| 11. සක්කසංයුත්තං | 11. සක්කා (හෙවත් වාසව) සංයුත්තය |
| 1. පඨමවග්ගො | 1. සුවීර වර්‍ගය |
| 1. සුවීරසුත්තං | 1. සුවීර සූත්‍රය |
|
247
එවං
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අසුරා දෙවෙ අභියංසු. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි - ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්‍යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුවීරො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා පමාදං ආපාදෙසි
(ආහරෙසි (කත්ථචි) නවඞ්ගුත්තරෙ සීහනාදසුත්තෙපි). දුතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි - ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්‍යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුවීරො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා දුතියම්පි පමාදං ආපාදෙසි. තතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි - ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්‍යාහී’ති
‘‘අනුට්ඨහං අවායාමං, සුඛං යත්‍රාධිගච්ඡති;
සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘අලස්වස්ස
සබ්බකාමසමිද්ධස්ස, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.
‘‘යත්ථාලසො
සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘අකම්මුනා
(අකම්මනා (සී. පී.)) දෙවසෙට්ඨ, සක්ක වින්දෙමු යං සුඛං;
අසොකං අනුපායාසං, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.
‘‘සචෙ අත්ථි අකම්මෙන, කොචි ක්වචි න ජීවති;
නිබ්බානස්ස හි සො මග්ගො, සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි;
මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො උට්ඨානවීරියස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ, යං තුම්හෙ එවං ස්වාක්ඛාතෙ ධම්මවිනයෙ පබ්බජිතා සමානා උට්ඨහෙය්‍යාථ
|
247
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන්ට කථාකළසේක. ඒ භික්‍ෂූහු “ස්වාමීනී” යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක. “මහණෙනි, පෙරවූවක් කියමි. අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණියහ. මහණෙනි, එකල්හි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුවීර දේවපුත්‍රයාට කථා කළේය, ‘පුත සුවීරය, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, පුත සුවීර, යන්න. අසුරයන්ගේ පෙරමුණට පැමිණෙන්න.’ මහණෙනි, සුවීර දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී (ගමන) ප්‍රමාද කෙළේය.
“මහණෙනි, දෙවනුවත් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුවීර දේව්පු්‍රතුට කථා කළේය, ‘දරුව සුවීරය, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, යන්න, දරුව සුවීර, අසුරයන්ගේ පෙරමුණට පැමිණෙන්න.’ මහණෙනි, සුවීර දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී දෙවනුවත් (ගමන) ප්‍රමාද කෙළේය.
“තුන්වෙනුවත් මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුවීර දේව්පුතුට කථා කළේය, ‘දරුව සුවීර, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, දරුව සුවීර, යන්න. අසුරයන් පෙරමුණට පැමිණෙන්න.’යි (කීය.) මහණෙනි, සුවීර දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට පිළිවදන්දී තුන්වෙනුවද ප්‍රමාද කෙළේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුවීර දෙව්පුතුට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය:
“නැගී නොසිටින, වීර්‍ය්‍ය නොකරන තැනැත්තේ යම් තැනෙක සැපතට පැමිණේද, සුවීරය, එහි යව, මාද එහිම පමුණුව.”
“(සුවීර මෙසේ කීය:)’උට්ඨාන වීර්‍ය්‍ය රහිතවූ තැනැත්තේ අලස වන්නේය. කටයුතු නොකර වන්නේය. (එබන්දෙක්) සියලු කාමයෙන් සමෘද්‍ධයෙක් වන්නේ නම් ශක්‍රය, (ඔහු සිටින) ඒ උත්තම ස්ථානය මට කිව මැනව.’
“(ශක්‍ර දෙවිතෙම මෙසේ කීය:) නැගී සිටින වීර්‍ය්‍ය නැත්තාවූ අලස පුද්ගලයෙක් යම් තැනෙක ඉතා මහත් සුඛයට පැමිණේද, සුවීරය, එහි යව, මාද එහිම පමුණුව.”
“(සුවීර දෙව් පුත් මෙසේ කීය:) ‘දේව ශ්‍රේෂ්ඨවූ ශක්‍රය, කටයුතු නොකිරීමෙන් යම් උත්තම සැපතක් ලබමුද, ශක්‍රය, ශෝක නැත්තාවූ, දැඩි වෙහෙස නැත්තාවූ ඒ උතුම් මග මට කිව මැනව.”
“(ශක්‍ර දෙවිතෙම මෙසේ කීය:) ‘වැඩ නොකිරීමෙන් කිසි පුද්ගලයෙක් තෙම කිසි තැනක ජීවත් නොවේද, (එබඳු තැනෙක්) ඉදින් ඇත්තේද, එහි යන මග නම් නිර්‍වාණමාර්‍ගයයි. සුවීර, එහි යව. මාද එහිම පමුණුව’ යි (දේවේන්‍ද්‍රතෙම කීය.)
“මහණෙනි, තමන්ගේ පුන්‍යඵලය නිසා ජීවත්වන තාවතිංස දෙවියන්ට අධිපතිව රාජ්‍යය කරවන ඒ ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම වනාහි නැගී සිටින වීර්‍ය්‍යයෙහි ගුණ කියන්නාවූ කෙනෙකි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහිද ඒ (ගුණය) හොබවව්, තෙපි මෙසේ හොඳින් දේශනා කරන ලද ධර්‍ම විනයෙහි පැවිදි වූවාහු, නොපැමිණි දෙයට පැමිණීම පිණිසද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීම පිණිසද, ප්‍රත්‍යක්‍ෂ නොකළ දේ ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කිරීම පිණිසද උතසාහ කරව්, වීර්‍ය්‍ය වඩව්, උත්සාහ කරව්” යි (වදාළ සේක.)
|
| 2. සුසීමසුත්තං | 2. සුසීම සූත්‍රය |
|
248
සාවත්ථියං. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච -
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අසුරා දෙවෙ අභියංසු. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුසීමං
(සුසිමං (ස්‍යා. කං. ක.)) දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි - ‘එතෙ, තාත සුසීම, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුසීම, අසුරෙ පච්චුය්‍යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුසීමො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා පමාදං ආපාදෙසි. දුතියම්පි
‘‘අනුට්ඨහං
සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘අලස්වස්ස
සබ්බකාමසමිද්ධස්ස, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.
‘‘යත්ථාලසො අනුට්ඨාතා, අච්චන්තං සුඛමෙධති;
සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘අකම්මුනා දෙවසෙට්ඨ, සක්ක වින්දෙමු යං සුඛං;
අසොකං අනුපායාසං, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.
‘‘සචෙ අත්ථි අකම්මෙන, කොචි ක්වචි න ජීවති;
නිබ්බානස්ස හි සො මග්ගො, සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි;
මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.
‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො උට්ඨානවීරියස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ, යං තුම්හෙ එවං ස්වාක්ඛාතෙ ධම්මවිනයෙ පබ්බජිතා සමානා උට්ඨහෙය්‍යාථ ඝටෙය්‍යාථ වායමෙය්‍යාථ අප්පත්තස්ස පත්තියා, අනධිගතස්ස අධිගමාය, අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති.
|
248
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ ජේතවනයෙහි අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන්ට කථාකළසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක. “මහණෙනි, පෙරවූදෙයක් කියමි. අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණියහ. මහණෙනි, එකල්හි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුසීම දේව්පු්‍රතුට කථාකර මෙසේ කීය, ‘දරුව සුසීම, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, දරුව සුසීම, යන්න. අසුරයන් පසුබස්වන්න” මහණෙනි, සුසීම දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී (ගමන) ප්‍රමාද කෙළේය.
“මහණෙනි, දෙවනුවත් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුසීම දේව්පු්‍රතුට කථාකර මෙසේ කීවේය, ‘දරුව සුසීම, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, දරුව සුසීම, යන්න, අසුරයන් පසුබස්වන්න’ මහණෙනි, සුසීම දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී (ගමන) ප්‍රමාද කෙළේය. දෙවනුවද හෙතෙම ප්‍රමාද කෙළේය.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම තුන්වෙනුවද සුසීම දේව්පුතුට කථාකර කීවේය.’දරුව සුසීම, මේ අසුරයෝ දෙවියන් ඉදිරියට පැමිණෙති, දරුව සුසීම, යන්න. අසුරයන් පසුබස්වන්න’ මහණෙනි, සුසීම දෙව්පුත් තෙම ‘එසේය ස්වාමීණි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී ගමන ප්‍රමාද කෙළේය. තුන්වෙනුවද හෙතෙම පමා කෙළේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම සුසීම දෙව්පුතුට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය:
“නැගී නොසිටින, වීර්‍ය්‍ය නොකරන තැනැත්තේ යම් තැනෙක සැපතට පැමිණේද, සුසීම, එහි යව, මාද එහි පමුණුව.”
“ ‘උට්ඨාන වීර්‍ය්‍ය රහිතවූයේ අලස වන්නේය. කෘත්‍යයන් නොකරවන්නේය. (එබන්දෙක් යම්තැනෙක) සියලු කාමයෙන් සම්පූර්‍ණ වන්නේ නම් ශක්‍රය දේවේවද්‍රය, ඒ උත්තමස්ථානය මට කිව මැනව.’ යි (සුසීම කීය.)
“ ‘සුසීම, උට්ඨානවීර්‍ය්‍ය නැත්තාවූ අලසවූ පුද්ගලයෙක් යම් තැනෙක (අතිශයින් සැපසේ වැඩේද,) එහි යව, මාද එහිම පමුණුව.’ යි (ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර) කීය.
“ ‘දෙවියන්ට ශ්‍රේෂ්ඨවූ ශක්‍රය, කටයුතු නොකිරීමෙන් යම් උත්තම සැපතක් ලබමුද, ශක්‍රය, ශෝක නැත්තාවූ, දැඩි වෙහෙස නැත්තාවූ ඒ උතුම් මග කිව මැනවැ’ යි (සුසීම කීය.)
“ ‘කර්‍ම නොකිරීමෙන් කිසි පුද්ගලයෙක් තෙම කිසි තැනක ජීවත් නොවේද, (එබඳු තැනෙක්) ඉදින් ඇත්තේද, එහි යන මග නම් නිර්‍වාණමාර්‍ගයයි. සුසීම, එහි යව. මාද එහිම පමුණුව’ යි (ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම කීය.)
“මහණෙනි, සිය පින්ඵලය නිසා ජීවත්වන තව්තිසා වැසි දෙවියන්ට සම්පතින් ප්‍රධානවූ අධිපතිව රාජ්‍යය කරවන ඒ ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම උට්ඨාන වීර්‍ය්‍යය වර්ණනා කරන්නෙකි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහිද එය (ඒ ගුණය) හොබවව්, තෙපි මෙසේ යහපත් කොට දේශනා කරන ලද ධර්‍ම විනයෙහි පැවිදි වූවාහු, නොපැමිණි දෙයට පැමිණීම පිණිසද, අවබෝධ නොකළ දේ අවබෝධ කිරීම පිණිසද, ප්‍රත්‍යක්‍ෂ නොකළක් ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කිරීම පිණිසද වීර්‍ය්‍ය කරව්, ධෛර්‍ය්‍ය වඩව්, වෑයම් කරව්” යි (වදාළ සේක.)
|
| 3. ධජග්ගසුත්තං | 3. ධජග්ග සූත්‍රය |
|
249
සාවත්ථියං
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්‍යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි -
‘සචෙ, මාරිසා, දෙවානං සඞ්ගාමගතානං උප්පජ්ජෙය්‍ය
‘නො චෙ මෙ ධජග්ගං උල්ලොකෙය්‍යාථ, අථ පජාපතිස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්‍යාථ. පජාපතිස්ස හි වො දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති’.
‘නො
‘නො චෙ වරුණස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්‍යාථ, අථ ඊසානස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්‍යාථ. ඊසානස්ස හි වො දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සතී’’’ති.
‘‘තං ඛො පන, භික්ඛවෙ, සක්කස්ස වා දෙවානමින්දස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, පජාපතිස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, වරුණස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, ඊසානස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං
‘‘තං
‘‘අහඤ්ච ඛො, භික්ඛවෙ, එවං වදාමි - ‘සචෙ තුම්හාකං, භික්ඛවෙ, අරඤ්ඤගතානං වා රුක්ඛමූලගතානං වා සුඤ්ඤාගාරගතානං වා උප්පජ්ජෙය්‍ය භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, මමෙව තස්මිං සමයෙ අනුස්සරෙය්‍යාථ - ඉතිපි සො භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධො විජ්ජාචරණසම්පන්නො සුගතො ලොකවිදූ අනුත්තරො පුරිසදම්මසාරථි සත්ථා දෙවමනුස්සානං බුද්ධො භගවා’ති. මමඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, අනුස්සරතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති.
‘‘නො
‘‘නො චෙ ධම්මං අනුස්සරෙය්‍යාථ, අථ සඞ්ඝං අනුස්සරෙය්‍යාථ - ‘සුප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො උජුප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො
‘‘තං කිස්ස හෙතු? තථාගතො හි, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො වීතරාගො වීතදොසො වීතමොහො අභීරු අච්ඡම්භී අනුත්‍රාසී අපලායී’’ති. ඉදමවොච භගවා. ඉදං වත්වාන සුගතො අථාපරං එතදවොච සත්ථා -
‘‘අරඤ්ඤෙ රුක්ඛමූලෙ වා, සුඤ්ඤාගාරෙව භික්ඛවො;
අනුස්සරෙථ
(අනුස්සරෙය්‍යාථ (ක.) පදසිද්ධි පන චින්තෙතබ්බා) සම්බුද්ධං, භයං තුම්හාක නො සියා.
‘‘නො
අථ ධම්මං සරෙය්‍යාථ, නිය්‍යානිකං සුදෙසිතං.
‘‘නො චෙ ධම්මං සරෙය්‍යාථ, නිය්‍යානිකං සුදෙසිතං;
අථ සඞ්ඝං සරෙය්‍යාථ, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං.
‘‘එවං බුද්ධං සරන්තානං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච භික්ඛවො;
භයං වා ඡම්භිතත්තං වා, ලොමහංසො න හෙස්සතී’’ති.
|
249
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක. “මහණෙනි, පෙරවූදෙයක් කියමි. දෙවියන් හා අසුරයන් අතර මහත්වූ යුද්ධයක් විය. මහණෙනි, එවිට ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම තව්තිසා වැසි දෙවියන්ට (මෙසේ) කථාකර කීවේය: ‘ඉදින් පින්වතුනි, යුද්ධයට පැමිණි දෙවියන්ට බියක් හෝ තැතිගැන්මක් හෝ ලොමුදැහැගැන්මක් හෝ උපදින්නේනම්, එකල මාගේම කොඩිය බලව් මාගේ කොඩිය බලන්නාවූ තොපට වනාහි යම් බියක් හෝ තැතිගැනුමක් හෝ ලොමුදැහැගැනුමක් හෝ වන්නේ නම් එය නැතිවන්නේය.
“ ‘ඉදින් මාගේ කොඩිය නොබලව් නම්, ප්‍රජාපති දේව රාජයාගේ කොඩිය බලව්. ප්‍රජාපති දෙව් රජුගේ කොඩිය බලන්නාවූ තොපට වූකලී යම් බියක් හෝ තැතිගැනුමක් හෝ ලොමුදැහැගැනුමක් හෝ වන්නේ නම් එය නැතිවන්නේය.
“ ‘ඉදින් ප්‍රජාපති දෙව් රජුගේ කොඩිය නොබලන්නාහු නම්, වරුණ දෙව් රජුහුගේ කොඩිය බලව්. වරුණ දෙව් රජහුගේ කොඩිය බලන්නාවූ තොපට වූකලී යම් බියක් හෝ තැතිගැනුමක් හෝ ලොමුදැහැගැනුමක් හෝ වන්නේ නම් එය නැතිවන්නේය.
“ ‘ඉදින් වරුණ දෙව් රජහුගේ කොඩිය නොබලව් නම් අනතුරුව ඊසාන දෙව් රජුහුගේ කොඩිය බලව්. ඊසාන දෙව් රජුහුගේ කොඩිය බලන තොපට වූකලී යම් බියක් හෝ තැතිගැනුමක් හෝ ලොමුදැහැගැනුමක් හෝ වන්නේද, එය නැතිවන්නේය.’
“මහණෙනි, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයාගේ ඒ කොඩිය බලන්නවුන්ට හෝ ප්‍රජාපති දෙව් රජුගේ ඒ කොඩිය බලන්නවුන්ට හෝ වරුණ දෙව් රජහුගේ ඒ කොඩිය බලන්නවුන්ට හෝ ඊසාන දෙව් රජුගේ ඒ කොඩිය බලන්නවුන්ට හෝ යම් බියෙක් හෝ තැතිගැනුමෙක් හෝ ලොමුදැහැගැනුමෙක් හෝ වන්නේද, ඒ බිය ආදිය දුරුවන්නේ හෝ වෙයි, දුරු නොවන්නේ හෝ වෙයි. එයට කරුණු කිම? මහණෙනි, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම වනාහි පහනොවූ රාග ඇත්තේය. පහ නොවූ ද්වේෂ ඇත්තේය, පහ නොවූ මෝහ ඇත්තේය. (හෙතෙම) බියවන ස්වභාව ඇත්තෙක. තැතිගන්නා ස්වභාව ඇත්තෙක, පලායන දුවන ස්වභාව ඇත්තෙක, (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, මමද තොපට මෙසේ කියමි: මහණෙනි, ඉදින් වනයට ගියාවූ හෝ මිනිසුන් නොගැවසෙන තැනට ගියාවූ හෝ තොපට බියෙක් හෝ තැතිගැනුමෙක් හෝ ලොමුඩැහැගැනුමෙක් හෝ උපදින්නේ නම් ඒ වේලායෙහි මා ම (මෙසේ) සිහිකරව් ‘ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ කාරණයෙන් අරහත් වනසේක, සම්මා සම්බුද්ධ වනසේක, විජ්ජාචරණසම්පන්න වනසේක, සුගතවන සේක, ලෝකවිදූ වන අනුත්තර පුරිසධම්මසාරථී වනසේක, දෙවි මිනිසුන්ට ශාස්තෘ වනසේක, බුද්‍ධ වනසේක, භාග්‍යවත්
වනසේක’ (කියායි.) මහණෙනි, (මෙසේ) මා සිහි කරන තොපට යම් බියෙක් හෝ තැතිගැනුමෙක් හෝ ලොමුඩැහැගැනුමෙක් හෝ වන්නේද, එය නැතිවන්නේය.’
“ඉදින් තොපි මා සිහි නොකරන්නහුනම්, අනතුරුව ධර්‍මය (මෙසේ) සිහිකරව්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධර්‍මය යහපත්කොට දේශනා කරන ලද්දේය. (ඒ ධර්‍මය) තමා විසින්ම දැක්ක යුත්තේය, කල් නොයවා විපාක දෙන්නේය, ‘එව බලව’ යි කීමට සුදුසුය, (භාවනා වශයෙන්) තම සිත්හි පැමිණවීමට (දරා ගැනීමට) සුදුසුය, නුවණැත්තන් විසින් තම තමා කෙරෙහිලා දැක්ක යුතුය’ (කියායි,) මහණෙනි ඉදින් ධර්‍මය සිහිකරන තොපට යම් බියෙක් හෝ තැතිගැන්මෙක් හෝ ලොමුඩැහැගැන්මෙක් හෝ වන්නේද, එය නැතිවන්නේය.’
“ඉදින් තෙපි ධර්‍මය සිහි නොකරව් නම්, සඞ්ඝයා (මෙසේ) සිහි කරව්. ‘භගවත්හුගේ ශ්‍රාවක සඞ්ඝතෙම මනා පිළිවෙත්හි පිළිපන්නේය. භගවත්හුගේ ශ්‍රාවක සඞ්ඝතෙම ඎජු පිළිවෙත්හි පිළිපන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සඞ්ඝතෙම සත්‍ය මාර්‍ගයෙහි පි්ළිපන්නේය, භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක සඞ්ඝතෙම සුදුසු පිළිවෙතෙහි පිළිපන්නේය. යම් මේ සතර පුරිසයුගලකෙනෙක් ඇද්ද, පුරිස පුද්ගලයෝ අට දෙනෙක් ඇද්ද, භගවත්හුගේ මේ ශ්‍රාවක සඞ්ඝයා ආහුණෙය්‍යය (කැඳවා සිවුපසය දීමට සුදුසුය, පාහුණෙය්‍යය (අමුතු පඬුරු පිළිගැන්වීමට සුදුසුය), දක්ඛිනෙය්‍යය (පරලොව අදහා දන් දෙන්නට සුදුසුය), අඤ්ජලි කරණීයය (දොහොත් මුදුන්දී නමස්කාරයට සුදුසුය), සියලු ලෝකයාගේ ඉතා උතුම් පින් කෙතය’ (යි කියායි.) මහණෙනි,
(මෙසේ) සඞ්ඝයා සිහිනරන තොපට යම් බියෙක් හෝ තැතිගැනුමෙක් හෝ ලොමුඩැහැගැනුමෙක් හෝ වන්නේද, එය නැතිවන්නේය.’
“එයට හේතු කුමක්ද ? මහණෙනි, තථාගතවූ, අර්හත්වූ, සම්මා සම්බුද්‍ධයන් වහන්සේ පහවූ රාග ඇතිසේක, පහවූ මෝහ ඇතිසේක, බිය නොවන ස්වභාව ඇතිසේක. තැති නොගන්නා ස්වභාව ඇතිසේක, පලායන ස්වභාව නැතිසේක (එහෙයිනි.) “
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක. මෙසේ වදාරා සුගතවූ ශාස්තෲන් වහන්සේ නැවත එයම (මෙසේ) වදාළසේක.
“මහණෙනි, වන සෙනසුනක හෝ වෘක්‍ෂමූල සෙනසුනක හෝ මිනිසුන් නොගවසෙන තැනක හෝ සම්මා සම්බුදුන් සිහි කරව්. තොපට භයක් නොවන්නේය.
“ඉදින්, ලෝකයට ජ්‍යෙෂ්ඨවූ, නරශ්‍රේෂ්ඨවූ බුදුන් සිහි නොකරන්නහු නම්, එවිට නිවණට පමුණුවන්නාවූ, යහපත්කොට දේශනා කරන ලද්දාවූ, සද්‍ධර්‍මය සිහි කරව්.
“නිවණට පමුණුවන්නාවූ, හොඳින් දේශනා කරන ලද්දාවූ, ධර්‍මය ඉදින් සිහි නොකරන්නහු නම්, එවිට පින් කෙතවූ, ඉතා උතුම්වූ සඞ්ඝයා සිහි කරව්.
“මහණෙනි, යම්සේ බුදුන්ද, ධර්‍මයද, සඞ්ඝයාද සිහි කරන්නාවූ තොපට භයෙක් හෝ තැතිගැනීමෙක් හෝ ලොමුඩැහැගැනුමක් හෝ නොවන්නේය.”
|
| 4. වෙපචිත්තිසුත්තං | 4. වේපචිත්ති (නොහොත් ඛන්ති) සූත්‍රය |
|
250
සාවත්ථිනිදානං. ‘‘භූතපුබ්බං
‘‘භයා නු මඝවා සක්ක, දුබ්බල්‍යා නො තිතික්ඛසි;
සුණන්තො ඵරුසං වාචං, සම්මුඛා වෙපචිත්තිනො’’ති.
‘‘නාහං
කථඤ්හි මාදිසො විඤ්ඤූ, බාලෙන පටිසංයුජෙ’’ති.
‘‘භිය්‍යො බාලා පභිජ්ජෙය්‍යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො;
තස්මා භුසෙන දණ්ඩෙන, ධීරො බාලං නිසෙධයෙ’’ති.
‘‘එතදෙව
පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මතී’’ති.
‘‘එතදෙව තිතික්ඛාය, වජ්ජං පස්සාමි වාසව;
යදා නං මඤ්ඤති බාලො, භයා ම්‍යායං තිතික්ඛති;
අජ්ඣාරුහති දුම්මෙධො, ගොව භිය්‍යො පලායින’’න්ති.
‘‘කාමං
සදත්ථපරමා අත්ථා, ඛන්ත්‍යා භිය්‍යො න විජ්ජති.
‘‘යො හවෙ බලවා සන්තො, දුබ්බලස්ස තිතික්ඛති;
තමාහු පරමං ඛන්තිං, නිච්චං ඛමති දුබ්බලො.
‘‘අබලං තං බලං ආහු, යස්ස බාලබලං බලං;
බලස්ස ධම්මගුත්තස්ස, පටිවත්තා න විජ්ජති.
‘‘තස්සෙව තෙන පාපියො, යො කුද්ධං පටිකුජ්ඣති;
කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, සඞ්ගාමං ජෙති දුජ්ජයං.
‘‘උභින්නමත්ථං
පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මති.
‘‘උභින්නං
ජනා මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදා’’ති.
‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො ඛන්තිසොරච්චස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ යං
|
250
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක. “මහණෙනි, පෙර වූවක් කියමි. දෙවියන්ගේද අසුරයන්ගේද යුද්ධයක් ඇතිවිය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රතෙම අසුරයන්ට මෙසේ කීයේය. ‘පින්වත්නි, ඉදින් දේව අසුර යුද්ධය වූ කල අසුරයෝ දිනන්නහු නම් දෙවියෝ පරදින්නහු නම් ඒ ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයා කණ්ඨපඤ්චම බැඳුමෙන් (දෙඅත්, දෙපා, බෙල්ල යන මේ පස්තැනින්) බැඳ අසුර පුරයෙහි මා සමීපයට ගෙනෙව්’ (යි කීය.)
“මහණෙනි, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙමේත් තව්තිසා වැසි දෙවියන්ට මෙසේ කීය: “පින්වතුනි, ඉදින් දේව අසුර යුද්ධය වූ
කල දෙවියෝ දිනන්නාහු නම් අසුරයෝ පරදින්නාහු නම් එවිට ඒ (අසුර රජවූ) වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා කණ්ඨපඤ්චම බන්‍ධනයෙන් බැඳ සුධර්‍ම සභායෙහි මා සමීපයට ගෙනෙව්’ (යි කීය.)
“මහණෙනි, ඒ යුද්ධයෙහි දෙවියෝ දිනූහ, අසුරයෝ පැරදුනහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති තව්තිසා වැසි දෙවියෝ වේපචිත්ති අසුරිඳු කණ්ඨපඤ්චම බැම්මෙන් බැඳ ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයාගේ සමීපයෙහි සුධර්‍මා සභාවට ගෙනාහ.
“මහණෙනි, එහි වනාහි කණ්ඨපඤ්චම බන්‍ධනයෙන් බැඳුනු වේපචිත්ති අසුරිඳු තෙම සුධර්‍මා සභාවට පිවිසෙන විටද, නිත්මෙන විටද ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට අසභ්‍ය ඵරුෂ වචනයෙන් ආක්‍රෝෂ කෙරෙයි, පරිභව කෙරෙයි.
“මහණෙනි, ඉක්බිති මාතලී රථාචාර්‍ය්‍ය තෙම ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය.
“ශක්‍රය, වේපචිත්තිගේ පරොස් බස් ඉදිරියෙහි අසමින් ඉවසන්නේ භයින්ද නොහොත් දුබල බැවින්ද?”
“(ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම මෙසේ කීය:) ‘වේපචිත්තිගේ පරොස් බස් ඉවසන්නේ බියෙන් හෝ දුබල බැවින් නොවේ. මා වැනිවූ නුවණැත්තෙක් එබඳු බාලයකු හා කෙසේ නම් සටන් කරන්නේද, (එකටෙක කරන්නේද?’)
“(මාතලී මෙසේ කීය:) ‘වළක්වන්නෙක් නොවේ නම්, අඥානයෝ ඉතා බොහෝසේ විරුද්ධව
ඉදිරියට එන්නාහුය. එහෙයින් නුවණැති ජනතෙම මහත්වූ දඬුවමින් බාලයා වළක්වන්නේය.
“(ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම මෙසේ කීය:) ‘ඉතා කිපියාවූ අන්‍යයකු දැක යමෙක් සිහි ඇතිව සන්සිඳේද, එයම බාලයන්ගේ නියම වැළකීමයයි හඟිමි.”
“(මාතලී මෙසේ කීය:) ‘මෙතෙම මට භයින් ඉවසා’ යයි අඥානතෙම යම් හෙයකින් හඟීද, ශක්‍රය, පැන දුවන ගොනෙකු පසුපස්සේ එළවායන්නාවූ ගවමුලක් මෙන් නුවණ මඳ ජන තෙම වැඩියක් පසුපස්සේ එළවා යයි.’
“(ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම මෙසේ කීය:) ‘හෙතෙම මට භයින් ඉවසාය’ යි ඒකාන්තයෙන් හඟනේ හෝ වේවා නොහඟනේ හෝ වේවා සියලු අර්ත්‍ථයෝ ස්වකීය දියුණුව පරමකොට ඇත්තාහුය. ඉවසීමට වඩා උතුම් වූවක් නැත්තේය.’,
“ ‘යමෙක් තෙම ඒකාන්තයෙන් බලවත් වූයේ දුර්‍වලයකුගේ (නින්‍දාකිරීම්) ඉවසාද, ඔහුගේ ඒ ඉවසීම උතුම් ඉවසීමයයි (ආර්‍ය්‍යයෝ) කියත්. දුර්‍වල ජනතෙම හැමවිටම ඉවසයි.”
“ ‘යමෙකුගේ බලය අඥාන බලය නම් ඒ බලය බලයක් නොවේයයි ආර්‍ය්‍යයෝ කියති. ධර්‍මයෙන් සංවර කරන ලද්දාවූ තැනැත්තාගේ බලය නියම බලයම නොවේය’ යි කියන්නෙක් නැත.
“ ‘යමෙක් පළමු කිපුනහුට පෙරළා කිපේද, ඔහුගේ පෙරළා කිපීම ඊටත් වඩා පාපිෂ්ඨයි. කිපුනහුට පෙරලා නොකිපෙන ජනතෙම දිනීමට ඉතා දුෂ්කරවූ සටනක් දිනයි.
“ ‘අන්‍යයෙකු කිපුන බව දැන යමෙක් සිහි ඇතිව සන්සිඳේද? (ඉවසාද), හෙතෙම තමහටද පරහටද යන දෙකොටසටම යහපත සලසයි.’
“ ‘යම් ජන කෙනෙක් ධර්‍මයෙහි අදක්‍ෂද, ඒ අන්‍ධබාල ජනයෝ තමන්ටද අනුන්ටද යන දෙදෙනාටම පිළියම් කරන්නාවූ පුද්ගලයා අන්‍ධබාලයෙකැයි හඟිත්.’
“මහණෙනි, ඒ ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම වනාහි ස්වකීය පුණ්‍ය ඵලය නිසා ජීවත්වන්නේ, තව්තිසා වැසි දෙවියන්ගේ අධිපති භාවයෙන් රාජ්‍යය කරවන්නේ, ඉවසීමෙහි හා මෘදු බැව්හි ගූණ කියන්නෙක් වේ.
“මහණෙනි, මෙහි (මේ ශාසනයෙහි) ද එය (ඒ ගුණය) හොබවව්. තෙපි මෙසේ හොඳින් දේශනා කරන ලද ධර්‍ම විනයෙහි පැවිදිවූවාහු ඉවසීම ඇත්තෝද මෘදු බව ඇත්තාහුද වව්.”
|
| 5. සුභාසිතජයසුත්තං | 5. සුභාෂිත ජය සූත්‍රය |
|
251
සාවත්ථිනිදානං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්‍යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච - ‘හොතු, දෙවානමින්ද, සුභාසිතෙන ජයො’ති. ‘හොතු, වෙපචිත්ති, සුභාසිතෙන ජයො’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා ච අසුරා ච පාරිසජ්ජෙ ඨපෙසුං - ‘ඉමෙ නො සුභාසිතදුබ්භාසිතං ආජානිස්සන්තී’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිං අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච - ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙපචිත්ති අසුරින්දං එතදවොච - ‘තුම්හෙ ඛ්වෙත්ථ, වෙපචිත්ති, පුබ්බදෙවා. භණ, වෙපචිත්ති, ගාථ’න්ති. එවං
‘‘භිය්‍යො බාලා පභිජ්ජෙය්‍යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො;
තස්මා භුසෙන දණ්ඩෙන, ධීරො බාලං නිසෙධයෙ’’ති.
‘‘භාසිතාය ඛො පන, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථාය අසුරා අනුමොදිංසු, දෙවා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච - ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං
‘‘එතදෙව
පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මතී’’ති.
‘‘භාසිතාය
‘‘එතදෙව තිතික්ඛාය, වජ්ජං පස්සාමි වාසව;
යදා නං මඤ්ඤති බාලො, භයා ම්‍යායං තිතික්ඛති;
අජ්ඣාරුහති දුම්මෙධො, ගොව භිය්‍යො පලායින’’න්ති.
‘‘භාසිතාය ඛො පන, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථාය අසුරා අනුමොදිංසු, දෙවා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච - ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො ඉමා ගාථායො අභාසි -
‘‘කාමං මඤ්ඤතු වා මා වා, භයා ම්‍යායං තිතික්ඛති;
සදත්ථපරමා අත්ථා, ඛන්ත්‍යා භිය්‍යො න විජ්ජති.
‘‘යො හවෙ බලවා සන්තො, දුබ්බලස්ස තිතික්ඛති;
තමාහු පරමං ඛන්තිං, නිච්චං ඛමති දුබ්බලො.
‘‘අබලං
බලස්ස ධම්මගුත්තස්ස, පටිවත්තා න විජ්ජති.
‘‘තස්සෙව තෙන පාපියො, යො කුද්ධං පටිකුජ්ඣති;
කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, සඞ්ගාමං ජෙති දුජ්ජයං.
‘‘උභින්නමත්ථං
පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මති.
‘‘උභින්නං
ජනා මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදා’’ති.
‘‘භාසිතාසු ඛො පන, භික්ඛවෙ, සක්කෙන දෙවානමින්දෙන ගාථාසු, දෙවා අනුමොදිංසු, අසුරා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවානඤ්ච අසුරානඤ්ච පාරිසජ්ජා එතදවොචුං - ‘භාසිතා ඛො වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථායො. තා ච ඛො සදණ්ඩාවචරා සසත්ථාවචරා, ඉති භණ්ඩනං ඉති
|
251
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. දෙවියන්ගේ හා අසුරයන්ගේ යුද්ධයක් ඇතිවිය. මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍ර තෙම ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට, ‘දේවේන්‍ද්‍රය, සුභාෂිතයෙන් ජය වේවා’ යි කීය. ‘වේපචිත්ති, සුභාෂිතයෙන් ජය වේවා’ යි ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙමේද කීය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති දෙවියෝද අසුරයෝද ‘මොවුහු අපගේ යහපත් වචන, අයහපත් වචන දන්නාහු’ යි පිරිවර දෙවියන් තැබූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍ර තෙම ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට, ‘දේවේන්‍ද්‍රය, ගාථායෙක් කියව’ යි කීය.
“මහණෙනි මෙසේ කීකල ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම වේපචිත්ති අසුරිඳුට ‘වේපචිත්ති, මෙහි නුඹ පුරාණ දෙවි වෙහි. වෙපචිත්ති, ගාථායෙක් කියව’ යි කීය.
“මහණෙනි මෙසේ කීකල වේපචිත්ති අසුරිඳු තෙම මේ ගාථාව කීය:
‘වළක්වන්නෙක් ඇති නොවේ නම්, අඥානයෝ ඉතා බොහෝ සේ කිපෙත්. එහෙයින් නුවණැති ජන තෙම මහත්වූ දණ්ඩයෙන් බාලයා (නුවණ නැත්තා) වළක්වන්නේය.
“මහණෙනි, වේපචිත්ති අසුරිඳු මේ ගාථාව කීකල අසුරයෝ ඒ මැනවැයි පිළිගත්හ. දෙවියෝ නිශ්ශබ්ද වූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරිඳු ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට, ‘දේවේන්‍ද්‍රය, ගාථාවක් කියව’ යි කීය.
“මහණෙනි මෙසේ කීකල ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම මේ ගාථාව කීය:
‘කිපියාවූ අන්‍යයකු දැක යමෙක් සිහි ඇතිව සන්සිඳේද, මම ඒ (සංසිඳීම) ම බාලයා නියම සේ වැළකීම යයි හඟිම්.”
“මහණෙනි ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයා මේ ගාථාව කීකල දෙවියෝ ඒ මැනවයි පිළිගත්හ. අසුරයෝ නිශ්ශබ්ද වූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයාට ‘වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රය, ගාථාවක් කියව’ යි කීය.
“මහණෙනි මෙසේ කීකල වේපචිත්ති අසුරිඳු මේ ගාථාව කීය:
‘මෙතෙම මට භයින් ඉවසාය’ යි අඥාන තෙම යම් හෙයෙකින් ඒ ඉවසීම හඟීද, වාසවය, ඉවසීම පිළිබඳ
මේ දෝෂය මම දකිමි. පැන දුවන තැනැත්තා (ලුහු බඳින්නාවූ) ගව මුලක් මෙන් නුවණ මඳ ජනතෙම වැඩියක් ලුහුබැඳීම කරයි.’
“මහණෙනි, වේපචිත්ති අසුරිඳු මේ ගාථාව කීකල අසුරයෝ ඒ අනුමෝදන් වූහ. දෙවියෝ නිශ්ශබ්ද වූහ.’
“මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරිඳු ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට, ‘දේවේන්‍ද්‍රය, ගාථාවක් කියව’ යි කීය.
“මහණෙනි මෙසේ කීකල ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම මේ ගාථා කීය:
“ ‘මෙතෙම මට භයින් ඉවසායයි (යමෙක්) ඒකාන්තයෙන් හඟනේ හෝ වේවා, එසේ නොහඟනේ හෝ වේවා, සියලු අර්ත්‍ථයෝ තමාගේ යහපත පරම කොට ඇත්තාහුය. ඉවසීමට වඩා උතුම්වූ අන්‍ය යහපතක් නැත්තේය .
“ ‘යමෙක් තෙම ඒකාන්තයෙන් බලවත් වූයේම දුර්‍වලයකුගේ (නින්දා කිරීම් ආදිය) ඉවසාද, ඔහුගේ ඒ ඉවසීම උත්තම ක්‍ෂාන්තියයි (ආර්‍ය්‍යයෝ) කියත්. දුර්‍වල ජනතෙම නිතර ඉවසයි.’
“ ‘යමෙකුගේ බලය අඥාන බලය නම් ඒ බලයක් නොවේ යයි (ආර්‍ය්‍යයෝ) කියත්. ධර්‍මයෙන් සංවරවූ තැනැත්තාගේ බලය නියම බලයක් නොවේයයි කියන්නෙක් නැත’
“ ‘යමෙක් පළමු කිපුනෙකුට පෙරළා කිපේද ඔහුගේ පෙරලා කිපීම ඒ පළමු ක්‍රෝධයටත් වඩා පාපිෂ්ඨයි.කිපුනෙකුට පෙරලා නොකිපෙන ජන තෙම දිනීමට දුෂ්කරවූ සටන දිනයි.’
“ ‘සතුරෙකු කිපුනු බව දැන යමෙක් සිහි ඇතිව සන්සිඳේ නම්, හෙතෙම තමහටද, පරහටද යන දෙකොටසටම යහපත සලසයි.
“ ‘යම් ජන කෙනෙක් ධර්‍මයෙහි අදක්‍ෂද, ඒ අන්‍ධබාල පෘතග්ජනයා තමන්ටද අනුන්ටද යන දෙදෙනාටම යහපත සලසන්නාවූ පුද්ගලයා අන්‍ධබාලයෙකු කොට හඟිත්.’
“මහණෙනි ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයා මේ ගාථාවන් කීකල දෙවියෝ ඒ මැනවයි පිළිගත්හ. අසුරයෝ නිශ්ශබ්ද වූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති දෙවියන්ගේද, අසුරයන්ගේද (පිරිවර ජනයෝ) මෙසේ කීහ. ‘වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා විසින් ගාථාවෝ කියන ලද්දාහුය. ඒ වූකලී දඬු මුගුරු ආදිය පිළිබඳ වෙති, (කැති පොරෝ ආදිය පිළිබඳ වෙති.) දබර ඇති කරති. අසමගිය ඇති කෙරෙති, කලහ ඇතිකෙරෙති. ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයා විසින් ගාථාවෝ කියන ලද්දාහුය. ඒ දඬු මුගුරු හා කැති පොරෝ පිළිබඳ නොවේ. දබර, අසමගිකම්, කලහ ඇති නොකෙරේ. ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට සුභාෂිතයෙන් ජය වේවා’ යි (කීහ.)
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට සුභාෂිතයෙන් ජය අත්වූයේය” යි (වදාළසේක.)
|
| 6. කුලාවකසුත්තං | 6. කුලාවක සූත්‍රය |
|
252
සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්‍යූළ්හො අහොසි. තස්මිං ඛො පන, භික්ඛවෙ, සඞ්ගාමෙ අසුරා ජිනිංසු
‘‘කුලාවකා මාතලි සිම්බලිස්මිං,
ඊසාමුඛෙන පරිවජ්ජයස්සු;
කාමං චජාම අසුරෙසු පාණං,
මායිමෙ දිජා විකුලාවකා
(විකුලාවා (ස්‍යා. කං. ක.)) අහෙසු’’න්ති.
‘‘‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං පච්චුදාවත්තෙසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, අසුරානං එතදහොසි
|
252
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක: “මහණෙනි, පෙරවූවක් කියමි. දෙවියන් හා අසුරයන්ගේ යුද්ධයක් ඇතිවිය. මහණෙනි, ඒ යුද්ධයෙහි අසුරයෝ දිනූහ. දෙවියෝ පැරදුනහ.
“මහණෙනි, පැරැදුන දෙවියෝ උතුරු දෙස බලා පලා ගියහ. අසුරයෝ ඔහු ලුහු බැන්දාහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයාට ගාථායෙන් (මෙසේ කීය.)
“මාතලිය, ඉඹුල් වෙනෙහි (ගුරුළු) කූඩු වෙති. (ඔවුන්) රියදඬු හිසින් පහකරව. අසුරයන් කෙරෙහි ඒකාන්තයෙන් ජීවිතය හරිමු. මේ කුරුල්ලෝ විනාශනුවූ කූඩු ඇත්තෝ වෙත්වා.” (කුරුල්ලන්ට හානියක් නොවනසේ වගබලාගනුව යන තේරුමයි.)
“මහණෙනි, ‘පින්වත, එසේ යහපතැ’ යි මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයා ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට උත්තර දී ආජන්‍ය අශ්වයන් දහසකින් යුත් රථය ආපසු හැරවීය.
“මහණෙනි, ඉක්බිතිව අසුරයන්ට මේ අදහස වීය. “දැන් ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයාගේ ආජන්‍ය අශ්වයන් දහසක් යෙදූ රථය ආපසු හරවන ලදී. ඒකාන්තයෙන් දෙවියෝ නැවතත් අසුරයන් සමග යුද්ධයට එන්නාහ.’ (මෙසේ සිතා) බිය වූවෝ අසුර පුරයටම (නැවත) ගියහ.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට ධර්‍මයෙන්ම ජය විය.”
|
| 7. නදුබ්භියසුත්තං | 7. න දුබ්භිය සූත්‍රය |
|
253
සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස රහොගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස එවං චෙතසො පරිවිතක්කො උදපාදි - ‘යොපි මෙ අස්ස සුපච්චත්ථිකො තස්සපාහං න දුබ්භෙය්‍ය’න්ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස චෙතසා චෙතොපරිවිතක්කමඤ්ඤාය
‘‘යදෙව තෙ, මාරිස, පුබ්බෙ චිත්තං, තදෙව ත්වං මා පජහාසී’’ති
(තදෙව ත්වං මාරිස පහාසීති (සී. ස්‍යා. කං.)).
‘‘සපස්සු ච මෙ, වෙපචිත්ති, අදුබ්භායා’’ති
(අද්‍රුබ්භාය (ක.)).
‘‘යං මුසා භණතො පාපං, යං පාපං අරියූපවාදිනො;
මිත්තද්දුනො ච යං පාපං, යං පාපං අකතඤ්ඤුනො;
තමෙව පාපං ඵුසතු
(ඵුසති (සී. පී.)), යො තෙ දුබ්භෙ සුජම්පතී’’ති.
|
253
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක: “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. (වරක්) රහසිගතවූ, හුදෙකලාවූ ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට මෙසේ සිතිවිල්ලක් පහළවිය. ‘යමෙක් මට සතුරු වන්නේද, ඔහුට වුවද මම විරුද්‍ධකම් නොකරන්නෙමි’ (කියායි.’
“මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරිඳු තෙම ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයාගේ සිතිවිල්ල තම සිතින් දැන ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයා වෙත ගියේය.
“මහණෙනි, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා එන බව දුරදීම දුටුවේය. දැක වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයාට මෙසේ කීය. “සිටින්න, වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රය. තා අල්ලා ගන්නා ලද්දේවෙහිය.
“නිදුකාණෙනි, තාගේ යම්බඳුවූම සිතෙක් පෙරවීද, නිදුකාණෙනි, ඔබ එය දැන් දුරු කෙළෙහිද?”
“වේපචිත්තිය, මා කෙරෙහි විරුද්‍ධකම් නොකරන බවට දිවුරව” යි (ශක්‍රයා කීය.)
“බොරු කියන්නාහට යම් පාපයක් ඇද්ද, රහතුන්ට නින්දා කරන්නාහට යම් පාපයක් ඇද්ද, මිත්‍රදොා්හියකුට යම් පාපයක් ඇද්ද, කළගුණ නොදත්තාට යම් පාපයක් වේද, සුජම්පතිය, යුෂ්මත්හට යමෙක් විරුද්‍ධකම් කෙරේ නම් හෙතෙම එවැනිවූ පවක් කරගනී.” (වේපචිත්ති කිය.)
|
| 8. වෙරොචනඅසුරින්දසුත්තං | 8. වීරෝවන් අසුරින්‍ද (නොහොත් අත්‍ථ) සූත්‍රය |
|
254
සාවත්ථියං ජෙතවනෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා දිවාවිහාරගතො හොති පටිසල්ලීනො. අථ ඛො සක්කො ච දෙවානමින්දො වෙරොචනො ච අසුරින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා පච්චෙකං ද්වාරබාහං නිස්සාය අට්ඨංසු. අථ ඛො වෙරොචනො අසුරින්දො භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි -
‘‘වායමෙථෙව
නිප්ඵන්නසොභනො
(සොභිනො (සී.), සොභණො (පී. ක.)) අත්ථො
(අත්ථා (සී.)), වෙරොචනවචො ඉද’’න්ති.
‘‘වායමෙථෙව
නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො
(නිප්ඵන්නසොභිනො අත්ථා (සී. ස්‍යා. කං.)), ඛන්ත්‍යා භිය්‍යො න විජ්ජතී’’ති.
‘‘සබ්බෙ
සංයොගපරමා ත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං;
නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො, වෙරොචනවචො ඉද’’න්ති.
‘‘සබ්බෙ සත්තා අත්ථජාතා, තත්ථ තත්ථ යථාරහං;
සංයොගපරමා ත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං;
නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො, ඛන්ත්‍යා භිය්‍යො න විජ්ජතී’’ති.
|
254
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක. එසමයෙහි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විවේකීවූ සේක් දහවල් විවේකයට වැඩිසේක.
එකල ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙමේද වේරෝචන අසුරේන්‍ද්‍ර තෙමේද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියාහ. පැමිණ, පිටිපස දොරබා සමීපයෙහි වෙන වෙනම සිටියහ.
ඉක්බිති වේරෝචන දෙවිතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හමුයෙහි මේ ගාථාව කීය:
“බලාපොරොත්තු ඉටුවීම තෙක් පුරුෂ තෙම වෑයම් කරන්නේමය. ව්‍යාපාරයෝ ඉටුවීම නිසා හොබනාහු වෙත්. මේ වේරෝචනගේ වචනයි.”
(ශක්‍ර තෙම මෙසේ කීය.) “බලාපොරොත්තු ඉටුවීම තෙක් පුරුෂ තෙම වෑයම් කරන්නේමය. ව්‍යාපාරයෝ ඉටුවීම නිසා හොබනාහ. ඉවසීමට වඩා උතුම් අර්‍ථයක් නම් නැත්තේය.”
(වේරෝචන මෙසේ කීය.) සියලු සත්ත්‍වයෝ ඒ ඒ තන්හි සුදුසු පරිදි හටගත් කටයුතු ඇත්තෝය. සියලු ප්‍රාණීන්ගේ ආහාරාදිය සියලු දේ නොයෙක්
ලෙසින් සකස් කිරීමෙන්ම අනුභවයට සුදුසු වෙති. සියලු කටයුතු ඉටුවීම නිසාම හොබනාහු වෙත්. මේ වේරෝචනගේ වචනයි.”
(ශක්‍ර තෙම මෙසේ කීය.) “සියලු සත්ත්‍වයෝ ඒ ඒ තන්හි සුදුසු පරිද්දෙන් හටගත් කටයුතු ඇත්තෝය. සියලු ප්‍රාණීන්ගේ ආහාරාදී සියලු දේ නොයෙක් ලෙසින් සකස් කිරීමෙන්ම අනුභවයට සුදුසු වෙති. සියලු කටයුතු නිසාම හොබනාහු වෙත්. ක්‍ෂාන්තියට වඩා උතුම් අර්‍ථයෙක් නම් නැත්තේය.”
|
| 9. අරඤ්ඤායතනඉසිසුත්තං | 9. ඉසයො අරඤ්ඤතා (නොහොත් ගන්‍ධ) සූත්‍රය |
|
255
සාවත්ථියං
‘‘ගන්ධො
කායා චුතො ගච්ඡති මාලුතෙන;
ඉතො
ගන්ධො ඉසීනං අසුචි දෙවරාජා’’ති.
‘‘ගන්ධො ඉසීනං චිරදික්ඛිතානං,
කායා චුතො ගච්ඡතු
(ගච්ඡති (සී. ස්‍යා. කං.)) මාලුතෙන,
සුචිත්‍රපුප්ඵං සිරස්මිංව මාලං;
ගන්ධං
න හෙත්ථ දෙවා පටිකූලසඤ්ඤිනො’’ති.
|
255
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති බොහෝ ඎෂීහු වනයෙහි පන්සල්හි වෙසෙත්. මහණෙනි,
ඉක්බිති ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙමේද වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍ර තෙමේද සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති ඒ ඎෂීන් වෙත පැමිණියාහ.
“මහණෙනි, එවිට වේපචිත්ති අසුරිඳු තෙම කීප පටකින් යුත් පාවහන් පැළඳ, කඩුව උරෙහි එල්ලා ගෙන, කුඩය දරමින් ප්‍රධාන දොරින් පන්සලට පැමිණ, ඒ සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති ඎෂීන්ට ගරුසරු නොදක්වා ඉක්ම ගියෝය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම කීප පටකින් යුත් පාවහන් ඉවත්කොට, කඩුව අන්‍යයන්ට දී, කුඩය අකුලා තබා (කුඩා) දොරින්ම පන්සලට පිවිස ඒ සිල්වත් ගුණවත් ඎෂීන් ඇඳිලි බැඳ නමස්කාර කරමින් සිටියේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති ඎෂීහු ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය.
“බොහෝ කලක් මුළුල්ලෙහි සමාදන්වූ වත් ඇති ඎෂීන්ගේ කයින් නික්මෙන්නාවූ ගඳ වාතය කරණකොට ගෙන හමයි. දහසක් ඇස් ඇති ශක්‍රය, මෙයින් (මේ වාතය හමන දෙසින්) ඉවත් වෙව. දේවේන්‍ද්‍රය, ඎෂීන්ගේ සිරුරු ගඳ අපිරිසිදුය.”
(ශක්‍ර තෙම මෙසේ කීය.) “බොහෝ කලක් මුළුල්ලෙහි සමාදන්වූ ව්‍රත ඇති ඎෂීන්ගේ කයින් නික්මෙන්නාවූ ගඳ වාතය කරණකොට ගෙන හමා වා. ස්වාමීනි,
මේ ගන්‍ධය අප හිසෙහිවූ විසිතුරු මල් ඇති මල්දමක් මෙන් කැමැත්තෙමු. මෙහි (සීලවන්තයන්ගේ ගන්‍ධයෙහි) දෙවියෝ පිළිකුල් සංඥා ඇත්තෝ නොවෙත්.
|
| 10. සමුද්දකසුත්තං | 10. ඉසයො සමුද්දකා (නොහොත් සම්බර) සූත්‍රය |
|
256
සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සම්බහුලා ඉසයො සීලවන්තො කල්‍යාණධම්මා සමුද්දතීරෙ පණ්ණකුටීසු සම්මන්ති. තෙන ඛො පන සමයෙන දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්‍යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙසං ඉසීනං සීලවන්තානං කල්‍යාණධම්මානං එතදහොසි - ‘ධම්මිකා ඛො දෙවා, අධම්මිකා අසුරා. සියාපි නො අසුරතො භයං. යංනූන මයං සම්බරං අසුරින්දං උපසඞ්කමිත්වා
‘‘ඉසයො සම්බරං පත්තා, යාචන්ති අභයදක්ඛිණං;
කාමංකරො හි තෙ දාතුං, භයස්ස අභයස්ස වා’’ති.
‘‘ඉසීනං අභයං නත්ථි, දුට්ඨානං සක්කසෙවිනං;
අභයං යාචමානානං, භයමෙව දදාමි වො’’ති.
‘‘අභයං
පටිග්ගණ්හාම තෙ එතං, අක්ඛයං හොතු තෙ භයං.
‘‘යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලං;
කල්‍යාණකාරී කල්‍යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;
පවුත්තං තාත තෙ බීජං, ඵලං පච්චනුභොස්සසී’’ති.
‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්‍යාණධම්මා සම්බරං අසුරින්දං අභිසපිත්වා - සෙය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරෙය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජෙය්‍ය එවමෙව - සම්බරස්ස අසුරින්දස්ස සම්මුඛෙ අන්තරහිතා සමුද්දතීරෙ පණ්ණකුටීසු පාතුරහෙසුං. අථ
|
256
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති ඎෂීහු මුහුදු තෙර පන්සල්හි වෙසෙත්.
“මහණෙනි, එසමයෙහි වනාහි දෙවි අසුර යුද්ධයක් ඇතිවිය. මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සිල්වත් යහපත් දහම් ඇති බොහෝ ඎෂීන්ට මේ අදහස විය: ‘දෙවියෝ ධාර්මිකයෝය. අසුරයෝ අධාර්මිකයෝය. අපට අසුරයන්ගෙන් බියෙක් විය හැකිය. අපි සම්බර අසුරිඳු වෙත පැමිණ අභයදානය (භය නැතිකිරීම) ඉල්ලන්නෙමු නම් මැනව.’
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සිල්වත්, යහපත් දහම් ඇති ඎෂීහු වීර්‍ය්‍ය ඇත්තෙක් හැකුළූ අත දික් කරන්නේ හෝ දික්කළ අත හකුළන්නේ හෝ යම්සේද, එසේම මුහුදු තෙර පන්සලින් අතුරුදන්ව සම්බර අසුරිඳු ඉදිරියෙහි පහළවූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සිල්වත්, යහපත් දහම් ඇති ඎෂීහු සම්බර අසුරිඳුට ගාථායෙන් මෙසේ කීහ:
“සම්බර කරා පැමිණි ඎෂීහු අභයදානය ඉල්වත්. ඔවුන්ට භය දෙන්නට හෝ අභය දෙන්නට හෙතෙම පොහොසති.”
(සම්බර අසුරයා මෙසේ කීය:) ‘අපට විරුද්‍ධවූ ශක්‍රයා සේවනය කරන්නාවූ මේ ඎෂීන්ට භයක් මුත් අභයක් නැත. නිර්භය ඉල්ලන්නාවූ තොපට බියක්ම දෙමි.’
(ඎෂීහු මෙසේ කීහ:) නිර්භය ඉල්ලන්නා අපට භයක්ම දෙන්නෙහිය. තාගේ මේ කීම පිළිගනිමු. තගේ බිය ක්‍ෂය නොවේවා. (යමෙක්) යම්බඳු බිජුවටක් වපුරාද එබඳුමවූ ඵලයක් (හෙතෙම) ලබයි. යහපත් දේ කරන්නා යහපතද, පව් කරන්නා පාප විපාකද ලබයි. දරුව, තා විසින් බීජයක් වපුරණ ලද්දේය. එහි ඵලය විඳින්නෙහිය.’
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සිල්වත්, යහපත් දහම් ඇති ඎෂීහු සම්බර අසුරිඳුට ශාපකොට වෙර ශක්තිමත් පුඟුලෙක් වක්කළ අත දික් කරන්නේ හෝ දික්කළ අත වක් කරන්නේ හෝ යම්සේද, එසේම සම්බර අසුරිඳු හමුයෙන් අතුරුදහන්ව සමුද්‍රතෙර පන්සල්හි පහළවූහ.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ සම්බර අසුරිඳු තෙම ඒ සිල්වත්, යහපත් දහම් ඇති ඎෂීන් විසින් ශාපකරණ ලද්දේ, රෑ තෙවිටක් තැතිගති.”
|
| 2. දුතියවග්ගො | 2. සත්තවත වර්‍ගය |
| 1. වතපදසුත්තං | 1. දේවා (නොහොත් වතපද) සූත්‍රය |
|
257
සාවත්ථියං
‘‘මාතාපෙත්තිභරං
සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්‍යප්පහායිනං.
‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;
තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.
|
257
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක: “මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා පෙර මනුෂ්‍යයව සිටිකල වත්සතක් සමාදන්වන ලද්දේය. මේ වත්සත සමාදන්වීම නිසා ශක්‍රතෙම ශක්‍ර පදවියට පැමිණියේය.
“කවර වත් සතක්ද? යත්: දිවි ඇති තෙක් මව්පියන් පෝෂ්‍ය කරන්නෙම්වා. දිවි ඇතිතෙක් කුලදෙටුවන් පුදන්නෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් මෘදු වචන ඇත්තේ වන්නෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් කේළාම් නොකියනෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක්
පහවූ මසුරු මළ ඇති සිතින්, නිතර දෙන්නේ දෙනු පිණිස හැම කල සේදූ අත් ඇත්තේ, දීමෙහි නිතර ඇලුනේ, අනුන් විසින් ඉල්ලනු ලැබීමට සුදුසුවූයේ, දන් බෙදාදීමෙහි ඇලුනේ වන්නෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් සත්‍ය වචන ඇත්තෙම් වෙම්වා. දිවි ඇතිතෙක් ක්‍රෝධ නැත්තෙම් වෙම්වා, ඉදින් මට ක්‍රෝධය උපනි නම් වහාම එය දුරුකරන්නෙම්වා (යන මේ සතයි.)
“මහණෙනි, පෙර මිනිස් බවෙහිවූ සක්දෙවිඳු විසින් මේ වත් සත සමාදන්වූයේ විය. මේ වත් සත සමාදන්ටූ බැවින් ශක්‍ර තෙම ශක්‍රත්වයට පැමිණියේය.
“මව්පියන් පෝෂණය කරන්නාවූ, කුලදෙටුවන්ට ගරුබුහුමන් කරන්නාවූ, මෘදු වචන කියන්නාවූ, කේළාම් බස් නොකියන්නාවූ, මසුරු මළ දුරු කිරීමෙහි යෙදුනාවූ, සැබෑ තෙපුල් ඇත්තාවූ, ක්‍රෝධය මැඩ පවත්නාවූ, ඒ සත්ත්‍වයා සත්පුරුෂයෙකැයි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ඒකාන්තයෙන් කියත්.”
|
| 2. සක්කනාමසුත්තං | 2. දේවා සූත්‍රය |
|
258
සාවත්ථියං
‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො පුරෙ
(පුරෙ පුරෙ (සී. පී.)) දානං අදාසි, තස්මා පුරින්දදොති වුච්චති.
‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො සක්කච්චං දානං අදාසි, තස්මා සක්කොති වුච්චති.
‘‘සක්කො
‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො සහස්සම්පි අත්ථානං මුහුත්තෙන චින්තෙති, තස්මා සහස්සක්ඛොති වුච්චති.
‘‘සක්කස්ස, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දස්ස සුජා නාම අසුරකඤ්ඤා පජාපති, තස්මා සුජම්පතීති වුච්චති.
‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙති, තස්මා දෙවානමින්දොති වුච්චති.
‘‘සක්කස්ස
‘‘මාතාපෙත්තිභරං
සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්‍යප්පහායිනං.
‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;
තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.
|
258
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවෙසෙති.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක: “මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර කෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල මඝ නම් මාණවකයෙක් විය. එහෙයින් ‘මඝවා’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල පුරයක් පුරයක් පාසා දන් දුන්නේය. එහෙයින් ‘පුරින්‍දද’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල සකස්කොට දන්දුනි. එහෙයින් ‘ශක්‍ර’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල වාසස්ථානයක් දුන්නේය. එහෙයින් ‘වාසව’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම කරුණු දහසක් මොහොතින් සිතයි. එහෙයින් ‘සහස්සක්ඛ’ (දහසක් ඇස් ඇත්තා) යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ‘සුජා’ නම් අසුර කන්‍යාව ප්‍රජාපතී වූවාය. එහෙයින් (ඔහුට) ‘සුජම්පතී’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම තව්තිසා වැසි දෙවියන්ගේ ඓශ්චර්‍ය්‍යාධිපති භාවයෙන් රාජ්‍යය කරවීය. එහෙයින් ‘දේවා නම්න්‍ද’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා පෙර මිනිස්බවෙහි සිටි කල වත් සතක් සමාදන්වන ලද්දාහුය. ඒ වත් සත සමාදන්වූ බැවින් ශක්‍රතෙම ශක්‍රබවට පැමිණියේය.
“ඒ වත්සත කවරහුද? දිවි ඇති තෙක් මව්පියන් පෝෂ්‍ය කරන්නෙක් වෙම්වා. දිවි ඇතිතෙක් කුලදෙටුවන් පුදන්නෙක් වෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් මෘදු වචන ඇත්තේ වෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් කේළාම් නැත්තේ වෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් පහවූ මසුරු මළ ඇති සිතින්, නිතර දෙන්නේ දීම පිණිස සේදූ අත් ඇත්තේ, දීමෙහි ඇලුනේ, අනුන් විසින් ඉල්ලනු ලැබීමට සුදුසුවූයේ, බෙදාදීමෙහි ඇලුනෙක්ව වෙසෙම්වා, දිවි ඇතිතෙක් සත්‍ය වචන ඇත්තෙක් වෙම්වා. දිවි ඇතිතෙක් ක්‍රෝධ නැත්තේ වෙම්වා, ඉදින් මට ක්‍රෝධය උපනි නම් වහාම එය දුරුකරන්නෙම්වා (යන මේ සතයි.). “මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා පෙර මිනිස්බවෙහි සිටි කල මේ වත්සත සම්පූර්‍ණ කරන ලද්දාහු වෙති. මේ වත්සත සමාදන්වන බැවින් ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම ශක්‍රබවට පැමිණියේය.
“මව්පියන් පෝෂණය කරන්නාවූ, කුලදෙටුවන්ට ගරුබුහුමන් කරන්නාවූ, මෘදු වචන කියන්නාවූ, කේළාම් බස් නොකියන්නාවූ, මසුරු මළ දුරු කිරීමෙහි යෙදුනාවූ, සැබෑ වචන ඇත්තාවූ, ක්‍රෝධය මැඩ පවත්නාවූ, ඒ සත්ත්‍වයා සත්පුරුෂයෙකැයි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ඒකාන්තයෙන් කියත්.”
|
| 3. මහාලිසුත්තං | 3. දේවා සූත්‍රය |
|
259
එවං
‘‘දිට්ඨො ඛො
‘‘දිට්ඨො ඛො මෙ, මහාලි, සක්කො දෙවානමින්දො’’ති.
‘‘සො හි නූන, භන්තෙ, සක්කපතිරූපකො භවිස්සති. දුද්දසො හි, භන්තෙ, සක්කො දෙවානමින්දො’’ති.
‘‘සක්කඤ්ච ඛ්වාහං, මහාලි, පජානාමි සක්කකරණෙ ච ධම්මෙ, යෙසං ධම්මානං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා, තඤ්ච පජානාමි.
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො මඝො නාම මාණවො අහොසි, තස්මා මඝවාති වුච්චති.
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො සක්කච්චං දානං අදාසි, තස්මා සක්කොති වුච්චති.
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො පුරෙ දානං අදාසි, තස්මා පුරින්දදොති වුච්චති.
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො ආවසථං අදාසි, තස්මා වාසවොති වුච්චති.
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො සහස්සම්පි අත්ථානං මුහුත්තෙන චින්තෙති, තස්මා සහස්සක්ඛොති වුච්චති.
‘‘සක්කස්ස
‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං
‘‘සක්කස්ස, මහාලි, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස සත්ත
‘‘මාතාපෙත්තිභරං ජන්තුං, කුලෙ ජෙට්ඨාපචායිනං;
සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්‍යප්පහායිනං.
‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;
තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.
|
259
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විශාලානුවර මහවනයෙහි කූටාගාර ශාලාවෙහි වසනසේක.
ඉක්බිති මහාලි ලිච්ඡවිතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත්පසෙක හුන්නේය.
එකත්පසෙක හුන් මහාලි ලිච්ඡවිතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන් “ස්වාමීනි, ඔබ වහන්සේ විසින් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම දක්නා ලද්දේදැ?” යි ඇසීය.
“මහාලි, මා විසින් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම දක්නා ලද්දේය”.
“ස්වාමීනි, හෙතෙම වනාහි ඒකාන්තයෙන් ශක්‍රයාමෙන් පෙනී සිටියෙක් විය යුතුයි. ස්වාමීනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම දැකීමට ඉතා දුෂ්කරය.”
“මහාලි, මම ශක්‍රයාද ශක්‍රකරණ (ශක්‍රබව ලබා දෙන) ධර්‍මයන්ද දනිමි. යම් ධර්‍මයක් සමාදන්වූ බැවින් ශක්‍ර තෙම ශක්‍ර බවට පැමිණියේ නම් ඒ ධර්‍මයන්ද දනිමි.
“මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර කෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල මඝ නම් මාණවකයෙක් විය. එහෙයින් ඔහු ‘මඝවා’ යි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල පුරයක් පුරයක් පාසා දන් දුනි. එහෙයින් ‘පුරින්‍දද’ යයි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල සකස්කොට දන්දුනි. එහෙයින්
‘ශක්‍ර’ යයි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල වාසස්ථානයක් දුන්නේය. එහෙයින් ‘වාසව’ යයි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම කරුණු දහසක් මොහොතින් සිතයි. එහෙයින් ‘සහස්සක්ඛ’ යයි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ‘සුජා’ නම් අසුර කන්‍යාවක් ප්‍රජාපතී වූවාය. එහෙයින් ‘සුජම්පතී’ යයි කියනු ලැබේ. මහාලි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර තෙම තව්තිසා වැසි දෙවියන් කෙරෙහි ඓශ්චර්‍ය්‍යාධිපති භාවයෙන් රජය කරවීය. එහෙයින් ‘දේවා නම්න්‍ද’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා පෙර මිනිස්බවෙහි සිටි කල වත් සතක් සමාදන්වන ලද්දාහුය. ශක්‍ර තෙම ඒ වත් සත සමාදන්වූ බැවින් ශක්‍රබවට පැමිණියේය.
“ඒ වත්සත කවරහුද? ‘දිවි ඇති තෙක් මව්පියන් පෝෂණය කෙරෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් කුලදෙටුවන් පුදන්නෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් ප්‍රිය වචන ඇත්තේ වෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් කේළාම් නැත්තේ වෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් පහවූ මසුරු මළ ඇත්තේ, සිතින් දෙන්නේ දීම පිණිස යෙදූ අත් ඇත්තේ, දීමෙහි ඇලුනේ, දන් ඉල්ලීමට යෝග්‍යවූයේ, වස්තුව බෙදාදීමෙහි ඇලුනේව වසන්නෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් සත්‍ය වචන ඇත්තේ වෙම්වා: දිවි ඇතිතෙක් ක්‍රෝධ නැත්තේ වෙම්වා, ඉදින් මට ක්‍රෝධය උපනි නම් වහාම එය දුරුකරන්නෙම්වා (යනුයි).
“මහාලා, සක් දෙවිඳු පෙර මිනිස්බවෙහි සිටි කල මේ වත්සත සම්පූර්‍ණ කරන ලද්දාහුය. මේ වත්සත සමාදන්වූ බැවින් ශක්‍රතෙම ශක්‍රබවට පැමිණියේය.
“මව්පියන් පෝෂණය කරන්නාවූ, කුලදෙටුවන්ට ගරුබුහුමන් කරන්නාවූ, මෘදු තෙපුල් කියන්නාවූ, කේළාම් බස් නොකියන්නාවූ, මසුරු මළ දුරුකිරීමෙහි යෙදුනාවූ, සැබෑ වචන ඇත්තාවූ, ක්‍රෝධය මැඩ පවත්නාවූ, ඒ සත්ත්‍වයා සත්පුරුෂයෙකැයි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ කියත්.”
|
| 4. දලිද්දසුත්තං | 4. දළිද්ද සූත්‍රය |
|
260
එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච -
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතරො පුරිසො ඉමස්මිංයෙව
‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි - ‘මා ඛො තුම්හෙ, මාරිසා, එතස්ස දෙවපුත්තස්ස උජ්ඣායිත්ථ. එසො ඛො, මාරිසා, දෙවපුත්තො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො තථාගතප්පවෙදිතෙ
‘‘යස්ස සද්ධා තථාගතෙ, අචලා සුප්පතිට්ඨිතා;
සීලඤ්ච යස්ස කල්‍යාණං, අරියකන්තං පසංසිතං.
‘‘සඞ්ඝෙ පසාදො යස්සත්ථි, උජුභූතඤ්ච දස්සනං;
අදලිද්දොති තං ආහු, අමොඝං තස්ස ජීවිතං.
‘‘තස්මා සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, පසාදං ධම්මදස්සනං;
අනුයුඤ්ජෙථ මෙධාවී, සරං බුද්ධාන සාසන’’න්ති.
|
260
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් සමයෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර අසල කලන්‍දකනිවාප නම්වූ වේළුවනයෙහි වසන සේක. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි ඒ භික්‍ෂූන්ට කථාකළසේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක: “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. මේ රජගයනුවරම හිඟන්නාවූ නිවටවූ දිළිඳුවූ එක්තරා පුරුෂයෙක් විය.
“හෙතෙම තථාගතයන් වදාළ ධර්‍මවිනයෙහි ශ්‍රද්‍ධාව පිහිටවීය, සීලය සමාදන්වීය. ධර්‍මය ඉගෙනීමෙහි යෙදුනේය, ත්‍යාගය සමාදන්වීය, ප්‍රඥාව සමාදන් වීය.
“හෙතෙම තථාගතයන් වහන්සේ විසින් දේශනාකරනලද ධර්‍මවිනයෙහි ශ්‍රද්‍ධාව සමාදන්ව, සීලය සමාදන්ව, ධර්‍මය ඉගෙණගැනීමෙහි යෙදී, ත්‍යාගය සමාදන්ව, ප්‍රඥාව
සමාදන්ව, මැරී ශරීරය බිඳී ගියපසු තව්තිසා වැසි දෙවියන්ගේ සමාගමයට යහපත් ගති ඇත්තාවූ ස්වර්‍ග ලෝකයට උප්පත්තිවශයෙන් පැමිණියේය. හෙතෙම ශරීර ශෝභාවෙන්ද යසසින්ද අන් දෙවියන් පරදවයි.
“මහණෙනි, එහි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ (ඒ දෙවියා) ලාමක වශයෙන් සිතත්:, (ඒ බව) ප්‍රකාශ කෙරෙත්., ඒ ඒ තැන පතුරවත්: ‘පින්වත්නි, (මේදේ) ඒකාන්තයෙන් ආශ්චර්‍ය්‍යයි: පින්වතුනි, ඒකාන්තයෙන් පුදුමයි, මේ දිව්‍යපුත්‍ර තෙම වනාහි පෙර මිනිස්බවෙහි සිටිකල දිළින්දෙක් විය. (හිඟන්නෙක්) විය, නිවටෙක් විය. හෙතෙම මැරී ශරීරය බිඳීගිය පසු තව්තිසාවැසි දෙවියන්ගේ සමාගමයට, ස්වර්‍ග ලෝකයට උප්පත්ති වශයෙන් පැමිණියේය. හෙතෙම අන් දෙවියන් වර්‍ණයෙන්ද යසසින්ද පරදවයි. (කියායි.)
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම තව්තිසා වැසි දෙවියන් (මෙසේ) ඇමතීය. පින්වතුනි, තෙපි මේ දෙව්පුතු ලාමකකොට නොසිතව්, පින්වතුනි, මේ දෙව්පුත්තෙම පෙර මිනිස් භවයෙහි සිටිකල තථාගතයන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරනලද ධර්‍මවිනයෙහි ශ්‍රද්‍ධාව සමාදන්විය, සීලය සමාදන්විය, ධර්‍මය ඉගෙනගැනීමෙහි යෙදුනි, ත්‍යාගය සමාදන්විය, ප්‍රඥාව සමාදන්විය, හෙතෙම තථාගතයන් වදාළ ධර්‍මවිනයෙහි ශ්‍රද්‍ධාව සමාදන්ව, සීලය සමාදන්ව, ශ්‍රුතය සමාදන්ව, ත්‍යාගය සමාදන්ව, ප්‍රඥාව සමාදන්ව, මැරී ශරීරය බිඳීගිය පසු තව්තිසා වැසි දෙවියන්ගේ සමාගමයට සුගති නම්වූ ස්වර්‍ග ලෝකයට උප්පත්ති වශයෙන් පැමිණියේය. හෙතෙම අන් දෙවියන් වර්‍ණයෙන්ද යසසින්ද පරදවයි.” (කියායි.)
“මහණෙනි, එකල සක් දෙවිඳු තෙම තව්තිසා වැසි දෙවියන් සතුටු කරනුයේ, ඒ වේලාවෙහි මේ ගාථාවන් කීය:
“යමකුට තථාගතයන් වහන්සේ කෙරෙහි ශ්‍රද්‍ධාව ස්ථිරවේද, නිශ්චලව හොඳින් පිහිටියේ වේද, යමකුගේ යහපත්වූ ශීලයන් ආර්‍ය්‍යයන් විසින් ප්‍රිය කරන ලද්දේ ඔවුන් විසින් ප්‍රශංසා කරන ලද්දේද,
“යමකුට සංඝයා කෙරෙහි පැහැදීම ඇත්තේද, යමකුගේ දර්‍ශනයත් ඎජුවූයේවේද, ඔහු දිළිඳු නොවූවෙකැයි උතුමෝ කියති. ඔහුගේ ජීවිතය හිස් නොවේ.
“එහෙයින් ප්‍රාඥතෙමේ බුදුවරයන්ගේ ශාසනය සිහිකරන්නේ, ශ්‍රද්‍ධාවද, ශීලයද, පැහැදීමද, ධර්‍මය දැකීමද, එහි යෙදීමෙන් පිරිසිදු කරන්නේය.”
|
| 5. රාමණෙය්‍යකසුත්තං | 5. රාමණෙය්‍යක සූත්‍රය |
|
261
සාවත්ථියං
‘‘ආරාමචෙත්‍යා
මනුස්සරාමණෙය්‍යස්ස, කලං නාග්ඝන්ති සොළසිං.
‘‘ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;
යත්ථ අරහන්තො විහරන්ති, තං භූමිරාමණෙය්‍යක’’න්ති.
|
261
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හොඳාකාර වැඳ එකත්පසෙක සිටියේය.
එකත්පසෙක හුන් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන් “ස්වාමීනි, භූමිය පිළිබඳ රමණීය භාවය නම් කිමෙක්දැ” යි ඇසීය.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) “ආරාම චෛත්‍යයෝද, වන චෛත්‍යයෝද, හොඳාකාර කරනලද පොකුණුද, මනුෂ්‍යරමණීයත්වයෙන් සොළොස් කලාවෙන් කලාවකුත් අගනාහු නොවෙති.
“ගමෙහි වේවා, ඉදින් වනයෙහි හෝ වේවා, පහත් භූමියෙහි හෝ වේවා, ඉදින් ගොඩබිම හෝ වේවා, යම් තැනෙක්හි රහත්හු වෙසෙත්ද, භූමියෙහි රමණීයභාවය එයයි කියත්.”
|
| 6. යජමානසුත්තං | 6. යජමාන සූත්‍රය |
|
262
එකං
‘‘යජමානානං මනුස්සානං, පුඤ්ඤපෙක්ඛාන පාණිනං;
කරොතං ඔපධිකං පුඤ්ඤං, කත්ථ දින්නං මහප්ඵල’’න්ති.
‘‘චත්තාරො ච පටිපන්නා, චත්තාරො ච ඵලෙ ඨිතා;
එස සඞ්ඝො උජුභූතො, පඤ්ඤාසීලසමාහිතො.
‘‘යජමානානං මනුස්සානං, පුඤ්ඤපෙක්ඛාන පාණිනං;
කරොතං ඔපධිකං පුඤ්ඤං, සඞ්ඝෙ දින්නං මහප්ඵල’’න්ති.
|
262
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් සමයෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර ගිජුකුළු පව්වෙහි වැඩ වසනසේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හොඳාකාර වැඳ එකත්පසෙක සිටියේය.
එකත්පසෙක සිටි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ගාථායෙන් මෙසේ කීය:
“පින් කැමතිව යාග කරන්නාවු, මතු භවයන්හි විපාක ගෙනදෙන පින් කරන්නාවූ, මනුෂ්‍ය ප්‍රාණීන් විසින් කවර කෙනෙකුන්ට දෙන ලද්ද මහත්ඵල වේද?”
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක:) “සිව්මගට පිළිපන්නෝද, (සෝවාන් ආදී) සිව් පෙලෙහි සිටියෝද, යන මේ (අෂ්ටාර්‍ය්‍යපුද්ගල) සඞ්ඝතෙම ඎජුය, ප්‍රඥාශීල සමාධීන් යුක්තය.
“පුණ්‍යාර්ත්‍ථිව යාග කරන්නාවූ, මතු භවයෙහි විපාක ගෙන දෙන්නාවූ, පින් කරන්නාවූ, මනුෂ්‍ය ප්‍රාණීන් විසින් සඞ්ඝයාහට දෙනලද්ද මහත් විපාක ඇත්තේයි.”
|
| 7. බුද්ධවන්දනාසුත්තං | 7. වන්‍දනා සූත්‍රය |
|
263
සාවත්ථියං
‘‘උට්ඨෙහි
පන්නභාර අනණ විචර ලොකෙ;
චිත්තඤ්ච තෙ සුවිමුත්තං,
චන්දො යථා පන්නරසාය රත්ති’’න්ති.
‘‘න
‘‘උට්ඨෙහි වීර විජිතසඞ්ගාම,
සත්ථවාහ අනණ විචර ලොකෙ;
දෙසස්සු භගවා ධම්මං,
අඤ්ඤාතාරො භවිස්සන්තී’’ති.
|
263
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දහවල් විවේකය පිණිස වැඩිසේක් විවේකීවූ සේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙමේද, සහම්පතී බඹහුද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ වෙනවෙන දොරබාව (උළුවහු කණු) ඇසුරුකොට සිටියහ.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි මේ ගාථාව කීය.
“දිනනලද (මාර) යුද්ධ ඇත්තාවූ, බහා තබන ලද බර ඇත්තාවූ, ණයගැති නොවූ මහා වීරයන් වහන්ස, නැගිටින්න. ලෝකයෙහි දහම් අමා දිය වස්වමින් ඇවිදින්න, නුඹවහන්සේගේ සිකද, පසළොස්වක් පොහෝ රාත්‍රියෙහි සඳ මෙන් මිදුනේය.”
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක:) “දේවේන්‍ද්‍රය, තථාගතයන් වැන්දයුත්තේ ඔය ලෙසින් නොවේ. දේවේන්‍ද්‍රය, තථාගතයන් වැන්දයුත්තේ මේ ලෙසය:
“ ‘දිනනලද (මාර) යුද්ධ ඇති, බහා තබන ලද බර ඇත්තාවූ, ණයෙන් මිදුනාවූ පින්වතුන් වහන්ස, නැගී සිටිනු වැනවි. ලෙව්හි (දහම් දෙසා නිවන් අමා වස්වමින්) ඇවිද්ද මැනවි. පින්වතුන් වහන්සේ දහම් දෙසන සේක්වා. ඒ අවබෝධකරන සත්ත්‍වයෝ ඇතිවන්නාහ.’ “
|
| 8. ගහට්ඨවන්දනාසුත්තං | 8. (පළමුවන) සක්ක නමස්සන සූත්‍රය |
|
264
සාවත්ථියං. තත්‍ර...පෙ.... එතදවොච - ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො මාතලිං සඞ්ගාහකං ආමන්තෙසි - ‘යොජෙහි, සම්ම මාතලි, සහස්සයුත්තං
‘‘තං නමස්සන්ති තෙවිජ්ජා, සබ්බෙ භුම්මා ච ඛත්තියා;
චත්තාරො ච මහාරාජා, තිදසා ච යසස්සිනො;
අථ කො නාම සො යක්ඛො, යං ත්වං සක්ක නමස්සසී’’ති.
‘‘මං නමස්සන්ති තෙවිජ්ජා, සබ්බෙ භුම්මා ච ඛත්තියා;
චත්තාරො ච මහාරාජා, තිදසා ච යසස්සිනො.
‘‘අහඤ්ච සීලසම්පන්නෙ, චිරරත්තසමාහිතෙ;
සම්මාපබ්බජිතෙ වන්දෙ, බ්‍රහ්මචරියපරායනෙ.
‘‘යෙ ගහට්ඨා පුඤ්ඤකරා, සීලවන්තො උපාසකා;
ධම්මෙන දාරං පොසෙන්ති, තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.
‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;
අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.
‘‘ඉදං වත්වාන මඝවා, දෙවරාජා සුජම්පති;
පුථුද්දිසා නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.
|
264
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක. ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හොඳාකාර වැඳ එකත්පසෙක සිටියේය.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක: “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම වරක් මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයාට කථා කෙළේය. ‘යහලු මාතලිය, (අසුන්) දහසින් යුත් ආජන්‍ය රථය යොදව. උයන් සිරි දකිනු පිණිස උද්‍යාන භූමියට යමු.”
“මහණෙනි, මාතලී රථාචාර්‍ය්‍ය තෙම ‘එසේ යහපති ස්වාමීනි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදා ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ‘නිදුකාණනි, ඔබ වහන්සේගේ සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදන ලද්දේය. ගමනට සුදුසු කල් දනුව’ යි සැලකෙළේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයෙන් බස්නේ ඇඳිලි බැඳ සියලු දිශාවන් වැන්දේය.
“මහනෙනි, ඉක්බිති මාතලී රථාචාර්‍ය්‍ය තෙම (ඒ දැක) ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය.
“වේදත්‍රය හදාරන්නාවූ සියලු පොළෝතලවාසීහුද, ක්‍ෂත්‍රියයෝද, සතරවරම් මහරජහුද, පිරිවර (සෙසු) දෙවියෝද, ඔබට වඳිති. සක්දෙවිඳුනි, පිරිවර සහිතවූ යමෙකුට ඔබවහන්සේ වඳනෙහිද, ඒ තෙමේ කිනම් (යකෙක්ද?)
“වෙදත්‍රය පාරප්‍රාප්තවූ පෘථිවිතලවාසීවූ සියල්ලෝද, ක්‍ෂත්‍රියයෝද, සිවුවරම් මහරජදරුවෝද, පරිවාර සම්පන්නවූ සෙසු දෙවියෝද මට වඳිත්.
“ඒ මමද ශීලයෙන් සමෘද්‍ධවූ, බොහෝ කලක් මුළුල්ලෙහි එකඟකළ සිත් ඇති, (දිවිහිමියෙන්) බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි යෙදී වසන්නාවූ පැවිද්දන් සකසා වඳිමි.
“පින් කරන්නාවූ, සිල්වත්වූ, උපාසක ගුණයෙහි පිහිටියාවූ, යම් ගෘහස්ථකෙනෙක් දැහැමින් අඹුදරුවන් රකිත්ද, එම්බා මාතලිය, මම ඔවුන් වඳිමි.”
“(මාතලී මෙසේ කීය:) සක්දෙවිඳුනි, යමකුන්ට නුඹවහනුසේ වඳිනෙහිද (ඔහු) ලෙව්හි ශ්‍රේෂ්ඨයෝම වෙති. වාසව නම්වූ දෙව් රජුනි, යම් කෙනෙකුන්ට ඔබ වඳිනෙහිද මමත් ඔවුන් වඳිමි’ යි.
“මෙසේ කියා මඝ යන නම් ඇත්තාවූ, දෙව් ලොව දෙවියන්ට රජවූ, සුජා නම් අසුර දුහිතෘවගේ සැමිවූ, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙම (සතර දිසාවන් හා සතර අනු දිසාවන්) වැඳ දෙවියන් අභිමුඛයෙහි දිව්‍ය රථයට නැංගේය.”
|
| 9. සත්ථාරවන්දනාසුත්තං | 9. (දෙවෙනි) සක්ක නමස්සන සූත්‍රය |
|
265
සාවත්ථියං
‘‘යඤ්හි දෙවා මනුස්සා ච, තං නමස්සන්ති වාසව;
අථ කො නාම සො යක්ඛො, යං ත්වං සක්ක නමස්සසී’’ති.
‘‘යො ඉධ සම්මාසම්බුද්ධො, අස්මිං ලොකෙ සදෙවකෙ;
අනොමනාමං සත්ථාරං, තං නමස්සාමි මාතලි.
‘‘යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;
ඛීණාසවා අරහන්තො, තෙ නමස්සාමි මාතලි.
‘‘යෙ රාගදොසවිනයා, අවිජ්ජාසමතික්කමා;
සෙක්ඛා අපචයාරාමා, අප්පමත්තානුසික්ඛරෙ;
තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.
‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;
අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.
‘‘ඉදං වත්වාන මඝවා, දෙවරාජා සුජම්පති;
භගවන්තං නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.
|
265
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක, “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක: “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම වරක් මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයාට (මෙසේ) කීය: ‘යහලු මාතලිය, (අසුන්) දහසින් යුත් ආජන්‍ය රථය යොදවා උයන් සිරි දකිනු පිණිස උයනට යමු.”
“මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයා ‘යහපති ස්වාමීනි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදා ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ‘නිදුකාණනි, ඔබ වහන්සේගේ සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදන ලද්දේය. සුදුසු දේට කල් දනුව’ යි සැලකෙළේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති සක්දෙවිඳු වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයෙන් බැස ඇඳිලි බැඳ භාග්‍යවතුන් නැමඳීය. මහණෙනි, මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යතෙම එවිට ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය.
“වාසව නම්වූ සක්දෙවිඳුනි, දෙවියෝද මිනිස්සුද යම් හේතුවකින් ඔබට වඳනාහුද, සක්දෙව් රජාණනි, යම් කෙනෙකුන්ට ඔබ වඳනෙහිද ඒ සත්ත්‍වතෙම කවරෙක් නම් වෙයිද?
“ශක්‍රතෙම මෙසේ කීය. මාතලිය, දෙවියන් සහිතවූ මේ ලෝකයෙහි යම් සම්‍යක් සම්බුදු කෙනෙක් වෙත්ද, අතිශ්‍රේෂ්ඨවූ ඒ ශාස්තෲන් වහන්සේ මම වඳිමි.
“යම් කෙනෙකුන්ගේ රාගයත් ද්වේෂයත් මෝහයත් දුරුවූයේද, ක්‍ෂයකරණ ලද ආශ්‍රවයන් ඇත්තාහුද, පිදීමට සුදුසු වෙත්ද, මාතලිය, මම ඒ (රහතුන්) වඳිමි.
“මාතලිය, යම් කෙනෙක් රාගෙවෂයන් දුරු කිරීමෙන්, අවිද්‍යාව ඉක්මවීමෙන් නිවන්මගට පිළිපන්නාහු සසර නැසීමෙහි ඇලුනාහු, අප්‍රමාදවූවාහු පිළිවෙලින් හික්මෙත්ද, ඔවුන් වඳිමි.
“(මාතලී මෙසේ කීය.) සක්දෙවිඳුනි, යමෙකුන්ට නුඹවහන්සේ වඳින්නෙහිද, (ඔවුහු) ලෙව්හි ශ්‍රේෂ්ඨයෝම වෙති. වාසවයෙනි, (නුඹවහන්සේ) යම් කෙනෙකුන්ට වඳනෙහිද, මමත් ඔවුන් වඳිමි.”
“මේ වචනය කියා මඝ යන නම් ඇති, දෙවියන්ට රජවූ, සුජා නම් අසුර දුවගේ සැමිවූ, ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රතෙම සියලු දිසාවන් වැඳ දෙවියන් අභිමුඛයෙහි රථයට නැංගේයි.”
|
| 10. සඞ්ඝවන්දනාසුත්තං | 10. (තුන්වෙනි) සක්ක නමස්සන සූත්‍රය |
|
266
සාවත්ථියං
‘‘තඤ්හි එතෙ නමස්සෙය්‍යුං, පූතිදෙහසයා නරා;
නිමුග්ගා කුණපම්හෙතෙ, ඛුප්පිපාසසමප්පිතා.
‘‘කිං නු තෙසං පිහයසි, අනාගාරාන වාසව;
ආචාරං ඉසිනං බ්‍රූහි, තං සුණොම වචො තවා’’ති.
‘‘එතං තෙසං පිහයාමි, අනාගාරාන මාතලි;
යම්හා ගාමා පක්කමන්ති, අනපෙක්ඛා වජන්ති තෙ.
‘‘න තෙසං කොට්ඨෙ ඔපෙන්ති, න කුම්භි
(න කුම්භා (ස්‍යා. කං. පී. ක.)) න කළොපියං
(ඛළොපියං (සී.));
පරනිට්ඨිතමෙසානා
(පරනිට්ඨිතමෙසනා (ස්‍යා. කං. ක.)), තෙන යාපෙන්ති සුබ්බතා.
‘‘සුමන්තමන්තිනො
දෙවා විරුද්ධා අසුරෙහි, පුථු මච්චා ච මාතලි.
‘‘අවිරුද්ධා විරුද්ධෙසු, අත්තදණ්ඩෙසු නිබ්බුතා;
සාදානෙසු අනාදානා, තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.
‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;
අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.
‘‘ඉදං
භික්ඛුසඞ්ඝං නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.
|
266
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක.
එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක, “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක: “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම වරක් මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යයාට (මෙසේ) කීය: ‘යහලු මාතලිය, සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදව, උයන් සිරි දකිනු පිණිස උයනට යමු.”
“මහණෙනි, ඉක්බිති මාතලී රථාචාර්‍ය්‍ය තෙම ‘යහපති ස්වාමීනි’ යි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට උත්තරදී සහශ්‍රයුක්ත ආජන්‍ය රථය යොදා ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ‘නිදුකාණනි, ඔබ වහන්සේගේ ආජන්‍ය රථය යොදන ලද්දේය. සුදුසු දේට කල් දනුව’ යි කීවේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති සක්දෙවිඳු වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයෙන් බැස ඇඳිලි බැඳ භික්‍ෂු සඞ්ඝයා වඳී. මහණෙනි, එවිට මාතලී රථාචාර්‍ය්‍යතෙම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ගාථාවලින් (මෙසේ) කීය.
“කුණු සිරුරින් වැතිර සයනය කරන්නාවූ මේ මනුෂ්‍යයෝ වනාහි ඔබවහන්සේ වඳනාහ. මොවුහු මව්කුස නමැති කුණපයෙහි ගිලුනාහ, බඩගින්න හා පිපාසයෙන් මඩනා ලද්දාාහ.
“වාසවය, ගිහිගෙයින් වෙන්ව වසන්නාවූ පැවිද්දන්ගේ කිනම් හැසිරීමක් ප්‍රිය කෙරෙහිද? කිව මැනව. අපි ඔබගේ ඒ තෙපුල අසමු.’
“ ‘මාතලිය, ගෘහවාස රහිතවූ ඔවුන්ගේ මේ ගුණය මම ප්‍රිය කෙරෙමි. (කුමක්ද?) ඔවුහු යම් ගමකින් බැහැර යෙදේද, එකල්හි සියලු ඇල්මෙන් තොරව යෙත්.
“ ‘(උන්වහන්සේ සතු කිසිවක්) ඇතුළුගෙහි නොතබත්, කළයෙහිදු නොබහත්. සැළියෙහිදු නොතබත්. අනුන් නිමවූ බත පිඬු සිඟීම් වශයෙන් සොයන්නෝ වෙත්. යහපත් ව්‍රත (පැවතුම්) ඇත්තාහු එයින් යැපෙත්.
“ ‘උන්වහන්සේ යහපත්ලෙස කියන කථා ඇතියහ, ධෛර්‍ය්‍ය සම්පන්නයහ. නිශ්ශබ්ද වූවාහුය, සමවූ හැසුරුම් ඇත්තාහුය. මාතලිය, දෙවියෝ අසුරයන් හා විරුද්ධයහ. (එමෙන්) බොහෝ මනුෂ්‍යයෝද (එකිනෙකා හා විරුද්ධයහ.)
“ ‘විරුද්ධයන් කෙරෙහි මොවුහු අවිරුද්‍ධයහ. ගත් දඬු ඇතියන් කෙරෙහි නිවුනාහ. ගැනීම් සහිත සත්ත්‍වයන් අතුරෙන් මොවුහු (ගැනීම් නැත්තෝය.) මාතලිය, මම උන්වහන්සේ වඳිමි.’
“(මාතලී මෙසේ කීය:) සක් දෙවිඳුනි, යමෙකුන්ට නුඹවහන්සේ වඳිනෙහිද, ලෙව්හි ශ්‍රේෂ්ඨයෝ ඔවුහුම වෙති. වාසවය, ඔබවහන්සේ යමෙකුන් වඳනෙහිද, මමත් ඔවුන් වඳිමි.’
“මේ වචනය කියා රජවූ, සුජා නම් අසුරදුවගේ සැමිවූ, මඝ (ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍ර තෙමේ) සියලු දිසාවන් වැඳ දෙවියන් අභිමුඛයෙහි රථයට නැංගේයි.”
|
| 3. තතියවග්ගො | 3. තුන්වන වග. (සක්ක පඤ්චකය) |
| 1. ඡෙත්වාසුත්තං | 1. ඣත්‍වා සූත්‍රය |
|
267
සාවත්ථියං
‘‘කිංසු ඡෙත්වා සුඛං සෙති, කිංසු ඡෙත්වා න සොචති;
කිස්සස්සු එකධම්මස්ස, වධං රොචෙසි ගොතමා’’ති.
‘‘කොධං ඡෙත්වා සුඛං සෙති, කොධං ඡෙත්වා න සොචති;
කොධස්ස විසමූලස්ස, මධුරග්ගස්ස වාසව;
වධං අරියා පසංසන්ති, තඤ්හි ඡෙත්වා න සොචතී’’ති.
|
267
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත් පසෙක සිටියේය.
එකත්පස්ව සිටි ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ගාථාවෙන් මෙසේ කීය:
“ගෞතමයන් වහන්ස, (සත්ත්‍වතෙම) කුමක් නසා සුවසේ නිදාගනීද? කුමක් නසා ශෝක නොකෙරේද? කිනම් එකම ධර්‍මයක්හුගේ විනාශය රුචිකරන සේක්ද?”
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) “වාසවය, ක්‍රෝධය නසා (සත්ත්‍වතෙම) සුවසේ නිදාගැනීම කෙරේ. ක්‍රෝධය නසා ශෝක නොකෙරේ,
විෂ මුල් ඇති, (ක්‍රෝධ කරනවිට සතුටු ඇති බැවින්) මිහිරි කරටිය ඇති, ක්‍රෝධය නැසීම ආර්‍ය්‍යයෝ ප්‍රශංසා කරත්. යම් හේතුවකින් ඒ ක්‍රෝධය නසා ශෝක නොකෙරේද (එහෙයිනි).”
|
| 2. දුබ්බණ්ණියසුත්තං | 2. දුඛණ්ණීය සූත්‍රය |
|
268
සාවත්ථියං
‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා යෙන සක්කො දෙවානමින්දො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොචුං - ‘ඉධ තෙ, මාරිස, අඤ්ඤතරො යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ආසනෙ නිසින්නො. තත්‍ර සුදං, මාරිස, දෙවා තාවතිංසා උජ්ඣායන්ති ඛිය්‍යන්ති විපාචෙන්ති - අච්ඡරියං වත, භො, අබ්භුතං වත, භො! අයං යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො
‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො යෙන සො කොධභක්ඛො යක්ඛො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා දක්ඛිණජාණුමණ්ඩලං පථවියං නිහන්ත්වා යෙන සො කොධභක්ඛො යක්ඛො තෙනඤ්ජලිං පණාමෙත්වා තික්ඛත්තුං නාමං සාවෙති - ‘සක්කොහං මාරිස, දෙවානමින්දො, සක්කොහං, මාරිස, දෙවානමින්දො’ති. යථා යථා ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො නාමං සාවෙසි, තථා තථා සො යක්ඛො දුබ්බණ්ණතරො චෙව අහොසි ඔකොටිමකතරො ච. දුබ්බණ්ණතරො චෙව
‘‘න
න වො චිරාහං කුජ්ඣාමි, කොධො මයි නාවතිට්ඨති.
‘‘කුද්ධාහං න ඵරුසං බ්‍රූමි, න ච ධම්මානි කිත්තයෙ;
සන්නිග්ගණ්හාමි අත්තානං, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො’’ති.
|
268
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක.
එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්‍ෂූන්ට කථාකළ සේක. “ස්වාමීනී” යි කියා ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක:) “මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. දුවර්‍ණවූ, මිටිවූ, එක්තරා යකෙක් ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාගේ අස්නෙහි හුන්නේ විය.
“මහණෙනි, එකල්හි වනාහි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ‘බලව, ඒකාන්තයෙන් ආශ්චර්‍ය්‍යයෙකි, බලව, ඒකාන්තයෙන් අද්භූතයෙකි. මේ දුර්‍වණවූ, මිටිවූ යක්‍ෂයා ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාගේ අස්නෙහි හුන්නේය.’ යි ඔහු තුච්ඡකොට සිතත්. පිළිකුල්කොට කියත්, ඒ ඒ තැන ඒ ගැන කථාබස් කෙරෙත්, මහණෙනි, තව්තිසාවැසි දෙවියෝ ඔහු යම් පමණ ළාමක කොට සිතත්ද, කියත්ද, ඒ ඒ කැන කතාබස් කෙරෙත්ද, එපමණටම ඒ යක්‍ෂයා රූපයෙන් වඩාත් බබළයි, වඩාත් දැකුම්කළු වෙයි, ප්‍රසන්නසේ පෙනෙයි.
“මහණෙනි, ඉක්බිති තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ
ශක්‍ර දේවේන්ද්රයාට මෙසේ කීය: ‘නිදුකාණනි, මෙහි දුර්‍වර්‍ණවූ මිටිවූ යකෙක් ඔබවහන්සේගේ අස්නෙහි හුන්නේය. නිදුකාණනි, එකල්හි වනාහි තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ‘බලව, ඒකාන්තයෙන් පුදුමයෙකි, බලව, ඒකාන්තයෙන් අද්භූතයෙකි. දුර්‍වර්‍ණවූ, මිටිවූ මේ යක් තෙම ශක්‍ර දේවේන්‍ද්‍රයාගේ අස්නෙහි හුන්නේය’ යි ඒ තුච්ඡකොට සිතත්, පිළිකුල්කොට කියත්, ඒ ඒ තැන ඒ ගැන කථාබස් කෙරෙත්, නිදුකාණනි, තව්තිසා වැසි දෙවියෝ ඒ යම් පමණ තුච්ඡකොට සිතත්ද, පිළිකුල්කොට සිතත්ද, ඒ ඒ තැන ඒ ගැන කථාබස් කෙරෙත්ද, එපමණටම ඒ යක් තෙම රූපයෙන් වඩාත් බබළයි, වඩාත් දැකුම්කළු වෙයි, ප්‍රසන්නසේ පෙනෙයි, නිදුකාණනි, ඒ යක්‍ෂකෙම වනාහි ක්‍රෝධය නිසා යැපෙන්නේ වන්නේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිතිව ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම ඒ ක්‍රෝධය නිසා යැපෙන යක්‍ෂයා යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය, පැමිණ, උතුරුසළුව ඒකාංශකොට දකුණු දණමඬල පොළොවෙහි ගසා ඒ ක්‍රෝධය නිසා යැපෙන යක්‍ෂයා වෙත ඇඳිලි බැඳ නමස්කාරකොට ‘නිදුකාණනි, මම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර වෙමි. නිදුකාණනි, මම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍ර වෙමි.’ යි තුන්වරක් නම ප්‍රකාශ කෙළේය.
“මහණෙනි, ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම යම්තාක් නම ප්‍රකාශකරයිද ඒ තාක්ම ඒ යක්තෙම වඩා දුර්‍වර්‍ණද වඩා මිටිද විය. වඩාත් අවලක්‍ෂණද එමෙන්ම වඩාත් මිටිද වී, එහිම අතුරුදහන් වීය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම ස්වකීය අස්නෙහි හිඳ තව්තිසා වැසි දෙවියන් සනසන්නේ ඒ වේලායෙහි මේ ගාථාවන් කීය:
“මම වනාහි නොපෙළුනු සිත් ඇත්තේ වෙමි. ක්‍රෝධ නමැති දිය සුළියෙන් පහසුවෙන් ගෙනයා නොහෙමි. මම බොහෝ වේලාවකින් නොකිපෙමි. ක්‍රෝධය තෙම මා කෙරෙහි නොපිහිටයි. මම (කිපී කලද) රළු බස් නොකියමි. දහම් බස්ද පවසමි. ආත්මාර්ත්‍ථය මොනවට දක්නා මම තමහට අතිශයින් නිගාකරමි.”
|
| 3. සම්බරිමායාසුත්තං | 3. මායා සූත්‍රය |
|
269
සාවත්ථියං...පෙ.... භගවා එතදවොච - ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො ආබාධිකො අහොසි දුක්ඛිතො බාළ්හගිලානො. අථ ඛො භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො යෙන වෙපචිත්ති අසුරින්දො තෙනුපසඞ්කමි ගිලානපුච්ඡකො. අද්දසා ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච - ‘තිකිච්ඡ මං දෙවානමින්දා’ති. ‘වාචෙහි
‘‘මායාවී
උපෙති නිරයං ඝොරං, සම්බරොව සතං සම’’න්ති.
|
269
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත් පසෙක සිටියේය.
(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක:) “මහණෙනි, පෙර වූවක් කියමි. වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රතෙම ලෙඩවූයේ, දුකට පත්වූයේ, දැඩි ගිලන්වූයේ විය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම සුවදුක් විමසීම පිණිස වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා වෙත ගියේය.
“මහණෙනි, වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රතෙම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයා තමා වෙතට එනබව දුරදීම දුටුවේය. දැක ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට “දේවේන්‍ද්‍රය, මට වෙදකම් කරව’ යි කීය.
“ ‘වේපචිත්තිය, මට සම්බරී මායාව උගන්ව’ යි (ශක්‍රයා කීය).
“නිදුකාණනි, මම යම්තාක් අසුරයන්ගෙන් නොඅසම්ද ඒතාක් මම තට (ඒ මායාව) නොකියමි’ යි (වේපචිත්ති කීය).
“මහණෙනි, ඉක්බිති වනාහි වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍ර තෙම ‘පින්වතුනි, මම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට සම්බරී මායාව කියම්’ දැයි අසුරයන්ගෙන් ඇසීය.
“ ‘නිදුකාණනි, නුඹ ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට සම්බරී මායාව නොකියව’ යි (අසුරයෝ කීහ.).
“මහණෙනි, ඉක්බිති වනාහි වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍ර තෙම ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රයාට ගාථායෙන් (මෙසේ) කීය:
“මඝ නම් ශක්‍රයෙනි, සුජම්පතියෙනි, දේවේන්‍ද්‍රයෙනි, මායාකාර ජනතෙම සම්බර නම් අසුරිඳු මෙන් අවුරුදු සියයක් පැසෙන්නාවූ දරුණු නිරයට පැමිණේ.”
|
| 4. අච්චයසුත්තං | 4. අච්චය (නොහොත් අකෝධන) සූත්‍රය |
|
270
සාවත්ථියං...පෙ.... ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ද්වෙ භික්ඛූ සම්පයොජෙසුං. තත්‍රෙකො භික්ඛු අච්චසරා. අථ ඛො සො භික්ඛු තස්ස භික්ඛුනො සන්තිකෙ අච්චයං අච්චයතො දෙසෙති; සො භික්ඛු නප්පටිග්ගණ්හාති. අථ ඛො සම්බහුලා භික්ඛූ යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදිංසු. එකමන්තං නිසින්නා ඛො තෙ භික්ඛූ භගවන්තං එතදවොචුං - ‘‘ඉධ, භන්තෙ, ද්වෙ භික්ඛූ සම්පයොජෙසුං, තත්‍රෙකො භික්ඛු අච්චසරා
‘‘ද්වෙමෙ, භික්ඛවෙ, බාලා. යො ච අච්චයං අච්චයතො න පස්සති, යො ච අච්චයං දෙසෙන්තස්ස යථාධම්මං නප්පටිග්ගණ්හා’’ති - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ද්වෙ බාලා. ‘‘ද්වෙමෙ, භික්ඛවෙ, පණ්ඩිතා. යො ච අච්චයං අච්චයතො පස්සති, යො ච අච්චයං දෙසෙන්තස්ස යථාධම්මං පටිග්ගණ්හා’’ති - ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ද්වෙ පණ්ඩිතා.
‘‘භූතපුබ්බං
‘‘කොධො
අගරහියං මා ගරහිත්ථ, මා ච භාසිත්ථ පෙසුණං;
අථ පාපජනං කොධො, පබ්බතොවාභිමද්දතී’’ති.
|
270
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
එකල වනාහි භික්‍ෂූන් දෙදෙනෙක් කලහ කළහ. එහි එක් භික්‍ෂුවක් නුසුදුසු වචන ඔහු පිළිබඳ කීයේය. ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂුතෙමේ අනික් භික්‍ෂුව සමීපයෙහි වරද වරද වශයෙන් පෙන්වයි. ඒ භික්‍ෂුව (ඒ වරද කීම) නොපිළිගනී.
ඉක්බිති බොහෝ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියෝය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත්පසෙක හුන්හ. එකත්පස්ව උන් ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ කාරණය කීහ: “ස්වාමීනි, මෙහි භික්‍ෂූන් දෙදෙනෙක් කලහ කළහ. එහි එක් භික්‍ෂුවක් නුසුදුසු වචන ඔහු පිළිබඳ කීයේය. ස්වාමීනි, ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂුතෙමේ අනික් භික්‍ෂුව සමීපයෙහි වරද වරද වශයෙන් කීය. ඒ භික්‍ෂුතෙමේ ඒ නොපිළිගනී.’ යි (කීහ.)
“මහණෙනි, මේ බාලයෝ දෙදෙනෙකි. යමෙක් වරද වරද වශයෙන් නොදකීද, යමෙක් වරද කියන්නහු සුදුස්සේ නොපිළිගනීද, මහණෙනි, මේ දෙදෙන බාලයෝ වෙත්.
“මහණෙනි, මේ දෙදෙනෙක් පණ්ඩිතයෝ වෙති. යමෙක් වරද වරද වශයෙන් දකීද, යමෙක් වරද කීවිට ඒ සුදුස්සේ පිළිගනීද, මහණෙනි, මේ දෙදෙන පණ්ඩිතයෝ වෙති.
“මහණෙනි, පෙර වූවක් කියමි. ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම සුධර්‍මාසභායේ තව්තිසා වැසි දෙවියන් සතුටු කරන්නේ ඒ වේලායෙහි මේ ගාථාව කීය:
“ක්‍රෝධය තොපගේ යටතට පැමිණේවා. මිතුරන් කෙරෙහි තොපගේ කළකිරීමෙක් නොවේවා. නොගැරහියයුතු පුද්ගලයාට නොගරහව්, කේළාම් නොකියව්, තවද ක්‍රෝධයතෙම පර්‍වතයක් මෙන් පවිටු (ළාමක) ජනයා හාත්පසින් මැඩලයි.
|
| 5. අක්කොධසුත්තං | 5. අක්කොධ (හෙවත් අවිහිංසා) සූත්‍රය |
|
271
එවං මෙ සුතං - එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ...පෙ.... භගවා එතදවොච - ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුධම්මායං සභායං දෙවෙ තාවතිංසෙ අනුනයමානො තායං වෙලායං ඉමං ගාථං අභාසි -
‘‘මා
අක්කොධො අවිහිංසා ච, අරියෙසු ච පටිපදා
(වසතී සදා (සී. ස්‍යා. කං. පී.));
අථ පාපජනං කොධො, පබ්බතොවාභිමද්දතී’’ති.
|
271
මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසනසේක.
ඉක්බිති ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත්පසෙක සිටියේය.
(එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක:) මහණෙනි, පෙරවූ දැයෙක් කියමි. ශක්‍රදේවේන්‍ද්‍රතෙම සුධර්‍මා සභායෙහි තව්තිසා වැසි දෙවියන් සතුටුකරන්නේ ඒ වේලායෙහි මේ ගාථාව කීය:
“ක්‍රෝධය තෙම තොප නොමඩීවා. කිපෙන්නන් කෙරෙහි ක්‍රෝධ නොකිරීම හා අවිහිංසාව ආර්‍ය්‍යයන් කෙරෙහි හැම කල්හිම පවතී. තවද ක්‍රෝධය තෙම පර්‍වතයක් මෙන් පාපී ජනයා සම්පූර්‍ණයෙන් මඩී.”
|