශ්‍රද්ධාවෙන්ද, ශීලයෙන්ද, ශ්‍රුතයෙන්ද, ත්‍යාගයෙන්ද, ප්‍රඥාවෙන්ද, ප්‍රතිභානයෙන්ද, මෙපමණකින් යුක්ත වීමයි. (3) තමා දනීද, එහෙයින් තමා දන්නේයයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, ශ්‍රද්ධාවෙන්ද, ශීලයෙන්ද, ශ්‍රුතයෙන්ද, ත්‍යාගයෙන්ද, ප්‍රඥාවෙන්ද, ප්‍රතිභානයෙන්ද, මෙපමණකින් යුක්ත වීමයි. නොදන්නේද, තමා දන්නේයයි නොකියන්නේය. (ධර්මය දන්නා තැනැත්තේද, අර්ත්‍ථය දන්නා තැනැත්තේද, තමා දන්නා තැනැත්තේද මෙසේය.)
“ප්‍රමාණය දන්නා තැනැත්තේ කෙසේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව (2) සිවුරු, පිණ්ඩාහාර, සෙනසුන්, ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර පිළිගැනීමේ ප්‍රමාණය (3) දනීද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුව සිවුරු, පිණ්ඩාහාර, සෙනසුන්, ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර පිළිගැනීමේ ප්‍රමාණය නොදන්නේද, මේ ශාසනයෙහි ප්‍රමාණය දන්නායයි නොකියන්නේය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්‍ෂුව ‘සිවුරු, පිණ්ඩාහාර, සෙනසුන්, ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර පිළිගැනීමේ ප්‍රමාණය දන්නේද, එහෙයින් ප්‍රමාණය දන්නායයි කියනු ලැබේ. (ධර්මය දන්නා, අර්ත්‍ථය දන්නා, තමා දන්නා, ප්‍රමාණය දන්නාද මෙසේය.)
“කාලය දන්නා කෙසේ වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව (2) උදෙසීමට, (ඉගෙනීමට) මේ කාලය වේ. ප්‍රශ්න කිරීමට මේ කාලය වේ. භාවනාවට මේ කාලය වේ. විවේක වාසයට මේ කාලය වේ යයි (3) කාලය දනීද, ඉදින් භික්‍ෂුව උදෙසීමට, (ඉගෙනීමට) මේ කාලය වේ. ප්‍රශ්න කිරීමට මේ කාලය වේ. භාවනාවට මේ කාලය වේ. විවේක වාසයට මේ කාලය වේ යයි නොදන්නේද, මේ ශාසනයෙහි කාලය දන්නායයි නොකියන්නේය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්‍ෂුව උදෙසීමට, (ඉගෙනීමට) මේ කාලය වේ. ප්‍රශ්න කිරීමට මේ කාලය වේ. භාවනාවට මේ කාලය වේ. විවේක වාසයට මේ කාලය වේ යයි දනීද, එහෙයින් මේ කාලය දන්නායයි කියනු ලැබේ. ධර්මය දන්නා, අර්ත්‍ථය දන්නා, තමා දන්නා, ප්‍රමාණය දන්නා කාලය දන්නාද මෙසේවේ.
“පිරිස ගැන දන්නා කෙසේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව (2) මේ ක්‍ෂත්‍රිය පිරිසය, මේ බ්‍රාහ්මණ පිරිසය, මේ ගෘහපති පිරිසය, මේ ශ්‍රමණ පිරිසය. එහි මෙසේ එළඹිය යුතුයි. මෙසේ සිටිය යුතුයි. මෙසේ (කටයුතු) කළ යුතුය. මෙසේ හිඳගත යුතුය. මෙසේ කථා කළ යුතුය. මෙසේ කථා නොකළ යුතුයයි (3) පිරිස ගැන දන්නේද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව මේ ක්‍ෂත්‍රිය පිරිසය, මේ බ්‍රාහ්මණ පිරිසය, මේ ගෘහපති පිරිසය, මේ ශ්‍රමණ පිරිසය. එහි මෙසේ එළඹිය යුතුයි. මෙසේ සිටිය යුතුයි. මෙසේ (කටයුතු) කළ යුතුය. මෙසේ හිඳගත යුතුය. මෙසේ කථා කළ යුතුය. මෙසේ කථා නොකළ යුතුයයි පිරිස ගැන නොදන්නේ නම් මේ ශාසනයෙහි පිරිස ගැන දන්නායයි නොකියනු ලැබේ. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්‍ෂුව මේ ක්‍ෂත්‍රිය පිරිසය, මේ බ්‍රාහ්මණ පිරිසය, මේ ගෘහපති පිරිසය, මේ ශ්‍රමණ පිරිසය. එහි මෙසේ එළඹිය යුතුයි. මෙසේ සිටිය යුතුයි. මෙසේ (කටයුතු) කළ යුතුය. මෙසේ හිඳගත යුතුය. මෙසේ කථා කළ යුතුය. මෙසේ කථා නොකළ යුතුයයි එහෙයින් වනාහි පිරිස දන්නායයි කියනු ලැබේ. (ධර්මය දන්නා, අර්ත්‍ථය දන්නා, තමා දන්නා, ප්‍රමාණය දන්නා, කාලය දන්නා පිරිස දන්නාද මෙසේය.)
“උතුම් පුද්ගලයන් දන්නා කවරෙක් වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව විසින් කරුණු දෙකකින් පුද්ගලයෝ දැනගන්නා ලද්දාහු වෙත්. එක් පුද්ගලයෙක් ආර්‍ය්‍ය යන් වහන්සේලා දකිණු කැමතිවේද, එක් පුද්ගලයෙක් ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා නොදකිනු කැමතිවේද මේ පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙකි. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා නොදකිනු කැමති වේද. මෙසේ හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා දකිණු කැමති වේද, මෙසේ හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලා දකිණු කැමති පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙකි. එක් පුද්ගලයෙක් සද්ධර්‍ම ශ්‍රවණයට කැමති වෙයි. එක් පුද්ගලයෙක් සද්ධර්‍ම ශ්‍රවණයට අකමැති වෙයි. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් සද්ධර්‍ම ශ්‍රවණයට අකමැති වේද, මෙසේ හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් බණ අසනු කැමතිවේද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුයි.
“බණ අසන පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙක් වෙති. එක් පුද්ගලයෙක් කන් නමා බණ අසයි. එක් පුද්ගලයෙක් කන් නොනමා බණ අසයි. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් කන් නොනමා බණ අසාද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් කන් නමා බණ අසාද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙක් කන් නමා බණ අසති. එක් පුද්ගලයෙක් අසා (සිතේ) දරාගනියි. එක් පුද්ගලයෙක් අසා (සිතේ) දරා නොගනියි. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් බණ අසා සිතේ දරා නොගනීද, මෙසේ හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් බණ අසා සිතේ දරාගනීද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙක් බණ අසා සිතේ දරා ගනිත්. එක් පුද්ගලයෙක් දරණ ලද ධර්මයන්ගේ අර්ත්‍ථය පරීක්‍ෂාකර බලයි. එක් පුද්ගලයෙක් දරණ ලද ධර්මයන්ගේ අර්ත්‍ථය පරීක්‍ෂාකර නොබලයි. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් දරණ ලද ධර්මයන්ගේ අර්ත්‍ථය පරීක්‍ෂාකර නොබලයිද, මෙසේ හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් දරණ ලද ධර්මයන්ගේ අර්ත්‍ථය පරීක්‍ෂාකර බලයිද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“පුද්ගලයෝ දෙදෙනක් දරණ ලද ධර්මයන්ගේ අර්ත්‍ථ පරීක්‍ෂාකර බලත්. එක් පුද්ගලයෙක් අර්ත්‍ථය දැන, ධර්මය දැන, ධර්‍මානුධර්‍ම ප්‍රතිපන්න වුයේ වෙයි. එක් පුද්ගලයෙක් අර්ත්‍ථය නොමදැන, ධර්මය නොමදැන, ධර්‍මානුධර්‍ම ප්‍රතිපන්න වුයේ වෙයි. එක් පුද්ගලයෙක් අර්ත්‍ථය නොමදැන, ධර්මය නොමදැන, ධර්‍මානුධර්‍ම ප්‍රතිපන්න වුයේද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් අර්ත්‍ථය දැන, ධර්මය දැන, ධර්‍මානුධර්‍ම ප්‍රතිපන්න වුයේද, හෙතෙම ඒ ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“පුද්ගලයෝ දෙදෙනෙක් අර්ත්‍ථය දැන, ධර්මය දැන ධර්‍මානුධර්‍ම ප්‍රතිපන්න වෙති. එක් පුද්ගලයෙක් තමාගේ හිත පිණිස පිළිපන්නේ අනුන්ගේ හිත පිණිස පිළිපන්නේ නොවේ.
“එක් පුද්ගලයෙක් තමාගේ හිත පිණිසද, අනුන්ගේ හිත පිණිසද පිළිපන්නේ වේ. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් තමාගේ හිත පිණිස පිළිපන්නේ අනුන්ගේ හිත පිණිස පිළිනොපන්නේ වේද, මෙසේ හෙතෙම ඒ කාරණයෙන් නින්දා කටයුතුය. යම් ඒ පුද්ගලයෙක් තමාගේ හිත පිණිසද, අනුන්ගේ හිත පිණිසද පිළිපන්නේ වේද, හෙතෙම ඒ කාරණයෙන් ප්‍රශංසා කටයුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුව විසින් කරුණු දෙකකින් පුද්ගලයෝ හැඳින ගන්නා ලද්දාහු වෙති. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුව යහපත් පුද්ගලයන් ඇඳින ගන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, ධර්ම සතකින් යුත් භික්‍ෂුව පූජාවට යෝග්‍ය වේ. මහානාමය, නැවතද ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම (2) භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා යහපත්ව පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා ඇද නැතිව පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා ආර්‍ය්‍ය අෂ්ඨාංගික මාර්‍ගයට පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා සතුටු සාමීචි කථාවට පිළිපන්නේය.යම් මේ පුරුෂ යුග සතරක් වෙත්ද, පුද්ගලයින් අට දෙනෙක් වෙත්ද, මේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සංඝයා (3) දුරසිට ගෙනා දෙය පිළිගැනීමට සුදුසුය. ඈතට ගෙන යා යුතු දේ පිළිගැනීමට සුදුසුය. දන්දීමට සුදුසුය. දොහොත් මුදුන් දී වැඳීමට සුදුසුය. ලෝකයාගේ ශ්‍රේෂ්ඨ පින් කෙතයයි (4) සංඝයා සිහි කරයි. මහානාමය, යම් කාලයක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම සංඝයා සිහි කරයිද, ඒ කාලයෙහි ඔහුගේ සිත රාගයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. ද්වේෂයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. මෝහයෙන් මැඩ පැවැත්වූයේ නොවේ. ඒ කාලයේ ඔහුගේ සිත ඇද නැති බවට ගියේ වේ. මහානාමය, සංඝයා අරභයා ඇද නැති බවට ගිය සිත් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ප්‍රතිපදාවන්ගෙන් සතුට ලබයි. නව ලොකෝත්තර ධර්‍මයෙන් සතුට ලබයි. ධර්මය හා මිශ්‍රවූ ප්‍රමෝදය ලබයි. ප්‍රමෝද වූවහුට ප්‍රීතිය උපදියි. ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ ශරීරය බර ඇරෙයි. බර ඇරුනු ශරීරය ඇත්තා සැපක් විඳී. සැප ඇත්තාගේ සිත එකඟ වෙයි. මහානාමය, ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම විෂමවූ සත්ත්‍වයන් අතර සමව පවතිමින් වාසය කරයි. ක්‍රොධ සහිත සත්ත්‍වයන් අතර ක්‍රොධ නැතිව වාසය කරයි. ධර්ම නැමැති සැඩපහරට බැස්සේ සංඝයා අරමුණුකොට ඇති සිහිය වඩයි.
|
| 5. පාරිච්ඡත්තකසුත්තං | 5. පාරිච්ඡත්තකොපම සූත්‍රය |
|
69
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො පණ්ඩුපලාසො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්මිං සමයෙ හොන්ති - ‘පණ්ඩුපලාසො දානි පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො නචිරස්සෙව දානි පන්නපලාසො භවිස්සතී’’’ති.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො පන්නපලාසො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්මිං සමයෙ හොන්ති - ‘පන්නපලාසො දානි පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො නචිරස්සෙව දානි ජාලකජාතො භවිස්සතී’’’ති.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො ජාලකජාතො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්මිං සමයෙ හොන්ති - ‘ජාලකජාතො දානි පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො නචිරස්සෙව දානි ඛාරකජාතො භවිස්සතී’’’ති.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො ඛාරකජාතො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්මිං සමයෙ හොන්ති - ‘ඛාරකජාතො දානි පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො නචිරස්සෙව දානි කුටුමලකජාතො
(කුඩුමලකජාතො (සී. ස්‍යා. පී.)) භවිස්සතී’’’ති.
‘‘යස්මිං
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො කොරකජාතො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්මිං සමයෙ හොන්ති - ‘කොරකජාතො දානි පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො නචිරස්සෙව දානි සබ්බඵාලිඵුල්ලො
(සබ්බපාලිඵුල්ලො (සී. පී.)) භවිස්සතී’’’ති.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො සබ්බඵාලිඵුල්ලො හොති, අත්තමනා, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා පාරිච්ඡත්තකස්ස කොවිළාරස්ස මූලෙ දිබ්බෙ චත්තාරො මාසෙ පඤ්චහි කාමගුණෙහි සමප්පිතා සමඞ්ගීභූතා පරිචාරෙන්ති.
‘‘සබ්බඵාලිඵුල්ලස්ස ඛො පන, භික්ඛවෙ, පාරිච්ඡත්තකස්ස කොවිළාරස්ස සමන්තා පඤ්ඤාසයොජනානි ආභාය ඵුටං හොති, අනුවාතං යොජනසතං ගන්ධො ගච්ඡති, අයමානුභාවො පාරිච්ඡත්තකස්ස කොවිළාරස්ස.
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යස්මිං සමයෙ අරියසාවකො අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජාය චෙතෙති, පණ්ඩුපලාසො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො තස්මිං සමයෙ හොති දෙවානංව තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ අරියසාවකො කෙසමස්සුං ඔහාරෙත්වා කාසායානි වත්ථානි අච්ඡාදෙත්වා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතො හොති, පන්නපලාසො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො තස්මිං සමයෙ හොති දෙවානංව තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ අරියසාවකො විවිච්චෙව කාමෙහි...පෙ.... පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති, ජාලකජාතො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො තස්මිං සමයෙ හොති දෙවානංව තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො.
‘‘යස්මිං
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ අරියසාවකො සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා...පෙ.... චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති, කොරකජාතො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො තස්මිං සමයෙ හොති දෙවානංව තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො.
‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ අරියසාවකො ආසවානං ඛයා...පෙ.... සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති, සබ්බඵාලිඵුල්ලො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො තස්මිං සමයෙ හොති දෙවානංව තාවතිංසානං පාරිච්ඡත්තකො කොවිළාරො.
‘‘තස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ භුම්මා දෙවා සද්දමනුස්සාවෙන්ති - ‘එසො ඉත්ථන්නාමො ආයස්මා ඉත්ථන්නාමස්ස ආයස්මතො සද්ධිවිහාරිකො අමුකම්හා ගාමා වා නිගමා වා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතො ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරතී’ති. භුම්මානං දෙවානං සද්දං සුත්වා චාතුමහාරාජිකා දෙවා...පෙ.... තාවතිංසා දෙවා... යාමා දෙවා... තුසිතා දෙවා... නිම්මානරතී දෙවා... පරනිම්මිතවසවත්තී දෙවා... බ්‍රහ්මකායිකා දෙවා සද්දමනුස්සාවෙන්ති - ‘එසො ඉත්ථන්නාමො ආයස්මා ඉත්ථන්නාමස්ස ආයස්මතො සද්ධිවිහාරිකො අමුකම්හා ගාමා වා නිගමා වා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතො ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරතී’ති. ඉතිහ තෙන
|
69
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වු පරකතු රුක කොළ පඬුවන් පැහැ වෙයි. ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක කොළ පඬුවන් පැහැ වූයේය. කල් නොයවාම වැටුන කොළ ඇත්තේ වේයයි දෙවියෝ සතුටු වෙත්.
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වු පරකතු රුක වැටුණ කොළ ඇත්තේ වෙයිද, ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක වැටුණ කොළ ඇත්තේය. කල් නොයවාම දළුලන්නේයයි සතුටු වෙත්.
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක දළු ලෑවේද, කල් නොයවාම මැලැසි (කුඩා මල් මොට්ටු) ඇති වේයයි සතුටු වෙති. මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක පරසතු දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම් වූ පරසතු රුක මැලැසි (කුඩා මල් මොට්ටු) ඇතිවෙයි. ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක මැලැසි (කුඩා මල් මොට්ටු) ඇතිවිය. කල් නොයවාම මේරූ මල් මොට්ටු ඇති වන්නේයයි සතුටු වෙති.
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක මේරූ මල් මොට්ටු ඇතිවෙයි. ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක මේරූ මල් මොට්ටු ඇතිවිය. කල් නොයවාම තැනින් තැන පිපුණු මල් ඇතිවේයයි සතුටු වෙයි.
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක තැනින් තැන පිපුණු මල් ඇතිවෙයි. ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක තැනින් තැන පිපුණු මල් ඇතිවිය. කල් නොයවාම ගස මුළුල්ලේම මල් පිපෙන්නේයයි සතුටු වෙයි.
“මහණෙනි, යම් කිසි කලෙක තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක ගස මුළුල්ලේම මල් පිපෙයි. සතුටුවූ තවුතිසා දෙවියෝ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක්මුල දිව්‍යවූ සාර මාසයක් දිව්‍යවූ පඤ්චකාම ගුණයන්ගෙන් යෙදුනාහු යුක්තවූවාහු සැප විඳිත්. මහණෙනි, සියල්ල පිපුණාවූ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක හාත්පස පණස් යොදුනක් ප්‍රභාවෙන් ස්පර්‍ශ කරණ ලද්දේ වෙයි. වාතය අනුව යොදුන් සියයක් සුවඳ හමයි. කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක්හි මේ ආනුභාවයයි.
“මහණෙනි, එමෙන්ම යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ගෘහවාසයෙන් අනගාරිය නම්වූ පැවිද්දට සිත යොදයිද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඒ කාලයෙහි තවුතිසා දෙවියන්ගේ කොවිලාර නම්වූ පරසතු රුක කොළ පඬුවන් වූවාසේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දැලි රැවුල් අස්කොට සිවුරු පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම අනගාරිය නම්වූ ශාසනයෙහි පැවිදිවූයේ වේද, ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක කොළ ඇතිවූවාසේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, (මෙහි දුතිය පණ්ණාසකයේ 6 මහා වර්ගයේ 6 සූත්‍රයේ 6 ඡේදය යෙදිය යුතුයි.) ප්‍රථම ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙරේද, ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක දළු ලෑවාසේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම විතර්‍ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන්, (මෙහි දුතිය පණ්ණාසකයේ 6 මහා වර්ගයේ 6 සූත්‍රයේ 8 ඡේදය යෙදිය යුතුයි.) ද්විතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙරේද, ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක මැලැසි (කුඩා මල් මොට්ටු) ඇතිවූවා සේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ප්‍රීතියගේ විරාගයෙන් (මෙහි දුතිය පණ්ණාසකයේ 6 මහා වර්ගයේ 6 සූත්‍රයේ 11 (2) ඡේදය යෙදිය යුතුයි.) තෘතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වෙසේද, ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක මේරූ මල් මොට්ටු ඇතිවූවා සේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සැපය දුරු කිරීමෙන් (මෙහි දුතිය පණ්ණාසකයේ 6 මහා වර්ගයේ 6 සූත්‍රයේ 12 (2) ඡේදය යෙදිය යුතුයි.) චතුර්ථ ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙරේද, ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක තැනිත් තැන මල් පිපුණා සේ වෙයි.
“මහණෙනි,යම් කලෙක ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ආශ්‍රවයන්ගේ දුරු කිරීමෙන් අනාශ්‍රවවූ චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, මෙලොවම තෙමේ මනාකොට දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කොට එයට පැමිණ වාසය කරයි. ඒ කාලයෙහි දෙවියන්ගේ පරසතු රුක ගස මුළුල්ල මල් පිපුණා සේ වෙයි.
“මහණෙනි, ඒ කාලයෙහි භූමාටු දෙවියෝ (2) මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්.
“භූමාටු දෙවියන්ගේ ශබ්දය අසා චාතුර්මහාරාජික දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. චාතුර්මහාරාජික දෙවියන්ගේ ශබ්දය අසා තවුතිසා දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. තවුතිසා දෙවියන්ගේ හඬ අසා යාම දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. යාම දෙවියන්ගේ හඬ අසා තුසිත දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. තුසිත දෙවියන්ගේ හඬ අසා නිර්මානරතී දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. නිර්මානරතී දෙවියන්ගේ හඬ අසා පරනිර්මිත වසවර්ති දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. පරනිර්මිත වසවර්ති දෙවියන්ගේ හඬ අසා බ්‍රහ්මකායික දෙවියෝ මේ තෙම මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ, මෙනම් ඇති ආයුෂ්මතුන් වහන්සේ ලඟ හැසිරෙන භික්‍ෂූන් වහන්සේ අසවල් ගමින් හෝ නියම් ගමින් ගිහි ගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවුයේ, ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමෙන් ආශ්‍රව (කෙලෙස්) නැති චිත්ත විමුක්තියද, ප්‍රඥා විමුක්තියද, තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන මේ ආත්ම භාවයෙහිම තෙමේ මනාකොට දැන එයට පැමිණ වාසය කරන්නේය’ යි මහත්සේ හඬ නගත්. මෙසේ ඒක්‍ෂණයෙන් ඒ මොෙහොතින් බ්‍රහ්ම ලෝකය දක්වා ශබ්දය නැගී යයි. මේ ක්‍ෂීණාශ්‍රව භික්‍ෂූන් වහන්සේගේ ආනුභාවයයි.”
|
| 6. සක්කච්චසුත්තං | 6. සක්කාර ගරුකාර සූත්‍රය |
|
70
අථ
අථ ඛො ආයස්මතො සාරිපුත්තස්ස එතදහොසි - ‘‘ඉමෙ ඛො මෙ ධම්මා පරිසුද්ධා පරියොදාතා, යංනූනාහං ඉමෙ ධම්මෙ ගන්ත්වා
(ගහෙත්වා (ක.)) භගවතො ආරොචෙය්‍යං. එවං මෙ ඉමෙ ධම්මා පරිසුද්ධා චෙව භවිස්සන්ති පරිසුද්ධසඞ්ඛාතතරා ච. සෙය්‍යථාපි නාම පුරිසො සුවණ්ණනික්ඛං අධිගච්ඡෙය්‍ය පරිසුද්ධං පරියොදාතං. තස්ස එවමස්ස - ‘අයං ඛො මෙ සුවණ්ණනික්ඛො පරිසුද්ධො පරියොදාතො, යංනූනාහං ඉමං සුවණ්ණනික්ඛං ගන්ත්වා
(ගහෙත්වා (ක.)) කම්මාරානං දස්සෙය්‍යං. එවං මෙ අයං සුවණ්ණනික්ඛො සකම්මාරගතො පරිසුද්ධො චෙව භවිස්සති පරිසුද්ධසඞ්ඛාතතරො ච. එවමෙවං
(ඛො (ක.)) මෙ ඉමෙ ධම්මා පරිසුද්ධා පරියොදාතා, යංනූනාහං ඉමෙ ධම්මෙ ගන්ත්වා
(ගහෙත්වා (ක.)) භගවතො ආරොචෙය්‍යං. එවං මෙ ඉමෙ ධම්මා පරිසුද්ධා චෙව භවිස්සන්ති පරිසුද්ධසඞ්ඛාතතරා චා’’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා
‘‘ඉධ මය්හං, භන්තෙ, රහොගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස එවං චෙතසො පරිවිතක්කො උදපාදි - ‘කිං නු ඛො, භික්ඛු, සක්කත්වා ගරුං කත්වා උපනිස්සාය විහරන්තො අකුසලං පජහෙය්‍ය, කුසලං භාවෙය්‍යා’ති? අථ ඛො තස්ස මය්හං, භන්තෙ, එතදහොසි - ‘සත්ථාරං ඛො, භික්ඛු, සක්කත්වා ගරුං
‘‘සාධු සාධු, සාරිපුත්ත
එවං වුත්තෙ ආයස්මා සාරිපුත්තො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘ඉමස්ස ඛො අහං, භන්තෙ, භගවතා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස එවං විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාමි. සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙපි සො අගාරවො’’.
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙපි සො අගාරවො.
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය සගාරවො
‘‘සො
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය අගාරවො සමාධිස්මිං අගාරවො අප්පමාදෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය අගාරවො සමාධිස්මිං
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය අගාරවො සමාධිස්මිං අගාරවො අප්පමාදෙ අගාරවො පටිසන්ථාරෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො...පෙ.... අප්පමාදෙ අගාරවො පටිසන්ථාරෙපි සො අගාරවො.
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙ අගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙපි සො සගාරවො...පෙ.....
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො...පෙ.
‘‘සො වත, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙපි සගාරවො භවිස්සතීති ඨානමෙතං විජ්ජති. යො සො, භන්තෙ, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙපි සො සගාරවො...පෙ.....
‘‘සො
‘‘ඉමස්ස
‘‘සාධු සාධු, සාරිපුත්ත! සාධු ඛො ත්වං, සාරිපුත්ත, ඉමස්ස මයා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස එවං විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාසි. සො වත, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති...පෙ.... යො සො, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය අගාරවො සමාධිස්මිං අගාරවො අප්පමාදෙපි සො අගාරවො.
‘‘සො වත, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය අගාරවො සමාධිස්මිං අගාරවො අප්පමාදෙ අගාරවො පටිසන්ථාරෙ සගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි අගාරවො ධම්මෙ අගාරවො සඞ්ඝෙ අගාරවො සික්ඛාය
‘‘සො වත, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙ අගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති...පෙ.... යො සො, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙපි සො සගාරවො
‘‘සො වත, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො ධම්මෙ සගාරවො...පෙ.... අප්පමාදෙ සගාරවො පටිසන්ථාරෙ අගාරවො භවිස්සතීති නෙතං ඨානං විජ්ජති. යො සො, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො...පෙ.... අප්පමාදෙ සගාරවො පටිසන්ථාරෙපි සො සගාරවො.
‘‘සො
‘‘සො වත, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො...පෙ.... අප්පමාදෙ සගාරවො පටිසන්ථාරෙපි සො සගාරවො භවිස්සතීති ඨානමෙතං විජ්ජති. යො සො, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සත්ථරි සගාරවො...පෙ.... අප්පමාදෙ සගාරවො පටිසන්ථාරෙපි සො සගාරවො’’ති.
‘‘ඉමස්ස
|
70
“ඉක්බිති රහසිගතව විවේකයෙහි ඇළුනාවූ ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට මෙසේ සිතුවිල්ලක් පහළ විය. “භික්‍ෂුව කවරෙකුට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ඇසුරුකොට වාසය කරන්නේ, අකුසල් දුරු කරන්නේද, කුසල් වඩන්නේද? යනුවෙනි.
“ඉක්බිති ආයුෂ්මත්වූ ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට මේ අදහස විය. “භික්‍ෂුව ශාස්තෲන් වහන්සේට වනාහි (2) සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය ධර්‍මයට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය සඞ්ඝයාට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය ශික්‍ෂාවට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය සමාධියට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය අප්‍රමාදයට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය පිළිසඳරට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය යනුවෙනි.
“ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට මේ අදහස විය. (2) “මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුය, බබලන සුලුය. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ගොස් මේ ධර්මයන් කියන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙක” යනුවෙනි. මෙසේ මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුවූවෝ, ඉතාම පිරිසිදුවූවෝ වන්නාහ. යම්සේ පුරුෂයෙක් පිරිසිදුවූ, බබලන්නාවූ රන් කාසියක් ලබන්නේ නම් ඔහුට මේ අදහස වන්නේය. ‘මාගේ මේ රන් කාසිය පිරිසිදුය. බබලන සුලුය. මේ රන් කාසිය රන් කරුවකු වෙතට ගෙන ගියේ නම් පිරිසිදු වන්නේය. ඉතාම පිරිසිදු වන්නේය’ යනුවෙනි. එපරිද්දෙන්ම මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුය. බබලන සුලුය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ගොස් මේ ධර්මයන් ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් ඉතා යෙහෙක යනුවෙනි. එසේ කල්හි මේ ධර්මයෝ පිරිසිදු වූවෝ වන්නාහ. ඉතාම පිරිසිදුවූවෝ වන්නාහ.”
“ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ සවස් වේලෙහි විවේකයෙන් නැගිටියේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියහ. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත්පසෙක සිටියහ. එකත්පසෙක සිටියාවූ ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කළහ.
“ස්වාමීනි, රහසිගතව විවේකයෙහි ඇළුනාවූ මට මෙසේ සිතුවිල්ලක් පහළ විය. “භික්‍ෂුව කවරෙකුට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුසල් දුරු කරන්නේද, කුසල් වඩන්නේද?” යනුවෙනි. ඒ මට මේ අදහස විය. “භික්‍ෂුව ශාස්තෲන් වහන්සේට වනාහි සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ අකුසල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ඒ මට මේ අදහස විය. “මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුය, බබලන සුලුය. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ගොස් මේ ධර්මයන් කියන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙක” යනුවෙනි. මෙසේ මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුවූවෝ, ඉතාම පිරිසිදුවූවෝ වන්නාහ. යම්සේ පුරුෂයෙක් පිරිසිදුවූ, බබලන්නාවූ රන් කාසියක් ලබන්නේ නම් ඔහුට මේ අදහස වන්නේය. ‘මාගේ මේ රන් කාසිය පිරිසිදුය. බබලන සුලුය. මේ රන් කාසිය රන් කරුවකු වෙතට ගෙන ගියේ නම් පිරිසිදු වන්නේය. ඉතාම පිරිසිදු වන්නේය’ යනුවෙනි. එපරිද්දෙන්ම මේ ධර්මයෝ පිරිසිදුය. බබලන සුලුය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ගොස් මේ ධර්මයන් ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් ඉතා යෙහෙක යනුවෙනි. එසේ කල්හි මේ ධර්මයෝ පිරිසිදු වූවෝ වන්නාහ. ඉතාම පිරිසිදුවූවෝ වන්නාහ.”
“යහපති, ශාරීපුත්‍රය. ශාස්තෲන් වහන්සේටම වනාහි භික්‍ෂුව සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ශාරීපුත්‍රය, ධර්‍මයට වනාහි (2) භික්‍ෂුව සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. (3) ශාරීපුත්‍රය, සංඝයාට සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ශාරීපුත්‍රය භික්‍ෂුව ශික්‍ෂාවට සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ශාරීපුත්‍රය භික්‍ෂුව සමාධියට සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ශාරීපුත්‍රය භික්‍ෂුව අප්‍රමාදයට සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. ශාරීපුත්‍රය භික්‍ෂුව පිළිසඳරට සත්කාර කරන්නේ, ගරුකාර කරන්නේ, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නේ, අකුශල් දුරු කරන්නේය. කුසල් වඩන්නේය. යනුවෙනි.”
“මෙසේ දේශනා කල කල්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ සැළ කළහ. “ස්වාමීනි, මම මේ කාරණයෙහි ලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්‍ෂෙපයෙන් දේශනා කරණ ලද ලද්දහුගේ අර්ත්‍ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දනිමි. ස්වාමීනි, ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇති ඒ භික්‍ෂු තෙම ධර්‍මයෙහි ගෞරව ඇත්තේයයි මේ කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ස්වාමීනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේ. ස්වාමීනි, ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇති භික්‍ෂු තෙම ධර්මයෙහිද, සංඝයා කෙරෙහිද අගෞරව ඇත්තේ වේ. (2) ස්වාමීනි, ඒ භික්‍ෂු තෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, (3) ශික්‍ෂාවෙහි ගෞරවය ඇත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. ස්වාමීනි, ඒ භික්‍ෂු තෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, ශික්‍ෂාවෙහිද හෙතෙම අගෞරව ඇත්තේ වෙයි. ස්වාමීනි, ස්වාමීනි, ඒ භික්‍ෂු තෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේද, සමාධියෙහි ගෞරව ඇත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේද, (2) සමාධියෙහිද හෙතෙම ගෞරව නැත්තේ වේ. මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේද, හෙතෙම අප්‍රමාදයෙහි ගෞරව ඇත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේද, අප්‍රමාදයෙහිද හෙතෙම අගෞරව ඇත්තේ වේ.
“මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේද, අප්‍රමාදයෙහි අගෞරව ඇත්තේ වේ. පිළිසඳරෙහි ගෞරව ඇත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුවක් ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි අගෞරව ඇත්තේද,
“ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, (2) යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද, (3) හෙතෙම ධර්මයෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද, හෙතෙම සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ස්වාමීනි, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද. (2) සංඝයා කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. ස්වාමීනි, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද. සංඝයා කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේද, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ස්වාමීනි, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද, ධර්මය කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේද, සංඝයා කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේද, (2) ශික්‍ෂාව කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. ස්වාමීනි, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද, ධර්මය කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේද, සංඝයා කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේද, ශික්‍ෂාව කෙරෙහිද ගෞරව ඇත්තේ, සමාධිය කෙරෙහි ගෞරවය නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
(1) “ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. (2) “ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේද, අප්‍රමාදයෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. හෙතෙම අප්‍රමාදයෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. අප්‍රමාදයෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. පිළිසඳරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ස්වාමීනි, ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. හෙතෙම ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව නැත්තේයයි යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. මහණෙනි, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ සමාධියෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. සමාධියෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේද. පිළිසඳරෙහි ගෞරව ඇත්තේ වේ.
“ස්වාමීනි, මේ කාරණයෙහිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්‍ෂෙපයෙන් දේශනා කරණ ලද්දහුගේ මෙසේ විස්තර වශයෙන් අර්ත්‍ථය දනිමි” යි (ප්‍රකාශ කළහ.)
“යහපති, යහපති, ශාරීපුත්‍රය ඔබ මේ කාරණයෙහි ලා මවිසින් සංක්‍ෂපයෙන් දේශනා කරණ ලද්දහුගේ අර්ත්‍ථය විස්තර වශයෙන් දැනගත්තෙහිය. එය ඉතා යහපත් වේ.
“ශාරීපුත්‍රය, ඒ භික්‍ෂු තෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද, ධර්‍මයෙහි ගෞරව ඇත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද. හෙතෙම ධර්මයෙහිද අගෞරව ඇත්තේය. ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද. ධර්මය කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේද. හෙතෙම සංඝයා කෙරෙහි අගෞරව ඇත්තේය. ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද. ධර්‍මයෙහි ගෞරව නැත්තේද. සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද. ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද, ශික්‍ෂාවෙහි ගෞරව නැත්තේද, සමාධිය කෙරෙහි ගෞරවය නැත්තේද, අප්‍රමාදයෙහි ගෞරව නැත්තේද, පිළිසඳරෙහි ගෞරව ඇත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“මහණෙනි, යම් ඒ භික්‍ෂුතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද. ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේද, සමාධියෙහි ගෞරව නැත්තේද, අප්‍රමාදයෙහි ගෞරව නැත්තේද. පිළිසඳරෙහිද ගෞරව නැත්තේ වේ.”
“මහණෙනි, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේද. හෙතෙම ධර්මයෙහිද ගෞරව ඇත්තේ වේ. සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය. (2) ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ. ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය. සංඝයා කෙරෙහිද, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ, සමාධිය කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය. ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ, සමාධිය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ, අප්‍රමාදය කෙරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය. සමාධිය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ. අප්‍රමාදය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ. (2) හෙතෙම පිළිසඳරෙහි ගෞරව නැත්තේය යන කාරනය විද්‍යමාන නොවේ.
“ශාරීපුත්‍රය, යම් ඒ මහණතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය, සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේය. සමාධිය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ, ශික්‍ෂාව කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ. අප්‍රමාදය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තේ. පිළිසඳරෙහිද හෙතෙම ගෞරව ඇත්තේ වේ. ශාරිපුත්‍රය, මා විසින් මේ කාරණයෙහි ලා දේශනා කරණ ලද්දහුගේ මෙසේ විස්තර වශයෙන් අර්ත්‍ථය දත යුතුය.”
|
| 7. භාවනාසුත්තං | 7. භාවනානුයුත්ත සූත්‍රය |
|
71
‘‘භාවනං අනනුයුත්තස්ස, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො විහරතො කිඤ්චාපි එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජෙය්‍ය - ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තං විමුච්චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්වස්ස නෙව අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තං විමුච්චති. තං කිස්ස හෙතු? ‘අභාවිතත්තා’තිස්ස වචනීයං. කිස්ස අභාවිතත්තා? චතුන්නං සතිපට්ඨානානං, චතුන්නං සම්මප්පධානානං, චතුන්නං ඉද්ධිපාදානං, පඤ්චන්නං ඉන්ද්‍රියානං, පඤ්චන්නං බලානං, සත්තන්නං බොජ්ඣඞ්ගානං, අරියස්ස අට්ඨඞ්ගිකස්ස මග්ගස්ස.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, කුක්කුටියා අණ්ඩානි අට්ඨ වා දස වා ද්වාදස වා. තානස්සු කුක්කුටියා න සම්මා අධිසයිතානි, න සම්මා පරිසෙදිතානි, න සම්මා පරිභාවිතානි
‘‘භාවනං අනුයුත්තස්ස, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො විහරතො කිඤ්චාපි න එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජෙය්‍ය - ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තං විමුච්චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්වස්ස අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තං විමුච්චති. තං කිස්ස හෙතු? ‘භාවිතත්තා’තිස්ස වචනීයං. කිස්ස භාවිතත්තා? චතුන්නං සතිපට්ඨානානං, චතුන්නං සම්මප්පධානානං, චතුන්නං ඉද්ධිපාදානං, පඤ්චන්නං ඉන්ද්‍රියානං, පඤ්චන්නං බලානං, සත්තන්නං බොජ්ඣඞ්ගානං, අරියස්ස අට්ඨඞ්ගිකස්ස මග්ගස්ස.
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, ඵලගණ්ඩස්ස
(පලගණ්ඩස්ස (?)) වා ඵලගණ්ඩන්තෙවාසිකස්ස වා දිස්සන්තෙව
(ඛීයන්තෙ (ක.)) වාසිජටෙ
(දිස්සන්ති අඞ්ගුලිපදානි (සී.), අඞ්ගුලපදානි දිස්සන්ති අඞ්ගුලපදං (ක.)) අඞ්ගුලිපදානි දිස්සති
(දිස්සන්ති (ස්‍යා.)) අඞ්ගුට්ඨපදං
(දිස්සන්ති අඞ්ගුලිපදානි (සී.), අඞ්ගුලපදානි දිස්සන්ති අඞ්ගුලපදං (ක.)). නො ච ඛ්වස්ස එවං ඤාණං හොති - ‘එත්තකං මෙ අජ්ජ වාසිජටස්ස ඛීණං, එත්තකං හිය්‍යො, එත්තකං පරෙ’ති, අථ ඛ්වස්ස ඛීණෙ ‘ඛීණ’න්තෙව ඤාණං හොති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, භාවනං අනුයුත්තස්ස භික්ඛුනො විහරතො කිඤ්චාපි න එවං ඤාණං හොති - ‘එත්තකං මෙ අජ්ජ ආසවානං ඛීණං, එත්තකං හිය්‍යො, එත්තකං පරෙ’ති, අථ ඛ්වස්ස ඛීණෙ ‘ඛීණ’න්තෙව ඤාණං හොති.
‘‘සෙය්‍යථාපි
|
71
“මහණෙනි, භාවනාවෙහි නොයෙදී වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවට මෙසේ කිසියම් අදහසක් උපදනේය. (එනම්) ‘ආශ්‍රවයන්ගෙන් දැඩිව නොගෙන මාගේ සිත මිදෙන්නේ නම් යෙහෙක’ (යනුවෙනි.) ඉක්බිති ඔහුගේ ආශ්‍රවයන්ගෙන් දැඩිව නොගෙන සිත නොමිදේමය. එයට හේතු කවරේද? නොවඩන ලද බැවිනැයි කියයුතු වන්නේය. කවරකගේ නොවැඩීමෙන්ද?
“සතර සතිපට්ඨානයන්ගේද, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන්ගේද, සතර ඎද්‍ධිපාදයන්ගේද, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියයන්ගේද, පංච බලයන්ගේද, සප්තබොධ්‍යඞ්ගයන්ගේද, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්‍ගයාගේද (නොවැඩීමෙනි.)
“මහණෙනි, (1) අටක් හෝ, දශයක් හෝ, දොළසක් හෝ, බිජුවට වෙද්ද, ඒවා කිකිළිය මනාකොට එහි සයනය කොට නොරකින ලද්දේද, මනාකොට උණුසුම් කරණ ලද්දේ නොවේද, මනාකොට පරිහරණය කරණ ලද්දේ නොවේද, මෙසේ ඒ කිකිළියට කිසියම් අදහසක් වන්නේය. (2) (එනම්) මාගේ කුකුළු පැටව් පා නිය අගින් හෝ, හොට තුඩින් හෝ, බිජුවටය පලාගෙන සුවසේ උපදනේ නම් යෙහෙක’ (යනුවෙනි.) එසේ නමුදු ඒ කුකුළු පැටව් පා නිය අගින් හෝ, හොට තුඩින් හෝ, බිජුවටය පලාගෙන සුවසේ උපදින්ට නුසුදුසුමය. එයට හේතු කවරේද? (3) මහණෙනි, ඒ එසේමය. ඒ කිකිළියගේ බිජුවට මනාකොට එය මත ලැග නොරැක්කාහු වෙති. මනාකොට උණුසුම් නොකරණ ලද්දාහු වෙති. මනාකොට පරිහරණය නොකරණ ලද්දාහු වෙති.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම භාවනාවෙහි නොයෙදෙමින් වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවට මෙසේ කිසියම් අදහසක් උපදනේය. (එනම්) ‘ආශ්‍රවයන්ගෙන් දැඩිව නොගෙන මාගේ සිත මිදෙන්නේ නම් අනේ යෙහෙක’ යනුවෙනි. එසේ නමුත් ඔහුගේ සිත ආශ්‍රවයන්ගෙන් දැඩිව නොගෙන නොමිදෙන්නේය. එයට හේතු කවරේද? ඔහු විසින් නොවඩන ලද බැවිනැයි කිය යුතුය. කවරක් නොවඩන ලද බැවින්ද සතර සතිපට්ඨානයන්ගේද, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන්ගේද, සතර ඎද්‍ධිපාදයන්ගේද, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියයන්ගේද, පංච බලයන්ගේද, සප්තබොධ්‍යඞ්ගයන්ගේද, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්‍ගයාගේද (නොවැඩීමෙනි.)
“මහණෙනි, භාවනාවෙහි යෙදෙමින් වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවට මෙසේ කිසියම් අදහසක් නූපදනේද, ‘මාගේ සිත දැඩිව නොගෙන ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදෙන්නේ නම් යෙහෙක’ යනුවෙනි. ඉක්බිති ඔහුගේ සිත ආශ්‍රවයන් දැඩිව නොගෙන මිදෙන්නේය. ඊට හේතු කවරේද? (2) වඩන ලද බැවිනැයි කියයුතුය. කුමක් වඩන ලද බැවින්ද සතර සතිපට්ඨානයන්ගේද, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන්ගේද, සතර ඎද්‍ධිපාදයන්ගේද, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියයන්ගේද, පංච බලයන්ගේද, සප්තබොධ්‍යඞ්ගයන්ගේද, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්‍ගයාගේද (වැඩීමෙනි.)
“මහණෙනි, යම්සේ කිකිළියගේ බිජුවට අටක් හෝ, දශයක් හෝ, දොළසක් හෝ වෙද්ද, ඒවා කිකිළිය විසින් එහි මත ලැග රැක්කාහු, මනාකොට උණුසුම් කරණ ලද්දාහු, මනාකොට පරිහරණය කරණ ලද්දාහු වෙති. ඒ කිකිළියට කිසියම් මෙබඳු අදහසක් නූපදනේය. (එනම්) මාගේ කුකුළු පැටව් පා නිය අගින් හෝ, හොට තුඩින් හෝ, බිජුවටය පලාගෙන සුවසේ උපදනේ නම් යෙහෙක’ (යනුවෙනි.) එසේ නමුදු ඒ කුකුළු පැටව් පා නිය අගින් හෝ, හොට තුඩින් හෝ, බිජුවටය පලාගෙන සුවසේ උපදින්ට නුසුදුසුමය. එයට හේතු කවරේද? මහණෙනි, කිකිළියගේ බිජුවට එහි මත ලැග රකින ලද්දාහු, උණුසුම් කරණ ලද්දාහු මනාකොට පරිහරණය කරණ ලද්දාහු වෙති.
“මහණෙනි, භාවනාවෙහි යෙදෙමින් වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවට මෙසේ කිසියම් අදහසක් නූපදනේද, ‘මාගේ සිත දැඩිව නොගෙන ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදෙන්නේ නම් යෙහෙක’ යනුවෙනි. ඉක්බිති ඔහුගේ සිත ආශ්‍රවයන් දැඩිව නොගෙන මිදෙන්නේය. ඊට හේතු කවරේද? එසේ නමුත් ඔහුගේ සිත වඩන ලද බැවිනැයි කිය යුතුයි. කුමක් වඩන ලද බැවින්ද සතර සතිපට්ඨානයන්ගේද, සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන්ගේද, සතර ඎද්‍ධිපාදයන්ගේද, පඤ්චෙන්‍ද්‍රියයන්ගේද, පංච බලයන්ගේද, සප්තබොධ්‍යඞ්ගයන්ගේද, ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්‍ගයාගේද (වැඩීමෙනි.)
“මහණෙනි, යම් සේ ලී අසින්නාට හෝ ඔහුගේ අතවැසියාට හෝ වෑ මිට පෙනේමය. ඇඟිලි ලකුණු පෙනේමය. එහුට මෙබඳු ඥානයක් නොවෙයි. (එනම්) අද මෙපමණ වෑ මිට ගෙවුණේ විය. ඊයේ මෙපමණය. පෙරේදා මෙපමණය. ඉක්බිති, ඔහුට ගෙවුණෙහි ගෙවුණේයයි ඥානය ඇතිවෙයි.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම භාවනාවෙහි යෙදෙමින් වෙසෙන්නාවූ භික්‍ෂුවට කිසියම් මෙබඳු ඥානයක් නොවෙයි. ‘අද මෙපමණ මාගේ ආශ්‍රවයෝ ක්‍ෂයවූහ. ඊයේ මෙපමණකින්ය. පෙරේදා මෙපමණකින්ය.’ ඉක්බිති ඔහුට ක්‍ෂයවූවෙහි, ක්‍ෂයවූයේය යන ඥානය වෙයි. මහණෙනි, යම්සේ සමසක් ජලයෙන් වටව තිබුණ, හේමන්ත කාලයෙහි ගොඩ තබන ලද, වේවැල් වලින් බඳින ලද, මුහුදු නැව, අවු සුළං වැදුනේ, මනාකොට වැසි කාලයෙහි මහා මේඝයෙන් තෙමුණේ, පහසුවෙන්ම ඒ බැදුම් නැතිවී යත්. කුණු වෙත්. මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම භාවනාවෙහි යෙදුණ භික්‍ෂුවට පහසුවෙන්ම සංයෝජනයන් නැතිවෙත්. කුණුවී යත්.”
|
| 8. අග්ගික්ඛන්ධොපමසුත්තං | 8. අග්ගික්ඛන්‍ධොපම සූත්‍රය |
|
72
එවං
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං අමුං මහන්තං අග්ගික්ඛන්ධං ආදිත්තං සම්පජ්ජලිතං සජොතිභූතං ආලිඞ්ගෙත්වා උපනිසීදෙය්‍ය වා උපනිපජ්ජෙය්‍ය වා, යං වා ඛත්තියකඤ්ඤං වා බ්‍රාහ්මණකඤ්ඤං වා ගහපතිකඤ්ඤං වා මුදුතලුනහත්ථපාදං ආලිඞ්ගෙත්වා උපනිසීදෙය්‍ය වා උපනිපජ්ජෙය්‍ය වා’’ති? ‘‘එතදෙව, භන්තෙ, වරං - යං ඛත්තියකඤ්ඤං වා බ්‍රාහ්මණකඤ්ඤං වා ගහපතිකඤ්ඤං වා මුදුතලුනහත්ථපාදං ආලිඞ්ගෙත්වා උපනිසීදෙය්‍ය වා උපනිපජ්ජෙය්‍ය වා, දුක්ඛඤ්හෙතං, භන්තෙ, යං අමුං මහන්තං අග්ගික්ඛන්ධං ආදිත්තං සම්පජ්ජලිතං සජොතිභූතං ආලිඞ්ගෙත්වා උපනිසීදෙය්‍ය වා උපනිපජ්ජෙය්‍ය වා’’ති.
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි
‘‘යඤ්ච ඛො සො, භික්ඛවෙ, දුස්සීලො පාපධම්මො අසුචිසඞ්කස්සරසමාචාරො...පෙ.... කසම්බුජාතො ඛත්තියකඤ්ඤං වා බ්‍රාහ්මණකඤ්ඤං වා ගහපතිකඤ්ඤං වා මුදුතලුනහත්ථපාදං ආලිඞ්ගෙත්වා උපනිසීදති වා උපනිපජ්ජති වා, තඤ්හි තස්ස
(තං හිස්ස (ක.)), භික්ඛවෙ, හොති දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති.
‘‘තං
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි වො, භික්ඛවෙ, යථා එතදෙව තස්ස වරං දුස්සීලස්ස...පෙ.... කසම්බුජාතස්ස යං බලවා පුරිසො දළ්හාය වාලරජ්ජුයා උභො ජඞ්ඝා වෙඨෙත්වා...පෙ.... අට්ඨිමිඤ්ජං ආහච්ච තිට්ඨෙය්‍ය. තං කිස්ස හෙතු? තතොනිදානඤ්හි සො, භික්ඛවෙ, මරණං වා නිගච්ඡෙය්‍ය මරණමත්තං වා දුක්ඛං, න ත්වෙව තප්පච්චයා කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය. යඤ්ච
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං බලවා පුරිසො තිණ්හාය සත්තියා තෙලධොතාය පච්චොරස්මිං පහරෙය්‍ය, යං වා ඛත්තියමහාසාලානං වා බ්‍රාහ්මණමහාසාලානං වා ගහපතිමහාසාලානං වා අඤ්ජලිකම්මං සාදියෙය්‍යා’’ති? ‘‘එතදෙව, භන්තෙ, වරං - යං ඛත්තියමහාසාලානං වා බ්‍රාහ්මණමහාසාලානං වා
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි වො, භික්ඛවෙ, යථා එතදෙව තස්ස වරං දුස්සීලස්ස...පෙ.... කසම්බුජාතස්ස යං බලවා පුරිසො තිණ්හාය සත්තියා තෙලධොතාය පච්චොරස්මිං පහරෙය්‍ය. තං කිස්ස හෙතු? තතොනිදානඤ්හි සො, භික්ඛවෙ, මරණං වා නිගච්ඡෙය්‍ය මරණමත්තං වා දුක්ඛං, න ත්වෙව තප්පච්චයා කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං බලවා පුරිසො තත්තෙන අයොපට්ටෙන ආදිත්තෙන සම්පජ්ජලිතෙන
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි වො, භික්ඛවෙ, යථා එතදෙව තස්ස වරං දුස්සීලස්ස...පෙ.... කසම්බුජාතස්ස යං බලවා පුරිසො තත්තෙන අයොපට්ටෙන ආදිත්තෙන
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං බලවා පුරිසො තත්තෙන අයොසඞ්කුනා මුඛං විවරිත්වා තත්තං ලොහගුළං ආදිත්තං සම්පජ්ජලිතං සජොතිභූතං මුඛෙ පක්ඛිපෙය්‍ය - තං තස්ස ඔට්ඨම්පි දහෙය්‍ය
(ඩහෙය්‍ය (කත්ථචි)) මුඛම්පි දහෙය්‍ය ජිව්හම්පි දහෙය්‍ය කණ්ඨම්පි දහෙය්‍ය උරම්පි
(ම. නි. 3.270 දෙවදූතසුත්තෙ පන ‘‘උදරම්පි’’ ඉති විදෙසපාඨො දිස්සති)
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි වො, භික්ඛවෙ, යථා එතදෙව තස්ස වරං දුස්සීලස්ස...පෙ.... කසම්බුජාතස්ස යං බලවා පුරිසො තත්තෙන අයොසඞ්කුනා මුඛං විවරිත්වා තත්තං ලොහගුළං ආදිත්තං සම්පජ්ජලිතං සජොතිභූතං මුඛෙ පක්ඛිපෙය්‍ය - තං තස්ස ඔට්ඨම්පි දහෙය්‍ය මුඛම්පි දහෙය්‍ය ජිව්හම්පි දහෙය්‍ය කණ්ඨම්පි දහෙය්‍ය උරම්පි දහෙය්‍ය අන්තම්පි අන්තගුණම්පි ආදාය අධොභාගං නික්ඛමෙය්‍ය. තං කිස්ස හෙතු? තතොනිදානඤ්හි සො, භික්ඛවෙ, මරණං වා නිගච්ඡෙය්‍ය මරණමත්තං වා දුක්ඛං, න ත්වෙව තප්පච්චයා කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය. යඤ්ච ඛො සො, භික්ඛවෙ, දුස්සීලො පාපධම්මො...පෙ.... කසම්බුජාතො ඛත්තියමහාසාලානං වා බ්‍රාහ්මණමහාසාලානං වා ගහපතිමහාසාලානං වා සද්ධාදෙය්‍යං පිණ්ඩපාතං පරිභුඤ්ජති, තඤ්හි තස්ස හොති දීඝරත්තං අහිතාය දුක්ඛාය කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති.
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං බලවා පුරිසො සීසෙ වා ගහෙත්වා ඛන්ධෙ වා ගහෙත්වා
‘‘ආරොචයාමි
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො වරං - යං බලවා පුරිසො උද්ධංපාදං අධොසිරං ගහෙත්වා තත්තාය ලොහකුම්භියා පක්ඛිපෙය්‍ය ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජොතිභූතාය - සො තත්ථ ඵෙණුද්දෙහකං පච්චමානො සකිම්පි උද්ධං ගච්ඡෙය්‍ය සකිම්පි අධො ගච්ඡෙය්‍ය සකිම්පි තිරියං ගච්ඡෙය්‍ය, යං වා ඛත්තියමහාසාලානං වා
‘‘ආරොචයාමි වො, භික්ඛවෙ, පටිවෙදයාමි වො, භික්ඛවෙ, යථා එතදෙව තස්ස වරං දුස්සීලස්ස පාපධම්මස්ස...පෙ.... කසම්බුජාතස්ස යං බලවා පුරිසො උද්ධංපාදං අධොසිරං ගහෙත්වා...පෙ.... සකිම්පි තිරියං ගච්ඡෙය්‍ය. තං කිස්ස හෙතු? තතොනිදානඤ්හි සො, භික්ඛවෙ, මරණං
‘‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, එවං සික්ඛිතබ්බං - ‘යෙසඤ්ච
(යෙසං (?)) මයං පරිභුඤ්ජාම චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරං
(... පරික්ඛාරානං (සී. ස්‍යා. ක.)) තෙසං තෙ කාරා මහප්ඵලා
ඉදමවොච භගවා
(ඉදමවොච භගවා...පෙ.... (ක.)). ඉමස්මිඤ්ච පන වෙය්‍යාකරණස්මිං භඤ්ඤමානෙ සට්ඨිමත්තානං භික්ඛූනං උණ්හං ලොහිතං මුඛතො උග්ගඤ්ඡි
(උග්ගච්ඡි (ක.)). සට්ඨිමත්තා භික්ඛූ සික්ඛං පච්චක්ඛාය හීනායාවත්තිංසු - ‘‘සුදුක්කරං භගවා, සුදුක්කරං භගවා’’ති. සට්ඨිමත්තානං භික්ඛූනං අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තානි විමුච්චිංසූති. අට්ඨමං.
|
72
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවකුන් වහන්සේ මහත්වූ භික්‍ෂු සංඝයා සමග කෙසොල්රට සැරිකරණ සේක. දුර මගට පිළිපන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එක්තරා පෙදෙසක දැල්වුණ, මනාව ගිනිගත්, ගින්නෙන් බබලන, මහත්වූ ගිනි කඳක් දැක, මගින් ඉවත්ව, එක්තරා ගසක් මුල පැනවූ අස්නෙහි වැඩ සිටි සේක. වැඩ හිඳ වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක.
“මහණෙනි, දැල්වුණ, මනාව ගිනිගත්, දැල්ලෙන් බබලන, අර මහා ගිනි කඳ දැක්කහුද?” “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණෙනි, කුමක් සිතන්නහුද? අර දැල්වුණ, මනාව ගිනිගත්, දැල්ලෙන් බබලන, මහත්වූ ගිනි කඳ වැළඳගෙන හිඳගන්නේ නම් හෝ, නිදන්නේ නම් හෝ, යම් ඒ මෘදුවූ, තරුණවූ, අත් පා ඇති ක්‍ෂත්‍රිය කන්‍යාවක් හෝ, බ්‍රාහ්මණ කන්‍යාවක් හෝ, ගෘහපති කන්‍යාවක් හෝ වැළඳගෙන හිඳගන්නේ නම් හෝ, නිදන්නේ නම් හෝ මේ දෙකින් කුමක් උතුම් වේද?”
“ස්වාමිනි, මෘදුවූ, තරුණවූ, අත් පා ඇති ක්‍ෂත්‍රිය කන්‍යාවක් හෝ, බ්‍රාහ්මණ කන්‍යාවක් හෝ, ගෘහපති කන්‍යාවක් හෝ වැළඳගෙන හිඳගන්නේ නම් හෝ, නිදන්නේ නම් හෝ එයම උතුමි. ස්වාමීනි, අර අර මනාව ගිනිගත්, ගින්නෙන් බබලන, මහත්වූ ගිනි කඳක් වැළඳගෙන හිඳින්නේ නම් හෝ නිදන්නේ නම් හෝ ස්වාමීනි, එය දුකක් වේමය.”
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වමි. ප්‍රකාශ කරමි. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට (3) ඒ ගිනිකඳ වැළඳගැනීම මැනවි. එයට හේතු කවරේද? (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය.
(1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (2) මෘදුවූ, තරුණවූ, අත් පා ඇති ක්‍ෂත්‍රිය කන්‍යාවක් හෝ, බ්‍රාහ්මණ කන්‍යාවක් හෝ, ගෘහපති කන්‍යාවක් හෝ වැළඳගෙන හිඳගන්නේ නම් හෝ, නිදන්නේ නම් හෝ මහණෙනි, (3) ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, කුමකැයි සිතන්නෙහිද? (1) ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් දැඩිවූ කෙඳි කඹයකින් කෙණ්ඩා දෙක වෙලා එකට ගටන්නේද, එයින් සිවිය සිඳෙන්නේය. සිවිය සිඳී සම සිඳෙන්නේය. සම සිඳී මස් සිඳෙන්නේය. මස් සිඳී නහර සිඳෙන්නේය. නහර සිඳී ඇට සිඳෙන්නේය. ඇට මිදුළු පැතිර සිටින්නේය. (2) මහණෙනි, (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම ඉවසන්නේද, (4) මේ දෙකින් කුමක් උතුම්ද? “ස්වාමිනි, යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම ඉවසන්නේද, එය උතුමි. ස්වාමිනි, ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් දැඩිවූ කෙඳි කඹයකින් කෙණ්ඩා දෙක වෙලා එකට ගටන්නේද, එයින් සිවිය සිඳෙන්නේය. මස් සිඳී නහර සිඳෙන්නේය. නහර සිඳී ඇට සිඳෙන්නේය. ඇට මිදුළු පැතිර සිටින්නේය. එය දුක් වන්නේය.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් දැඩිවූ කෙඳි කඹයකින් කෙණ්ඩා දෙක වෙලා එකට ගටන්නේද, එයින් සිවිය සිඳෙන්නේය. සිවිය සිඳී සම සිඳෙන්නේය. සම සිඳී මස් සිඳෙන්නේය. මස් සිඳී නහර සිඳෙන්නේය. නහර සිඳී ඇට සිඳෙන්නේය. ඇට මිදුළු පැතිර සිටින්නේය. මහණෙනි, එයට හේතු කවරේද? ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය.
“මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, කුමක් සිතන්නෙහිද, යම් (2) ඒ බලවත් පුරුෂයෙක් තෙලින් සෝධන ලද මුවහත් ආයුධයකින් පපුවෙහි පෙදෙසට පහර දෙන්නේ නම්, (3) (එය හෝ) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, මේ දෙකින් කුමක් උතුම්ද?” “ස්වාමීනි, මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, එය උතුමි.
(1) මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. යුෂ්මතුන්ට ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට (2) ඒ බලවත් පුරුෂයෙක් තෙලින් සෝධන ලද මුවහත් ආයුධයකින් පපුවෙහි පෙදෙසට පහර දෙන්නේ නම්, එය ඉවසීම උතුම් වේ. එයට හේතු කවරේද? (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය. (1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම ඉවසන්නේද, (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, (1) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රත්වූ, ගිනිගත් දැල්වෙන්නාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ පට්ටයකින් ශරීරය වෙළන්නේද (එය හෝ) (2) ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, ශ්රද්ධාවෙන් දුන් සිවුරු පරිභෝග කරන්නේනම් (3) මේ දෙකින් කුමක් උතුම් වන්නේද?” “ස්වාමීනි, (2) ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, ශ්රද්ධාවෙන් දුන් සිවුරු පරිභෝග කරන්නේනම් එයම උතුම් වන්නේය. (1) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රත්වූ, ගිනිගත් දැල්වෙන්නාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ පට්ටයකින් ශරීරය වෙළන්නේද එය දුක් වන්නේය.”
(4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය. (1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම ඉවසන්නේද, (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය. එය උතුම් වන්නේය. “මහණෙනි, (1) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රත්වූ, ගිනිගත් දැල්වෙන්නාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ පට්ටයකින් ශරීරය වෙළන්නේද (එය හෝ) වෙළන්නේ නම් එය දුක් වන්නේය.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. යුෂ්මතුන්ට ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. (1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහා සාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම ඉවසන්නේද, (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය. (1) මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. යුෂ්මතුන්ට ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. එයම උතුම්වේ. එයට හේතු කවරේද? මහණෙනි, (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය. (1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, කුමකැයි සිතන්නෙහිද? (2) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රතවූ, ගිනිගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුනාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ හුලකින් කට අරවා, රත්වූ, ගිනි ගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුණාවූ, ඒ ලොහෝ ගුලිය මුඛයෙහි බහන්නේද, එය ඔහුගේ තොල්ද දවන්නේය. මුඛයද දවන්නේය. දිවද දවන්නේය. කණද දවන්නේය. පපුවද දවන්නේය. අතුනුද, අතුනුබහන්ද රැගෙන අධොභාගයෙන් නික්මෙන්නේය. (එය හෝ) (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන්ගේ හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දුන් පිණ්ඩපාතය පරිභෝග කරන්නේද, (4) මේ දෙකින් කුමක් උතුම්ද?” “ස්වාමීනි, (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන්ගේ හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දුන් පිණ්ඩපාතය පරිභෝග කරන්නේද, එය උතුම් වේ. (2) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රතවූ, ගිනිගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුනාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ හුලකින් කට අරවා, රත්වූ, ගිනි ගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුණාවූ, ඒ ලොහෝ ගුලිය මුඛයෙහි බහන්නේද, එය ඔහුගේ තොල්ද දවන්නේය. මුඛයද දවන්නේය. දිවද දවන්නේය. කණද දවන්නේය. පපුවද දවන්නේය. අතුනුද, අතුනුබහන්ද රැගෙන අධොභාගයෙන් නික්මෙන්නේය. (එය හෝ) ස්වාමීනි, එය දුකට හේතුවේ.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. යුෂ්මතුන්ට ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට (2) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රතවූ, ගිනිගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුනාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ හුලකින් කට අරවා, රත්වූ, ගිනි ගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුණාවූ, ඒ ලොහෝ ගුලිය මුඛයෙහි බහන්නේද, එය ඔහුගේ තොල්ද දවන්නේය. මුඛයද දවන්නේය. දිවද දවන්නේය. කණද දවන්නේය. පපුවද දවන්නේය. අතුනුද, අතුනුබහන්ද රැගෙන අධොභාගයෙන් නික්මෙන්නේය. (එය හෝ) උතුම් වන්නේය. එයට හේතු කවරේද? (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය. (1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (2) යම් ඒ ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් රතවූ, ගිනිගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුනාවූ, ගින්නෙන් බබලන්නාවූ, යකඩ හුලකින් කට අරවා, රත්වූ, ගිනි ගත්, මනාව ගිනි ඇවුළුණාවූ, ඒ ලොහෝ ගුලිය මුඛයෙහි බහන්නේද, එය ඔහුගේ තොල්ද දවන්නේය. මුඛයද දවන්නේය. දිවද දවන්නේය. කණද දවන්නේය. පපුවද දවන්නේය. අතුනුද, අතුනුබහන්ද රැගෙන අධොභාගයෙන් නික්මෙන්නේය. (එය හෝ)(3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන්ගේ හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දුන් පිණ්ඩපාතය පරිභෝග කරන්නේද, (4) මේ දෙකින් කුමක් උතුම්ද?” (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් හිසින් හෝ අල්ලා, කඳින් හෝ අල්ලා, රත්වූ, ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි දැල්වුණු යකඩ ඇඳක හෝ, යකඩ පුටුවක හෝ වාඩිකරවන්නේද, නිදිකරවන්නේද, (එය හෝ) (3) ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන් හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන් හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන් හෝ විසින් ශ්රද්ධාවෙන් දෙන ලද ඇඳ පුටු පරිභෝග කෙරේ නම් හෝ (4) මේ දෙකින් කුමක් උතුම් වේද?” “ස්වාමීනි, (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් හිසින් හෝ අල්ලා, කඳින් හෝ අල්ලා, රත්වූ, ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි දැල්වුණු යකඩ ඇඳක හෝ, යකඩ පුටුවක හෝ වාඩිකරවන්නේද, නිදිකරවන්නේද, (එය හෝ) (3) ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන් හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන් හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන් හෝ විසින් ශ්රද්ධාවෙන් දෙන ලද ඇඳ පුටු පරිභෝග කෙරේ නම් හෝ එය උතුම්වේ. ස්වාමීනි, (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් හිසින් හෝ අල්ලා, කඳින් හෝ අල්ලා, රත්වූ, ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි දැල්වුණු යකඩ ඇඳක හෝ, යකඩ පුටුවක හෝ වාඩිකරවන්නේද, නිදිකරවන්නේද, එය දුක් වන්නේය.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. යුෂ්මතුන්ට ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් හිසින් හෝ අල්ලා, කඳින් හෝ අල්ලා, රත්වූ, ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි දැල්වුණු යකඩ ඇඳක හෝ, යකඩ පුටුවක හෝ වාඩිකරවන්නේද, නිදිකරවන්නේද, (එය හෝ) උතුම් වේ. මහණෙනි, එයට හේතු කවරේද? (4) ඒ හේතුකොට ගෙන ඔහුට මරණය හෝ ඒ සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් තොරවූ, අයහපත් ගති ඇති නරකයෙහි නූපදනේය.
(1) මහණෙනි, යම් හෙයකින් දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති කැතකුණු පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී කරණ වැරදි වැඩ ඇති, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණතෙම (3) ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන් හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන් හෝ, ගෘහපති මහාසාරයන් හෝ විසින් ශ්රද්ධාවෙන් දෙන ලද ඇඳ පුටු පරිභෝග කෙරේ නම් හෝ (2) මහණහුට භික්‍ෂු තෙමේ ක්‍ෂත්‍රිය මහා ස්ථවිරයන්ගේ හෝ, බ්‍රාහ්මණ මහා සාරයන්ගේ හෝ, ගෘහපති මහා සාරයන්ගේ හෝ, වැඳීම් ඉවසාද, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට (3) ඒ ගිනිකඳ වැළඳගැනීම මැනවි. එයට හේතු කවරේද? (3) ඒ හේතුවෙන් ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස දුක් පිණිස වන්නේය. කායයාගේ බිඳීමෙන්, මරණින් මතු, සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරු සේ පතිතවන නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, කුමකැයි සිතන්නෙහිද (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් පා උඩුකුරුකොට, හිස යටිකුරුකොට අල්වා ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි ඇවුළුණ ගින්නෙන් දිලිසෙන ලොහෝ සැලියක බහා ලන්නේද, හෙතෙම එහි පෙණ දමමින් පැසෙන්නේ වරක් මතුවන්නේය. වරක් යට යන්නේය. වරක් සරසට යන්නේය. එය හෝ (3) යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන් හෝ බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන් හෝ ගෘහපති මහාසාරයන් හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දුන් විහාරය පරිභෝග කෙරේද, (3) මේ දෙකින් කුමක් උතුම් වන්නේද?” “ස්වාමීනි, යම් ඒ ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන් හෝ බ්‍රාහ්මණ මහාසාරයන් හෝ ගෘහපති මහාසාරයන් හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දුන් විහාරය පරිභෝග කෙරේද, එය උතුම් වේ. (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් පා උඩුකුරුකොට, හිස යටිකුරුකොට අල්වා ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි ඇවුළුණ ගින්නෙන් දිලිසෙන ලොහෝ සැලියක බහා ලන්නේද, හෙතෙම එහි පෙණ දමමින් පැසෙන්නේ වරක් මතුවන්නේය. වරක් යට යන්නේය. වරක් සරසට යන්නේය. එය දුක් වේ.
“මහණෙනි, යුෂ්මතුන්ට දන්වන්නෙමි. ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. න්නෙහිද (2) යම් බලවත් පුරුෂයෙක් පා උඩුකුරුකොට, හිස යටිකුරුකොට අල්වා ගිනිගත්, මනාකොට ගිනි ඇවුළුණ ගින්නෙන් දිලිසෙන ලොහෝ සැලියක බහා ලන්නේද, හෙතෙම එහි පෙණ දමමින් පැසෙන්නේ වරක් මතුවන්නේය. වරක් යට යන්නේය. වරක් සරසට යන්නේය. භික්‍ෂුවට එය උතුම් වේ. එයට හේතු කවරේද? මහණෙනි, ඒ හේතුවෙන් ඔහුට මරණය වන්නේය. මරණය සමාන දුකක් හෝ වන්නේය. ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ, අයහපත් ගති ඇති නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි නූපදින්නේය. (2) දුශ්ශීලවූ, පාප ධර්ම ඇති, කැතකුණුවලින් පිරි කසල ගොඩක් සමානවූ, සැඟවී වැරදි වැඩ කරණ, ශ්‍රමණයයි අඟවන අශ්‍රමණවූ, බ්‍රහ්මචාරීයයි අඟවන බ්‍රහ්මචාරී නොවූ, ඇතුළත කුණුවූ, වැගිරෙන, කසල හටගත්, ඒ දුසිල් මහණහුට භික්‍ෂුතෙම ක්‍ෂත්‍රිය මහාසාරයන්ගේ හෝ ශ්රද්ධාවෙන් දෙන විහාරය පරිභෝග කෙරේද? මහණෙනි, එය ඔහුට දිගු කලක් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස වන්නේය. කය බිඳීමෙන් මරණින් පසු සැප නැත්තාවූ නරක ගතිය නම්වූ විශේෂයෙන් ඇද වැටෙන්නාවූ නරකයෙහි උපදනේය.
“මහණෙනි, එහෙයින් මෙහිලා මෙසේ හික්මිය යුතුයි. අපි යම් කෙනෙකුන්ගේ සිවුරු, පිණ්ඩාහාර, සෙනසුන් ගිලන්පස, බෙහෙත් පිරිකර පරිභෝග කෙරේනම්, ඔවුන්ගේ ඒ දීම මහත්ඵල වන්නේය. මහානිශංස වන්නේය. අපගේද පැවිද්ද ඵල රහිත නොවන්නේය. සම්පූර්‍ණ වන්නේය. මහණෙනි, යුෂ්මතුන් විසින් මෙසේ හික්මිය යුකුයි.
“තමා දෙස බැලීමෙන් අප්‍රමාදව සම්පාදනය කරන්නට සුදුසුය. අනුන්ගේ අර්ත්‍ථය හෝ බැලීමෙන් අප්‍රමාදව සම්පාදනය කරන්නට සුදුසුය. මහණෙනි, උභයාර්ත්‍ථයම හෝ බලමින් අප්‍රමාදව සම්පාදනය කරන්නට සුදුසුය.”
“භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය දේශනා කළ සේක. මේ ධර්මය දේශනා කරණ කල්හි සැටක් පමණ භික්‍ෂූන්ගේ මුඛවලින් උණු ලේ වමනය විය. “ස්වාමීනි, දුෂ්කරය. බොහෝ දුෂ්කරය” යි සැටක් පමණ භික්‍ෂූහු ගිහිවුහ. සැටක් පමණ භික්‍ෂූන්ගේ දැඩිව නොගෙන ආශ්‍රවයන්ගෙන් සිත මිදුණාහ. (රහත්වූහ.)”
|
| 9. සුනෙත්තසුත්තං | 9. සුනෙත්ත සූත්‍රය |
|
73
(අ. නි. 6.54; 7.66) ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සුනෙත්තො නාම සත්ථා අහොසි තිත්ථකරො කාමෙසු වීතරාගො. සුනෙත්තස්ස ඛො පන, භික්ඛවෙ, සත්ථුනො අනෙකානි සාවකසතානි අහෙසුං. සුනෙත්තො සත්ථා සාවකානං බ්‍රහ්මලොකසහබ්‍යතාය ධම්මං දෙසෙසි. යෙ ඛො පන, භික්ඛවෙ
(යෙ ඛො භික්ඛවෙ (සී. ස්‍යා.)), සුනෙත්තස්ස සත්ථුනො බ්‍රහ්මලොකසහබ්‍යතාය ධම්මං දෙසෙන්තස්ස චිත්තානි නප්පසාදෙසුං තෙ කායස්ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජිංසු. යෙ ඛො පන, භික්ඛවෙ, සුනෙත්තස්ස සත්ථුනො බ්‍රහ්මලොකසහබ්‍යතාය ධම්මං දෙසෙන්තස්ස චිත්තානි පසාදෙසුං තෙ කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපජ්ජිංසු.
‘‘භූතපුබ්බං
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, යො ඉමෙ සත්ත සත්ථාරෙ තිත්ථකරෙ කාමෙසු වීතරාගෙ අනෙකසතපරිවාරෙ සසාවකසඞ්ඝෙ පදුට්ඨචිත්තො අක්කොසෙය්‍ය පරිභාසෙය්‍ය, බහුං සො අපුඤ්ඤං පසවෙය්‍යා’’ති? ‘‘එවං, භන්තෙ’’. ‘‘යො, භික්ඛවෙ, ඉමෙ සත්ත සත්ථාරෙ තිත්ථකරෙ කාමෙසු වීතරාගෙ අනෙකසතපරිවාරෙ සසාවකසඞ්ඝෙ පදුට්ඨචිත්තො අක්කොසෙය්‍ය පරිභාසෙය්‍ය, බහුං සො අපුඤ්ඤං පසවෙය්‍ය. යො එකං දිට්ඨිසම්පන්නං පුග්ගලං පදුට්ඨචිත්තො අක්කොසති පරිභාසති, අයං තතො බහුතරං අපුඤ්ඤං පසවති. තං කිස්ස හෙතු? නාහං, භික්ඛවෙ, ඉතො බහිද්ධා එවරූපිං ඛන්තිං වදාමි යථාමං සබ්‍රහ්මචාරීසු’’.
‘‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, එවං සික්ඛිතබ්බං - ‘න නො සබ්‍රහ්මචාරීසු
(න ත්වෙව අම්හං සබ්‍රහ්මචාරීසු (ස්‍යා.) අඞ්ගුත්තරනිකායෙ අඤ්ඤථා දිස්සති) චිත්තානි පදුට්ඨානි භවිස්සන්තී’ති. එවඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, සික්ඛිතබ්බ’’න්ති. නවමං.
|
73
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, සුනෙත්ත නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, සුනෙත්ත ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. සුනෙත්ත ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. සුනෙත්ත ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, සුනෙත්ත ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, මූගපක්ඛ නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, මූගපක්ඛ ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. මූගපක්ඛ ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. මූගපක්ඛ ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, මූගපක්ඛ ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, අරණෙමි නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, අරණෙමි ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. අරණෙමි ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. අරණෙමි ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, අරණෙමි ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, කුද්දාල නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, කුද්දාල ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. කුද්දාල ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. කුද්දාල ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, කුද්දාල ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, හත්‍ථිපාල නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, හත්‍ථිපාල ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. හත්‍ථිපාල ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. හත්‍ථිපාල ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, හත්‍ථිපාල ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, ජෝතිපාල නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, ජෝතිපාල ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. ජෝතිපාල ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. ජෝතිපාල ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, ජෝතිපාල ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, අරක නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, අරක ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. අරක ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. අරක ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, අරක ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
|
| 10. අරකසුත්තං | 10. අරක සූත්‍රය |
|
74
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අරකො නාම සත්ථා අහොසි තිත්ථකරො කාමෙසු
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, ථුල්ලඵුසිතකෙ දෙවෙ වස්සන්තෙ උදකබුබ්බුළං
(උදකපුප්ඵුළං (ක.)) ඛිප්පංයෙව පටිවිගච්ඡති, න චිරට්ඨිතිකං හොති; එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්මණ, උදකබුබ්බුළූපමං ජීවිතං මනුස්සානං පරිත්තං ලහුකං බහුදුක්ඛං බහුපායාසං මන්තායං බොද්ධබ්බං, කත්තබ්බං කුසලං, චරිතබ්බං බ්‍රහ්මචරියං, නත්ථි ජාතස්ස අමරණං.
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, උදකෙ දණ්ඩරාජි ඛිප්පංයෙව පටිවිගච්ඡති, න චිරට්ඨිතිකා හොති; එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්මණ, උදකෙ දණ්ඩරාජූපමං ජීවිතං මනුස්සානං පරිත්තං...පෙ.... නත්ථි ජාතස්ස අමරණං.
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, නදී පබ්බතෙය්‍යා දූරඞ්ගමා සීඝසොතා හාරහාරිනී, නත්ථි සො ඛණො වා ලයො වා මුහුත්තො වා යං සා
(යාය (ක.)) ආවත්තති
(ථරති (සී.), ධරති (ස්‍යා.), අවතිට්ඨෙය්‍ය (?)), අථ ඛො සා ගච්ඡතෙව වත්තතෙව සන්දතෙව; එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්මණ, නදීපබ්බතෙය්‍යූපමං ජීවිතං මනුස්සානං පරිත්තං ලහුකං...පෙ.... නත්ථි ජාතස්ස අමරණං.
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, බලවා පුරිසො
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, දිවසංසන්තත්තෙ අයොකටාහෙ
‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්මණ, ගාවී වජ්ඣා ආඝාතනං නීයමානා යං යදෙව පාදං උද්ධරති, සන්තිකෙව
‘‘තෙන ඛො පන, භික්ඛවෙ, සමයෙන මනුස්සානං සට්ඨිවස්සසහස්සානි ආයුප්පමාණං අහොසි, පඤ්චවස්සසතිකා කුමාරිකා අලංපතෙය්‍යා අහොසි. තෙන ඛො පන, භික්ඛවෙ, සමයෙන මනුස්සානං ඡළෙව ආබාධා අහෙසුං - සීතං, උණ්හං, ජිඝච්ඡා, පිපාසා, උච්චාරො, පස්සාවො. සො හි නාම, භික්ඛවෙ, අරකො සත්ථා එවං දීඝායුකෙසු මනුස්සෙසු එවං චිරට්ඨිතිකෙසු එවං අප්පාබාධෙසු සාවකානං එවං ධම්මං දෙසෙස්සති - ‘අප්පකං, බ්‍රාහ්මණ, ජීවිතං මනුස්සානං පරිත්තං ලහුකං බහුදුක්ඛං බහුපායාසං මන්තායං බොද්ධබ්බං, කත්තබ්බං කුසලං, චරිතබ්බං බ්‍රහ්මචරියං, නත්ථි ජාතස්ස අමරණ’’’න්ති.
‘‘එතරහි තං, භික්ඛවෙ, සම්මා වදමානො වදෙය්‍ය - ‘අප්පකං ජීවිතං මනුස්සානං පරිත්තං ලහුකං බහුදුක්ඛං බහුපායාසං මන්තායං බොද්ධබ්බං, කත්තබ්බං කුසලං, චරිතබ්බං බ්‍රහ්මචරියං, නත්ථි ජාතස්ස අමරණ’න්ති. එතරහි, භික්ඛවෙ
‘‘තත්‍රිමෙ භත්තන්තරායා කපිමිද්ධොපි භත්තං න භුඤ්ජති, දුක්ඛිතොපි භත්තං න භුඤ්ජති, බ්‍යාධිතොපි
|
74
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති, තීර්ත්‍ථක නායකවූ, අරක නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, අරක ශාස්තෘවරයාට බොහෝ සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. අරක ශාස්තෘ තෙම, බ්‍රහ්ම ලෝක ගමන පිණිස ශ්‍රාවකයන්ට ධර්මය දේශනා කළේය. අරක ශාස්තෘවරයා එසේ ධර්මය දේශනා කරද්දී, යම් කෙනෙකුගේ සිත් නොපැහැදුණේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවූ අයහපත් ගති ඇති, නපුරුසේ පතිතවන නරකයෙහි උපන්හ. මහණෙනි, අරක ශාස්තෘවරයා ධර්මය දේශනා කරද්දී යමෙකුගේ සිත් පැහැදුනේද, ඔවුහු කායයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපන්හ.”
“මහණෙනි, කුමකැයි සිතන්නහුද? කාමයන්හි වීතරාග ඇති නොයෙක් සිය ගණන් ශ්‍රාවකයන් සහිත සමූහයා පිරිවැරූ තීර්ත්‍ථක නායකවූ මේ සප්ත ශාස්තෘවරයන් කෙරෙහි යමෙක් දුෂ්ටවූ සිතින් ආක්‍රොශ කරන්නේ නම්, බණින්නේ නම් හෙතෙම බොහෝ පව් රැස් කරන්නේද?” - “එසේය ස්වාමිනි.”
“මහණෙනි, යමෙක් වනාහි කාමයන්හි වීතරාගීවූ නොයෙක් සිය ගණන් ශ්‍රාවයන් සහිත සමූහයා පරිවැරූ තීර්ත්‍ථක නායකවූ මේ සප්ත ශාස්තෘවරයන් කෙරෙහි දුෂ්ටවූ සිතින් ආක්‍රෝෂ කරන්නේ නම් බණින්නේ නම් හෙතෙම බොහෝ පව් රැස් කරන්නේය.
“යමෙක් එක්තරා සම්‍යක් දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලයෙකුට ආක්‍රෝෂ කරන්නේ නම් බණින්නේ නම් මේ තෙමේ එයට වඩා බොහෝ පව් රැස් කරන්නේය. එයට හේතු කවරේද? යම්සේ මාගේ සබ්‍රහ්මචාරීන් කෙරෙහි මෙන් මේ ශාසනයෙන් අන්‍යවූවන් කෙරෙහි මෙබඳුවූ ඉවසීමක් මම නොකියමි. මහණෙනි, එහෙයින් මෙහිලා හික්මිය යුතුය. මාගේ සබ්‍රහ්මචාරීන් කෙරෙහි සිත් ප්‍රදූෂ්‍ය වන්නේද කියායි. මහණෙනි, යුෂ්මතුන් විසින් මෙසේ හික්මිය යුතුය.
“මහණෙනි, පෙර වනාහි කාමයන්හි වීතරාග ඇති තීර්ත්‍ථක නායකවූ අරක නම් ශාස්තෘවරයෙක් විය. මහණෙනි, අරක ශාස්තෘවරයාට නොයෙක් සිය ගණන් ශ්‍රාවකයෝ වූහ. අරක ශාස්තෘ තෙම ශ්‍රාවකයන්ට මෙසේ ධර්මය දේශනා කළේය. ‘බ්‍රාහ්මණයෙනි, මිනිසුන්ගේ ජීවිතය (2) ස්වල්පය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, යම් සේ තණ අග පිනි බිඳ හිරු නැගෙන කල්හි වියලී යේද, ස්ථිරව නොපිහිටියේ වේද, එපරිද්දෙන්ම බ්‍රාහ්මණයෙනි, මිනිසුන්ගේ ජීවිතය තණ අග පිනි බිඳ සමානය. ස්වල්පය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, යම් සේ ලොකු පොද ඇති වැස්ස වසින කල්හි ඇතිවන දිය බුබුල වහා නැති වේද, බොහෝ වේලා නොපවත්නේද, බ්‍රාහ්මණයෙනි, එපරිද්දෙන්ම මිනිසුන්ගේ මේ ජීවිතය දිය බුබුලට සමානය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, යම් සේ දියෙහි ඇඳි (රේඛාව) ඉර වහාම මැකීයේද, බොහෝ කල් නොපවත්නේද, එපරිද්දෙන්ම බ්‍රාහ්මණයෙනි, මිනිසුන්ගේ ජීවිතය දියෙහි ඇඳි ඉරට උපමා කටයුතුය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, යම් සේ පර්‍වතයෙන් පටන්ගත් ගඟ දුර ගමන් ඇත්තේ වහා ගමන් කරන්නේ සීඝ්‍ර සැඩ පහර ඇත්තේ ක්‍ෂණයක් හෝ ක්‍ෂණ දශයක් හෝ මොහොතක් හෝ ගලා බසී නම් එය ගමන් කෙරේමය. වෑහේමය. පවතීමය. බ්‍රාහ්මණයෙනි, එමෙන්ම මිනිසුන්ගේ ජීවිතය පර්‍වයකින් පටන් ගන්නා ගඟකට සමානය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, ශක්තිමත් පුරුෂයෙක් දිව අග කෙළ පිඩක් එකතුකොට වහාම කෙළ ගසන්නේද, බ්‍රාහ්මණයෙනි, එමෙන්ම බ්‍රාහ්මණයෙනි, මිනිසුන්ගේ ජීවිතය කෙළ පිඩක් සමානය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, දවසක් ගිනියම්වූ යකඩ කබලෙහි මස් කැටියක් තබන ලද්දේ වහාම විනාශවී යේද, බොහෝ කල් නොපවතීද, බ්‍රාහ්මණයෙනි, එපරිද්දෙන්ම මිනිසුන්ගේ ජිවිතය මස් පිඩකට උපමා ඇත්තේය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, යම් සේ මරණයට නියමවූ ගව දෙන මරණ ස්ථානයට ගෙන යන කල්හි යම් යම් ඒ පාදයන් ඔසවාද මරණ ස්ථානයට ලංවේ. එහෙයින්ම මරණයටද ළංවේ. බ්‍රාහ්මණයෙනි, එපරිද්දෙන්ම මිනිසුන්ගේ ජිවිතය මරණයට ගෙන යන දෙනකට සමානය. ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“එකල්හි වනාහි මිනිසුන්ට සැට දහසක් අවුරුදු ආයු ප්‍රමාණය විය. අවුරුදු පන්සියයක්වූ කුමාරිකාවෝ පුරුෂයෙකුට පාවා දිමට යෝග්‍ය වුහ. මහණෙනි, එසමයෙහි මිනිසුන්ට ආබාධ සයක් (පමණක්) විය. එනම්, ශීතල, උෂ්ණය, බඩගින්න, පිපාසය, මල මූ කිරීම යනුයි. මහණෙනි, මෙසේ දීඝායුෂ්කවූ, මෙසේ චිරස්ථායීවු, මෙසේ අල්පාබාධවූ මිනිසුන් ඇති කල්හි ඒ අරක ශාස්තෘ තෙම මිනිසුන්ට මෙසේ ධර්මය දේශනා කරන්නේය.
“බ්‍රාහ්මණයෙනි, මිනිසුන්ගේ ජීවිතය ස්වල්ප කලක් පවත්නේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල්වලින් යුක්තයයි දැන අවබෝධ කටයුකුයි. කූශල් කටයුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපනුන්හට නොමැරීමක් නැත.
“මහණෙනි, මේ කාලයෙහි වනාහි මිනිසුන්ගේ ජීවිතය ස්වල්පය. ස්වල්ප කාලයක් පවත්තේය. බොහෝ දුක් ඇත්තේය. බොහෝ සිත් තැවුල් ඇත්තේය. කුසල් කළ යුතුය. බඹසර හැසිරිය යුතුය. උපන්නහුට නොමැරීමක් නැත යනු සත්‍ය ලෙසම කියන්නේය.
“මහණෙනි, මේ කාලයෙහි වනාහි යමෙක් බොහෝ ජීවත් වන්නේද, අවුරුදු සියයක් හෝ එයට ස්වල්පයක් අඩුව හෝ වැඩිව වෙයි. මහණෙනි, අවුරුදු සියයක් ජීවත් වන්නෙක් ඎතු තුන් සියයක්ම ජීවත් වෙයි. හේමන්ත ඎතු සියයක්ද, ගිම්හාන ඎතු සියයක්ද, වස්සාන ඎතු සියයක්ද යන ආකාරයෙනි. මහණෙනි, ඎතු තුන් සියයක් ජීවත් වන්නෙක් මාස එක් දහස් දෙසියයක් ජීවත් වෙයි. හේමන්ත ඎතුවෙහි සාර සියයක්ද, ගිම්හාන ඎතුවෙහි සාර සියයක්ද, වස්සාන ඎතුවෙහි සාර සියයක්ද යන ආකාරයෙනි. මහණෙනි, මාස එක්දහස් දෙසියයක් ජීවත් වන්නෙක් අර්‍ධ මාස දෙදහස් සාරසියයක් ජීවත් වෙයි. හේමන්තයේ අර්‍ධ මාස අටසියයකි. ගිම්හානයේ අර්‍ධ මාස අටසියයකි. වස්සානයේ අර්‍ධ මාස අටසියයකි. මහණෙනි, අර්‍ධ මාස දෙදහස් සාර සියයක් ජීවත් වන්නෙක් රාත්‍රි තිස්හය දහසක් ජීවත් වෙයි. හේමන්තයේ රාත්‍රි දොළොස් දහසකි. ගිම්හානයේ රාත්‍රි දොළොස් දහසකි. වස්සානයේ රාත්‍රි දොළොස් දහසකි. මහණෙනි, රාත්‍රි තිස්හය දහසක් ජිවත් වන්නෙක් දෙසැත්තෑ දහසක් බත් (වේල්) අනුභව කරයි. හේමන්තයෝ බත් වේල් විසිහතර දහසකි. ගිම්හානයේ බත් වේල් විසිහතර දහසකි. වස්සානයේ බත් වේල් විසිහතර දහසකි. මේ මවගෙන් කිරි බීමද බත් නොලැබීමද සමගමය. එහි මේ භත්තන්තරායෝ නම් කිපියේද, බත් අනුභව නොකරයි. දුක් වූයේද බත් අනුභව නොකරයි. ලෙඩ වූයේද බත් අනුභව නොකරයි. උපොසථික වූයේද බත් අනුභව නොකරයි. නොලැබුනේද වූයේද බත් අනුභව නොකරයි.
“මහණෙනි, මවිසින් මෙසේ අවුරුදු සියයක් ආයු ඇති මිනිසකුගේ ආයුෂද දක්වන ලදී. ආයු ප්‍රමාණයද දක්වන ලදී. ඎතූහුද දක්වන ලදී. සංවත්සරද දක්වන ලදී. මාසයෝද දක්වන ලදී. අර්‍ධ මාසයෝද දක්වන ලදී. රාත්‍රියද දක්වන ලදී. බත් (වේල්) ද දක්වන ලදී. භත්තන්තරායෝද (-ආහාර වැරදීම්) දක්වන ලදී. මහණෙනි, ශාස්තෘන් වහන්සේ විසින් යමක් කළ යුතු නම් ශ්‍රාවකයන්ට හිත ඇතිව, අනුකම්පාව උපදවා එය යුෂ්මතුන්ට සිදු කරණ ලදි. මහණෙනි, මේ රුක් මුල්ය, මේ ශූන්‍යාගාරයෝය, ධ්‍යාන කරව්. ප්‍රමාද නොවව්. පසුව විපිළිසර නොවව්. මෙ තොපට අපගේ අනුශාසනාවයි.”
|