| (14) 4. පුග්ගලවග්ගො | (14) 4. පුද්ගල වර්‍ගය |
| 1. සංයොජනසුත්තං | 1. සංයෝජනප්පහාණ සූත්‍රය |
|
131
‘‘චත්තාරොමෙ
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චස්ස පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්ති, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි හොන්ති, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි හොන්ති.
‘‘ඉධ
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චස්ස පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්ති, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්ති, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්ති.
‘‘කතමස්ස, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි? සකදාගාමිස්ස. ඉමස්ස ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි.
‘‘කතමස්ස
‘‘කතමස්ස, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි? අන්තරාපරිනිබ්බායිස්ස. ඉමස්ස ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි.
‘‘කතමස්ස, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි? අරහතො. ඉමස්ස ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලස්ස ඔරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, උපපත්තිපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි, භවපටිලාභියානි සංයොජනානි පහීනානි. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති. පඨමං.
|
131
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙකුට ලෝකය භජනය කරණ,
“සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙකුට කාමධාතුව භජනය කරණ, සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙකුට කාමධාතුව භජනය කරණ, සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීණ නොවූවාහු වෙත්ද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙකුට කාමධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීණවූවාහු වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීනවූවාහු වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීනවූවාහු වෙත්ද,
“මහණෙනි, කවර පුද්ගලයෙකුට කාමධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, ඉපදීම ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, ඒ සකෘදාගාමී පුද්ගලයාටය. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයාට කාම ධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්. උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්. භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්.
“මහණෙනි, කවර පුද්ගලයෙකුට කාම ධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහු වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, භය දෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්ද, උද්‍ධංසොත අකනිට්ඨගාමී පුද්ගලයාටය. මහණෙනි, මේ පුදග්ලයාට කාම ධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහු වෙත්. උත්පත්තිය දෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්. භවය දෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහු වෙත්.
“මහණෙනි, කවර පුද්ගලයෙකුට කාම ධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහුද, උත්පත්තිය දෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහුද, භවය දෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවූවාහුද, අනන්තරාපරිනිබ්බායී පුද්ගලයාටය. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයාට කාමධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහු වෙත්. උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වූවාහු වෙත්. භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන නොවෙත්.
“මහණෙනි, කවර පුද්ගලයෙකුට කාමධාතුව භජනය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්ද, උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්ද, භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්ද, රහතන් වහන්සේටය. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයාට කාමධාතුව පරිහරණය කරණ සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්. උත්පත්තිය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්. භවය ලැබෙන සංයෝජන ප්‍රහීන වෙත්. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයන් සතරදෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 2. පටිභානසුත්තං | 2. යුත්තපටිහාණ සූත්‍රය |
|
132
‘‘චත්තාරොමෙ
|
132
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“සුදුස්සම වැටහෙන, වහා නොවැටහෙන එකෙක. වහා වැටහෙන සුදුස්ස නොවැටහෙන එකෙක, සුදුස්සත් වැටහෙන, වහාත් වැටහෙන එකෙක, සුදුස්සද නොවැටහෙන, වහාත් නොවැටහෙන එකෙක. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතරදෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 3. උග්ඝටිතඤ්ඤූසුත්තං | 3. උග්ඝටිතඤ්ඤූ සූත්‍රය |
|
133
‘‘චත්තාරොමෙ
|
133
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“උද්ඝටිතඥ පුද්ගලයාය, විපචිතඥ පුද්ගලයාය, නෙය්‍ය පුද්ගලයාය, පදපරම පුද්ගලයාය. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයන් සතරදෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.
|
| 4. උට්ඨානඵලසුත්තං | 4. උට්ඨාඵලුපජීවි සූත්‍රය |
|
134
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ චත්තාරො? උට්ඨානඵලූපජීවී න කම්මඵලූපජීවී, කම්මඵලූපජීවී න උට්ඨානඵලූපජීවී, උට්ඨානඵලූපජීවී චෙව කම්මඵලූපජීවී ච, නෙව උට්ඨානඵලූපජීවී න කම්මඵලූපජීවී - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති
(පු. ප. 167). චතුත්ථං.
|
134
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“උට්ඨානවීර්‍ය්‍යයෙන් ජීවත්වන, කර්‍ම ඵලයෙන් ජීවත් නොවන පුද්ගලයාය. කර්‍ම ඵලයෙන් ජීවත් වන උට්ඨාන වීර්‍ය්‍යයෙන් ජීවත් නොවන, පුද්ගලයාය. උට්ඨානවීර්‍ය්‍යයෙන්ද, කර්‍ම ඵලයෙන්ද ජීවත්වන පුද්ගලයාය. උට්ඨාන වීර්‍ය්‍යයෙන් හා කර්‍ම ඵලයෙන් ජීවත් නොවන පුද්ගලයාය. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතරදෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 5. සාවජ්ජසුත්තං | 5. භාවනාවජ්ජ සූත්‍රය |
|
135
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා
(පු. ප. 144 ආදයො) සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ චත්තාරො? සාවජ්ජො, වජ්ජබහුලො, අප්පවජ්ජො, අනවජ්ජො.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො සාවජ්ජො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සාවජ්ජෙන කායකම්මෙන සමන්නාගතො හොති, සාවජ්ජෙන වචීකම්මෙන සමන්නාගතො හොති, සාවජ්ජෙන මනොකම්මෙන සමන්නාගතො හොති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො සාවජ්ජො හොති.
‘‘කථඤ්ච
‘‘කථඤ්ච
‘‘කථඤ්ච
|
135
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“වැරදි සහිත පුද්ගලයාය, වැරදි බහුල පුද්ගලයාය, වැරදි අඩු පුද්ගලයාය, නිවරද පුද්ගලයාය යන සතර දෙනයි.
“මහණෙනි, වැරදි සහිත පුද්ගලයා කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වරද සහිත කාය කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, වරද සහිත වාක් කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, වරද සහිත මනො කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ මේ පුද්ගල තෙම වරද සහිත වූයේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම වැරදි බොහෝ වූයේ වේද, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් බහුල වශයෙන් සාවද්‍ය කාය කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, නිවැරදිව ස්වල්පද, බහුල වශයෙන් සාවද්‍ය වාක් කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේද, නිරවද්‍යව ස්වල්පද, බහුල වශයෙන් සාවද්‍ය මනො කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, නිවරදව ස්වල්පද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි පුද්ගල තෙම වැරදි බහුල වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම ස්වල්ප වැරදි ඇත්තේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් බහුලව නිවැරදි කාය කර්‍මයෙන් යුක්ත වූයේද, වැරදි සහිතව ස්වල්පයක් වේද, බහුල වශයෙන් නිවැරදි වාක් කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, වැරදි සහිතව ස්වල්පයක් වේද, බහුල වශයෙන් නිවැරදි මනො කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, වැරදි සහිතව ස්වල්පයක් වේද, මහණෙනි, පුද්ගල තෙම මෙසේ වැරදි අඩුවේ.
“මහණෙනි, පුද්ගල තෙම කෙසේ නිවැරදි වේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් නිවැරදි කාය කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, නිවැරදි වාක් කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, නිවැරදි මනො කර්‍මයෙන් යුක්තවූයේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ පුද්ගල තෙම නිවැරදි වේ. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 6. පඨමසීලසුත්තං | 6. සීල පරිපූරකාරී සූත්‍රය |
|
136
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලෙසු න පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්මිං න පරිපූරකාරී, පඤ්ඤාය න පරිපූරකාරී.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්මිං න පරිපූරකාරී, පඤ්ඤාය න පරිපූරකාරී.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්මිං පරිපූරකාරී, පඤ්ඤාය න පරිපූරකාරී.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්මිං පරිපූරකාරී, පඤ්ඤාය පරිපූරකාරී. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති. ඡට්ඨං.
|
136
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලයන් සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේද, සමාධිය සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේද, ප්‍රඥාව සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලයන් සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, සමාධිය සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේද, ප්‍රඥාව සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලය සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, සමාධිය සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, ප්‍රඥාව සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලයන් සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, සමාධිය සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, ප්‍රඥාව සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වේද, මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 7. දුතියසීලසුත්තං | 7. සීලගරුක සූත්‍රය |
|
137
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ
‘‘ඉධ
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලගරු හොති සීලාධිපතෙය්‍යො, සමාධිගරු හොති සමාධාධිපතෙය්‍යො, න පඤ්ඤාගරු හොති න පඤ්ඤාධිපතෙය්‍යො.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො සීලගරු හොති සීලාධිපතෙය්‍යො, සමාධිගරු හොති සමාධාධිපතෙය්‍යො, පඤ්ඤාගරු හොති පඤ්ඤාධිපතෙය්‍යො. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති. සත්තමං.
|
137
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලය ගරුකොට නැත්තේ වේද, සීලය අධිපතිකොට නැත්තේ වේද, සමාධිය ගරුකොට නැත්තේ වේද, සමාධිය අධිපතිකොට නැත්තේ වේද, ප්‍රඥාව ගරුකොට නැත්තේ වේද, ප්‍රඥාව අධිපතිකොට නැත්තේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලය ගරුකොට ඇත්තේ වේද, සීලය අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, සමාධිය ගරුකොට නැත්තේ වේද, සමාධිය අධිපතිකොට නැත්තේ වේද, ප්‍රඥාව ගරුකොට නැත්තේ වේද, ප්‍රඥාව අධිපතිකොට නැත්තේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලය ගරුකොට ඇත්තේ වේද, සීලය අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, සමාධිය ගරුකොට ඇත්තේ වේද, සමාධිය අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, ප්‍රඥාව ගරුකොට නැත්තේ වේද, ප්‍රඥාව අධිපතිකොට නැත්තේ වේද,
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් සීලය ගරුකොට ඇත්තේ වේද, සීලය අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, සමාධිය ගරුකොට ඇත්තේ වේද, සමාධිය අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, ප්‍රඥාව ගරුකොට ඇත්තේ වේද, ප්‍රඥාව අධිපතිකොට ඇත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතරදෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 8. නිකට්ඨසුත්තං | 8. නිකට්ඨකාය සූත්‍රය |
|
138
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මිං. කතමෙ චත්තාරො? නිකට්ඨකායො අනිකට්ඨචිත්තො, අනිකට්ඨකායො නිකට්ඨචිත්තො, අනිකට්ඨකායො ච අනිකට්ඨචිත්තො ච, නිකට්ඨකායො ච නිකට්ඨචිත්තො ච.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො නිකට්ඨකායො හොති අනිකට්ඨචිත්තො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො අරඤ්ඤවනපත්ථානි
(අරඤ්ඤෙ වනපත්ථානි (සී. පී.)) පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවති. සො තත්ථ කාමවිතක්කම්පි විතක්කෙති බ්‍යාපාදවිතක්කම්පි විතක්කෙති විහිංසාවිතක්කම්පි විතක්කෙති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො නිකට්ඨකායො හොති අනිකට්ඨචිත්තො.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අනිකට්ඨකායො හොති නිකට්ඨචිත්තො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො නහෙව ඛො අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවති. සො තත්ථ නෙක්ඛම්මවිතක්කම්පි විතක්කෙති අබ්‍යාපාදවිතක්කම්පි විතක්කෙති අවිහිංසාවිතක්කම්පි විතක්කෙති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අනිකට්ඨකායො හොති
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අනිකට්ඨකායො ච හොති අනිකට්ඨචිත්තො ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො නහෙව ඛො අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො නිකට්ඨකායො ච හොති නිකට්ඨචිත්තො ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුග්ගලො අරඤ්ඤවනපත්ථානි පන්තානි සෙනාසනානි පටිසෙවති. සො තත්ථ නෙක්ඛම්මවිතක්කම්පි විතක්කෙති අබ්‍යාපාදවිතක්කම්පි විතක්කෙති අවිහිංසාවිතක්කම්පි විතක්කෙති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො නිකට්ඨකායො ච හොති නිකට්ඨචිත්තො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පුග්ගලා සන්තො සංවිජ්ජමානා ලොකස්මි’’න්ති. අට්ඨමං.
|
138
“මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ලෝ්කයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්
“කයින් ගමින් පිටවූ, සිත ගමෙහිම ඇති පුද්ගලයාය, කය ගමෙහි ඇති, සිත ගමෙහි නැති පුද්ගලයාය, කය සිත දෙකම ගමෙහි ඇති පුද්ගලයාය, කය ගමෙහි නැති, සිතද ගමෙහි නැති පුද්ගලයාය යන සතර දෙනය.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිටවූයේ වේද, සිත ගමෙහි ඇත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වනයෙහි වානප්‍රස්ත ප්‍රාන්ත සේනාසනවල වසයි. හෙතෙම එහි කාම විතර්‍කයන්ද සිතයි. ව්‍යාපාද විතර්‍කද සිතයි. විහිංසා විතර්‍කද සිතයි. මහණෙනි, මෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිටවූයේ වේ. සිතින් ගමින් පිටවූයේ නොවේ.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිට නොවූයේ වේද, සිතින් ගමින් පිටවූයේ වේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් කැලේ වානප්‍රස්ත ප්‍රාන්ත සේනාසන සේවනය නොකරයි. හෙතෙම එහිදීම නෛෂ්ක්‍රම්‍ය විතර්‍කයන් සිතයි. අව්‍යාපාද විතර්‍කයන් සිතයි. අවිහිංසා විතර්‍කයන් සිතයි. මහණෙනි, පුද්ගල තෙම මෙසේ කයින් ගමින් පිටවූයේ නොවේ. සිතින් ගමින් පිටවූයේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිට නොවූයේ වේද, සිතින් ගමින් පිටනොවූයේ වේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් අරණ්‍යයෙහි වානප්‍රස්ත ප්‍රාන්ත සේනාසනවල නොවසයි. හෙතෙම එහි කාම විතර්‍කද සිතයි. ව්‍යාපාද විතර්‍කද සිතයි. විහිංසා විතර්‍කද සිතයි. මහණෙනි, මෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිටනොවූයේද නොවේ. සිතින් ගමින් පිටනොවූයේද වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ පුද්ගල තෙම කයින් ගමින් පිට වූයේද, සිතින් ගමින් පිටවූයේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් වනයෙහි වානප්‍රස්ත ප්‍රාන්ත සේනාසන ආශ්‍රය කරයි. හෙතෙම එහි නෛෂ්ක්‍රම්‍ය විතර්‍කද සිතයි. අව්‍යාපාද විතර්‍කද සිතයි. අවිහිංසා විතර්‍කද සිතයි. මහණෙනි, මෙසේ පුද්ගල තෙම නික්මුණු කය ඇත්තේද, නික්මුණු සිත ඇත්තේද වේ. මහණෙනි, මේ පුද්ගලයෝ සතර දෙන ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. විද්‍යමාන වෙත්.”
|
| 9. ධම්මකථිකසුත්තං | 9. ධම්මකථික සූත්‍රය |
|
139
‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මකථිකා. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො ධම්මකථිකො අප්පඤ්ච භාසති අසහිතඤ්ච; පරිසා චස්ස
(පරිසා ච (සී. ස්‍යා. කං. පී.) පු. ප. 156) න කුසලා හොති සහිතාසහිතස්ස. එවරූපො, භික්ඛවෙ, ධම්මකථිකො එවරූපාය පරිසාය ධම්මකථිකොත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡති.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො ධම්මකථිකො අප්පඤ්ච භාසති සහිතඤ්ච; පරිසා චස්ස කුසලා හොති සහිතාසහිතස්ස. එවරූපො, භික්ඛවෙ, ධම්මකථිකො එවරූපාය පරිසාය ධම්මකථිකොත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡති.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො ධම්මකථිකො බහුඤ්ච භාසති අසහිතඤ්ච; පරිසා චස්ස න කුසලා හොති සහිතාසහිතස්ස. එවරූපො, භික්ඛවෙ, ධම්මකථිකො එවරූපාය පරිසාය ධම්මකථිකොත්වෙව සඞ්ඛං ගච්ඡති.
‘‘ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො ධම්මකථිකො බහුඤ්ච
|
139
“මහණෙනි, මේ ධර්‍ම කථිකයෝ සතර දෙනෙක් වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්?
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් ධර්‍ම කථිකයෙක් තේරුමක් නැතිව ස්වල්පයක් කියයි. පිරිසද අර්‍ථ අනර්‍ථයන්හි දක්‍ෂ නොවේද, මහණෙනි, මෙබඳු ධර්‍ම කථික තෙම මෙබඳු පිරිසක ධර්‍ම කථිකයාය යන සංඛ්‍යාවට යයි.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් ධර්‍ම කථිකයෙක් අර්‍ථ සහිතව ස්වල්පයක් කියයි. පිරිසද අර්‍ථ අනර්‍ථ දෙකේහි දක්‍ෂද, මහණෙනි, මෙබඳු ධර්‍ම කථික තෙම මෙබඳු පිරිසට ධර්‍ම කථිකයෙකැයි සංඛ්‍යාවට යයි.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් ධර්‍ම කථිකයෙක් අර්‍ථ රහිතව බොහෝ කියයි. පිරිසද අර්‍ථ අනර්‍ථ දෙකේ අදක්‍ෂද මහණෙනි, මෙබඳු ධර්‍ම කථික තෙම මෙබඳු පිරිස මැද ධර්‍ම කථිකයෙක යන සංඛ්‍යාවට යයි.
“මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් ධර්‍ම කථිකයෙක් අර්‍ථ සහිතව බොහෝ කියයි. පිරිසද අර්‍ථානර්‍ථ දැනීමේ දක්‍ෂය. මහණෙනි, එබඳු ධර්‍ම කථික තෙම මෙබඳු පිරිස මැද ධර්‍ම කථිකය යන සංඛ්‍යාවට යයි. මහණෙනි, මේ සතර ධර්‍ම කථිකයෝය.”
|
| 10. වාදීසුත්තං | 10. වවාදීපභෙද සූත්‍රය |
|
140
‘‘චත්තාරොමෙ
|
140
“මහණෙනි, මේ වාදීහු සතර දෙනෙක් වෙත්. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්?
“මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් වාදියෙක් අර්‍ථ කථා වශයෙන් කියන්ට නොහැකිවෙයි. ව්‍යඤ්ජන වශයෙන් කිව හැකිවෙයි. මහණෙනි, ව්‍යඤ්ජන වශයෙන් නොකිව හැකි, අර්‍ථ වශයෙන් කිව හැකි වාදියෙක්ද ඇත. අර්‍ථ වශයෙනුත්, ව්‍යඤ්ජන වශයෙනුත් කිව හැකි වාදියෙක් ඇත. අර්‍ථ වශයෙනුත්, ව්‍යඤ්ජන වශයෙනුත් නොකිව හැකි වාදියෙක් ඇත. මහණෙනි, මේ වාදීන් සතර දෙනාය.
සතර ප්‍රතිසම්භිදාවන් ගෙන් යුත් භික්‍ෂුවට අර්‍ථ වශයෙනුත්, ව්‍යඤ්ජන වශයෙනුත් නොකිව හැක්කේය යන මෙය නොසිදු වන්නකි.”
|