| සංයුත්තනිකායො | සංයුත්තනිකායො |
| සළායතනවග්ගො | සළායතන වර්‍ගය |
| 1. සළායතනසංයුත්තං | 1. සළායතන සංයුත්තය |
| 1. අනිච්චවග්ගො | 1. අනිච්ච වර්‍ගය |
| 1. අජ්ඣත්තානිච්චසුත්තං | 1. (අධ්‍යාත්මායතන) අනිත්‍ය සූත්‍රය |
|
1
එවං
‘‘චක්ඛුං
|
1
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යය නම්, එය දුක් වේ. යමක් දුක නම්, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම නම්, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“කන අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද, එය දුක් වේ. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි. “නාසය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද, එය දුක් වේ. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“දිව අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද, එය දුක් වේ. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“කය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද, එය දුක් වේ. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“සිත අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද, එය දුක් වේ. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දකින්නාවූ, බොහෝ ඇසූ පිරූ තැන් ඇති ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙමේ, ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.
කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 2. අජ්ඣත්තදුක්ඛසුත්තං | 2. (අධ්‍යාත්මායතන) දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
2
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං. යං දුක්ඛං තදනත්තා; යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. සොතං දුක්ඛං...පෙ.... ඝානං දුක්ඛං... ජිව්හා දුක්ඛා... කායො දුක්ඛො... මනො දුක්ඛො. යං දුක්ඛං තදනත්තා; යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති. දුතියං.
|
2
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇස දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම වේද, “එය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.”
“කන දුකය, නාසය දුකය, දිව දුකය, කය දුකය, සිත දුකය, යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ.
“යමක් අනාත්මද, එය, “මෙය මාගේ නොවේ, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ, බොහෝ ඇසූ පිරූ තැන් ඇති ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 3. අජ්ඣත්තානත්තසුත්තං | 3. (අධ්‍යාත්මායතන) අනාත්ම සූත්‍රය |
|
3
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, අනත්තා. යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. සොතං අනත්තා...පෙ.... ඝානං අනත්තා... ජිව්හා අනත්තා... කායො අනත්තා... මනො අනත්තා. යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති. තතියං.
|
3
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“කන අනාත්මය. නාසය අනාත්මය. දිව අනාත්මය. කය අනාත්මය. සිත අනාත්මය. යමක් අනාත්ම වේද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි. මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි. “මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ, ඇසූ පිරූ තැන් ඇති ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 4. බාහිරානිච්චසුත්තං | 4. (බාහිරායතන) අනිත්‍ය සූත්‍රය |
|
4
‘‘රූපා
|
4
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම වේද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
ශබ්දයෝ, ගන්‍ධයෝ, රසයෝ, ස්පර්‍ශයෝ සහ ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝ වෙත්. යමක් අනිත්‍ය වේද, එය දුක් වේ. යමක් දුක් වේද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම වේද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙනුයේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. උත්පත්තිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 5. බාහිරදුක්ඛසුත්තං | 5. (බාහිරායතන) දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
5
‘‘රූපා
|
5
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, රූපයෝ දුකය. යමක් දුක්වේද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම වේද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
ශබ්දයෝ, ගන්‍ධයෝ, රසයෝ, ස්පර්‍ශයෝ සහ ධර්මයෝ දුකය. යමක් දුක් වේද, එය අනාත්ම වේ. යමක් අනාත්ම වේද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙනුයේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. උත්පත්තිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 6. බාහිරානත්තසුත්තං | 6. (බාහිරායතන) අනාත්ම සූත්‍රය |
|
6
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනත්තා. යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනත්තා. යදනත්තා තං
|
6
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.” “ශබ්දයෝ, ගන්‍ධයෝ, රසයෝ, ස්පර්‍ශයෝ සහ ධර්මයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය “මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේය” යි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුයි.
“මෙසේ දක්නාවූ, ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙනුයේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. උත්පත්තිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 7. අජ්ඣත්තානිච්චාතීතානාගතසුත්තං | 7. දුතිය (අධ්‍යාත්මායතන) අනිත්‍ය සූත්‍රය |
|
7
‘‘චක්ඛුං
|
7
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, ඇස, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා ඇස ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ඇස කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ඇසක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ඇස සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, කන, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා කන ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ කන කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත කනක් නොපතයි. දැන් පවත්නා කන සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, නාසය, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා නාසය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ නාසය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත නාසයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා නාසය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, දිව, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා දිව ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ දිව කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත දිවක් නොපතයි. දැන් පවත්නා දිව සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශරීරය, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා ශරීරය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශරීරය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශරීරයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ශරීරය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, සිත, අනිත්‍ය වේ. දැන් පවත්නා සිත ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ සිත කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත සිතක් නොපතයි. දැන් පවත්නා සිත සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
|
| 8. අජ්ඣත්තදුක්ඛාතීතානාගතසුත්තං | 8. දුතිය (අධ්‍යාත්මායතන) දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
8
‘‘චක්ඛුං
|
8
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, ඇස, දුක් වේ. දැන් පවත්නා ඇස ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ඇස කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ඇසක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ඇස සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි. “අතීතවූද, අනාගත වූද, කන, දුක් වේ. දැන් පවත්නා කන ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ කන කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත කනක් නොපතයි. දැන් පවත්නා කන සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, නාසය, දුක් වේ. දැන් පවත්නා නාසය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ නාසය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත නාසයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා නාසය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, දිව, දුක් වේ. දැන් පවත්නා දිව ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ දිව කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත දිවක් නොපතයි. දැන් පවත්නා දිව සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශරීරය, දුක් වේ. දැන් පවත්නා ශරීරය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශරීරය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශරීරයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ශරීරය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, සිත, දුක් වේ. දැන් පවත්නා සිත ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ සිත කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත සිතක් නොපතයි. දැන් පවත්නා සිත සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේය” යි. (වදාළ සේක)
|
| 9. අජ්ඣත්තානත්තාතීතානාගතසුත්තං | 9. දුතිය (අධ්‍යාත්මායතන) අනාත්ම සූත්‍රය |
|
9
‘‘චක්ඛුං
|
9
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, ඇස, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා ඇස ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ඇස කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ඇසක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ඇස සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, කන, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා කන ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ කන කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත කනක් නොපතයි. දැන් පවත්නා කන සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, නාසය, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා නාසය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ නාසය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත නාසයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා නාසය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, දිව, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා දිව ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ දිව කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත දිවක් නොපතයි. දැන් පවත්නා දිව සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශරීරය, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා ශරීරය ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශරීරය කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශරීරයක් නොපතයි. දැන් පවත්නා ශරීරය සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, සිත, අනාත්ම වේ. දැන් පවත්නා සිත ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ සිත කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත සිතක් නොපතයි. දැන් පවත්නා සිත සම්බන්‍ධව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේය” යි. (වදාළ සේක)
|
| 10. බාහිරානිච්චාතීතානාගතසුත්තං | 10. දුතිය (බාහිරායතන) අනිත්‍ය සූත්‍රය |
|
10
‘‘රූපා
|
10
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, රූපයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ රූපයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රූපයන් කෙරෙහි කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රූප නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රූපයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේ.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ ශබ්දයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශබ්දයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ශබ්දයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ ගන්ධයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ගන්ධයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ගන්ධයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, රසයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ රසයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රසයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රසයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රසයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ ස්පර්ශයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ස්පර්ශයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ස්පර්ශයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ධර්මයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ධර්මයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේය.” යි (වදාළ සේක.)
|
| 11. බාහිරදුක්ඛාතීතානාගතසුත්තං | 11. දුතිය (බාහිරායතන) දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
11
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, දුක්ඛා අතීතානාගතා; කො පන වාදො පච්චුප්පන්නානං! එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො අතීතෙසු රූපෙසු අනපෙක්ඛො හොති; අනාගතෙ රූපෙ නාභිනන්දති
|
11
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, රූපයෝ දුකයහ. දැන් පවත්නා රූපයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රූපයන් කෙරෙහි කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රූප නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රූපයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශබ්දයෝ දුකයහ. දැන් පවත්නාවූ ශබ්දයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශබ්දයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ශබ්දයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ගන්‍ධයෝ දුකයහ. දැන් පවත්නාවූ ගන්ධයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ගන්ධයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ගන්ධයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, රසයෝ දුකයහ. දැන් පවත්නාවූ රසයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රසයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රසයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රසයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ස්පර්‍ශයෝ දුකයහ. දැන් පවත්නාවූ ස්පර්ශයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ස්පර්ශයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ස්පර්ශයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ධර්මයෝ දුක් වෙත්. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ධර්මයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ධර්මයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේය” (වදාළ සේක).
|
| 12. බාහිරානත්තාතීතානාගතසුත්තං | 12. දුතිය (බාහිරායතන) අනාත්ම සූත්‍රය |
|
12
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනත්තා අතීතානාගතා; කො පන වාදො පච්චුප්පන්නානං! එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො අතීතෙසු රූපෙසු අනපෙක්ඛො හොති; අනාගතෙ රූපෙ නාභිනන්දති; පච්චුප්පන්නානං රූපානං නිබ්බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන්නො හොති. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනත්තා අතීතානාගතා; කො පන වාදො පච්චුප්පන්නානං! එවං පස්සං, භික්ඛවෙ
|
12
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීතවූද, අනාගත වූද, රූපයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නා රූපයන් පිළිබඳව කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රූපයන් කෙරෙහි කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රූප නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රූපයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ශබ්දයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නා ශබ්දයන් පිළිබඳව කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ශබ්දයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ශබ්දයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ගන්‍ධයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නා ගන්ධයන් පිළිබඳව කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ගන්ධයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ගන්ධයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
“අතීතවූද, අනාගත වූද, රසයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නා රසයන් පිළිබඳව කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ රසයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත රසයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ රසයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ස්පර්‍ශයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නා ස්පර්ශයන් පිළිබඳව කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ස්පර්ශයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ස්පර්ශයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි.”
“අතීතවූද, අනාගත වූද, ධර්මයෝ අනාත්ම වෙත්. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් ගැන කියනුම කවරේද? මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත්වූ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම, අතීතවූ ධර්මයන් කෙරෙහි නිරපේක්ෂ වේ. අනාගත ධර්මයන් නොපතයි. දැන් පවත්නාවූ ධර්මයන් පිළිබඳව කළකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, නිරෝධය පිණිස පිළිපන්නේ වේය”යි (වදාළ සේක).
|
| 2. යමකවග්ගො | 2. යමක වර්‍ගය |
| 1. පඨමපුබ්බෙසම්බොධසුත්තං | 1. සම්බෝධ සූත්‍රය |
|
13
සාවත්ථිනිදානං
‘‘යාවකීවඤ්චාහං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං ඡන්නං අජ්ඣත්තිකානං ආයතනානං එවං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං නාබ්භඤ්ඤාසිං, නෙව තාවාහං, භික්ඛවෙ, සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්මකෙ
|
13
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සම්බෝධියෙන් පෙරම සම්‍යක් සම්බුද්ධ නොවූ, බෝධිසත්ත්‍වවූම මට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘චක්‍ෂුසයාගේ (ඇසෙහි) ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය (දෝෂය) කවරේද, නිස්සරණ (බැහැරවීම) කුමක්ද? ශ්‍රොතයාගේ (කනෙහි) ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය (දෝෂය) කවරේද, නිස්සරණ කවරේද? ඝ්‍රාණයාගේ (නාසයෙහි) ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය (දෝෂය) කවරේද, නිස්සරණ කවරේද? දිවෙහි ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? කයේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය (දෝෂය) කවරේද, නිස්සරණ කවරේද? චිත්තයාගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද කියායි.
“මහණෙනි, ඒ මට මේ අදහස් විය. “ඇස නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ ඇසේ ආශ්වාදය වේ. යම් ඇසක් අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ ඇසේ ආදීනවය වේ. ඇසෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය ඇසේ නිස්සරණයයි.” “කන නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ කනෙහි ආශ්වාදය වේ. යම් කනක් අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ කනෙහි ආදීනවය වේ. කනෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය කනෙහි නිස්සරණයයි.” “නාසය නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ නාසයේ ආශ්වාදය වේ. යම් නාසයක් අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ නාසයේ ආදීනවය වේ. නාසයෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය නාසයේ නිස්සරණයයි.” “දිව නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ දිව පිළිබඳ ආශ්වාදය වේ. යම් දිවක් අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ දිව පිළිබඳ ආදීනවයයි. දිව පිළිබඳ යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය දිව පිළිබඳ නිස්සරණයයි.” “කය නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ කයේ ආශ්වාදය වේ. යම් කයක් අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ කයේ ආදීනවය වේ. කයේ යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය කයේ නිස්සරණයයි.” “සිත නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ සිත පිළිබඳ ආශ්වාදයයි. යම් සිතක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, මේ සිත පිළිබඳ ආදීනවයයි. සිතෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මෙය සිත පිළිබඳ නිස්සරණය වේ.”
“මහණෙනි, මම යම්තාක් මේ සවැදෑරුම්වූ, අධ්‍යාත්මිකවූ, ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාව දැන නොගත්තෙම්ද, මහණෙනි, ඒතාක්ම මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍ව ප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ නොකෙළෙමි.
“මහණෙනි, යම් කලක පටන් මම මේ සවැදෑරුම්වූ, අධ්‍යාත්මිකවූ, ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට දැන ගත්තෙම්ද, මහණෙනි, එකල්හි මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, ප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ කෙළෙමි. “මට වනාහි මාගේ අර්හත් ඵල සමාධිය විනාශ නොවන්නීය. මේ අන්තිම ජාතිය වේ. දැන් නැවත ඉපදීමක් නැත්තේය.” යන ඥාන දර්‍ශනය පහළවිය.
|
| 2. දුතියපුබ්බෙසම්බොධසුත්තං | 2. දුතිය සම්බෝධ සූත්‍රය |
|
14
‘‘පුබ්බෙව
‘‘යාවකීවඤ්චාහං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං ඡන්නං බාහිරානං ආයතනානං එවං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං නාබ්භඤ්ඤාසිං, නෙව තාවාහං, භික්ඛවෙ, සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්මකෙ සස්සමණබ්‍රාහ්මණියා පජාය සදෙවමනුස්සාය ‘අනුත්තරං සම්මාසම්බොධිං අභිසම්බුද්ධො’ති පච්චඤ්ඤාසිං. යතො ච ඛ්වාහං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං ඡන්නං බාහිරානං ආයතනානං එවං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං අබ්භඤ්ඤාසිං, අථාහං, භික්ඛවෙ, සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්මකෙ සස්සමණබ්‍රාහ්මණියා පජාය සදෙවමනුස්සාය ‘අනුත්තරං සම්මාසම්බොධිං අභිසම්බුද්ධො’ති පච්චඤ්ඤාසිං. ඤාණඤ්ච පන මෙ දස්සනං උදපාදි - ‘අකුප්පා මෙ විමුත්ති, අයමන්තිමා ජාති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’’ති. දුතියං.
|
14
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සම්බෝධියෙන් පෙරම සම්‍යක් සම්බුද්ධ නොවූ, බෝධිසත්ත්‍වවූම මට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘රූපයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? රසයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද? ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදය කවරේද, ආදීනවය කවරේද, නිස්සරණය කවරේද කියායි.
“මහණෙනි, ඒ මට මෙසේ අදහසක් විය. “රූපයන් නිසා යම් සැපක් සොම්නසක් උපදීද, මේ රූපයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් රූප කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ රූපයන්ගේ ආදීනවය වේ. රූපයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ රූපයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“ශබ්දයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් ශබ්ද කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ ශබ්දයන්ගේ ආදීනවය වේ. ශබ්දයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ ශබ්දයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“ගන්ධයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් ගන්ධ කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ ගන්‍ධයන්ගේ ආදීනවය වේ. ගන්ධයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ ගන්‍ධයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“රසයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ රසයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් රස කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ රසයන්ගේ ආදීනවය වේ. රසයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ රසයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“ස්පර්ශයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් ස්පර්ශ කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ ස්පර්ශයන්ගේ ආදීනවය වේ. ස්පර්ශයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ ස්පර්ශයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“ධර්මයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදය වේ. යම් ධර්ම කෙනෙක් අනිත්‍ය වෙත්ද, දුක් වෙත්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තාහුද, මේ ධර්මයන්ගේ ආදීනවය වේ. ධර්මයන් කෙරෙහි යම් ඡන්‍දරාගය දුරුකිරීමක්, ඡන්‍දරාගය පහකිරීමක් වේද, මේ ධර්මයන්ගේ නිස්සරණය වේ.”
“මහණෙනි, මම යම්තාක් මේ සවැදෑරුම්වූ, බාහිර ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාව දැන නොගත්තෙම්ද, මහණෙනි, ඒතාක්ම මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍ව ප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ නොකෙළෙමි.
“මහණෙනි, යම් කලක පටන් මම මේ සවැදෑරුම්වූ, බාහිර ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට දැන ගත්තෙම්ද, මහණෙනි, එකල්හි මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍වප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ කෙළෙමි. “මට වනාහි මාගේ අර්හත් ඵල සමාධිය විනාශ නොවන්නීය. මේ අන්තිම ජාතිය වේ. දැන් නැවත ඉපදීමක් නැත්තේය.” යන ඥාන දර්‍ශනය පහළවිය.
|
| 3. පඨමඅස්සාදපරියෙසනසුත්තං | 3. ආශ්වාද පර්යේෂණ සූත්‍රය |
|
15
‘‘චක්ඛුස්සාහං, භික්ඛවෙ, අස්සාදපරියෙසනං අචරිං. යො චක්ඛුස්ස අස්සාදො තදජ්ඣගමං. යාවතා චක්ඛුස්ස අස්සාදො පඤ්ඤාය මෙ සො සුදිට්ඨො. චක්ඛුස්සාහං, භික්ඛවෙ
‘‘යාවකීවඤ්චාහං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං ඡන්නං අජ්ඣත්තිකානං ආයතනානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං නාබ්භඤ්ඤාසිං...පෙ.... පච්චඤ්ඤාසිං. ඤාණඤ්ච පන මෙ දස්සනං උදපාදි - ‘අකුප්පා මෙ විමුත්ති, අයමන්තිමා ජාති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’’ති. තතියං.
|
15
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, මම ඇස පිළිබඳ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. ඇස පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. ඇස පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ඇස පිළිබඳ ආදීනවය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ඇස පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. ඇස පිළිබඳව යම්තාක් ආදීනවය වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ඇස පිළිබඳ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ඇස පිළිබඳ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. ඇස පිළිබඳ යම්තාක් නිස්සරණයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.
“මහණෙනි, මම කන පිළිබඳව ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. කන පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කන පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම කන පිළිබඳ ආදීනවය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. කන පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කන පිළිබඳව යම්තාක් ආදීනවය වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම කන පිළිබඳ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. කන පිළිබඳ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කන පිළිබඳ යම්තාක් නිස්සරණයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම නාසය පිළිබඳව ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. නාසය පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. නාසය පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම නාසය පිළිබඳ ආදීනවය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. නාසය පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. නාසය පිළිබඳව යම්තාක් ආදීනවය වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම නාසය පිළිබඳ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. නාසය පිළිබඳ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. නාසය පිළිබඳ යම්තාක් නිස්සරණයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම දිව පිළිබඳව ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. දිව පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. දිව පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම දිව පිළිබඳ ආදීනවය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. දිව පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. දිව පිළිබඳව යම්තාක් ආදීනවය වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම දිව පිළිබඳ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. දිව පිළිබඳ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. දිව පිළිබඳ යම්තාක් නිස්සරණයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.
“මහණෙනි, මම කය පිළිබඳව ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. කය පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කය පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම කය පිළිබඳ ආදීනවය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. කය පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කය පිළිබඳව යම්තාක් ආදීනවය වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම කය පිළිබඳ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. කය පිළිබඳ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. කය පිළිබඳ යම්තාක් නිස්සරණයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම සිත පිළිබඳ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. සිත පිළිබඳ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. සිත පිළිබඳ යම්තාක් ආශ්වාදයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම සිත පිළිබඳ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. සිත පිළිබඳ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. සිත පිළිබඳ යම්තාක් ආදීනවයක් වේද, එය මා විසින් ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම යම්තාක් මේ සවැදෑරුම්වූ අධ්‍යාත්මික ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය, ආශ්වාද වශයෙනුත්, ආදීනවය, ආදීනව වශයෙනුත් නිස්සරණය, නිස්සරණය වශයෙනුත්, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාව දැන නොගත්තෙම්ද, මහණෙනි, ඒ තාක්ම මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍ව ප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ නොකෙළෙමි.
“මහණෙනි, යම් කලක පටන් මම මේ සවැදෑරුම්වූ, අධ්‍යාත්මිකවූ, ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට දැන ගත්තෙම්ද, මහණෙනි, එකල්හි මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍වප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ කෙළෙමි. “මට වනාහි මාගේ අර්හත් ඵල සමාධිය විනාශ නොවන්නීය. මේ අන්තිම ජාතිය වේ. දැන් නැවත ඉපදීමක් නැත්තේය.” යන ඥාන දර්‍ශනය පහළවිය.
|
| 4. දුතියඅස්සාදපරියෙසනසුත්තං | 4. දුතිය ආශ්වාද පර්යේෂණ සූත්‍රය |
|
16
‘‘රූපානාහං, භික්ඛවෙ, අස්සාදපරියෙසනං අචරිං. යො රූපානං අස්සාදො
‘‘යාවකීවඤ්චාහං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං ඡන්නං බාහිරානං ආයතනානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං නාබ්භඤ්ඤාසිං...පෙ.... පච්චඤ්ඤාසිං. ඤාණඤ්ච පන මෙ දස්සනං උදපාදි - ‘අකුප්පා මෙ විමුත්ති, අයමන්තිමා ජාති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’’ති. චතුත්ථං.
|
16
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, මම රූපයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. රූපයන්ගේ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රූපයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම රූපයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. රූපයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රූපයන්ගේ ආදීනවයක් වේද, ප්‍රඥාවෙන් මා විසින් මෙය මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම රූපයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. රූපයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රූපයන්ගේ නිස්සරණය වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාකොට දක්නා ලදී.
“මහණෙනි, මම ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. ශබ්දයන්ගේ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ශබ්දයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ශබ්දයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ශබ්දයන්ගේ ආදීනවය වේද, ප්‍රඥාවෙන් මා විසින් මෙය මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ශබ්දයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ශබ්දයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ශබ්දයන්ගේ නිස්සරණය වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාකොට දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. ගන්‍ධයන්ගේ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ගන්‍ධයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ගන්‍ධයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ගන්‍ධයන්ගේ ආදීනවයක් වේද, ප්‍රඥාවෙන් මා විසින් මෙය මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ගන්‍ධයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ගන්‍ධයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ගන්‍ධයන්ගේ නිස්සරණයක් වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාකොට දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම රසයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. යම් රසයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රසයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම රසයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. රසයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රසයන්ගේ ආදීනවයක් වේද, ප්‍රඥාවෙන් මා විසින් මෙය මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම රසයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. රසයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් රසයන්ගේ නිස්සරණය වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාකොට දක්නා ලදී.
“මහණෙනි, මම ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. ස්පර්ශයන්ගේ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් එය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ස්පර්ශයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ස්පර්ශයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ස්පර්ශයන්ගේ ආදීනවයක් වේද, ප්‍රඥාවෙන් මා විසින් මෙය මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ස්පර්ශයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ස්පර්ශයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ස්පර්ශයන්ගේ නිස්සරණය වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී.”
“මහණෙනි, මම ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදය සෙවීමෙහි හැසුරුණෙමි. ධර්මයන්ගේ යම් ආශ්වාදයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදයක් වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ධර්මයන්ගේ ආදීනව සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ධර්මයන්ගේ යම් ආදීනවයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ධර්මයන්ගේ ආදීනවයක් වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් මනාව දක්නා ලදී. මහණෙනි, මම ධර්මයන්ගේ නිස්සරණය සෙවීමෙහි හැසුරුනෙමි. ධර්මයන්ගේ යම් නිස්සරණයක් වේද, එය අවබෝධ කෙළෙමි. යම්තාක් ධර්මයන්ගේ නිස්සරණයක් වේද, මා විසින් මෙය ප්‍රඥාවෙන් දක්නා ලදී.
“මහණෙනි, මම යම්තාක් මේ සවැදෑරුම්වූ බාහිර ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය, ආශ්වාදය වශයෙන්ද, ආදීනවය, ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය, නිස්සරණය වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගත්තෙම්ද, මහණෙනි, ඒතාක්ම මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍ව ප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ නොකෙළෙමි.
“මහණෙනි, යම් කලක පටන් මම මේ සවැදෑරුම්වූ, අධ්‍යාත්මිකවූ, ආයතනයන්ගේ මෙසේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට දැන ගත්තෙම්ද, මහණෙනි, එකල්හි මම දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙහි මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍වප්‍රජාවෙහි නිරුත්තරවූ සම්‍යක් සම්බෝධිය අවබෝධ කෙළේ වෙමියි ප්‍රකාශ කෙළෙමි. “මට වනාහි මාගේ අර්හත් ඵල සමාධිය විනාශ නොවන්නීය. මේ අන්තිම ජාතිය වේ. දැන් නැවත ඉපදීමක් නැත්තේය.” යන ඥාන දර්‍ශනය පහළවිය.
|
| 5. පඨමනොචෙඅස්සාදසුත්තං | 5. නොව ආශ්වාද සූත්‍රය |
|
17
‘‘නො
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, සත්තා ඉමෙසං ඡන්නං අජ්ඣත්තිකානං ආයතනානං
|
17
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇස පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ ඇස කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි ඇස පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ඇස කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් ඇස පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ඇස කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් ඇස පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ඇස කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් ඇස පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ඇස කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් ඇස පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ඇස කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, කන පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ කන කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි කන පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කන කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් කන පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ කන කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් කන පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කන කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් කන පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ කන කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් කන පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කන කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, නාසය පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ නාසය කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි නාසය පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ නාසය කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් නාසය පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ නාසය කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් නාසය පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ නාසය කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් නාසය පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ නාසය කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් නාසය පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ නාසය කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, දිව පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ දිව කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි දිව පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ දිව කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් දිව පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ දිව කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් දිව පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ දිව කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් දිව පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ දිව කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් දිව පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ දිව කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, කය පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ කය කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි කය පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කය කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් කය පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ කය කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් කය පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කය කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් කය පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ කය කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් කය පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ කය කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, සිත පිළිබඳ ඉදින් මේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ සිත කෙරෙහි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි සිත පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ සිත කෙරෙහි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් සිත පිළිබඳ මේ ආදීනවය නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ සිත කෙරෙහි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් සිත පිළිබඳ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ සිත කෙරෙහි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් සිත පිළිබඳ මේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ සිත කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් සිත පිළිබඳ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ සිත කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, යම්තාක් කල් සත්ත්‍වයෝ මේ සවැදෑරුම්වූ අධ්‍යාත්මිකවූ ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය, ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය, ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය, නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගත්තාහුද, මහණෙනි, ඒතාක්ම සත්ත්‍වයෝ දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙන්, මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍ව ප්‍රජාවෙන් නික්මුණාහු වෙන්වුනාහු, මිදුනාහු, ලෝක සීමාව ඉක්මවූ සිතින් යුක්තවූ සිතින් යුක්තව වාසය නොකළාහුය. මහණෙනි, යම් කලක පටන් සත්ත්‍වයෝ මේ සවැදෑරුම්වූ, අධ්‍යාත්මිකවූ, ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණය වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගත්තාහුද, මහණෙනි, එකල්හි සත්ත්‍වයෝ දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙන් මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, සත්ත්‍වප්‍රජාවෙන් නික්මුණාහු, වෙන්වුනාහු, මිදුනාහු, ලෝක සීමාව ඉක්මවූ සිතින් යුක්තව වාසය කෙරෙත්ය” යි වදාළ සේක.
|
| 6. දුතියනොචෙඅස්සාදසුත්තං | 6. දුතිය නොව ආශ්වාද සූත්‍රය |
|
18
‘‘නො චෙදං, භික්ඛවෙ, රූපානං අස්සාදො අභවිස්ස, නයිදං සත්තා රූපෙසු සාරජ්ජෙය්‍යුං. යස්මා ච ඛො, භික්ඛවෙ, අත්ථි රූපානං අස්සාදො, තස්මා සත්තා රූපෙසු සාරජ්ජන්ති. නො චෙදං, භික්ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො අභවිස්ස, නයිදං සත්තා රූපෙසු නිබ්බින්දෙය්‍යුං. යස්මා
‘‘යාවකීවඤ්ච, භික්ඛවෙ, සත්තා ඉමෙසං ඡන්නං බාහිරානං ආයතනානං අස්සාදඤ්ච අස්සාදතො, ආදීනවඤ්ච ආදීනවතො, නිස්සරණඤ්ච නිස්සරණතො යථාභූතං නාබ්භඤ්ඤංසු
|
18
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ රූපයන්ගේ ආශ්වාදයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ රූපයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි රූපයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රූපයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ රූපයන්ගේ ආදීනවයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ රූපයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් රූපයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රූපයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ රූපයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ රූපයන්ගෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් රූපයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රූපයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ශබ්දයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි ශබ්දයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ශබ්දයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ශබ්දයන්ගේ ආදීනවයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ශබ්දයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ශබ්දයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ශබ්දයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ශබ්දයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ශබ්දයන්ගෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ශබ්දයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ශබ්දයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදය නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ ගන්ධයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි ගන්‍ධයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ගන්ධයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ගන්‍ධයන්ගේ ආදීනවයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ගන්ධයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ගන්‍ධයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ගන්ධයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ගන්‍ධයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ගන්‍ධයන්ගෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ගන්‍ධයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ගන්ධයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ රසයන්ගේ ආශ්වාදයක් නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ රසයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් රසයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රසයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ රසයන්ගේ ආදීනවයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ රසයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් රසයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රසයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ රසයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ රසයන්ගෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකිනුත් රසයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ රසයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදයක් නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ මේ ස්පර්‍ශයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ස්පර්ශයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ස්පර්‍ශයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ස්පර්ශයන්ගේ ආදීනවයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ස්පර්‍ශයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ස්පර්ශයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ස්පර්‍ශයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ස්පර්ශයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ස්පර්‍ශයන්ගෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ස්පර්ශයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ස්පර්ශයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, ඉදින් මේ ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදයෙක් නැත්තේ නම් සත්ත්‍වයෝ ධර්‍මයන්හි නොඇලෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ධර්මයන්ගේ ආශ්වාදයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ධර්‍මයන්හි ඇලෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ධර්මයන්ගේ ආදීනවයෙක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ධර්‍මයන්හි නොකළකිරෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ධර්මයන්ගේ ආදීනවයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ධර්‍මයන්හි කළකිරෙත්. මහණෙනි, ඉදින් මේ ධර්මයන්ගේ නිස්සරණයක් නැත්තේ නම්, සත්ත්‍වයෝ මේ ධර්මයන් කෙරෙන් නොමිදෙන්නාහුය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් ධර්මයන්ගේ නිස්සරණයක් ඇත්තේද, එහෙයින් සත්ත්‍වයෝ ධර්මයන් කෙරෙන් මිදෙන්නාහුය.
“මහණෙනි, යම්තාක් කල් සත්ත්‍වයෝ මේ සවැදෑරුම්වූ බාහිරවූ ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය, ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය, ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය, නිස්සරණ වශයෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදැන ගත්තාහුද, මහණෙනි, ඒතාක්ම සත්ත්‍වයෝ දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකය කෙරෙන්, මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, ප්‍රජාව කෙරෙන් නික්මුණාහු වෙන්වූවාහු, මිදුනාහු, ලෝක සීමාව ඉක්මවූ සිතින් යුක්තවූ සිතින් යුක්තව වාසය නොකළාහුය. මහණෙනි, යම් කලක පටන් සත්ත්‍වයෝ මේ සවැදෑරුම්වූ, බාහිරවූ, ආයතනයන්ගේ ආශ්වාදය ආශ්වාද වශයෙන්ද, ආදීනවය ආදීනව වශයෙන්ද, නිස්සරණය නිස්සරණය වශ යෙන්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගත්තාහුද, මහණෙනි, එකල්හි සත්ත්‍වයෝ දෙවියන් සහිතවූ, මාරයන් සහිතවූ, බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ, ලෝකයෙන් මහණ බමුණන් සහිතවූ, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ, ප්‍රජාවෙන් නික්මුණාහු, වෙන්වූවාහු, මිදුනාහු, ලෝක සීමාව ඉක්මවූ සිතින් යුක්තව වාසය කෙරෙත්ය” යි වදාළ සේක.
|
| 7. පඨමාභිනන්දසුත්තං | 7. අභිනන්‍දන සූත්‍රය |
|
19
‘‘යො
‘‘යො ච ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුං නාභිනන්දති, දුක්ඛං සො නාභිනන්දති. යො දුක්ඛං නාභිනන්දති, පරිමුත්තො සො දුක්ඛස්මාති වදාමි. යො සොතං...පෙ.... යො ඝානං...පෙ.... යො ජිව්හං නාභිනන්දති, දුක්ඛං සො නාභිනන්දති. යො දුක්ඛං නාභිනන්දති, පරිමුත්තො සො දුක්ඛස්මාති වදාමි. යො කායං...පෙ.... යො මනං නාභිනන්දති, දුක්ඛං සො නාභිනන්දති. යො දුක්ඛං නාභිනන්දති, පරිමුත්තො සො දුක්ඛස්මා’’ති වදාමි. සත්තමං.
|
19
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, යමෙක් ඇසට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් කනට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් නාසයට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් දිවට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් කයට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් සිතට කැමතිවෙයිද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකෙන් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් වනාහි ඇසට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි. “යමෙක් වනාහි කනට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් වනාහි නාසයට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් වනාහි දිවට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් වනාහි කයට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් වනාහි සිතට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි” යි (වදාළ සේක.)
|
| 8. දුතියාභිනන්දසුත්තං | 8. දුතිය අභිනන්‍දන සූත්‍රය |
|
20
‘‘යො, භික්ඛවෙ, රූපෙ අභිනන්දති, දුක්ඛං සො අභිනන්දති. යො දුක්ඛං අභිනන්දති, අපරිමුත්තො සො දුක්ඛස්මාති වදාමි. යො සද්දෙ...පෙ.... ගන්ධෙ... රසෙ... ඵොට්ඨබ්බෙ... ධම්මෙ අභිනන්දති, දුක්ඛං සො අභිනන්දති. යො දුක්ඛං අභිනන්දති, අපරිමුත්තො සො දුක්ඛස්මා’’ති වදාමි.
‘‘යො
|
20
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, යමෙක් රූපයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් ශබ්දයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් ගන්ධයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි. “මහණෙනි, යමෙක් රසයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් ස්පර්‍ශයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් ධර්මයන්ට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකට කැමතිවෙයි. යමෙක් දුකට කැමතිවේද, හෙතෙම දුකින් නොමිදුනේයයි කියමි.
“මහණෙනි, යමෙක් වනාහි රූපයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවේ. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් ශබ්දයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් ගන්ධයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් රසයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් වනාහි ස්පර්‍ශයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි.
“යමෙක් ධර්මයන්ට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකට කැමති නොවෙයි. යමෙක් දුකට කැමති නොවේද, හෙතෙම දුකින් මිදුනේයයි කියමි” යි (වදාළ සේක.)
|
| 9. පඨමදුක්ඛුප්පාදසුත්තං | 9. උප්පාද සූත්‍රය |
|
21
‘‘යො
‘‘යො ච ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුස්ස නිරොධො වූපසමො අත්ථඞ්ගමො, දුක්ඛස්සෙසො නිරොධො, රොගානං වූපසමො, ජරාමරණස්ස අත්ථඞ්ගමො. යො සොතස්ස... යො ඝානස්ස... යො ජිව්හාය... යො කායස්ස... යො මනස්ස නිරොධො වූපසමො අත්ථඞ්ගමො, දුක්ඛස්සෙසො නිරොධො, රොගානං වූපසමො, ජරාමරණස්ස අත්ථඞ්ගමො’’ති. නවමං.
|
21
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇසේ යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“කනෙහි යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“නාසයේ යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“දිවේ යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“කයේ යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“සිතේ යම් ඉපදීමක්, පැවතීමක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ ඉපදීම, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ."
“මහණෙනි, ඇසේ යම් නිරුද්‍ධවීමක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරුද්ධවීම, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ. කනෙහි යම් නිරුද්‍ධවීමක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරුද්ධවීම, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ. නාසයේ යම් නිරුද්‍ධවීමක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරුද්ධවීම, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ. දිවේ යම් නිරුද්‍ධවීමක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරුද්ධවීම, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ. කයේ යම් නිරුද්‍ධවීමක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරුද්ධවීම, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ. සිතේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශවීම වේ” යයි (වදාළ සේක.)
|
| 10. දුතියදුක්ඛුප්පාදසුත්තං | 10. දුතිය උප්පාද සූත්‍රය |
|
22
‘‘යො, භික්ඛවෙ, රූපානං උප්පාදො ඨිති අභිනිබ්බත්ති පාතුභාවො, දුක්ඛස්සෙසො උප්පාදො, රොගානං ඨිති, ජරාමරණස්ස පාතුභාවො. යො සද්දානං...පෙ.... යො ගන්ධානං... යො රසානං... යො ඵොට්ඨබ්බානං... යො ධම්මානං උප්පාදො ඨිති අභිනිබ්බත්ති පාතුභාවො, දුක්ඛස්සෙසො උප්පාදො, රොගානං ඨිති, ජරාමරණස්ස පාතුභාවො.
‘‘යො ච ඛො, භික්ඛවෙ, රූපානං නිරොධො වූපසමො අත්ථඞ්ගමො, දුක්ඛස්සෙසො නිරොධො, රොගානං වූපසමො, ජරාමරණස්ස අත්ථඞ්ගමො. යො
|
22
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, රූපයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ. ශබ්දයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ. ගන්‍ධයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ. රසයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ. ස්පර්ශයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ. ධර්මයන්ගේ යම් උත්පාදයක්, පැවැත්මක්, පහළවීමක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ උත්පත්තිය, රෝගයන්ගේ පැවැත්ම, ජරා මරණයන්ගේ පහළවීම වේ.”
“මහණෙනි, රූපයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ. ශබ්දයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ. ගන්‍ධයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ. රසයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ. ස්පර්ශයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ. ධර්මයන්ගේ යම් නිරෝධයක්, සංසිඳීමක්, විනාශයක් වේද, එය දුක්ඛයාගේ නිරෝධය, රෝගයන්ගේ සංසිඳීම, ජරා මරණයන්ගේ විනාශය වේ” යයි (වදාළ සේක.)
|
| 3. සබ්බවග්ගො | 3. සබ්බ වර්‍ගය |
| 1. සබ්බසුත්තං | 1. සබ්බ සූත්‍රය |
|
23
සාවත්ථිනිදානං
|
23
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, නුඹලාට සියල්ල දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියල්ල කවරේදයත්? ඇසද, රූපයෝද, කනද, ශබ්දයෝද, නාසයද, ගන්‍ධයෝද, දිවද, රසයෝද, කයද, ස්පර්‍ශයෝද. සිතද, ධර්‍මයෝද, මහණෙනි, මේ සියල්ලයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, යමෙක් ‘මම මෙම සියල්ල හැර අන්‍යවූ සියල්ලක් පණවන්නෙමියි මෙසේ කියන්නේද, ඔහුගේ ඒ කීම වචන මාත්‍රයක්ම වන්නේය. (අනික් සියල්ලක් ඇද්දැයි විචාරණ විට, මේනම් අන්‍ය සියල්ලයයි වචනයෙන් පැමිණීමට නොහැකි වන්නේය. වඩාත් වෙහෙසට පැමිණෙන්නේය.) ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, විෂය නොවන හෙයිනි” යි (වදාළ සේක).
|
| 2. පහානසුත්තං | 2. ප්‍රහාණ සූත්‍රය |
|
24
‘‘සබ්බප්පහානාය
(සබ්බං පහානාය (ස්‍යා. කං. ක.)) වො, භික්ඛවෙ, ධම්මං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමො ච, භික්ඛවෙ, සබ්බප්පහානාය ධම්මො? චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, පහාතබ්බං, රූපා පහාතබ්බා, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං පහාතබ්බං, චක්ඛුසම්ඵස්සො පහාතබ්බො
|
24
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල පහකිරීම පිණිස තොපට ධර්ම දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියල්ල පහකිරීම පිණිසවූ ධර්මය කවරේද?
“මහණෙනි, ඇස දුරු කටයුතුයි. රූපයෝ දුරු කටයුත්තාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, කන දුරු කටයුතුයි. ශබ්දයෝ දුරු කටයුත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය දුරු කටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ දුරු කටයුත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, දිව දුරු කටයුතුයි. රසයෝ දුරු කටයුත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි. “මහණෙනි, කය දුරු කටයුත්තාහ. ස්පර්‍ශයෝ දුරු කටයුත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, සිත දුරු කටයුතුයි. ධර්මයෝ දුරු කටයුත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, සැපද නොවූ, දුක්ද නොවූ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද දුරු කටයුතුයි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියල්ල දුරුකිරීම පිණිසවූ ධර්මය වේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 3. අභිඤ්ඤාපරිඤ්ඤාපහානසුත්තං | 3. දෙවැනි ප්‍රහාණ සූත්‍රය |
|
25
‘‘සබ්බං අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤා පහානාය වො, භික්ඛවෙ, ධම්මං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමො ච, භික්ඛවෙ, සබ්බං අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤා පහානාය ධම්මො? චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤා පහාතබ්බං, රූපා අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤා පහාතබ්බා
|
25
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල විශේෂයයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරුකිරීම පිණිස තොපට ධර්ම දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියල්ල විශේෂයයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරුකිරීම පිණිස (පවත්නා) ධර්මය කවරේද?
“මහණෙනි, ඇස විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. රූපයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ, අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, කන විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ශබ්දයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, දිව විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තීය. රසයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, කය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. ස්පර්‍ශයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි.
“මහණෙනි, සිත විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. ධර්මයෝ විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සුඛ වේදනාවක් හෝ, දුක්ඛ වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් දැන, පිරිසිඳ දැන, දුරු කටයුතුයි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියල්ල දුරුකිරීම පිණිස (පවත්නාවූ) ධර්මය වේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 4. පඨමඅපරිජානනසුත්තං | 4. අපරිජාන සූත්‍රය |
|
26
‘‘සබ්බං
‘‘සබ්බඤ්ච ඛො, භික්ඛවෙ, අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො
|
26
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීමට සුදුසු නොවේ. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීමට නුසුදුසු වේද?”
“මහණෙනි, ඇස විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීමට සුදුසු නොවේ. රූපයන් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. චක්ඛුසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.
“මහණෙනි, කන විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීමට සුදුසු නොවේ. ශබ්දයන් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. සෝත විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. සෝතසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ,
පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.
“මහණෙනි, නාසය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීමට සුදුසු නොවේ. ගන්‍ධයෝ විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ඝාණසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ,
පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.”
“මහණෙනි, දිව විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. රසයන් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ජිව්හාසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ,
පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.
“මහණෙනි, කය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ස්පර්ශයන් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. කායවිඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. කායසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ,
පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.” “මහණෙනි, සිත විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. ධර්මයන් විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැති කිරීම නුසුදුසු වේ. මනෝවිඤ්ඤාණය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. මනෝසම්ඵස්සය විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ,
පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක්, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු නොවේ.”
“මහණෙනි, මේ වනාහි සියල්ල විශේෂයෙන් නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසිමට සුදුසු නොවේ.
“මහණෙනි, සියල්ලද වනාහි විශේෂයෙන් දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසිමට සුදුසුවේ. මහණෙනි, කවරනම් සියල්ලක් මනාව පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසිමට සුදුසුවේද?”
“මහණෙනි, ඇස මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. රූපයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. චක්‍ෂුර්විඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. චක්ඛුසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ.” “මහණෙනි, කන මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. ශබ්දයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. සෝතවිඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. සෝතසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ.”’
“මහණෙනි, නාසය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. ගන්ධයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ඝාණවිඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ඝාණසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ.”
“මහණෙනි, දිව මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. රසයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ජිව්හාසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ.”
“මහණෙනි, කය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. ස්පර්ශයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. කායවිඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. කායසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ.”
“මහණෙනි, සිත මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, තැනැත්තේ දුක් නැසීමට සුදුසුවේ. ධර්මයන් මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. මනෝවිඤ්ඤාණය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. මනෝසම්ඵස්සය මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද මනාව දන්නාවූ, පිරිසිඳ දන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නාවූ පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ’” යයි (වදාළ සේක.)
|
| 5. දුතියඅපරිජානනසුත්තං | 5. දෙවැනි අපරිජාන සූත්‍රය |
|
27
‘‘සබ්බං
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො දුක්ඛක්ඛයාය. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, සබ්බං අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො දුක්ඛක්ඛයාය? යඤ්ච, භික්ඛවෙ, චක්ඛු, යෙ ච රූපා, යඤ්ච චක්ඛුවිඤ්ඤාණං, යෙ ච චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා...පෙ.... යා ච ජිව්හා, යෙ ච රසා, යඤ්ච ජිව්හාවිඤ්ඤාණං, යෙ ච ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා; යො ච කායො, යෙ ච ඵොට්ඨබ්බා, යඤ්ච කායවිඤ්ඤාණං, යෙ ච කායවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා; යො ච මනො, යෙ ච ධම්මා, යඤ්ච මනොවිඤ්ඤාණං, යෙ ච මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා - ඉදං ඛො, භික්ඛවෙ, සබ්බං අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො දුක්ඛක්ඛයායා’’ති. පඤ්චමං.
|
27
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල මනාව නොදන්නාවූ, පිරිසිඳ නොදන්නාවූ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නාවූ, පුද්ගල තෙමේ දුක් නැසීමට නුසුදුසුවේ. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් මනාව නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, මාර්ගයෙන් පහනොකරන්නේ, දුක් නැසීමට නුසුදුසු වේද?”
“මහණෙනි, යම් ඇසකුත් වේද, යම් රූපයෝත් වෙත්ද, යම් චක්ඛු විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් කනකුත් වේද, යම් ශබ්දයෝත් වෙත්ද, යම් සෝතවිඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් නාසයකුත් වේද, යම් ගන්‍ධයෝත් වෙත්ද, යම් ඝාණ විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් දිවකුත් වේද, යම් රසයෝත් වෙත්ද, යම් ජිව්හා විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් කයකුත් වේද, යම් ස්පර්‍ශයෝත් වෙත්ද, යම් කාය විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් සිතකුත් වේද, යම් ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් මනෝ විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, මහණෙනි, මේ සියල්ල වනාහි මනාව නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, මාර්ගයෙන් පහ නොකරන්නේ, දුක් නැසීමට නුසුදුසු වේ.
“මහණෙනි, සියල්ල වනාහි මනාව දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, මාර්ගයෙන් පහකරන්නේ, දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් මනාව දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, මාර්ගයෙන් පහ කරන්නේ, දුක් නැසීමට සුදුසු වේද, මහණෙනි, යම් ඇසකුත් වේද, යම් රූපයෝත් වෙත්ද, යම් චක්ඛු විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් කනකුත් වේද, යම් ශබ්දයෝත් වෙත්ද, යම් සෝතවිඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් නාසයකුත් වේද, යම් ගන්‍ධයෝත් වෙත්ද, යම් ඝාණ විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් දිවකුත් වේද, යම් රසයෝත් වෙත්ද, යම් ජිව්හා විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් කයකුත් වේද, යම් ස්පර්‍ශයෝත් වෙත්ද, යම් කාය විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් සිතකුත් වේද, යම් ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, යම් මනෝ විඤ්ඤාණයකුත් වේද, යම් මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයෝත් වෙත්ද, මහණෙනි, මේ සියල්ල වනාහි මනාව දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, මාර්ගයෙන් පහ කරන්නේ, දුක් නැසීමට සුදුසු වේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 6. ආදිත්තසුත්තං | 6. ආදිත්තපරියාය සූත්‍රය |
|
28
එකං සමයං භගවා ගයායං විහරති ගයාසීසෙ සද්ධිං භික්ඛුසහස්සෙන. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, ආදිත්තං. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, සබ්බං ආදිත්තං? චක්ඛු
(චක්ඛුං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)), භික්ඛවෙ, ආදිත්තං, රූපා ආදිත්තා, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං ආදිත්තං, චක්ඛුසම්ඵස්සො ආදිත්තො. යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං
|
28
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගයා ශීර්‍ෂයෙහි භික්‍ෂූන් දහසක් හා සමග වාසය කරන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්‍ෂූන්ට ඇමන්ත්‍රණය කළ සේක. “මහණෙනි, සියල්ල ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් ඇවිලගන්නා ලද්දේ වේද?
“මහණෙනි, ඇස ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. රූපයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි. “මහණෙනි, කන ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. ශබ්දයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. සෝත විඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. සෝත සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, නාසය ඇවිලගන්නා ලදී. ගන්‍ධයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, දිව ඇවිලගන්නා ලදී. රසයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලදී. ජිව්හා සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, කය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. ස්පර්‍ශයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. කාය විඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කාය සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, සිත ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. ධර්මයෝ ඇවිලගන්නා ලද්දාහ. මනෝවිඤ්ඤාණය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ දුක් වේදනාවක් හෝ අදුක්ඛමසුඛ වේදනාවක් හෝ උපදීද, එයද ඇවිලගන්නා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් ඇවිල ගන්නා ලදද යත්? රාග ගින්නෙන්, ද්වේෂ ගින්නෙන්, මෝහ ගින්නෙන්, ඇවිල ගන්නා ලදී. ජාතියෙන්, ජරා, මරණයෙන් ඇවිල ගන්නා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩිවූ වෙහෙසින් ඇවිල ගන්නා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්ම භාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනීය” යි (වදාළ සේක.)
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ වචනය සතුටින් පිළිගත්තාහුය. මේ ප්‍රකාශය දේශනා කරණු ලබන කල්හි, ඒ දහසක් භික්‍ෂූන්ගේ සිත් උපාදාන රහිතව ආශ්‍රව කෙරෙන් මිදුනාහුය.
|
| 7. අද්ධභූතසුත්තං | 7. අන්‍ධභූත සූත්‍රය |
|
29
එවං මෙ සුතං - එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි - ‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, අද්ධභූතං
(අන්ධභූතං (සී. ස්‍යා. කං.)). කිඤ්ච
|
29
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර, කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්‍ෂූන්ට ආමන්ත්‍රණය කළ සේක. “මහණෙනි, සියල්ල මඩනා ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් මඩනා ලද්දේ වේද?
“මහණෙනි, ඇස මඩනා ලද්දේ වෙයි. රූපයෝ මඩනා ලද්දාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේ වෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේ වෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, කන මඩනා ලද්දේ වෙයි. ශබ්දයෝ මඩනා ලද්දාහ. සෝතවිඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේ වෙයි. සෝතසම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේ වෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, නාසය මඩනා ලද්දේ වෙයි. ගන්‍ධයෝ මඩනා ලද්දාහ. ඝාණවිඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේ වෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේ වෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, දිව මඩනා ලද්දේ වෙයි. රසයෝ මඩනා ලද්දාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, කය මඩනා ලද්දේ වෙයි. ස්පර්‍ශයෝ මඩනා ලද්දාහ. කාය විඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේ වෙයි. කාය සම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේ වෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, සිත මඩනා ලද්දේ වෙයි. ධර්මයෝ මඩනා ලද්දාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය මඩනා ලද්දේය. මනෝ සම්ඵස්සය මඩනා ලද්දේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මඩනා ලද්දේ වෙයි. කුමකින් මඩනා ලද්දේද? ජාතියෙන්, ජරා මරණයෙන් මඩනා ලදී. ශෝකයෙන්, හැඬීමෙන්, වැළපීමෙන්, දුකින්, දොම්නසින්, දැඩි වෙහෙසින් මඩනා ලද්දේයයි කියමි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුකද නොවූ, සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුනේය යන දැනුම ඇතිවේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්ම භාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 8. සමුග්ඝාතසාරුප්පසුත්තං | 8. සමුග්ඝාතසාරුප්පසුත්තං |
|
30
‘‘සබ්බමඤ්ඤිතසමුග්ඝාතසාරුප්පං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං
|
30
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියලු තෘෂ්ණාදී හැඟීම් නැසීමට සුදුසු ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, ඒ සියලු හැඟීම් නැසීමට සුදුසු ප්‍රතිපදාව කවරේද?
“මහණෙනි, ඇස (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. ඇස කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඇස කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඇස මාගේ යයි නොහඟියි. රූපයන් මම යයි නොහඟියි. රූපයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. රූපය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. රූපයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඥානය මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඥානය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. චක්ඛු විඥානය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඥානය මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මහණෙනි, කන (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. කන කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කන කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කන මාගේ යයි නොහඟියි. ශබ්දයන් මම යයි නොහඟියි. ශබ්දයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ශබ්දය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ශබ්දයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. සෝත විඥානය මම යයි නොහඟියි. සෝත විඥානය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සෝත විඥානය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සෝත විඥානය මාගේ යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මහණෙනි, නාසය (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. නාසය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. නාසය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. නාසය මාගේ යයි නොහඟියි. ගන්ධයන් මම යයි නොහඟියි. ගන්ධයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ගන්ධය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ගන්‍ධයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ විඥානය මම යයි නොහඟියි. ඝාණ විඥානය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඝාණ විඥානය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඝාණ විඥානය මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මහණෙනි, දිව (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. දිව කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. දිව කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. දිව මාගේ යයි නොහඟියි. රූපයන් මම යයි නොහඟියි. රසයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. රසය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. රසයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මහණෙනි, කය (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. කය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කය මාගේ යයි නොහඟියි. ස්පර්ශයන් මම යයි නොහඟියි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ස්පර්‍ශය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ස්පර්‍ශයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. කාය විඥානය මම යයි නොහඟියි. කාය විඥානය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කාය විඥානය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කාය විඥානය මාගේ යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මහණෙනි, සිත (මම වෙමි යනාදී වශයෙන්) නොහඟියි. සිත කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සිත කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සිත මාගේ යයි නොහඟියි. ධර්මයන් මම යයි නොහඟියි. ධර්මයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ධර්මය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ධර්මයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝවිඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. මනෝවිඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන් අන්‍යයක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි.
“මෙසේ නොහඟින්නාවූ හෙතෙම ලෝකයෙහි කිසිවක් මමය මාගේයයි නොගනියි. මමය මාගේ යයි නොගන්නේ ආශා නොකරන්නේය. ආශා නොකරන්නේ මේ ආත්මයෙහි පිරිනිවෙන්නේය. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බඹසර වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු හැඟීම් නැසීමට සුදුසුවූ ප්‍රතිපදාව වේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 9. පඨමසමුග්ඝාතසප්පායසුත්තං | 9. සප්‌පායපටිපදා සූත්‍රය |
|
31
‘‘සබ්බමඤ්ඤිතසමුග්ඝාතසප්පායං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමා ච සා, භික්ඛවෙ, සබ්බමඤ්ඤිතසමුග්ඝාතසප්පායා පටිපදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුං න මඤ්ඤති, චක්ඛුස්මිං න මඤ්ඤති, චක්ඛුතො න මඤ්ඤති, චක්ඛුං මෙති න මඤ්ඤති. රූපෙ න මඤ්ඤති...පෙ.... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං න මඤ්ඤති, චක්ඛුසම්ඵස්සං න මඤ්ඤති, යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න මඤ්ඤති, තස්මිම්පි න මඤ්ඤති, තතොපි න මඤ්ඤති, තං මෙති න මඤ්ඤති. යඤ්හි, භික්ඛවෙ, මඤ්ඤති, යස්මිං මඤ්ඤති, යතො මඤ්ඤති, යං මෙති මඤ්ඤති, තතො තං හොති අඤ්ඤථා. අඤ්ඤථාභාවී භවසත්තො ලොකො භවමෙවාභිනන්දති...පෙ.... ජිව්හං න මඤ්ඤති, ජිව්හාය න මඤ්ඤති, ජිව්හාතො න මඤ්ඤති, ජිව්හා මෙති න මඤ්ඤති. රසෙ න මඤ්ඤති...පෙ.... ජිව්හාවිඤ්ඤාණං න මඤ්ඤති, ජිව්හාසම්ඵස්සං න මඤ්ඤති. යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං
|
31
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියලු (රාගාදී)ී හැඟීම් නැසීමට සුදුසු ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ඒ ප්‍රතිපදාව කවරේද?”
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම ඇස මම යයි නොහඟියි. ඇස කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඇස කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඇස මාගේ යයි නොහඟියි. රූපයන් මම යයි නොහඟියි. රූපයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. රූපය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. රූපයෝ මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහිද මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන්ද අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේ යයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක්ම වේ. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝ වැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි.
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම කන මම යයි නොහඟියි. කන කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කන කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කන මාගේ යයි නොහඟියි. ශබ්දයන් මම යයි නොහඟියි. ශබ්දයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ශබ්දයන් කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ශබ්දය මාගේ යයි නොහඟියි. සෝත විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සෝත විඥානය මාගේ යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහිද මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන්ද අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේ යයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක්ම වේ. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝ වැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි.”
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම නාසය මම යයි නොහඟියි. නාසය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. නාසය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. නාසය මාගේ යයි නොහඟියි. ගන්ධයන් මම යයි නොහඟියි. ගන්ධයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ගන්ධයන් කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ගන්ධය මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහිද මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන්ද අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේ යයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක්ම වේ. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝ වැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි.”
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම දිව මම යයි නොහඟියි. දිව කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. දිව කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. දිව මාගේ යයි නොහඟියි. රසයන් මම යයි නොහඟියි. රසයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. රසයන් කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. රස මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයිද නොහඟියි. එය කෙරෙන් අනිකක් මම යයිද නොහඟියි. එය මාගේ යයිද නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේ යයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක්ම වේ. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝ වැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි.”
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම කය මම යයි නොහඟියි. කය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කය මාගේ යයි නොහඟියි. ස්පර්ශයන් මම යයි නොහඟියි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ස්පර්ශයන් කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ස්පර්‍ශය මාගේ යයි නොහඟියි. කාය විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කාය විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහිද මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන්ද අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේ යයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක්ම වේ. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝ වැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි.”
“මහණෙනි, මෙහි මහණතෙම සිත මම යයි නොහඟියි. සිත කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. සිත කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. සිත මාගේ යයි නොහඟියි. ධර්මයන් මම යයි නොහඟියි. ධර්මයන් කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. ධර්මයන් කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. ධර්මය මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝ විඤ්ඤාණය මම යයි නොහඟියි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. මනෝ විඤ්ඤාණය මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය මම යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මම ඇතැයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය මාගේ යයි නොහඟියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟියි. එය කෙරෙහිද මම ඇතැයි නොහඟියි. එය කෙරෙන්ද අන්‍යවූවක් මම යයි නොහඟියි. එය මාගේ යයි නොහඟියි. මහණෙනි, යමක් මම යයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මම ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, එයින් එය අන් ආකාරයක් වේ. අන් ආකාරයක්වූ, භවයෙහි ඇළුනාවූ, ලෝවැසි තෙම භවයටම ඇලෙයි. මහණෙනි, යම් පමණ සතහට ධාතු ආයතන වෙත්ද, එයද මම යයි නොහඟියි. එය කෙරෙහි මම ඇතැයිද නොහඟියි. එය කෙරෙන් අනිකක් මම යයිද නොහඟියි. එය මාගේ යයිද නොහඟියි.”
“හෙතෙම මෙසේ නොහඟිනු ලබන්නේ, ලෝකයෙහි කිසිවක් මමය මාගේයයි නොගනියි. මමය මාගේ යයි නොගන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලෙන්නේ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙයි. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බඹසර වැස නිමවන ලදී. කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව වේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 10. දුතියසමුග්ඝාතසප්පායසුත්තං | 10. ද්විතීය සත්ප්‍රායප්‍රතිපදා සූත්‍රය |
|
32
‘‘සබ්බමඤ්ඤිතසමුග්ඝාතසප්පායං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමා ච සා, භික්ඛවෙ, සබ්බමඤ්ඤිතසමුග්ඝාතසප්පායා
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, චක්ඛුං නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං භන්තෙ’’.
‘‘රූපා...පෙ.... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘යම්පිදං
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘රසා... ජිව්හාවිඤ්ඤාණං... ජිව්හාසම්ඵස්සො...පෙ.... යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.... ධම්මා... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වාති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං භන්තෙ’’.
‘‘යං
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං
|
32
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, ඒ සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව කවරීද?”
“මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොට ගෙන සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ස්පර්‍ශය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මය’ යි දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂයවිය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාවය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 4. ජාතිධම්මවග්ගො | 4. ජාති ධම්ම වර්‍ගය |
| 1-10. ජාතිධම්මාදිසුත්තදසකං | 1-10. ජාතිධම්මාදිසුත්තදසකං |
|
33
සාවත්ථිනිදානං
|
33
ජාති ධම්ම සූත්‍රය.
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ල ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ ඉපදිම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
34
‘‘සබ්බං
|
34
ජරා ධම්ම සූත්‍රය.
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
35
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, බ්‍යාධිධම්මං...පෙ..... තතියං.
|
35
ව්‍යාධි ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
36
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, මරණධම්මං...පෙ..... චතුත්ථං.
|
36
මරණ ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මරණය ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
37
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, සොකධම්මං...පෙ..... පඤ්චමං.
|
37
සෝක ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද සෝක කිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
38
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, සංකිලෙසිකධම්මං...පෙ..... ඡට්ඨං.
|
38
සංකිලෙස ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද කෙලෙසීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
39
‘‘සබ්බං
|
39
ඛය ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ක්‍ෂයවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
40
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, වයධම්මං...පෙ..... අට්ඨමං.
|
40
වය ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විනාශවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
41
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, සමුදයධම්මං...පෙ..... නවමං.
|
41
සමුදය ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද හටගැනීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
42
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, නිරොධධම්මං...පෙ..... දසමං.
|
42
නිරෝධ ධම්ම සූත්‍රය.
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කවර නම් සියල්ල නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද?
“මහණෙනි, ඇස නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රූපයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. චක්ඛු විඥානය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කන නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ශබ්දයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, නාසය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, දිව නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. රසයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, කය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, සිත නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. ධර්මයෝ නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හාසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කායසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 5. සබ්බඅනිච්චවග්ගො | 5. සබ්‌බනිච්‌ච වර්‍ගය |
| 1-9. අනිච්චාදිසුත්තනවකං | 1-9. අනිච්චාදිසුත්තනවකං |
|
43
සාවත්ථිනිදානං
|
43
අනිච්චධම්ම සූත්‍රය.
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල අනිත්‍ය වෙයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් අනිත්‍යද?
“මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, කන අනිත්‍යය. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, නාසය අනිත්‍යය. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, දිව අනිත්‍යය. රසයෝ අනිත්‍යයහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, කය අනිත්‍යය. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, සිත අනිත්‍යය. ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
44
‘‘සබ්බං
|
44
දුක්ඛ ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල දුකය. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් දුකද?
“මහණෙනි, ඇස දුකය. රූපයෝ දුකය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකය. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, කන දුකය. ශබ්දයෝ දුකය. සෝත විඤ්ඤාණය දුකය. සෝත සම්ඵස්සය දුකය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, නාසය දුකය. ගන්‍ධයෝ දුකය. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකය. ඝාණ සම්ඵස්සය දුකය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, දිව දුකය. රසයෝ දුකය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුකය. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුකය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, කය දුකය. ස්පර්‍ශයෝ දුකය. කාය විඤ්ඤාණය දුකය. කාය සම්ඵස්සය දුකය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, සිත දුකය. ධර්මයෝ දුකය. මනෝ විඤ්ඤාණය දුකය. මනෝ සම්ඵස්සය දුකය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
45
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, අනත්තා...පෙ..... තතියං.
|
45
අනත්ත ධම්ම සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල අනාත්මය. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් අනාත්මද?
“මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. රූපයෝ අනාත්මය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්මය. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්මය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, කන අනාත්මය. ශබ්දයෝ අනාත්මය. සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්මය. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්මය.සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, නාසය අනාත්මය. ගන්‍ධයෝ අනාත්මය. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්මය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, දිව අනාත්මය. රසයෝ අනාත්මය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්මය. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්මය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, කය අනාත්මය. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මය. කාය විඤ්ඤාණය අනාත්මය. කාය සම්ඵස්සය අනාත්මය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, සිත අනාත්මය. ධර්මයෝ අනාත්මය. මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්මය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
46
‘‘සබ්බං
|
46
අභිඤ්ඤෙය්‍ය සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල මනා නුවණින් දත යුතුයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් මනා නුවණින් දත යුතුද?
“මහණෙනි, ඇස මනා නුවණින් දත යුතුයි. රූපයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, කන මනා නුවණින් දත යුතුයි. ශබ්දයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ගන්‍ධයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, දිව මනා නුවණින් දත යුතුයි. රසයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, කය මනා නුවණින් දත යුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. කාය සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, සිත මනා නුවණින් දත යුතුයි. ධර්මයෝ මනා නුවණින් දත යුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් දත යුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය මනා නුවණින් දත යුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් දත යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
47
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, පරිඤ්ඤෙය්‍යං...පෙ..... පඤ්චමං.
|
47
පරිඤ්ඤෙය්‍ය සූත්‍රය.
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, “මහණෙනි” යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. “ස්වාමීනි” යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සියල්ල පිරිසිඳ දත යුතුයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් පිරිසිඳ දත යුතුද?
“මහණෙනි, ඇස පිරිසිඳ දත යුතුයි. රූපයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, කන පිරිසිඳ දත යුතුයි. ශබ්දයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ගන්‍ධයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, දිව පිරිසිඳ දත යුතුයි. රසයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, කය පිරිසිඳ දත යුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. කාය සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, සිත පිරිසිඳ දත යුතුයි. ධර්මයෝ පිරිසිඳ දත යුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය පිරිසිඳ දත යුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය පිරිසිඳ දත යුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පිරිසිඳ දත යුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
48
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, පහාතබ්බං...පෙ..... ඡට්ඨං.
|
48
පහාතබ්බ සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල පහකටයුතුය. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් පහකටයුතුද?
“මහණෙනි, ඇස පහකටයුතුය. රූපයෝ පහකටයුතුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, කන පහකටයුතුය. ශබ්දයෝ පහකටයුතුය. සෝත විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, නාසය පහකටයුතුය. ගන්‍ධයෝ පහකටයුතුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, දිව පහකටයුතුය. රසයෝ පහකටයුතුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, කය පහකටයුතුය. ස්පර්‍ශයෝ පහකටයුතුය. කාය විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. කාය සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, සිත පහකටයුතුය. ධර්මයෝ පහකටයුතුය. මනෝ විඤ්ඤාණය පහකටයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය පහකටයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද පහකටයුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
49
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, සච්ඡිකාතබ්බං...පෙ....
|
49
සච්ඡිකාතබ්බ සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුද?
“මහණෙනි, ඇස දුකය. රූපයෝ දුකය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකය. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය.
“මහණෙනි, කන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ශබ්දයෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකය. ඝාණ සම්ඵස්සය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි.
“මහණෙනි, දිව ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. රසයෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි.
“මහණෙනි, කය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි.
“මහණෙනි, සිත ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. ධර්මයෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ප්‍රත්‍යක්‍ෂකටයුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
50
‘‘සබ්බං, භික්ඛවෙ, අභිඤ්ඤාපරිඤ්ඤෙය්‍යං...පෙ..... අට්ඨමං.
|
50
අභිඤ්ඤා පරිඤ්ඤෙය්‍ය සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුද?
“මහණෙනි, ඇස මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. රූපයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, කන මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ශබ්දයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, නාසය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ගන්‍ධයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, දිව මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. රසයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, කය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, සිත මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. ධර්මයෝ මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මනා නුවණින් පිරිසිඳ දතයුතුයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
|
51
‘‘සබ්බං
|
51
උපද්දුත සූත්‍රය.
“මහණෙනි, සියල්ල උවදුරට පැමිණෙන ලදී. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් උවදුරට පැමිණෙන ලද්දේද?
“මහණෙනි, ඇස උවදුරට පැමිණෙන ලදී. රූපයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, කන උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ශබ්දයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. සෝත විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. සෝත සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, නාසය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ගන්‍ධයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, දිව උවදුරට පැමිණෙන ලදී. රසයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, කය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ස්පර්‍ශයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. කාය විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. කාය සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, සිත උවදුරට පැමිණෙන ලදී. ධර්මයෝ උවදුරට පැමිණෙන ලදී. මනෝ විඤ්ඤාණය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. මනෝ සම්ඵස්සය උවදුරට පැමිණෙන ලදී. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද උවදුරට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 10. උපස්සට්ඨසුත්තං | 10. උපස්සට්ඨ සූත්‍රය |
|
52
‘‘සබ්බං
|
52
“මහණෙනි, සියල්ල විපතට පැමිණෙන ලදී. මහණෙනි, කවර නම් සියල්ලක් විපතට පැමිණෙන ලද්දේද?
“මහණෙනි, ඇස විපතට පැමිණෙන ලදී. රූපයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, කන විපතට පැමිණෙන ලදී. ශබ්දයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. සෝත විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. සෝත සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, නාසය විපතට පැමිණෙන ලදී. ගන්‍ධයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, දිව විපතට පැමිණෙන ලදී. රසයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, කය විපතට පැමිණෙන ලදී. ස්පර්‍ශයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. කාය විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. කාය සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, සිත විපතට පැමිණෙන ලදී. ධර්මයෝ විපතට පැමිණෙන ලදී. මනෝ විඤ්ඤාණය විපතට පැමිණෙන ලදී. මනෝ සම්ඵස්සය විපතට පැමිණෙන ලදී. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද විපතට පැමිණෙන ලදී.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැප වේදනාවක් හෝ, දුක් වේදනාවක් හෝ, උපෙක්‍ෂා වේදනාවක් හෝ උපදීද, ඒ වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගණීය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 6. අවිජ්ජාවග්ගො | 6. අවිජ්ජා වර්‍ගය |
| 1. අවිජ්ජාපහානසුත්තං | 1. අවිජ්ජා පහාන සූත්‍රය |
|
53
සාවත්ථිනිදානං
‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනිච්චතො ජානතො පස්සතො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. රූපෙ අනිච්චතො ජානතො පස්සතො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සං... යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චතො ජානතො පස්සතො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. සොතං... ඝානං... ජිව්හං... කායං... මනං අනිච්චතො ජානතො පස්සතො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. ධම්මෙ
|
53
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ අවිද්‍යාව (චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය නොදැනීම) දුරුවේද? විද්‍යාව (අර්හත් මාර්‍ග ඥානය) උපදීද?”
“මහණ, ඇස අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. රූපයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි.
“මහණ, කන අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ශබ්දයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි.
“මහණ, නාසය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ගන්ධයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි.
“මහණ, දිව අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. රසයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි.
“මහණ, කය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ස්පර්ශයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි.
“මහණ, සිත අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ධර්මයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදීය” යි වදාළ සේක.
|
| 2. සංයොජනපහානසුත්තං | 2. සංයෝජන පහාන සූත්‍රය |
|
54
‘‘කථං නු ඛො, භන්තෙ, ජානතො, කථං පස්සතො, සංයොජනා පහීයන්තී’’ති? ‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනිච්චතො ජානතො පස්සතො සංයොජනා පහීයන්ති. රූපෙ...
|
54
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ පහවෙත්ද?”
“මහණ, ඇස අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. රූපයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, කන අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ශබ්දයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, නාසය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ගන්ධයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, දිව අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. රසයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, කය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ස්පර්ශයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. කාය විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, සිත අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ධර්මයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ ප්‍රහීණ වෙත්” යයි වදාළ සේක.
|
| 3. සංයොජනසමුග්ඝාතසුත්තං | 3. සංයෝජන සමුග්‌ඝාත සූත්‍රය |
|
55
‘‘කථං නු ඛො, භන්තෙ, ජානතො, කථං පස්සතො සංයොජනා සමුග්ඝාතං ගච්ඡන්තී’’ති? ‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනත්තතො ජානතො පස්සතො සංයොජනා
|
55
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්ද?”
“මහණ, ඇස අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. රූපයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. චක්ඛු විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“මහණ, කන අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ශබ්දයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. සෝත විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“මහණ, නාසය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ගන්ධයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ඝාණ විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“මහණ, දිව අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. රසයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ජිව්හා විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. “ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“මහණ, කය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ස්පර්ශයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. කාය විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්.
“මහණ, සිත අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. ධර්මයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මනෝ විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ සංයෝජනයෝ විනාශයට පැමිණෙත්” යයි වදාළ සේක.
|
| 4. ආසවපහානසුත්තං | 4. ආසව පහාන සූත්‍රය |
|
56
‘‘කථං
|
56
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීන වෙත්ද?
“මහණ, ඇස වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. රූපයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, කන වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ශබ්දයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, නාසය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ගන්ධයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, දිව වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. රසයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, කය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ස්පර්ශයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. කාය විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්.
“මහණ, සිත වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. ධර්මයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ ප්‍රහීණ වෙත්” යයි වදාළ සේක.
|
| 5. ආසවසමුග්ඝාතසුත්තං | 5. ආසව සමුග්‌ඝාත සූත්‍රය |
|
57
‘‘කථං
|
57
“ස්වාමීනි, කෙසේ නම් දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්ද?
“මහණ, ඇස වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. රූපයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, කන වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ශබ්දයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, නාසය වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ගන්ධයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, දිව වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. රසයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, කය වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ස්පර්ශයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. කාය විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, සිත වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. ධර්මයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ ආශ්‍රවයෝ නැසීමට පැමිණෙත්” යයි වදාළ සේක.
|
| 6. අනුසයපහානසුත්තං | 6. අනුසය පහාන සූත්‍රය |
|
58
‘‘කථං නු ඛො...පෙ....
|
58
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්ද?”
“මහණ, ඇස වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. රූපයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“කන වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ශබ්දයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“නාසය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ගන්ධයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“දිව වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. රසයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“කය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ස්පර්ශයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“සිත වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. ධර්මයන් වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්.
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය ප්‍රහීණ වෙත්” යයි වදාළ සේක.
|
| 7. අනුසයසමුග්ඝාතසුත්තං | 7. අනුසය සමුග්‌ඝාත සූත්‍රය |
|
59
‘‘කථං නු ඛො...පෙ.... අනුසයා සමුග්ඝාතං ගච්ඡන්තී’’ති? ‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනත්තතො ජානතො පස්සතො අනුසයා සමුග්ඝාතං ගච්ඡන්ති...පෙ.... සොතං... ඝානං... ජිව්හං... කායං... මනං... ධම්මෙ... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සං... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනත්තතො ජානතො පස්සතො අනුසයා සමුග්ඝාතං ගච්ඡන්ති. එවං ඛො, භික්ඛු, ජානතො එවං පස්සතො අනුසයා සමුග්ඝාතං ගච්ඡන්තී’’ති. සත්තමං.
|
59
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, කෙසේ නම් දන්නහුගේ, කෙසේ දක්නහුගේ අනුසය සහමුලින් නැසීමට පැමිණෙත්ද?
“මහණ, ඇස වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. රූපයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. චක්ඛු විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, කන වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ශබ්දයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. සෝත විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, නාසය වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ගන්ධයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ඝාණ විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, දිව වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. රසයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ජිව්හා විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. “ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, කය වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ස්පර්ශයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. කාය විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. කාය සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මහණ, සිත වනාහි අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. ධර්මයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මනෝ විඥානය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්. මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ, දක්නහුගේ අනුසය නැසීමට පැමිණෙත්.
|
| 8. සබ්බුපාදානපරිඤ්ඤාසුත්තං | 8. සබ්බූපාදාන පරිඤ්ඤා සූත්‍රය |
|
60
‘‘සබ්බුපාදානපරිඤ්ඤාය
|
60
“මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස තොපට ධර්මය දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස (පවත්නාවූ) ධර්මය කවරේද? ඇසද, රූපයන්ද නිසා චක්ඛු විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“කනද, ශබ්දයන්ද නිසා සෝත විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’යි දැනගනියි.
“නාසයන්ද, ගන්‍ධයන්ද නිසා ඝාණ විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’යි දැනගනියි.
“දිවද, රසයන්ද නිසා ජිව්හා විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“කයද, ස්පර්‍ශයෝද නිසා කාය විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“සිතද, ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොට ගෙන වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු උපාදානයන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස (පවත්නාවූ) ධර්මය වේය” යි වදාළ සේක.
|
| 9. පඨමසබ්බුපාදානපරියාදානසුත්තං | 9. සබ්බූපාදාන පරියාදාන සූත්‍රය |
|
61
‘‘සබ්බුපාදානපරියාදානාය වො, භික්ඛවෙ, ධම්මං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමො ච, භික්ඛවෙ, සබ්බුපාදානපරියාදානාය ධම්මො? චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා. එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති, වෙදනායපි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමොක්ඛා ‘පරියාදින්නං
(සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති දන්තජ-නකාරෙනෙව) මෙ උපාදාන’න්ති පජානාති...පෙ....
|
61
“මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් දුරුකිරීම පිණිස (පවත්නාවූ) ධර්මය තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් දුරුකිරීම පිණිස (පවත්නාවූ) ධර්මය කවරේද?
“ඇසද, රූපයන්ද නිසා චක්ඛු විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“කනද, ශබ්දයන්ද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීමෙන් ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“නාසයද, ගන්‍ධයන්ද නිසා ඝාණ විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“දිවද, රසයන්ද නිසා ජිව්හා විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“කයද, ස්පර්‍ශයන්ද නිසා කාය විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඥ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි.
“සිතද, ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඥානය උපදියි. ඒ තුන් දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය නිසා වේදනාව වේ. මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඥානය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. වේදනාව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. ‘මා විසින් මිදීමෙන් උපාදානය පිරිසිඳ දන්නා ලද්දේය’ යි දැනගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු උපාදානයන් දුරුකිරීම පිණිස පවත්නාවූ ධර්මය වේය” යි වදාළ සේක.
|
| 10. දුතියසබ්බුපාදානපරියාදානසුත්තං | 10. දුතිය සබ්බූපාදාන පරියාදාන සූත්‍රය |
|
62
‘‘සබ්බුපාදානපරියාදානාය වො, භික්ඛවෙ, ධම්මං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ
‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘රූපා...පෙ.... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘චක්ඛුසම්ඵස්සො
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘සොතං... ඝානං... ජිව්හා... කායො... මනො... ධම්මා... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සො... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා, තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං
|
62
“මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් දුරුකිරීම පිණිස පවත්නාවූ ධර්මය තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සියලු උපාදානයන් දුරුකිරීම පිණිස පවත්නාවූ ධර්මය කවරේද යත්? “මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.” “චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.” “සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.” “ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
‘මහණෙනි, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.” “ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ස්පර්‍ශය (ඵොට්ඨබ්බය) නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.” “කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාවය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 7. මිගජාලවග්ගො | 7. මිගජාල වර්‍ගය |
| 1. පඨමමිගජාලසුත්තං | 1. මිගජාල සූත්‍රය |
|
63
සාවත්ථිනිදානං
‘‘සන්ති ඛො, මිගජාල, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය
‘‘සන්ති ච ඛො, මිගජාල, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො නන්දී නිරුජ්ඣති. නන්දියා අසති සාරාගො න හොති; සාරාගෙ අසති සංයොගො
|
63
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද, ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, ‘එකවිහාරි ඒකවිහාරී’ යයි හෙවත් එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි එකලාව වාසය කරන්නේ වේද? කොපමණකින් දෙවැන්නෙක් සහිතව වාසය කරන්නේ වේද?” කියායි.
“මිගජාලය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙමේ එය පතයිද, ගුණවයයිද, (එහි) ගැලී සිටී ද, එය පතන, ගුණවනන, (එහි) ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණා සතුට උපදී. තෘෂ්ණා සතුට ඇති කල්හි, බලවත් ආශාවෙන් යුක්ත වේ. ඒ බලවත් ආශාව ඇතිකල්හි බැඳීම වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාවෙන් බැඳුනාවූ මහණතෙම දෙවැන්නෙකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, මෙසේ වාසය කරන්නාවූද මහණතෙම හුදෙක් වනයෙහි ශබ්ද නැත්තාවූ, ඝෝෂා නැත්තාවූ, වනය ඇසුරුකොට හමන වාතය නැත්තාවූ, මිනිසුන්ගේ රහසිගතවීමට සුදුසුවූ, සැඟවී වාසයට සුදුසුවූ, ඉතා දුරවූ වන සෙනසුන් සේවනය කෙරේද, එතකුදු වුවත් දෙවැන්නකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ. ඊට හේතු කවරේද? ඔහුට තෘෂ්ණාව දෙවැන්න වේ. මොහුගේ ඒ තෘෂ්ණාව ප්‍රහීණ නොවීය. එහෙයින් දෙවැන්නකු සහිතව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණ තෙමේ එය නොපතයි ද, (ගුණ) නොවනයිද, එහි ගැලී නො සීටී ද; එය නොපතන, (ගුණ) නොවනන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණා සතුට නිරුද්ධ වේ. තෘෂ්ණා සතුට නැති කල්හි, ඇලීම නොවේ. ඇලීම නැතිකල්හි බැඳීම නොවේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණා බන්‍ධනයෙන් මිදුනාවූ මහණතෙම එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මිගජාලය, මෙසේ වාසය කරන්නාවූ මහණතෙම හුදෙක් භික්‍ෂූන්ගෙන්, භික්‍ෂුණීන්ගෙන්, උපාසකවරුන්ගෙන්, උපාසිකාවරුන්ගෙන්, රජුන්ගෙන්, රජ මහ ඇමැතියන්ගෙන්, තීර්ත්‍ථකයන්ගෙන්, තීර්ත්‍ථක ශ්‍රාවකයන්ගෙන් ගැවසීගත්තාවූ ගම්වල වාසය කෙරේද, එතකුදුවුවත් එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේ.
ඊට හේතු කවරේද? තෘෂ්ණාව වනාහි ඔහුගේ දෙවැන්න වේ. ඔහුගේ ඒ තෘෂ්ණාව ප්‍රහීණ වූවාය. එහෙයින් එකලාව වාසය කරන්නේයයි කියනු ලැබේය” යයි (වදාළ සේක.)
|
| 2. දුතියමිගජාලසුත්තං | 2. දුතිය මිගජාල සූත්‍රය |
|
64
අථ
‘‘සන්ති
‘‘සන්ති ච ඛො, මිගජාල, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය
අථ ඛො ආයස්මා මිගජාලො භගවතො භාසිතං අභිනන්දිත්වා අනුමොදිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛො ආයස්මා මිගජාලො එකො වූපකට්ඨො අප්පමත්තො ආතාපී පහිතත්තො විහරතො නචිරස්සෙව - යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදෙව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති තදනුත්තරං - බ්‍රහ්මචරියපරියොසානං දිට්ඨෙව
|
64
එකල්හි ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා, එකලාව, සමූහයෙන් වෙන්ව, අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව, ආත්ම පරිත්‍යාගයෙන් යුක්තව වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් දේශනා කරන්නේ නම් මැනව” කියායි.
“මිගජාලය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහුමය. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහුමය. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහුමය. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහුමය. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහුමය. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කමනීයවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටී ද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදියි. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් ඉපදීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධවීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධවීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධවීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධවීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධවීම වේ යයි කියමි.”
“මිගජාලය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මන වඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමයෙන් යුක්තවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්‍මයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි, මනාපයයි නොකියන, එහි ගැලී නොසිටින ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධ වේ. මිගජාලය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක් නිරුද්ධ වේ යයි කියමි.” යි වදාළ සේක.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගෙන, අනුමෝදන්ව, හුනස්නෙන් නැගිට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, ගෞරව දක්වා වැඩියේය. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිරතෙම හුදකලාව සමූහයාගෙන් වෙන්ව, අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව, ආත්මාලය දුරුකොට වාසය කරන්නේ නොබෝ කලකින්ම යමක් සඳහා කුලපුත්‍රයෝ මනාකොට ගිහිගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවෙත්ද, මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව කෙළවරකොට ඇති ඒ උතුම් අර්ථය මේ ආත්මයෙහිම තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ඊට පැමිණ වාසය කෙළේය.
“ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යයාවෙහි හැසිර නිමවන ලද්දේය. සතර මගින් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි විශේෂයෙන් දැනගත් සේක. ආයුෂ්මත් මිගජාල ස්ථවිර තෙමේ රහතුන් අතුරෙන් එක්තරා කෙනෙක්ද වූයේයයි වදාළ සේක.
|
| 3. පඨමසමිද්ධිමාරපඤ්හාසුත්තං | 3. සමිද්ධි මාරපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
65
එකං
‘‘යත්ථ ඛො, සමිද්ධි, අත්ථි
‘‘යත්ථ ච ඛො, සමිද්ධි, නත්ථි චක්ඛු, නත්ථි රූපා, නත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණං, නත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, නත්ථි තත්ථ මාරො වා මාරපඤ්ඤත්ති වා. නත්ථි සොතං...පෙ.... නත්ථි ඝානං...පෙ.... නත්ථි ජිව්හා, නත්ථි රසා, නත්ථි ජිව්හාවිඤ්ඤාණං, නත්ථි ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, නත්ථි තත්ථ මාරො වා මාරපඤ්ඤත්ති වා. නත්ථි කායො...පෙ..... නත්ථි මනො, නත්ථි ධම්මා, නත්ථි මනොවිඤ්ඤාණං, නත්ථි මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, නත්ථි තත්ථ මාරො වා මාරපඤ්ඤත්ති වා’’ති. තතියං.
|
65
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි ආයුෂ්මත් සමිද්ධි ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් සමිද්ධි ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, ‘මාරයා, මාරයා’ යයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් මාරයා හෝ, මාරයා පැනවීම හෝ වන්නේද?”
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස ඇත්තේද, රූප ඇත්තාහුද, චක්ඛුවිඤ්ඤාණය ඇත්තේද, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන ඇත්තේද, ශබ්ද ඇත්තාහුද, සෝත විඥානය ඇත්තේද, සෝතවිඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය ඇත්තේද, ගන්ධ ඇත්තාහුද, ඝාණ විඥානය ඇත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව ඇත්තේද, රසයෝ ඇත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය ඇත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය ඇත්තේද, ස්පර්ශ ඇත්තාහුද, කාය විඥානය ඇත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක සිත ඇත්තේද, ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, මනෝ විඥානය ඇත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස නැත්තේද, රූපයෝ නැත්තාහුද, චක්ඛු විඥානය නැත්තේද, චක්ඛු විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන නැත්තේද, ශබ්දයෝ නැත්තාහුද, සෝත විඥානය නැත්තේද, සෝත විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය නැත්තේද, ගන්‍ධයෝ නැත්තාහුද, ඝාණ විඥානය නැත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව නැත්තේද, රසයෝ නැත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය නැත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය නැත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ නැත්තාහුද, කාය විඥානය නැත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත නැත්තේද, ධර්මයෝ නැත්තාහුද, මනෝ විඥානය නැත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි මාරයා හෝ මාරයාය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 4. සමිද්ධිසත්තපඤ්හාසුත්තං | 4. සමිද්ධි සත්‌තපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
66
‘‘‘සත්තො
|
66
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි ආයුෂ්මත් සමිද්ධි ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් සමිද්ධි ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, ‘සත්ත්‍වයා, සත්ත්‍වයා’ යයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ වන්නේද?”
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස ඇත්තේද, රූපයෝ ඇත්තාහුද, චක්ඛුවිඤ්ඤාණය ඇත්තේද, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන ඇත්තේද, ශබ්දයෝ ඇත්තාහුද, සෝත විඤ්ඤාණය ඇත්තේද, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය ඇත්තේද, ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහුද, ඝාණ විඤ්ඤාණය ඇත්තේද, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව ඇත්තේද, රසයෝ ඇත්තාහුද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය ඇත්තේද, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය ඇත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහුද, කාය විඤ්ඤාණය ඇත්තේද, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක සිත ඇත්තේද, ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, මනෝ විඤ්ඤාණය ඇත්තේද, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස නැත්තේද, රූපයෝ නැත්තාහුද, චක්ඛු විඤ්ඤාණය නැත්තේද, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන නැත්තේද, ශබ්දයෝ නැත්තාහුද, සෝත විඤ්ඤාණය නැත්තේද, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය නැත්තේද, ගන්‍ධයෝ නැත්තාහුද, ඝාණ විඤ්ඤාණය නැත්තේද, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව නැත්තේද, රසයෝ නැත්තාහුද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය නැත්තේද, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය නැත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ නැත්තාහුද, කාය විඤ්ඤාණය නැත්තේද, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත නැත්තේද, ධර්මයෝ නැත්තාහුද, මනෝ විඤ්ඤාණය නැත්තේද, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි සත්ත්‍වයා හෝ සත්ත්‍වයා යන පැනවීම හෝ නැත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 5. සමිද්ධිදුක්ඛපඤ්හාසුත්තං | 5. සමිද්ධි දුක්‌ඛපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
67
‘‘‘දුක්ඛං
|
67
“ස්වාමීනි, ‘දුකය, දුකය’ යයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ වන්නේද?”
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස ඇත්තේද, රූපයෝ ඇත්තාහුද, චක්ඛු විඥානය ඇත්තේද, චක්ඛු විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන ඇත්තේද, ශබ්දයෝ ඇත්තාහුද, සෝත විඥානය ඇත්තේද, සෝත විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය ඇත්තේද, ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහුද, ඝාණ විඥානය ඇත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව ඇත්තේද, රසයෝ ඇත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය ඇත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය ඇත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහුද, කාය විඥානය ඇත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත ඇත්තේද, ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, මනෝ විඥානය ඇත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස නැත්තේද, රූපයෝ නැත්තාහුද, චක්ඛු විඥානය නැත්තේද, චක්ඛු විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන නැත්තේද, ශබ්දයෝ නැත්තාහුද, සෝත විඥානය නැත්තේද, සෝත විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය නැත්තේද, ගන්‍ධයෝ නැත්තාහුද, ඝාණ විඥානය නැත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව නැත්තේද, රසයෝ නැත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය නැත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය නැත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ නැත්තාහුද, කාය විඥානය නැත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත නැත්තේද, ධර්මයෝ නැත්තාහුද, මනෝ විඥානය නැත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි දුක හෝ දුකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 6. සමිද්ධිලොකපඤ්හාසුත්තං | 6. සමිද්ධි ලෝකපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
68
‘‘‘ලොකො, ලොකො’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, ලොකො වා අස්ස ලොකපඤ්ඤත්ති වා’’ති? යත්ථ ඛො, සමිද්ධි, අත්ථි චක්ඛු, අත්ථි රූපා, අත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණං, අත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, අත්ථි තත්ථ ලොකො වා ලොකපඤ්ඤත්ති වාති...පෙ.... අත්ථි ජිව්හා...පෙ.... අත්ථි
‘‘යත්ථ ච ඛො, සමිද්ධි, නත්ථි චක්ඛු, නත්ථි රූපා, නත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණං, නත්ථි චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, නත්ථි තත්ථ ලොකො වා ලොකපඤ්ඤත්ති වා...පෙ.... නත්ථි ජිව්හා...පෙ.... නත්ථි මනො, නත්ථි ධම්මා, නත්ථි මනොවිඤ්ඤාණං, නත්ථි මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බා ධම්මා, නත්ථි තත්ථ ලොකො වා ලොකපඤ්ඤත්ති වා’’ති. ඡට්ඨං.
|
68
“ස්වාමීනි, ‘ලෝකය, ලෝකය’ යයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ වන්නේද?”
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස ඇත්තේද, රූපයෝ ඇත්තාහුද, චක්ඛු විඥානය ඇත්තේද, චක්ඛු විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන ඇත්තේද, ශබ්දයෝ ඇත්තාහුද, සෝත විඥානය ඇත්තේද, සෝත විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය ඇත්තේද, ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහුද, ඝාණ විඥානය ඇත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව ඇත්තේද, රසයෝ ඇත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය ඇත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය ඇත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහුද, කාය විඥානය ඇත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත ඇත්තේද, ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, මනෝ විඥානය ඇත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ ඇත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ ඇත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි ඇස නැත්තේද, රූපයෝ නැත්තාහුද, චක්ඛු විඥානය නැත්තේද, චක්ඛු විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කන නැත්තේද, ශබ්දයෝ නැත්තාහුද, සෝත විඥානය නැත්තේද, සෝත විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි නාසය නැත්තේද, ගන්‍ධයෝ නැත්තාහුද, ඝාණ විඥානය නැත්තේද, ඝාණ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි දිව නැත්තේද, රසයෝ නැත්තාහුද, ජිව්හා විඥානය නැත්තේද, ජිව්හා විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය.
“සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි කය නැත්තේද, ස්පර්‍ශයෝ නැත්තාහුද, කාය විඥානය නැත්තේද, කාය විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය. “සමිද්‍ධිය, යම් තැනක වනාහි සිත නැත්තේද, ධර්මයෝ නැත්තාහුද, මනෝ විඥානය නැත්තේද, මනෝ විඥානයෙන් දතයුතු ධර්මයෝ නැත්තාහුද, එහි ලෝකය හෝ ලෝකය යන පැනවීම හෝ නැත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 7. උපසෙනආසීවිසසුත්තං | 7. උපසේන සූත්‍රය |
|
69
එකං සමයං ආයස්මා ච සාරිපුත්තො ආයස්මා ච උපසෙනො රාජගහෙ විහරන්ති සීතවනෙ සප්පසොණ්ඩිකපබ්භාරෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්මතො උපසෙනස්ස කායෙ ආසීවිසො පතිතො
එවං
‘‘තථා හි පනායස්මතො උපසෙනස්ස දීඝරත්තං අහඞ්කාරමමඞ්කාරමානානුසයො සුසමූහතො. තස්මා ආයස්මතො උපසෙනස්ස න එවං හොති - ‘අහං චක්ඛූති වා මම චක්ඛූති වා...පෙ.... අහං ජිව්හාති වා මම ජිව්හාති වා...පෙ.... අහං මනොති වා මම මනොති වා’’’ති. අථ
|
69
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේද, ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන් වහන්සේද, රජගහනුවර සීතවන නම් සොහොනෙහිවූ සප්පසොණ්ඩික නම් ලෙනෙහි වැඩ වාසය කෙරෙත්. එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන් වහන්සේගේ ශරීරයෙහි සර්‍පයෙක් වැටුනේය. (ශරීරයෙහි ස්පර්‍ශවූ පමණින් විස නගන්නාවූ, ප්‍රට්ඨවිස නම් වර්‍ගයට අයත් සර්‍පයෙකි)
‘ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන් වහන්සේ භික්‍ෂූන්ට ආමන්ත්‍රණය කෙළේය. “ඇවැත්නි, එව්. මාගේ මේ සිරුර මෙහිම බොල් මිටක් මෙන් විසිර යාමට (විනාශ වීමට) පළමු ඇඳකට නංවා පිටතට ගෙන යව්” යයි කීයේය.
මෙසේ කී කල්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ, ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන්ට මෙය කීයේය. “ආයුෂ්මත් උපසේනයන්ගේ ශරීරයෙහි අන්ප්‍රකාරයක් හෝ ඉන්‍ද්‍රියයන්ගේ වෙනස්වීමක් හෝ අපි නොම දකිමු. එතකුදු වුවත් ආයුෂ්මත් උපසේන තෙම මෙසේ කියයි. “ඇවැත්නි, එව්. මාගේ මේ සිරුර මෙහිම බොල් මිටක් මෙන් විසිර යාමට පළමු ඇඳකට නංවා පිටතට ගෙන යව්” යයි කියායි.
“ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයෙනි, ‘ඇස මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ ඇසය’ කියා හෝ, ‘කන මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ කනය’ කියා හෝ, ‘නාසය මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ නාසය’ කියා හෝ, ‘දිව මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ දිවය’ කියා හෝ, ‘කය මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ කයය’ කියා හෝ, ‘සිත මම වෙමියි කියා හෝ මාගේ සිතය’ කියා හෝ යන අදහස යමෙකුට ඇත්තේද,
“ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයෙනි, ඔහුගේ ශරීරයෙහි අන්ප්‍රකාරයක් හෝ, ඉන්‍ද්‍රියයන්ගේ වෙනස් වීමක් හෝ වන්නේය. ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට වනාහි ‘ඇස මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ ඇසය’ කියා හෝ, ‘කන මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ කනය’ කියා හෝ, ‘නාසය මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ නාසය’ කියා හෝ, ‘දිව මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ දිවය’ කියා හෝ, ‘කය මම වෙමියි කියා හෝ, මාගේ කයය’ කියා හෝ, ‘සිත මම වෙමියි කියා හෝ මාගේ සිතය’ යි යන අදහසක් නැත්තේය.
“ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයෙනි, ඒ මාගේ සිරුරෙහි අන් ප්‍රකාරයක් හෝ ඉන්‍ද්‍රියයන්ගේ විපරිනාමයක් හෝ කුමක් හෙයින් වන්නේද, එසේනම් ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන්ගේ බොහෝ කලක් අහංකාරය, මමායනය, (මාගේයයි සිතීම) මානය, සහ ක්ලේශයෝ හොඳින් නසන ලද්දාහු නොවෙත්ද, එහෙයින් ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන්ට, ‘ඇස මම වෙමියි හෝ, මාගේ ඇසය’ යි හෝ, ‘කන මම වෙමියි හෝ, මාගේ කනය’ යි හෝ, ‘නාසය මම වෙමියි’ හෝ, මාගේ නාසයයි’ හෝ, ‘දිව මම වෙමියි හෝ, මාගේ දිවයයි’ හෝ, ‘කය මම වෙමියි හෝ, මාගේ කයයයි’ හෝ, ‘සිත මම වෙමියි’ හෝ මාගේ සිතය’ යි හෝ මෙබඳු අදහසක් නොවේය” යි කීහ.
ඉක්බිති ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන්ගේ සිරුර ඇඳකට නංවා පිටතට ගෙන ගියාහුය. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උපසේන ස්ථවිරයන්ගේ සිරුර බොල් මිටක් මෙන් එහිම විසුරුනේය.
|
| 8. උපවාණසන්දිට්ඨිකසුත්තං | 8. උපවාණ සූත්‍රය |
|
70
අථ ඛො ආයස්මා උපවාණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා උපවාණො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘‘සන්දිට්ඨිකො ධම්මො, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො හොති, අකාලිකො එහිපස්සිකො ඔපනෙය්‍යිකො පච්චත්තං වෙදිතබ්බො විඤ්ඤූහී’’ති?
‘‘ඉධ පන, උපවාණ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා රූපප්පටිසංවෙදී ච හොති රූපරාගප්පටිසංවෙදී ච. සන්තඤ්ච අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගං ‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගො’ති පජානාති. යං තං, උපවාණ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා රූපප්පටිසංවෙදී ච හොති රූපරාගප්පටිසංවෙදී
‘‘පුන
‘‘පුන චපරං, උපවාණ, භික්ඛු මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය ධම්මප්පටිසංවෙදී ච හොති ධම්මරාගප්පටිසංවෙදී ච. සන්තඤ්ච අජ්ඣත්තං ධම්මෙසු රාගං ‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ධම්මෙසු රාගො’ති පජානාති. යං තං, උපවාණ, භික්ඛු මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය ධම්මප්පටිසංවෙදී ච හොති ධම්මරාගප්පටිසංවෙදී ච. සන්තඤ්ච අජ්ඣත්තං ධම්මෙසු රාගං ‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ධම්මෙසු රාගො’ති පජානාති. එවම්පි ඛො, උපවාණ, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො හොති...පෙ.... පච්චත්තං වෙදිතබ්බො විඤ්ඤූහී’’ති...පෙ.....
‘‘ඉධ පන, උපවාණ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා රූපප්පටිසංවෙදී ච හොති, නො ච රූපරාගප්පටිසංවෙදී. අසන්තඤ්ච අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගං ‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගො’ති පජානාති. යං තං, උපවාණ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා රූපප්පටිසංවෙදීහි ඛො හොති, නො ච රූපරාගප්පටිසංවෙදී. අසන්තඤ්ච අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගං ‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං රූපෙසු රාගො’ති පජානාති. එවම්පි ඛො, උපවාණ, සන්දිට්ඨිකො ධම්මො හොති, අකාලිකො එහිපස්සිකො ඔපනෙය්‍යිකො පච්චත්තං වෙදිතබ්බො විඤ්ඤූහී’’ති...පෙ.....
‘‘පුන
‘‘පුන
|
70
එකල්හි ආයුෂ්මත් උපවාණ ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් උපවාණ ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, ධර්මය සන්‍දිට්ඨිකයයි (මේ ආත්මයේම ලැබිය යුතු ඵල ඇත්තේයයි) කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි ධර්මය සන්‍දිට්ඨික වේද, අකාලික වේද (කල් නොයවා දෙන විපාක ඇත්තේද), එහිඵස්සික වේද (එව, බලව යන විධියට සුදුසු වේද), ඕපනයික වේද (තමා කෙරෙහි පමුණුවා ගතයුතු වේද), නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් විසින් දත යුතු වේද?”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම ඇසින් රූපය දැක, රූපය දැන ගත්තේද වෙයි. රූප රාගය දැන ගත්තේද වෙයි. අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ රූපයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම ඇසින් යම් ඒ රූපයක් දැක රූපය දැනගත්තේද, යම් රූප රාගයක් දැන ගත්තේද, අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ, රූපයන්හි ඇලෙන යම් රාගයක්, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ රූපයන්හි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය, යි දැනගනියිද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම කනෙන් ශබ්දය දැන, ශබ්දය දැන ගත්තේද වෙයි. ශබ්ද රාගය දැන ගන්නේද වෙයි. අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ශබ්දයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම කනෙන් යම් ඒ ශබ්දයක් දැක ශබ්දය දැනගත්තේද, යම් ශබ්ද රාගයක් දැන ගන්නේද, අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ, ශබ්දයන්හි ඇලෙන යම් රාගයක්, මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ශබ්දයන්හි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැනගනියිද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම නාසයෙන් ගන්ධය දැක, ගන්ධය දැන ගත්තේද වෙයි. ගන්ධ රාගය දැන ගත්තේද වෙයි. අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ගන්ධයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම නාසයෙන් යම් ඒ ගන්ධයක් දැක ගන්ධය දැනගත්තේද, යම් ගන්ධ රාගයක් දැන ගන්නේද, අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ, ගන්ධන්හි ඇලෙන යම් රාගයක්, මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ගන්ධයන්හි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැනගනියිද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණ තෙම දිවෙන් රසය විඳ, රසය දන්නේ වෙයි. රස රාගය දන්නේද වෙයි. තමා තුළ ඇත්තාවූ රසයන්හි ඇලෙන රාගයද, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ රසයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවානය, මහණතෙම දිවෙන් යම් ඒ රසයක් විඳ රස දන්නේද, යම් ඒ රස රාගයක් දන්නේ වේද, තමා තුළවූ රසයන්හි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ රසයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැනගනියිද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වෙයි.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම කයින් ස්පර්‍ශය දැක, ස්පර්‍ශය දැන ගන්නේද වෙයි. ස්පර්ශ රාගය දැන ගන්නේද වෙයි. අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම කයින් යම් ඒ ස්පර්‍ශයක් දැක ස්පර්‍ශය දැන ගන්නේද, යම් ස්පර්ශ රාගයක් දැන ගන්නේද, අධ්‍යාත්මය තුළ ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයන්හි ඇලෙන යම් රාගයක්, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ස්පර්‍ශයන්හි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියිද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වෙයි.”
“උපවාණය, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණ තෙම සිතින් ධර්මය දැන, ධර්මය දන්නේද වෙයි. ධර්ම රාගය දන්නේද වෙයි. තමා තුළ ඇති ධර්මයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ධර්මයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම සිතින් යම් මේ ධර්මයක් දැන ධර්ම දන්නේ වේද, ධර්ම රාගය දන්නේත් වේද, තමා තුළ ඇති ධර්මයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ධර්මයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ඇත්තේය’ යි දැනගන්නේද, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වෙයි.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම ඇසින් රූපය දැක, රූපය දන්නේම වේ. රූප රාගය දන්නේ නොවේ. තමා තුළ නැත්තාවූ රූපයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ රූපයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මහණතෙම ඇසින් යම් ඒ රූපයක් දැක රූපය දන්නේම වේද, රූප රාගය දන්නේ නොවේද, අධ්‍යාත්මයෙහි නැත්තාවූ, රූපයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මයෙහි රූපයන් කෙරහි ඇලෙන රාගය නැත්තේයයි දැනගනියි, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම කනෙන් ශබ්දය අසා, ශබ්දය දන්නේම වේ. ශබ්ද රාගය දන්නේ නොවේ. තමා තුළ නැත්තාවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ශබ්දයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම කනෙන් යම් ඒ ශබ්දයක් දැන ශබ්දය දන්නේම වේද, ශබ්ද රාගය දන්නේ නොවේද, අධ්‍යාත්මයෙහි නැත්තාවූ, ශබ්දයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, මාගේ අධ්‍යාත්මයෙහි ශබ්දයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම නාසයෙන් ගන්ධය දැන, ගන්ධය දන්නේම වේ. ගන්ධ රාගය දන්නේ නොවේ. තමා තුළ නැත්තාවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ගන්ධයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මහණතෙම නාසයෙන් යම් ඒ ගන්ධයක් දැන ගන්ධය දන්නේම වේද, ගන්ධ රාගය දන්නේ නොවේද, අධ්‍යාත්මයෙහි නැත්තාවූ, ගන්ධයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මයෙහි ගන්ධයන් කෙරහි ඇලෙන රාගය නැත්තේයයි දැනගනියි, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණ තෙම දිවෙන් රසය විඳ, රස දන්නේ වේද. රස රාගය නොදන්නේ වේද. අධ්‍යාත්මය තුළ නැති රස රාගය, මා තුළ රසයන් කෙරෙහි රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මහණතෙම දිවෙන් යම් ඒ රසයක් දැන රසය දන්නේම වේද, රස රාගය දන්නේ නොවේද, අධ්‍යාත්මයෙහි නැත්තාවූ, රසයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මයෙහි රසයන් කෙරහි ඇලෙන රාගය නැත්තේයයි දැනගනියි, උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, මෙහි මහණ තෙම කයින් ස්පර්‍ශය දැන, ස්පර්‍ශය දන්නේම වේ. ස්පර්ශ රාගය දන්නේ නොවේ. තමා තුළ නැත්තාවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය, ‘මාගේ අධ්‍යාත්මය තුළ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම කයින් යම් ඒ ස්පර්‍ශයක් දැන ස්පර්‍ශය දන්නේම වේද, ස්පර්ශ රාගය දන්නේ නොවේද, අධ්‍යාත්මයෙහි නැත්තාවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය ‘මාගේ අධ්‍යාත්මයෙහි ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඇලෙන රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය තෙම සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේ.”
“උපවාණය, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණ තෙම සිතින් ධර්මයන් දැන, ධර්මය දන්නේ වේ. ධර්ම රාගය නොදන්නේ වේ. තමා තුළ නැති ධර්මයන් කෙරෙහිවූ රාගය, මා තුළ ධර්මයන් කෙරෙහි රාගය නැත්තේය’ යි දැන ගනියි. උපවාණය, මහණතෙම සිතින් යම් ඒ ධර්මයක් දැන ධර්ම දන්නේ වේද, ධර්ම රාගය නොදන්නේ වේද, තමා තුළ නැති ධර්මයන් කෙරෙහිවූ රාගය, මා තුළ ධර්මයන් කෙරෙහි රාගය නැත්තේය’ යි දැනගනියි. උපවාණය, මෙසේද වනාහි ධර්මය සංදිට්ඨික වේ. අකාලික වේ. එහි ඵස්සික වේ. ඕපනයික වේ. නුවණැත්තන් විසින් වෙන වෙනම තම තමන් කෙරෙහි ලා දත යුතු වේයයි.” වදාළ සේක.
|
| 9. පඨමඡඵස්සායතනසුත්තං | 9. පඨම ඡඵස්‌සායතන සූත්‍රය |
|
71
‘‘යො හි කොචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච අස්සාදඤ්ච ආදීනවඤ්ච නිස්සරණඤ්ච යථාභූතං නප්පජානාති. අවුසිතං
එවං වුත්තෙ, අඤ්ඤතරො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘එත්ථාහං, භන්තෙ, අනස්සසං
(අනස්සසිං (සී.), අනස්සාසං (ස්‍යා. කං.), අනස්සාසිං (පී.)). අහඤ්හි, භන්තෙ, ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච අස්සාදඤ්ච ආදීනවඤ්ච නිස්සරණඤ්ච යථාභූතං නප්පජානාමී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, භික්ඛු, චක්ඛුං ‘එතං මම, එසොහමස්මි
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු, භික්ඛු, එත්ථ ච තෙ, භික්ඛු, චක්ඛු ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය සුදිට්ඨං භවිස්සති. එසෙවන්තො දුක්ඛස්ස...පෙ.... ජිව්හං ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු, භික්ඛු, එත්ථ ච තෙ, භික්ඛු, ජිව්හා ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය සුදිට්ඨං භවිස්සති. එසෙවන්තො දුක්ඛස්ස...පෙ.... මනං ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු, භික්ඛු, එත්ථ ච තෙ, භික්ඛු, මනො ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති
|
71
“මහණෙනි, යම්කිසි මහණෙක් වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනීද, ඔහු විසින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව නොවසන ලදී. හෙතෙම මේ ධර්ම විනයෙන් දුරවූවෙක්ම වන්නේය.
“මෙසේ වදාළ කල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, මෙහි මම නැසුනෙමි. ස්වාමීනි, මම වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනිමි” යි කීයේය.
“මහණ, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් ඇස, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
“කන, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් කන, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
“නාසය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් නාසය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
“දිව, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් දිව, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
“කය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් කය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
“සිත, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි”.
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් සිත, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් මනාව දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වන්නේය.
|
| 10. දුතියඡඵස්සායතනසුත්තං | 10. දුතිය ඡඵස්‌සායතන සූත්‍රය |
|
72
‘‘යො
එවං වුත්තෙ, අඤ්ඤතරො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘එත්ථාහං, භන්තෙ, අනස්සසං පනස්සසං. අහඤ්හි, භන්තෙ, ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච අස්සාදඤ්ච ආදීනවඤ්ච නිස්සරණඤ්ච යථාභූතං නප්පජානාමී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, භික්ඛු, චක්ඛුං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි
‘‘එවං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු, භික්ඛු, එත්ථ ච තෙ, භික්ඛු, චක්ඛු ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය සුදිට්ඨං භවිස්සති. එවං තෙ එතං පඨමං ඵස්සායතනං පහීනං භවිස්සති
‘‘ජිව්හං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘එවං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු
‘‘මනං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘එවං, භන්තෙ’’.
‘‘සාධු, භික්ඛු, එත්ථ ච තෙ, භික්ඛු, මනො ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය සුදිට්ඨං භවිස්සති. එවං තෙ එතං ඡට්ඨං ඵස්සායතනං පහීනං භවිස්සති ආයතිං අපුනබ්භවායා’’ති. දසමං.
|
72
“මහණෙනි, යම්කිසි මහණෙක් වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනීද, ඔහු විසින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව නොවසන ලදී. හෙතෙම මේ ධර්ම විනයෙන් ඈත්වූවෙක්ම වන්නේය.”
“මෙසේ වදාළ කල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, මෙහි මම නැසුනෙමි. ස්වාමීනි, මම වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනිමි” යි කීයේය.
“මහණ, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් ඇස, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ යයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ පළමුවන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය.
“කන, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් කන, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ දෙවන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය.
“නාසය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් නාසය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ තුන්වන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය.
“දිව, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් දිව, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ සතරවන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය.
“කය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් කය, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ පස්වන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය.
“සිත, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද?” - “එසේය, ස්වාමීනි.”
“මහණ, මැනව. මහණ, මෙහිද තා විසින් සිත, ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන්, මනා නුවණින් දක්නා ලද්දේ වන්නේය. මෙසේ තා විසින් මේ සවන ස්පර්ශායතනය මත්තෙහි නැවත නොවීම පිණිස පහකරන ලද්දේ වන්නේය” යි (වදාළ සේක).
|
| 11. තතියඡඵස්සායතනසුත්තං | 11. තතිය ඡඵස්‌සායතන සූත්‍රය |
|
73
‘‘යො හි කොචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඡන්නං ඵස්සායතනානං
එවං වුත්තෙ, අඤ්ඤතරො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘එත්ථාහං, භන්තෙ, අනස්සසං පනස්සසං. අහඤ්හි, භන්තෙ, ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, භික්ඛු, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘සොතං... ඝානං... ජිව්හා... කායො... මනො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, සොතස්මිම්පි නිබ්බින්දති, ඝානස්මිම්පි නිබ්බින්දති, ජිව්හායපි නිබ්බින්දති, කායස්මිම්පි නිබ්බින්දති, මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. එකාදසමං.
|
73
“මහණෙනි, යම්කිසි මහණෙක් වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනීද, ඔහු විසින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව නොවසන ලදී. හෙතෙම මේ ධර්ම විනයෙන් ඈත්වූවෙක්ම වන්නේය.”
“මෙසේ වදාළ කල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, මෙහි මම නැසුනෙමි. ස්වාමීනි, මම වනාහි සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, නැතිවීමද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් නොදනිමි” යි කීයේය.
“මහණ, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිතයය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණ, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතර මාර්ගයෙන් කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්ම භාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීයයි” (වදාළ සේක)
|
| 8. ගිලානවග්ගො | 8. ගිලාන වර්‍ගය |
| 1. පඨමගිලානසුත්තං | 1. ගිලාන සූත්‍රය |
|
74
සාවත්ථිනිදානං
අථ ඛො භගවා නවවාදඤ්ච සුත්වා ගිලානවාදඤ්ච, ‘‘අප්පඤ්ඤාතො භික්ඛූ’’ති ඉති විදිත්වා යෙන සො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමි. අද්දසා ඛො සො භික්ඛු භගවන්තං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන මඤ්චකෙ සමධොසි
(සමඤ්චොසි (සී.), සමතෙසි (ස්‍යා. කං.), සමඤ්චොපි (පී.)). අථ ඛො භගවා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘අලං, භික්ඛු, මා ත්වං මඤ්චකෙ සමධොසි. සන්තිමානි ආසනානි පඤ්ඤත්තානි, තත්ථාහං නිසීදිස්සාමී’’ති. නිසීදි භගවා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ. නිසජ්ජ ඛො භගවා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘කච්චි තෙ, භික්ඛු, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චි දුක්ඛා වෙදනා පටික්කමන්ති නො අභික්කමන්ති, පටික්කමොසානං පඤ්ඤායති නො අභික්කමො’’ති?
‘‘න මෙ, භන්තෙ, ඛමනීයං, න යාපනීයං, බාළ්හා මෙ දුක්ඛා වෙදනා අභික්කමන්ති නො පටික්කමන්ති, අභික්කමොසානං පඤ්ඤායති නො පටික්කමො’’ති.
‘‘කච්චි තෙ, භික්ඛු, න කිඤ්චි කුක්කුච්චං, න කොචි විප්පටිසාරො’’ති?
‘‘තග්ඝ මෙ, භන්තෙ, අනප්පකං
‘‘කච්චි
‘‘න ඛො මං, භන්තෙ, අත්තා සීලතො උපවදතී’’ති
(නො හෙතං භන්තෙ (පී. ක.)).
‘‘නො චෙ කිර තෙ, භික්ඛු, අත්තා සීලතො උපවදති, අථ කිඤ්ච
(අථ කිස්මිඤ්ච (සී.), අථ භික්ඛු කිස්මිඤ්ච (ස්‍යා. කං. පී. ක.)) තෙ කුක්කුච්චං කො ච විප්පටිසාරො’’ති?
‘‘න ඛ්වාහං
‘‘නො චෙ කිර ත්වං, භික්ඛු, සීලවිසුද්ධත්ථං මයා ධම්මං දෙසිතං ආජානාසි, අථ කිමත්ථං චරහි ත්වං, භික්ඛු, මයා ධම්මං දෙසිතං ආජානාසී’’ති?
‘‘රාගවිරාගත්ථං ඛ්වාහං, භන්තෙ, භගවතා ධම්මං දෙසිතං ආජානාමී’’ති.
‘‘සාධු සාධු, භික්ඛු! සාධු ඛො ත්වං, භික්ඛු, රාගවිරාගත්ථං මයා ධම්මං දෙසිතං ආජානාසි. රාගවිරාගත්ථො හි, භික්ඛු, මයා ධම්මො දෙසිතො. තං කිං මඤ්ඤසි භික්ඛු, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං...පෙ.... සොතං... ඝානං... ජිව්හා... කායො... මනො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, සොතස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති.
ඉදමවොච
|
74
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක.
ඉක්බිති එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවු ඒ භික්‍ෂු තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, අසවල් විහාරයෙහි අලුත පැවිදිවූ අප්‍රසිද්‍ධ භික්‍ෂුවක් තෙම හටගත් ආබාධ ඇත්තේ. දුකින් පෙළුනේ, දැඩි ගිලන්වූයේ වේ. ස්වාමිනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ භික්‍ෂු තෙම යම් තැනෙක්හිද, අනුකම්පා පිණිස එතැනට වඩින සේක් නම් මැනවැ” යි කියායි.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අලුත පැවිදිවූවෙකැයිද, ගිලනෙකැයිද අසා අප්‍රසිද්‍ධ භික්‍ෂුවෙකැයි මෙසේ දැන, ඒ භික්‍ෂුතෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට වැඩි සේක. ඒ භික්‍ෂුතෙම දුරදීම වඩින්නාවූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දුටුයේය. දැක ඇඳෙන් නැගිටින ආකාරයක් දැක්වීය. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ භික්‍ෂුවට, “මහණ, කම් නැත. නුඹ ඇඳෙන් නොනැගිටුව. පනවන ලද මේ ආසන ඇත්තාහ. එහි මම ඉඳගන්නෙමි” යි වදාළ සේක.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පනවන ලද ආසනයෙහි වැඩහුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩහිඳ, ඒ භික්‍ෂුවට මෙය වදාළ සේක. “මහණ, කිමෙක්ද, තොපට ඉවසිය හැක්කේද? කිම, යැපිය හැක්කේද, කිමෙක්ද, දුක්වූ වේදනාවෝ අඩුවෙත්ද? වැඩි නොවෙත්ද? අඩුවන බවක් පෙනේද? වැඩිවන බවක් නොපෙනේද” කියායි.
“ස්වාමීනි, මට ඉවසිය නොහැක. යැපිය නොහැක. මාගේ දැඩිවූ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්. අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනෙයි. අඩුවන බවක් නොපෙනේය” යයි කිය. “මහණ, කිමෙක්ද, තොපට කිසියම් කුකුසක් නැත්තේද, පසුතැවිමක් නැත්තේද?” - “ස්වාමීනි, මට ඒකාන්තයෙන් ස්වල්ප නොවූ කුකුසක් ඇත්තේය. ස්වල්ප නොවූ පසුතැවීමක් ඇත්තේය” යි කීය.
“මහණ, කිමෙක්ද, නුඹ තමාම ශීලයෙන් චෝදනා කරන්නේද?” - “ස්වාමීනි, මට තමාම ශීලයෙන් චෝදනා නොකරන්නේය.”
“මහණ, ඉදින් වනාහි නුඹ තමාම ශීලයෙන් චෝදනා නොකෙරේනම් එකල්හි කවර කරුණෙකින් නුඹට කුකුසක් වේද, පසුතැවිමක් වේද?”
“ස්වාමීනි, මම ශීලයෙන් පිරිසිදුවීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධර්මය දේශනා නොකරන ලද බව දනිමි” යි කීය.
“මහණ, ඉදින් වනාහි නුඹ ශීලයෙන් පිරිසිදුවීම පිණිස මා විසින් ධර්මය දේශනා නොකරන ලද බව දන්නෙහි නම්, මහණ, එසේ ඇති කල්හි කුමක් සඳහා මා විසින් ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දන්නෙහිද?”
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් රාගය දුරුකිරීම පිණිස ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දනිමි” යි කීය.
“මහණ,යහපත යහපත, මහණ, නුඹ වනාහි මා විසින් රාගය දුරුකිරීම පිණිස ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දන්නෙහි. එය යහපත. මහණ, මා විසින් රාගය දුරු කිරීම පිණිස ධර්මය දේශනා කරන ලදී.”
“මහණ, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි” “කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණ, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතර මාර්ගයෙන් කළ යුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්ම භාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනී” භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාව සතුටින් පිළිගත්තේය. මේ දේශනාව කරනු ලබන කල්හි ඒ භික්‍ෂුවහට කෙලෙස් රජස් රහිතවූ, පහවූ කෙලෙස් මල ඇති, යම් කිසිවක් ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තේද, ඒ සියල්ල නිරුද්ධවීම ස්වභාවකොට ඇත්තේය යන දහම් ඇස පහළවිය.
|
| 2. දුතියගිලානසුත්තං | 2. දුතිය ගිලාන සූත්‍රය |
|
75
අථ
අථ ඛො භගවා නවවාදඤ්ච සුත්වා ගිලානවාදඤ්ච, ‘‘අප්පඤ්ඤාතො භික්ඛූ’’ති ඉති විදිත්වා යෙන සො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමි. අද්දසා ඛො සො භික්ඛු භගවන්තං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන මඤ්චකෙ සමධොසි. අථ ඛො භගවා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘අලං, භික්ඛු, මා ත්වං මඤ්චකෙ සමධොසි. සන්තිමානි ආසනානි පඤ්ඤත්තානි, තත්ථාහං නිසීදිස්සාමී’’ති. නිසීදි භගවා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ. නිසජ්ජ ඛො භගවා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘කච්චි තෙ, භික්ඛු, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චි දුක්ඛා වෙදනා පටික්කමන්ති නො අභික්කමන්ති, පටික්කමොසානං
‘‘න මෙ, භන්තෙ, ඛමනීයං, න යාපනීයං...පෙ.... න ඛො මං
(මෙ (සබ්බත්ථ)), භන්තෙ, අත්තා සීලතො උපවදතී’’ති.
‘‘නො චෙ කිර තෙ, භික්ඛු, අත්තා සීලතො උපවදති, අථ කිඤ්ච තෙ කුක්කුච්චං කො ච විප්පටිසාරො’’ති?
‘‘න ඛ්වාහං, භන්තෙ, සීලවිසුද්ධත්ථං භගවතා ධම්මං දෙසිතං ආජානාමී’’ති.
‘‘නො
‘‘අනුපාදාපරිනිබ්බානත්ථං ඛ්වාහං, භන්තෙ, භගවතා ධම්මං දෙසිතං ආජානාමී’’ති.
‘‘සාධු සාධු, භික්ඛු! සාධු ඛො ත්වං, භික්ඛු, අනුපාදාපරිනිබ්බානත්ථං මයා ධම්මං දෙසිතං ආජානාසි. අනුපාදාපරිනිබ්බානත්ථො හි, භික්ඛු, මයා ධම්මො දෙසිතො.
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, භික්ඛු, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං
‘‘යං...පෙ.... සොතං... ඝානං... ජිව්හා... කායො... මනො... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සො... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... මනස්මිම්පි... මනොවිඤ්ඤාණෙපි... මනොසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති. යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති.
ඉදමවොච භගවා. අත්තමනො සො භික්ඛු භගවතො භාසිතං අභිනන්දි. ඉමස්මිඤ්ච පන වෙය්‍යාකරණස්මිං භඤ්ඤමානෙ තස්ස භික්ඛුස්ස අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්තං විමුච්චීති
(විමුච්චතීති (සබ්බත්ථ)). දුතියං.
|
75
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවු ඒ භික්‍ෂු තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය. “ස්වාමීනි, අසවල් විහාරයෙහි අලුත පැවිදිවූ අප්‍රසිද්‍ධ භික්‍ෂුවක් තෙම හටගත් ආබාධ ඇත්තේ, දුකින් පෙළුනේ, දැඩි ගිලන්වූයේ වෙයි. ස්වාමිනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ භික්‍ෂු තෙම යම් තැනෙක්හිද, අනුකම්පා පිණිස එතැනට වඩින සේක් නම් යහපතියි” කියායි.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අලුත පැවිදිවූවෙකැයිද, ගිලනෙකැයිද අසා අප්‍රසිද්‍ධ භික්‍ෂුවෙකැයි මෙසේ දැන, ඒ භික්‍ෂුතෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට වැඩි සේක. ඒ භික්‍ෂුතෙම දුරදීම වඩින්නාවූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දුටුවේමය. දැක ඇඳෙන් නැගිටින ආකාරයක් දැක්වීය. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ භික්‍ෂුවට, “මහණ, කම් නැත. නුඹ ඇඳෙන් නොනැගිටුව. පණවන ලද මේ ආසන ඇත්තාහ. එහි මම හිඳගන්නෙමි” යි වදාළ සේක.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩහිඳ, ඒ භික්‍ෂුවට මෙය වදාළ සේක. “මහණ, කිමෙක්ද, තොපට ඉවසිය හැකිද? කිම, යැපිය හැකිද, කිමෙක්ද, තොපගේ දුක්වූ වේදනාවෝ අඩුවෙත්ද? වැඩි නොවෙත්ද? අඩුවන බවක් පෙනේද? වැඩිවන බවක් නොපෙනේදැ” යි ඇසූහ.
“ස්වාමීනි, මට ඉවසිය හැකි නොවේ. යැපිය හැකි නොවේ. මාගේ දැඩිවූ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙති. අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවන බවක් නොපෙනේය” යයි කිය.
“මහණ, කිමෙක්ද, තොපට කිසි කුකුසක් නැත්තේද, පසුතැවිමක් නැත්තේද?”
“ස්වාමීනි, මට ඒකාන්තයෙන් ස්වල්ප නොවූ කුකුසක් ඇත්තේය. ස්වල්ප නොවූ පසුතැවීමක් ඇත්තේය” යි කීය.
“මහණ, කිමෙක්ද, නුඹ තමාම ශීලයෙන් චෝදනා කෙරේද?” - “ස්වාමීනි, මට තමාම ශීලයෙන් චෝදනා නොකෙරේයයි” කීය.
“මහණ, ඉදින් වනාහි නුඹ තමාම ශීලයෙන් චෝදනා නොකෙරේනම් එසේ ඇති කල්හි කවර කරුණකින් කුකුසක් වේද, පසුතැවිමක් වේද?” - “ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ශීලවිසුද්‍ධිය පිණිස ධර්මය දේශනා නොකරන ලද බව දනිමි”
“මහණ, ඉදින් වනාහි නුඹ මා විසින් ශීලවිසුද්‍ධිය පිණිස ධර්මය දේශනා නොකරන ලද බව දන්නෙහි නම්, මහණ, එකල්හි කුමක් සඳහා මා විසින් ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දන්නෙහිද?” - “ස්වාමීනි, මම උපාදාන රහිතව පිරිණිවීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දනිමි” යි කීය.
“යහපත, යහපත, මහණ, මහණ, නුඹ උපාදාන රහිතව පිරිණිවීම පිණිස මා විසින් ධර්මය දේශනා කරන ලදැයි දන්නෙහි. එය මැනව. මහණ, මා විසින් උපාදාන රහිතව පිරිණිවීම පිණිස ධර්මය දේශනා කරන ලදී.”
“මහණ, නුඹ ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාවද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“රූපය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යයද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“චක්ඛුවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“චක්ඛුසම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, එය සුදුසු නොවේමැයි”
“චක්ඛුසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි” “ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“සෝතවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“සෝතසම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“සෝතසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ඝාණවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ඝාණසම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ඝාණසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ජිව්හාවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ජිව්හාසම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ජිව්හාසම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි” “ස්පර්‍ශයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“කායවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“කායසම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“කායසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මනෝවිඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.” “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමිනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි”
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛුසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතවිඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝතසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝසම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. “ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතර මාර්ගයෙන් කළ යුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්ම භාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනී” භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ දේශනාව සතුටින් පිළිගත්තේය. මේ දේශනාව කරණු ලබන කල්හි ඒ භික්‍ෂූහුගේ සිත උපාදාන රහිතව ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුනේයයි වදාළ සේක.”
|
| 3. රාධඅනිච්චසුත්තං | 3. අනිච්ච සූත්‍රය |
|
76
අථ
|
76
එකල්හි ආයුෂ්මත් රාධ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවු ආයුෂ්මත් රාධ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා, හුදකලාව, සමූහයාගෙන් වෙන්ව, අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව, ආත්ම පරිත්‍යාගයෙන් වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් සැකෙවින් දේශනා කරන සේක් නම් මැනවැ” යි කීය.
“රාධය, යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, කුමක් අනිත්‍යද? රාධය, ඇස වනාහි අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රූපයෝ අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කන වනාහි අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“නාසය වනාහි අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය වේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“දිව අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රසයෝ අනිත්‍යයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“සිත අනිත්‍යය වේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, යමක් වනාහි අනිත්‍යයද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 4. රාධදුක්ඛසුත්තං | 4. දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
77
‘‘යං ඛො, රාධ, දුක්ඛං තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, රාධ, දුක්ඛං? චක්ඛු ඛො, රාධ, දුක්ඛං. තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. රූපා... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සො... යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්ස...පෙ.... අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි දුක්ඛං. තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො...පෙ.... මනො දුක්ඛො... ධම්මා... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සො... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං
|
77
“රාධය, යමක් වනාහි දුකද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, කුමක් දුකද? රාධය, ඇස වනාහි දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රූපයෝ දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කන වනාහි දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ශබ්දයෝ දුකයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“නාසය වනාහි දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ දුකයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය දුකවේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“දිව දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රසයෝ දුකයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ දුකයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“සිත දුක වේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ධර්මයෝ දුකයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, යමක් වනාහි දුකද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 5. රාධඅනත්තසුත්තං | 5. අනත්ත සූත්‍රය |
|
78
‘‘යො ඛො, රාධ, අනත්තා තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. කො ච, රාධ, අනත්තා? චක්ඛු ඛො, රාධ, අනත්තා. තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. රූපා... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සො... යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා...පෙ.... මනො අනත්තා... ධම්මා... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සො... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනත්තා. තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. යො ඛො, රාධ, අනත්තා තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො’’ති. පඤ්චමං.
|
78
එකල්හි ආයුෂ්මත් රාධ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවු ආයුෂ්මත් රාධ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා, හුදකලාව, සමූහයාගෙන් වෙන්ව, අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව, ආත්ම පරිත්‍යාගයෙන් වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් සැකෙවින් දේශනා කරන සේක් නම් මැනවැ” යි කීය.
“රාධය, යමක් වනාහි අනාත්මද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, කුමක් අනාත්මද? රාධය, ඇස වනාහි අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රූපයෝ අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කන වනාහි අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ශබ්දයෝ අනාත්මයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“නාසය වනාහි අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ගන්‍ධයෝ අනාත්මයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්ම වේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“දිව අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රසයෝ අනාත්මයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“කය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි.
“සිත අනාත්ම වේ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. ධර්මයෝ අනාත්මයහ. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුතුයි. රාධය, යමක් වනාහි අනිත්‍යයද, එහි තොප විසින් ආලය දුරු කටයුත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 6. පඨමඅවිජ්ජාපහානසුත්තං | 6. අවිජ්ජා සූත්‍රය |
|
79
අථ
‘‘අත්ථි ඛො, භික්ඛු, එකො ධම්මො යස්ස පහානා භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති.
‘‘කතමො පන, භන්තෙ, එකො ධම්මො යස්ස පහානා භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති?
‘‘අවිජ්ජා
‘‘කථං පන, භන්තෙ, ජානතො, කථං පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා
‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනිච්චතො ජානතො පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. රූපෙ... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සං... යම්පිදං, චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චතො ජානතො පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති...පෙ.... මනං අනිච්චතො ජානතො පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. ධම්මෙ... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සං... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චතො ජානතො පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජති. එවං ඛො, භික්ඛු, ජානතො එවං පස්සතො භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති. ඡට්ඨං.
|
79
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව ප්‍රහීණ වේද, විද්‍යාව උපදීද, එබඳු එක් ධර්මයක් ඇත්තේදැ” යි ඇසීය.
“මහණ, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව දුරුවේද, විද්‍යාව උපදීද, එබඳු එක් ධර්මයක් ඇත්තේය” යි වදාළ සේක.
“ස්වාමීනි, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව දුරු වේද, විද්‍යාව උපදීද, ඒ නම් කවර එක ධර්‍මයක්දැ” යි ඇසීය.
“මහණ, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව ප්‍රහීණවේද, විද්‍යාව උපදීද, අවිද්‍යාව වනාහි ඒ එක ධර්මය වේ” යයි වදාළ සේක.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව ප්‍රහීණවේද, විද්‍යාව උපදීද?”
“මහණ, ඇස වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. රූපයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
“මහණ, කන වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ශබ්දයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
“මහණ, නාසය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ගන්ධයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
“මහණ, දිව වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. රසයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
“මහණ, කය වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ස්පර්ශයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
“මහණ, සිත වනාහි අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. ධර්මයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ විඥානය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ. විද්‍යාව උපදියි. මහණ, මෙසේ දන්නාවූ, දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේ, විද්‍යාව උපදී” යයි වදාළ සේක.
|
| 7. දුතියඅවිජ්ජාපහානසුත්තං | 7. දුතිය අවිජ්ජා සූත්‍රය |
|
80
අථ
‘‘අත්ථි ඛො, භික්ඛු, එකො ධම්මො යස්ස පහානා භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති.
‘‘කතමො පන, භන්තෙ, එකො ධම්මො යස්ස පහානා භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති?
‘‘අවිජ්ජා ඛො, භික්ඛු, එකො ධම්මො යස්ස පහානා භික්ඛුනො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති.
‘‘කථං පන, භන්තෙ, ජානතො, කථං පස්සතො අවිජ්ජා පහීයති, විජ්ජා උප්පජ්ජතී’’ති?
‘‘ඉධ, භික්ඛු, භික්ඛුනො සුතං හොති - ‘සබ්බෙ ධම්මා නාලං අභිනිවෙසායා’ති. එවඤ්චෙතං, භික්ඛු, භික්ඛුනො සුතං හොති - ‘සබ්බෙ ධම්මා
|
80
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව දුරුවේද, විද්‍යාව උපදීද, එබඳු එක් ධර්මයක් ඇත්තේද?”
“මහණ, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව දුරුවේද, විද්‍යාව උපදීද, එබඳු එක් ධර්මයක් ඇත්තේය” යි වදාළ සේක.
“ස්වාමීනි, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව දුරු වේද, විද්‍යාව උපදීද, ඒ නම් කවර එක ධර්‍මයක්ද?”
“මහණ, යමක්හු දුරුකිරීමෙන් භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව දුරුවේද, විද්‍යාව උපදීද, අවිද්‍යාව වනාහි ඒ එක ධර්මය වේ”.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ භික්‍ෂුවහට අවිද්‍යාව ප්‍රහීණවේද, විද්‍යාව උපදීද?”
“මහණ, මෙහි භික්ෂූහු විසින් සියලු ධර්මයෝ තමායයි ඇතුළත්කොට ගැනීමට නුසුදුසුයයි අසන ලද්දේ වෙයි. මහණ, ඉදින් මෙසේ සියලු ධර්මයෝ තමායයි ඇතුළත්කොට ගැනීමට නුසුදුසුයයි භික්ෂූහු විසින් අසන ලද්දේද, හෙතෙම ඒ සියලු ධර්මය දනියි. සියලු ධර්මය දැන, සියලු ධර්මය පිරිසිඳ දනියි. සියලු ධර්මය පිරිසිඳ දැන, සියලු නිමිති අන් දෙයක් වශයෙන් දකියි. ඇස අන් දෙයක් වශයෙන් දකියිද, රූපයන් අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, චක්ඛු විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද,
“කන අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ශබ්දයන් අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, සෝත විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, සෝත සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද,
“නාසය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ගන්ධය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ඝාණ විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද,
“දිව අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, රසය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද,
“කය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ස්පර්‍ශය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, කාය විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, කාය සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද,
“සිත අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, ධර්මය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, මනෝ විඤ්ඤාණය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අන් දෙයක් වශයෙන් දකීද, මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ භික්‍ෂුවට අවිද්‍යාව ප්‍රහීණ වේ. විද්‍යාව උපදීයයි වදාළ සේක.
|
| 8. සම්බහුලභික්ඛුසුත්තං | 8. සම්‌බහුලභික්‌ඛු සූත්‍රය |
|
81
අථ
‘‘තග්ඝ තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, එවං පුට්ඨා එවං බ්‍යාකරමානා වුත්තවාදිනො චෙව මෙ හොථ, න ච මං අභූතෙන අබ්භාචික්ඛථ, ධම්මස්ස චානුධම්මං බ්‍යාකරොථ, න ච
|
81
එකල්හි බොහෝ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මෙහි අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයෝ අපගෙන් මෙසේ අසන්නාහුය. ‘ඇවැත්නි, කිනම් අර්ථයක් පිණිස ශ්‍රමණ ගෞතමයන් කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේද’ කියායි. ස්වාමීනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ ඒ අපි අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරමු. ‘ඇවැත්නි, දුක පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය යනුයි.
“ස්වාමීනි, කිමෙක්ද, මෙසේ අසන ලද්දාවූ අපි මෙසේ ප්‍රකාශ කරන්නමෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් කියන ලද්දක් කියන්නෝ වෙමුද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අභූතයෙන් චෝදනා නොකරන්නමෝ නොවෙමුද, ධර්‍මයට එකඟව ප්‍රකාශ කරමුද, කිසියම් කරුණු සහිතවූ කීමක් ගැරහියයුතු කරුණකට නොපැමිණේදැ” යි ඇසූහ.
“මහණෙනි, තෙපි මෙසේ අසන ලද්දාහු, මෙසේ ප්‍රකාශ කරන්නාහු නම් මා විසින් කියන ලද්දක් කියන්නාහුද වෙත්. මට අභූතයෙන් චෝදනා කරන්නාහුද නොවෙත්. ධර්‍මයට එකඟව ප්‍රකාශ කරන්නාහුද වෙත්. කිසියම් කරුණු සහිතවූ කීමක් ගැරහියයුතු තැනට පැමිණෙන්නේද නොවේ. මහණෙනි, මා කෙරෙහි දුක පිරිසිඳ දැනිම පිණිසම මහණකම් කරන්නේය.
“මහණෙනි, ඉදින් තොපගෙන් අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයෝ, ‘ඇවැත්නි, යමක් පිරිසිඳ දැනගැනීම පිණිස ශ්‍රමණ ගෞතමයන් කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේද, ඒ දුක කවරේදැ’ යි අසන්නාහු නම්, මහණෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ තෙපි ඒ අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරව්.
“ඇවැත්නි, ඇස වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. රූපය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය.
“කන වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ශබ්දය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය.
“නාසය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ගන්ධය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය.
“දිව වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. රසය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය.
“කය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. ස්පර්‍ශය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. කාය විඤ්ඤාණය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. කාය සම්ඵස්සය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණකම් කරන්නේය.
“සිත දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය. ධර්මයෝ දුකය. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය. “ඇවැත්නි, දුක නම් මේය. ඒ දුක පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මහණදම් පුරන්නේය.
“මහණෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ තෙපි ඒ අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරව්” යයි වදාළ සේක.
|
| 9. ලොකපඤ්හාසුත්තං | 9. ලෝක සූත්‍රය |
|
82
අථ
‘‘‘ලොකො, ලොකො’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, ලොකොති වුච්චතී’’ති? ‘‘‘ලුජ්ජතී’ති ඛො, භික්ඛු, තස්මා ලොකොති වුච්චති. කිඤ්ච ලුජ්ජති? චක්ඛු ඛො, භික්ඛු, ලුජ්ජති. රූපා ලුජ්ජන්ති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං ලුජ්ජති, චක්ඛුසම්ඵස්සො ලුජ්ජති
|
82
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමිනි, ‘ලෝකය, ලෝකය’ යි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි ලෝකයයි කියනු ලැබේද?” යනුවෙනි.
“මහණෙනි, නැසෙන හෙයින් ලෝකයයි කියනු ලැබේ. කුමක් නැසේද යත්, මහණ, ඇස වනාහි නැසේ. රූපයෝ නැසෙත්. චක්ඛු විඤ්ඤාණය නැසෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නැසෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි.
“කන නැසෙයි. ශබ්දයෝ නැසෙත්. සෝත විඤ්ඤාණය නැසෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නැසෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි.
“නාසය නැසෙයි. ගන්ධය නැසෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය නැසෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නැසෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි.
“දිව නැසෙයි. රසය නැසෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය නැසෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නැසෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි.
“කය නැසෙයි. ස්පර්‍ශය නැසෙයි. කාය විඤ්ඤාණය නැසෙයි. කාය සම්ඵස්සය නැසෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි.
“සිත නැසෙයි. ධර්මයෝ නැසෙත්. මනෝ විඤ්ඤාණය නැසෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නැසෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් ඒ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නැසෙයි. මහණ, නැසෙන හෙයින් වනාහි ලෝකයයි කියනු ලැබේය” යි වදාළ සේක.
|
| 10. ඵග්ගුනපඤ්හාසුත්තං | 10. ඵග්ගුණ සූත්‍රය |
|
83
අථ ඛො ආයස්මා ඵග්ගුනො...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ඵග්ගුනො භගවන්තං එතදවොච -
‘‘අත්ථි නු ඛො, භන්තෙ, තං චක්ඛු, යෙන චක්ඛුනා අතීතෙ බුද්ධෙ පරිනිබ්බුතෙ ඡින්නපපඤ්චෙ ඡින්නවටුමෙ පරියාදින්නවට්ටෙ සබ්බදුක්ඛවීතිවට්ටෙ පඤ්ඤාපයමානො පඤ්ඤාපෙය්‍ය...පෙ.... අත්ථි නු ඛො, භන්තෙ, සා ජිව්හා, යාය ජිව්හාය අතීතෙ බුද්ධෙ පරිනිබ්බුතෙ ඡින්නපපඤ්චෙ ඡින්නවටුමෙ පරියාදින්නවට්ටෙ සබ්බදුක්ඛවීතිවට්ටෙ පඤ්ඤාපයමානො පඤ්ඤාපෙය්‍ය...පෙ.... අත්ථි නු ඛො සො, භන්තෙ, මනො, යෙන මනෙන අතීතෙ බුද්ධෙ පරිනිබ්බුතෙ ඡින්නපපඤ්චෙ ඡින්නවටුමෙ පරියාදින්නවට්ටෙ සබ්බදුක්ඛවීතිවට්ටෙ පඤ්ඤාපයමානො පඤ්ඤාපෙය්‍යා’’ති?
‘‘නත්ථි ඛො තං, ඵග්ගුන, චක්ඛු, යෙන චක්ඛුනා අතීතෙ බුද්ධෙ පරිනිබ්බුතෙ ඡින්නපපඤ්චෙ ඡින්නවටුමෙ පරියාදින්නවට්ටෙ සබ්බදුක්ඛවීතිවට්ටෙ පඤ්ඤාපයමානො පඤ්ඤාපෙය්‍ය
|
83
එකල්හි ආයුෂ්මත් ඵග්ගුණ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් ඵග්ගුණ ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, යම් ඇසක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු ඇසක් ඇත්තේද?
“ස්වාමීනි, යම් කනක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු කනක් ඇත්තේද?
“ස්වාමීනි, යම් නාසයක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු නාසයක් ඇත්තේද?
“ස්වාමීනි, යම් දිවක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු දිවක් ඇත්තේද?
“ස්වාමීනි, යම් කයක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු කයක් ඇත්තේද?
“ස්වාමීනි, යම් සිතක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කරන ලද සංසාර ව්‍රත ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් වහන්සේලා ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු සිතක් ඇත්තේද?” කියායි.
“ඵග්ගුණය, යම් ඇසක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු ඇසක් නැත්තේය.
“ඵග්ගුණය, යම් කනක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු කනක් නැත්තේය.
“ඵග්ගුණය, යම් නාසයක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු නාසයක් නැත්තේය.
“ඵග්ගුණය, යම් දිවක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු දිවක් නැත්තේය.
“ඵග්ගුණය, යම් කයක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු කයක් නැත්තේය.
“ඵග්ගුණය, යම් සිතක් කරණ කොට ගෙන සිඳින ලද තෘෂ්ණා ප්‍රපඤ්ච ඇති, සිඳින ලද තෘෂ්ණා මාර්‍ග ඇති, කෙළවර කළ සංසාර ව්‍රත දුක්ඛය ඇති, සියලු දුක් ඉක්මවූ, පිරිණිවියාවූ, අතීත බුදුවරයන් ප්‍රකාශ කරනු ලබන්නේ, ප්‍රකාශ කරන්නේද, එබඳු සිතක් නැත්තේය” යි වදාළ සේක.
|
| 9. ඡන්නවග්ගො | 9. ඡන්න වර්‍ගය |
| 1. පලොකධම්මසුත්තං | 1. පලොක ධම්ම සූත්‍රය |
|
84
සාවත්ථිනිදානං. අථ
‘‘‘ලොකො, ලොකො’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, ලොකොති වුච්චතී’’ති? ‘‘යං ඛො, ආනන්ද, පලොකධම්මං, අයං වුච්චති අරියස්ස විනයෙ ලොකො. කිඤ්ච, ආනන්ද, පලොකධම්මං? චක්ඛු ඛො, ආනන්ද, පලොකධම්මං, රූපා පලොකධම්මා, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං පලොකධම්මං, චක්ඛුසම්ඵස්සො පලොකධම්මො, යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා...පෙ.... තම්පි පලොකධම්මං...පෙ.... ජිව්හා පලොකධම්මා, රසා පලොකධම්මා, ජිව්හාවිඤ්ඤාණං පලොකධම්මං, ජිව්හාසම්ඵස්සො පලොකධම්මො, යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා...පෙ.... තම්පි පලොකධම්මං...පෙ....
|
84
එසඳ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, ලෝකය ලෝකයයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි ලෝකයයි කියනු ලැබේද?,
“ආනන්‍දය, යමක් වනාහි බිඳෙන ස්වභාවය ඇත්තේද, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි ලෝකයයි කියනු ලැබේ. ආනන්‍දය, කුමක් බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේද?
“ආනන්‍දය, ඇස වනාහි බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. රූපයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ සැපවූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, කන වනාහි බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ශබ්දයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. සෝත විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ සැපවූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, නාසය වනාහි බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, දිව වනාහි බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. රසයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, කය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. කාය විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, සිත බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ධර්මයෝ බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. මනෝ විඤ්ඤාණය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේය.
“ආනන්‍දය, යමක් වනාහි බිඳෙන ස්වභාව ඇත්තේද, හෙතෙම ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි ලෝකයයි කියනු ලැබේය” යි (වදාළ සේක.)
|
| 2. සුඤ්ඤතලොකසුත්තං | 2. සුඤ්ඤලෝක සූත්‍රය |
|
85
අථ
|
85
එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමිනි, ලෝකය සුන්‍යය, ලෝකය සුන්‍යයයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි ලෝකය සුන්‍යයයි කියනු ලැබේද?,
“ආනන්‍දය, යම් හෙයකින් වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේද, එහෙයින් ලෝකය සුන්‍යයයි කියනු ලැබේ. ආනන්‍දය, කුමක් නම් ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේද,
“ආනන්‍දය, ඇස වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. රූපයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, කන වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ශබ්දයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. සෝත විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. සෝත සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. සෝත සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ සැපවූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, නාසය වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ගන්‍ධයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, දිව වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. රසයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, කය වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ස්පර්‍ශයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. කාය විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. කාය සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. කාය සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ, ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, සිත වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. ධර්මයෝ ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. මනෝ විඤ්ඤාණය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. මනෝ සම්ඵස්සය ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා දුක් වූ හෝ, සැපවූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේ.
“ආනන්‍දය, යම් හෙයකින් වනාහි ආත්මයෙන් හෝ ආත්මය පිළිබඳ වූවකින් හෝ සුන්‍යවේද, එහෙයින් ලෝකය සුන්‍යයයි කියනු ලැබේයයි වදාළ සේක.
|
| 3. සංඛිත්තධම්මසුත්තං | 3. සංඛිත්තධම්ම සූත්‍රය |
|
86
එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘සාධු මෙ, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන ධම්මං දෙසෙතු, යමහං භගවතො ධම්මං සුත්වා එකො වූපකට්ඨො අප්පමත්තො ආතාපී පහිතත්තො විහරෙය්‍ය’’න්ති.
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, ආනන්ද, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘රූපා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘චක්ඛුවිඤ්ඤාණං...පෙ.... යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හාවිඤ්ඤාණං... ජිව්හාසම්ඵස්සො...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘එවං පස්සං, ආනන්ද, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. තතියං.
|
86
එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකලාව සමූහයාගෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව, හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්නෙම්ද, එබඳු ධර්මයක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට කොටින් දේශනා කරන්නේනම් මැනවැයි, කියායි.
“ආනන්‍දය, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමිනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය, ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක් වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ, යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්‍දය, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි. සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්‍දය, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්‍දය, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමිනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමිනි, අනිත්‍යය” - “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමිනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්‍දය, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ස්පර්‍ශයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය සමඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්‍දය, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි. මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ආනන්දයෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි, රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි, රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වෙයි. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. සතර මගින් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනියි., වදාළ සේක.
|
| 4. ඡන්නසුත්තං | 4. ඡන්න සූත්‍රය |
|
87
එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්මා ච සාරිපුත්තො ආයස්මා ච මහාචුන්දො ආයස්මා ච ඡන්නො ගිජ්ඣකූටෙ පබ්බතෙ විහරන්ති. තෙන ඛො පන සමයෙන යෙන ආයස්මා ඡන්නො ආබාධිකො හොති දුක්ඛිතො බාළ්හගිලානො
අථ ඛො ආයස්මා ච සාරිපුත්තො ආයස්මා ච මහාචුන්දො යෙනායස්මා ඡන්නො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදිංසු. නිසජ්ජ ඛො ආයස්මා සාරිපුත්තො ආයස්මන්තං ඡන්නං එතදවොච - ‘‘කච්චි තෙ, ආවුසො ඡන්න, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චි දුක්ඛා වෙදනා පටික්කමන්ති නො අභික්කමන්ති, පටික්කමොසානං පඤ්ඤායති නො අභික්කමො’’ති?
‘‘න
‘‘මා ආයස්මා ඡන්නො සත්ථං ආහරෙසි. යාපෙතායස්මා ඡන්නො, යාපෙන්තං මයං ආයස්මන්තං ඡන්නං ඉච්ඡාම. සචෙ ආයස්මතො ඡන්නස්ස නත්ථි සප්පායානි භොජනානි, අහං ආයස්මතො ඡන්නස්ස සප්පායානි භොජනානි පරියෙසිස්සාමි. සචෙ ආයස්මතො ඡන්නස්ස නත්ථි සප්පායානි භෙසජ්ජානි, අහං ආයස්මතො ඡන්නස්ස සප්පායානි භෙසජ්ජානි පරියෙසිස්සාමි. සචෙ ආයස්මතො ඡන්නස්ස නත්ථි පතිරූපා උපට්ඨාකා, අහං ආයස්මන්තං ඡන්නං උපට්ඨහිස්සාමි. මා ආයස්මා ඡන්නො සත්ථං ආහරෙසි. යාපෙතායස්මා ඡන්නො, යාපෙන්තං මයං ආයස්මන්තං ඡන්නං ඉච්ඡාමා’’ති.
‘‘න මෙ, ආවුසො සාරිපුත්ත, නත්ථි සප්පායානි භොජනානි; අත්ථි මෙ සප්පායානි
‘‘පුච්ඡෙය්‍යාම
‘‘චක්ඛුං, ආවුසො ඡන්න, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’ති සමනුපස්සසි...පෙ.... ජිව්හං, ආවුසො ඡන්න, ජිව්හාවිඤ්ඤාණං ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’ති සමනුපස්සසි...පෙ.... මනං, ආවුසො ඡන්න, මනොවිඤ්ඤාණං මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘චක්ඛුං, ආවුසො සාරිපුත්ත, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සාමි...පෙ.... ජිව්හං, ආවුසො සාරිපුත්ත, ජිව්හාවිඤ්ඤාණං ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘නෙතං
‘‘චක්ඛුස්මිං, ආවුසො ඡන්න, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙ චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙසු ධම්මෙසු කිං දිස්වා කිං අභිඤ්ඤාය චක්ඛුං චක්ඛුවිඤ්ඤාණං චක්ඛුවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සසි... ජිව්හාය, ආවුසො ඡන්න, ජිව්හාවිඤ්ඤාණෙ ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙසු ධම්මෙසු කිං දිස්වා කිං අභිඤ්ඤාය ජිව්හං ජිව්හාවිඤ්ඤාණං ජිව්හාවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සසි... මනස්මිං, ආවුසො ඡන්න, මනොවිඤ්ඤාණෙ මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙසු ධම්මෙසු කිං දිස්වා කිං අභිඤ්ඤාය මනං මනොවිඤ්ඤාණං මනොවිඤ්ඤාණවිඤ්ඤාතබ්බෙ ධම්මෙ ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති සමනුපස්සසී’’ති?
‘‘චක්ඛුස්මිං
එවං වුත්තෙ, ආයස්මා මහාචුන්දො ආයස්මන්තං ඡන්නං එතදවොච - ‘‘තස්මාතිහ, ආවුසො ඡන්න, ඉදම්පි තස්ස භගවතො සාසනං නිච්චකප්පං සාධුකං මනසි කාතබ්බං - ‘නිස්සිතස්ස චලිතං, අනිස්සිතස්ස චලිතං නත්ථි. චලිතෙ අසති පස්සද්ධි හොති. පස්සද්ධියා සති නති න හොති. නතියා අසති ආගතිගති න හොති. ආගතිගතියා අසති චුතූපපාතො න හොති. චුතූපපාතෙ අසති නෙවිධ න හුරං න උභයමන්තරෙන. එසෙවන්තො දුක්ඛස්සා’’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා ච සාරිපුත්තො ආයස්මා ච මහාචුන්දො ආයස්මන්තං ඡන්නං ඉමිනා ඔවාදෙන ඔවදිත්වා උට්ඨායාසනා පක්කමිංසු. අථ ඛො ආයස්මා ඡන්නො අචිරපක්කන්තෙසු තෙසු ආයස්මන්තෙසු සත්ථං ආහරෙසි.
අථ ඛො ආයස්මා සාරිපුත්තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා සාරිපුත්තො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘ආයස්මතා, භන්තෙ, ඡන්නෙන සත්ථං ආහරිතං. තස්ස කා ගති කො අභිසම්පරායො’’ති? ‘‘නනු තෙ, සාරිපුත්ත, ඡන්නෙන භික්ඛුනා සම්මුඛායෙව අනුපවජ්ජතා බ්‍යාකතා’’ති
|
87
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිර තෙමේද ගිජුකුළුපව්වෙහි වාසය කෙරෙත්. එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිර තෙම හටගත් ආබාධ ඇත්තේ දුකින් පෙළුණේ දැඩි ගිලන් වූයේ වේ.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙම සවස් වේලෙහි විවේකයෙන් නැගී සිටියේ ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිර තෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිරයන්ට, ඇවැත් චුන්‍දය, ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිර තෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එහි අසනීප බැලීම සඳහා යමුයි, කීය. ඇවැත්නි එසේයයි, කියා ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිර තෙම ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්ට උත්තර දුන්නේය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිර තෙම යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ පනවන ලද ආසනයෙහි ඉඳගත්හ. ඉඳගෙන ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙමේ ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන්ගෙන්, ‘ඇවැත් ඡන්නය, කිමෙක්ද, ඔබට ඉවසිය හැක්කේද? කිම යැපිය හැක්කේද? කිම දුක් වේදනාවෝ අඩු වෙත්ද, වැඩි නොවෙත්ද, අඩුවන බවක් පෙනේද, වැඩිවන බවක් නොපෙනේදැයි’ ඇසීය.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට ඉවසිය නොහැක, යැපිය නොහැක, දැඩිවූ මාගේ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්, අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවන බවක් නොපෙනේ. ඇවැත්නි යම් සේ බලවත් පුරුෂයෙක් සියුම්වූ විදින කටුවෙන් හිස් මුදුන විදින්නේද, ඇවැත්නි එපරිද්දෙන්ම බලවත්වූ වාතයෝ හිස පහරත්.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට ඉවසිය නොහැක, යැපිය නොහැක, දැඩිවූ මාගේ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්, අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවන බවක් නොපෙනේ. ඇවැත්නි යම් සේ බලවත් පුරුෂයෙක් දැඩිවූ වර පටකින් හිසෙහි හිස් වෙළුමක් දෙන්නේද, ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම මාගේ හිසෙහි වේදනාවෝ බලවත්ය.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට ඉවසිය නොහැක, යැපිය නොහැක, දැඩිවූ මාගේ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්, අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවන බවක් නොපෙනේ. ඇවැත්නි යම් සේ දක්‍ෂවූ ගවයන් මරන්නෙක් ගවයන් මරන්නෙකුගේ අතවැසියෙක් හෝ තියුණුවූ ගෙරි කපන කැත්තෙන් කුස කපන්නේද, ඇවැත්නි එපරිද්දෙන්ම බලවත්වූ වාතයෝ කුස කපත්.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට ඉවසිය නොහැක, යැපිය නොහැක, දැඩිවූ මාගේ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්, අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවන බවක් නොපෙනේ. ඇවැත්නි යම් සේ බලවත්වූ පුරුෂයෝ දෙදෙනෙක් ඉතා දුර්‍වලවූ පුරුෂයෙකු වෙන වෙනම අත්වලින් අල්ලාගෙන ගිනි අඟුරු වලෙක්හි තවන්නාහුද, ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම සිරුරෙහි බලවත්වූ දැවිල්ලක් වේ.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට ඉවසිය නොහැක, යැපිය නොහැක, දැඩිවූ මාගේ දුක් වේදනාවෝ වැඩිවෙත්, අඩු නොවෙත්. වැඩිවන බවම පෙනේ. අඩුවීමක් නොපෙනේ. ආයුෂ්මත්වූ ශාරිපුත්‍රය, ආයුධයකින් දිවි තොර කරගන්නෙමි.ජීවිතය බලාපොරොත්තු නොවෙමියි, කීයේය.
“ආයුෂ්මත් ඡන්නතෙමේ ආයුධයකින් දිවි තොරකර නොගනීවා, ආයුෂ්මත් ඡන්නතෙමේ ජීවත් වේවා අපි ජීවත්වන්නාවූ ඡන්නයන් (දැකීමට) කැමති වෙමු. ඉදින් ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ට සුදුසු වූ ආහාර නැතිනම් මම ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ට සුදුසුවූ ආහාර සපයා දෙන්නෙමි. ඉදින් ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ට සුදුසු වූ බෙහෙත් නැතිනම් මම ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ට සුදුසුවූ බෙහෙත් සපයා දෙන්නෙමි. ඉදින් ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ට සුදුසු වූ උපස්ථායකයෝ නැතිනම් මම ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන්ට උපස්ථාන කරන්නෙමි. ආයුෂ්මත් ඡන්න තෙමේ ආයුධයකින් දිවි තොරකර නොගණිවා. ආයුෂ්මත් ඡන්න තෙමේ ජීවත් වේවා. අපි ජීවත්වන්නාවූ ආයුෂ්මත් ඡන්නයන් (දැකීමට) කැමැත්තෙමුයි, කීය.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, මට සුදුසු වූ ආහාර නැත්තේ නොවේ. මට සුදුසුවූ ආහාර ඇත. මට සුදුසු වූ බෙහෙත් නැත්තේ නොවේ. මට සුදුසුවූ බෙහෙත්ද ඇත. මට සුදුසු වූ උපස්ථායකයෝ නැත්තාහුද නොවෙත්. මට සුදුසුවූ උපස්ථායකයෝද ඇත්තාහ. ඇවැත්නි, එතකුදු වුවත් මා විසින් ශාස්තෲන් වහන්සේ බොහෝ කලක් යහපත් කායකර්‍මාදියෙන්ම ඇසුරු කරන ලදී. අයහපත්වූ කායකර්‍මාදියෙන් ඇසුරු නොකරන ලදී. ඇවැත්නි, යහපත්වූ කායකර්‍මාදියෙන් ශාස්තෲන් වහන්සේ ඇසුරු කරන්නේය. අයහපත්වූ කායකර්‍මාදියෙන් ඇසුරු නොකරන්නේය යන යමක් වේද, ඒ වනාහි ශ්‍රාවකයාහට සුදුසු වේ. ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, ඡන්න භික්‍ෂුතෙම නැවත ප්‍රතිසන්‍ධියක් නැත්තාවූ ආයුධයකින් දිවි තොරකර ගැනීමක් කරන්නේය යන මේ කාරණය මෙසේ දරණු මැනවැයි, කීය.
“ඉදින් ආයුෂ්මත් ඡන්න තෙමේ ප්‍රශ්න ඇසීමට අවකාශ කෙරේනම් අපි ආයුෂ්මත් ඡන්නයන්ගෙන් කිසියම් කරුණක් විචාරන්නෙමු.
“ඇවැත් ශාරිපුත්‍රයෙනි, අසනු මැනව, අසා දැනගන්නෙමියි,
“ඇවැත් ඡන්නය, ඇස, චක්ඛු විඤ්ඤාණය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?
“ඇවැත් ඡන්නය, කන, සෝත විඤ්ඤාණය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?
“ඇවැත් ඡන්නය, නාසය, ඝාණ විඤ්ඤාණය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?
“ඇවැත් ඡන්නය, දිව, ජිව්හා විඤ්ඤාණය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?
“ඇවැත් ඡන්නය, කය, කාය විඤ්ඤාණය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?
“ඇවැත් ඡන්නය, සිත, මනෝ විඤ්ඤාණය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේය, මෙය මම වෙමි, මෙය මාගේ ආත්මයයි’ දක්නෙහිද?,
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රය, ඇස, චක්ඛු විඤ්ඤාණය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රය, කන, සෝත විඤ්ඤාණය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි. ඇවැත් ශාරීපුත්‍රය, නාසය, ඝාණ විඤ්ඤාණය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රය, දිව, ජිව්හා විඤ්ඤාණය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රය, කය, කාය විඤ්ඤාණය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ඡන්නය, සිත, මනෝ විඤ්ඤාණය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ඡන්නය, ඇසෙහි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙහි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන ඇස, චක්ඛු විඤ්ඤාණය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද,
“ඇවැත් ඡන්නය, කනෙහි, සෝත විඤ්ඤාණයෙහි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන කන, සෝත විඤ්ඤාණය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද,
“ඇවැත් ඡන්නය, නාසයෙහි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙහි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන නාසය, ඝාණ විඤ්ඤාණය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද,
“ඇවැත් ඡන්නය, දිවෙහි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙහි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන දිව, ජිව්හා විඤ්ඤාණය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද,
“ඇවැත් ඡන්නය, කයෙහි, කාය විඤ්ඤාණයෙහි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන කය, කාය විඤ්ඤාණය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිද,
“ඇවැත් ඡන්නය, සිතෙහි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙහි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හි කුමක් දැක කුමක් දැන සිත, මනෝ විඤ්ඤාණය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙහිදැයි ඇසූහ.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, ඇසෙහි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙහි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන ඇස, චක්ඛු විඤ්ඤාණය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, කනෙහි, සෝත විඤ්ඤාණයෙහි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන කන, සෝත විඤ්ඤාණය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, නාසයෙහි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙහි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන නාසය, ඝාණ විඤ්ඤාණය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, දිවෙහි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙහි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන දිව, ජිව්හා විඤ්ඤාණය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමි.
“ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, කයෙහි, කාය විඤ්ඤාණයෙහි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන කය, කාය විඤ්ඤාණය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමියි කීයේය. ඇවැත් ශාරීපුත්‍රයෙනි, සිතෙහි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙහි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි නිරුද්ධවීම දැක නිරුද්ධවීම දැන සිත, මනෝ විඤ්ඤාණය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්මයන් ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ දක්නෙමියි, කීයේය.
මෙසේ කී කල්හි ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිරතෙම ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන්ට මෙසේ කීය. ඇවැත් ඡන්නය, එසේනම් මෙහිදී ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ මේ අනුශාසනයද නිරන්තරයෙන් මනාකොට මෙනෙහි කටයුතුයි. තෘෂ්ණාදිය ඇසුරුකළහුට කම්පාවීම ඇත. ඇසුරු නොකළහුට කම්පාවීමක් නැත. කම්පා වීමක් නැතිකල්හි ඇලීම ඇතිනොවේ. ඇලීම නැති කල්හි ප්‍රතිසන්‍ධි වශයෙන් ඊමක් හෝ චුති වශයෙන් යාමක් හෝ නැත. ඊමක් හෝ යාමක් නැති කල්හි චුත වීමක් හෝ ඉපදීමක් හෝ නැත. චුතිය හා උත්පත්තිය නැති කල්හි මෙලොවද නැත පරලොවද නැත. දෙලොවම නැත. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වේය., යන අනුශාසනාවයි.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් මහා චුන්ද ස්ථවිර තෙමේද ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන්ට මේ අවවාදයෙන් අවවාද කොට හුනස්නෙන් නැගිට ගියාහුය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරතෙම ඒ ආයුෂ්මතුන් වහන්සේලා බැහැර ගියාවූ නොබෝ කල්හි ආයුධයකින් බෙල්ල කපාගත්තේය. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන් විසින් ආයුධයකින් දිවි තොර කරගන්නා ලදී. ඔහුගේ ගතිය කවරීද පරලොව කවරේද?,
“ශාරීපුත්‍රය, තොපට ඡන්න භික්‍ෂුව විසින් ඉදිරියෙහිදීම නැවත උත්පත්තියක් නැතිබව ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ නොවේද? ස්වාමීනි, පුබ්බවිචිර නම් වජ්ජි ග්‍රාමයක් ඇත්තේය. එහි ආයුෂ්මත් ඡන්න ස්ථවිරයන්ගේ මිත්‍රවූ කුලයෝ යහළුවූ කුලයෝ එළඹිය යුතු කුලයෝ වෙත්යයි, කීය.
“ශාරීපුත්‍රය, ඡන්න භික්‍ෂූහුගේ මේ මිත්‍රවූ කුලයෝ යහළුවූ කුලයෝ එළඹිය යුතු කුලයෝ වෙත්මැයි, ශාරීපුත්‍රය, මම මෙතෙකින් එළඹිය යුතුයයි නොකියමි. ශාරීපුත්‍රය, යමෙක් වනාහි මේ කය බහා තබාද, අනික් කයක් ගනීද, මම ඔහු එළඹිය යුත්තෙකැයි කියමි. එය ඡන්න භික්‍ෂූහුට නැත්තේය. ඡන්න භික්‍ෂුව විසින් නැවත ඉපදීමක් නැති ආයුධයකින් දිවි තොර කරගැනීම කරන ලද්දේයයි, ශාරීපුත්‍රය, මෙය මෙසේ දරවයි, වදාළ සේක.
|
| 5. පුණ්ණසුත්තං | 5. පුණ්ණ සූත්‍රය |
|
88
අථ
‘‘සන්ති ඛො, පුණ්ණ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො උප්පජ්ජති නන්දී. ‘නන්දිසමුදයා දුක්ඛසමුදයො, පුණ්ණා’ති වදාමි...පෙ.... සන්ති ඛො, පුණ්ණ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, පුණ්ණ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ
‘‘සන්ති ඛො, පුණ්ණ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති, තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො නිරුජ්ඣති නන්දී. ‘නන්දිනිරොධා දුක්ඛනිරොධො, පුණ්ණා’ති වදාමි...පෙ.... සන්ති ඛො, පුණ්ණ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු
‘‘ඉමිනා
‘‘චණ්ඩා
‘‘සචෙ මං, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා
‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්ණ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා පාණිනා පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්ණ, කින්ති භවිස්සතී’’ති?
‘‘සචෙ මෙ, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා පාණිනා පහාරං
‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්ණ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා ලෙඩ්ඩුනා පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්ණ, කින්ති භවිස්සතී’’ති?
‘‘සචෙ මෙ, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා ලෙඩ්ඩුනා පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්සති - ‘භද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, සුභද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, යං මෙ නයිමෙ දණ්ඩෙන පහාරං දෙන්තී’ති
‘‘සචෙ
‘‘සචෙ මෙ, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා දණ්ඩෙන පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්සති - ‘භද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, සුභද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, යං මෙ නයිමෙ සත්ථෙන පහාරං දෙන්තී’ති. එවමෙත්ථ, භගවා, භවිස්සති; එවමෙත්ථ, සුගත, භවිස්සතී’’ති.
‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්ණ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා සත්ථෙන පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්ණ, කින්ති භවිස්සතී’’ති?
‘‘සචෙ මෙ, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා සත්ථෙන පහාරං දස්සන්ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්සති - ‘භද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, සුභද්දකා වතිමෙ සුනාපරන්තකා මනුස්සා, යං මං නයිමෙ
‘‘සචෙ
‘‘සචෙ මං, භන්තෙ, සුනාපරන්තකා මනුස්සා තිණ්හෙන සත්ථෙන ජීවිතා වොරොපෙස්සන්ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්සති - ‘සන්ති ඛො තස්ස භගවතො සාවකා කායෙන ච ජීවිතෙන ච අට්ටීයමානා හරායමානා ජිගුච්ඡමානා සත්ථහාරකං පරියෙසන්ති, තං මෙ ඉදං අපරියිට්ඨඤ්ඤෙව සත්ථහාරකං ලද්ධ’න්ති. එවමෙත්ථ, භගවා, භවිස්සති; එවමෙත්ථ, සුගත, භවිස්සතී’’ති.
‘‘සාධු සාධු, පුණ්ණ! සක්ඛිස්සසි ඛො ත්වං, පුණ්ණ, ඉමිනා දමූපසමෙන සමන්නාගතො සුනාපරන්තස්මිං ජනපදෙ වත්ථුං. යස්ස දානි ත්වං, පුණ්ණ, කාලං මඤ්ඤසී’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා පුණ්ණො භගවතො වචනං අභිනන්දිත්වා අනුමොදිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං
අථ ඛො සම්බහුලා භික්ඛූ යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නා ඛො තෙ භික්ඛූ භගවන්තං එතදවොචුං - ‘‘යො සො, භන්තෙ, පුණ්ණො නාම කුලපුත්තො භගවතා සංඛිත්තෙන ඔවාදෙන ඔවදිතො, සො කාලඞ්කතො. තස්ස කා ගති කො අභිසම්පරායො’’ති?
‘‘පණ්ඩිතො, භික්ඛවෙ, පුණ්ණො කුලපුත්තො
(කුලපුත්තො අහොසි (සබ්බත්ථ)), පච්චපාදි
(සච්චවාදී (ස්‍යා. කං. ක.)) ධම්මස්සානුධම්මං, න ච මං ධම්මාධිකරණං විහෙසෙසි
(විහෙඨෙසි (සී. ස්‍යා. කං.)). පරිනිබ්බුතො, භික්ඛවෙ, පුණ්ණො කුලපුත්තො’’ති. පඤ්චමං.
|
88
එකල්හි ආයුෂ්මත් පුණ්ණ ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් පුණ්ණ ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකළාව සමූහයාගෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් සැකෙවින් දේශනා කරන සේක්නම් මැනවැයි, යනුයි.
“පුණ්ණය, ඇසින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි. පුණ්ණය, කනෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, නාසයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, දිවෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, කයින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, මනසින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතා ද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුට තෘෂ්ණාව උපදී. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිසා දුක් හටගැනීම වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, ඇසින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සුව එලවන්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවිමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, කනෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයන් පිණිස පවත්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවිමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, නාසයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයන් පිණිස පවත්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවිමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, දිවෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයන් පිණිස පවත්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවිමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි. පුණ්ණය, කයින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයන් පිණිස පවත්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, සිතින් දැනගතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයන් පිණිස පවතින්නාවූ ඇළුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතා ද, සතුටු වචන නොකියාද, ගැලී නොසිටී ද, එය නොපතන්නාවූ, සතුටු වචන නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවේ. පුණ්ණය, තෘෂ්ණාව නිරුද්ධවීමෙන් දුක්ඛ නිරෝධය වේයයි කියමි.
“පුණ්ණය, මා විසින් මේ සංක්‍ෂිප්තවූ අවවාදයෙන් අවවාද කරනලද්දාවූ නුඹ කවරනම් ජනපදයෙක්හි වාසය කරන්නෙහිද?
“ස්වාමීනි, සුනාපරන්ත නම් ජනපදයෙක් ඇත්තේය. මම එහි වාසය කරන්නෙමි.,
“පුණ්ණය, සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු නපුරුය. පුණ්ණය, සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු කෲරය. පුණ්ණය, ඉදින් තොපට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ආක්‍රොශ කරන්නාහු නම් පරිභව කරන්නාහු නම්, පුණ්ණය, එහි තොපට කුමක් වන්නේද?,
“ස්වාමීනි, ඉදින් මට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ආක්‍රොශ කරන්නාහු නම් පරිභව කරන්නාහු නම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු යහපත්ය. ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ඉතා යහපත්ය. මොව්හු යම් හෙයකින් මට අතින් පහර නොදෙත්ද, (එහෙයිනි.) භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීය.
“පුණ්ණය, ඉදින් වනාහි තොපට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු අතින් පහර දෙන්නාහුනම්, පුණ්ණය, එහි වනාහි තොපට කෙසේ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, ඉදින් මට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු අතින් පහර දෙන්නාහුනම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු යහපත්ය. ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ඉතා යහපත්ය. යම් හෙයකින් මට මොව්හු කැටකින් පහර නොදෙත්ද, එහෙයිනි. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීය.
“පුණ්ණය, ඉදින් වනාහි තොපට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු කැටකින් පහර දෙන්නාහුනම්, පුණ්ණය, එහි වනාහි තොපට කෙසේ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, ඉදින් මට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු කැටකින් පහර දෙන්නාහුනම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු යහපත්ය. ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ඉතා යහපත්ය. යම් හෙයකින් මොව්හු මට දණ්ඩෙන් පහර නොදෙත්ද, එහෙයිනි. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීය.
“පුණ්ණය, ඉදින් වනාහි තොපට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු දණ්ඩෙන් පහර දෙන්නාහුනම්, පුණ්ණය, එහි වනාහි තොපට කෙසේ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, ඉදින් මට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු දණ්ඩෙන් පහර දෙන්නාහුනම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු යහපත්ය. ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ඉතා යහපත්ය. යම් හෙයකින් මොව්හු මට ආයුධයෙන් පහර නොදෙත්ද, එහෙයිනි. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීය.
“පුණ්ණය, ඉදින් වනාහි තොපට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ආයුධයෙන් පහර දෙන්නාහුනම්, පුණ්ණය, එහි වනාහි තොපට කෙසේ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, ඉදින් මට සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ආයුධයෙන් පහර දෙන්නාහුනම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු යහපත්ය. ඒකාන්තයෙන් මේ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු ඉතා යහපත්ය. යම් හෙයකින් මා මොහු තියුණු ආයුධයකින් ජීවිතයෙන් තොර නොකෙරෙත්ද, එහෙයිනි. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීය.
“පුණ්ණය, ඉදින් වනාහි නුඹ සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු තියුණුවූ ආයුධයකින් ජීවිතයෙන් තොර කරන්නාහු නම්, පුණ්ණය, එහි වනාහි තොපට කෙසේ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, ඉදින් මා සුනාපරන්ත වැසි මිනිස්සු තියුණුවූ ආයුධයකින් ජීවිතයෙන් තොර කරන්නාහුනම්, එහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ‘කයටද ජීවිතයටද කළකිරීමෙන් පිළිකුල් කිරීමෙන් දිවි තොර කරන්නවුන් සොයමින් වාසය කරන්නාවූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයෝ ඇත්තාහ. මා විසින් නොසොයාම දිවි තොර කරන්නෙක් ලද්දේය’කියායි. භාග්‍යවතුන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. සුගතයන් වහන්ස, මෙහි මට මෙබඳු සිතක් වන්නේයයි, කීයේය.
“පුණ්ණය, යහපත, යහපත, පුණ්ණය, (ඉවසීමෙන් හා සංසිඳීමෙන් යුක්තවූ) නුඹට සුනාපරන්ත ජනපදයෙහි වාසය කළ හැකිය. පුණ්ණය, නුඹ යම් ගමනක් වේනම් එයට කල් දනුවයි, (වදාළ සේක.)
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් පුණ්ණ ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගෙන අනුමෝදන්ව හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ ගෞරව දක්වා සෙනස්න තැන්පත්තොට පා සිවුරු ගෙන සුනාපරන්ත ජනපදය යම් තැනෙක්හිද, එතැන්හි චාරිකාවෙහි ගියේය. පිළිවෙලින් චාරිකාවෙහි හැසිරෙන්නේ සුනාපරන්ත ජනපදය යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. එහි වනාහි ආයුෂ්මත් පුණ්ණ ස්ථවිරයන් වහන්සේ සුනාපරන්ත ජනපදයෙහි වාසය කරන්නේය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් පුණ්ණ ස්ථවිරතෙම එම වස තුළදීම පන්සියයක් පමණ උපාසකවරුන්ට ධර්‍මාවබෝධය කරවීය. එම වස තුළදීම ත්‍රිවිද්‍යාව ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කළේය. එම වස තුළදීම පිරිනිවන් පෑයේය.
ඉක්බිති බොහෝ වූ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නාහුය. එකත් පස්ව හුන්නාවූම ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කළාහුය. ස්වාමීනි, යම් මේ පුණ්ණ නම් කුලපුත්‍රයෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්‍ෂිප්තවූ අවවාදයෙන් අවවාද කරන ලද්දේද, හෙතෙම කළුරිය කළේවෙයි. ඔහුගේ ගතිය කවරීද, පරලොව කවරේද?, කියායි.
“මහණෙනි, පුණ්ණ නම් කුලපුත්‍රතෙම පණ්ඩිත වූයේය. සත්‍ය වචන කියනසුළු වූයේය. ලෝකොත්තර ධර්‍මයට අනුකූල වූයේය. ධර්‍මාවබෝධය කරණකොට මට වෙහෙස නොකෙළේය. මහණෙනි, පුණ්ණ නම් කුලපුත්‍රතෙම පිරිනිවියේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 6. බාහියසුත්තං | 6. බාහිය සූත්‍රය |
|
89
අථ
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, බාහිය, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො
‘‘රූපා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං...පෙ.... චක්ඛුසම්ඵස්සො...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, බාහිය, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා බාහියො භගවතො භාසිතං අභිනන්දිත්වා අනුමොදිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛො ආයස්මා බාහියො එකො වූපකට්ඨො අප්පමත්තො ආතාපී පහිතත්තො විහරන්තො නචිරස්සෙව - යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදෙව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති තදනුත්තරං - බ්‍රහ්මචරියපරියොසානං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහාසි. ‘‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං
|
89
එකල්හි ආයුෂ්මත් බාහිය ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් බාහිය ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකළාව සමූහයාගෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් සැකෙවින් දේශනා කරන සේක් නම් මැනව, යනුයි.
“බාහිය, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ස්පර්‍ශය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නොවේමැයි.,
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වෙත්ද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයහ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය. යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.,
“බාහිය, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි, රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි, රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි, ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වෙයි. ‘ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. සතර මගින් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනියි., වදාළ සේක. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් බාහිය ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගෙන අනුමෝදන්ව හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ ගෞරව දක්වා ගියේය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් බාහිය ස්ථවිරතෙම එකලාව සමූහයාගෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව හරණ ලද ආත්මාලය ඇතිව වාසය කරමින් නොබෝ කලකින්ම යමක් සඳහා කුලපුත්‍රයෝ මනාකොට ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවෙත්ද, බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව කෙළවරකොට ඇති ඒ උතුම් අර්ථය මේ ආත්මයෙහිම තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ඊට පැමිණ වාසය කළේය. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිර නිමවන ලදී. සතර මගින් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි විශේෂයෙන් දැනගත්තේය. ආයුෂ්මත් බාහිය ස්ථවිරතෙමේද රහතුන්ගෙන් එක්තරා නමක් වූයේයයි වදාළ සේක.
|
| 7. පඨමඑජාසුත්තං | 7. ඒජා සූත්‍රය |
|
90
‘‘එජා
‘‘සොතං න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... ඝානං න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... ජිව්හං න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හාය න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හාතො න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හා මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය; රසෙ න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... ජිව්හාවිඤ්ඤාණං න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... ජිව්හාසම්ඵස්සං න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තස්මිම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තතොපි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තං මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය.
‘‘කායං න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... මනං න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනස්මිං න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනතො න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනො මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය; ධම්මෙ න මඤ්ඤෙය්‍ය...පෙ.... මනො විඤ්ඤාණං...පෙ.... මනොසම්ඵස්සං...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තස්මිම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තතොපි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තං මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය; සබ්බං න මඤ්ඤෙය්‍ය, සබ්බස්මිං
‘‘සො
|
90
“මහණෙනි, තෘෂ්ණාව ලෙඩකි. තෘෂ්ණාව ගඞකි. තෘෂ්ණාව හුලකි. මහණෙනි, එහෙයින් තථාගත තෙම මෙහිලා තෘෂ්ණා රහිතව පහ කරන ලද තෘෂ්ණා හුල් ඇතිව වාසය කරනු කැමැත්තේ නම් ඇස මමයයි නොහඟින්නේය. ඇස කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඇස කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඇස මාගේයයි නොහඟින්නේය. රූපයන් මමයයි නොහඟින්නේය. රූප කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. රූපය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. රූපය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
කන මමයයි නොහඟින්නේය. කන කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කන කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කන මාගේයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දයන් මමයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ශබ්දයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
නාසය මමයයි නොහඟින්නේය. නාසය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. නාසය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. නාසය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධයන් මමයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ගන්ධයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
දිව මමයයි නොහඟින්නේය. දිව කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. දිව කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. දිව මාගේයයි නොහඟින්නේය. රසයන් මමයයි නොහඟින්නේය. රසයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. රසයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. රසයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
කය මමයයි නොහඟින්නේය. කය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්ශයන් මමයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්ශයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ස්පර්ශයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්ශයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
සිත මමයයි නොහඟින්නේය. සිත කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සිත කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සිත මාගේයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් මමයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින් නේය. ධර්මයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“හෙතෙම මෙසේ නොහඟින්නේ ලෝකයෙහි කිසිවකුත් මමය, මාගේයයි අල්වා නොගන්නේය, අල්වා නොගන්නේ නොඇලෙන්නේය, නොඇලෙන්නේ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙන්නේය. ‘ජාතිය ක්‍ෂය විය බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලදී. සතර මාර්ගයෙන් කළයුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීයයි, වදාළ සේක.
|
| 8. දුතියඑජාසුත්තං | 8. දුතිය එජා සූත්‍රය |
|
91
‘‘එජා
‘‘ජිව්හං න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හාය න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හාතො න මඤ්ඤෙය්‍ය, ජිව්හා මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය; රසෙ න මඤ්ඤෙය්‍ය... ජිව්හාවිඤ්ඤාණං... ජිව්හාසම්ඵස්සං... යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තස්මිම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තතොපි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තං මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය. යඤ්හි, භික්ඛවෙ, මඤ්ඤති, යස්මිං මඤ්ඤති, යතො මඤ්ඤති, යං මෙති මඤ්ඤති, තතො තං හොති අඤ්ඤථා. අඤ්ඤථාභාවී භවසත්තො ලොකො භවමෙව අභිනන්දති...පෙ.....
‘‘මනං න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනස්මිං න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනතො න මඤ්ඤෙය්‍ය, මනො මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය... මනොවිඤ්ඤාණං... මනොසම්ඵස්සං... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තස්මිම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තතොපි
‘‘යාවතා, භික්ඛවෙ, ඛන්ධධාතුආයතනා තම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තස්මිම්පි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තතොපි න මඤ්ඤෙය්‍ය, තං මෙති න මඤ්ඤෙය්‍ය. සො එවං අමඤ්ඤමානො න කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති. අනුපාදියං න පරිතස්සති. අපරිතස්සං පච්චත්තඤ්ඤෙව පරිනිබ්බායති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. අට්ඨමං.
|
91
“මහණෙනි, තෘෂ්ණාව රෝගයකි. තෘෂ්ණාව ගඩුවෙකි. තෘෂ්ණාව හුලකි. මහණෙනි, එහෙයින් මෙහිලා තථාගතතෙම තෘෂ්ණා රහිතව පහවූ හුල් ඇතිව වාසය කරයි. මහණෙනි, එහෙයින් මෙහිලා මහණතෙමේද තෘෂ්ණා රහිතව පහවූ හුල් ඇතිව වාසය කිරීමට ඉදින් කැමති වන්නේ නම් ඇස මමයයි නොහඟින්නේය. ඇස කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඇස කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඇස මාගේයයි නොහඟින්නේය. රූපයන් මමයයි නොහඟින්නේය. රූප කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. රූපය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. රූපය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“කන මමයයි නොහඟින්නේය. කන කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කන කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කන මාගේයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දය මමයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ශබ්දය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ශබ්දය මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“නාසය මමයයි නොහඟින්නේය. නාසය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. නාසය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. නාසය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධය මමයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ගන්ධය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ගන්ධය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“දිව මමයයි නොහඟින්නේය. දිව කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. දිව කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. දිව මාගේයයි නොහඟින්නේය. රසයන් මමයයි නොහඟින්නේය. රසයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. රසයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. රසයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“කය මමයයි නොහඟින්නේය. කය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කය මාගේයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්‍ශය මමයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්‍ශය කෙරෙහි මා ඇතැයි නො හඟින්නේය. ස්පර්‍ශය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ස්පර්‍ශය මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කාය විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“සිත මමයයි නොහඟින්නේය. සිත කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. සිත කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. සිත මාගේයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් මමයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. ධර්මයන් මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහි මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙන් අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙන්ද අනිකක් මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය.
“මහණෙනි, යමක් මමයයි හඟීද, යමක් කෙරෙහි මා ඇතැයි හඟීද, යමක් කෙරෙන් අනිකක් මමයයි හඟීද, යමක් මාගේයයි හඟීද, එය එයින් අන් ආකාරයක් වෙයි. අන් ආකාරයක් වන්නාවූ භවයෙහි ඇළුනාවූ ලෝවැසි තෙමේ භවයම පතයි.
“මහණෙනි, යම්තාක් ස්කන්‍ධ, ධාතු, ආයතනයෝ වෙත්ද, එය මමයයි නොහඟින්නේය. එය කෙරෙහිද මා ඇතැයි නොහඟින්නේය, එය කෙරෙන් අනිකක්ද මමයයි නොහඟින්නේය. එය මාගේයයි නොහඟින්නේය. මෙසේ නොහඟින්නාවූ හෙතෙම ලෝකයෙහි කිසිවක් මමය, මාගේයයි නොගනියි. මමය, මාගේයයි නොගන්නේ තෘෂ්ණා පිපාසයෙන් පිපාස නොවේ. පිපාසිත නොවන්නේ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙයි. ජාතිය ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී. මේ සතර මාර්ගයෙන් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීයයි, වදාළ සේක.
|
| 9. පඨමද්වයසුත්තං | 9. ද්වය සූත්‍රය |
|
92
‘‘ද්වයං
‘‘යො, භික්ඛවෙ, එවං වදෙය්‍ය - ‘අහමෙතං ද්වයං පච්චක්ඛාය අඤ්ඤං ද්වයං පඤ්ඤපෙස්සාමී’ති, තස්ස වාචාවත්ථුකමෙවස්ස. පුට්ඨො ච න සම්පායෙය්‍ය. උත්තරිඤ්ච විඝාතං ආපජ්ජෙය්‍ය. තං කිස්ස හෙතු? යථා තං, භික්ඛවෙ, අවිසයස්මි’’න්ති. නවමං.
|
92
“මහණෙනි, තොපට දෙකක් දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, කවරනම් දෙකක්ද යත්, ඇසද රූපයෝද, කනද ශබ්දයෝද, නාසයද ගන්‍ධයෝද, දිවද රසයෝද, කයද ස්පර්‍ශයෝද, සිතද ධර්‍මයෝද වෙත්. මහණෙනි, මෙය දෙකයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, යමෙක් මම මේ දෙක අත්හැර අනික් දෙකක් දක්වන්නෙමියි කියන්නේ නම් ඔහුගේ කීම වචනමාත්‍රයක් පමණක්ම වන්නේය. අසන ලද්දේද පිළිතුරකට නොපැමිණෙන්නේය. වඩාත් වෙහෙසට පැමිණෙන්නේය. ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, විෂය නොවූවක් යම්සේද, එමෙනැයි, වදාළ සේක.
|
| 10. දුතියද්වයසුත්තං | 10. දුතිය ද්වය සූත්‍රය |
|
93
‘‘ද්වයං, භික්ඛවෙ, පටිච්ච විඤ්ඤාණං සම්භොති. කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, ද්වයං පටිච්ච විඤ්ඤාණං සම්භොති? චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. චක්ඛු අනිච්චං විපරිණාමි අඤ්ඤථාභාවි. රූපා
‘‘ජිව්හඤ්ච පටිච්ච රසෙ ච උප්පජ්ජති ජිව්හාවිඤ්ඤාණං. ජිව්හා අනිච්චා විපරිණාමී අඤ්ඤථාභාවී
(විපරිණාමිනී අඤ්ඤථාභාවිනී (?)). රසා අනිච්චා විපරිණාමිනො අඤ්ඤථාභාවිනො. ඉත්ථෙතං ද්වයං චලඤ්චෙව බ්‍යථඤ්ච අනිච්චං විපරිණාමි අඤ්ඤථාභාවි. ජිව්හාවිඤ්ඤාණං අනිච්චං විපරිණාමි අඤ්ඤථාභාවි. යොපි හෙතු යොපි පච්චයො ජිව්හාවිඤ්ඤාණස්ස උප්පාදාය
‘‘මනඤ්ච පටිච්ච ධම්මෙ ච උප්පජ්ජති මනොවිඤ්ඤාණං. මනො අනිච්චො විපරිණාමී අඤ්ඤථාභාවී. ධම්මා අනිච්චා විපරිණාමිනො අඤ්ඤථාභාවිනො. ඉත්ථෙතං ද්වයං චලඤ්චෙව
|
93
“මහණෙනි, දෙකක් නිසා විඥානය හටගනියි. මහණෙනි, කෙසේනම් දෙකක් නිසා විඥානය හටගනීද? ඇසද රූපයන්ද නිසා චක්‍ෂුර්විඥානය උපදියි. ඇස අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයකට පෙරලෙන ස්වභාවය ඇත්තේය. රූපයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරලෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. මෙසේ මේ දෙකම සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. චක්‍ෂුර්විඥානයද අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. චක්ඛු විඥානයාගේ පහළවීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරලෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා හටගත්තාවූ චක්ඛු විඥානය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයන් තුන්දෙනාගේ යම් සමාගමයක් රැස්වීමක් එක්වීමක් වේද, මහණෙනි, මේ චක්ඛු සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. චක්ඛු සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. මහණෙනි, අනිත්‍ය වූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරලෙන ස්වභාවය ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය.
“කනද ශබ්දයන්ද නිසා සෝත විඥානය උපදියි. කන අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයකට පෙරලෙන ස්වභාවය ඇත්තේය. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරලෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. මෙසේ මේ දෙකම සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. සෝත විඥානයද අනිත්‍යය. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. සෝත විඥානයාගේ පහළවීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරලෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා හටගත්තාවූ සෝත විඥානය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයන් තුන්දෙනාගේ යම් සමාගමයක් රැස්වීමක් එක්වීමක් වේද, මහණෙනි, මේ සෝත සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. සෝත සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. සෝත සම්ඵස්සයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරලෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍ය වූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ සෝත සම්ඵස්සය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරලෙන ස්වභාවය ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය.
“නාසයද, ගන්‍ධයන්ද නිසා ඝාණ විඥානය උපදියි. නාසය අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයකට පෙරළෙන ස්වභාවය ඇත්තේය. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. මෙසේ මේ දෙකම සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. ඝාණ විඥානයද අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. ඝාණ විඥානයාගේ පහළවීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා හටගත්තාවූ ඝාණ විඥානය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, මේ ධර්මයන් තුන්දෙනාගේ යම් සමාගමයක්, රැස්වීමක්, එක්වීමක් වේද, මහණෙනි, මේ ඝාණ සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. ඝාණ සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. ඝාණ සම්ඵස්සයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍ය වූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ ඝාණ සම්ඵස්සය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාවය ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය.
“දිවද, රසයන්ද නිසා ජිව්හා විඥානය උපදියි. දිව අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. රසයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය. මෙසේ මේ ධර්ම දෙක සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. ජිව්හා විඥානයද අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. ජිව්හා විඥානයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූම ප්‍රත්‍යයක් නිසා හටගත්තාවූ ජිව්හා විඥානය කෙසේ නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, යම් මේ ධර්මයන් තුන්දෙනාගේ සමාගමයක්, රැස්වීමක්, එක්වීමක් වේද, මේ ජිව්හා සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. ජිව්හා සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාව වේ. අන් ආකාරයක් වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සයාගේ ඉපදීමට යම් හේතුවක් යම් ප්‍රත්‍යයක් වේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍ය වූම ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාව වෙත්. අන් ආකාරයක් වන්නාහු වෙත්.
“කයද, ස්පර්‍ශයන්ද නිසා කාය විඥානය උපදියි. කය අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයකට පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේය. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. මෙසේ මේ දෙකම සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. කාය විඤ්ඤාණයද අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. කාය විඤ්ඤාණයාගේ පහළවීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා හටගත්තාවූ කාය විඤ්ඤාණය කෙසේ නම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, යම් මේ ධර්මයන් තුන්දෙනාගේ සමාගමයක්, රැස්වීමක්, එක්වීමක් වේද, මේ කාය සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. කාය සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන ස්වභාවය. කාය සම්ඵස්සයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූ ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ කාය සම්ඵස්සය කෙසේනම් නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාවය ඇත්තාහුය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය.
“සිතද, ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝවිඤ්ඤාණය උපදියි. සිත අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය. මෙසේ මේ දෙක සැලෙන්නේය. විනාශ වන්නේය. අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණයද අනිත්‍යය. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යම් හේතුවක් යම් ප්‍රත්‍යයක් වේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූම ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ මනෝ විඤ්ඤාණය කෙසේ නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, මේ තුන් වැදෑරුම්වූ ධර්මයන්ගේ යම් සමාගමයක්, රැස්වීමක්, එක්වීමක් වේද, මෙය මනෝ සම්ඵස්සයයි කියනු ලැබේ. මනෝ සම්ඵස්සයද අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සයාගේ ඉපදීමට යම් හේතුවක්, යම් ප්‍රත්‍යයක් වේද, ඒ හේතුවද, ඒ ප්‍රත්‍යයද, අනිත්‍ය වේ. පෙරළෙන ස්වභාවය. අන් ආකාරයක් වන්නේය.
“මහණෙනි, අනිත්‍යවූම ප්‍රත්‍යයක් නිසා උපන්නාවූ මනෝ සම්ඵස්සය කෙසේ නිත්‍ය වන්නේද, මහණෙනි, ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විඳියි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ විධානය කරයි. ස්පර්ශ කරන ලද්දේ හඳුනයි. මෙසේ මේ ධර්‍මයෝද සැලෙන්නාහුය. විනාශ වන්නාහුය. අනිත්‍යයහ. පෙරළෙන ස්වභාවයහ. අන් ආකාරයක් වන්නාහුය. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි දෙකක් නිසා විඤ්ඤාණය හටගණීය” යි වදාළ සේක.
|
| 10. සළවග්ගො | 10. ඡල වර්‍ගය |
| 1. අදන්තඅගුත්තසුත්තං | 1. ඡ ඵස්සායතන සූත්‍රය |
|
94
සාවත්ථිනිදානං
‘‘ඡයිමෙ, භික්ඛවෙ, ඵස්සායතනා සුදන්තා සුගුත්තා සුරක්ඛිතා සුසංවුතා සුඛාධිවාහා හොන්ති. කතමෙ ඡ? චක්ඛු, භික්ඛවෙ, ඵස්සායතනං සුදන්තං සුගුත්තං සුරක්ඛිතං සුසංවුතං සුඛාධිවාහං හොති...පෙ.... ජිව්හා, භික්ඛවෙ, ඵස්සායතනං සුදන්තං සුගුත්තං සුරක්ඛිතං සුසංවුතං සුඛාධිවාහං හොති...පෙ.... මනො, භික්ඛවෙ, ඵස්සායතනං සුදන්තං සුගුත්තං සුරක්ඛිතං
‘‘සළෙව
(ඡළෙව (ක.)) ඵස්සායතනානි භික්ඛවො,
අසංවුතො යත්ථ දුක්ඛං නිගච්ඡති;
තෙසඤ්ච යෙ සංවරණං අවෙදිසුං,
සද්ධාදුතියා විහරන්තානවස්සුතා.
‘‘දිස්වාන රූපානි මනොරමානි,
අථොපි දිස්වාන අමනොරමානි;
මනොරමෙ
න චාප්පියං මෙති මනං පදොසයෙ.
‘‘සද්දඤ්ච
පියම්හි සද්දෙ න සමුච්ඡිතො සියා;
අථොප්පියෙ දොසගතං විනොදයෙ,
න චාප්පියං මෙති මනං පදොසයෙ.
‘‘ගන්ධඤ්ච
අථොපි ඝත්වා අසුචිං අකන්තියං;
අකන්තියස්මිං පටිඝං විනොදයෙ,
ඡන්දානුනීතො න ච කන්තියෙ සියා.
‘‘රසඤ්ච භොත්වාන අසාදිතඤ්ච සාදුං,
අථොපි භොත්වාන අසාදුමෙකදා;
සාදුං රසං නාජ්ඣොසාය භුඤ්ජෙ,
විරොධමාසාදුසු නොපදංසයෙ.
‘‘ඵස්සෙන
දුක්ඛෙන ඵුට්ඨොපි න සම්පවෙධෙ;
ඵස්සද්වයං සුඛදුක්ඛෙ උපෙක්ඛෙ,
අනානුරුද්ධො අවිරුද්ධ කෙනචි.
‘‘පපඤ්චසඤ්ඤා ඉතරීතරා නරා,
පපඤ්චයන්තා උපයන්ති සඤ්ඤිනො;
මනොමයං ගෙහසිතඤ්ච සබ්බං,
පනුජ්ජ නෙක්ඛම්මසිතං ඉරීයති.
‘‘එවං මනො ඡස්සු යදා සුභාවිතො,
ඵුට්ඨස්ස චිත්තං න විකම්පතෙ ක්වචි;
තෙ රාගදොසෙ අභිභුය්‍ය භික්ඛවො,
භවත්ථ
(භවථ (සී. ස්‍යා. කං.)) ජාතිමරණස්ස පාරගා’’ති. පඨමං;
|
94
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ මේ ස්පර්‍ශායතනයෝ සදෙනෙක් අධික දුක් එලවන්නාහු වෙත්, කවර සදෙනෙක්ද යත්?
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ ඇස නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ කන නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ නාසය නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි. මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ දිව නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ කය නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ සිත නමැති ස්පර්ශායතනය අධික දුක් එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, දමනය නොකරන ලද්දාවූ ගෝපනය නොකරන ලද්දාවූ නොරක්නා ලද්දාවූ සංවර නොකරන ලද්දාවූ මේ ස්පර්ශ ආයතනයෝ සදෙන අධික දුක් එලවන්නාහු වෙත්.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ මේ ස්පර්ශ ආයතනයෝ සදෙන අධික සැප එලවන්නාහු වෙත්. කවර සදෙනෙක්ද යත්?
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ ඇස නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ කන නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ නාසය නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ දිව නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි. මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ කය නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ සිත නමැති ස්පර්ශායතනය අධික සැප එලවන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, මනාව දමනය කරන ලද්දාවූ, මනාව ගෝපනය කරන ලද්දාවූ, මනාව රක්නා ලද්දාවූ, මනාව සංවර කරන ලද්දාවූ මේ ස්පර්‍ශායතනයෝ සදෙන වනාහි අධික සැප එලවන්නාහු වෙත්, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය. මෙසේ වදාරා සුගත වූ ශාස්තෲන් වහන්සේ නැවත එයම (මෙසේ) වදාළ සේක.
(1) “මහණෙනි, යම් ආයතනයන්හි අසංවරවූයේ දුකට පැමිණේද, එවැනි ආයතනයෝ සයක් වෙත්. යම් කෙනෙක් ඔවුන්ගේ සංවරයට පැමිණියාහුද, ශ්‍රද්‍ධාව දෙවෙනිකොට ඇත්තාහුද, ඔවුහු කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවී වාසය කරත්.
(2) “ප්‍රිය රූපයන් දැකද තවද අප්‍රිය රූපයන් දැකද ප්‍රිය රූපයෙහි ඇලීම දුරු කරන්නේය. මට අප්‍රියයයි සිත දූෂ්‍ය නොකරන්නේය.
(3) “ප්‍රියවූද අප්‍රියවූද දෙවැදෑරුම් ශබ්දයද අසා ප්‍රියවූ ශබ්දයෙහි මුර්ඡා සහිතවූවෙක් නොවන්නේය. තවද, අප්‍රියවූ ශබ්දයෙහි ද්වේෂ සහගත සිත දුරුකරන්නේය. මට අප්‍රියයයි සිත දූෂ්‍ය නොකරන්නේය.
(4) “සිත්කලුවූ මනා සුවඳ ඇත්තාවූ ගන්‍ධයද ආඝ්‍රාණයකොට, තවද අපවිත්‍රවූ නොකැමැතිවූ ගන්‍ධයද ආඝ්‍රාණය කොට නොකැමැතිවූ ගන්‍ධයෙහි ද්වේෂය දුරු කරන්නේය. කැමැතිවූ ගන්ධය ඡන්‍දය අනුව නොපවත්නේය.
(5) “රස විඳීම් ඇත්තාවූද, මිහිරිවූද රසය අනුභව කොටද, තවද සමහර කලෙක නොමිහිරි රසය අනුභව කොටද, මිහිරි රසයෙහි වැදගෙන අනුභව නොකරන්නේය. නොමිහිරි රසයන්හි විරුද්ධ බවක් පහළ නොකරන්නේය.
(6) “සැපවූ ස්පර්‍ශය ස්පර්ශ කරන ලද්දේ මත් නොවන්නේය. දුක්වූ ස්පර්‍ශය ස්පර්ශ කරන ලද්දේද කම්පා නොවන්නේය. සැපදුක් ස්පර්ශ දෙකෙහි උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ වෙයි. කිසිවෙකු සමගත් ඇලෙන්නේද, විරුද්ධ වන්නේද නොවන්නේය.
(7) “කිලෙස සංඥාවෙන් ප්‍රමාදවූ ලාමකවූ සත්වයෝ ප්‍රමාද වන්නාහු ව්‍රත දුක්ඛයට එළඹෙත්. පංචකාම ගුණ නිශ්‍රිතවූ සියලු විතර්‍කය දුරලා (මහණතෙම) නෛෂ්ක්‍රම්‍යය ඇසුරුකිරීමෙන්ම වාසය කරයි.
(8) “මෙසේ සිත ෂඩාරම්මණයන්හි යම් කලෙක යහපත්ලෙස වඩනා ලද්දේද, ස්පර්ශ කරන ලද්දාවූ ඔහුගේ සිත කිසි තැනෙක්හිත් කම්පා නොවන්නේය. මහණෙනි, රාගය හා ද්වේෂය මැඩ පවත්වා ජාති ජරා මරණ දෙදෙනාගේ පරතෙරට ගියාහු වව්යයි, වදාළේය.
|
| 2. මාලුක්‍යපුත්තසුත්තං | 2. මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර සූත්‍රය |
|
95
අථ
‘‘එත්ථ
‘‘කිඤ්චාපාහං, භන්තෙ, ජිණ්ණො වුද්ධො මහල්ලකො අද්ධගතො වයොඅනුප්පත්තො. දෙසෙතු මෙ, භන්තෙ
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, මාලුක්‍යපුත්ත, යෙ තෙ චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා අදිට්ඨා අදිට්ඨපුබ්බා, න ච පස්සසි, න ච තෙ හොති පස්සෙය්‍යන්ති? අත්ථි තෙ තත්ථ ඡන්දො වා රාගො වා පෙමං වා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘යෙ තෙ සොතවිඤ්ඤෙය්‍යා සද්දා අස්සුතා අස්සුතපුබ්බා, න ච සුණාසි, න ච තෙ හොති සුණෙය්‍යන්ති? අත්ථි තෙ තත්ථ ඡන්දො වා රාගො වා පෙමං වා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘යෙ තෙ ඝානවිඤ්ඤෙය්‍යා ගන්ධා අඝායිතා අඝායිතපුබ්බා, න ච ඝායසි, න ච තෙ හොති ඝායෙය්‍යන්ති? අත්ථි තෙ තත්ථ ඡන්දො වා රාගො වා පෙමං වා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘යෙ තෙ ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා අසායිතා අසායිතපුබ්බා, න ච සායසි, න ච තෙ හොති සායෙය්‍යන්ති? අත්ථි තෙ තත්ථ ඡන්දො වා රාගො වා පෙමං වා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘යෙ තෙ කායවිඤ්ඤෙය්‍යා ඵොට්ඨබ්බා අසම්ඵුට්ඨා අසම්ඵුට්ඨපුබ්බා, න ච ඵුසසි, න ච තෙ හොති ඵුසෙය්‍යන්ති? අත්ථි තෙ තත්ථ ඡන්දො වා රාගො වා පෙමං වා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘යෙ
‘‘එත්ථ ච තෙ, මාලුක්‍යපුත්ත, දිට්ඨසුතමුතවිඤ්ඤාතබ්බෙසු ධම්මෙසු දිට්ඨෙ දිට්ඨමත්තං භවිස්සති, සුතෙ සුතමත්තං භවිස්සති, මුතෙ මුතමත්තං භවිස්සති, විඤ්ඤාතෙ විඤ්ඤාතමත්තං භවිස්සති. යතො ඛො තෙ, මාලුක්‍යපුත්ත, දිට්ඨසුතමුතවිඤ්ඤාතබ්බෙසු ධම්මෙසු දිට්ඨෙ දිට්ඨමත්තං භවිස්සති, සුතෙ සුතමත්තං භවිස්සති
‘‘ඉමස්ස ඛ්වාහං, භන්තෙ, භගවතා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාමි -
‘‘රූපං දිස්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස
(අජ්ඣොසාය (සී.)) තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා රූපසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති.
‘‘සද්දං සුත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති.
‘‘ගන්ධං
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ගන්ධසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති.
‘‘රසං
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා රසසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති.
‘‘ඵස්සං
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ඵස්සසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති.
‘‘ධම්මං ඤත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ධම්මසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො
‘‘න සො රජ්ජති රූපෙසු, රූපං දිස්වා පටිස්සතො;
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස පස්සතො රූපං, සෙවතො චාපි වෙදනං;
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චති.
‘‘න සො රජ්ජති සද්දෙසු, සද්දං සුත්වා පටිස්සතො;
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චති.
‘‘න
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස ඝායතො ගන්ධං, සෙවතො චාපි වෙදනං;
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චති.
‘‘න සො රජ්ජති රසෙසු, රසං භොත්වා පටිස්සතො;
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චති.
‘‘න
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස ඵුසතො ඵස්සං, සෙවතො චාපි වෙදනං;
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චති.
‘‘න
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චතී’’ති.
‘‘ඉමස්ස ඛ්වාහං, භන්තෙ, භගවතා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස එවං විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාමී’’ති. ‘‘සාධු සාධු, මාලුක්‍යපුත්ත! සාධු ඛො ත්වං, මාලුක්‍යපුත්ත, මයා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාසි -
‘‘රූපං දිස්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;
සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා රූපසම්භවා;
අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;
එවං ආචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බානමුච්චති....පෙ.....
‘‘න සො රජ්ජති ධම්මෙසු, ධම්මං ඤත්වා පටිස්සතො;
විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස තිට්ඨති.
‘‘යථාස්ස
ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;
එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බානමුච්චතී’’ති.
‘‘ඉමස්ස ඛො, මාලුක්‍යපුත්ත, මයා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස එවං විත්ථාරෙන අත්ථො දට්ඨබ්බො’’ති.
අථ
|
95
එකල්හි ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර තෙරණුවෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර තෙරණුවෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය. ‘ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකලාව සමූහයෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව ආත්ම පරිත්‍යාගයෙන් වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එබඳු ධර්මයක් සැකෙවින් දේශනා කරනසේක්නම් මැනව’ කියායි.
“මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, ජරාජීර්ණවූ වයෝවෘධවූ මහලුවූ කල් ඉක්මවූ වැඩි වයසට පැමිණියාවූ භික්‍ෂුවක් වූ නුඹ වනාහි සැකෙවින් අවවාදය ඉල්ලන්නෙහිය. මේ කාරණයෙහිලා තරුණ භික්‍ෂූන්ට කුමක් කියන්නෙමුද?,
“ස්වාමීනි, මම ජරාජීර්ණවූ වයෝවෘධවූ මහලුවූ කල් ඉක්මගිය වයස්ගත වූයෙක් වී නමුත් ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට සැකෙවින් ධර්මය දේශනා කරනසේක්වා. සුගතයන් වහන්සේ මට සැකෙවින් ධර්මය දේශනා කරනසේක්වා. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාවෙහි අර්ථය දැනගන්නෙම් නම්, යෙහෙක. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාවට උරුමක්කාරයෙක්වන්නෙම් නම් යෙහෙකැයි, කීය.
“මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇසින් දතයුතුවූ, නුදුටුවාවූ, නුදුටුවිරූ යම් ඒ රූපයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ රූපයන් නොදක්නෙහිද, (මතු) ඒ රූපයන් දක්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“කනෙන් දතයුතුවූ, නොඇසුවාවූ, නොඅසනලදවිරූ යම් මේ ශබ්දයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ ශබ්දයන් නොඅසන්නෙහිද, (මතු) ඒ ශබ්දයන් අසන්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“නාසයෙන් දතයුතුවූ, ආඝ්‍රාණය නොකළාවූ, ආඝ්‍රාණය නොකළවිරූ යම් ඒ ගන්‍ධයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ ගන්ධයන් ආඝ්‍රාණය නොකෙරෙහිද, (මතු) ඒ ගන්ධයන් ආඝ්‍රාණය කරන්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි., “දිවෙන් දතයුතුවූ, රස නොවින්දාවූ, රසනොවිඳිනලදවිරූ යම් මේ රසයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ රස නොවිඳින්නෙහිද, (මතු) ඒ රසයන් රසවිඳින්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“කයින් දතයුතුවූ, ස්පර්ශ නොකළාවූ, ස්පර්ශ නොකළවිරූ යම් මේ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ ස්පර්ශයන් ස්පර්‍ශනොකෙරෙහිද, (මතු) ඒ ස්පර්ශයන් ස්පර්ශ කරන්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“සිතින් දතයුතුවූ, නොදන්නාලද්දාවූ, නොදන්නාලදවිරූ යම් මේ ධර්මයෝ වෙත්ද (දැනුදු) ඒ ධර්මයන් නොදන්නෙහිද, (මතු) ඒ ධර්මයන් දැනගන්නෙමියි නොසිතෙයිද (එවිට) තොපට එහි කැමැත්තක් හෝ ඇල්මක් හෝ ප්‍රේමයක් හෝ ඇත්තේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මාලුඞකපුත්‍රය, මෙහිද තොපට ඇසින් කනෙන් නැහැයෙන් දිවෙන් කයින් සිතින් දතයුතු ධර්මයන් අතුරෙන් දක්නා ලද්දෙහි, දැකීම පමණක් වන්නේය. අසන ලද්දෙහි ඇසීම පමණක් වන්නේය. සිඹින ලද්දෙහි සිඹීම පමණක් වන්නේය. රස විඳින ලද්දෙහි රස විඳීම පමණක් වන්නේය. ස්පර්ශ කරන ලද්දෙහි ස්පර්ශ කිරීම පමණක් වන්නේය. දන්නා ලද්දේහි දැනගැනීම පමණක් වන්නේය.
“මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, යම් කලෙක තොපට ඇස කන නැහැය දිව කය සහ සිත යන මෙයින් දතයුතු ධර්මයන් අතුරෙහි දුටු දෙයෙහි දැකීම පමණක් වන්නේද, ඇසූ දෙයෙහි ඇසීම පමණක් වන්නේද, සිඹින ලද දෙයෙහි සිඹීම පමණක් වන්නේද, රස විඳින ලද දෙයෙහි රස විඳීම පමණක් වන්නේද, ස්පර්ශ කරන ලද දෙයෙහි ස්පර්ශ කිරීම පමණක් වන්නේද, දැනගත් දෙයෙහි දැනගැනීම පමණක් වන්නේද, මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, එකල්හි නුඹ එයින් (ඒ රාගාදියෙන් රත් වූවෙක්) නොවන්නෙහිය. මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, යම් කලෙක නුඹ එයින් යුක්ත නොවෙහිද, මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, එකල්හි නුඹ එහි ඒ දිට්ඨි ආදියෙහි ඇළුනෙක් නොවෙහිය. මාලුඞකපුත්‍රය, යම් කලෙක නුඹ එහි ඇළුනෙක් නොවෙහිද, මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, එකල්හි නුඹ මෙලොවද නැත, පරලොවද නැත දෙලොවෙහිම නැත. මෙයම දුක්ඛයාගේ කෙළවර වේයයි, වදාළ සේක.
ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් දේශනා කරන ලද මේ ධර්‍මයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දනිමි.
“රූපය දැක ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. හෙතෙම ඇලෙන්නාවූ සිතින් එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි.
“ඔහුට රූපය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි.
“ඔහුට ශබ්දය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ගඳ ආඝ්‍රාණය කොට ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි.
“ඔහුට ගන්ධය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“රසය විඳ ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගිලී සිටියි. ඔහුට රසය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ. (ස්පර්‍ශයක්) ස්පර්‍ශකොට ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගැලී සිටියි. ඔහුට ස්පර්‍ශය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ධර්‍මාරමුණු දැන ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගැලී සිටියි. ඔහුට ධර්‍මාරමුණු නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත වැනසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව රූපයක් දැක රූපයන්හි නොඇලෙයිද, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියිද, එහි නොගිලී සිටියිද, රූපය දක්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, ඔහුට දුක යම්සේ ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ශබ්දය අසා ශබ්දයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ශබ්දය අසන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ගන්ධය ආඝ්‍රාණයකොට ගන්ධයන්හි නොඇලෙයි, නොඇළුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ගන්ධය ආඝ්‍රාණය කරන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, මෙසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ. හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව රසය විඳ රසයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, රසය විඳින්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට ස්පර්‍ශයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ස්පර්‍ශයක් ස්පර්ශ කරන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ධර්‍මාරම්මණයන් දැන ධර්‍මයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ධර්‍මාරමමණයන් දන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.,
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්‍ෂෙපයෙන් වදාරණ ලද මේ ධර්‍මයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දනිමියි, (කීයේය.)
“මාලුඞක්‍යපුත්‍රය, යහපත, යහපත, මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, නුඹ මා විසින් කොටින් කියන ලද්දහුගේ අර්ථය විස්තර වශයෙන් දැනගත්තෙහිය, යහපත.
“රූපය දැක ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. හෙතෙම ඇලෙන්නාවූ සිතින් එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි. ඔහුට රූපය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි. ඔහුට ශබ්දය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද මොහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ගඳ ආඝ්‍රාණය කොට ප්‍රිය අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එය විඳියි. එහි ගිලී සිටියි. ඔහුට ගන්ධය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“රසය විඳ ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගිලී සිටියි. ඔහුට රසය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“(ස්පර්‍ශයක්) ස්පර්‍ශකොට ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සහිත සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගැලී සිටියි. ඔහුට ස්පර්‍ශය නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත නැසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“ධර්‍මාරමුණු දැන ප්‍රියවූ අරමුණක් වශයෙන් මෙනෙහි කරන්නහුගේ සිහිය විනාශ වේ. ඇළුම් සිත් ඇත්තේ එයද විඳියි. එහි ගැලී සිටියි. ඔහුට ධර්‍මාරමුණු නිසා හටගන්නාවූ නොයෙක් විඳීම් වැඩෙත්. අභිධ්‍යාවෙන්ද විහිංසාවෙන්ද ඔහුගේ සිත වැනසේ. මෙසේ දුක් රැස් කරන්නහුට නිවන දුරයැයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව රූපයක් දැක රූපයන්හි නොඇලෙයිද, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියිද, එහි නොගිලී සිටියිද, රූපය දක්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, ඔහුට දුක යම්සේ ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ශබ්දය අසා ශබ්දයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ශබ්දය අසන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ගන්ධය ආඝ්‍රාණයකොට ගන්ධයන්හි නොඇලෙයි, නොඇළුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ගන්ධය ආඝ්‍රාණය කරන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, මෙසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව රසය විඳ රසයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, රසය විඳින්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට ස්පර්‍ශයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ස්පර්‍ශයක් ස්පර්ශ කරන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.
“හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව ධර්‍මාරම්මණයන් දැන ධර්‍මයන්හි නොඇලෙයි, නොඇලුණු සිතින් එය විඳියි, එහි නොගැලී සිටියි, ධර්‍මාරමමණයන් දන්නාවූද, වේදනාව සේවනය කරන්නාවූද, මොහුට යම්සේ දුක ක්‍ෂය වේද, රැස් නොවේද, එසේ හෙතෙම සිහියෙන් යුක්තව වාසය කරයි. මෙසේ දුක් රැස් නොකරන්නහුට නිවන ලඟයයි කියනු ලැබේ.,
“මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍රය, මා විසින් සැකෙවින් කියන ලද්දාවූ මේ ධර්‍මයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දතයුත්තේයයි, වදාළ සේක.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර තෙරණුවෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාව සතුටින් පිළිගෙන අනුමෝදන්ව හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ ගෞරවකොට ගියේය. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර තෙරණුවෝ හුදකලාව, සමූහයාගෙන් වෙන්ව අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තව ආත්ම පරිත්‍යාගයෙන් වාසය කරන්නේ නොබෝ කලකින්ම යමක් සඳහා කුලපුත්‍රයෝ මනාකොටම ගිහිගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවෙත්ද, මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව කෙලවරකොට ඇති ඒ උතුම් අර්ථය මේ ආත්මයෙහිම තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ඊට පැමිණ වාසය කෙළේය.
ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතර මගින් කළයුත්ත කරනලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගත්තේය. ආයුෂ්මත් මාලුඞ්ක්‍යපුත්‍ර තෙරණුවෝ වනාහි රහතුන්ගෙන් එක්තරා කෙනෙක්ද වූයේයයි වදාළේය.
|
| 3. පරිහානධම්මසුත්තං | 3. පරිහානධම්‌ම සූත්‍රය |
|
96
‘‘පරිහානධම්මඤ්ච වො, භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි අපරිහානධම්මඤ්ච ඡ ච අභිභායතනානි. තං සුණාථ. කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පරිහානධම්මො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො චක්ඛුනා රූපං දිස්වා උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා සරසඞ්කප්පා
(අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා (ස්‍යා. කං. පී. ක.) උපරි ආසීවිසවග්ගෙ සත්තමසුත්තෙ පන ‘‘ආකුසලා සරසඞ්කප්පා’’ ත්වෙව සබ්බත්ථ දිස්සති) සංයොජනියා. තඤ්චෙ භික්ඛු අධිවාසෙති නප්පජහති න විනොදෙති න බ්‍යන්තීකරොති
(බ්‍යන්තිකරොති (පී.) බ්‍යන්තිං කරොති (ක.)) න අනභාවං ගමෙති, වෙදිතබ්බමෙතං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා - ‘පරිහායාමි කුසලෙහි
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො ජිව්හාය රසං සායිත්වා උප්පජ්ජන්ති...පෙ.... පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො මනසා ධම්මං
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, අපරිහානධම්මො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො චක්ඛුනා රූපං දිස්වා උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාධිවාසෙති පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති, වෙදිතබ්බමෙතං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා - ‘න පරිහායාමි කුසලෙහි ධම්මෙහි’. අපරිහානඤ්හෙතං වුත්තං භගවතාති...පෙ.....
‘‘පුන
‘‘කතමානි
|
96
“මහණෙනි, තොපට පිරිහීමට හේතුවන ධර්‍මයද නොපිරිහීමට හේතුවන ධර්‍මයද මැඩපවත්වන ලද සවැදෑරුම්වූ ආයතනයන්ද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, පරිහානි ධර්මය කෙසේනම් වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුවක් හට ඇසින් රූපයක් දැක අරමුණුවලට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලදැයි දත යුතුයි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කනෙන් ශබ්දයක් අසා අරමුණුවලට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට නාසයෙන් ගඳක් දැන අරමුණුවලට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට දිවෙන් රස විඳ අරමුණුවලට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට අරමුණුවලට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට සිතින් ධර්‍මාරමුණු දැන අරමුණු කරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඒ කල්පනා ඉවසාද, නොහරීද, දුරු නොකෙරේද, කෙළවර නොකෙරේද, විනාශ නොකරයිද, මහණෙනි, මෙය භික්ෂූහු විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි පරිහානි ධර්මය වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් අපරිහානි ධර්මය වේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුහට ඇසින් රූපයක් දැක අරමුණට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කනෙන් ශබ්දය අසා අරමුණට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට නාසයෙන් ගන්ධය දැන අරමුණට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට දිවෙන් රසය දැන අරමුණට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට අරමුණට දුවන්නාවූ බැඳීමට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට සිතින් ධර්‍මාරමුණු දැන අරමුණු කරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුශල කල්පනාවෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොඉවසාද, හැරදමාද, දුරු කෙරේද, කෙළවර කෙරේද, විනාශකෙරේද, මහණෙනි, මෙසේ භික්‍ෂුව විසින් කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි අපරිහානි ධර්මය වේ.
“මහණෙනි, සවැදෑරුම්වූ නොවඩන ලද ආයතන සය කවරහුද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුහට ඇසින් රූපය දැක අරමුණුකරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කනෙන් ශබ්යක් අසා අරමුණුකරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට නාසයෙන් ගන්ධයක් දැන අරමුණුකරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට දිවෙන් රසයක් විඳ අරමුණුකරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට අරමුණුකරා දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට සිතින් ධර්‍මාරමමණයන් දැන අරමුණට දුවන්නාවූ බන්‍ධනයට හේතුවූ ලාමකවූ අකුසල කල්පනාවෝ නූපදිත්ද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මේ නොවඩන ලද ආයතනයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොවඩන ලද ආයතනයයි වදාරණ ලදී. මහණෙනි, මොහු සවැදෑරුම්වූ නොවඩන ලද ආයතනයෝයයි කියනු ලැබෙත්යයි, (වදාළේය.)
|
| 4. පමාදවිහාරීසුත්තං | 4. පමාදවිහාරී සූත්‍රය |
|
97
‘‘පමාදවිහාරිඤ්ච
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, අප්පමාදවිහාරී හොති? චක්ඛුන්ද්‍රියං සංවුතස්ස, භික්ඛවෙ, විහරතො
|
97
“මහණෙනි, ප්‍රමාදව වාසය කරන්නාවූ පුද්ගලයාද අප්‍රමාදව වාසය කරන්නාවූ පුද්ගලයාද තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, කෙසේනම් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේ වෙයිද?
“මහණෙනි, චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පසසඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පසසඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, සෝත ඉන්‍ද්‍රියයේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පස්සඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පස්සඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පසසඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පසසඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පස්සඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පස්සඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, කාය ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පස්සඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පස්සඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, මනෝ ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරයක් නැතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වේ. ඒ ක්ලේශයන්ගෙන් තෙත්වූ සිත් ඇත්තහුගේ ප්‍රමෝදය (දුර්‍වල ප්‍රීතිය) නොවෙයි. දුර්‍වල ප්‍රීතිය නැති කල්හි බලවත් ප්‍රීතිය නොවෙයි, බලවත් ප්‍රීතිය නැති කල්හි පස්සඬිය (දාහසංසිඳීම) නොවෙයි. පස්සඬිය නැති කල්හි දුකසේ වාසය කරයි. දුක් ඇත්තහුගේ සිත එකඟ නොවෙයි. එකඟ නොවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල නොවෙත්. ධර්මයන්ගේ පහල නොවීමෙන් ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණෙයි. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ප්‍රමාදව වාසය කරන්නේ වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේ වේද? මහණෙනි, චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, ඝාණෙන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ.
“මහණෙනි, මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවර ඇතිව වාසය කරන්නහුගේ සිත මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්නොවූ සිත් ඇත්තහුට දුර්‍වල ප්‍රීතිය උපදියි. දුර්‍වල ප්‍රීති උපන්නහුට බලවත් ප්‍රීතිය උපදියි, ප්‍රීති සිත් ඇත්තහුගේ කය සංසිඳෙයි. සංසිඳුනු කය ඇත්තේ සැපය විඳියි. සැප ඇත්තහුගේ සිත එකඟ වෙයි. එකඟවූ සිත ඇති කල්හි සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයෝ පහල වෙත්. සමථ විදර්‍ශනා ධර්මයන්ගේ පහල වීමෙන් අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේය, යන සංඛ්‍යාවට පැමිණේ. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි අප්‍රමාදව වාසය කරන්නේ වේයයි., වදාළ සේක
|
| 5. සංවරසුත්තං | 5. සංවර සූත්‍රය |
|
98
‘‘සංවරඤ්ච වො, භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි, අසංවරඤ්ච. තං සුණාථ. කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, අසංවරො හොති? සන්ති, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, සංවරො හොති? සන්ති, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති, වෙදිතබ්බමෙතං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා - ‘න පරිහායාමි කුසලෙහි
|
98
“මහණෙනි, තොපට සංවරයද අසංවරයද දේශනා කරන්නෙමි, එය අසව්. මහණෙනි, කෙසේනම් අසංවරය වේද, මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රූපයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාළේයයි දතයුතුයි.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ශබ්දයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රසයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමයෙන් යුක්තවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ධර්මයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියාද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් පිරිහීමයයි දත යුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය පිරිහීමයයි වදාරණ ලදී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි අසංවරය වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් සංවරය වේද, මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, භික්‍ෂුව විසින් මෙය කුශල ධර්‍මයන්ගෙන් නොපිරිහීමයයි දතයුතුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙය නොපිරිහීමයයි වදාරණ ලදී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි සංවරය වේයයි, වදාළ සේක
|
| 6. සමාධිසුත්තං | 6. සමාධි සූත්‍රය |
|
99
‘‘සමාධිං, භික්ඛවෙ, භාවෙථ. සමාහිතො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු යථාභූතං පජානාති. කිඤ්ච යථාභූතං පජානාති? ‘චක්ඛු අනිච්ච’න්ති යථාභූතං
|
99
“මහණෙනි, සමාධිය වඩව්. මහණෙනි, එකඟවූ සිත් ඇති භික්‍ෂුතෙම තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කුමක් තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනණීද? ඇස අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. රූපයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“කන අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ශබ්දයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“නාසය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ගන්ධයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“දිව අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. රසයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“කය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ස්පර්ශයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“සිත අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ධර්මයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“මහණෙනි, සමාධිය වඩව්. මහණෙනි, එකඟවූ සිත් ඇති භික්‍ෂුතෙම තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනීයයි, වදාළ සේක
|
| 7. පටිසල්ලානසුත්තං | 7. පටිසල්‌ලාන සූත්‍රය |
|
100
‘‘පටිසල්ලානෙ
(පටිසල්ලානං (සී. පී. ක.), පටිසල්ලීනා (ස්‍යා. කං.)), භික්ඛවෙ, යොගමාපජ්ජථ. පටිසල්ලීනො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු යථාභූතං පජානාති. කිඤ්ච යථාභූතං පජානාති? ‘චක්ඛු අනිච්ච’න්ති යථාභූතං පජානාති; ‘රූපා අනිච්චා’ති
|
100
“මහණෙනි, කාය විවේකයෙහි යෙදී වාසය කරව්. මහණෙනි,කාය විවේකයෙන් යුක්තවූ භික්‍ෂුතෙම තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කුමක් නම් තත්වූ පරිද්දෙන් දනියිද,
“ඇස අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. රූපයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“කන අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ශබ්දයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“නාසය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ගන්ධයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“දිව අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. රසයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“කය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ස්පර්ශයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“සිත අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. ධර්මයන් අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“මහණෙනි,කාය විවේකයෙහි යෙදී වාසය කරව්. මහණෙනි,කාය විවේකයෙන් යුත් භික්‍ෂුතෙම තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනීයයි, වදාළේය.
|
| 8. පඨමනතුම්හාකංසුත්තං | 8. න තුම්‌හාක සූත්‍රය |
|
101
‘‘යං
ජිව්හා න තුම්හාකං. තං පජහථ. සා වො පහීනා හිතාය සුඛාය භවිස්සති. රසා න තුම්හාකං. තෙ පජහථ. තෙ වො පහීනා හිතාය සුඛාය භවිස්සන්ති. ජිව්හාවිඤ්ඤාණං න තුම්හාකං. තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති. ජිව්හාසම්ඵස්සො න තුම්හාකං. තං පජහථ. සො වො පහීනා හිතාය සුඛාය භවිස්සති. යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං
මනො න තුම්හාකං. තං පජහථ. සො වො පහීනො හිතාය සුඛාය භවිස්සති. ධම්මා න තුම්හාකං. තෙ පජහථ. තෙ වො පහීනා හිතාය සුඛාය භවිස්සන්ති. මනොවිඤ්ඤාණං න තුම්හාකං. තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති. මනොසම්ඵස්සො න තුම්හාකං. තං පජහථ. සො වො පහීනො හිතාය සුඛාය භවිස්සති. යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, යං ඉමස්මිං ජෙතවනෙ තිණකට්ඨසාඛාපලාසං තං ජනො හරෙය්‍ය වා ඩහෙය්‍ය වා යථාපච්චයං වා කරෙය්‍ය, අපි නු තුම්හාකං එවමස්ස - ‘අම්හෙ ජනො හරති වා ඩහති වා යථාපච්චයං වා කරොතී’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘තං කිස්ස හෙතු’’?
‘‘න හි නො එතං, භන්තෙ, අත්තා වා අත්තනියං වා’’ති.
‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛු න තුම්හාකං. තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති. රූපා න තුම්හාකං... චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සො...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි න තුම්හාකං. තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සතී’’ති. අට්ඨමං.
|
101
“මහණෙනි, යමක් තොපගේ නොවේද, එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මහණෙනි, කුමක් නම් තොපගේ නොවේද? මහණෙනි, ඇස තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රූපයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කන තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ශබ්දයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. සෝත විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“නාසය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ගන්‍ධයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“දිව තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රසයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ස්පර්‍ශයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. කාය විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“සිත තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ධර්මයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. මනෝ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්සේ මේ ජේතවනයෙහි තෘණය, කාෂ්ඨය, අතුය, කොලය, යන යමක් වේද, එය ජනතෙමේ ගෙනයන්නේ හෝ වේද, දවන්නේ හෝ වේද, කැමති පරිද්දකින් කරන්නේ හෝ වේද, (එවිට) තොපට මෙබඳු සිතක් වන්නේද? අප ජනතෙමේ ගෙනයයි කියා හෝ, දවයි කියා හෝ, කැමති පරිද්දකින් කෙරේය, කියායි” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි,
“ඊට හේතු කවරේද?” - “ස්වාමිනි, මෙය තමා හෝ තමා පිළිබඳ වූවක් හෝ නොවේමැයි,
“මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම ඇස තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රූපයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කන තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ශබ්දයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. සෝත විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“නාසය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ගන්‍ධයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“දිව තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රසයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ස්පර්‍ශයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. කාය විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“සිත තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ධර්මයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. මනෝ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
|
| 9. දුතියනතුම්හාකංසුත්තං | 9. දුතිය නතුම්‌හාක සූත්‍රය |
|
102
‘‘යං
|
102
“මහණෙනි, යමක් තොපගේ නොවේද, එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මහණෙනි, කුමක් නම් තොපගේ නොවේද, මහණෙනි, ඇස තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රූපයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කන තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ශබ්දයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. සෝත විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“නාසය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ගන්‍ධයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“දිව තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. රසයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“කය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ස්පර්‍ශයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. කාය විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කරන ලද්දාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“සිත තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. ධර්මයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරු කළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය. මනෝ විඤ්ඤාණය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය තොපගේ නොවේ. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
“මහණෙනි, යමක් වනාහි තොපගේ නොවන්නේද, එය දුරු කරව්. දුරු කළාවූ එය තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
|
| 10. උදකසුත්තං | 10. උද්දක සූත්‍රය |
|
103
‘‘උදකො
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, වෙදගූ හොති? යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච අස්සාදඤ්ච ආදීනවඤ්ච නිස්සරණඤ්ච යථාභූතං පජානාති; එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වෙදගූ හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බජී හොති? යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච අස්සාදඤ්ච ආදීනවඤ්ච නිස්සරණඤ්ච යථාභූතං විදිත්වා අනුපාදාවිමුත්තො හොති; එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බජී හොති.
‘‘කථඤ්ච
‘‘උදකො සුදං, භික්ඛවෙ, රාමපුත්තො එවං වාචං භාසති - ‘ඉදං ජාතු වෙදගූ, ඉදං ජාතු සබ්බජී, ඉදං ජාතු අපලිඛතං ගණ්ඩමූලං පලිඛණි’න්ති. තං ඛො පනෙතං, භික්ඛවෙ, උදකො රාමපුත්තො අවෙදගූයෙව සමානො ‘වෙදගූස්මී’ති භාසති, අසබ්බජීයෙව සමානො ‘සබ්බජීස්මී’ති භාසති; අපලිඛතංයෙව ගණ්ඩමූලං ‘පලිඛතං මෙ ගණ්ඩමූල’න්ති භාසති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සම්මා වදමානො වදෙය්‍ය - ‘ඉදං ජාතු වෙදගූ, ඉදං ජාතු සබ්බජී, ඉදං ජාතු අපලිඛතං ගණ්ඩමූලං පලිඛණි’’’න්ති. දසමං.
|
103
“මහණෙනි, උද්දක නම් රාමපුත්‍රතෙම මෙබඳු වචනයක් කියයි.
‘ මම ඒකාන්තයෙන් වේදගූ (- මම ඒකාන්තයෙන් සියළු වෘත්තය දැන මැඩ පවත්වා සිටියේ) වෙමි. මම ඒකාන්තයෙන් සියල්ල ජයගත්තේ වෙමි. ඒකාන්තයෙන් සාරා නොදමන ලද ගණ්ඩමූලය (- දුක් මුල) සාරා දැමුවෙමි’ යනුයි.
“මහණෙනි, උද්දක රාමපුත්‍රතෙම වෙදගූ නොවූයේම (වේදයෙහි පරතෙරට නොගියේම) ‘වෙදගූ වෙමි’යි කියයි. සියල්ල ජය නොගත්තේම ‘සියල්ල දිනුවෙමි’යි කියයි. සාරා නොදමන ලද දුක්මුල සාරා දැමුවෙමියි කියයි.
“මහණෙනි, මෙය වනාහි භික්‍ෂුතෙම මනාව කියන්නේ නම් මෙසේ කියන්නේය. ‘ඒකාන්තයෙන් මම වේදගූ වෙමි. ඒකාන්තයෙන් සියල්ල ජයගත්තේ වෙමි. ඒකාන්තයෙන් සාරා නොදමන ලද දුක්මුල සාරා දැමුවෙමි’ කියායි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්‍ෂුතෙම වේදගූ වේද? මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් හෙයකින් සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනවයද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනීද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුතෙම වේදගූ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්‍ෂුතෙම සියල්ල ජයගත්තේ වේද? මහණෙනි, යම් හෙයකින් භික්‍ෂුතෙම සවැදෑරුම්වූ ස්පර්‍ශායතනයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, ආශ්වාදයද, ආදීනව යද, නිස්සරණයද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැන උපාදාන රහිතව කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනේ වේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුතෙම සියල්ල ජයගත්තේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්‍ෂූහුගේ නොසාරා දමන ලද දුක්මුල සාරා දමන ලද්දේවේද, මහණෙනි, ගණ්ඩය යනු මාතා පිතෘ සම්භවයෙන් හටගත්තාවූ බතින් හා කොමුපිඬුවෙන් වැඩුනාවූ අනිත්‍යය, උච්ඡාදනය (ඇඟ ඉලීම) මැඬීම, බිඳීම, නැසීම, ස්වභාව කොට ඇත්තාවූ, මේ සතරමහා භූතයන්ගෙන් හටගත්තාවූ ශරීරයට නමකි.
“මහණෙනි, ගණ්ඩමූලය යනු තෘෂ්ණාවට නමකි. මහණෙනි, යම් හෙයකින් භික්‍ෂූහුගේ තෘෂ්ණාව පහකරන ලද්දීද, මුල් සිඳින ලද්දීද, උදුරා දැමූ තල් ගසක්මෙන් කරන ලද්දීද, විනාශ කරන ලද්දීද, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාවයට පමුණුවන ලද්දීද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂූහුගේ නොසාරා දමන ලද ගණ්ඩමූලය සාරාදමන ලද්දේ වෙයි.
“මහණෙනි, උද්දක නම් රාමපුත්‍රතෙම මෙබඳු කීමක් කියයි.
‘මම ඒකාන්තයෙන් වේදගූ වෙමි, ඒකාන්තයෙන් සියල්ල දිනුවේ වෙමි, ඒකාන්තයෙන් නොසාරා දමන ලද ගණ්ඩමූලය සාරා දැමුවෙමි’ යනුයි.
“මහණෙනි, උද්දක රාමපුත්‍රතෙම වේදයෙහි කෙළවරට නොගියේම, ‘වේදයෙහි කෙළවරට ගියේ වෙමි’යි කියයි. සියල්ල ජය නොගත්තේම, ‘සියල්ල ජයගත්තේ වෙමි’යි කියයි. නොසාරා දමන ලද ගණ්ඩමූලයම, ‘සාරා දැමුවෙමි’යි කියයි. මහණෙනි, මෙහි වනාහි භික්‍ෂුතෙකම මනාකොට කියනු ලබන්නේ එය මෙසේ කියන්නේය.
‘මම ඒකාන්තයෙන් වේදයෙහි පරතෙරට ගියේ වෙමි, මම ඒකාන්තයෙන් සියල්ල ජය ගත්තේ වෙමි, ඒකාන්තයෙන් නොසාරා දමන ලද ගණ්ඩමූලය සාරා දැමුවෙමි’ කියායි.,
|
| 11. යොගක්ඛෙමිවග්ගො | 11. යොගක්ඛෙමි වර්‍ගය |
| 1. යොගක්ඛෙමිසුත්තං | 1. යොගක්ඛෙමි සූත්‍රය |
|
104
සාවත්ථිනිදානං
|
104
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. ‘ස්වාමිනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, සතර යෝගයන්ගෙන් පැමිණෙන භය දුරුවීමට කරුණුවූ ධර්‍මකාරණය තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සතර යෝගයන්ගෙන් පැමිණෙන භය දුරුවීමට කරුණුවූ ධර්‍මකාරණය කවරේද?
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඒ රූපයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඒ ශබ්දයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඒ ගන්‍ධයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඒ රසයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඒ ස්පර්‍ශයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නාවූ ඇලුම් කරන්නාවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඒ ධර්මයෝ තථාගතයන් වහන්සේට ප්‍රහීණවූවාහු, සිඳිනලද මුල් ඇත්තාවූ, මස්තකය සිඳින ලද තල් ගසක් මෙන් කරන ලද්දාහු, විනාශ කරන ලද්දාහු, මත්තෙහි නූපදනා ස්වභාව ඇත්තාහු වෙත්. ඔවුන්ගේ පහකිරීම පිණිස යෙදීම වදාළේය. එහෙයින් තථාගතතෙම ‘යොගක්ඛෙමී’ යයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මේ වනාහි සතර යෝගයන්ගෙන් පැමිණෙන භය දුරුකිරීම පිණිස පවත්නාවූ ධර්‍මකාරණය වේයයි වදාළ සේක.
|
| 2. උපාදායසුත්තං | 2. උපාදාය සූත්‍රය |
|
105
‘‘කිස්මිං නු ඛො, භික්ඛවෙ, සති කිං උපාදාය උප්පජ්ජති අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛ’’න්ති?
‘‘භගවංමූලකා නො, භන්තෙ, ධම්මා...පෙ.....
‘‘චක්ඛුස්මිං ඛො, භික්ඛවෙ, සති චක්ඛුං උපාදාය උප්පජ්ජති අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛං...පෙ.... මනස්මිං සති මනං උපාදාය උප්පජ්ජති අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛං. තං
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, අපි නු තං අනුපාදාය උප්පජ්ජෙය්‍ය අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛ’’න්ති?
‘‘නො හෙතං භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හා
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘මනො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, අපි නු තං අනුපාදාය උප්පජ්ජෙය්‍ය අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛ’’න්ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. දුතියං.
|
105
“මහණෙනි, කුමක් ඇති කල්හි වනාහි කුමක් නිසා තමාතුළ සැප දුක් දෙක උපදීද?” - “ස්වාමීනි, අපගේ ධර්මයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මුල්කොට ඇත්තාහු වෙත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අප ධර්මයන්ට පමුණුවන සේක. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිළිසරණකොට ඇත්තේය. මේ අදහස භාග්‍යවතුන් වහන්සේටම වැටහෙන සේක්නම් ඉතා හොඳය. භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන් අසා (එහි) අර්ථය දැනගන්නාහුයයි (කීහ.) මහණෙනි, එසේ වී නම් අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි’යි වදාළ සේක. ‘එසේය ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, ඇස ඇති කල්හි, ඇස නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි. කන ඇති කල්හි, කන නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි. නාසය ඇති කල්හි, නාසය නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි. දිව ඇති කල්හි, දිව නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි. කය ඇති කල්හි, කය නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි. සිත ඇති කල්හි, සිත නිසා තමා තුළ සුවදුක් දෙක උපදියි.
“මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟින්නෙහිද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍ය වේ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමිනි, එය නොවේමැයි.,
“දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍ය වේ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍ය වේ.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුකය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය., “යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘ මමය මාගේයයි, නොගෙන තමාතුළ සුවදුක් දෙක උපදින්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි, නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි, සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි, කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කළයුත්ත කරනලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළ යුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 3. දුක්ඛසමුදයසුත්තං | 3. දුක්‌ඛසමුදය සූත්‍රය |
|
106
‘‘දුක්ඛස්ස
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, දුක්ඛස්ස අත්ථඞ්ගමො? චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා. තස්සායෙව තණ්හාය අසෙසවිරාගනිරොධා උපාදානනිරොධො; උපාදානනිරොධා භවනිරොධො; භවනිරොධා ජාතිනිරොධො; ජාතිනිරොධා ජරාමරණං සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසා නිරුජ්ඣන්ති. එවමෙතස්ස කෙවලස්ස දුක්ඛක්ඛන්ධස්ස නිරොධො හොති. අයං දුක්ඛස්ස අත්ථඞ්ගමො...පෙ.... ජිව්හඤ්ච පටිච්ච රසෙ ච උප්පජ්ජති ජිව්හාවිඤ්ඤාණං...පෙ.... මනඤ්ච
|
106
“මහණෙනි, දුක්ඛයාගේ හටගැනීමද, විනාශයද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, දුක්ඛයාගේ හටගැනීම කවරේද යත්, ඇසද රූපයද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තිදෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව උපදියි. වේදනාව නිසා තණ්හාව උපදියි. මේ දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ.
කනද ශබ්දයද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තිදෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව උපදියි. වේදනාව නිසා තණ්හාව උපදියි. මේ දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ.
නාසයද ගන්‍ධයද නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තිදෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව උපදියි. වේදනාව නිසා තණ්හාව උපදියි. මේ දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ. දිවද රසයද නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තිදෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව උපදියි. වේදනාව නිසා තණ්හාව උපදියි. මේ දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ.
කයද ස්පර්‍ශයද නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තිදෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව උපදියි. වේදනාව නිසා තණ්හාව උපදියි. මේ දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ.
සිතනිසාද ධර්මයන් නිසාද මනෝ විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. මහණෙනි, මේ වනාහි දුක්ඛයාගේ හටගැනීම වේ.
“මහණෙනි, දුක්ඛයාගේ විනාශය කවරේද යත්, ඇසද රූපද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිට්ඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මේ දුක්ඛයාගේ විනාශය වේ.
කනද ශබ්දයද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිට්ඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මේ දුක්ඛයාගේ විනාශය වේ.
නාසයද ගන්‍ධයද නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිට්ඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මේ දුක්ඛයාගේ විනාශය වේ.
දිවද රසයද නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිටඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මේ දුක්ඛයාගේ විනාශය වේ.
කයද ස්පර්‍ශයද නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදියි. (ඒ) තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිටඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දොමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මේ දුක්ඛයාගේ විනාශය වේ.
සිතද ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීම හේතුකොටගෙන උපාදානයන්ගේ (තණ්හා දිටඨ මානයන්ගේ තදින් අල්වා ගැනීම) නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් කර්‍මභවයාගේ නිරෝධය වේ. කර්ම භවයාගේ නිරෝධය වීමෙන් ජාති නිරෝධය වේ. (උත්පත්තිය නිරුද්ධවේ.) ජාති නිරෝධයෙන් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස යන මොහු නිරුද්ධවෙත් මෙසේ මේ සියළු දුක්ඛ සමූහයාගේ වැලැක්ම වේ. මහණෙනි, මේ වනාහි දුක නැසීම වේයයි, (වදාළේය.)
|
| 4. ලොකසමුදයසුත්තං | 4. ලෝකසමුදය සූත්‍රය |
|
107
‘‘ලොකස්ස, භික්ඛවෙ, සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමො ච, භික්ඛවෙ, ලොකස්ස සමුදයො? චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා; තණ්හාපච්චයා උපාදානං; උපාදානපච්චයා භවො; භවපච්චයා ජාති; ජාතිපච්චයා ජරාමරණං සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසා සම්භවන්ති. අයං ඛො, භික්ඛවෙ, ලොකස්ස සමුදයො
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, ලොකස්ස අත්ථඞ්ගමො? චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා. තස්සායෙව තණ්හාය අසෙසවිරාගනිරොධා උපාදානනිරොධො; උපාදානනිරොධා භවනිරොධො
|
107
“මහණෙනි, ලෝකයාගේ හටගැනීමද විනාශයද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. ‘මහණෙනි, ලෝකයාගේ හටගැනීම කවරේද යත්? ඇසද රූපයද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“කනද ශබ්දයද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“නාසයද ගන්‍ධයද නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“දිවද රසද නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“කයද ස්පර්‍ශයද නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“සිතද ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. තණ්හාව නිසා උපාදානය (තදින් අල්වා ගැනීම) වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ හටගැනීම වේ.
“මහණෙනි, ලෝකයාගේ විනාශය කෙසේදයත්? ඇසද රූපයන්ද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ.
“කනද ශබ්දයද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ.
“නාසයද ගන්‍ධයද නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ.
“දිවද රසද නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ.
“කයද ස්පර්‍ශයද නිසා කාය විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ.
“සිතද ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය හටගනී. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ඵස්සය වේ. ඵස්සය නිසා වේදනාව වේ. වේදනාව නිසා තණ්හාව වේ. ඒ තණ්හාව ඉතිරි නොකොට මාර්ගයෙන් නිරුද්ධ කිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරුද්ධ කිරීම වේ. මහණෙනි, මේ වනාහි ලෝකයාගේ විනාශය වේයයි (වදාළ සේක.)
|
| 5. සෙය්‍යොහමස්මිසුත්තං | 5. සෙය්‍ය සූත්‍රය |
|
108
‘‘කිස්මිං
‘‘භගවංමූලකා නො, භන්තෙ, ධම්මා.
‘‘චක්ඛුස්මිං ඛො, භික්ඛවෙ, සති චක්ඛුං උපාදාය චක්ඛුං අභිනිවිස්ස සෙය්‍යොහමස්මීති වා හොති, සදිසොහමස්මීති වා හොති, හීනොහමස්මීති වා හොති...පෙ.... ජිව්හාය සති...පෙ.... මනස්මිං සති මනං උපාදාය මනං අභිනිවිස්ස සෙය්‍යොහමස්මීති වා හොති, සදිසොහමස්මීති වා හොති, හීනොහමස්මීති වා හොති. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, අපි නු තං අනුපාදාය සෙය්‍යොහමස්මීති වා අස්ස, සදිසොහමස්මීති වා අස්ස, හීනොහමස්මීති
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.... ජිව්හා... කායො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘මනො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, අපි නු තං අනුපාදාය සෙය්‍යොහමස්මීති වා අස්ස, සදිසොහමස්මීති වා අස්ස, හීනොහමස්මීති වා අස්සා’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. පඤ්චමං.
|
108
“මහණෙනි, කුමක් ඇති කල්හි කුමක් නිසා කුමක් ඇතුලත්කොටගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වේද, මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වේද, මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අපගේ ධර්මයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මුල්කොට ඇත්තෝය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පමුණුවන්නාකොට ඇත්තාහුය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිළිසරණ කොට ඇත්තාහුය. ස්වාමීනි, මේ කීමේ අදහස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් කියාදෙතොත් හොඳය.,
“මහණෙනි, ඇස ඇති කල්හි ඇස නිසා ඇස ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, කන ඇති කල්හි කන නිසා කන ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, නාසය ඇති කල්හි නාසය නිසා නාසය ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, දිව ඇති කල්හි දිව නිසා දිව ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, කය ඇති කල්හි කය නිසා කය ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, සිත ඇති කල්හි සිත නිසා සිත ඇතුලත්කොට ගෙන මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම සදෘශයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි. මම හීනයෙක් වෙමියි කියා හෝ වෙයි.
“මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද, ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය., “යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.,
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද එය දුක් හෝ සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.,
“යමක් අනිත්‍යද, දුකද, පෙරළෙන ස්වභාවයෙන් යුක්තද එය (තණ්හාදී වශයෙන්) නොගෙන ‘මම ශ්‍රේෂ්ඨයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම සදෘශයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද, ‘මම හීනයෙක් වෙමියි’ කියා හෝ වන්නේද?” - “ස්වාමීනි, එය නොවන්නේමැයි.,
“මහණ මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරීමෙන් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන නුවණ ඇතිවෙයි. ඉපදීම ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචරියාවෙහි හැසිරෙන ලදී. කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 6. සංයොජනියසුත්තං | 6. සංයෝජන සූත්‍රය |
|
109
‘‘සංයොජනියෙ
|
109
“මහණෙනි, සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයන්ද, සංයෝජනයද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මයෝ කවරහුද, සංයෝජනය කවරේද?
“මහණෙනි, ඇස සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. කන සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. නාසය සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. දිව සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. කය සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. සිත සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ. මහණෙනි, මොහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයිද මෙය සංයෝජනයයිද කියනු ලැබෙත්යයි, (වදාළේය.)
|
| 7. උපාදානියසුත්තං | 7. උපාදාන සූත්‍රය |
|
110
‘‘උපාදානියෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි උපාදානඤ්ච. තං සුණාථ. කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, උපාදානියා ධම්මා, කතමඤ්ච උපාදානං
|
110
“මහණෙනි, උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයන්ද උපාදානයද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මයෝ කවරහුද, උපාදානය කවරේද?
“මහණෙනි, ඇස උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ. කන උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ. නැහැය උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ. දිව උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක් වේද, එය එහි උපාදානය වේ. කය උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ. සිත උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මය වේ. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ. මහණෙනි, මොව්හු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයිද මෙය උපාදානයයිද කියනු ලැබෙත්යයි, (වදාළ සේක.)
|
| 8. අජ්ඣත්තිකායතනපරිජානනසුත්තං | 8. පරිජානන සූත්‍රය |
|
111
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, අනභිජානං අපරිජානං අවිරාජයං අප්පජහං අභබ්බො දුක්ඛක්ඛයාය. සොතං... ඝානං... ජිව්හං... කායං... මනං අනභිජානං අපරිජානං අවිරාජයං අප්පජහං අභබ්බො දුක්ඛක්ඛයාය. චක්ඛුඤ්ච ඛො, භික්ඛවෙ, අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො දුක්ඛක්ඛයාය...පෙ.... ජිව්හං... කායං... මනං අභිජානං පරිජානං විරාජයං පජහං භබ්බො දුක්ඛක්ඛයායා’’ති. අට්ඨමං.
|
111
“මහණෙනි, ඇස විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුනුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ. කන විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ. නාසය විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ. දිව විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ. කය විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ. සිත විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් පහ නොකරන්නේ දුක් නැතිකිරීම පිණිස සුදුසු නොවේ.
“මහණෙනි, ඇසද, විශේෂයෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. කන විශේෂයෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. නාසය විශේෂ යෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. දිව විශේෂයෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. කය විශේෂයෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේ. සිත විශේෂයෙන් දන්නේ පිරිසිඳ දන්නේ විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 9. බාහිරායතනපරිජානනසුත්තං | 9. දුතිය පරිජානන සූත්‍රය |
|
112
‘‘රූපෙ
|
112
“මහණෙනි, රූපයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ. ශබ්දයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ. ගන්ධයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ. රසයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ. ස්පර්ශයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ. ධර්මයන් වනාහි විශේෂයෙන් නොදන්නේ, පිරිසිඳ නොදන්නේ, විරාගයට නොපමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු නොකරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ නොවේ.
“මහණෙනි, රූපයන්ද වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේ. ශබ්දයන් වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේ. ගන්ධයන් වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේ. රසයන් වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේ. ස්පර්ශයන් වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේ. ධර්මයන් වනාහි විශේෂයෙන් දන්නේ, පිරිසිඳ දන්නේ, විරාගයට පමුණුවන්නේ, මාර්‍ගඥානයෙන් දුරු කරන්නේ දුක් නැසීමට සුදුසු වූයේ වේයයි, (වදාළසේක.)
|
| 10. උපස්සුතිසුත්තං | 10. උපස්සුති සූත්‍රය |
|
113
එකං සමයං භගවා නාතිකෙ
(ඤාතිකෙ (සී. ස්‍යා. කං.)) විහරති ගිඤ්ජකාවසථෙ. අථ ඛො භගවා රහොගතො පටිසල්ලීනො ඉමං ධම්මපරියායං අභාසි - ‘‘චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා; තණ්හාපච්චයා
‘‘චක්ඛුඤ්ච පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා. තස්සායෙව තණ්හාය අසෙසවිරාගනිරොධා උපාදානනිරොධො; උපාදානනිරොධා භවනිරොධො; භවනිරොධා ජාතිනිරොධො; ජාතිනිරොධා ජරාමරණං සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසා නිරුජ්ඣන්ති. එවමෙතස්ස කෙවලස්ස දුක්ඛක්ඛන්ධස්ස නිරොධො හොති...පෙ.... ජිව්හඤ්ච පටිච්ච රසෙ ච උප්පජ්ජති...පෙ.... මනඤ්ච පටිච්ච ධම්මෙ ච උප්පජ්ජති මනොවිඤ්ඤාණං. තිණ්ණං සඞ්ගති ඵස්සො. ඵස්සපච්චයා වෙදනා; වෙදනාපච්චයා තණ්හා. තස්සායෙව තණ්හාය අසෙසවිරාගනිරොධා උපාදානනිරොධො
තෙන
|
113
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නෑයන් විසින් කරනලද ‘ගිඤඡකාවසථයෙහි’ (උළු සෙවිලි ඇති ආවාසයක) වාසය කරන සේක. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රහසිගතව විවේකව වැඩවසමින් මේ ධර්ම පර්‍ය්‍යාය වදාළසේක.
“ඇසද රූපයද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“කනද, ශබ්දයද නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“නාසයද, ගන්‍ධයද නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“දිවද, රසයද නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“කයද, ස්පර්‍ශයද, නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“සිතද, ධර්‍මයන්ද නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණාව හේතුකොටගෙන උපාදානය වේ. උපාදානය නිසා භවය වේ. භවය නිසා ජාතිය වේ. ජාතිය නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස්, උපායාස යන මොහු හටගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ හටගැනීම වේ.
“ඇසද, රූපයන්ද නිසා නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේ.
“කනද, ශබ්දයද නිසා නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේ.
“නාසයද, ගන්‍ධයද නිසා නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේ.
“දිවද, රසයද නිසා නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේ.
“කයද, ස්පර්‍ශයද නිසා නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේ.
“සිතද, ධර්‍මයන්ද නිසා නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය උපදියි. ඒ තුන්දෙනාගේ එක්වීම නිසා ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශය හේතුකොටගෙන වේදනාව වේ. වේදනාව හේතුකොටගෙන තෘෂ්ණාව වේ. ඒ තෘෂ්ණාව ඉතිරිනොකොට මාර්ගයෙන් පහකිරීමෙන් උපාදාන නිරෝධය වේ. උපාදාන නිරෝධය නිසා භවය නිරෝධ වේ. භවය නිරෝධවීම නිසා ජාතිය නිරෝධවේ. ජාතිය නිරෝධවීම නිසා ජරා, මරණ, සෝක, පරිදේව, දුක් දොම්නස් උපායාස යන මොහු හටනොගනිත්. මෙසේ මේ සියළු දුක් සමූහයාගේ නිරෝධය වේයයි (වදාළේය.)
එකල්හි වනාහි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි අසාගෙන සිටියේ වෙයි. සමීපයෙහි අසාසිටි ඒ භික්‍ෂුව භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දුටුසේක. දැක ඒ භික්‍ෂුවට මෙය වදාළේය. “මහණ නුඹ මේ ධර්‍මපර්‍ය්‍යාය ඇසුවෙහිද?, කියායි. “එසේය ස්වාමිනියි, හේ පිළිතුරු දිනි. මහණ නුඹ මේ ධර්ම පර්‍ය්‍යාය උගනුව. මහණ නුඹ මේ ධර්ම පර්‍ය්‍යාය පුරුදුකරව. මහණ නුඹ මේ ධර්ම පර්‍ය්‍යාය දරව. මහණ මේ ධර්ම පර්‍ය්‍යාය තෙම ආදි බ්‍රහ්මචරියක (බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරීමට මුල්) වූයේ, වැඩ පිණිස පවතින්නේ වේයයි, වදාළ සේක.
|
| 12. ලොකකාමගුණවග්ගො | 12. ලෝකකාමගුණ වර්‍ගය |
| 1. පඨමමාරපාසසුත්තං | 1. මාරපාස සූත්‍රය |
|
114
‘‘සන්ති
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආවාසගතො මාරස්ස, මාරස්ස වසං ගතො, පටිමුක්කස්ස මාරපාසො. බද්ධො සො මාරබන්ධනෙන...පෙ.....
‘‘සන්ති
‘‘සන්ති ච ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නාවාසගතො
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නාවාසගතො මාරස්ස, න මාරස්ස වසං ගතො, උම්මුක්කස්ස මාරපාසො. මුත්තො සො මාරබන්ධනෙන න යථාකාමකරණීයො පාපිමතො’’ති. පඨමං.
|
114
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එයට සතුටුවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට පැමිණියේ, මළපුඬුව ගෙලෙහි දමන ලද්දේ වන්නේය. මාරයාගේ බැම්මෙන් බඳනා ලද්දාවූ හෙතෙම මාරයා කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වන්නේය.
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝද වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේය.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේය.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේය.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේය.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේය.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ වෙත්. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොපැමිණියේ, මළපුඬුව මුදන ලද්දේ වන්නේය. මරුවාගේ බැම්මෙන් මිදුනාවූ හෙතෙම මරුවාට කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවන්නේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 2. දුතියමාරපාසසුත්තං | 2. දුතිය මාරපාස සූත්‍රය |
|
115
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බද්ධො චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු, ආවාසගතො මාරස්ස, මාරස්ස වසං ගතො, පටිමුක්කස්ස මාරපාසො. බද්ධො සො මාරබන්ධනෙන යථාකාමකරණීයො පාපිමතො...පෙ.....
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති, භික්ඛවෙ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති
‘‘සන්ති ච ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති - අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ
‘‘සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති, භික්ඛවෙ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ
|
115
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ වෙත්. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමතිවෙයිද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි බැඳුනේ, මරුවා වසන තැනට පැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට ගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්‍ධයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්‍ශයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනවඩන්නාවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප ගෙනදෙන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එයට කැමති නොවෙයිද, එය ප්‍රියයයි නොකියයිද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්‍මයන්ගෙන් මිදුනේ, මරුවා වසන තැනට නොපැමිණියේ, මරුවාගේ වසඟයට නොගියේ, මරුවා විසින් කැමැති දෙයක් කළයුත්තෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේයයි (වදාළ සේක.)
|
| 3. ලොකන්තගමනසුත්තං | 3. ලෝකන්‌තගමන සූත්‍රය |
|
116
‘‘නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං
(දිට්ඨෙය්‍යං (ස්‍යා. කං. ක.)), පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමී’’ති. ඉදං වත්වා භගවා උට්ඨායාසනා විහාරං පාවිසි. අථ ඛො තෙසං භික්ඛූනං අචිරපක්කන්තස්ස භගවතො එතදහොසි - ‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං, පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමී’ති. කො නු ඛො ඉමස්ස භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං විභජෙය්‍යා’’ති?
අථ
අථ ඛො තෙ භික්ඛූ යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා ආනන්දෙන සද්ධිං සම්මොදිංසු. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදිංසු. එකමන්තං නිසින්නා ඛො තෙ භික්ඛූ ආයස්මන්තං ආනන්දං
‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො ආනන්ද, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං, පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමී’ති. තෙසං නො, ආවුසො, අම්හාකං අචිරපක්කන්තස්ස භගවතො එතදහොසි - ‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං, පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමීති. කො නු ඛො ඉමස්ස භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං විභජෙය්‍යා’ති
‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, පුරිසො සාරත්ථිකො සාරගවෙසී සාරපරියෙසනං චරමානො මහතො රුක්ඛස්ස තිට්ඨතො සාරවතො අතික්කම්මෙව, මූලං අතික්කම්මෙව, ඛන්ධං සාඛාපලාසෙ සාරං පරියෙසිතබ්බං මඤ්ඤෙය්‍ය; එවං සම්පදමිදං ආයස්මන්තානං සත්ථරි සම්මුඛීභූතෙ තං භගවන්තං අතිසිත්වා
‘‘අද්ධාවුසො ආනන්ද, භගවා ජානං ජානාති, පස්සං පස්සති - චක්ඛුභූතො, ඤාණභූතො, ධම්මභූතො, බ්‍රහ්මභූතො, වත්තා, පවත්තා, අත්ථස්ස නින්නෙතා, අමතස්ස දාතා, ධම්මස්සාමී, තථාගතො. සො චෙව පනෙතස්ස කාලො අහොසි යං භගවන්තංයෙව එතමත්ථං පටිපුච්ඡෙය්‍යාම
‘‘තෙනහාවුසො, සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ ආයස්මතො ආනන්දස්ස පච්චස්සොසුං. ආයස්මා ආනන්දො එතදවොච -
‘‘යං ඛො වො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං, පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමී’ති, ඉමස්ස ඛ්වාහං, ආවුසො, භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාමි. යෙන ඛො, ආවුසො, ලොකස්මිං ලොකසඤ්ඤී හොති ලොකමානී - අයං වුච්චති අරියස්ස විනයෙ ලොකො. කෙන චාවුසො, ලොකස්මිං ලොකසඤ්ඤී හොති ලොකමානී? චක්ඛුනා ඛො, ආවුසො, ලොකස්මිං ලොකසඤ්ඤී හොති ලොකමානී. සොතෙන ඛො, ආවුසො... ඝානෙන ඛො, ආවුසො... ජිව්හාය ඛො, ආවුසො, ලොකස්මිං ලොකසඤ්ඤී හොති ලොකමානී
‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ ආයස්මතො ආනන්දස්ස පටිස්සුත්වා උට්ඨායාසනා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදිංසු. එකමන්තං නිසින්නා ඛො තෙ භික්ඛූ භගවන්තං එතදවොචුං -
‘‘යං ඛො නො, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘නාහං, භික්ඛවෙ, ගමනෙන ලොකස්ස අන්තං ඤාතෙය්‍යං, දට්ඨෙය්‍යං, පත්තෙය්‍යන්ති වදාමි. න ච පනාහං, භික්ඛවෙ, අප්පත්වා ලොකස්ස අන්තං දුක්ඛස්ස අන්තකිරියං වදාමී’ති. තෙසං නො, භන්තෙ, අම්හාකං අචිරපක්කන්තස්ස භගවතො එතදහොසි - ‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා
‘‘පණ්ඩිතො
|
116
“මහණෙනි, මම ගමනින් චක්‍රවාට ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නො කියමි. මහණෙනි, මම වනාහි සංස්කාර ලෝකයාගේද කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවරකිරීම නොකියමියි, (වදාළේය.) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාරා හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක.
ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂූන්ට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩි නොබෝ කල්හි මෙබඳු අදහසක් විය. ඇවැත්නි අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැකෙවින් මේ උදෙසීම උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක. ‘මහණෙනි, මම ගමනින් චක්‍රවාළ ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි සංස්කාර ලෝකයාගේද කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවරකිරීම නොකියමි’ යනුයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථය විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය විස්තර වශයෙන් කවරෙක් වනාහි විභාග කරන්නේද, කියායි. ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂූන්ට මෙබඳු අදහසක් විය.
‘ මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාකොට වර්‍ණනා කරන ලද්දේය. නුවණ ඇති සබ්‍රම්සරුන් විසින් ද, ගරු කරන ලද්දේය. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තර වශයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ. අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් මේ කරුණ අසන්නෙමු නම් ඉතා යෙහෙකැයි’ කියායි.
ඉක්බිති ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියාහුය. ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටු වූවාහුය. සතුටු විය යුතු සිහි කටයුතු කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නාහුය. එක් පසෙක හුන්නා වු ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේට මෙය සැළ කළාහුය. “ඇවැත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්ස, අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ උද්දේසය සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැඟිට විහාරයට වැඩිසේක.
‘මහණෙනි, මම ගමනින් චක්‍රවාළ ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි සංස්කාර ලෝකයාගේ කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවර කිරීම නොකියමි’ යනුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය විස්තර වශයෙන් කවරෙක් වනාහි විභාග කරන්නේද, කියායි. ඇවැත්නි, ඒ මේ අපට මෙබඳු අදහසක් විය.
‘ මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාව වර්‍ණනා කරන ලද්දේය. නුවණ ඇති සබ්‍රම්සරුන් විසින්ද ගරු කරන ලදී. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තර වශයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ. අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් මේ කරුණ අසන්නෙමු නම් යෙහෙක’ කියායි. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ එය විභාග කරන සේක්වායි, කීහ.
“ඇවැත්නි, යම්සේ හරයෙන් ප්‍රයෝජන ඇත්තාවූ, හරය සොයන්නාවූ පුරුෂයෙක් තෙම හර සොයමින් හැසිරෙන්නේ හරය පිහිටියා වූ හරය ඇත්තා වූ මහත් වෘක්‍ෂයක්හුගේ මුල ද, කඳද ඉක්මවා අතුරිකිලි වල හරය සෙවිය යුතුයයි හඟින්නේද, ආයුෂ්මත්හු ශාස්තෲන් වහන්සේ සම්මුඛ වූ කල්හි ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඉක්මවා අපගෙන් මේ කාරණය ඇසිය යුතුයයි හඟින්නාහුය. එයද ඒ හා සමානය.
“ඇවැත්නි, ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි දතයුත්තම දනියි, දැකියයුත්ත දකියි, ඇසක් වැනිවූ නුවණක්ම වූ ධර්මයක් ම වූ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ධර්මය කියන්නාවූ පවත්වන්නාවූ අර්ථය නිකුත්කොට දක්වන්නාවූ, අමෘතය දෙන්නාවූ, ධර්ම ස්වාමී වූ තථාගතයන් වහන්සේය. යම් හෙයකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන්ම මේ කාරණය අසන්නාහුද, යම්සේ තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරන්නේද, එසේ එය දරන්නහුද, මෙයට ඒ කාලයද වූයේයයි, කීය.
“ඇවැත්නි, ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඒකාන්තයෙන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දතයුත්ත දනියි. දැක්කයුත්ත දකියි. ඇසක් මෙන්වූ නුවණක්ම වූ ධර්මයක් ම වූ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ, ධර්මය දේශනා කරන්නාවූ ධර්මය පවත්වන්නාවූ අර්ථය නිකුත්කොට දක්වන්නාවූ, අමෘතය දෙන්නාවූ, ධර්ම ස්වාමී වූ තථාගතයන් වහන්සේය, යම් හෙයකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන්ම මේ කාරණය අසන්නෙමුද, යම්සේ අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරන්නේද, එසේ එය දරන්නෙමුද, මෙයට ඒ සුදුසු කාලයද වූයේය. එතකුදුවුවත්, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙම ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාව වර්‍ණනා කරන ලද්දේය, නුවණැති සබ්‍රම්වරුන් විසින් ද ගරු කරන ලද්දේය, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තරයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ බරකොට නොසිතා ලිහිල්කොට විස්තර කරනු මැනවැයි, කීහ.
“ඇවැත්නි, එසේ වී නම් අසව්, යහපත් කොට මෙනෙහි කරව්, කියන්නෙමි, - “ඇවැත්නි, එසේය, කියා ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ට පිළිතුරු දුන්හ. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ මෙය ප්‍රකාශ කෙළේය.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි, මම ගමනින් චක්‍රවාළ ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි සංස්කාර ලෝකයාගේ කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවර කිරීම නොකියමි’ යන යම් උද්දේසයක් සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක්ද, ඇවැත්නි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තරයෙන් දනිමි.
“ඇවැත්නි, යමක් නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයිද, ලෝකයයි සිතන්නේ වේද, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි ලෝකයයි කියනු ලැබේ. ඇවැත්නි, කුමක් නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයිද, ලෝකයයි සිතන්නේ වේද?
“ඇවැත්නි, ඇස නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. ඇවැත්නි, කන නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. ඇවැත්නි, නාසය නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. දිව නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. ඇවැත්නි, කය නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. ඇවැත්නි, සිත නිසා ලෝකයෙහි ලෝකයයි හඟින්නේ වෙයි. ලෝකයයි සිතන්නේ වෙයි. මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි ලෝකයයි කියනු ලැබේ.
‘ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ තොපට සැකෙවින් යම් උදෙසීමක් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට පිවිසි සේක්ද, ‘මහණෙනි, මම ගමනින් ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි ලෝකයාගේ කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවර කිරීම නොකියමි’ යි ඇවැත්නි, මම වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තරයෙන් දනිමි. ආයුෂ්මත්නි, කැමැති වන්නාහු නම් තෙපි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරාම එළඹ මේ කාරණය විචාරව්. යම්සේ තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරද්ද එසේ එය දරා ගනිව් යයි, කීය.
“ඇවැත්නි, එසේයයි, ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ට පිළිතුරු දී හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත් පසෙක හුන්හ. එකත් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කළාහුය.
“ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට යම් උද්දේසයක් වනාහි සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක්ද, ‘මහණෙනි, මම ගමනින් ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි ලෝකයාගේ කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවර කිරීම නොකියමි’ යනුයි. ස්වාමීනි, ඒ මේ අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩය නොබෝ කල්හි මෙබඳු අදහසක් විය.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට මේ උද්දේසය සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක. ‘මහණෙනි, මම ගමනින් ලෝකයාගේ කෙළවර දත හැකිය, දැක්ක හැකිය, පැමිණිය හැකියැයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි ලෝකයාගේ කෙළවරට නොපැමිණ දුක් කෙළවර කිරීම නොකියමි’ යනුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය විස්තරයෙන් කවරෙක් වනාහි විභාග කරන්නේද’ කියායි.
“ස්වාමීනි, ඒ මේ අපට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘ මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාකොට වර්‍ණනා කරන ලදී. නුවණැති සබ්‍රම්සරුන් විසින් ද ගරු කරන ලද්දේය. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තර වශයෙන් අර්ථ විස්තරයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ’ යනුයි.
‘ අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් මේ කරුණ අසන්නෙමු නම් යෙහෙක’ කියායි.
“ස්වාමීනි, ඉක්බිත්තෙන් අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට ගියෙමු. ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් මේ කරුණ ඇසුවෙමු. ස්වාමීනි, ඒ අපට මෙය ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් විසින් මේ ආකාරයන්ගෙන් මේ පදයන්ගෙන් ව්‍යඤ්ජනයන්ගෙන් අර්ථය විභාග කරන ලද්දේයයි, කීහ.
“මහණෙනි. ආනන්ද තෙමේ පණ්ඩිත වේ. මහණෙනි. ආනන්ද තෙමේ මහත් ප්‍රඥා ඇත්තේ වේ. මහණෙනි, තෙපි ඉදින් මාගෙන්ද මේ කරුණ අසන්නහු නම් ආනන්ද විසින් යම්සේ එය ප්‍රකාශ කරන ලද්දේද, මමද එසේම ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. ඒ දේශනාවේ අර්ථය එයම වේ. එසේම දරා ගනිව් යයි, (වදාළ සේක.)
|
| 4. කාමගුණසුත්තං | 4. කාමගුණ සූත්‍රය |
|
117
‘‘පුබ්බෙව මෙ, භික්ඛවෙ, සම්බොධා අනභිසම්බුද්ධස්ස බොධිසත්තස්සෙව
අථ ඛො තෙසං භික්ඛූනං අචිරපක්කන්තස්ස භගවතො එතදහොසි - ‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ
අථ ඛො තෙසං භික්ඛූනං එතදහොසි - ‘‘අයං ඛො ආයස්මා ආනන්දො සත්ථු චෙව සංවණ්ණිතො, සම්භාවිතො ච විඤ්ඤූනං සබ්‍රහ්මචාරීනං. පහොති චායස්මා ආනන්දො ඉමස්ස භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං විභජිතුං. යංනූන මයං යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමෙය්‍යාම; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං ආනන්දං එතමත්ථං පටිපුච්ඡෙය්‍යාමා’’ති.
අථ ඛො තෙ භික්ඛූ යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා ආනන්දෙන සද්ධිං සම්මොදිංසු
‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො ආනන්ද, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ යත්ථ චක්ඛු ච නිරුජ්ඣති, රූපසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ ජිව්හා ච නිරුජ්ඣති
‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, පුරිසො සාරත්ථිකො සාරගවෙසී සාරපරියෙසනං චරමානො මහතො රුක්ඛස්ස...පෙ.... විභජතායස්මා ආනන්දො අගරුං කරිත්වාති.
‘‘තෙනහාවුසො
‘‘යං ඛො වො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ යත්ථ චක්ඛු ච නිරුජ්ඣති, රූපසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ මනො ච නිරුජ්ඣති, ධම්මසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ’ති. ඉමස්ස ඛ්වාහං, ආවුසො, භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං ආජානාමි. සළායතනනිරොධං නො එතං, ආවුසො, භගවතා සන්ධාය භාසිතං - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ, යත්ථ චක්ඛු ච නිරුජ්ඣති, රූපසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ මනො ච නිරුජ්ඣති, ධම්මසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ’ති. අයං ඛො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ යත්ථ චක්ඛු ච නිරුජ්ඣති, රූපසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ මනො ච නිරුජ්ඣති, ධම්මසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ’ති. ඉමස්ස ඛ්වාහං, ආවුසො, භගවතා සංඛිත්තෙන උද්දෙසස්ස උද්දිට්ඨස්ස විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභත්තස්ස
‘‘එවමාවුසො’’ති
‘‘යං ඛො නො, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන උද්දෙසං උද්දිසිත්වා විත්ථාරෙන අත්ථං අවිභජිත්වා උට්ඨායාසනා විහාරං පවිට්ඨො - ‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ යත්ථ චක්ඛු ච නිරුජ්ඣති, රූපසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ ජිව්හා ච නිරුජ්ඣති, රසසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ...පෙ.... යත්ථ මනො ච නිරුජ්ඣති, ධම්මසඤ්ඤා ච නිරුජ්ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්බෙ’ති, තෙසං නො, භන්තෙ, අම්හාකං අචිරපක්කන්තස්ස භගවතො එතදහොසි - ‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො
‘‘පණ්ඩිතො, භික්ඛවෙ, ආනන්දො; මහාපඤ්ඤො, භික්ඛවෙ, ආනන්දො! මං චෙපි තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, එතමත්ථං පටිපුච්ඡෙය්‍යාථ, අහම්පි තං එවමෙවං බ්‍යාකරෙය්‍යං යථා තං ආනන්දෙන බ්‍යාකතං. එසො චෙවෙතස්ස අත්ථො. එවඤ්ච නං ධාරෙය්‍යාථා’’ති. චතුත්ථං.
|
117
“මහණෙනි, සම්බොධියෙන් පූර්‍වයෙහිම සම්‍යක් සම්බුද්ධ නොවූ බොධිසත්ත්‍වවූම මට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘මාගේ සිතින් විඳින ලදුව යම් ඒ පඤ්චකාම ගුණ කෙනෙක් ඉකුත් වුවාහුද, නිරුද්‍ධවුවාහුද, වෙනස් වුවාහුද ඒ අතීත පඤ්චකාම ගුණයන්හි හෝ වර්තමාන පඤ්චකාම ගුණයන්හි හෝ මාගේ සිත බහුල වශයෙන් ගමන් කරන්නේය. අනාගත පඤ්චකාම ගුණයන්හි හෝ ස්වල්ප වශයෙන් ගමන් කරන්නේය. මහණෙනි, ඒ මට මෙබඳු අදහසක් විය. මාගේ සිතින් පෙර අනුභව කළාවු ඉකුත් වු නිරුද්ධ වු වෙනස් වු යම් පඤ්චකාම ගුණ කෙනෙක් වෙත්ද, තමහට වැඩ කැමැත්තාවු මා විසින් පඤ්චකාමයට සිත නොයැවීමත් සිහියත් චිත්තයාගේ ආරක්‍ෂාව කටයුත්තේය’ කියායි. මහණෙනි, එහෙයින් මෙහි තොපගේද සිතින් පෙර අනුභව කරන ලද්දාවු ඉකුත් වු නිරුද්ධ වු වෙනස් වු පඤ්චකාම ගුණයෝ වෙත්ද, ඒ අතීත පඤ්චකාමයන්හි හෝ වර්තමාන පඤ්චකාම ගුණයන්හි හෝ තොපගේ සිත බහුල වශයෙන් ගමන් කරන්නේය. අනාගත පඤ්චකාම ගුණයන්හි හෝ ස්වල්ප වශයෙන් ගමන් කරන්නේය.
“මහණෙනි, එහෙයින් මෙහි තොපගේද සිතින් අනුභව කරන ලද්දා වු ඉකුත් වු, නිරුද්ධ වු, වෙනස් වු පඤ්චකාම ගුණයෝ වෙත්ද එහි තමහට වැඩ කැමැත්තාවු තොප විසින් අප්‍රමාදයත් සිහියත් ආරක්‍ෂාව කළ යුත්තේය.
“මහණෙනි, එහෙයින් (නිර්‍වාණයෙහි) යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි (නිර්‍වාණයෙහි) කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් කරුණෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් කරුණෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් වලකීද, ඒ කරුණු දත යුතුයයි - මෙය වදාරා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට ඇතුල් වූ සේක.
ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂූන්ට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩිය නොබෝ කල්හි මෙබඳු අදහසක් විය. ‘ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට මේ උද්දේසය සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක.
‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය යනුයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද්දාවූ විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද්දාවූ මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය කවරෙක් වනාහි විස්තර වශයෙන් විභාග කරන්නේද?’ කියායි.
ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂූන්ටට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාව වර්‍ණනා කරන ලද්දේය. නුවණැති සබ්‍රම්සරුන් විසින් ද ගරු කරන ලද්දේය. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තර වශයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ. අප ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් මේ කරුණ අසන්නෙමු නම් යෙහෙක’ කියායි.
ඉක්බිති ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියාහුය. ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටු වූවාහුය. සතුටු විය යුතු සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක්පසෙක හුන්නාහුය. එක් පසෙක හුන්නා වූ ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ට මෙය කීවාහුය. “ඇවැත් ආනන්ද ස්ථවිරයෙනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට මේ උදෙසීම සැකෙවින් උදෙසා විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩිසේක.
‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යනුයි.,
“ඇවැත්නි, ඒ මේ අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩිය නොබෝ කල්හි මෙබඳු අදහසක් විය. ‘ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට මේ උද්දේසය සැකෙවින් උදෙසා විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක.’
‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් වලකීද ඒ කරුණු දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යනුයි.,
‘භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ ප්‍රකාශ නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තර වශයෙන් කවරෙක් විභාග කරන්නේද?’ කියායි. ඇවැත්නි ඒ මේ අපට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාව වර්‍ණනා කරන ලදී. නුවණැති සබ්‍රම්සරුන් විසින් ද, ගරු කරන ලද්දේය. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තරයෙන් විභාග කරන්නට සමර්ථ වේ. අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ගෙන් මේ කරුණ අසන්නෙමු නම්, යෙහෙක’ යනුයි. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ මෙය විභාග කරණු මැනවයි, කීහ.
“ඇවැත්නි, යම්සේ හරයෙන් ප්‍රයෝජන ඇත්තාවූ, හර සොයන්නාවූ පුරුෂයෙක් හර සොයමින් හැසිරෙන්නේ හරය පිහිටියා වූ හර ඇත්තා වූ මහත් වෘක්‍ෂයක්හුගේ මුල ද ඉක්මවා කඳද ඉක්මවා අතුරිකිලි වල හරය සෙවිය යුතුයයි හඟින්නේද, ආයුෂ්මත්හු ශාස්තෲන් වහන්සේ හමු වූ කල්හි ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඉක්මවා අපගෙන් මේ කරුණ ඇසිය යුතුයයි හඟින්නාහුය. එය ඒ හා සමානය. ඇවැත්නි, ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි දතයුත්ත දනියි, දැක්ක යුත්ත දකියි. ඇසක් වැනිවූ ඤාණයක්ම වූ ධර්‍මයක්මවූ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ධර්මය කියන්නාවූ ධර්මය පවත්වන්නාවූ අර්ථය නිකුත් කරන්නාවූ, අමෘතය දෙන්නාවූ, ධර්‍මස්වාමී වූ තථාගතයන් වහන්සේය (චක්ෂූර්භූතයහ. ඥානභූතයහ. ධර්මභූතයහ. බ්‍රහ්මභූතයහ. වක්තෘහ. ප්‍රවක්තෘහ. අර්ථය පිළිබඳ නිර්නෙතෘහ. අමෘතදායකයහ. ධර්ම ස්මාමීහ. තථාගතයහ.). යම් හෙයකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන්ම මේ කරුණ අසන්නාහුද, යම්සේ තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරනසේක්ද, එසේ එය දරන්නහුද, මෙයට ඒ සුදුසු කාලය වූයේයයි, කීය.
“ඇවැත්නි ආනන්ද ස්ථවිරය, ඒකාන්තයෙන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දතයුත්ත දනියි. දැක්ක යුත්ත දකියි. ඇසක් වැනිවූ නුවණක්ම වූ ධර්‍මයක්ම වූ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ධර්මය කියන්නා වූ ධර්මය පවත්වන්නාවූ අර්ථය නිකුත්කරන්නාවූ, අමෘතය දෙන්නාවූ, ධර්ම ස්වාමී වූ තථාගතයන් වහන්සේය (චක්ෂූර්භූතයහ. ඥානභූතයහ. ධර්මභූතයහ. බ්‍රහ්මභූතයහ. වක්තෘහ. ප්‍රවක්තෘහ. අර්ථය පිළිබඳ නිර්නෙතෘහ. අමෘතදායකයහ. ධර්ම ස්මාමීහ. තථාගතයහ.). යම් හෙයකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන්ම මේ කරුණ අසන්නෙමුද, යම්සේ අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරනසේක්ද, එසේ එය දරන්නෙමුද, මෙයට ඒ සුදුසු කාලයද වූයේය. එතකුදුවුවත්, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිර තෙමේ ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද වර්‍ණනා කරන ලදී. නුවණැති සබ්‍රම්වරුන් විසින් ද ගරු කරන ලද්දේය. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තරයෙන් විභාග කරන්ට සමර්ථ වේ.
ඇවැත්නි, එසේ නම් අසවු. මැනවින් මෙනෙහි කරවු. කියන්නෙමි යි. එසේ ය ඇවැත්නි යි ඒ මහණහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද තෙරුන්ට පිළිවදන් දුන්හ.ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ මෙය ප්‍රකාශ කෙළේය: “ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ තොපට යම් උද්දේසයක් වනාහි සැකෙවින් උදෙසා විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක්ද;
‘මහණෙනි, එහෙයින් මෙහි ‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යනුයි.
“ඇවැත්නි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය විස්තර වශයෙන් මෙසේ දනිමි; ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින්, ‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යන මෙය ෂඩායතන නිරෝධය (නිවන) සඳහා වදාරණ ලදී.
“මහණෙනි, එහෙයින් මෙහි ‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යන යම් උද්දේසයක් වනාහි සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක්ද, ඇවැත්නි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද මේ උද්දේසයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දනිමි. ආයුෂ්මත්නි කැමැති වන්නා වූ තෙපි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරාම පැමිණෙව්. පැමිණ මේ කරුණ අසව්. යම්සේ තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කරන සේක්ද එසේ එය දරාගනිව් යයි, කීය.
“ඇවැත්නි, එසේයයි, ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ට ප්‍රතිවචන දී හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නාහුය. එක් පසෙක හුන්නා වූ ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කළාහුය. “ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට ‘මහණෙනි, යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යන යම් උද්දේසයක් සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක්ද,
“ස්වාමීනි, ඒ මේ අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩිය නොබෝ කල්හි මෙබඳු අදහසක් විය. ‘ඇවැත්නි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට
‘මහණෙනි, එහෙයින් මෙහි ‘යම් තැනෙක්හි ඇසත් නිරුද්ධ වේද, රූප සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කනත් නිරුද්ධ වේද, ශබ්ද සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි නාසයත් නිරුද්ධ වේද, ගන්ධ සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි දිවත් නිරුද්ධ වේද, රස සංඥාවත් වලකීද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි කයත් නිරුද්ධ වේද, ස්පර්ශ සංඥාවත් දුරුවේද ඒ ආයතනය දත යුතුයි. යම් තැනෙක්හි සිතත් නිරුද්ධ වේද, ධර්ම සංඥාවත් දුරුවේද, ඒ ආයතනය දත යුතුය’ යන යම් උද්දේසයක් සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩි සේක.
“ස්වාමීනි, එවිට අපට මෙබඳු අදහසක් විය. මේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ වනාහි ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද මනාකොට වර්‍ණනා කරන ලදී. නුවණැති සබ්‍රම්සරුන් විසින්ද ගරු කරන ලදී. ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද්දාවූ විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකරන ලද්දාවූ මේ උද්දේසයාගේ අර්ථ විස්තරයෙන් විභාග කරන්ට සමර්ථ වේ. අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට යන්නෙමු නම්, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ගෙන් මේ කරුණු අසන්නෙමු නම්, යෙහෙක’ කියායි.
‘ ස්වාමීනි, ඉක්බිති අපි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට ගියෙමු, ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ගෙන් මේ කරුණ ඇසීමු. ස්වාමීනි, ඒ අපට ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් විසින් මේ ආකාරයන්ගෙන් මේ පදයන්ගෙන් ව්‍යඤජනයන්ගෙන් අර්ථය විභාග කරන ලද්දේයයි, කීහ.
“මහණෙනි, ආනන්ද තෙමේ පණ්ඩිත වේ. මහණෙනි, ආනන්ද තෙමේ මහත් ප්‍රඥා ඇත්තේ වේ. මහණෙනි, ඉදින් තෙපි මාගෙන්ද මේ කාරණය අසන්නාහු නම් මමද ආනන්ද විසින් එය යම්සේ ප්‍රකාශ කෙළේද, මෙපරිද්දෙන්ම ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. මෙහි අර්ථය වනාහි මෙයම වේ. මෙසේම දරා ගනිව් යයි, (වදාළසේක.)
|
| 5. සක්කපඤ්හසුත්තං | 5. සක්‌කපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
118
එකං
‘‘සන්ති ඛො, දෙවානමින්ද, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති තදුපාදානං. සඋපාදානො, දෙවානමින්ද, භික්ඛු නො පරිනිබ්බායති...පෙ.....
‘‘සන්ති ඛො, දෙවානමින්ද, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, දෙවානමින්ද, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති තදුපාදානං. සඋපාදානො, දෙවානමින්ද, භික්ඛු නො පරිනිබ්බායති. අයං ඛො, දෙවානමින්ද, හෙතු, අයං පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති.
‘‘සන්ති ච ඛො, දෙවානමින්ද, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා, ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො න තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති, න තදුපාදානං. අනුපාදානො, දෙවානමින්ද, භික්ඛු පරිනිබ්බායති...පෙ....
‘‘සන්ති ඛො, දෙවානමින්ද, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, දෙවානමින්ද, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො
|
118
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර ගිජක්‍ඞකූට පර්‍වතයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි ශක්‍රදෙවේන්ද්‍ර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත්පස්ව සිටියේය. එකත්පස්ව සිටියා වූ ශක්‍රදෙවේන්ද්‍ර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
‘ස්වාමිනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්ත්‍ව කෙනෙක් යම් හෙයකින් මේ ආත්මයෙහිම (ක්ලේශ පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිණිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍යය කවරේද? ස්වාමිනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්ත්‍වකෙනෙක් මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍යය කවරේද?’ යනුයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රූප ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිණිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රස ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ධර්ම ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයි කියන්නාවූ, එහි ගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කෙළේ එය උපාදාන (තෘෂ්ණා ග්‍රහණයෙන් ගැනීම) කොට ඇත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම නොපිරිනිවෙයි. දෙවේන්ද්‍රය මේ ලෝකයෙහි යම් හෙයකින් ඇතැම් සත්ත්‍වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, (එයට) මෙය හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේ.
“දෙවේන්ද්‍රය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රූප ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි. දෙවේන්ද්‍රය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රස ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“දෙවේන්ද්‍රය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි. දෙවේන්ද්‍රය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ධර්ම ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි නොගැලී සිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ එය උපාදාන කොට නැත්තේ වෙයි. දෙවේන්ද්‍රය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවන්පායි. දෙවේන්ද්‍රය මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්ත්‍ව කෙනෙක් යම් හෙයකින් මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවන් පාත්ද, එයට මේ හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 6. පඤ්චසිඛසුත්තං | 6. පඤ්‌චසිඛපඤ්‌හ සූත්‍රය |
|
119
එකං
‘‘සන්ති ච ඛො, පඤ්චසිඛ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා...පෙ.... සන්ති ඛො, පඤ්චසිඛ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති, තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො න තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති, න තදුපාදානං. අනුපාදානො, පඤ්චසිඛ, භික්ඛු පරිනිබ්බායති. අයං ඛො, පඤ්චසිඛ, හෙතු, අයං පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තී’’ති. ඡට්ඨං.
|
119
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර ගිජක්‍ඞකූට පර්‍වතයෙහි වූ විහාරයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි පඤ්චසිඛ නම් ගාන්‍ධර්‍ව දිව්‍යපුත්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක සිටියේය. එක් පසෙක සිටියාවූ පඤ්චසිඛ නම් ගාන්‍ධර්‍ව දිව්‍යපුත්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමීනි යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම (ක්ලේශ පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙත්ද, ස්වාමීනි ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද? යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම (ක්ලේශ පරිනිර්‍වාණයෙන්) පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, යනුයි.
“පඤ්චසිඛය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රූප ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ශබ්ද ඇත්තාහ.ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රස ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම (කෙලෙස් පරිනිර්‍වාණයෙන්) නොපිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනාප වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ධර්ම ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. පඤ්චසිඛය උපාදාන සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම නොපිරිනිවෙයි. පඤ්චසිඛය මේ ලෝකයෙහි යම් හෙයකින් ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, (එයට) මෙය හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේ.
“පඤ්චසිඛය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රූප ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ රස ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවෙයි.
“පඤ්චසිඛය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දත යුතු වූ, ඉෂ්ට වූ, කාන්ත වූ, මනවඩන්නා වූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම් සුව එලවන්නා වූ, ඇලුම් කටයුතු වූ ධර්ම ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂු තෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. පඤ්චසිඛය උපාදාන රහිතවූ භික්‍ෂුතෙම පිරිනිවන්පායි. පඤ්චසිඛය මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්‍ව කෙනෙක් යම් හෙයකින් මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවන් පාත්ද, එයට මේ හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 7. සාරිපුත්තසද්ධිවිහාරිකසුත්තං | 7. සාරිපුත්‌තසද්‌ධිවිහාරික සූත්‍රය |
|
120
එකං සමයං ආයස්මා සාරිපුත්තො සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ
‘‘එවමෙතං, ආවුසො, හොති ඉන්ද්‍රියෙසු අගුත්තද්වාරස්ස, භොජනෙ අමත්තඤ්ඤුනො, ජාගරියං අනනුයුත්තස්ස. ‘සො වතාවුසො, භික්ඛු ඉන්ද්‍රියෙසු අගුත්තද්වාරො භොජනෙ අමත්තඤ්ඤූ ජාගරියං
‘‘කථඤ්චාවුසො, ඉන්ද්‍රියෙසු ගුත්තද්වාරො හොති? ඉධාවුසො, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා න නිමිත්තග්ගාහී හොති නානුබ්‍යඤ්ජනග්ගාහී. යත්වාධිකරණමෙනං චක්ඛුන්ද්‍රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවෙය්‍යුං තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජති, රක්ඛති චක්ඛුන්ද්‍රියං, චක්ඛුන්ද්‍රියෙ සංවරං ආපජ්ජති. සොතෙන සද්දං සුත්වා... ඝානෙන ගන්ධං ඝායිත්වා... ජිව්හාය රසං සායිත්වා... කායෙන ඵොට්ඨබ්බං ඵුසිත්වා... මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය න නිමිත්තග්ගාහී හොති නානුබ්‍යඤ්ජනග්ගාහී. යත්වාධිකරණමෙනං මනින්ද්‍රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවෙය්‍යුං, තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජති, රක්ඛති මනින්ද්‍රියං, මනින්ද්‍රියෙ සංවරං ආපජ්ජති. එවං ඛො, ආවුසො, ඉන්ද්‍රියෙසු ගුත්තද්වාරො හොති.
‘‘කථඤ්චාවුසො, භොජනෙ මත්තඤ්ඤූ හොති? ඉධාවුසො, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො ආහාරං ආහාරෙති - ‘නෙව දවාය, න මදාය, න මණ්ඩනාය, න විභූසනාය, යාවදෙව ඉමස්ස කායස්ස ඨිතියා යාපනාය, විහිංසූපරතියා, බ්‍රහ්මචරියානුග්ගහාය. ඉති පුරාණඤ්ච වෙදනං පටිහඞ්ඛාමි, නවඤ්ච වෙදනං න උප්පාදෙස්සාමි, යාත්‍රා ච මෙ භවිස්සති
‘‘කථඤ්චාවුසො, ජාගරියං අනුයුත්තො හොති? ඉධාවුසො, භික්ඛු දිවසං චඞ්කමෙන නිසජ්ජාය
|
120
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ සැවැත් නුවර ජේතවන නම් වූ අනේපිඬු මහ සිටුහුගේ ආරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හි ද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටු වූයේය. සතුටු විය යුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එකත් පසක හුන්නේය. එකත් පසක හුන්නා වූ ඒ භික්‍ෂුතෙම ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්ට මෙය සැළකෙළේය. ඇවැත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයෙනි, සඬිවිහාරික වූ ශිෂ්‍ය භික්‍ෂුවක් තෙම ශික්‍ෂාව ප්‍රත්‍යඛ්‍යානය කොට (උපසම්පදා ශීලය ඉවත්කොට) ගිහි බවට පෙරලුනේයයි, යනුයි.
“ඇවැත්නි, ඉන්‍ද්‍රියයන්හි නොරක්නාලද දොරටු ඇති භෝජනයෙහි පමණ නොදන්නා වූ නිදි දුරු කිරීමෙහි නොයෙදුනාවූ මහණ හට එය එසේ වෙයි. ඇවැතිනි, ඉන්‍ද්‍රියයන්හි නොරක්නාලද දොරටු ඇති භෝජනයෙහි පමණ නොදන්නේ නිදි දුරු කිරීමෙහි නොයෙදුනු ඒ භික්‍ෂු තෙම ඒකාන්තයෙන් දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණවූ පිරිසිදුවූ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව රකින්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යමාන නොවේ.
“ඇවැත්නි, ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රකිනලද දොරටු ඇත්තාවූ භෝජනයෙහි පමණ දන්නා වූ නිදි දුරු කිරීමෙහි යෙදුනාවූ ඒ භික්‍ෂු තෙම ඒකාන්තයෙන් දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණවූ පිරිසිදුවූ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව රක්නේය යන මේ කරුණ විද්‍යමාන වේ.
“ඇවැත්නි, කෙසේ නම් ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රකිනලද දොරටු ඇත්තේ වේද? ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද යම් හේතුවකින් මේ චක්‍ෂු ඉන්‍ද්‍රියය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වෙත්ද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රිය රකියිද, චක්ඛු ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද. ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම කනෙන් ශබ්දයක් අසා මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, යම් හේතුවකින් මේ සෝත ඉන්‍ද්‍රිය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වෙත්ද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, සෝත ඉන්‍ද්‍රියය රකියිද, සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද,
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කොට මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, යම් හෙයකින් මේ ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වෙත්ද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියය රකියිද, ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද,
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම දිවෙන් රසයක් විඳ මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, යම් හෙයකින් මේ ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රිය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වෙත්ද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියය රකියිද, ජිව්හා ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද,
“ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම කයෙන් ස්පර්‍ශයක් කර මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, යම් හේතුවකින් මේ ස්පර්‍ශඉන්‍ද්‍රියය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වෙත්ද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, කාය ඉන්‍ද්‍රියය රකියිද, කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද, ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම සිතින් ධර්‍මාරමුණක් දැන මහත් සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නේ නොවෙයිද, යම් හේතුවකින් මේ මනින්‍ද්‍රියය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත පහළ වන්නාහුද, එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදියිද, මනින්‍ද්‍රිය රකියිද, මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයිද, ඇවැත්නි මෙසේ වනාහි ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වෙයි.
“ඇවැත්නි, කෙසේනම් භෝජනයෙහි පමණ දන්නේ වේද? ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ‘ක්‍රීඩා පිණිස මද වැඩීම පිණිස සැරසීම පිණිස අලංකාර කිරීම පිණිස ආහාර නොවළඳමි, මේ ශරීරයාගේ පැවැත්ම පිණිසම යැපීම පිණිසම පීඩා වැලැක්වීම පිණිසම බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවට අනුග්‍රහ පිණිසම ආහාර වළඳමි. මෙසේ පුරාණ වේදනාද නසමි. අළුත් වේදනාද නොඋපදවන්නෙමි. මාගේ ජීවිත යාත්‍රාවද නිවරද බවද සැප පහසුවද වන්නේයයි’ නුවණින් සලකා ආහාර වළඳයිද, ඇවැත්නි මෙසේ වනාහි භෝජනයෙහි පමණ දන්නේ වෙයි.
“ඇවැත්නි, කෙසේනම් නිදි දුරු කිරීමෙහි යෙදුනේ වේද? ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම දහවල් දවස සක්මනින්ද හිඳීමෙන් ද වැළැක්විය යුතු ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කෙරෙයිද, රාත්‍රියෙහි පළමුවන යාමය සක්මනින්ද, හිඳීමෙන් ද වැළැක්විය යුතු ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කෙරෙයිද, රාත්‍රියෙහි මධ්‍යම යාමය දකුණු පයින් දකුණු පයෙහි වම් පය මඳක් ඉක්මවා තබා සිහි ඇත්තේ නුවණ ඇත්තේ නැඟිටිමි යන සංඥාව මෙනෙහිකොට ශ්‍රේෂ්ඨවූ සයනය කෙරෙයිද, රාත්‍රියෙහි පශ්චිම යාමය නැවත නැගිට සක්මනින්ද හිඳීමෙන් ද වැළැක්විය යුතු ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කරයිද, ඇවැත්නි මෙසේ වනාහි නිදි දුරු නිරීමෙහි යෙදුනේ වෙයි.
‘ඇවැත්නි, එසේ හෙයින් ‘මෙහි ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇත්තෝ භෝජනයෙහි පමණ දන්නෝ නිදි දුරුකිරීමෙහි යෙදුනෝ වන්නෙමුයි’ මෙසේ හික්මිය යුතුයි. ඇවැත්නි, තොප විසින් මෙසේ වනාහි හික්මිය යුතුයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 8. රාහුලොවාදසුත්තං | 8. රාහුලෝවාද සූත්‍රය |
|
121
එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. අථ ඛො භගවතො රහොගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස එවං චෙතසො පරිවිතක්කො උදපාදි - ‘‘පරිපක්කා ඛො රාහුලස්ස විමුත්තිපරිපාචනියා ධම්මා; යංනූනාහං රාහුලං උත්තරිං ආසවානං ඛයෙ විනෙය්‍ය’’න්ති. අථ ඛො භගවා පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය සාවත්ථියං පිණ්ඩාය චරිත්වා පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තො ආයස්මන්තං රාහුලං ආමන්තෙසි - ‘‘ගණ්හාහි, රාහුල, නිසීදනං. යෙන අන්ධවනං තෙනුපසඞ්කමිස්සාම දිවාවිහාරායා’’ති
තෙන ඛො පන සමයෙන අනෙකානි දෙවතාසහස්සානි භගවන්තං අනුබන්ධානි හොන්ති - ‘‘අජ්ජ භගවා ආයස්මන්තං රාහුලං උත්තරිං ආසවානං ඛයෙ විනෙස්සතී’’ති. අථ ඛො භගවා අන්ධවනං අජ්ඣොගාහෙත්වා අඤ්ඤතරස්මිං රුක්ඛමූලෙ පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදි. ආයස්මාපි ඛො රාහුලො භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං
‘‘තං කිං මඤ්ඤසි, රාහුල, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’. ( )
((තං කිං මඤ්ඤසි) එවමිතරෙසුපි (ම. නි. 3.416-417))
‘‘රූපා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘චක්ඛුවිඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘චක්ඛුසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදනාගතං, සඤ්ඤාගතං, සඞ්ඛාරගතං, විඤ්ඤාණගතං, තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හාවිඤ්ඤාණං
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘ජිව්හාසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදනාගතං, සඤ්ඤාගතං, සඞ්ඛාරගතං, විඤ්ඤාණගතං, තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘මනො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වාති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘ධම්මා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘මනොවිඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘මනොසම්ඵස්සො නිච්චො වා අනිච්චො වා’’ති?
‘‘අනිච්චො, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘යම්පිදං
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, රාහුල, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති, යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදනාගතං සඤ්ඤාගතං සඞ්ඛාරගතං විඤ්ඤාණගතං තස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.... ජිව්හායපි නිබ්බින්දති, රසෙසුපි නිබ්බින්දති, ජිව්හාවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, ජිව්හාසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති, යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදනාගතං සඤ්ඤාගතං සඞ්ඛාරගතං විඤ්ඤාණගතං තස්මිම්පි නිබ්බින්දති...පෙ.....
‘‘මනස්මිම්පි නිබ්බින්දති, ධම්මෙසුපි නිබ්බින්දති, මනොවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, මනොසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති, යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදනාගතං සඤ්ඤාගතං සඞ්ඛාරගතං විඤ්ඤාණගතං තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති.
ඉදමවොච
|
121
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එකල්හි වනාහි රහසිගතව විවේකව වැඩ සිටියාවූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ සිතට මෙබඳු කල්පනාවක් පහල විය. ‘රාහුලගේ අර්හත්ඵල ඥානය මුහුකුරුවන ධර්මයෝ මුහුකුරා ගියාහුය. මම රාහුල වැඩි දුරට ආශ්‍රවයන් නැසීමෙහි (රහත් වීමට) හික්මවන්නෙම් නම්,’ යෙහෙක යනුයි.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ උදය කාලයෙහි හැඳ පොරවා පාත්‍ර සිවුරු ගෙන සැවැත් නුවරට පිඬු පිණිස වැඩි සේක. සැවැත් නුවර පිඬු පිණිස හැසිර බතින් පසු පිණ්ඩපාතයෙන් වැලකුනේ ආයුෂ්මත් රාහුලයන්ට ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
‘රාහුලය, නිසීදනය (පත්කඩ) ගනුව. අන්‍ධවනය යම් තැනෙක්හිද, දවල් වාසය පිණිස එහි යන්නෙමුයි වදාළේය. එසේය, ස්වාමිනි’යි කියා ආයුෂ්මත් රාහුල තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දී නිසීදනය ගෙන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පසුපසින් ගියේය. එකල්හි වනාහි නොයෙක් දහස් ගණන් දෙවියෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අද ආයුෂ්මත් රාහුලයන් වැඩිදුරට ආශ්‍රවයන් නැසීමෙහි හික්මවන්නේයයි, ලුහුබැඳ ගියාහු වෙත්.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අන්‍ධවනයට ඇතුල්ව එක්තරා ගසක් මුල පණවන ලද අස්නෙහි වැඩ හුන්සේක. ආයුෂ්මත් රාහුල තෙමේද භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නා වූ ආයුෂ්මත් රාහුලයන්ට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය.
“රාහුලය, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රාහුලය, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රාහුලය, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
‘ රාහුලය, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රාහුලය, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ස්පර්‍ශය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රාහුලය, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රාහුලය, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා යම් වේදනාවක්, සංඥාවක්, සංස්කාරයක්, විඤ්ඤාණයක් උපදීද, සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මේ වනාහි සියලු හැඟීම් නැසීමට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාවය”යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
සතුටු සිත් ඇත්තා වූ ආයුෂ්මත් රාහුල තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාව සතුටින් පිළිගත්තේය. මේ දේශනාව දේශනා කරනු ලබන කල්හි ආයුෂ්මත් රාහුල ස්ථවිරයන්ගේ සිත උපාදාන රහිතව ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුනේය. නොයෙක් දහස් ගණන් දෙවියන්ටද යම් කිසිවක් හට ගැනීම ස්වභාව කොට ඇත්තේද, ඒ සියල්ල නැසීම ස්වභාව කොට ඇත්තේයයි, පහවූ රජස් ඇති පහවූ කෙලෙස් මල ඇති ධර්‍මචක්‍ෂුස (සතරමග සතරඵල නුවණ) පහළ විය.
|
| 9. සංයොජනියධම්මසුත්තං | 9. සංයෝජන සූත්‍රය |
|
122
‘‘සංයොජනියෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි සංයොජනඤ්ච. තං සුණාථ. කතමෙ
|
122
“මහණෙනි, සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයන්ද සංයෝජනයද දේශනා කරන්නෙමි එය අසව්. මහණෙනි, සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්මයෝ කවරහුද, සංයෝජනය කවරේද?
“මහණෙනි, ඇසින් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ රූප ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“මහණෙනි, කනෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“මහණෙනි, නාසයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“මහණෙනි, දිවෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ රසයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“මහණෙනි, කයින් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“මහණෙනි, සිතින් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ධර්‍මාරම්මණයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මොවුහු සංයෝජනයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි සංයෝජනය නම් වේයයි, වදාළේය.
|
| 10. උපාදානියධම්මසුත්තං | 10. උපාදාන සූත්‍රය |
|
123
‘‘උපාදානියෙ ච, භික්ඛවෙ, ධම්මෙ දෙසෙස්සාමි උපාදානඤ්ච. තං සුණාථ. කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, උපාදානියා ධම්මා, කතමඤ්ච උපාදානං? සන්ති, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, උපාදානියා ධම්මා. යො තත්ථ ඡන්දරාගො, තං තත්ථ උපාදානං...පෙ.... සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති, භික්ඛවෙ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, උපාදානියා ධම්මා. යො තත්ථ ඡන්දරාගො තං තත්ථ උපාදාන’’න්ති. දසමං.
|
123
“මහණෙනි, උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයන්ද, උපාදානයද දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්මයෝ කවරහුද, උපාදානය කවරේද?
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ රූපයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ශබ්දයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ රසයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇළුම් කටයුතු වූ ධර්මයෝ වෙත්. මහණෙනි, මොවුහු උපාදානයන්ට හිතවූ ධර්‍මයෝයයි කියනු ලැබෙත්. එහි යම් ඡන්‍දරාගයක්වේද, එය එහි උපාදානය වේයයි, වදාළේය.
|
| 13. ගහපතිවග්ගො | 13. ගෘහපති වර්‍ගය |
| 1. වෙසාලීසුත්තං | 1. වෙසාලි සූත්‍රය |
|
124
එකං
‘‘සන්ති ඛො, ගහපති, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති තදුපාදානං. සඋපාදානො, ගහපති, භික්ඛු නො පරිනිබ්බායති...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති තදුපාදානං. සඋපාදානො, ගහපති, භික්ඛු නො පරිනිබ්බායති. අයං ඛො, ගහපති, හෙතු, අයං පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති.
‘‘සන්ති
|
124
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විශාලාමහනුවර අසල මහවනයෙහි කූටාගාර ශාලාවෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි වනාහි විශාලාමහනුවර වැසි උග්ග නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ විශාලාමහනුවර වැසි උග්ග නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කෙළේය.
“ස්වාමිනි, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්‍ව කෙනෙක් මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද?,
“ගෘහපතිය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූප ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝතවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ, ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ මේ ප්‍රත්‍යය වේ.
“ගෘහපතිය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූපද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාළේය.
|
| 2. වජ්ජීසුත්තං | 2. වජ්ජි සූත්‍රය |
|
125
එකං සමයං භගවා වජ්ජීසු විහරති හත්ථිගාමෙ. අථ ඛො උග්ගො ගහපති හත්ථිගාමකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො උග්ගො ගහපති හත්ථිගාමකො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘කො නු ඛො, භන්තෙ, හෙතු කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති? කො පන, භන්තෙ හෙතු කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තී’’ති? (යථා පුරිමසුත්තන්තං, එවං විත්ථාරෙතබ්බං). අයං
|
125
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැදෑරට හස්තිග්‍රාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි වනාහි හස්තිග්‍රාම වැසිවූ උග්ග නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවූ හස්තිග්‍රාම වැසිවූ උග්ග නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්‍ව කෙනෙක් මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද?,
“ගෘහපතිය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූප ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝතවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ මේ ප්‍රත්‍යය වේ.
“ගෘහපතිය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූපද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාළේය.
|
| 3. නාළන්දසුත්තං | 3. නාලන්දා සූත්‍රය |
|
126
එකං සමයං භගවා නාළන්දායං විහරති පාවාරිකම්බවනෙ. අථ ඛො, උපාලි ගහපති, යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො, උපාලි ගහපති, භගවන්තං එතදවොච - ‘‘කො නු ඛො, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති? කො පන, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තී’’ති? (යථා පුරිමසුත්තන්තං, එවං විත්ථාරෙතබ්බං). අයං ඛො, ගහපති, හෙතු අයං පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තීති. තතියං.
|
126
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නාලන්දා නුවර පාවාරික නම් අඹ උයනෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි උපාලි නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත් පසෙක හුන්නේය. එකත්පස්ව හුන්නාවූ උපාලි නම් ගෘහපති තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය. “ස්වාමිනි, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද?,
“ගෘහපතිය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූප ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ, ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ මේ ප්‍රත්‍යය වේ.
“ගෘහපතිය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූපද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. මේ ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාළේය.
|
| 4. භාරද්වාජසුත්තං | 4. භාරද්වාජ සූත්‍රය |
|
127
එකං
‘‘ලොලං
(ලොළං (ස්‍යා. කං.)) ඛො, භො භාරද්වාජ, චිත්තං. අප්පෙකදා මාතුමත්තීසුපි ලොභධම්මා උප්පජ්ජන්ති, භගිනිමත්තීසුපි ලොභධම්මා උප්පජ්ජන්ති, ධීතුමත්තීසුපි ලොභධම්මා උප්පජ්ජන්ති. අත්ථි නු ඛො, භො භාරද්වාජ, අඤ්ඤො ච හෙතු, අඤ්ඤො ච පච්චයො යෙනිමෙ දහරා භික්ඛූ සුසූ කාළකෙසා...පෙ.... අද්ධානඤ්ච ආපාදෙන්තී’’ති?
‘‘වුත්තං ඛො එතං, මහාරාජ, තෙන භගවතා ජානතා පස්සතා අරහතා සම්මාසම්බුද්ධෙන - ‘එථ තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ඉමමෙව කායං උද්ධං පාදතලා අධො කෙසමත්ථකා තචපරියන්තං පූරං නානප්පකාරස්ස අසුචිනො පච්චවෙක්ඛථ - අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්තා තචො මංසං න්හාරු
(නහාරු (සී. ස්‍යා. කං. පී.)) අට්ඨි අට්ඨිමිඤ්ජං
(අට්ඨිමිඤ්ජා (සී.)) වක්කං හදයං යකනං කිලොමකං පිහකං පප්ඵාසං අන්තං අන්තගුණං උදරියං කරීසං පිත්තං සෙම්හං පුබ්බො ලොහිතං සෙදො මෙදො අස්සු වසා ඛෙළො සිඞ්ඝාණිකා ලසිකා මුත්ත’න්ති. අයම්පි ඛො, මහාරාජ, හෙතු, අයං පච්චයො යෙනිමෙ දහරා භික්ඛූ සුසූ කාළකෙසා...පෙ....
‘‘වුත්තං ඛො එතං, මහාරාජ, තෙන භගවතා ජානතා පස්සතා අරහතා සම්මාසම්බුද්ධෙන - ‘එථ තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ඉන්ද්‍රියෙසු ගුත්තද්වාරා විහරථ. චක්ඛුනා රූපං දිස්වා මා නිමිත්තග්ගාහිනො අහුවත්ථ, මානුබ්‍යඤ්ජනග්ගාහිනො. යත්වාධිකරණමෙනං චක්ඛුන්ද්‍රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවෙය්‍යුං, තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජථ. රක්ඛථ චක්ඛුන්ද්‍රියං; චක්ඛුන්ද්‍රියෙ සංවරං ආපජ්ජථ. සොතෙන සද්දං සුත්වා...පෙ.... ඝානෙන ගන්ධං ඝායිත්වා... ජිව්හාය රසං සායිත්වා... කායෙන ඵොට්ඨබ්බං ඵුසිත්වා... මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය මා නිමිත්තග්ගාහිනො අහුවත්ථ, මානුබ්‍යඤ්ජනග්ගාහිනො. යත්වාධිකරණමෙනං මනින්ද්‍රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවෙය්‍යුං, තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජථ
‘‘අච්ඡරියං, භො භාරද්වාජ; අබ්භුතං, භො භාරද්වාජ! යාව සුභාසිතං චිදං
(යාව සුභාසිතමිදං (සී.)), භො භාරද්වාජ, තෙන භගවතා ජානතා පස්සතා අරහතා සම්මාසම්බුද්ධෙන. එසොව ඛො, භො භාරද්වාජ, හෙතු, එස පච්චයො යෙනිමෙ දහරා භික්ඛූ සුසූ කාළකෙසා භද්‍රෙන යොබ්බනෙන සමන්නාගතා පඨමෙන වයසා අනිකීළිතාවිනො කාමෙසු යාවජීවං පරිපුණ්ණං පරිසුද්ධං බ්‍රහ්මචරියං චරන්ති, අද්ධානඤ්ච ආපාදෙන්තීති. අහම්පි ඛො, භො
(අහම්පි භො (සී. පී.)) භාරද්වාජ, යස්මිං සමයෙ අරක්ඛිතෙනෙව කායෙන, අරක්ඛිතාය වාචාය, අරක්ඛිතෙන චිත්තෙන, අනුපට්ඨිතාය සතියා, අසංවුතෙහි ඉන්ද්රියෙහි අන්තෙපුරං පවිසාමි, අතිවිය මං තස්මිං සමයෙ ලොභධම්මා පරිසහන්ති. යස්මිඤ්ච ඛ්වාහං, භො භාරද්වාජ, සමයෙ රක්ඛිතෙනෙව කායෙන, රක්ඛිතාය වාචාය, රක්ඛිතෙන චිත්තෙන, උපට්ඨිතාය සතියා
|
127
එක් සමයෙක්හි ආයුෂ්මත් පිණ්ඩොල භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්සේ කොසඹෑ නුවර ඝෝසිතාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි උදේන නම් රජතෙම ආයුෂ්මත් පිණ්ඩොල භාරද්වාජ ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් පිණ්ඩොල භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමඟ සතුටුවූයේය. සතුටුවියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ උදේන නම් රජතෙම ආයුෂ්මත් පිණ්ඩොල භාරද්වාජ ස්ථවිරයන්ට මෙය සැල කෙළේය.
“භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් හෙයකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ යහපත් යෞවන භාවයෙන් යුක්තවූ ප්‍රථම වයසෙහි සිටියාවූ පඤ්චකාමයන්හි නොකළ ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත් නම්, දිගුකලක් නොසිඳ පවත්වත් නම්, එයට හේතු කිමෙක්ද, ප්‍රත්‍යය කිමෙක්දැ යි, යනුයි.,
“මහරජ, සියල්ල දන්නා වූ ධර්මයන් දක්නාවූ අර්හත් වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ‘මහණෙනි, එව් තෙපි මව් පමණ ඇත්තියන් කෙරෙහි මව්ය යන සිත එලවව්. නැගණියන් පමණ ඇත්තියන් කෙරෙහි නැගණියන්ය යන සිත එලවව්. දියණියන් පමණ ඇත්තියන් කෙරෙහි දියණියන්ය යන සිත එලවව් යයි (උපදවව් යයි)’ මෙසේ වදාරණ ලදී. “මහරජ, යම් හෙයකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ යහපත් යෞවන භාවයෙන් යුක්තවූ පළමුවන වයසින් යුක්තවූ පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, බොහෝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, මේ වනාහි ඒ හේතුව වේ, ප්‍රත්‍ය වේයයි, (කීයේය.)
“පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, හිත ලොල්ය. සමහරවිටක මව් සමාන ඇත්තියක් කෙරෙහිද ලෝභසිත් උපදිත්, නැගණියන් සමාන තැනැත්තියන් කෙරෙහිද ලෝභසිත් උපදිත්, දියණියන් සමාන තැනැත්තියන් කෙරෙහිද ලෝභසිත් උපදිත්. භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් හේතුවකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ යහපත් යෞවන භාවයෙන් යුක්තවූ පළමුවන වයසින් යුක්ත පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, බොහෝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, ඊට අනෙක් හේතුවකුත් ඇත්තේද, අනෙක් ප්‍රත්‍යයකුත් ඇත්තේද?,
“මහරජ, සියල්ල දන්නා වූ සියලු ධර්මයන් දක්නාවූ අර්හත් වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ‘ මහණෙනි, තෙපි එව් පාද තලයෙන් උඩ හිසකේ මතුයෙන් යට සම කෙළවරකොට ඇති අනේකප්‍රකාර අසූචියෙන් පිරුණාවූ මේ ශරීරයම සලකව්. මේ ශරීරයෙහි කෙස් ද, ලොම් ද, නියද, දත්ද, සමද, මසද, නහරද, ඇටද, ඇටමිදුලුද, වකුගඩුවද, හෘදයමාංශයද, අක්මාවද, දළබුවද, බඩදිවද, පපුවද, අතුණුද, අතුණුබහන්ද, නොපැසුණු ආහාරද, මළද, පිතද, සෙමද, සැරවද, ලේද, ඩහදියද, මේදයද, කඳුලුද, වුරුණු තෙල්ද, තෙලද, සොටුද, සඳමිදුලුද, මුත්‍රද, ඇත්තේයයි වදාරණ ලදී.
“මහරජ, යම් හෙයකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ භික්ෂූහු යහපත් යෞවන භාවයෙන් යුක්තවූ පළමුවන වයසින් යුක්තවූ පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්යචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, බොහෝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, මේ වනාහි ඒ හේතුව වේ, ප්‍රත්‍ය වේයයි’ කීය.
පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් ඒ භික්ෂූහු වඩන ලද කය ඇත්තාවූ වඩන ලද සිල් ඇත්තාවූ වඩන ලද සිත් ඇත්තාවූ වඩන ලද නුවණ ඇත්තෝ වෙත්ද, ඔවුන්ට එය දුෂ්කර නොවෙයි. භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් ඒ භික්ෂූහු වනාහි නොවඩනා ලද කය ඇත්තාවූ නොවඩනා ලද සිල් ඇත්තාවූ නොවඩනා ලද සිත් ඇත්තාවූ නොවඩනා ලද නුවණ ඇත්තෝ වෙත්ද, ඔවුනට එය දුෂ්කර වේ. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, සමහර කලෙක අසුභවශයෙන් මෙනෙහි කරන්නෙමුයි, සුභ වශයෙන්ම (මෙනෙහි කිරීමට) පැමිණෙයි. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් හෙයකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු ඉසකේ ඇත්තා වූ භික්ෂූහු යහපත් යෞවන භාවයෙන් යුක්තවූ පළමුවන වයසින් යුක්ත වූ පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, බොහෝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, එයට අන්‍යවූ හේතුවකුත් අන්‍යවූ ප්‍රත්‍යකුත් ඇත්තේද?,
“මහරජ, සියල්ල දන්නා වූ සියලු ධර්මයන් දක්නාවූ අර්හත් වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ‘ මහණෙනි, තොපි එව්, ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇත්තෝව වාසය කරව්.
“ඇසින් රූපයක් දැක මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ චක්ඛු ඉන්ද්රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. චක්ඛු ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ සෝත ඉන්ද්රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. සෝත ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. සෝත ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ ඝාණ ඉන්ද්රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. ඝාණ ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“දිවෙන් රසයක් විඳ මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ ජිව්හා ඉන්ද්රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. ජිව්හා ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ කාය ඉන්ද්රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. කාය ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. කාය ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“සිතින් ධර්මයක් දැන මහසටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් වශයෙන් ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ මනින්‍ද්‍රියෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලෝභ ද්වේෂ යන ලාමක වූ අකුසල ධර්මයෝ ලුහුබඳනාහු නම් එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. මනින්‍ද්‍රිය රකිව්. මනින්‍ද්‍රියෙහි සංවරයට පැමිණෙව් යයි’ මෙසේ වදාරණ ලද්දේමය.
“මහරජ, යම් හේතුවකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ භික්ෂූහු යහපත් යෞවනභාවයෙන් යුක්තවූ පළමුවන වයසින් යුක්තවූ පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, බොහෝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, එයට මේද හේතුව වේ, ප්‍රත්‍යය වේයයි, (වදාළේය.)
“පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, ආශ්චර්‍ය්‍යයකි. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, පුදුමයකි. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, සියල්ල දන්නාවූ සියලු ධර්මය දක්නාවූ අර්හත් වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් යම් හේතුවකින් මේ තරුණවූ යෞවනවූ කළු හිසකේ ඇත්තා වූ යහපත් යෞවනභාවයෙන් යුක්තවූ පළමු වයසින් යුක්තවූ පඤ්චකාමයන්හි නොකරනලද ක්‍රීඩා ඇත්තාවූ භික්ෂූහු දිවිහිමියෙන් සම්පූර්‍ණකොට පිරිසිදු කොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙත්ද, දීර්‍ඝ කාලයකුත් නොසිඳ පවත්වත්ද, මෙය ඊට හේතුව වේ, මෙය ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාරන ලද්දේද එය මනාකොට වදාරණ ලද්දකි.
“පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් කලෙක්හි මමද නොරක්නා ලද්දාවූම කයින් යුක්තව නොරක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව නොරක්නා ලද සිතින් යුක්තව නොඑළඹ සිටියාවූ සිහියෙන් යුක්තව සංවර නොවූ ඉන්‍ද්‍රියයන්ගෙන් යුක්තව අන්තඃපුරයට ඇතුල්වෙම්ද, එකල්හි ලෝභ ධර්මයෝ අතිශයින්ම මා මැඩපවත්වත්. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් කලෙක්හි මමද රක්නා ලද්දාවූම කයින් යුක්තව රක්නා ලද වචනයෙන් යුක්තව රක්නා ලද සිතින් යුක්තව එළඹ සිටියාවූ සිහියෙන් යුක්තව සංවර වූ ඉන්‍ද්‍රියයන්ගෙන් යුක්තව අන්තඃපුරයට ඇතුල්වෙම්ද, එකල්හි එහි ලෝභ ධර්මයෝ මා නොමැඩපවත්වත්.
“පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඉතා යහපත, පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඉතා යහපත, පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම්සේ යටිකුරු කොට තබන ලද්දක් උඩුකුරු කරන්නේද, වසා තබන ලද්දක් වැහුම් අරින්නේද, මංමුළාවූවෙකුට මඟ කියන්නේද, අන්‍ධකාරයෙහි ‘ඇස් ඇත්තෝ රූප දකිත්වායි,’ තෙල් පහනක් දල්වන්නේද, එපරිද්දෙන්ම පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ධර්මය ප්‍රකාශ කරන ලදී. පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඒ මම ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සරණකොට යමි. ධර්‍මයද භික්‍ෂු සංඝයාද, (සරණ කොට යමි)පින්වත් භාරද්වාජ ස්ථවිරතෙමේ මා අද පටන් දිවිහිමිකොට සරණ ගියාවූ උපාසකයෙකැයි දරණු මැනවැයි, කීය.
|
| 5. සොණසුත්තං | 5. සොණ සූත්‍රය |
|
128
එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. අථ ඛො සොණො ගහපතිපුත්තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සොණො ගහපතිපුත්තො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘කො නු ඛො, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති? කො පන, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තී’’ති? (යථා පුරිමසුත්තන්තං, එවං විත්ථාරෙතබ්බං). අයං ඛො, සොණ, හෙතු, අයං පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තීති. පඤ්චමං.
|
128
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි වනාහි සෝණ නම් ගෘහපති පුත්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ සෝණ නම් ගෘහපති පුත්‍රතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, ස්වාමිනි යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍යය කවරේද?, කියායි.
“ගෘහපතිය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූප ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝතවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ, ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. ප්‍රත්‍යය වේ.
“ගෘහපතිය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූපද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ද ඇත්තාහ.ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාළේය.
|
| 6. ඝොසිතසුත්තං | 6. ඝෝසිත සූත්‍රය |
|
129
එකං සමයං ආයස්මා ආනන්දො කොසම්බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. අථ ඛො ඝොසිතො ගහපති යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො ඝොසිතො ගහපති ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච - ‘‘‘ධාතුනානත්තං, ධාතුනානත්ත’න්ති
|
129
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ කොසඹෑනුවර ඝෝසිතාරාමයෙහි වාසය කරති. එකල්හි වනාහි ඝෝසිත නම් ගෘහපති තෙම ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමඟ සතුටු වූයේය. සතුටුවියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාකොට නිමවා එක්පසෙක හුන්නේය. එක්පසෙක හුන්නාවූ ඝෝසිත නම් ගෘහපති තෙම ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
ස්වාමිනි, ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්ස, "ධාතුනානාත්‍වය ධාතුනානාත්‍වය", යයි කියනු ලැබේ. ස්වාමිනි, කොපමණකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධාතුනානාත්‍වය වදාරන ලද්දේද, යනුයි.
“ගෘහපතිය, චක්‍ෂු ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ රූපයෝද ඇත්තාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, චක්‍ෂු ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ රූපයෝද ඇත්තාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක්වූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, චක්‍ෂු ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ රූපයෝද ඇත්තාහ. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, සෝත ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ ශබ්දයෝද ඇත්තාහ. සෝතවිඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, සෝත ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ ශබ්දයෝද ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, සෝත ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ ශබ්දයෝද ඇත්තාහ. සෝත විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, ඝාණ ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ ගන්‍ධයෝද ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක්වූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, ඝාණ ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ ගන්‍ධයෝද ඇත්තාහ. ඝාණ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ රසයෝද ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, ජිව්හා ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ රසයෝද ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක්වූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, ජිව්හා ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ රසයෝද ඇත්තාහ. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, කාය ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝද ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, කාය ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝද ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක්වූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, කාය ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයෝද ඇත්තාහ. කාය විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, මනෝ ධාතුවද ඇත්තේය. මන වඩන්නාවූ ධර්‍මයෝද ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, මනෝ ධාතුවද ඇත්තේය. මන නොවඩන්නාවූ ධර්‍මයෝද ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක්වූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, මනෝ ධාතුවද ඇත්තේය. උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවූ ධර්‍මයෝද ඇත්තාහ. මනෝ විඤ්ඤාණයද ඇත්තේය. දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය මෙතෙකින් වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධාතූන්ගේ නානත්‍වය වදාරන ලදැයි, කීය.
|
| 7. හාලිද්දිකානිසුත්තං | 7. හාලිද්දිකානි සූත්‍රය |
|
130
එකං
‘‘පුන චපරං, ගහපති, භික්ඛු සොතෙන සද්දං සුත්වා...පෙ.... ඝානෙන ගන්ධං ඝායිත්වා...පෙ.... ජිව්හාය රසං සායිත්වා...පෙ.... කායෙන ඵොට්ඨබ්බං ඵුසිත්වා...පෙ.... මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය ‘මනාපං ඉත්ථෙත’න්ති පජානාති මනොවිඤ්ඤාණං සුඛවෙදනියඤ්ච
|
130
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන ස්ථවිර තෙම අවන්තී රට කුරරඝරයෙහි පවතත නම් පර්‍වතයෙහි වාසය කරයි. එකල්හි වනාහි භාලිද්දකානි නම් ගෘහපති තෙම ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන ස්ථවිර තෙම යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ මහාකච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමඟ සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතු සිහිකටයුතුවූ කථා කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ භාලිද්දකානි නම් ගෘහපති තෙම ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන ස්ථවිරයන්ට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් ධාතූන්ගේ නානාත්‍වය නිසා ස්පර්ශයන්ගේ නානාත්‍වය උපදී, ස්පර්ශයන්ගේ නානාත්‍වය නිසා වේදනාවන්ගේ නානාත්‍වය උපදී යන මෙය වදාරන ලදී. ස්වාමිනි, කෙසේනම් ධාතූන්ගේ නානාත්‍වය නිසා ස්පර්ශයන්ගේ නානාත්‍වය උපදීද? සපර්‍ශයන්ගේ නානාත්‍වය නිසා වේදනාවන්ගේ නානාත්‍වය උපදීදැයි, (ඇසුයේය.)
“ගෘහපතිය, මේ ලෝකයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැන ගනියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාවද උපදියි. ඇසින්ම රූපයක් දැක මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. ඇසින්ම වනාහි රූපයක් දැක මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. චක්ඛු විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි. කනෙන් ශබ්දයක් අසා මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැනගනියි. සෝත විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාව උපදියි. කනෙන්ම ශබ්දයක් අසා මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. සෝත විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. කනෙන්ම වනාහි ශබ්දයක් අසා මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. සෝත විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි. නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැනගනියි. ඝාණ විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාව උපදියි. නාසයෙන්ම ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. ඝාණ විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. නාසයෙන්ම ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. ඝාණ විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි. දිවෙන් රසයක් විඳ මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැනගනියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාව උපදියි. දිවෙන්ම රසයක් විඳ මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. දිවෙන්ම රසයක් විඳ මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. ජිව්හා විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, අනිකක්ද කියමි. කයින් ස්පර්‍ශයක් කර මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැනගනියි. කාය විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාව උපදියි. කයින්ම ස්පර්‍ශයක් කර මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. කාය විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. කයින්ම ස්පර්‍ශයක් කර මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. කාය විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි.
“ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි. සිතින් ධර්මයක් දැන මේ ආකාරයෙන් මෙය මන වඩන්නේයයි දැනගනියි. මනෝ විඤ්ඤාණයද සැප වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා සැපවූ වේදනාව උපදියි. සිතින්ම ධර්මයක් දැන මේ ආකාරයෙන් මෙය මන නොවඩන්නේයයි දැනගනියි. මනෝ විඤ්ඤාණයද දුක් වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශයද නිසා දුක්වූ වේදනාව උපදියි. සිතින්ම වනාහි ධර්මයක් දැන මේ ආකාරයෙන් මෙය උපෙක්‍ෂාවට කරුණුවේයයි දැනගනියි. මනෝ විඤ්ඤාණයද දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවට කරුණුවූ ස්පර්‍ශය නිසා දුක් ද නොවූ සැපද නොවූ වේදනාවද උපදියි. ගෘහපතිය, මෙසේ වනාහි ධාතූන්ගේ නානාත්‍වය නිසා ස්පර්ශයන්ගේ නානාත්‍වය උපදියි. ස්පර්ශයන්ගේ නානාත්‍වය නිසා වේදනාවන්ගේ නානාත්‍වය උපදීයයි, (වදාළේය.)
|
| 8. නකුලපිතුසුත්තං | 8. නකුලපිතු සූත්‍රය |
|
131
එකං සමයං භගවා භග්ගෙසු විහරති සුසුමාරගිරෙ භෙසකළාවනෙ මිගදායෙ. අථ ඛො නකුලපිතා ගහපති යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො නකුලපිතා ගහපති භගවන්තං එතදවොච - ‘‘කො නු ඛො, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ නො පරිනිබ්බායන්ති? කො පන, භන්තෙ, හෙතු, කො පච්චයො යෙන මිධෙකච්චෙ සත්තා දිට්ඨෙව ධම්මෙ පරිනිබ්බායන්තී’’ති? ‘‘සන්ති ඛො, ගහපති, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අභිනන්දතො අභිවදතො අජ්ඣොසාය තිට්ඨතො තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති තදුපාදානං. සඋපාදානො, ගහපති, භික්ඛු නො පරිනිබ්බායති...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා
‘‘සන්ති ච ඛො, ගහපති, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛුනාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං අනභිනන්දතො අනභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො න තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති, න තදුපාදානං. අනුපාදානො, ගහපති, භික්ඛු පරිනිබ්බායති...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.... සන්ති ඛො, ගහපති, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ භික්ඛු නාභිනන්දති නාභිවදති නාජ්ඣොසාය තිට්ඨති. තස්ස තං නාභිනන්දතො නාභිවදතො අනජ්ඣොසාය තිට්ඨතො න තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං හොති න
|
131
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භගුරට සුංසුමාරගිරි නම් නුවර මිගදාය නම්වූ භෙසකලා වනයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි නකුල පිතු නම් ගෘහපතිතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත් පසෙක හුන්නේය. එකත් පසෙක හුන්නාවූ නකුල පිතු නම් ගෘහපතිතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍ය කවරේද, ස්වාමිනි යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, ඊට හේතු කවරේද, ප්‍රත්‍යය කවරේද?, කියායි.
“ගෘහපතිය, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූප ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝතවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ඇත්තාහ.ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, එය පතන, එය ප්‍රියයයි කියන, එහි ගැලී සිටින ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු කලේ, එය උපාදාන කොට ඇත්තේ වෙයි. ගෘහපතිය, උපාදාන සහිතවූ මහණතෙම නොපිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම නොපිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. ප්‍රත්‍යය වේ.
“ගෘහපතිය, චක්ඛුවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රූපද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ශබ්ද ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ඝාණවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ගන්ධ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, රස ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ස්පර්ශ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, මනෝවිඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු වූ, ඉෂ්ඨවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතු වූ, ධර්මයෝ ද ඇත්තාහ. ඉදින් මහණතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, එය නොපතන්නාවූ, එය ප්‍රියයයි නොකියන්නාවූ, එහි ගැලී නොසිටින්නාවූ ඔහුගේ විඤ්ඤාණය එය ඇසුරු නොකලේ, එය උපාදාන කොට නැත්තේ වේ. ගෘහපතිය, උපාදාන නැත්තාවූ මහණතෙම පිරිනිවෙයි.
“ගෘහපතිය, යම් හෙයකින් මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් සත්වයෝ මේ ආත්මයෙහිම පිරිනිවෙත්ද, මේ වනාහි එයට හේතුවේ. ප්‍රත්‍යය වේයයි වදාළේය.
|
| 9. ලොහිච්චසුත්තං | 9. ලොහිච්‌ච සූත්‍රය |
|
132
එකං සමයං ආයස්මා මහාකච්චානො අවන්තීසු විහරති මක්කරකතෙ
(මක්කරකටෙ (සී. ස්‍යා. කං. පී.)) අරඤ්ඤකුටිකායං. අථ
‘‘සීලුත්තමා පුබ්බතරා අහෙසුං,
තෙ බ්‍රාහ්මණා යෙ පුරාණං සරන්ති;
ගුත්තානි ද්වාරානි සුරක්ඛිතානි,
අහෙසුං තෙසං අභිභුය්‍ය කොධං.
‘‘ධම්මෙ
තෙ බ්‍රාහ්මණා යෙ පුරාණං සරන්ති;
ඉමෙ ච වොක්කම්ම ජපාමසෙති,
ගොත්තෙන මත්තා විසමං චරන්ති.
‘‘කොධාභිභූතා පුථුඅත්තදණ්ඩා
(කොධාභිභූතාසුපුථුත්තදණ්ඩා (ස්‍යා. කං. ක.)),
විරජ්ජමානා සතණ්හාතණ්හෙසු;
අගුත්තද්වාරස්ස
සුපිනෙව ලද්ධං පුරිසස්ස විත්තං.
‘‘අනාසකා
පාතො සිනානඤ්ච තයො ච වෙදා.
‘‘ඛරාජිනං ජටාපඞ්කො, මන්තා සීලබ්බතං තපො;
කුහනා වඞ්කදණ්ඩා ච, උදකාචමනානි ච.
‘‘වණ්ණා
චිත්තඤ්ච සුසමාහිතං, විප්පසන්නමනාවිලං;
අඛිලං සබ්බභූතෙසු, සො මග්ගො බ්‍රහ්මපත්තියා’’ති.
අථ ඛො තෙ මාණවකා කුපිතා අනත්තමනා යෙන ලොහිච්චො බ්‍රාහ්මණො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ලොහිච්චං බ්‍රාහ්මණං එතදවොචුං - ‘‘යග්ඝෙ! භවං ජානෙය්‍ය, සමණො මහාකච්චානො බ්‍රාහ්මණානං මන්තෙ
(මන්තං (ක.)) එකංසෙන අපවදති, පටික්කොසතී’’ති? එවං වුත්තෙ, ලොහිච්චො බ්‍රාහ්මණො කුපිතො අහොසි අනත්තමනො. අථ ඛො ලොහිච්චස්ස බ්‍රාහ්මණස්ස එතදහොසි - ‘‘න ඛො පන මෙතං පතිරූපං යොහං අඤ්ඤදත්ථු මාණවකානංයෙව සුත්වා සමණං මහාකච්චානං අක්කොසෙය්‍යං
(අක්කොසෙය්‍යං විරුජ්ඣෙය්‍යං (ස්‍යා. කං. ක.)) පරිභාසෙය්‍යං. යංනූනාහං උපසඞ්කමිත්වා පුච්ඡෙය්‍ය’’න්ති.
අථ ඛො ලොහිච්චො බ්‍රාහ්මණො තෙහි මාණවකෙහි සද්ධිං යෙනායස්මා මහාකච්චානො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා
‘‘සීලුත්තමා පුබ්බතරා අහෙසුං,
තෙ බ්‍රාහ්මණා යෙ පුරාණං සරන්ති;...පෙ....;
අඛිලං සබ්බභූතෙසු,
සො මග්ගො බ්‍රහ්මපත්තියා’’ති.
‘‘එවං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්මණ, තෙහි මාණවකෙහි සද්ධිං අහොසි කථාසල්ලාපො’’ති.
‘‘‘අගුත්තද්වාරො’ති
(අගුත්තද්වාරො අගුත්තද්වාරොති (ක.)) භවං කච්චානො ආහ. කිත්තාවතා නු ඛො, භො කච්චාන, අගුත්තද්වාරො හොතී’’ති? ‘‘ඉධ, බ්‍රාහ්මණ, එකච්චො චක්ඛුනා රූපං දිස්වා පියරූපෙ රූපෙ අධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ රූපෙ බ්‍යාපජ්ජති, අනුපට්ඨිතකායස්සති
(අනුපට්ඨිතාය සතියා (ස්‍යා. කං. පී. ක.) උපරි ආසීවිසවග්ගෙ අවස්සුතසුත්තෙ පන ‘‘අනුපට්ඨිතකායස්සතී’’ත්වෙව සබ්බත්ථ දිස්සති) ච විහරති, පරිත්තචෙතසො තඤ්ච චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං
‘‘‘ගුත්තද්වාරො’ති
‘‘අච්ඡරියං, භො කච්චාන; අබ්භුතං, භො කච්චාන! යාවඤ්චිදං
|
132
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවෝ අවන්තී රට මක්කරකට නම් නගරයෙහි ආරණ්‍යයෙහි වූ කුටියෙක්හි වාසය කරති. එකල්හි වනාහි ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණයාගේ අතැවැසි වූ දර ගෙන යන බොහෝ වූ මාණවකයෝ ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවන්ගේ ආරණ්‍යයෙහි වූ කුටිය යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ කුටිය හාත්පසින් සිට “මේ මුඩු ශ්‍රමණයෝ වනාහි හීන ගෘහපතියෝය. කිළුටු වූවෝය. බ්‍රහ්මයාගේ පිටිපතුලෙන් උපන්නෝය. මේ රට වැසියන් විසින් සත්කාර කරන ලද්දාහු, ගෞරව කරන ලද්දාහු, බුහුමන් කරන ලද්දාහු, පුදන ලද්දාහු, සැලකිළි කරන ලද්දාහු වෙත්යයි’ උස් හඬින් මහත් හඬින් කියමින් කුටිය වටේ සක්මන් කරත්, ඔබමොබ හැසිරෙත්.
එකල්හි ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවෝ විහාරයෙන් නික්ම ඒ මානවකයන්ට මෙය කීයේය. “මානවකයිනි, තොපි ශබ්ද නොකරව්. තොපට ධර්මය දේශනා කරන්නෙමි'යි මෙසේ කී කල්හි ඒ මානවකයෝ නිශ්ශබ්ද වූහ. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවෝ ඒ මානවකයන්ට ගාථා වලින් මෙය ප්‍රකාශ කෙළේය.
(1) “යම් කෙනෙක් පුරාණ බ්‍රාහ්මණ ධර්මය සිහිකෙරෙත්ද, ඉතා පූර්‍වයෙහි වූ ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ සීලය උතුම්කොට ඇත්තෝ වූහ. ක්‍රෝධය මැඬලා සිටි ඔවුන්ගේ (චක්ෂුරාදි) ද්වාරයෝ ගෝපනය කරන ලද්දාහු මැනවින් රක්නා ලද්දාහු වූහ.
(2) යම් කෙනෙක් පුරාණ වූ (බ්‍රාහ්මණ ධර්මය) සිහි කෙරෙත්ද, ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ දසකුශල ධර්‍මයෙහිද, ධ්‍යානයෙහිද, ඇලුනෝ වූහ. මේ ගුණයන්ද ඉක්මවා අප මන්ත්‍ර හදාරන්නෙමුයි, ගෝත්‍රයෙන් මත්වූවාහු ගන්නා ලද නොයෙක් දඬු ඇත්තාහු, ක්‍රෝධයෙන් මඬනා ලද්දාහු තෘෂ්ණා සහිත වූද තෘෂ්ණා රහිත වූද, සත්‍වයන් කෙරෙහි වරද කෙරෙමින් විසමව හැසිරෙත්.
(3) නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තහුගේ ආහාර නොගැණීමද, නිල් කුසතණ ඇතිරියෙහි සයනය කිරීමද, උදෑසන ස්නානය කිරීමද, ත්‍රිවේදයද යන මොව්හු පුරුෂයෙකුගේ සිහිනෙන් ලබන ලද වස්තුවක් මෙන් හිස් වූවාහු වෙත්.
(4) රළු ස්පර්ශ ඇති අඳුන් දිවි සමද, ජටාවද, දත් මැලියම්ද, මන්ත්‍රද, අන්‍ය ශීල ව්‍රත සමාදානය වූ තපසද, කුහක බවද (කොහොන් බවද), වක්වූ දඬු ඇති බවද, ජලයෙන් පිරිසිදු කිරීමද යන මොව්හු කිසියම් ආමිස ලාභයන් පිණිස කරන ලද බ්‍රාහ්මණයන්ගේ වර්‍ණයෝ (ගුණයෝ) වෙත්.
(5) (පැරණි බමුණන්ගේ) සිත උපචාර අර්පණ වශයෙන් මැනවින් සමාධිගත ය. වෙසෙසින් පහන් ය. නොකැලඹුණේ ය. සියලු සතුන් කෙරෙහි මොළොක් ය. එය ශ්‍රේෂ්ඨ බවට පැමිණීමට මග ය. (කිම තෙපි බමුණු වහුදැ යි) (කීය.)
එකල්හි ඒ මානවකයෝ කිපුනාහු නොසතුටු සිත් ඇත්තාහු ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණයා යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියාහුය. ගොස් ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණයාට මෙය කීවාහුය. “මහාකච්චාන නම් ශ්‍රමණතෙම බ්‍රාහ්මණයන්ගේ මන්ත්‍රවලට ඒකානතයෙන් දොස් කියයි, ආක්‍රෝශ කරයි, යන මෙය දන්නේද, යනුයි. මෙසේ කී කල්හි ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණතෙම කිපියේ නොසතුටු සිත් ඇත්තේ වූයේය. ඉක්බිති ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණයාට මෙබඳු අදහසක් විය. ‘යම්බඳු මම මානවකයන්ගෙන්ම පමණක් අසා මහාකච්චාන ශ්‍රමණයන්ට ආක්‍රෝශ කරන්නෙම් නම් මෙය මට ඒකාන්තයෙන් සුදුසු නොවෙයි. මම ගොස් අසන්නෙම්නම් යහපති කියායි.
ඉක්බිති ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණතෙම ඒ මානවකයන් සමඟ ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවන් යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවන් සමඟ සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතු සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ලෝහිච්ච නම් බ්‍රාහ්මණතෙම ආයුෂ්මත් මහාකච්චාන තෙරණුවන්ට මෙය කීයේය.
“භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, අපගේ බොහෝවූ අතවැසිවූ දර ගෙනියන්නාවූ මානවකයෝ මෙහි ආවාහුද?,
“බ්‍රාහ්මණය, තොපගේ බොහෝවූ අතවැසිවූ දර ගෙනියන්නාවූ මානවකයෝ මෙහි ආවාහුය,
“ඒ මානවකයන් සමඟ භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන්ගේ කිසියම් කතාබහෙක් වූයේද?,
“බ්‍රාහ්මණය, ඒ මානවකයන් මාගේ සමඟ කිසියම් කතාබහෙක් වූයේය,
“ඒ මානවකයන් සමඟ භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්සේගේ කෙබඳුවූ කතාබහෙක් වීද?,
“බ්‍රාහ්මණය ඒ මානවකයන් සමග මාගේ කතාබහ මෙසේ වූයේය.
(1) “යම් කෙනෙක් පුරාණ බ්‍රාහ්මණ ධර්මය සිහිකෙරෙත්ද, ඉතා පූර්‍වයෙහි වූ ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ සීලය උතුම්කොට ඇත්තෝ වූහ. ක්‍රෝධය මැඬලා සිටි ඔවුන්ගේ (චක්ෂුරාදි) ද්වාරයෝ ගෝපනය කරන ලද්දාහු මැනවින් රක්නා ලද්දාහු වූහ.
(2) යම් කෙනෙක් පුරාණ වූ (බ්‍රාහ්මණ ධර්මය) සිහි කෙරෙත්ද, ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ දසකුශල ධර්‍මයෙහිද, ධ්‍යානයෙහිද, ඇලුනෝ වූහ. මේ ගුණයන්ද ඉක්මවා අප මන්ත්‍ර හදාරන්නෙමුයි, ගෝත්‍රයෙන් මත්වූවාහු ගන්නා ලද නොයෙක් දඬු ඇත්තාහු, ක්‍රෝධයෙන් මඬනා ලද්දාහු තෘෂ්ණා සහිත වූද තෘෂ්ණා රහිත වූද, සත්‍වයන් කෙරෙහි වරද කෙරෙමින් විසමව හැසිරෙත්.
(3) නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තහුගේ ආහාර නොගැණීමද, නිල් කුසතණ ඇතිරියෙහි සයනය කිරීමද, උදෑසන ස්නානය කිරීමද, ත්‍රිවේදයද යන මොව්හු පුරුෂයෙකුගේ සිහිනෙන් ලබන ලද වස්තුවක් මෙන් හිස් වූවාහු වෙත්.
(4) රළු ස්පර්ශ ඇති අඳුන් දිවි සමද, ජටාවද, දත් මැලියම්ද, මන්ත්‍රද, අන්‍ය ශීල ව්‍රත සමාදානය වූ තපසද, කුහක බවද (කොහොන් බවද), වක්වූ දඬු ඇති බවද, ජලයෙන් පිරිසිදු කිරීමද යන මොව්හු කිසියම් ආමිස ලාභයන් පිණිස කරන ලද බ්‍රාහ්මණයන්ගේ වර්‍ණයෝ (ගුණයෝ) වෙත්.
(5) (පැරණි බමුණන්ගේ) සිත උපචාර අර්පණ වශයෙන් මැනවින් සමාධිගත ය. වෙසෙසින් පහන් ය. නොකැලඹුණේ ය. සියලු සතුන් කෙරෙහි මොළොක් ය. එය ශ්‍රේෂ්ඨ බවට පැමිණීමට මග ය. “බ්‍රාහ්මණය ඒ මානවකයන් සමග මාගේ කතාබහ මෙසේ වූයේය (යැයි කීය).
"නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තේයයි, භවත් කච්චාන තෙමේ කීයේය. කච්චානයන් වහන්ස, කොපමණකින් වනාහි නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තේවේද?,
‘බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. ඔහුට යම් අරමුණෙක්හි උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධිය හා අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්‍වාකාරයෙන් නොදනියි.
“බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධිය හා අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්‍වාකාරයෙන් නොදනියි.
“බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකර ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධිය හා අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්‍වාකාරයෙන් නොදනියි.
“බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධිය හා අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්‍වාකාරයෙන් නොදනියි.
“බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් කයෙන් ස්පර්‍ශයක් කර ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධිය හා අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්‍වාකාරයෙන් නොදනියි.
“සිතින් ධර්‍මාරම්මණයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මාරම්මණයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මාරම්මණයෙහි කිපෙයි. නොඑළඹසිටි සිහිය හේතුකොටගෙන ස්වල්පවූ (දුර්‍වලවූ) සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනැතිව නිරුද්ධ නොවෙත්ද, ඒ ඵල සමාධිද ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනියි. බ්‍රාහ්මණය, මෙසේ වනාහි නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වේයයි, (කීය.)
“භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, ආශ්චර්‍ය්‍යය. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, පුදුමය. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තේම, නොරක්නාලද දොරටු ඇත්තේය යන මෙය, යහපත් කොටම ප්‍රකාශ කරන ලදී. ‘රක්නා ලද දොරටු ඇත්තේයයි, භවත් කච්චානතෙමේ කීයේය. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, කොපමණකින් වනාහි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වේද?,
“බ්‍රාහ්මණය, මේ ලෝකයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ගිජු නොවෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපය කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණ සිත් ඇතිව වාසය කෙරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට ඒ උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධිය ද ඵල ප්‍රඥාවද දැන ගනියි.
කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දය කෙරෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ගිජු නොවෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දය කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණ සිත් ඇතිව වාසය කෙරෙයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට ඒ උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධියද ඵල ප්‍රඥාවද දැන ගනියි.
නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකර ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ගිජු නොවෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්ධය කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණ සිත් ඇතිව වාසය කෙරෙයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට ඒ උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධියද ඵල ප්‍රඥාවද දැන ගනියි.
දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසය කෙරෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ගිජු නොවෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසය කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණ සිත් ඇතිව වාසය කෙරෙයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට ඒ උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධියද ඵල ප්‍රඥාවද දැනගනියි.
කයෙන් ස්පර්‍ශයක් කර ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශය කෙරෙහි කෙලෙස් වශයෙන් ගිජු නොවෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශය කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණ සිත් ඇතිව වාසය කෙරෙයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට ඒ උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධිද ඵල ප්‍රඥාවද දැනගනියි.
“සිතින් ධර්‍මාරම්මණයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මාරම්මණයන් කෙරෙහි නොඇලෙයි. අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මාරම්මණයන් කෙරෙහි නොකිපෙයි. එළඹසිටි සිහිය නිසා අප්‍රමාණවූ සිත් ඇතිව වාසය කරයි. යම් අරමුණෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ලාමකවූ ඒ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නොවී නිරුද්ධ වෙත්ද, ඒ ඵල සමාධියද ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි. බ්‍රාහ්මණය, මෙසේ වනාහි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වේයයි, කීය.
“භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, ආශ්චර්‍ය්‍යය. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, පුදුමය. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් විසින් රක්නාලද දොරටු ඇත්තෙන්ම රක්නාලද දොරටු ඇත්තේය, යන මෙය යහපත් කොට ප්‍රකාශ කරන ලදී. භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඉතා යහපති, භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඉතා යහපති.
“භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම්සේ යටිකුරු කොට තබන ලද්දක් හෝ උඩුකුරු කරන්නේද, වසා තබන ලද්දක් හෝ වැසුම් හරින්නේද, මංමුලාවූවකුට හෝ මඟ කියන්නේද, අන්‍ධකාරයෙහි හෝ ‘ඇස් ඇත්තෝ රූප දකිත්වායි’ තෙල් පහනක් දරන්නේද, එපරිද්දෙන්ම භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ධර්මය ප්‍රකාශ කරන ලදී
“භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන් වහන්ස, ඒ මම ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සරණකොට යමි. ධර්‍මයද භික්‍ෂු සංඝයාද (සරණකොට යමි.) භවත් කච්චාන ස්ථවිරතෙමේ මා අද පටන් දිවිහිමියෙන් සරණ ගියාවූ උපාසකයෙකු කොට දරණු මැනව. යම්සේ භවත් කච්චාන ස්ථවිරතෙමේ මක්කරකට නම් නගරයෙහි උපාසක කුලවලට එළඹෙන්නේද එපරිද්දෙන්ම ලෝහිච්ච බ්‍රාහ්මණයාගේ ගෙදරටද එළඹෙනු මැනවි. එහි යම් මානවකයෝද මානවිකාවෝද භවත් කච්චාන ස්ථවිරයන්ට වඳින්නාහුද දැක හුනස්නෙනේ නැගිටින්නාහුද, ආසනයක්හෝ ජලයක් දෙන්නාහුද ඔවුන්ට එය බොහෝ කලක් වැඩ පිණිස සැප පිණිස වන්නේයයි, (කීයේය.)
|
| 10. වෙරහච්චානිසුත්තං | 10. වෙරහච්චානි සූත්‍රය |
|
133
එකං සමයං ආයස්මා උදායී කාමණ්ඩායං විහරති තොදෙය්‍යස්ස බ්‍රාහ්මණස්ස අම්බවනෙ. අථ ඛො වෙරහච්චානිගොත්තාය බ්‍රාහ්මණියා අන්තෙවාසී මාණවකො යෙනායස්මා උදායී තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා උදායිනා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නං ඛො තං මාණවකං
‘‘තෙන හි ත්වං, මාණවක, මම වචනෙන සමණං උදායිං නිමන්තෙහි ස්වාතනාය භත්තෙනා’’ති
දුතියම්පි ඛො සො මාණවකො යෙනායස්මා උදායී තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා උදායිනා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නං ඛො තං මාණවකං ආයස්මා උදායී ධම්මියා කථාය සන්දස්සෙසි සමාදපෙසි සමුත්තෙජෙසි සම්පහංසෙසි. දුතියම්පි ඛො සො මාණවකො ආයස්මතා උදායිනා ධම්මියා කථාය සන්දස්සිතො සමාදපිතො සමුත්තෙජිතො
‘‘එවමෙවං පන ත්වං, මාණවක, සමණස්ස උදායිස්ස වණ්ණං භාසසි. සමණො පනුදායී ‘භණ, සමණ, ධම්ම’න්ති වුත්තො සමානො ‘භවිස්සති, භගිනි, සමයො’ති වත්වා උට්ඨායාසනා පක්කන්තො’’ති. ‘‘තථා හි පන ත්වං, භොති, පාදුකා ආරොහිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා සීසං ඔගුණ්ඨිත්වා එතදවොච - ‘භණ, සමණ, ධම්ම’න්ති. ධම්මගරුනො හි තෙ භවන්තො ධම්මගාරවා’’ති. ‘‘තෙන හි ත්වං, මාණවක, මම වචනෙන සමණං උදායිං නිමන්තෙහි ස්වාතනාය භත්තෙනා’’ති. ‘‘එවං, භොතී’’ති ඛො සො මාණවකො වෙරහච්චානිගොත්තාය බ්‍රාහ්මණියා පටිස්සුත්වා යෙනායස්මා උදායී තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං උදායිං එතදවොච - ‘‘අධිවාසෙතු කිර
අථ ඛො ආයස්මා උදායී තස්සා රත්තියා අච්චයෙන පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන වෙරහච්චානිගොත්තාය බ්‍රාහ්මණියා නිවෙසනං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො වෙරහච්චානිගොත්තා බ්‍රාහ්මණී ආයස්මන්තං
‘‘චක්ඛුස්මිං ඛො, භගිනි, සති අරහන්තො සුඛදුක්ඛං පඤ්ඤපෙන්ති, චක්ඛුස්මිං අසති අරහන්තො සුඛදුක්ඛං
එවං වුත්තෙ, වෙරහච්චානිගොත්තා බ්‍රාහ්මණී ආයස්මන්තං උදායිං එතදවොච - ‘‘අභික්කන්තං, භන්තෙ; අභික්කන්තං, භන්තෙ! සෙය්‍යථාපි, භන්තෙ, නික්කුජ්ජිතං වා උක්කුජ්ජෙය්‍ය
|
133
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් වහන්සේ කාමණ්ඩා නම් නුවර තෝදෙය්‍ය නම් බ්‍රාහ්මණයාගේ අඹ උයනෙහි වාසය කරති. එකල්හි වෙරහච්චානි ගෝත්‍ර ඇත්තාවූ බැමිණියගේ අතවැසි වූ මානවකයෙක් තෙම ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමඟ සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ මානවකයාට ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම දැහැමිවූ කථාවෙන් කරුණු දැක්වීය. සමාදන් කරවූයේය, තෙද ගැන්වීය, සතුටු සිත් ඇති කෙළේය.
ඉක්බිති ඒ මානවකතෙම ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් විසින් දැහැමිවූ කථාවෙන් කරුණු දක්වන ලද්දේ, සමාදන් කරවන ලද්දේ, තෙද ගන්වන ලද්දේ, සතුටු කරවන ලද්දේ, හුනස්නෙන් නැගිට වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණිතොමෝ යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් වෙරහච්චානි ගෝත්‍රයෙහිවූ බැමිණියට මෙය කීයේය. “පින්වතිය, දන්නේද, උදායී ශ්‍රමණතෙම මුල යහපත්වූ, මැද යහපත්වූ, කෙළවර යහපත් වූ, අර්ථ සහිතවූ, ව්‍යඤ්ජන සහිතවූ, සියල්ලෙන් සම්පූර්‍ණවූ ධර්මය දේශනා කරයි. පිරිසිදුවූ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව ප්‍රකාශ කෙරේය කියායි.
මානවකය, එසේනම් නුඹ මාගේ වචනයෙන් උදායී ශ්‍රමණයන් වහන්සේට සෙට දවස පිණිස බතින් ආරාධනා කරව” - “එසේය, පින්වතියයි, කියා ඒ මානවකතෙම වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර බැමිණියට උත්තරදී ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට ගියේය. ගොස් ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට මෙසේ කීයේය.
“භවත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ සෙට දවසට අපගේ ආචාර්‍ය්‍ය භාර්‍ය්‍යාව වූ වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍රයෙහි බැමිණියගේ බත ඉවසනු මැනව කියායි, ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ වනාහි නිශ්ශබ්දවීමෙන් ඉවසූයේය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ ඒ රාත්‍රිය ඇවෑමෙන් පෙරවරු කාලයෙහි හැඳ පොරවා පාත්‍ර සිවුරු ගෙන වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍රයෙහි බැමිණියගේ ගෙදර යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ පණවන ලද ආසනයෙහි වැඩ හුන්නේය.
එකල්හි වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර බැමිණිය ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට ප්‍රණීතවූ කෑයුතු දෙයින් හා අනුභව කළයුතු දෙයින් සියතින් වැළඳවීය. ඇතිතාක් වැළඳවීය. ඉක්බිති වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර බැමිණිතොමෝ වළඳා අවසන්වූ පාත්‍රයෙන් ඉවතට ගත් අත් ඇති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට වහන් පයලා උස්වූ ආසනයෙක්හි හිඳ හිස වසා පොරවාගෙන මෙය කීයේය. ‘ශ්‍රමණය, ධර්මය දේශනා කරවයි’ කීය.
“නැගණිය, ඊට කාලයක් වන්නේයයි කියා හුනස්නෙන් නැගිට වැඩියේය.
දෙවනුවද ඒ මානවකතෙම ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් සමග සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ මානවකයාට ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ දැහැමිවූ කථාවෙන් කරුණු දැක්වීය. සමාදන් කරවූයේය, තෙද ගැන්වූයේය, සිත් සතුටු කලේය. දෙවනුවද ඒ මානවකතෙම ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් විසින් දැහැමිවූ කථාවෙන් කරුණු දක්වන ලද්දේ, සමාදන් කරවන ලද්දේ, තෙද ගන්වන ලද්දේ, සතුටු කරවන ලද්දේ, හුනස්නෙන් නැගිට වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර බැමිණිතොමෝ යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණියට මෙය කීයේය.
“පින්වතිය, දන්නේද, උදායී ශ්‍රමණතෙමේ මුල යහපත්වූ, මැද යහපත්වූ, කෙළවර යහපත් වූ, අර්ථ සහිතවූ, ව්‍යඤ්ජන සහිතවූ, සියල්ලෙන් සම්පූර්‍ණවූ ධර්මය දේශනා කරයි. පිරිසිදුවූ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව ප්‍රකාශ කෙරේයි, කියායි.
“මානවකය, මෙපරිද්දෙන්ම නුඹ උදායී ශ්‍රමණයන්ගේ ගුණ කීයෙහිය. උදායී ශ්‍රමණතෙමේ වනාහි ‘ශ්‍රමණය බණ කියවයි, කියන ලද්දේම, නැගණිය, ඊට කාලයක් වන්නේයයි’ හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට ගියේය.
“පින්වතිය, එසේ යන ආකාරයෙන් නුඹ වහන් පයලා උස් ආසනයක හිඳ හිස වසාගෙන ‘ශ්‍රමණය බණ කියවයි’ මෙසේ කීය. ඒ පින්වත්හු ධර්‍මයට ගරුකරන්නාහු ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව ඇත්තෝ වෙත්යයි, කීය.
“මානවකය, එසේනම් නුඹ මාගේ වචනයෙන් උදායී ශ්‍රමණයන්ට සෙට දවසට බතින් ආරාධනා කරවයි, කීය.
“පින්වතිය, එසේයයි, කියා ඒ මානවකතෙම වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණියට උත්තරදී ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට ගියේය. ගොස් ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට මෙය කීයේය. “භවත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ සෙට දවසට අපගේ ආචාර්‍ය්‍ය භාර්‍ය්‍යාව වූ වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණියගේ බත ඉවසනු මැනවැයි, කීය. ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ වනාහි නිශ්ශබ්දවීමෙන් ඉවසූයේය.
ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම ඒ රාත්‍රිය ඇවෑමෙන් පෙරවරු වේලෙහි හැඳ පොරවා පාත්‍ර සිවුරු ගෙන වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණියගේ ගෙදර යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් පණවන ලද ආසනයෙහි වැඩ හුන්නේය. එකල්හි වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණිතොමෝ ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට ප්‍රණීතවූ කෑයුතු දෙයින් හා බුදිය යුතු දෙයින් සියතින් වැළඳවීය. ඇති පමණ වැළඳවීය. ඉක්බිති වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණිතොමෝ වළඳා අවසන්වූ පාත්‍රයෙන් ඉවත්කළ අත් ඇති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට වහන්වලින් බැස මිටි අස්නෙක්හි හිඳ, හිස විවෘතකොට මෙය කීයේය. “ස්වාමීණි, කුමක් ඇති කල්හි වනාහි රහත්හු සුව දුක් දෙක පණවත්ද, කුමක් නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක්දෙක නොපණවත්ද’ කියායි.
“නැගණිය, ඇස ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, ඇස නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්. කන ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, කන නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්. නාසය ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, නාසය නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්. දිව ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, දිව නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්. කය ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, කය නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්. සිත ඇති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක පණවත්, සිත නැති කල්හි රහත්හු සුවදුක් දෙක නොපණවත්යයි, කීය.
මෙසේ වදාළ කල්හි වෙරහච්චානි නම් ගෝත්‍ර ඇති බැමිණිතොමෝ ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන්ට මෙය කීයේය. “ස්වාමීනි, ඉතා යහපත. ස්වාමීනි, ඉතා යහපත. ස්වාමිනි, යම්සේ යටිකුරු කොට තබන ලද්දක් හෝ උඩුකුරු කරන්නේද, වසන ලද්දක් හෝ වැසුම් හරින්නේද, මංමුලාවූවෙකුට හෝ මඟ කියන්නේද, අන්‍ධකාරයෙහි හෝ ‘ඇස් ඇත්තෝ රූප දකිත්වායි’ තෙල් පහනක් දරන්නේද, මෙපරිද්දෙන්ම ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයන් විසින් අනේකප්‍රකාරයෙන් ධර්මය ප්‍රකාශ කරන ලදී. ආර්‍ය්‍යවූ උදායී ස්ථවිරයන් වහන්ස, මම ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සරණ කොට යමි. ධර්‍මයද භික්‍ෂු සංඝයාද (සරණකොට යමි.) ආර්‍ය්‍ය වූ උදායී ස්ථවිරයන් වහන්සේ මා අද පටන් දිවිහිමි කොට සරණ ගියාවූ උපාසිකාවක්යයි දරණු මැනවයි, (කීයේය.)
|
| 14. දෙවදහවග්ගො | 14. දෙවදහ වර්‍ගය |
| 1. දෙවදහසුත්තං | 1. දෙවදහ සූත්‍රය |
|
134
එකං
|
134
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ශාක්‍ය ජනපදයන්හි දෙවදහ නම්වූ ශාක්‍ය රජදරුවන්ගේ නියම්ගමෙක්හි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්‍ෂුන්ට ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“මහණෙනි, මම සියළු භික්‍ෂුන්ටම සවැදෑරුම් වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළ යුතුයයි නොකියමි. මහණෙනි, මම වනාහි සියළුම භික්‍ෂුන්ට සවැදෑරුම් වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු නොකළ යුතුයයි නොකියමි. මහණෙනි යම් ඒ භික්ෂූහු රහත් වූවාහු ක්‍ෂය කළ ආශ්‍රව ඇත්තාහු වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව ඇත්තාහු සතරමගින් කරන ලද කටයුතු ඇත්තාහු බහා තබන ලද ස්කන්‍ධාගාර ඇත්තාහු, පිළිවෙලින් පැමිණියාවූ අර්හත්වය ඇත්තාහු ක්‍ෂයකළ භවසංයෝජන ඇත්තාහු මනාකොට දැන කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනාහු වෙත්ද, මහණෙනි, මම ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි නොකියමි. ඊට හේතු කවරේද? ඔවුන් විසින් අප්‍රමාදව කටයුතු කරන ලදී. ඔවුහු ප්‍රමාද වන්ට සුදුස්සෝ නොවෙත්.
“මහණෙනි, යම් ඒ භික්ෂූහු වනාහි ශෛක්‍ෂවුවාහු නොපැමිණි අර්හත්වය ඇත්තාහු නිරුතතරවූ යොගක්‍ෂෙමය (නිර්‍වාණය) ප්‍රාර්ථනා කරමින් වාසය කෙරෙත්ද, මහණෙනි, ඒ භික්‍ෂූන්ට මම සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි. ඊට හේතු කවරේද?
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ මනාපවූද අමනාපවූද රූප ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්, සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ මනාපවූද, අමනාපවූද ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්. සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ මනාපවූද, අමනාපවූද, ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්, සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ මනාපවූද, අමනාපවූද රසයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්, සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ, මනාපවූද, අමනාපවූද ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්, සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමි.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ මනාපවූද අමනාපවූද ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඔවුහු, මොහුගේ සිත ස්පර්ශ කෙරෙමින් හාත්පස මැඩගෙන නොසිටිත්, සිත හාත්පස නොමැඩගෙන පැවැත්ම හේතුකොටගෙන නොහැකිළුණාවූ, පටන්ගන්නාලද වීර්‍ය්‍යය ඇතිවෙයි. නුමුළාවූ එළඹ සිටි සිහිය ඇතිවෙයි. දාහ රහිතවූ සංසිඳුනාවූ නාම කය වෙයි. සිත එකඟව සමාධියෙන් යුක්තවෙයි. මහණෙනි, මම මේ අප්‍රමාද ඵලය දකිමින් ඒ භික්‍ෂූන්ට සවැදෑරුම්වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි අප්‍රමාදව කටයුතු කළයුතුයයි කියමියි, වදාළේය.
|
| 2. ඛණසුත්තං | 2. ඛණ (ක්‍ෂණ) සූත්‍රය |
|
135
‘‘ලාභා
|
135
“මහණෙනි, නුඹලාට ලාභයෙකි. මහණෙනි, තොප විසින් ලැබූ යහපත් ලාභයෙකි. තොප විසින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි විසීමට සුදුසුවූ ක්‍ෂණය (මනුෂ්‍යාත්මභාවය) ලබන ලද්දේය. මහණෙනි, මා විසින් * ඡඵසසායතනික නම්වූ, නිරයෝ දක්නා ලදහ.
(* මෙයින් අවීචි නිරය අදහස් කරනලද බව අටුවාවෙහි කියන ලදී.)
“එහි ඇසින් යම්කිසි රූපයක් දකීනම් අනිෂ්ටවූ (නොකැමැතිවූ) ස්වභාවය ඇතියක්ම දකියි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දකියි. කැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දකියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි.
“එහි කනෙන් යම්කිසි ශබ්දයක් අසයි නම් අනිෂ්ටවූ (නොකැමැතිවූ) ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. කැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි.
“එහි නාසයෙන් යම්කිසි ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කරයි නම් අනිෂ්ටවූ (නොකැමැතිවූ) ස්වභාවය ඇතියක්ම ආඝ්‍රාණය කරයි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. කැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි.
“එහි දිවෙන් යම්කිසි රසයක් විඳීනම් අනිෂ්ටවූ (නොකැමැතිවූ) ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. කැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි.
“එහි කයෙන් යම්කිසි ස්පර්‍ශයක් කරයි නම් අනිෂ්ටවූ (නොකැමැතිවූ) ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. කැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි.
“සිතින් යම්කිසි ධර්මයක් දැනගනීද, අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදැනගනියි. අකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් දැන නොගනියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් දැන නොගනියි.
“මහණෙනි, තොපට ලාභයෙකි. මහණෙනි, තොප විසින් ලැබූ යහපත් ලාභයෙකි. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යා වාසයට සුදුසු ක්‍ෂණය (මනුෂ්‍යාත්මභාවය) තොප විසින් ලබන ලදී. මහණෙනි, මා විසින් * ඡඵසසායතනික නම්වූ, සවර්‍ගයෝ දක්නා ලද්දාහ. (* මෙයින් තව්තිසා දෙව්ලොව අදහස් කරන ලද බව අටුවාවෙහි කියන ලදී.)
“එහි ඇසින් යම්කිසි රූපයක් දකීද, ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දකියි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් දකියි. නොකැමැති ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දකියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදකියි.
“එහි කනෙන් යම්කිසි ශබ්දයක් අසාද ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම අසයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොඅසයි.
“එහි නාසයෙන් යම්කිසි ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කරයිද, ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම ආඝ්‍රාණය කරයි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි.
“එහි දිවෙන් යම්කිසි රසයක් විඳීද, ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම විඳියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොවිඳියි.
“එහි කයෙන් යම්කිසි ස්පර්‍ශයක් කරයිද, ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම කරයි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොකරයි.
“සිතින් යම්කිසි ධර්මයක් දැනගනීද, ඉෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. අනිෂ්ටවූ ස්වභාවය ඇතියක් නොදැනගනියි. කැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. නොකැමැතිවූ ස්වභාවය ඇතියක් දැන නොගනියි. මනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක්ම දැනගනියි. අමනාපවූ ස්වභාවය ඇතියක් දැන නොගනියි.
“මහණෙනි, තොපට ලාභයෙකි. මහණෙනි, තොප විසින් ලැබූ යහපත් ලාභයෙකි. තොප විසින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යා වාසයට සුදුසු ක්‍ෂණය (මේ මනුෂ්‍යාත්මභාවය) ලබන ලද්දේයයි, වදාළේය.
|
| 3. පඨමරූපාරාමසුත්තං | 3. සගය්හ සූත්‍රය |
|
136
‘‘රූපාරාමා, භික්ඛවෙ, දෙවමනුස්සා රූපරතා රූපසම්මුදිතා. රූපවිපරිණාමවිරාගනිරොධා දුක්ඛා, භික්ඛවෙ, දෙවමනුස්සා විහරන්ති. සද්දාරාමා, භික්ඛවෙ
‘‘රූපා
ඉට්ඨා කන්තා මනාපා ච, යාවතත්ථීති වුච්චති.
‘‘සදෙවකස්ස ලොකස්ස, එතෙ වො සුඛසම්මතා;
යත්ථ චෙතෙ නිරුජ්ඣන්ති, තං තෙසං දුක්ඛසම්මතං.
‘‘සුඛං
(සුඛන්ති (සී.)) දිට්ඨමරියෙභි, සක්කායස්ස නිරොධනං;
පච්චනීකමිදං හොති, සබ්බලොකෙන පස්සතං.
‘‘යං පරෙ සුඛතො ආහු, තදරියා ආහු දුක්ඛතො;
යං පරෙ දුක්ඛතො ආහු, තදරියා සුඛතො විදූ.
‘‘පස්ස ධම්මං දුරාජානං, සම්මූළ්හෙත්ථ අවිද්දසු;
නිවුතානං තමො හොති, අන්ධකාරො අපස්සතං.
‘‘සතඤ්ච
සන්තිකෙ න විජානන්ති, මග්ගා
(මගා (සී.)) ධම්මස්ස අකොවිදා.
‘‘භවරාගපරෙතෙභි
මාරධෙය්‍යානුපන්නෙහි, නායං ධම්මො සුසම්බුධො.
‘‘කො
යං පදං සම්මදඤ්ඤාය, පරිනිබ්බන්ති අනාසවා’’ති. තතියං;
|
136
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රූපයන්හි බැඳුනෝ රූපයෙහි ඇළුනෝ රූපයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රූපයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ශබ්දයන්හි බැඳුනෝ ශබ්දයෙහි ඇළුනෝ ශබ්දයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ශබ්දයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ගන්ධයන්හි බැඳුනෝ ගන්‍ධයෙහි ඇළුනෝ ගන්‍ධයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ගන්‍ධයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රසයන්හි බැඳුනෝ රසයෙහි ඇළුනෝ රසයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රසයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ස්පර්‍ශයන්හි බැඳුනෝ ස්පර්‍ශයෙහි ඇළුනෝ ස්පර්‍ශයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ස්පර්ශයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ධර්‍මයන්හි බැඳුනෝ ධර්‍මයෙහි ඇළුනෝ ධර්‍මයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ධර්මයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ වූ තථාගතතෙමේ වනාහි රූපයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන රූපයෙහි නොබැඳී රූපයෙහි නොඇලී රූපයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගත තෙමේ රූපයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ශබ්දයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ශබ්දයෙහි නොබැඳී ශබ්දයෙහි නොඇලී ශබ්දයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ශබ්දයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ගන්‍ධයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ගන්‍ධයෙහි නොබැඳී ගන්‍ධයෙහි නොඇලී ගන්‍ධයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ගන්‍ධයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි රසයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන රසයෙහි නොබැඳී රසයෙහි නොඇලී රසයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම රසයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ස්පර්ශයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ස්පර්‍ශයෙහි නොබැඳී ස්පර්‍ශයෙහි නොඇලී ස්පර්‍ශයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ස්පර්ශයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ධර්මයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ධර්‍මයෙහි නොබැඳී ධර්‍මයෙහි නොඇලී ධර්‍මයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ධර්මයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කෙරේයයි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
ශාස්තෲ වූ සුගතයන් වහන්සේ මෙය වදාරා නැවත මත්තෙහි මේ ගාථා වදාළ සේක.
(1) ඉෂ්ටවූද කාන්තවූද මනාපවූද සියළු රූපයෝද ශබ්දයෝද රසයෝද ගන්‍ධයෝද ස්පර්‍ශයෝද ධර්‍මයෝද යම්තාක් ඇතැයි කියනු ලැබේද,
(2) මොව්හු දෙවියන් සහිත ලෝකයා විසින් සැප යයි සම්මත කරන ලදහ. මොව්හු යම් තැනෙක්හි නිරුද්ධවෙත්ද එය ඔවුන්ගේ දුකයයි සම්මතය.
(3) මෙයයි ගැනීමෙන් වැලකීම සැපයයි ආර්‍ය්‍යයන් විසින් දක්නා ලදී. මෙසේ දක්නාවූ නුවණැතියන්ගේ දැකීමට මුළු ලෝකය විරුද්ධය.
(4) අන්‍යයෝ යමක් සැපයයි කියත්ද, ආර්‍ය්‍යයෝ එය දුකයයි කියත්. අන්‍යයෝ යමක් දුකයයි කියත්ද ආර්‍ය්‍යයෝ එය සැපයයි දනිත්.
(5) දැනගැණිමට දුෂ්කරවූ ධර්මය බලව. මෙහි ලා නුවණ නැත්තේ මුළා වූයේ වෙයි. කෙලෙසුන්ගෙන් වැසුණු නොදක්නවුන්ට (ඒ දහම) ගනඳුරෙක් වෙයි.
(6) නුවණින් දක්නාවූ සත්පුරුෂයන්ට ආලෝකයක් මෙන් නිවන විවෘත වේ. දහම්හි අදක්‍ෂවූවෝ ළඟ වූ ද (ඒ දහම) නො දනිත්.
(7) භවරාගයෙන් ඇළුනාවූ භවශ්‍රොතය අනුව ගමන් කරන්නාවූ මරුවාගේ වසඟයට යටත් වූවන් විසින් මේ ධර්මය මනාව අවබෝධ කළහැක්කේ නොවෙයි.
(8) යම් නිවනක් අර්හත් මාර්‍ගඥානයෙන් මනාකොට දැන ආශ්‍රව රහිතවූවාහු පිරිනිවෙත්ද, මේ නිර්‍වාණ පදය ආර්‍ය්‍යයන් හැර කවරෙක් නම් අවබෝධ කිරීමට සුදුසුවේදැයි, වදාළේය.
|
| 4. දුතියරූපාරාමසුත්තං | 4. ගය්හ සූත්‍රය |
|
137
‘‘රූපාරාමා, භික්ඛවෙ, දෙවමනුස්සා රූපරතා රූපසම්මුදිතා. රූපවිපරිණාමවිරාගනිරොධා දුක්ඛා, භික්ඛවෙ, දෙවමනුස්සා විහරන්ති. සද්දාරාමා... ගන්ධාරාමා... රසාරාමා
|
137
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රූපයන්හි බැඳුනෝ රූපයෙහි ඇළුනෝ රූපයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රූපයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ශබ්දයන්හි බැඳුනෝ ශබ්දයෙහි ඇළුනෝ ශබ්දයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ශබ්දයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ගන්ධයන්හි බැඳුනෝ ගන්‍ධයෙහි ඇළුනෝ ගන්‍ධයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ගන්‍ධයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රසයන්හි බැඳුනෝ රසයෙහි ඇළුනෝ රසයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් රසයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ස්පර්‍ශයන්හි බැඳුනෝ ස්පර්‍ශයෙහි ඇළුනෝ ස්පර්‍ශයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ස්පර්ශයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ධර්‍මයන්හි බැඳුනෝ ධර්‍මයෙහි ඇළුනෝ ධර්‍මයෙහි සතුටු වන්නෝ වෙත්. මහණෙනි, දෙව් මිනිසුන් ධර්මයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම යන මෙයින් දුක්වූවාහු වාසය කෙරෙත්.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ වූ තථාගතතෙමේ වනාහි රූපයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන රූපයෙහි නොබැඳී රූපයෙහි නොඇලී රූපයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගත තෙමේ රූපයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ශබ්දයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ශබ්දයෙහි නොබැඳී ශබ්දයෙහි නොඇලී ශබ්දයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ශබ්දයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ගන්‍ධයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ගන්‍ධයෙහි නොබැඳී ගන්‍ධයෙහි නොඇලී ගන්‍ධයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ගන්‍ධයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි රසයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන රසයෙහි නොබැඳී රසයෙහි නොඇලී රසයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම රසයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ස්පර්ශයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ස්පර්‍ශයෙහි නොබැඳී ස්පර්‍ශයෙහි නොඇලී ස්පර්‍ශයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ස්පර්ශයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කරයි.
“මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතතෙමේ වනාහි ධර්මයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද ආශ්වාදයද ආදීනවයද නිස්සරණයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන ධර්‍මයෙහි නොබැඳී ධර්‍මයෙහි නොඇලී ධර්‍මයෙහි නොසතුටුව වාසය කරයි. මහණෙනි, තථාගතතෙම ධර්මයන්ගේ වෙනස්වීම වෙන්වීම නිරුද්ධවීම හේතුකොටගෙන සුවසේ වාසය කෙරේයයි, (වදාළේය.)
|
| 5. පඨමනතුම්හාකංසුත්තං | 5. පලාස සූත්‍රය |
|
138
‘‘යං, භික්ඛවෙ, න තුම්හාකං තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, න තුම්හාකං? චක්ඛු, භික්ඛවෙ, න තුම්හාකං; තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති...පෙ....
|
138
“මහණෙනි, යමක් තොපගේ නොවේද?, එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මහණෙනි, කුමක් නම් තොපගේ නොවේද? මහණෙනි, ඇස තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, කන තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, නාසය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, දිව තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, කය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, සිත තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.,
“මහණෙනි, යම්සේ මේ ජේතවනයෙහි යම් තණ ලී දඬු අතු කොළ වේද, එය ජනතෙම හැරගෙන යන්නේ හෝ වේද, දවන්නේ හෝ වේද, කැමති පරිද්දක් හෝ කරන්නේද, කිම, තොපට මෙබඳු අදහසක් වන්නේද, ‘ ජනතෙමේ අප ගෙනයයි හෝ දවයි හෝ කැමති පරිද්දක් කෙරේයයි’ කියායි, “ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි,
“ඊට හේතු කවරේද?, “ස්වාමීනි, මෙය වනාහි අපගේ හෝ තමාගේ හෝ තමා පිළිබඳ වූවක් හෝ නොවෙයි.,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ඇස තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
කන තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
නාසය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
දිව තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
කය තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
සිත තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේයයි, වදාළේය.
|
| 6. දුතියනතුම්හාකංසුත්තං | 6. දුතිය පලාස සූත්‍රය |
|
139
‘‘යං, භික්ඛවෙ, න තුම්හාකං, තං පජහථ. තං වො පහීනං හිතාය සුඛාය භවිස්සති
|
139
“මහණෙනි, යමක් තොපගේ නොවේද, එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය. මහණෙනි, කුමක් නම් තොපගේ නොවේද?
“මහණෙනි, රූපයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය.
“මහණෙනි, ශබ්දයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය., මහණෙනි, ගන්‍ධයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය.
“මහණෙනි, රසයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය.
“මහණෙනි, ස්පර්‍ශයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය.
“ධර්මයෝ තොපගේ නොවෙත්. ඔවුන් දුරු කරව්. දුරුකළාවූ ඔවුහු තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නාහුය.
“මහණෙනි, යම්සේ මේ ජේතවනයෙහි යම් තණ ලී දඬු අතු කොළ වේද, එය ජනතෙම හැරගෙන යන්නේ හෝ වේද, දවන්නේ හෝ වේද, කැමති පරිද්දක් හෝ කරන්නේද, කිම, තොපට මෙබඳු අදහසක් වන්නේද, ‘ ජනතෙමේ අප ගෙනයයි හෝ දවයි හෝ කැමති පරිද්දක් කෙරේයයි’ කියායි,, ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි,
“ඊට හේතු කවරේද?,, ස්වාමීනි, මෙය වනාහි අපගේ හෝ තමාගේ හෝ තමා පිළිබඳ වූවක් හෝ නොවෙයි.,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම රූපයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
ශබ්දයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
ගන්‍ධයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
රසයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
ස්පර්‍ශයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය.
ධර්මයෝ තොපගේ නොවෙයි. එය දුරු කරව්. එය දුරු කිරීම තොපට හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේයයි, වදාළේය.
|
| 7. අජ්ඣත්තානිච්චහෙතුසුත්තං | 7. අජ්‌ඣත්‌ත (අධ්‍යාත්මික) අනිච්ච සූත්‍රය |
|
140
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, අනිච්චං. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො චක්ඛුස්ස උප්පාදාය, සොපි අනිච්චො. අනිච්චසම්භූතං, භික්ඛවෙ, චක්ඛු කුතො නිච්චං භවිස්සති...පෙ....
|
140
“මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. ඇස ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ඇස කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
“මහණෙනි, කන අනිත්‍යය. කන ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ කන කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
“මහණෙනි, නාසය අනිත්‍යය. නාසය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ නාසය කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
"මහණෙනි, දිව අනිත්‍යය. දිව ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ දිව කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
“මහණෙනි, කය අනිත්‍යය කය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ කය කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
“මහණෙනි, සිත අනිත්‍යය සිත ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ සිත කොයින් නිත්‍ය වන්නේද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 8. අජ්ඣත්තදුක්ඛහෙතුසුත්තං | 8. අජ්‌ඣත්‌ත (අධ්‍යාත්මික) දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
141
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං. යොපි හෙතු යොපි පච්චයො චක්ඛුස්ස උප්පාදාය, සොපි දුක්ඛො. දුක්ඛසම්භූතං, භික්ඛවෙ, චක්ඛු කුතො සුඛං භවිස්සති...පෙ.... ජිව්හා දුක්ඛා. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො ජිව්හාය උප්පාදාය, සොපි දුක්ඛො. දුක්ඛසම්භූතා, භික්ඛවෙ, ජිව්හා කුතො සුඛා භවිස්සති...පෙ.... මනො දුක්ඛො. යොපි හෙතු යොපි පච්චයො මනස්ස උප්පාදාය, සොපි දුක්ඛො. දුක්ඛසම්භූතො, භික්ඛවෙ, මනො කුතො සුඛො භවිස්සති! එවං පස්සං...පෙ.... ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. අට්ඨමං.
|
141
“මහණෙනි, ඇස දුක් වේ. ඇස ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ඇස කොයින් සැප වන්නේද?
“කන දුක් වේ. කන ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ කන කොයින් සැප වන්නේද?
“නාසය දුක් වේ. නාසය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ නාසය කොයින් සැප වන්නේද?
“දිව දුක් වේ. දිව ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ දිව කොයින් සැප වන්නේද?
“කය දුක් වේ. කය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ කය කොයින් සැප වන්නේද?
“සිත දුක් වේ. සිත ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ සිත කොයින් සැප වන්නේද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 9. අජ්ඣත්තානත්තහෙතුසුත්තං | 9. අජ්‌ඣත්‌ත (අධ්‍යාත්මික) අනත්ත සූත්‍රය |
|
142
‘‘චක්ඛුං
|
142
“මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. ඇස ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් ඇස කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“කන අනාත්මය. කන ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් කන කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“නාසය අනාත්මය. නාසය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් නාසය කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“දිව අනාත්මය. දිව ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් දිව කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“කය අනාත්මය. කය ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් කය කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“සිත අනාත්ම වේ. සිත ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්මය. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත් සිත කොයින් ආත්ම වන්නේද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 10. බාහිරානිච්චහෙතුසුත්තං | 10. බාහිර අනිච්ච සූත්‍රය |
|
143
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනිච්චා. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො රූපානං උප්පාදාය, සොපි අනිච්චො. අනිච්චසම්භූතා, භික්ඛවෙ, රූපා කුතො නිච්චා භවිස්සන්ති! සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනිච්චා. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො ධම්මානං උප්පාදාය, සොපි අනිච්චො. අනිච්චසම්භූතා, භික්ඛවෙ, ධම්මා කුතො නිච්චා භවිස්සන්ති! එවං පස්සං...පෙ.... ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. දසමං.
|
143
“මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යයහ. රූපයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රූපයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. ශබ්දයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ශබ්දයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. ගන්‍ධයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ගන්‍ධයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“රසයෝ අනිත්‍යයහ. රසයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රසයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. ස්පර්ශයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ස්පර්‍ශයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. ධර්මයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනිත්‍යය. මහණෙනි, අනිත්‍ය හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ධර්මයෝ කොයින් නිත්‍ය වන්නාහුද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 11. බාහිරදුක්ඛහෙතුසුත්තං | 11. බාහිර දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
144
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, දුක්ඛා. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො රූපානං උප්පාදාය, සොපි දුක්ඛො. දුක්ඛසම්භූතා, භික්ඛවෙ, රූපා කුතො සුඛා භවිස්සන්ති! සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා දුක්ඛා. යොපි හෙතු, යොපි පච්චයො ධම්මානං උප්පාදාය, සොපි දුක්ඛො. දුක්ඛසම්භූතා, භික්ඛවෙ, ධම්මා කුතො සුඛා භවිස්සන්ති! එවං පස්සං...පෙ.... ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාතී’’ති. එකාදසමං.
|
144
“මහණෙනි, රූපයෝ දුක්වෙත්. රූපයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රූපයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“ශබ්දයෝ දුක්වෙත්. ශබ්දයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ශබ්දයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“ගන්‍ධයෝ දුක්වෙත්. ගන්‍ධයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ගන්‍ධයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“රසයෝ දුක්වෙත්. රසයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රසයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“ස්පර්‍ශයෝ දුක්වෙත්. ස්පර්ශයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ස්පර්‍ශයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“ධර්මයෝ දුක්වෙත්. ධර්මයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද දුක්වේ. මහණෙනි, දුක්වූ හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ධර්මයෝ කොයින් සැප වන්නාහුද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 12. බාහිරානත්තහෙතුසුත්තං | 12. බාහිර අනත්ත සූත්‍රය |
|
145
‘‘රූපා
|
145
“මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්ම වෙත්. රූපයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රූපයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“ශබ්දයෝ අනාත්ම වෙත්. ශබ්දයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ශබ්දයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“ගන්‍ධයෝ අනාත්ම වෙත්. ගන්‍ධයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ගන්‍ධයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“රසයෝ අනාත්ම වෙත්. රසයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ රසයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“ස්පර්‍ශයෝ අනාත්ම වෙත්. ස්පර්ශයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ස්පර්‍ශයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“ධර්මයෝ අනාත්ම වෙත්. ධර්මයන්ගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍ය වේද, එයද අනාත්ම වේ. මහණෙනි, අනාත්ම හේතුවෙන් හටගත්තාවූ ධර්මයෝ කොයින් ආත්ම වන්නාහුද?
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද, නාසය කෙරෙහිද, දිව කෙරෙහිද, කය කෙරෙහිද, සිත කෙරෙහිද, කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි.
නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලදී.කළ යුතු දෙය කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැනගනීය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 15. නවපුරාණවග්ගො | 15. නවපුරාණ වර්‍ගය |
| 1. කම්මනිරොධසුත්තං | 1. කම්‌ම සූත්‍රය |
|
146
‘‘නවපුරාණානි
|
146
"මහණෙනි, අළුත්වූද, පැරණිවූද කර්‍මයන්ද කර්‍මයන්ගේ නිරෝධයද කර්‍මයන් නිරුද්ධ කිරීම පිණිස පිළිපදින්නාවූ මාර්‍ගයද දේශනා කරමි. එය අසවු. මැනවින් මෙනෙහි කරවු.
“මහණෙනි, පුරාණවූ කර්‍මය කවරේද? මහණෙනි, ඇස පුරාණ කර්‍මයයි*. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය.
(* ඇස පුරාණ කර්‍මය නිසා හටගත් බැවින් ඵලයෙන් හේතුව දක්වා වදාළ තැනකි.)
“කන පුරාණ කර්‍මයයි. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය.
“නාසය පුරාණ කර්‍මයයි. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය.
“දිව පුරාණ කර්‍මයයි. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය.
“කය පුරාණ කර්‍මයයි. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය.
“සිත පුරාණ කර්‍මයයි. ප්‍රත්‍යයන් විසින් එක්ව කරන ලදැයිද චේතනාවෙන් පිළියෙල කරන ලදැයිද වේදනාවට වස්තුයයිද දැකිය යුතුය. මහණෙනි, මෙය පුරාණ කර්‍මයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, අළුත්වූ කර්‍මය නම් කවරේද? මහණෙනි, මේ කාලයෙහි කයින් වචනයෙන් සිතින් යම් කර්‍මයක් කෙරේද, මහණෙනි, මෙය අළුත්වූ කර්‍මයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කර්ම නිරෝධය කවරේද? මහණෙනි, යමෙක් වනාහි කාය කර්‍මය, වාග් කර්‍මය, මනෝ කර්‍මය නිරුද්ධ කිරීමෙන් විමුක්තිය (නිවන) ස්පර්ශ කෙරේද, මහණෙනි, මෙය කර්ම නිරෝධයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කර්ම නිරුද්ධ කිරීම පිණිස පිළිපදින්නාවූ ප්‍රතිපදාව කවරේද? මේ ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගයම වේ. එනම් සම්‍යක් දෘෂ්ටිය, සම්‍යක් සංකල්පය, සම්‍යක් වචනය, සම්‍යක් කර්මාන්තය, සම්‍යක් ආජීවය, සම්‍යක් ව්‍යායාමය, සම්‍යක් ස්මෘතිය, සම්‍යක් සමාධිය, (යන මේය) මහණෙනි, මෙය කර්‍මයන් නිරුද්ධ කිරීම පිණිස පිළිපදින්නාවූ ප්‍රතිපදාවයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි තොපට මා විසින් පුරාණවූ කර්‍මය දේශනා කරන ලදී. අළුත්වූ කර්‍මය දේශනා කරන ලදී. කර්ම නිරෝධය දේශනා කරන ලදී. කර්ම නිරෝධය පිණිස පිළිපදින ප්‍රතිපදාව දේශනා කරන ලදී. මහණෙනි, හිතවැඩ කැමැත්තාවූ අනුකම්පා ඇත්තාවූ ශාස්තෲවරයෙකු විසින් අනුකම්පා පිණිස ශ්‍රාවක වූ තොපට යමක් කටයුතුද, මා විසින් තොපට එය කරන ලදී. මහණෙනි, මේ වෘක්‍ෂ මූලයෝ වෙත්. මේ ශුන්‍යාගාර වෙත්. මහණෙනි, භාවනා කරව්. ප්‍රමාද නොවව්. පසුව පසුතැවිලි වන්නෝ නොවව්. මෙය තොපට අපගේ අනුශාසනාව වේයයි, වදාළේය.
|
| 2. අනිච්චනිබ්බානසප්පායසුත්තං | 2.සප්‌පාය සූත්‍රය |
|
147
‘‘නිබ්බානසප්පායං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ...පෙ.... කතමා ච සා, භික්ඛවෙ, නිබ්බානසප්පායා පටිපදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුං අනිච්චන්ති පස්සති, රූපා අනිච්චාති පස්සති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනිච්චන්ති පස්සති, චක්ඛුසම්ඵස්සො අනිච්චොති පස්සති. යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චන්ති පස්සති...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චාති පස්සති, රසා අනිච්චාති පස්සති, ජිව්හාවිඤ්ඤාණං අනිච්චන්ති පස්සති, ජිව්හාසම්ඵස්සො අනිච්චොති පස්සති
|
147
“මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි. මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇස අනිත්‍යයයි දකීද, රූපයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“කන අනිත්‍යයයි දකීද, ශබ්දයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“නාසය අනිත්‍යයයි දකීද, ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“දිව අනිත්‍යයයි දකීද, රසයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“කය අනිත්‍යයයි දකීද, ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය යයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“සිත අනිත්‍යයයි දකීද, ධර්මයෝ අනිත්‍යයයි දකීද, මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි දකීද?
“මහණෙනි, මේ වනාහි ඒ නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව වේ'යයි, වදාළේය.
|
| 3. දුක්ඛනිබ්බානසප්පායසුත්තං | 3. දුතිය සප්‌පාය සූත්‍රය |
|
148
‘‘නිබ්බානසප්පායං
|
148
“මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි. මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇස දුකයයි දකීද, රූපයෝ දුකයයි දකීද, චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකීද?
“කන දුකයයි දකීද, ශබ්දයෝ දුකයයි දකීද, සෝත විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකීද?
“නාසය දුකයයි දකීද, ගන්‍ධයෝ දුකයයි දකීද, ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකීද?
“දිව දුකයයි දකීද, රසයෝ දුකයයි දකීද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකීද?
“කය දුකයයි දකීද, ස්පර්‍ශයෝ දුකයයි දකීද, කාය විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකීද?
“සිත දුකයයි දකීද, ධර්මයෝ දුකයයි දකීද, මනෝ විඤ්ඤාණය දුකයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය දුකයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකයයි දකියිද, මහණෙනි, මේ වනාහි ඒ නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාවයයි, වදාළේය.
|
| 4. අනත්තනිබ්බානසප්පායසුත්තං | 4. තතිය සප්‌පාය සූත්‍රය |
|
149
‘‘නිබ්බානසප්පායං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ...පෙ.... කතමා ච සා, භික්ඛවෙ, නිබ්බානසප්පායා පටිපදා? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුං අනත්තාති පස්සති, රූපා අනත්තාති පස්සති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනත්තාති පස්සති, චක්ඛුසම්ඵස්සො අනත්තාති පස්සති, යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා
|
149
“මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි. මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව කවරීද?
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇස අනාත්මයයි දකීද, රූපයෝ අනාත්මයයි දකීද, චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකීද?
“කන අනාත්මයයි දකීද, ශබ්දයෝ අනාත්මයයි දකීද, සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකීද?
“නාසය අනාත්මයයි දකීද, ගන්‍ධයෝ අනාත්මයයි දකීද, ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකීද?
“දිව අනාත්මයයි දකීද, රසයෝ අනාත්මයයි දකීද, ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකීද?
“කය අනාත්මයයි දකීද, ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයයි දකීද, කාය විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකීද?
“සිත අනාත්මයයි දකීද, ධර්මයෝ අනාත්මයයි දකීද, මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්මයයි දකීද, මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මයයි දකියිද, මහණෙනි, මේ වනාහි ඒ නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාවයයි, වදාළේය.
|
| 5. නිබ්බානසප්පායපටිපදාසුත්තං | 5. චතුත්ථ සප්‌පාය සූත්‍රය |
|
150
‘‘නිබ්බානසප්පායං වො, භික්ඛවෙ, පටිපදං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ...පෙ.... කතමා ච සා, භික්ඛවෙ, නිබ්බානසප්පායා පටිපදා? තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, චක්ඛු නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘රූපා නිච්චා වා අනිච්චා වා’’ති?
‘‘අනිච්චා, භන්තෙ’’...පෙ.....
‘‘චක්ඛුවිඤ්ඤාණං... චක්ඛුසම්ඵස්සො...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි නිච්චං වා අනිච්චං වා’’ති?
‘‘අනිච්චං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා’’ති?
‘‘දුක්ඛං, භන්තෙ’’.
‘‘යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං - ‘එතං මම, එසොහමස්මි, එසො මෙ අත්තා’’’ති?
‘‘නො හෙතං, භන්තෙ’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති
|
150
“මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව තොපට දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි. මහණෙනි, නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව කවරීද?
“මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද? ඇස නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රූපයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කන නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ශබ්දයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, නාසය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ගන්‍ධයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
‘මහණෙනි, දිව නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“රසයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, කය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ස්පර්‍ශය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, සිත නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“ධර්මයෝ නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ විඤ්ඤාණය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද? එයද නිත්‍ය හෝ අනිත්‍ය වේද?” - “ස්වාමීනි, අනිත්‍යය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එය දුක් හෝ, සැප හෝ වේද?” - “ස්වාමීනි, දුක්ය.”
“යමක් වනාහි අනිත්‍යද, දුක්ද, වෙනස්වන ස්වභාව ඇත්තේද, එය ‘මෙය මාගේය, මෙතෙම මම වෙමියි, මෙතෙම මාගේ ආත්මයයි’ දකින්ට සුදුසුද?” - “ස්වාමීනි, මෙය සුදුසු නොවේමැයි.”
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්‍ශය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
“සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ, දුක්වූ හෝ, දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ වේදනාවකුත් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුණු කල්හි මිදුණේය යන දැනීම වේ. ජාතිය (ඉපදීම) ක්‍ෂය විය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. මේ ආත්මභාවය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැතැයි දැන ගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි ඒ නිවනට උපකාරවූ ප්‍රතිපදාව වේය” යි වදාළ සේක.
|
| 6. අන්තෙවාසිකසුත්තං | 6. අනන්තෙවාසික සූත්‍රය |
|
151
‘‘අනන්තෙවාසිකමිදං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො ජිව්හාය රසං සායිත්වා උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. ත්‍යාස්ස අන්තො වසන්ති, අන්තස්ස වසන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මාති. තස්මා සන්තෙවාසිකොති වුච්චති. තෙ නං සමුදාචරන්ති, සමුදාචරන්ති නං පාපකා අකුසලා ධම්මාති. තස්මා සාචරියකොති වුච්චති...පෙ.....
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. ත්‍යාස්ස අන්තො වසන්ති, අන්තස්ස වසන්ති
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අනන්තෙවාසිකො අනාචරියකො සුඛං ඵාසු විහරති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො චක්ඛුනා රූපං දිස්වා න උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. ත්‍යාස්ස න අන්තො වසන්ති, නාස්ස අන්තො වසන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මාති
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො ජිව්හාය රසං සායිත්වා න උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. ත්‍යාස්ස න අන්තො වසන්ති, නාස්ස
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය න උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා. ත්‍යාස්ස න අන්තො වසන්ති, නාස්ස අන්තො වසන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මාති. තස්මා අනන්තෙවාසිකොති වුච්චති. තෙ නං න සමුදාචරන්ති, න සමුදාචරන්ති නං පාපකා අකුසලා ධම්මාති. තස්මා අනාචරියකොති වුච්චති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අනන්තෙවාසිකො අනාචරියකො සුඛං ඵාසු විහරති. අනන්තෙවාසිකමිදං, භික්ඛවෙ, බ්‍රහ්මචරියං වුස්සති
|
151
"මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් නැත්තාවූ කෙලෙස් විසින් නොහසුරුවන්නාවූ (කෙලෙස් විසින් ශික්ෂණ නැති) භික්‍ෂුතෙම මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය වසන්නේය. මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් සහිතවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම දුකසේ අපහසුවෙන් වාසය කරයි. මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් නැත්තාවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම සැපසේ පහසුවෙන් වාසය කරයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් ඇතුළත කෙලෙස් සහිතවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම දුකසේ අපහසුවෙන් වාසය කෙරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුහට ඇසින් රූපයක් දැක මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කනෙන් ශබ්දයක් අසා මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට දිවෙන් රසයක් විඳ මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කයින් ස්පර්‍ශයක් විඳ මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට සිතින් ධර්මයක් දැන මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, ඔවුහු මොහුතුළ වාසය කරත්ද, ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය කෙරෙත් යන මෙකරුණෙන් ඇතුළත කෙලෙස් සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඒ ක්ලේශයෝ ඔහු හසුරුවත්ද (ශික්ෂණය කරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු හසුරුවත් යන මෙකරුණෙන් කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිත පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ඇතුළත කෙලෙස් සහිතවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම සහිතවූ භික්‍ෂුතෙම දුකසේ අපහසුව වාසය කෙරේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් ඇතුළත කෙලෙස් නොවසන්නාවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති භික්‍ෂුතෙම සුවසේ පහසුවෙන් වාසය කෙරේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුහට ඇසින් රූපයක් දැක මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද,ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කනෙන් ශබ්දයක් අසා මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද, ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද, ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට දිවෙන් රසයක් විඳ මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද, ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට කයින් ස්පර්‍ශයක් විඳ මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද, ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. භික්‍ෂුහට සිතින් ධර්මයක් දැන මානසංයෝජන නම්වූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නූපදිත්ද, ඒ ක්ලේශයෝ ඔහුතුළ වාසය නොකරත්ද, ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ මොහුතුළ වාසය නොකරත් යන මෙකරුණෙන්, ඇතුළත කෙලෙසුන් නොවසන පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ඔවුහු ඔහු නොහසුරුවත්ද (ශික්ෂණය නොකරත්ද), ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු නොහසුරුවත් යන මෙකරුණෙන්, කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ඇතුළත කෙලෙස් නොවසන්නාවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම සැපසේ පහසුවෙන් වාසය කරයි.මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් නොවසන්නාවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම මේ මාර්‍ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වසන්නේය. මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් සහිතවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම ඇත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම දුකසේ අපහසුවෙන් වාසය කරයි. මහණෙනි, ඇතුළත කෙලෙස් නැත්තාවූ කෙලෙසුන්ගේ හැසිරවීම නැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම සැපසේ පහසුවෙන් වාසය කෙරේයයි, වදාළේය.
|
| 7. කිමත්ථියබ්‍රහ්මචරියසුත්තං | 7. කිමත්‍ථිය සූත්‍රය |
|
152
‘‘සචෙ වො, භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා එවං පුච්ඡෙය්‍යුං - ‘කිමත්ථියං, ආවුසො, සමණෙ ගොතමෙ බ්‍රහ්මචරියං වුස්සතී’ති? එවං පුට්ඨා තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, තෙසං අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං එවං බ්‍යාකරෙය්‍යාථ - ‘දුක්ඛස්ස ඛො, ආවුසො, පරිඤ්ඤාය භගවති බ්‍රහ්මචරියං වුස්සතී’ති. සචෙ පන වො, භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා එවං පුච්ඡෙය්‍යුං - ‘කතමං පනාවුසො, දුක්ඛං, යස්ස පරිඤ්ඤාය සමණෙ ගොතමෙ බ්‍රහ්මචරියං වුස්සතී’ති? එවං පුට්ඨා තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, තෙසං අඤ්ඤතිත්ථියානං පරිබ්බාජකානං එවං බ්‍යාකරෙය්‍යාථ -
‘‘චක්ඛු ඛො, ආවුසො, දුක්ඛං; තස්ස පරිඤ්ඤාය භගවති බ්‍රහ්මචරියං වුස්සති. රූපා දුක්ඛා
|
152
“මහණෙනි, අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයෝ ඉදින් තොපගෙන් මෙසේ අසන්නාහු නම්, ‘ඇවැත්නි, කුමක් පිණිස ශ්‍රමණ ගෞතමයන් කෙරෙහි බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙන්නේද’ මහණෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ තෙපි ඒ අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරවු. ‘ඇවැත්නි, දුක පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වසන්නේය’ කියායි.
“මහණෙනි, ඉදින් වනාහි තොපගෙන් අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයෝ මෙසේ අසන්නාහු නම්, ‘ඇවැත්නි, යමක් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස ශ්‍රමණ ගෞතමයන් කෙරෙහි බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිරෙන්නේද, ඒ දුකනම් කවරේදැයි, මහණෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ තෙපි ඒ අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරවු.
“ඇවැත්නි, ඇස වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. රූපයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ.එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය.
“ඇවැත්නි, කන වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ශබ්දයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. සෝත විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ.එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය.
“ඇවැත්නි, නාසය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ.එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය.
“ඇවැත්නි, දිව වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. රසයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ.එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය.
“ඇවැත්නි, කය වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. කාය විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. කාය සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ.එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය.
“ඇවැත්නි, සිත වනාහි දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. ධර්මයෝ දුක්යහ. ඔවුන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි බඹසර වසන්නේය. මනෝ විඤ්ඤාණය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය දුකය. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද එයද දුක් වේ. එය පිරිසිඳ දැනීම පිණිස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත බඹසර වසන්නේය.’ මහණෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ තෙපි ඒ අන්‍යතීර්ත්‍ථක පරිව්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කරවු'යයි, වදාළ සේක.
|
| 8. අත්ථිනුඛොපරියායසුත්තං | 8. අත්‍ථිනුඛොපරියාය සූත්‍රය |
|
153
‘‘අත්ථි නු ඛො, භික්ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්ම භික්ඛු අඤ්ඤත්‍රෙව සද්ධාය, අඤ්ඤත්‍ර රුචියා, අඤ්ඤත්‍ර අනුස්සවා, අඤ්ඤත්‍ර ආකාරපරිවිතක්කා, අඤ්ඤත්‍ර දිට්ඨිනිජ්ඣානක්ඛන්තියා
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, පරියායො, යං පරියායං ආගම්ම භික්ඛු අඤ්ඤත්‍රෙව සද්ධාය...පෙ.... අඤ්ඤත්‍ර දිට්ඨිනිජ්ඣානක්ඛන්තියා අඤ්ඤං
‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ජිව්හාය රසං සායිත්වා සන්තං වා අජ්ඣත්තං...පෙ.... රාගදොසමොහොති පජානාති; අසන්තං වා අජ්ඣත්තං රාගදොසමොහං, නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං රාගදොසමොහොති පජානාති
‘‘පුන
|
153
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූ සේක. ‘ස්වාමිනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එබඳු කරුණක් ඇද්දැ?යි.
“ස්වාමීනි, අපගේ ධර්මයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මුල්කොට ඇත්තාහුය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පමුණුවන්නා කොට ඇත්තාහුය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිළිසරණකොට ඇත්තාහුය. ස්වාමීනි, මේ කීමේ අදහස භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින්ම කියා දෙතොත් ඉතා හොඳය. භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන් අසා දරන්නාහුය.,
“මහණෙනි, එසේනම් අසව්. මනාකොට මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමියි’ වදාළසේක.,
“එසේය, ස්වාමීනි, කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළසේක.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් එබඳු කරුණක් ඇත.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් එම කරුණ කවරේ ද යත්:
“මහණෙනි, මහණතෙම ඇසින් රූපයක් දැක, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම ඇසින් රූපයක් දැක, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මේ ඒ කරුණ යි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණතෙම කනෙන් ශබ්දයක් අසා, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම කනෙන් ශබ්දයක් අසා, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මෙයද ඒ කරුණ යි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මෙයද ඒ කරුණ යි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණතෙම දිවෙන් රසයක් විඳ, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම දිවෙන් රසයක් විඳ, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මෙයද ඒ කරුණ යි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණතෙම කයෙන් ස්පර්‍ශයක් විඳ, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම කයෙන් ස්පර්‍ශයක් විඳ, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මෙයද ඒ කරුණ යි.
“මහණෙනි, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණතෙම සිතින් ධර්මයක් දැන, තමා තුළ ඇති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි දැනගනියිද; තමා තුළ නැති රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි දැනගනියිද; මහණෙනි, මහණතෙම සිතින් ධර්මයක් දැන, තමා තුළ ඇත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ ඇතැයි හෝ දැනගනියි. තමා තුළ නැත්තාවූ රාග, දෝස, මෝහ, මා තුළ රාග දෝස මෝහ නැතැයි හෝ දැනගනියි යන ඒ යමක් වේද මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ඇදහීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, කැමැත්තෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ඇසීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ආකාරය සැලකීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් හෝ දතයුත්තාහුද?යි.“ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“මහණෙනි, මේ ධර්මයෝ ප්‍රඥාවෙන් දැක දතයුත්තාහු නොවෙත්ද?යි “ස්වාමීනි, එසේය.,
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම යම් කරුණක් නිසා ඇදහීමෙන් තොරවම, කැමැත්තෙන් තොරවම, ඇසීමෙන් තොරවම, ආකාරය සැලකීමෙන් තොරවම, ලබ්ධි වශයෙන් ගැනීමෙන් තොරවම ජාතිය ක්‍ෂය විය බඹසර වැස නිමවන ලදී සතර මගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනිමියි රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේ නම් මෙයද ඒ කරුණ යි.
|
| 9. ඉන්ද්‍රියසම්පන්නසුත්තං | 9. ඉන්‌ද්‍රියසම්‌පන්‌න සූත්‍රය |
|
154
අථ ඛො අඤ්ඤතරො භික්ඛු යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො සො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච - ‘‘‘ඉන්ද්‍රියසම්පන්නො, ඉන්ද්‍රියසම්පන්නො’ති, භන්තෙ, වුච්චති. කිත්තාවතා නු ඛො, භන්තෙ, ඉන්ද්‍රියසම්පන්නො හොතී’’ති?
‘‘චක්ඛුන්ද්‍රියෙ චෙ, භික්ඛු, උදයබ්බයානුපස්සී විහරන්තො චක්ඛුන්ද්‍රියෙ නිබ්බින්දති...පෙ.... ජිව්හින්ද්‍රියෙ චෙ, භික්ඛු, උදයබ්බයානුපස්සී විහරන්තො ජිව්හින්ද්‍රියෙ නිබ්බින්දති...පෙ.... මනින්ද්‍රියෙ චෙ, භික්ඛු, උදයබ්බයානුපස්සී විහරන්තො මනින්ද්‍රියෙ නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති...පෙ.... විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාති. එත්තාවතා ඛො, භික්ඛු, ඉන්ද්‍රියසම්පන්නො හොතී’’ති. නවමං.
|
154
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන කරන සේක. ඉක්බිති එක්තරා භික්‍ෂුවක්තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, සම්පූර්‍ණ ඉන්‍ද්‍රිය ඇති පුද්ගලයාය සම්පූර්‍ණ ඉන්‍ද්‍රිය ඇති පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි සම්පූර්‍ණ ඉන්‍ද්‍රිය ඇති පුද්ගලයෙක් වේද?,
“ඉදින් භික්‍ෂුතෙම චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියය කෙරෙහි කලකිරේද, සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි කලකිරේද, ඝාණෙන්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයෙහි කලකිරේද, ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයෙහි කලකිරේද, කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි කලකිරේද, ඉදින් මනින්‍ද්‍රියයෙහි ඇතිවීම නැතිවීම නැවත නැවත දකිමින් වාසය කරන්නේ මනින්‍ද්‍රියයෙහි කලකිරේද, කලකිරෙමින් නොඇලේද, නොඇල්මෙන් මිදේද, මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේද ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බඹසර වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍ය ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගනීද, මෙතෙකින් වනාහි භික්‍ෂුතෙම සම්පූර්‍ණ ඉන්‍ද්‍රිය ඇත්තෙක් වේයයි, (වදාළේය.)
|
| 10. ධම්මකථිකපුච්ඡසුත්තං | 10. ධම්‌මකථික සූත්‍රය |
|
155
අථ
‘‘චක්ඛුස්ස
|
155
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන කරන සේක. ඉක්බිති එක්තරා භික්‍ෂුවක්තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත්පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ස්වාමිනි, ධර්‍මකථිකයාය, ධර්‍මකථිකයායයි කියනු ලැබේ. ස්වාමිනි, කොපමණකින් වනාහි ධර්‍මකථිකයෙක් වේද?
“ඉදින් මහණතෙම ඇස පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඇස පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම ඇස පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසු වේ.
“ඉදින් මහණතෙම කන පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම කන පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම කන පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසු වේ.
“ඉදින් මහණතෙම නාසය පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම නාසය පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම නාසය පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසු වේ.
“ඉදින් මහණතෙම දිව පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම දිව පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම දිව පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසු වේ.
“ඉදින් භික්‍ෂුතෙම කය පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම කය පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම කය පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසු වේ.
“ඉදින් භික්‍ෂුතෙම සිත පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස ධර්මය දේශනා කෙරේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මකථිකයායයි කීමට සුදුසු වේ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම සිත පිළිබඳ කලකිරීම පිණිස නොඇල්ම පිණිස නිරෝධය පිණිස පිළිපදින්නේ වේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම ධර්‍මයට අනුව පිළිපදින්නේයයි කීමට සුදුසුය. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම සිත පිළිබඳ කලකිරීමෙන් නොඇල්මෙන් නිරෝධයෙන් උපාදාන රහිතව මිදුනේවේද, ඒ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහි නිවනට පැමිණියේයයි කීමට සුදුසුයයි, (වදාළේය.)
|
| 16. නන්දික්ඛයවග්ගො | 16. නන්‍දික්ඛය වර්‍ගය |
| 1. අජ්ඣත්තනන්දික්ඛයසුත්තං | 1. අජ්‌ඣත්‌තනන්‌දික්‌ඛය අනිච්ච සූත්‍රය |
|
156
‘‘අනිච්චංයෙව
|
156
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම ඇස අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය ක්‍ෂය කිරීමෙන් තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය වේ. තෘෂ්ණා රාග දෙක නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම කන අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය ක්‍ෂය කිරීමෙන් තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය වේ. තෘෂ්ණා රාග දෙක නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම නාසය අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය ක්‍ෂය කිරීමෙන් තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය වේ. තෘෂ්ණා රාග දෙක නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම දිව අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය ක්‍ෂය කිරීමෙන් තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය වේ. තෘෂ්ණා රාග දෙක නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම කය අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය ක්‍ෂය කිරීමෙන් තෘෂ්ණාව ක්‍ෂය වේ. තෘෂ්ණා රාග දෙක නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම සිත අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව ක්‍ෂයකිරීමෙන් රාගය ක්‍ෂය වේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. නන්දි රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාසේ මිදුනේයයි, කියනු ලැබේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 2. බාහිරනන්දික්ඛයසුත්තං | 2. බාහිද්ධානන්‌දික්‌ඛය අනිච්ච සූත්‍රය |
|
157
‘‘අනිච්චෙයෙව, භික්ඛවෙ, භික්ඛු රූපෙ අනිච්චාති පස්සති, සාස්ස හොති සම්මාදිට්ඨි. සම්මා පස්සං නිබ්බින්දති. නන්දික්ඛයා රාගක්ඛයො; රාගක්ඛයා නන්දික්ඛයො
|
157
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම රූපයන් අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම ශබ්දයන් අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම ගන්ධයන් අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම රසයන් අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම ස්පර්ශයන් (පහස්) අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම අනිත්‍යවූම ධර්මයන් අනිත්‍යයයි දකියි. එය ඔහුගේ යහපත්කොට දැකීම වෙයි. යහපත්ව දක්නේ කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 3. අජ්ඣත්තඅනිච්චනන්දික්ඛයසුත්තං | 3. අජ්‌ඣත්‌ත නන්‌දික්‌ඛයයොනිසො සූත්‍රය |
|
158
‘‘චක්ඛුං, භික්ඛවෙ, යොනිසො මනසි කරොථ; චක්ඛානිච්චතඤ්ච යථාභූතං
|
158
“මහණෙනි, ඇස නුවණින් මෙනෙහි කරව්. ඇස පිළිබඳ අනිත්‍ය බව තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම ඇස නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ ඇස පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කන නුවණින් මෙනෙහි කරව්. කන පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම කන නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ කන පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නාසය නුවණින් මෙනෙහි කරව්. නාසය පිළිබඳ අනිත්‍ය බව තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම නාසය නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ නාසය පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, දිව නුවණින් මෙනෙහි කරව්. දිව පිළිබඳ අනිත්‍ය බව තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම දිව නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ දිව පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කය නුවණින් මෙනෙහි කරව්. කය පිළිබඳ අනිත්‍ය බව තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම කය නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ කය පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සිත නුවණින් මෙනෙහි කරව්. සිත පිළිබඳ අනිත්‍ය බව තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම සිත නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ සිත පිළිබඳ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසෙයි. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 4. බාහිරඅනිච්චනන්දික්ඛයසුත්තං | 4. බාහිර නන්‌දික්‌ඛයයොනිසො සූත්‍රය |
|
159
‘‘රූපෙ, භික්ඛවෙ, යොනිසො මනසි කරොථ; රූපානිච්චතඤ්ච යථාභූතං සමනුපස්සථ. රූපෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු යොනිසො මනසිකරොන්තො, රූපානිච්චතඤ්ච යථාභූතං සමනුපස්සන්තො රූපෙසුපි නිබ්බින්දති. නන්දික්ඛයා රාගක්ඛයො; රාගක්ඛයා නන්දික්ඛයො. නන්දිරාගක්ඛයා චිත්තං සුවිමුත්තන්ති වුච්චති. සද්දෙ... ගන්ධෙ... රසෙ... ඵොට්ඨබ්බෙ... ධම්මෙ, භික්ඛවෙ, යොනිසො මනසි කරොථ; ධම්මානිච්චතඤ්ච යථාභූතං සමනුපස්සථ. ධම්මෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු යොනිසො මනසිකරොන්තො, ධම්මානිච්චතඤ්ච යථාභූතං සමනුපස්සන්තො ධම්මෙසුපි නිබ්බින්දති. නන්දික්ඛයා රාගක්ඛයො; රාගක්ඛයා නන්දික්ඛයො
|
159
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, රූපයන් නුවණින් මෙනෙහි කරව්. රූපයන්ගේ අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම රූපයන් මෙනෙහි කරන්නේ රූපයන්ගේ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ රූපයන්හි කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ශබ්දයන් නුවණින් මෙනෙහි කරව්. ශබ්දයන්ගේ අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම ශබ්දයන් නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ ශබ්දයන්ගේ අනිත්‍ය බවද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ ශබ්දයන්හි කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ගන්ධයන් නුවණින් මෙනෙහි කරව්. ගන්‍ධයන්ගේ අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම ගන්ධයන් නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ ගන්‍ධයන්ගේ අනිත්‍ය බැව්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ ගන්ධයන්හි කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, රසයන් නුවණින් මෙනෙහි කරව්. රසයන්ගේ අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම රසයන් නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ රසයන්ගේ අනිත්‍ය බැව්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ රසයන්හි කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ස්පර්ශයන් (පහස්) නුවණින් මෙනෙහි කරව්. ස්පර්ශයන්ගේ (පහස්හි) අනිත්‍ය බවද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම ස්පර්ශයන් (පහස්) නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ ස්පර්ශයන්ගේ (පහස්හි) අනිත්‍ය බැව්ද, තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ ස්පර්‍ශයන්හි (පහස්) කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ධර්මයන් නුවණින් මෙනෙහි කරව්. ධර්මයන්ගේ අනිත්‍ය බැව්ද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලව්. මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම ධර්මයන් නුවණින් මෙනෙහි කරන්නේ ධර්මයන්ගේ අනිත්‍ය බැව්ද තත්වූ පරිද්දෙන් මනාකොට බලන්නේ ධර්‍මයන්හි කලකිරෙයි. තෘෂ්ණාව නැසීමෙන් රාගය නැසේ. රාගය නැසීමෙන් තෘෂ්ණාව නැසේ. තෘෂ්ණා රාග දෙදෙනාගේ නැසීමෙන් සිත මනාකොට මිදුනේයයි කියනු ලැබේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 5. ජීවකම්බවනසමාධිසුත්තං | 5. සමාධි සූත්‍රය |
|
160
එකං
|
160
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර ජීවක නම් වෛද්‍යවරයාගේ අඹ උයනෙහි වැඩ වසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක:
“මහණෙනි, සමාධිය වඩව්. මහණෙනි, එකඟවූ සිත් ඇත්තාවූ භික්‍ෂුහට තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. (පෙනෙයි.) කුමක්නම් තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහේද?
“ඇස අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. රූපයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“කන අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“නාසය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“දිව අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. රසයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“කය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“සිත අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ධර්මයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“මහණෙනි, සමාධිය වඩව්. මහණෙනි, එකඟවූ සිත් ඇති භික්‍ෂුහට තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහේයයි, (වදාළසේක.)
|
| 6. ජීවකම්බවනපටිසල්ලානසුත්තං | 6. පටිසල්‌ලාන සූත්‍රය |
|
161
එකං
|
161
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර ජීවක නම් වෛද්‍යවරයාගේ අඹ උයනෙහි වැඩ වසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක:
“මහණෙනි, විවේකස්ථානයෙහි උත්සාහ කරව්. විවේකස්ථානයට පැමිණියාවූ භික්‍ෂුහට තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කුමක්නම් තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහේද?
“ඇස අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. රූපයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“කන අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“නාසය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“දිව අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. රසයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“කය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“සිත අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. ධර්මයෝ අනිත්‍යයහයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නුවූ සැපද නුවූ යම් මේ වේදනාවකුත් උපදීද, එයද අනිත්‍යයයි තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහෙයි.
“මහණෙනි, විවේකස්ථානයෙහි හිඳ උත්සාහ කරව්. මහණෙනි, විවේකස්ථානයට පැමිණියාවූ භික්‍ෂුහට තත්වූ පරිද්දෙන් වැටහේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 7. කොට්ඨිකඅනිච්චසුත්තං | 7. කොට්ඨිත අනිච්ච සූත්‍රය |
|
162
අථ ඛො ආයස්මා මහාකොට්ඨිකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා කොට්ඨිකො භගවන්තං එතදවොච
‘‘යං ඛො, කොට්ඨික, අනිච්චං තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, කොට්ඨික, අනිච්චං? චක්ඛු ඛො, කොට්ඨික, අනිච්චං; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. රූපා අනිච්චා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනිච්චං; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. චක්ඛුසම්ඵස්සො අනිච්චො; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චං; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. රසා
|
162
එකල්හි ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත නම් ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එහි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය.
“ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකලාවූයේ, වෙන්වූ වාසය ඇත්තේ, අප්‍රමාදවූයේ, වීර්‍ය්‍ය ඇත්තේ, හරණලද ආත්මාලය ඇත්තේ වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට කොටින් (එබඳු) ධර්මයක් දේශනා කරනසේක් නම් මැනවැ යනුයි.,
“කොට්ඨිතය, යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කොට්ඨිතය, කුමක් නම් අනිත්‍යද?
“කොට්ඨිතය, ඇස වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ.
“කොට්ඨිතය, කන වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ.
“කොට්ඨිතය, නාසය වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ.
“කොට්ඨිතය, දිව වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ.
“කොට්ඨිතය, කය වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ.
“කොට්ඨිතය, සිත වනාහි අනිත්‍ය වේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යවේ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කොට්ඨිතය, යමක් වනාහි අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේයයි (වදාළ සේක..)
|
| 8. කොට්ඨිකදුක්ඛසුත්තං | 8. කොට්ඨිත දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
163
අථ
|
163
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර අනේපිඬු සිටුහු විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වසන සේක. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත නම් ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එහි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය.
එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය. ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකලාව වෙන්වූ වාසය ඇත්තේ, අප්‍රමාදවූයේ, වීර්‍ය්‍ය ඇත්තේ, හරණලද ආත්මාලය ඇත්තේ වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට සැකෙවින් (එබඳු) ධර්මයක් දේශනා කරනසේක් නම් මැනව, යනුයි.
“කොට්ඨිතය, යමක් වනාහි දුකද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතු වේ. කොට්ඨිතය, කුමක් නම් දුකද?කොට්ඨිතය, ඇස දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. රූපයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කොට්ඨිතය, කන දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ශබ්දයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කොට්ඨිතය, නාසය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කොට්ඨිතය, දිව දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. රසයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කොට්ඨිතය, කය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කොට්ඨිතය, සිත දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ධර්මයෝ දුක්යහ. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ විඤ්ඤාණය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුකය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කොට්ඨිතය, යමක් වනාහි දුක්ද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකටයුතුයයි, වදාළ සේක.
|
| 9. කොට්ඨිකඅනත්තසුත්තං | 9. කොට්ඨිත අනත්ත සූත්‍රය |
|
164
එකමන්තං...පෙ.... විහරෙය්‍යන්ති. ‘‘යො ඛො, කොට්ඨික, අනත්තා තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. කො ච, කොට්ඨික, අනත්තා? චක්ඛු ඛො, කොට්ඨික, අනත්තා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. රූපා අනත්තා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනත්තා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. චක්ඛුසම්ඵස්සො අනත්තා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො. යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනත්තා; තත්‍ර තෙ ඡන්දො පහාතබ්බො
|
164
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර අනේපිඬු සිටුහු විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වසන සේක. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත නම් ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එහි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය.
එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ යම් ධර්මයක් අසා එකලාව වෙන්වූ වාසය ඇත්තේ, අප්‍රමාදවූයේ, වීර්‍ය්‍ය ඇත්තේ, හරණලද ආත්මාලය ඇත්තේ වාසය කරන්නෙම්ද, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට සැකෙවින් එබඳු ධර්මයක් දේශනා කරනසේක් නම් මැනවැයි, කියායි.
“කොට්ඨිතය, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කොට්ඨිතය, කුමක් නම් අනාත්මද? කොට්ඨිතය, ඇස අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. රූපයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුවේ.
“කන අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ශබ්දයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“නාසය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ගන්‍ධයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය.එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“දිව අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. රසයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“කය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය.
“සිත අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. ධර්මයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්මය. එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුය. කොට්ඨිතය, යමක් වනාහි දුක්ද, එහි තොපගේ ආශාව දුරුකළයුතුයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 10. මිච්ඡාදිට්ඨිපහානසුත්තං | 10. මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිප්පහාන සූත්‍රය |
|
165
අථ ඛො අඤ්ඤතරො භික්ඛු යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි...පෙ.... එකමන්තං
‘‘චක්ඛුං ඛො, භික්ඛු, අනිච්චතො ජානතො පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයති. රූපෙ අනිච්චතො ජානතො පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයති. චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනිච්චතො ජානතො පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයති. චක්ඛුසම්ඵස්සං අනිච්චතො ජානතො පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයති...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චතො ජානතො පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයති. එවං ඛො, භික්ඛු, ජානතො එවං පස්සතො මිච්ඡාදිට්ඨි පහීයතී’’ති. දසමං.
|
165
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක් තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය.
“ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ කෙසේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේදැයි?, කියායි. මහණ, ඇස අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රූපය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“කන අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ශබ්දයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“නාසය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ගන්ධයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යා දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“දිව අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රසයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“කය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ස්පර්ශයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“සිත අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ධර්මයන් අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍ය වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 11. සක්කායදිට්ඨිපහානසුත්තං | 11. සක්‌කායදිට්‌ඨිප්පහාන සූත්‍රය |
|
166
අථ
|
166
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. ඉක්බිති එක්තරා භික්‍ෂුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය. ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ කෙසේ දක්නහුගේ සත්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේදැයි?, කියායි.
“මහණ, ඇස දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රූපය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, කන දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ශබ්දයන් දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, නාසය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ගන්ධයන් දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, දිව දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රසයන් දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, කය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ස්පර්ශයන් දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, සිත දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ධර්මයන් දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ විඤ්ඤාණය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද දුක් වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ
මහණ, මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ මෙසේ දක්නහුගේ සක්කාය දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේයයි, වදාළ සේක.
|
| 12. අත්තානුදිට්ඨිපහානසුත්තං | 12. අත්‌තානුදිට්‌ඨිප්පහාන සූත්‍රය |
|
167
අථ ඛො අඤ්ඤතරො භික්ඛු...පෙ.... එතදවොච
|
167
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වාසය කරන සේක. ඉක්බිති එක්තරා භික්‍ෂුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය. ස්වාමීනි, කෙසේ දන්නහුගේ කෙසේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේද?,
“මහණ, ඇස අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රූපය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, කන අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ශබ්දයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, නාසය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ගන්ධයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, දිව අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. රසයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, කය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ස්පර්ශයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ, සිත අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. ධර්මයන් අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ විඤ්ඤාණය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක්වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනාත්ම වශයෙන් දන්නහුගේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණවේ.
“මහණ මෙසේ වනාහි දන්නහුගේ මෙසේ දක්නහුගේ ආත්ම දෘෂ්ටිය ප්‍රහීණ වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 17. සට්ඨිපෙය්‍යාලවග්ගො | 17. සට්ඨි පෙය්‍යාලො (පෙය්‍යාල සැට) |
| 1. අජ්ඣත්තඅනිච්චඡන්දසුත්තං | 1. අනිච්ච ඡන්ද සූත්‍රය |
|
168
‘‘යං
|
168
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’ යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එවිට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනිත්‍යද? මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කන අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ.නාසය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කය අනිත්‍යය.එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතුයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 2. අජ්ඣත්තඅනිච්චරාගසුත්තං | 2. අනිච්චරාග සූත්‍රය |
|
169
‘‘යං
|
169
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනිත්‍යද? මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කන අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ.නාසය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කය අනිත්‍යය.එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 3. අජ්ඣත්තඅනිච්චඡන්දරාගසුත්තං | 3. අනිච්ච ඡන්‌දරාග සූත්‍රය |
|
170
‘‘යං, භික්ඛවෙ, අනිච්චං, තත්‍ර වො ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, අනිච්චං? චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනිච්චං; තත්‍ර වො ඡන්දරාගො පහාතබ්බො...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චා; තත්‍ර වො ඡන්දරාගො පහාතබ්බො...පෙ.... මනො අනිච්චො; තත්‍ර වො ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. යං, භික්ඛවෙ, අනිච්චං, තත්‍ර වො ඡන්දරාගො පහාතබ්බො’’ති.
|
170
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනිත්‍යද? මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කන අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ.නාසය අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කය අනිත්‍යය.එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 4-6. දුක්ඛඡන්දාදිසුත්තං | 4-6. දුක්ඛඡන්දාදි සූත්‍ර |
|
171-173
‘‘යං, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං, තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං? චක්ඛු, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං; තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො...පෙ.... ජිව්හා දුක්ඛා...පෙ....
|
171-173
දුක්ඛ ඡන්ද සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, ඇස දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කන දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ.නාසය දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. දිව දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කය දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. සිත දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
දුක්ඛරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, ඇස දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කන දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ.නාසය දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කය දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත දුකය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
දුක්ඛඡන්දරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, ඇස දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කන දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. නාසය දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කය දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත දුකය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 7-9. අනත්තඡන්දාදිසුත්තං | 7-9. අනත්තඡන්දාදි සූත්‍ර |
|
174-176
‘‘යො
|
174-176
අනත්‌තඡන්‌ද සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනාත්මද? මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කන අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ.නාසය අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. කය අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
අනත්තරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනාත්මද? මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කන අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ.නාසය අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. කය අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
අනත්ත ඡන්‌දරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනාත්මද? මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කන අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. නාසය අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. දිව අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. කය අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. සිත අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 10-12. බාහිරානිච්චඡන්දාදිසුත්තං | 10-12. බාහිරානිච්චඡන්දාදි සූත්‍ර |
|
177-179
‘‘යං, භික්ඛවෙ, අනිච්චං, තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, අනිච්චං? රූපා, භික්ඛවෙ, අනිච්චා; තත්‍ර වො ඡන්දො
|
177-179
බාහිර අනිච්‌චඡන්‌ද සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනිත්‍යද? මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යය.එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිර අනිච්චරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනිත්‍යද? මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යය.එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිර අනිච්චඡන්‌දරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් අනිත්‍යද? මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යය.එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනිත්‍යය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනිත්‍යද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 13-15. බාහිරදුක්ඛඡන්දාදිසුත්තං | 13-15. බාහිරදුක්ඛඡන්දාදි සූත්‍ර |
|
180-182
‘‘යං, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං, තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. කිඤ්ච, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං? රූපා, භික්ඛවෙ, දුක්ඛා; තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා දුක්ඛා; තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො. යං, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං, තත්‍ර වො ඡන්දො පහාතබ්බො, රාගො පහාතබ්බො, ඡන්දරාගො පහාතබ්බො’’ති.
|
180-182
බාහිර දුක්‌ඛඡන්‌ද සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, රූපයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිර දුක්ඛරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, රූපයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිරදුක්ඛඡන්‌දරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් දුකද? මහණෙනි, රූපයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ දුක්වෙත්. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් දුකද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 16-18. බාහිරානත්තඡන්දාදිසුත්තං | 16-18. බාහිරානත්තඡන්දාදි සූත්‍ර |
|
183-185
‘‘යො
|
183-185
බාහිරානත්‌තඡන්‌ද සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මවේද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනාත්මද? මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිරානන්තරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මවේද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනාත්මද? මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මය.එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ රාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
බාහිරානන්තඡන්‌දරාග සූත්‍රය
“මහණෙනි, යමක් අනාත්මවේද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, කුමක් නම් අනාත්මද? මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ශබ්දයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ගන්‍ධයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. රසයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. ධර්මයෝ අනාත්මය. එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේ. මහණෙනි, යමක් අනාත්මද, එහි තොපගේ ඡන්‍දරාගය දුරුකටයුතු වේය”යි (වදාළ සේක.)
|
| 19. අජ්ඣත්තාතීතානිච්චසුත්තං | 19. අතීතානිච්‌ච සූත්‍රය |
|
186
‘‘චක්ඛු
|
186
“මහණෙනි, අතීතවූ ඇස අනිත්‍යය. අතීතවූ කන අනිත්‍යය. අතීතවූ නාසය අනිත්‍යය. අතීතවූ දිව අනිත්‍යය. අතීතවූ කය අනිත්‍යය. අතීතවූ සිත අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 20. අජ්ඣත්තානාගතානිච්චසුත්තං | 20. අනාගතානිච්‌ච සූත්‍රය |
|
187
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනිච්චං අනාගතං...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චා අනාගතා...පෙ.... මනො අනිච්චො අනාගතො. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
187
“මහණෙනි, අනාගත ඇස අනිත්‍යය. අනාගත කන අනිත්‍යය. අනාගත නාසය අනිත්‍යය. අනාගත දිව අනිත්‍යය. අනාගත කය අනිත්‍යය. අනාගත සිත අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 21. අජ්ඣත්තපච්චුප්පන්නානිච්චසුත්තං | 21. පච්‌චුප්‌පන්‌නානිච්‌ච සූත්‍රය |
|
188
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනිච්චං පච්චුප්පන්නං...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චා පච්චුප්පන්නා...පෙ.... මනො අනිච්චො පච්චුප්පන්නො. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
188
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස අනිත්‍යය. වර්තමාන කන අනිත්‍යය. වර්තමාන නාසය අනිත්‍යය. වර්තමාන දිව අනිත්‍යය. වර්තමාන කය අනිත්‍යය. වර්තමාන සිත අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 22-24. අජ්ඣත්තාතීතාදිදුක්ඛසුත්තං | 22-24. අජ්ඣත්තාතීතාදිදුක්ඛ සූත්‍ර |
|
189-191
‘‘චක්ඛු
|
189-191
අතීත දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීතවූ ඇස දුකය. අතීතවූ කන දුකය. අතීතවූ නාසය දුකය. අතීතවූ දිව දුකය. අතීතවූ කය දුකය. අතීතවූ සිත දුකය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
අනාගත දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත ඇස දුකය. අනාගත කන දුකය. අනාගත නාසය දුකය. අනාගත දිව දුකය. අනාගත කය දුකය. අනාගත සිත දුකය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
පච්චුපන්න දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස දුකය. වර්තමාන කන දුකය. වර්තමාන නාසය දුකය. වර්තමාන දිව දුකය. වර්තමාන කය දුකය. වර්තමාන සිත දුකය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 25-27. අජ්ඣත්තාතීතාදිඅනත්තසුත්තං | 25-27. අජ්ඣත්තාතීතාදිඅනත්ත සූත්‍ර |
|
192-194
‘‘චක්ඛු
|
192-194
අතීතානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීතවූ ඇස අනාත්මය. අතීතවූ කන අනාත්මය. අතීතවූ නාසය අනාත්මය. අතීතවූ දිව අනාත්මය. අතීතවූ කය අනාත්මය. අතීතවූ සිත අනාත්මය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
අනාගතානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත ඇස අනාත්මය. අනාගත කන අනාත්මය. අනාගත නාසය අනාත්මය. අනාගත දිව අනාත්මය. අනාගත කය අනාත්මය. අනාගත සිත අනාත්මය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
පච්චුප්පන්නානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස අනාත්මය. වර්තමාන කන අනාත්මය. වර්තමාන නාසය අනාත්මය. වර්තමාන දිව අනාත්මය. වර්තමාන කය අනාත්මය. වර්තමාන සිත අනාත්මය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කලයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 28-30. බාහිරාතීතාදිඅනිච්චසුත්තං | 28-30. බාහිරාතීතාදිඅනිච්ච සූත්‍ර |
|
195-197
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනිච්චා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනිච්චා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
195-197
බාහිර අතීතානිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීතවූ රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. අතීතවූ ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. අතීතවූ ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. අතීතවූ රසයෝ අනිත්‍යයෝය. අතීතවූ ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. අතීතවූ ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිර අනාගතානිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. අනාගත ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. අනාගත ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. අනාගත රසයෝ අනිත්‍යයෝය. අනාගත ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. අනාගත ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිර පච්චුපන්නානිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. වර්තමාන ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. වර්තමාන ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. වර්තමාන රසයෝ අනිත්‍යයෝය. වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. වර්තමාන ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 31-33. බාහිරාතීතාදිදුක්ඛසුත්තං | 31-33. බාහිරාතීතාදිදුක්ඛ සූත්‍ර |
|
198-200
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, දුක්ඛා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා දුක්ඛා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
198-200
බාහිරාතීත දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීතවූ රූපයෝ දුක්වූවාහුය. අතීතවූ ශබ්දයෝ දුක්වූවාහුය. අතීතවූ ගන්‍ධයෝ දුක්වූවාහුය. අතීතවූ රසයෝ දුක්වූවාහුය. අතීතවූ ස්පර්‍ශයෝ දුක්වූවාහුය. අතීතවූ ධර්මයෝ දුක්වූවාහුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරානාගත දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ දුක්යහ. අනාගත ශබ්දයෝ දුක්යහ. අනාගත ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. අනාගත රසයෝ දුක්යහ. අනාගත ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. අනාගත ධර්මයෝ දුක්යහ.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිර පච්චුපන්න දුක්ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ දුක්යහ. වර්තමාන ශබ්දයෝ දුක්යහ. වර්තමාන ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. වර්තමාන රසයෝ දුක්යහ. වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. වර්තමාන ධර්මයෝ දුක්යහ.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 34-36. බාහිරාතීතාදිඅනත්තසුත්තං | 34-36. බාහිරාතීතාදිඅනත්ත සූත්‍ර |
|
201-203
‘‘රූපා
|
201-203
බාහිර අතීතානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීතවූ රූපයෝ අනාත්මයෝය. අතීතවූ ශබ්දයෝ අනාත්මයෝය. අතීතවූ ගන්‍ධයෝ අනාත්මයෝය. අතීතවූ රසයෝ අනාත්මයෝය. අතීතවූ ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයෝය. අතීතවූ ධර්මයෝ අනාත්මයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිර අනාගතානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ අනාත්මයෝය. අනාගත ශබ්දයෝ අනාත්මයෝය. අනාගත ගන්‍ධයෝ අනාත්මයෝය. අනාගත රසයෝ අනාත්මයෝය. අනාගත ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයෝය. අනාගත ධර්මයෝ අනාත්මයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිර පච්චුපන්නානත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ අනාත්මයෝය. වර්තමාන ශබ්දයෝ අනාත්මයෝය. වර්තමාන ගන්‍ධයෝ අනාත්මයෝය. වර්තමාන රසයෝ අනාත්මයෝය. වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයෝය. වර්තමාන ධර්මයෝ අනාත්මයෝය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 37. අජ්ඣත්තාතීතයදනිච්චසුත්තං | 37. අතීත යදනිච්‌ච සූත්‍රය |
|
204
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනිච්චං අතීතං. යදනිච්චං, තං
|
204
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’ යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. එවිට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, අතීත ඇස අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කන අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත නාසය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත දිව අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත සිත අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේයයි’ මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 38. අජ්ඣත්තානාගතයදනිච්චසුත්තං | 38. අනාගත යදනිච්‌ච සූත්‍රය |
|
205
‘‘චක්ඛු
|
205
“මහණෙනි, අනාගත ඇස අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කන අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත නාසය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත දිව අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත සිත අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 39. අජ්ඣත්තපච්චුප්පන්නයදනිච්චසුත්තං | 39. පච්චුප්පන්න යදනිච්‌ච සූත්‍රය |
|
206
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනිච්චං පච්චුප්පන්නං. යදනිච්චං, තං දුක්ඛං. යං දුක්ඛං, තදනත්තා. යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං...පෙ.... ජිව්හා අනිච්චා පච්චුප්පන්නා. යදනිච්චං, තං දුක්ඛං. යං දුක්ඛං, තදනත්තා. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං...පෙ.... මනො අනිච්චො පච්චුප්පන්නො. යදනිච්චං තං දුක්ඛං. යං දුක්ඛං තදනත්තා. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
206
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කන අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන නාසය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන දිව අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කය අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන සිත අනිත්‍යය. යමක් අනිත්‍යද එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 40-42. අජ්ඣත්තාතීතාදියංදුක්ඛසුත්තං | 40-42. අජ්ඣත්තාතීතාදියංදුක්ඛ සූත්‍ර |
|
207-209
‘‘චක්ඛු
|
207-209
අතීත යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීත ඇස දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කන දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත නාසය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත දිව දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත සිත දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
අනාගත යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත ඇස දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කන දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත නාසය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත දිව දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත සිත දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
පච්චුපන්න යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කන දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන නාසය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන දිව දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන සිත දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 43-45. අජ්ඣත්තාතීතාදියදනත්තසුත්තං | 43-45. අජ්ඣත්තාතීතාදියදනත්ත සූත්‍ර |
|
210-212
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, අනත්තා අතීතං අනාගතං පච්චුප්පන්නං. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං
|
210-212
අතීත යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීත ඇස අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කන අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත නාසය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත දිව අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත කය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත සිත අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
අනාගත යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත ඇස අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කන අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත නාසය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත දිව අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත කය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත සිත අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
පච්චුප්පන්න යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන ඇස අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කන අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන නාසය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන දිව අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන කය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන සිත අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 46-48. බාහිරාතීතාදියදනිච්චසුත්තං | 46-48. බාහිරාතීතාදියදනිච්ච සූත්‍ර |
|
213-215
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනිච්චා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. යදනිච්චං, තං දුක්ඛං. යං දුක්ඛං, තදනත්තා. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනිච්චා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. යදනිච්චං තං දුක්ඛං. යං දුක්ඛං තදනත්තා. යදනත්තා තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං
|
213-215
බාහිරාතීත යදනිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීත රූපයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත රසයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරානාගත යදනිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත රසයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරපච්චුප්පන්න යදනිච්‌ච සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන රසයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ. යමක් අනිත්‍යද, එය දුකය. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 49-51. බාහිරාතීතාදියංදුක්ඛසුත්තං | 49-51. බාහිරාතීතාදියංදුක්ඛ සූත්‍ර |
|
216-218
‘‘රූපා
|
216-218
බාහිරාතීත යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීත රූපයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ශබ්දයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත රසයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අතීත ධර්මයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරානාගත යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ශබ්දයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත රසයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ධර්මයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරපච්චුප්පන්න යංදුක්‌ඛ සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ශබ්දයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන රසයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ධර්මයෝ දුක්යහ. යමක් දුකද, එය අනාත්මය. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 52-54. බාහිරාතීතාදියදනත්තසුත්තං | 52-54. බාහිරාතීතාදියදනත්ත සූත්‍ර |
|
219-221
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනත්තා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනත්තා අතීතා අනාගතා පච්චුප්පන්නා. යදනත්තා, තං ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
219-221
බාහිරාතීත යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අතීත රූපයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“අතීත ශබ්දයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“අතීත ගන්‍ධයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“අතීත රසයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“අතීත ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“අතීත ධර්මයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරානාගත යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, අනාගත රූපයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ශබ්දයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ගන්‍ධයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත රසයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
අනාගත ධර්මයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
බාහිරපච්චුප්පන්න යදනත්‌ත සූත්‍රය
“මහණෙනි, වර්තමාන රූපයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ශබ්දයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ගන්‍ධයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන රසයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
වර්තමාන ධර්මයෝ අනාත්මයහ. යමක් අනාත්මද, එය ‘මෙය මාගේ නොවෙයි, මෙය මම නොවෙමි, මෙය මාගේ ආත්මය නොවේ’යයි මෙසේ මෙය තත්වූ පරිද්දෙන් යහපත් නුවණින් දැක්ක යුතුය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 55. අජ්ඣත්තායතනඅනිච්චසුත්තං | 55. අජ්‌ඣත්‌තායතන අනිච්ච සූත්‍රය |
|
222
‘‘චක්ඛු
|
222
“මහණෙනි, ඇස අනිත්‍යය. කන අනිත්‍යය. නාසය අනිත්‍යය. දිව අනිත්‍යය. කය අනිත්‍යය. සිත අනිත්‍යය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 56. අජ්ඣත්තායතනදුක්ඛසුත්තං | 56. අජ්‌ඣත්‌තායතන දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
223
‘‘චක්ඛු, භික්ඛවෙ, දුක්ඛං...පෙ.... ජිව්හා දුක්ඛා...පෙ.... මනො දුක්ඛො. එවං පස්සං...පෙ....
|
223
“මහණෙනි, ඇස දුකය. කන දුකය. නාසය දුකය. දිව දුකය. කය දුකය. සිත දුකය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 57. අජ්ඣත්තායතනඅනත්තසුත්තං | 57. අජ්‌ඣත්‌තායතන අනත්ත සූත්‍රය |
|
224
‘‘චක්ඛු
|
224
“මහණෙනි, ඇස අනාත්මය. කන අනාත්මය. නාසය අනාත්මය. දිව අනාත්මය. කය අනාත්මය. සිත අනාත්මය.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 58. බාහිරායතනඅනිච්චසුත්තං | 58. බාහිරායතන අනිච්ච සූත්‍රය |
|
225
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, අනිච්චා. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා අනිච්චා. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
225
“මහණෙනි, රූපයෝ අනිත්‍යයහ. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයහ. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයහ. රසයෝ අනිත්‍යයහ. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයහ. ධර්මයෝ අනිත්‍යයහ.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 59. බාහිරායතනදුක්ඛසුත්තං | 59. බාහිරායතන දුක්ඛ සූත්‍රය |
|
226
‘‘රූපා, භික්ඛවෙ, දුක්ඛා. සද්දා... ගන්ධා... රසා... ඵොට්ඨබ්බා... ධම්මා දුක්ඛා. එවං පස්සං...පෙ.... නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’’ති.
|
226
“මහණෙනි, රූපයෝ දුක්යහ. ශබ්දයෝ දුක්යහ. ගන්‍ධයෝ දුක්යහ. රසයෝ දුක්යහ. ස්පර්‍ශයෝ දුක්යහ. ධර්මයෝ දුක්යහ.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 60. බාහිරායතනඅනත්තසුත්තං | 60. බාහිරායතන අනත්ත සූත්‍රය |
|
227
‘‘රූපා
|
227
“මහණෙනි, රූපයෝ අනාත්මයහ. ශබ්දයෝ අනාත්මයහ. ගන්‍ධයෝ අනාත්මයහ. රසයෝ අනාත්මයහ. ස්පර්‍ශයෝ අනාත්මයහ. ධර්මයෝ අනාත්මයහ.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නාවූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම රූපයන්හිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කලකිරෙමින් නොඇලෙයි. නොඇලීමෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කටයුතුදෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍යවූ ආත්මයක් නැතැයි දැනගනීයයි, (වදාළේය.)
|
| 18. සමුද්දවග්ගො | 18. සමුද්ද වර්‍ගය |
| 1. පඨමසමුද්දසුත්තං | 1. සමුද්ද සූත්‍රය |
|
228
‘‘‘සමුද්දො
‘‘යො ඉමං සමුද්දං සගාහං සරක්ඛසං,
සඌමිං සාවට්ටං සභයං දුත්තරං අච්චතරි;
ස වෙදගූ වුසිතබ්‍රහ්මචරියො,
ලොකන්තගූ පාරගතොති වුච්චතී’’ති. පඨමං;
|
228
“මහණෙනි, සමුද්‍රය සමුද්‍රයයි අශ්‍රුතවත් පෘථග්ජන තෙම කියයි. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රය නොවේ. මහණෙනි මෙය මහත් දිය රාශියෙකි. මහත් ජලයකි.
“මහණෙනි, ඇස පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි රූපයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ රූපයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය (රාගාදී ක්ලේශයන්ගෙන් වෙන්ව) ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ ඇස නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙම ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කන පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි ශබ්දයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ ශබ්දයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ කන නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙමේ ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, නාසය පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි ගන්‍ධයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ ගන්‍ධයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ නාසය නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙමේ ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, දිව පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි රසයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ රසයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ දිව නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙමේ ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කය පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි ස්පර්‍ශයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ ස්පර්‍ශයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ කය නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙමේ ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සිත පුරුෂයාට සමුද්‍රය වේ. එහි ධර්‍මයන්ගෙන් හටගත් රළ වේගය වේ. යමෙක් ඒ ධර්‍මයන්ගෙන් හටගත් රළවේගය ඉවසාද; මහණෙනි, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති රළවේග සහිතවූ, කෙලෙස් දියසුළි සහිතවූ, කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් ඇති, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ සිත නමැති සමුද්‍රය තරණය කෙළේය. තරණය කළාවූ පරතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙමේ ගොඩබිම සිටීයයි කියනු ලැබේ.
“යමෙක් තෙම කෙලෙස් නමැති අල්වාගන්නා සතුන් සහිතවූ, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ, රළ භය සහිතවූ, තරණය කිරීමට දුෂ්කරවූ මේ සමුද්‍රය තරණය කෙළේද, හෙතෙම වේදයන්ගේ පරතෙරට ගියාවූ වැස නිමවන ලද බඹසර ඇත්තාවූ සංස්කාර ලෝකයාගේ කෙලවරට ගියාවූ නිර්‍වාණයට පැමිණියෙකැයි කියනු ලැබේ., යයි (වදාළ සේක.)
|
| 2. දුතියසමුද්දසුත්තං | 2. දුතිය සමුද්ද සූත්‍රය |
|
229
‘‘සමුද්දො, සමුද්දො’ති, භික්ඛවෙ, අස්සුතවා පුථුජ්ජනො භාසති
‘‘සන්ති
‘‘යස්ස
සො ඉමං සමුද්දං සගාහං සරක්ඛසං, සඌමිභයං දුත්තරං අච්චතරි.
‘‘සඞ්ගාතිගො මච්චුජහො නිරුපධි, පහාසි දුක්ඛං අපුනබ්භවාය;
අත්ථඞ්ගතො සො න පුනෙති
(න පමාණමෙති (සී. ස්‍යා. කං. පී.)), අමොහයී, මච්චුරාජන්ති බ්‍රූමී’’ති. දුතියං;
|
229
“මහණෙනි, සමුද්‍රය සමුද්‍රයයි අශ්‍රුතවත් පෘථග්ජන තෙම කියයි. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රය නොවේ. මහණෙනි මෙය මහත්වූ වතුර රාශියෙකි. මහත්වූ ජලයකි.
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දැනගතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. මහණෙනි, මෙය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි සමුද්‍රයයි කියනු ලැබේ. මෙහි මේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ ලෝවැසිතෙම මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙව් මිනිසුන් සහිතවූ සත්‍ව ප්‍රජාව බොහෝ සෙයින් ගිලී නූල් ගුලියක් මෙන් පැටලී රෙදි වියන්නන්ගේ කැඳ දැමූ නූල් ගුලියක් මෙන් ගැටගැසී මුදුතණ බබුස්තණ පදුරක්මෙන් අවුල්වී සැපයෙන් පහවූ විෂමව වැටෙන්නාවූ දුර්‍ගති නම් සංසාරය නොඉක්මවයි., (වදාළ සේක.)
(1) යමෙකුගේ රාගයද, ද්වේෂයද, අවිද්‍යාවද වලක්වන ලද්දාහුද, හෙතෙම කෙලෙස් නමැති සතුන් අල්වාගන්නවුන් සහිතවූ, කෙලෙස් රකුසන් සහිතවූ, ක්ලේශ නමැති රළ භය සහිතවූ, තරණය කිරීමට දුෂ්කරවූ මේ සමුද්‍රය මැනවින් තරණය කෙළේය.
(2)ඇලීම ඉක්මවූ මරුවන් දුරුකළාවූ උපධි රහිතවූ දුක්ඛයන්ගේ අස්තයට ගියාවූ හෙතෙම නැවත ඉපදීමට සුදුසු බවට නොපැමිණෙයි. මාරයා මුළාකෙළේයයි කියමියි’ (වදාළ සේක.)
|
| 3. බාළිසිකොපමසුත්තං | 3. බාලිසිකොපම සූත්‍රය |
|
230
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, බාළිසිකො ආමිසගතබළිසං ගම්භීරෙ උදකරහදෙ පක්ඛිපෙය්‍ය. තමෙනං අඤ්ඤතරො
එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, ඡයිමෙ බළිසා ලොකස්මිං අනයාය සත්තානං වධාය
(බ්‍යාබාධාය (සී. පී.)) පාණිනං. කතමෙ ඡ? සන්ති, භික්ඛවෙ, චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ, භික්ඛු, අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිලිතබළිසො, මාරස්ස අනයං ආපන්නො බ්‍යසනං ආපන්නො යථාකාමකරණීයො පාපිමතො...පෙ.... සන්ති, භික්ඛවෙ, ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යා රසා...පෙ.....
සන්ති, භික්ඛවෙ, මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා ඉට්ඨා කන්තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්චෙ, භික්ඛු, අභිනන්දති අභිවදති අජ්ඣොසාය තිට්ඨති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිලිතබළිසො මාරස්ස අනයං ආපන්නො බ්‍යසනං ආපන්නො යථාකාමකරණීයො පාපිමතො.
‘‘සන්ති
‘‘සන්ති
|
230
“මහණෙනි, යම්සේ බිලිබාන්නෙක් ඇම සහිතවූ බිලිය ගැඹුරුවූ දියෙහි බහාලන්නේද, ඇම දුටුවාවූ එක්තරා මත්ස්‍යයෙක් එය ගිලින්නේය. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි බිලිබාන්නාගේ බිලිය ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ ඒ මාලුවාට බිලිබාන්නාට කැමති දෙයක් කළහැකිවේද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ලෝකයෙහි සත්‍වයන්ගේ විනාශය පිණිස ප්‍රාණීන්ගේ පීඩාව පිණිස මේ බිලිකටු සයක් වෙත්. ඒ කවර සයක්ද යත්,
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය පතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි කියයිද, එහි ගැලී සිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිකටුව ගිල්ලාවූ විනාශයට පැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට පැමිණියාවූ, මරුවාට කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් වේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රූපයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ශබ්දයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්‍ධයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝද ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි කියනු ලැබේ.
“මහණෙනි, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කම්සැප එලවන්නාවූ ඇලුම් කටයුතුවූ ධර්මයෝ ඇත්තාහ. ඉදින් භික්‍ෂුතෙම එය නොපතාද, එය ප්‍රියයයි මනාපයයි නොකියාද, එහි ගැලී නොසිටීද, මහණෙනි, මේ භික්‍ෂුතෙම මාරයාගේ බිලිය නොගිල මාරයාගේ බිලිය බින්දේය. විනාශයට නොපැමිණියාවූ, ව්‍යසනයට නොපැමිණියාවූ, මරුවා විසින් කැමති දෙයක් කළහැකියෙක් නොවේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 4. ඛීරරුක්ඛොපමසුත්තං | 4. ඛීරරුක්‌ඛොපම සූත්‍රය |
|
231
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රසෙසු යො රාගො සො අත්ථි...පෙ.....
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා මනොවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු ධම්මෙසු යො රාගො සො අත්ථි, යො දොසො සො අත්ථි, යො මොහො සො අත්ථි, යො රාගො සො අප්පහීනො, යො දොසො සො අප්පහීනො, යො මොහො සො අප්පහීනො, තස්ස පරිත්තා චෙපි මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා මනස්ස ආපාථං ආගච්ඡන්ති පරියාදියන්තෙවස්ස චිත්තං; කො පන වාදො අධිමත්තානං! තං කිස්ස හෙතු? යො, භික්ඛවෙ, රාගො, සො අත්ථි, යො දොසො සො අත්ථි, යො මොහො සො
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු යො රාගො සො අත්ථි, යො දොසො සො අත්ථි, යො මොහො සො අත්ථි, යො රාගො සො අප්පහීනො, යො දොසො සො අප්පහීනො, යො මොහො සො අප්පහීනො, තස්ස පරිත්තා චෙපි චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා චක්ඛුස්ස ආපාථං ආගච්ඡන්ති පරියාදියන්තෙවස්ස චිත්තං; කො පන වාදො අධිමත්තානං! තං කිස්ස හෙතු? යො, භික්ඛවෙ, රාගො සො අත්ථි, යො දොසො සො අත්ථි
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රසෙසු යො රාගො සො අත්ථි...පෙ.....
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා මනොවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු ධම්මෙසු යො රාගො සො අත්ථි, යො දොසො සො අත්ථි, යො මොහො සො අත්ථි, යො රාගො සො අප්පහීනො, යො දොසො සො අප්පහීනො, යො මොහො සො අප්පහීනො, තස්ස පරිත්තා චෙපි මනොවිඤ්ඤෙය්‍යා ධම්මා මනස්ස ආපාථං ආගච්ඡන්ති පරියාදියන්තෙවස්ස චිත්තං; කො පන වාදො අධිමත්තානං! තං කිස්ස හෙතු? යො, භික්ඛවෙ, රාගො සො අත්ථි, යො
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු යො රාගො සො නත්ථි, යො දොසො සො නත්ථි, යො මොහො සො නත්ථි, යො රාගො සො පහීනො, යො දොසො සො පහීනො, යො මොහො සො
‘‘යස්ස
‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු යො රාගො සො නත්ථි, යො දොසො සො නත්ථි, යො මොහො සො නත්ථි, යො රාගො සො පහීනො, යො දොසො සො පහීනො, යො මොහො සො පහීනො, තස්ස අධිමත්තා චෙපි චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යා රූපා චක්ඛුස්ස ආපාථං ආගච්ඡන්ති නෙවස්ස චිත්තං පරියාදියන්ති; කො පන වාදො පරිත්තානං! තං කිස්ස හෙතු? යො, භික්ඛවෙ, රාගො සො නත්ථි, යො දොසො සො නත්ථි, යො මොහො සො නත්ථි, යො රාගො සො පහීනො, යො දොසො සො පහීනො, යො මොහො සො පහීනො...පෙ.....
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රසෙසු...පෙ.....
‘‘යස්ස
|
231
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ ඇසට අනිෂ්ටවූද චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ කනට අනිෂ්ටවූද සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණ ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ නාසයට අනිෂ්ටවූද ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්‍ධයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ දිවට අනිෂ්ටවූද ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ කයට අනිෂ්ටවූද කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ සිතට අනිෂ්ටවූද මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, ඇසතු හෝ නුග හෝ පුලිල හෝ දිඹුල් හෝ තරුණවූ ලපටිවූ කිරි ඇති ගසක් වේද, එය පුරුෂයෙක්තෙම තියුණුවූ කෙටේරියෙන් යම් ඒ තැනකින් සිඳින්නේනම් කිරි ගලන්නේද?, “එසේය, ස්වාමීනි.,
“ඊට හේතු කවරේද? “ස්වාමීනි, යම් කිරක් වේද, එය ඇති හෙයිනි.,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ ඇසට අනිෂ්ටවූද චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ කනට අනිෂ්ටවූද සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණ ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ නාසයට අනිෂ්ටවූද ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්‍ධයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ දිවට අනිෂ්ටවූද ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ කයට අනිෂ්ටවූද කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේද. එය ඇත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ඇත්තේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ඇත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේද, ඔහුගේ සිතට අනිෂ්ටවූද මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ කරන්නාහුය. ඉෂ්ටාරම්මණය ගැන කියනුම කවරේද. ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය ඇත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ඇත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන නොවූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ ඇසට ඉදින් ඉෂ්ටවූද චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ට රූපයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් මෝහයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, ඔහුගේ කනට ඉදින් ඉෂ්ටවූද සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ ශබ්දයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ නාසයට ඉදින් ඉෂ්ටවූද ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්‍ධයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ට ගන්ධයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ දිවට ඉදින් ඉෂ්ටවූද ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ රසයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි යම් රාගයක් වේ නම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ කයට ඉදින් ඉෂ්ටවූද කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ ස්පර්‍ශයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ සිතට ඉදින් ඉෂ්ටවූද මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්. අනිෂ්ටවූ ධම්මාරම්මණයන් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්සේ ඇසතු හෝ නුග හෝ පුලිල හෝ දිඹුල් හෝ වියලුනාවූ මැලවුනාවූ දිරා ගියාවූ කිරි ගසක් වේද, එය පුරුෂයෙක් තියුණුවූ කෙටේරියෙන් යම් ඒ තැනක් සිඳින්නේනම් කිරි එන්නේද? “ස්වාමීනි එය නොවේමැයි,
“ඊට හේතු කවරේද? “ස්වාමීනි, යම් කිරක් වීනම් එය නැති හෙයිනි.,
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ ඇසට ඉදින් ඉෂ්ටවූද චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ට රූපයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, එය නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, එය නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, එය නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. (එහෙයිනි.)
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, යම් මෝහයක් වේනම්, එය ප්‍රහීණවූයේද, ඔහුගේ කනට ඉදින් ඉෂ්ටවූද සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ ශබ්දයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ නාසයට ඉදින් ඉෂ්ටවූද ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්‍ධයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ට ගන්ධයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ දිවට ඉදින් ඉෂ්ටවූද ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ රසයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේනම්, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ කයට ඉදින් ඉෂ්ටවූද කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්‍ශයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්මය. අනිෂ්ටවූ ස්පර්‍ශයක් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේද, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේද, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකට හෝ භික්‍ෂුණියකට හෝ මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි යම් රාගයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් මෝහයක්වේනම්, ඒ නැත්තේද, යම් රාගයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් ද්වේෂයක් වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, යම් මෝහයක්වේද, එය ප්‍රහීන වූයේද, ඔහුගේ සිතට ඉදින් ඉෂ්ටවූද මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයෝ හමුවෙත්ද, ඔහුගේ සිත විනාශ නොකරත්. අනිෂ්ටවූ ධම්මාරම්මණයන් ගැන කියනුම කවරේද, ඊට හේතු කවරේද යත්, මහණෙනි, යම් රාගයක් වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් ද්වේෂයක්වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ නැත්තේය. යම් රාගයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය. යම් ද්වේෂයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය. යම් මෝහයක් වේනම්, ඒ ප්‍රහීන වූයේය.
|
| 5. කොට්ඨිකසුත්තං | 5. කොට්ඨිත සූත්‍රය |
|
232
එකං
‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො සාරිපුත්ත, චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං...පෙ.... ජිව්හා රසානං සංයොජනං, රසා ජිව්හාය සංයොජනං
‘‘න ඛො, ආවුසො කොට්ඨික, චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, න රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං. යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො තං තත්ථ සංයොජනං...පෙ.... න ජිව්හා රසානං සංයොජනං, න රසා ජිව්හාය සංයොජනං. යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො තං තත්ථ සංයොජනං...පෙ.... න මනො ධම්මානං සංයොජනං, න ධම්මා මනස්ස සංයොජනං. යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො තං තත්ථ සංයොජනං.
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘එවමෙව ඛො, ආවුසො, න චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, න රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං. යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො තං තත්ථ සංයොජනං...පෙ.... න ජිව්හා රසානං
‘‘චක්ඛු වා, ආවුසො, රූපානං සංයොජනං අභවිස්ස, රූපා වා චක්ඛුස්ස සංයොජනං, නයිදං බ්‍රහ්මචරියවාසො පඤ්ඤායෙථ
(පඤ්ඤායති (ක.)) සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යස්මා ච ඛො, ආවුසො, න චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, න රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං
‘‘ජිව්හා, ආවුසො, රසානං සංයොජනං අභවිස්ස, රසා වා ජිව්හාය සංයොජනං, නයිදං බ්‍රහ්මචරියවාසො පඤ්ඤායෙථ සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යස්මා ච ඛො, ආවුසො, න ජිව්හා රසානං සංයොජනං, න රසා ජිව්හාය සංයොජනං; යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො, තං තත්ථ සංයොජනං, තස්මා බ්‍රහ්මචරියවාසො පඤ්ඤායති සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය...පෙ.....
‘‘මනො වා, ආවුසො, ධම්මානං සංයොජනං අභවිස්ස, ධම්මා වා මනස්ස සංයොජනං, නයිදං බ්‍රහ්මචරියවාසො පඤ්ඤායෙථ සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යස්මා ච ඛො, ආවුසො, න මනො ධම්මානං සංයොජනං, න ධම්මා මනස්ස සංයොජනං; යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො, තං තත්ථ සංයොජනං, තස්මා බ්‍රහ්මචරියවාසො පඤ්ඤායති සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය.
‘‘ඉමිනාපෙතං
‘‘සංවිජ්ජති ඛො, ආවුසො, භගවතො චක්ඛු. පස්සති භගවා චක්ඛුනා රූපං. ඡන්දරාගො භගවතො නත්ථි. සුවිමුත්තචිත්තො භගවා. සංවිජ්ජති ඛො, ආවුසො, භගවතො සොතං. සුණාති භගවා සොතෙන සද්දං. ඡන්දරාගො
‘‘ඉමිනා ඛො එතං, ආවුසො, පරියායෙන වෙදිතබ්බං යථා න චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, න රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං; යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො, තං තත්ථ සංයොජනං. න සොතං... න ඝානං... න ජිව්හා රසානං සංයොජනං, න රසා ජිව්හාය සංයොජනං; යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො තං තත්ථ සංයොජනං. න කායො... න මනො ධම්මානං සංයොජනං, න ධම්මා මනස්ස සංයොජනං; යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො, තං තත්ථ සංයොජන’’න්ති. පඤ්චමං.
|
232
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිර තෙමේද බරණැස් නුවර මිගදාය නම්වූ ඉසිපතනාරාමයෙහි වාසය කෙරෙත්. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිරතෙමේ සවස් වේලෙහි ඵලසමවතින් නැගීසිටියේ ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරතෙමේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටු වූයේය. සතුටුවියයුතු සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක්පසෙක හුන්නේය. එක්පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් මහා කොට්ඨිත ස්ථවිරතෙමේ ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්ට මෙය සැල කෙළේය.
“ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයෙනි, කිමෙක්ද?
“ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය වේද, රූපයෝ ඇසට සංයෝජන වෙත්ද? කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය වේද, ශබ්දයෝ කනට සංයෝජන වේද? නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය වේද, ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජන වේද? දිව රසයන්ට සංයෝජනය වේද, රස දිවට සංයෝජන වේද? කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය වේද, ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජන වේද? සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය වේද, ධර්මයෝ සිතට සංයෝජන වෙත්ද?, කියායි.
“ආයුෂ්මත් කොට්ඨිත ස්ථවිරයෙනි, ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය නොවේ. රූපයෝ ඇසට සංයෝජනය නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ශබ්දයෝ කනට සංයෝජනය නොවෙත්. ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජනය නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ. දිව රසයන්ට සංයෝජනය නොවේ. රසයෝ දිවට සංයෝජනය නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජනය නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ධර්මයෝ සිතට සංයෝජනය නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි, යම් සේ කළු ගවයෙක්ද, සුදු ගවයෙක්ද, එක දම්වැලකින් හෝ ලණුවකින් හෝ බඳින ලද්දාහු වන්නාහුද, යමෙක් වනාහි කළු ගවයා සුදු ගවයාට බන්‍ධනය වෙයි. සුදු ගවයා කළු ගවයාට බන්‍ධනය වෙයි’ කියන්නේ නම් හෙතෙම සත්‍යයක් කියන්නේද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, කළු ගවයා සුදු ගවයාගේ බන්‍ධනය නොවේ. සුදු ගවයා කළු ගවයාගේ බන්‍ධනය නොවේ. ඔවුහු යම් එක දම්වැලකින් හෝ එක් ලණුවකින් හෝ බඳින ලද්දාහුද, එය එහි සංයෝජනය (බන්‍ධනය) වේ.
“ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවේ. රූපයෝ ඇසට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ශබ්දයෝ කනට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“දිව රසයන්ට සංයෝජනය නොවේ. රසයෝ දිවට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ. කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය නොවේ. ධර්මයෝ සිතට සංයෝජනය (බන්‍ධනය) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි, ඇස හෝ රූපයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් රූප හෝ ඇසට සංයෝජනය වන්නේ නම් මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි විසීම මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි, යම් හෙයකින් ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රූපයෝ ඇසට සංයෝජනය නොවෙත්ද එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස පෙනෙයි.
“ඇවැත්නි, කන හෝ ශබ්දයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් ශබ්ද හෝ කනට සංයෝජනය වන්නේ නම් මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි විසීම මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි, යම් හෙයකින් කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය නොවෙත්ද, ශබ්දයෝ කනට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස පෙනෙයි.
“ඇවැත්නි, නාසය හෝ ගන්ධයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් ගන්ධ හෝ නාසයට සංයෝජනය වන්නේ නම් මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි විසීම මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි, යම් හෙයකින් නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජනය නොවෙත්ද එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස පෙනෙයි.
“ඇවැත්නි, දිව හෝ රසයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් රස හෝ දිවට සංයෝජන වන්නේ නම්, මනාව දුක් නැති කිරීම පිණිස මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යා වාසය නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි යම් හෙයකින් දිව රසයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රසයෝ දිවට සංයෝජනය නොවෙත්ද එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස පෙනේ.
“ඇවැත්නි, කය හෝ ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් ස්පර්ශ හෝ කයට සංයෝජනය වන්නේ නම් මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි විසීම මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි, යම් හෙයකින් කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජනය නොවෙත්ද එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස පෙනෙයි.
“ඇවැත්නි, සිත හෝ ධර්මයන්ට සංයෝජනය වන්නේ නම් ධර්මයෝ හෝ සිතට සංයෝජනය වෙත් නම් මේ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යා වාසය මනාව දුක් නැතිකිරීම පිණිස නොපෙනෙන්නේය. ඇවැත්නි, යම් හෙයකින් සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ධර්මයෝ සිතට සංයෝජනය නොවෙත්ද එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේද, එහෙයින් බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවාසය මනාව දුක් නැසීම පිණිස පෙනෙයි.
“ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රූපයෝ ඇසට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ශබ්දයෝ කනට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ. ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ දිව රසයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රසයෝ දිවට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි ඒ මේ කාරණයෙනුත් මෙය දත යුතුයි. යම්සේ සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ධර්මයෝ සිතට සංයෝජනය නොවේද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඇස විද්‍යාමාන වේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඇසින් රූප දකිත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගයක් නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනු සිත් ඇති සේක.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට කන විද්‍යාමාන වේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කනෙන් ශබ්ද අසත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගයක් නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනු සිත් ඇති සේක.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නාසය විද්‍යාමාන වේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නාසයෙන් ගන්ධයන් ආඝ්‍රාණය කරත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගයක් නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනු සිත් ඇති සේක.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට දිව ඇත්තේමය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දිවෙන් රස විඳිත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගයක් නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන්ගෙන් මිදුනේ වේ.
“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට කය විද්‍යාමාන වේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කයෙන් ස්පර්ශ කරත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගයක් නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන් කෙරෙන් මිදුනු සිත් ඇති සේක. ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට සිත ඇත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට සිතින් ධර්‍මාරමුණු දනිත්. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඡන්‍දරාගය නැත්තේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙලෙසුන්ගෙන් මිදුනු සිත් ඇත්තාහ.
“ඇවැත්නි, මේ ප්‍රකාරයෙන්ද මෙය දත යුතුයි. යම්සේ ඇස රූපයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රූපයෝ ඇසට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ,
“යම්සේ කන ශබ්දයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ශබ්දයෝ කනට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ,
“යම්සේ නාසය ගන්ධයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ,
“යම්සේ දිව රසයන්ට සංයෝජනය නොවේද, රසයෝ දිවට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ,
“යම්සේ කය ස්පර්‍ශයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ,
“යම්සේ සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය නොවේද, ධර්මයෝ සිතට සංයෝජනය නොවෙත්ද, එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයක් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේයයි, වදාළේය.
|
| 6. කාමභූසුත්තං | 6. කාමභූ සූත්‍රය |
|
233
එකං සමයං ආයස්මා ච ආනන්දො ආයස්මා ච කාමභූ කොසම්බියං විහරන්ති ඝොසිතාරාමෙ. අථ ඛො ආයස්මා කාමභූ සායන්හසමයං පටිසල්ලානා වුට්ඨිතො යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා
‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො ආනන්ද, චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං...පෙ.... ජිව්හා රසානං සංයොජනං, රසා ජිව්හාය සංයොජනං...පෙ.... මනො ධම්මානං සංයොජනං, ධම්මා මනස්ස සංයොජන’’න්ති?
‘‘න ඛො, ආවුසො කාමභූ
(කාමභු (සී.) මොග්ගල්ලානෙ 65-ගෙ වාති සුත්තං පස්සිතබ්බං), චක්ඛු රූපානං සංයොජනං, න රූපා චක්ඛුස්ස සංයොජනං. යඤ්ච තත්ථ තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති ඡන්දරාගො, තං තත්ථ සංයොජනං...පෙ.... න ජිව්හා රසානං
‘‘සෙය්‍යථාපි
|
233
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේද, ආයුෂ්මත් කාමභූ ස්ථවිරයන් වහන්සේද, කොසඹෑ නුවර ඝෝසිතාරාමයෙහි වාසය කරති. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් කාමභූ ස්ථවිරතෙමේ සවස් වේලෙහි විවේකයෙන් නැඟී සිටියේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ සමග සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් කාමභූ ස්ථවිරතෙම ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය.
“ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයෙනි, කිමෙක්ද?
“ඇස රූපයන්ගේ සංයෝජනය වේද, රූපයෝ ඇසට සංයෝජන වෙත්ද? කන ශබ්දයන්ගේ සංයෝජනය වේද, ශබ්දයෝ කනට සංයෝජන වේද? නාසය ගන්‍ධයන්ගේ සංයෝජනය වේද, ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජන වේද? දිව රසයන්ගේ සංයෝජනය වේද, රස දිවට සංයෝජන වේද? කය ස්පර්ශයන්ගේ සංයෝජනය වේද, ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජන වේද? සිත ධර්මයන්ට සංයෝජනය වේද, ධර්මයෝ සිතට සංයෝජන වෙත්ද?, කියායි.
“ආයුෂ්මත් කාමභූ ස්ථවිරයෙනි, ඇස රූපයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. රූපයෝ ඇසට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“කන ශබ්දයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. ශබ්දයෝ කනට සංයෝජන නොවෙත්. ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“නාසය ගන්‍ධයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“දිව රසයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. රසයෝ දිවට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“කය ස්පර්ශයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“සිත ධර්මයන්ගේ සංයෝජනය නොවේ. ධර්මයෝ සිතට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්‍දරාගයකුත් උපදීද, ඒ එහි සංයෝජනය වේ.
“ඇවැත්නි, යම් සේ කළු ගවයෙක්ද, සුදු ගවයෙක්ද, එක දම්වැලකින් හෝ ලණුවකින් හෝ බඳින ලද්දාහු වන්නාහුද, යමෙක් වනාහි කළු ගවයා සුදු ගවයාට බන්‍ධනය වෙයි. සුදු ගවයා කළු ගවයාට බන්‍ධනය වෙයි’ කියන්නේ නම් හෙතෙම සත්‍යයක් කියන්නේද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, කළු ගවයා සුදු ගවයාගේ බන්‍ධනය නොවේ. සුදු ගවයා කළු ගවයාගේ බන්‍ධනය නොවේ. ඔවුහු යම් එක දම්වැලකින් හෝ එක් ලණුවකින් හෝ බඳින ලද්දාහුද, එය එහි සංයෝජනය (බන්‍ධනය) වේ.
“ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම ඇස රූපයන්ගේ බන්‍ධනය නොවේ. රූපයෝ ඇසට සංයෝජන (බන්‍ධන) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“කන ශබ්දයන්ගේ බන්‍ධනය නොවේ. ශබ්දයෝ කනට සංයෝජන (බන්‍ධන) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයක් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“නාසය ගන්‍ධයන්ගේ බන්‍ධනය නොවේ. ගන්‍ධයෝ නාසයට සංයෝජන (බන්‍ධන) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“දිව රසයන්ගේ බන්‍ධනය නොවේ. රසයෝ දිවට සංයෝජන නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“කය ස්පර්ශයන්ගේ බන්‍ධනය නොවේ. ස්පර්‍ශයෝ කයට සංයෝජන (බන්‍ධන) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
“සිත ධර්මයන්ට බන්‍ධනය නොවේ. ධර්මයෝ සිතට සංයෝජන (බන්‍ධන) නොවෙත්. එහි ඒ දෙක නිසා යම් ඡන්ද රාගයකුත් උපදීද, එය එහි සංයෝජනය වේ.
|
| 7. උදායීසුත්තං | 7. උදායී සූත්‍රය |
|
234
එකං සමයං ආයස්මා ච ආනන්දො ආයස්මා ච උදායී කොසම්බියං විහරන්ති ඝොසිතාරාමෙ. අථ ඛො ආයස්මා උදායී සායන්හසමයං පටිසල්ලානා වුට්ඨිතො යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා ආනන්දෙන සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා උදායී ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච -
‘‘යථෙව
‘‘යථෙව ඛො, ආවුසො උදායී, අයං කායො භගවතා අනෙකපරියායෙන අක්ඛාතො විවටො පකාසිතො - ‘ඉතිපායං කායො අනත්තා’ති, සක්කා එවමෙව විඤ්ඤාණං පිදං ආචික්ඛිතුං
‘‘චක්ඛුඤ්ච, ආවුසො, පටිච්ච රූපෙ ච උප්පජ්ජති චක්ඛුවිඤ්ඤාණ’’න්ති? ‘‘එවමාවුසො’’ති
‘‘ජිව්හඤ්චාවුසො, පටිච්ච රසෙ ච උප්පජ්ජති ජිව්හාවිඤ්ඤාණ’’න්ති? ‘‘එවමාවුසො’’ති. ‘‘යො චාවුසො, හෙතු යො ච පච්චයො ජිව්හාවිඤ්ඤාණස්ස උප්පාදාය, සො ච හෙතු, සො ච පච්චයො සබ්බෙන සබ්බං සබ්බථා සබ්බං අපරිසෙසං නිරුජ්ඣෙය්‍ය, අපි නු ඛො ජිව්හාවිඤ්ඤාණං පඤ්ඤායෙථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, ආවුසො, පරියායෙන භගවතා අක්ඛාතං විවටං පකාසිතං - ‘ඉතිපිදං විඤ්ඤාණං අනත්තා’’’ති...පෙ.....
‘‘මනඤ්චාවුසො, පටිච්ච ධම්මෙ ච උප්පජ්ජති මනොවිඤ්ඤාණ’’න්ති? ‘‘එවමාවුසො’’ති. ‘‘යො චාවුසො, හෙතු, යො ච පච්චයො මනොවිඤ්ඤාණස්ස උප්පාදාය, සො ච හෙතු, සො ච පච්චයො සබ්බෙන සබ්බං සබ්බථා සබ්බං අපරිසෙසං නිරුජ්ඣෙය්‍ය, අපි නු ඛො මනොවිඤ්ඤාණං පඤ්ඤායෙථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, ආවුසො, පරියායෙන භගවතා අක්ඛාතං විවටං පකාසිතං - ‘ඉතිපිදං විඤ්ඤාණං අනත්තා’’’ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, පුරිසො සාරත්ථිකො සාරගවෙසී සාරපරියෙසනං චරමානො තිණ්හං කුඨාරිං ආදාය වනං පවිසෙය්‍ය. සො තත්ථ
|
234
එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිර තෙමේද, ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිර තෙමේද, කොසඹෑ නුවර ඝෝසිතාරාමයෙහි වාසය කෙරෙත්. ඉක්බිති ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙමේ සවස් වේලෙහි විවේකයෙන් නැඟී සිටියේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිර තෙම යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් සමග සතුටු වූයේය. සතුටු වියයුතුවූ සිහිකටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පසෙක හුන්නේය. එක් පසෙක හුන්නාවූ ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරතෙම ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන්ට මෙය සැල කෙළේය.
“ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයෙනි, මේ ආකාරයෙන්ද මේ ශරීරය අනාත්මයයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ ශරීරය නොයෙක් ප්‍රකාරයෙන් වදාරණ ලද්දේද, විවෘත කරන ලද්දේද, ප්‍රකාශ කරන ලද්දේද, එපරිද්දෙන් මෙසේද මේ විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දක්වන්නට දේශනා කරන්ට පණවන්ට පිහිටුවන්ට විවරණය කරන්ට විභාග කරන්ට ප්‍රකට කරන්ට හැක්කේද?,
“ආයුෂ්මත් උදායී ස්ථවිරයෙනි, මේ ශරීරය භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මෙසේද, මේ ශරීරය අනාත්මයයි නොයෙක් ආකාරයෙන් යම් පරිද්දෙකින් වදාරණ ලද්දේද, විවෘත කරන ලද්දේද, ප්‍රකාශ කරන ලද්දේද, එපරිද්දෙන් මෙසේද, මේ විඤ්ඤාණය අනාත්මයයි දක්වන්නට දේශනා කරන්ට පණවන්ට පිහිටුවන්ට විවෘත කරන්ට විභාග කරන්ට ප්‍රකට කරන්ට හැක්කේය.
“ඇවැත්නි, ඇසද රූපයන්ද නිසා චක්ඛු විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය,
“ඇවැත්නි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි චක්ඛු විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“ඇවැත්නි, කනද, ශබ්දයන්ද, නිසා සෝත විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය.,
“ඇවැත්නි, සෝත විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි සෝත විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“ඇවැත්නි, නාසයද, ගන්‍ධයන්ද, නිසා ඝාණ විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය.,
“ඇවැත්නි, ඝාණ විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි ඝාණ විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි. "ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“ඇවැත්නි, දිවද, රසයන්ද, නිසා ජිව්හා විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය.,
“ඇවැත්නි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි ජිව්හා විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“ඇවැත්නි, කයද, ස්පර්‍ශයන්ද, නිසා කාය විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය.,
“ඇවැත්නි, කාය විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි කාය විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“ඇවැත්නි, සිතද, ධර්‍මයන්ද, නිසා මනෝ විඤ්ඤාණය උපදීද? “ඇවැත්නි, එසේය.,
“ඇවැත්නි, මනෝ විඤ්ඤාණයාගේ ඉපදීමට යමක් හේතුවේද, යමක් ප්‍රත්‍යවේද, ඒ හේතුවද ඒ ප්‍රත්‍යයද සියලු ආකාරයෙන් සර්‍වප්‍රකාරයෙන් ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවන්නේ නම් කිම එකල්හි මනෝ විඤ්ඤාණයක් දක්නහුද? “ඇවැත්නි, එය නොවේමැයි.,
“ඇවැත්නි, මේ ආකාරයෙන්ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ විඤ්ඤාණය මෙසේද අනාත්මයයි, මෙය වදාරණ ලදී. විවෘත කරන ලදී. ප්‍රකාශ කරන ලදී.
"ඇවැත්නි, යම්සේ හරයෙන් ප්‍රයෝජන ඇත්තාවූ හරය සොයන්නාවූ හරය සෙවීමෙහි හැසිරෙන්නාවූ පුරුෂයෙක්තෙම තියුණුවූ කෙටේරියක් ගෙන වනයට ඇතුල්වන්නේද හෙතෙම එහි සෘජුවූ අළුත්වූ නොපීදුනාවූ කෙසෙල් කඳක් දක්නේද, එය මුලින් සිඳින්නේය. මුලින් සිඳ අගින් සිඳින්නේය. අග සිඳ පත්වැටි (පතුරු) නගන්නේය. හෙතෙම එහි ඵලයකුත් නොලබන්නේය. කොයින් හරයක් ලබන්නේද?
ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම භික්‍ෂුතෙම සවැදෑරුම් වූ ස්පර්ශ ආයතනයන්හි තමාද නොම දකියි. තමාගේ දෙයක්ද නොම දකියි. හෙතෙම මෙසේ නොදක්නේ ලෝකයෙහි කිසිවක් තෘෂ්ණාවෙන් දැඩිකොට අල්වා නොගනියි. තෘෂ්ණාවෙන් දැඩිකොට අල්වා නොගන්නේ නො තැතිගනී. නො තැතිගන්නේ තමාම පිරිනිවෙයි. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතරමගින් කළයුතු දෙය කරන ලදී. මෙයින් අන්‍ය ආත්මභාවයක් නැතැයි දැනගණියයි, (වදාළ සේක.)
|
| 8. ආදිත්තපරියායසුත්තං | 8. ආදිත්තපරියාය සූත්‍රය |
|
235
‘‘ආදිත්තපරියායං වො, භික්ඛවෙ, ධම්මපරියායං දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ. කතමො ච, භික්ඛවෙ, ආදිත්තපරියායො, ධම්මපරියායො? වරං, භික්ඛවෙ, තත්තාය අයොසලාකාය ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජොතිභූතාය
(සඤ්ජොතිභූතාය (ස්‍යා. කං.)) චක්ඛුන්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං, න ත්වෙව චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු අනුබ්‍යඤ්ජනසො නිමිත්තග්ගාහො. නිමිත්තස්සාදගථිතං
(නිමිත්තස්සාදගධිතං (ස්‍යා. කං. ක.) ම. නි. 3.316-317) වා, භික්ඛවෙ, විඤ්ඤාණං තිට්ඨමානං තිට්ඨෙය්‍ය, අනුබ්‍යඤ්ජනස්සාදගථිතං වා තස්මිඤ්චෙ සමයෙ කාලං කරෙය්‍ය, ඨානමෙතං විජ්ජති, යං ද්වින්නං ගතීනං අඤ්ඤතරං ගතිං ගච්ඡෙය්‍ය - නිරයං වා, තිරච්ඡානයොනිං වා. ඉමං ඛ්වාහං, භික්ඛවෙ, ආදීනවං දිස්වා එවං වදාමි.
‘‘වරං, භික්ඛවෙ, තිණ්හෙන අයොසඞ්කුනා ආදිත්තෙන සම්පජ්ජලිතෙන සජොතිභූතෙන සොතින්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං, න ත්වෙව සොතවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු සද්දෙසු අනුබ්‍යඤ්ජනසො නිමිත්තග්ගාහො. නිමිත්තස්සාදගථිතං වා, භික්ඛවෙ, විඤ්ඤාණං තිට්ඨමානං තිට්ඨෙය්‍ය
‘‘වරං
‘‘වරං, භික්ඛවෙ, තිණ්හෙන ඛුරෙන ආදිත්තෙන සම්පජ්ජලිතෙන සජොතිභූතෙන ජිව්හින්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං, න ත්වෙව ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රසෙසු අනුබ්‍යඤ්ජනසො නිමිත්තග්ගාහො. නිමිත්තස්සාදගථිතං
‘‘වරං, භික්ඛවෙ, තිණ්හාය සත්තියා ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජොතිභූතාය කායින්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං, න ත්වෙව කායවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු ඵොට්ඨබ්බෙසු අනුබ්‍යඤ්ජනසො නිමිත්තග්ගාහො. නිමිත්තස්සාදගථිතං වා, භික්ඛවෙ, විඤ්ඤාණං තිට්ඨමානං තිට්ඨෙය්‍ය, අනුබ්‍යඤ්ජනස්සාදගථිතං වා තස්මිඤ්චෙ
‘‘වරං, භික්ඛවෙ, සොත්තං. සොත්තං ඛො පනාහං, භික්ඛවෙ, වඤ්ඣං ජීවිතානං වදාමි, අඵලං ජීවිතානං වදාමි, මොමූහං ජීවිතානං වදාමි, න ත්වෙව තථාරූපෙ විතක්කෙ විතක්කෙය්‍ය යථාරූපානං විතක්කානං වසං ගතො සඞ්ඝං භින්දෙය්‍ය. ඉමං ඛ්වාහං, භික්ඛවෙ
‘‘තත්ථ, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො ඉති පටිසඤ්චික්ඛති - ‘තිට්ඨතු තාව තත්තාය අයොසලාකාය ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජොතිභූතාය චක්ඛුන්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං. හන්දාහං ඉදමෙව මනසි කරොමි - ඉති චක්ඛු අනිච්චං, රූපා අනිච්චා, චක්ඛුවිඤ්ඤාණං අනිච්චං, චක්ඛුසම්ඵස්සො අනිච්චො, යම්පිදං චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චං’’’
(අනිච්ච’’න්ති (?)).
‘‘තිට්ඨතු
‘‘තිට්ඨතු
‘‘තිට්ඨතු තාව තිණ්හෙන ඛුරෙන ආදිත්තෙන සම්පජ්ජලිතෙන සජොතිභූතෙන ජිව්හින්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං. හන්දාහං ඉදමෙව මනසි කරොමි - ඉති ජිව්හා අනිච්චා, රසා අනිච්චා, ජිව්හාවිඤ්ඤාණං අනිච්චං, ජිව්හාසම්ඵස්සො අනිච්චො, යම්පිදං ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති...පෙ.... තම්පි අනිච්චං.
‘‘තිට්ඨතු තාව තිණ්හාය සත්තියා ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජොතිභූතාය කායින්ද්‍රියං සම්පලිමට්ඨං. හන්දාහං ඉදමෙව මනසි කරොමි - ඉති කායො අනිච්චො, ඵොට්ඨබ්බා අනිච්චා
‘‘තිට්ඨතු තාව සොත්තං. හන්දාහං ඉදමෙව මනසි කරොමි - ඉති මනො අනිච්චො, ධම්මා අනිච්චා, මනොවිඤ්ඤාණං අනිච්චං, මනොසම්ඵස්සො අනිච්චො, යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තම්පි අනිච්චං’’.
‘‘එවං පස්සං, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්ඛුස්මිම්පි නිබ්බින්දති, රූපෙසුපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙපි නිබ්බින්දති, චක්ඛුසම්ඵස්සෙපි නිබ්බින්දති...පෙ.... යම්පිදං මනොසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්ඛං වා අදුක්ඛමසුඛං වා තස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං
|
235
“මහණෙනි, තොපට ආදිත්ත පරියාය නම් වූ ධර්ම දේශනාවක් කරන්නෙමි. එය අසව්. මහණෙනි, ආදිත්ත පරියාය නම්වූ ධර්ම දේශනාව කවරේද?
“මහණෙනි, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි අත් ලක්‍ෂණය පා ලක්‍ෂණය යනාදී (අනුව්‍යඤ්ජන) සටහන් ගැනීමට වඩා ඇවිල ගන්නාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිනිදැල් සහිතවූ රත්වූ යකඩ කූරකින් ඇස හාරා දැමීම උතුම්ය. මහණෙනි, ශරීරය ලක්‍ෂණයයි සටහන් ආශ්වාදනය කිරීමෙහි (නිමිත්තාස්වාදයෙහි) බැඳුනාවූ හෝ අත්පාදි ලක්‍ෂණයයි ගන්නා සටහන් ආශ්වාදනය කිරීමෙහි (අනුව්‍යඤ්ජනාස්වාදයෙහි) බැඳුනාවූ හෝ සිත පවත්නේද, ඉදින් ඒ කාලයෙහි කළුරිය කරන්නේ නම් නිරය හෝ තිරිසන් යෝනිය හෝ යන ගති දෙක අතුරෙන් යම් එක්තරා ගතියකට පැමිණෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන වේ. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි ශබ්දය මිහිරිය යනාදී වශයෙන් නිමිති ගැනීමට වඩා ඇවිල ගත්තාවූ දිළිසෙන්නාවූ ගිණිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ යකඩ හුලක් කන් පසාරු කරගෙන යනසේ ගැසීම උතුම්ය.
“මහණෙනි, නිමිති ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ කුඩා ලකුණු වශයෙන් ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ විඤ්ඤාණය පවත්නේද, ඉදින් ඒ කාලයෙහි කළුරිය කරන්නේ නම් නිරය හෝ තිරිසන් යෝනිය හෝ යන ගති දෙක අතුරෙන් එක්තරා යම් ගතියකට පැමිණෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන වේ. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් විෂයෙහි සුවඳය මිහිරිය යනාදී වශයෙන් නිමිති ගැනීමට වඩා ඇවිල ගත්තාවූ දිළිසෙන්නාවූ ගිණිදැල් සහිතවූ නියනකින් නාසය උළුප්පා දැමීම උතුම්ය.
“මහණෙනි, නිමිති ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ කුඩා ලකුණු ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ විඤ්ඤාණය පවත්නේද, ඉදින් ඒ කාලයෙහි කළුරිය කරන්නේ නම් නිරය හෝ තිරිසන් යෝනිය හෝ යන ගති දෙක අතුරෙන් එක්තරා යම් ගතියකට පැමිණෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන වේ. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි රසය මධුරය යනාදී වශයෙන් ගැනීමට වඩා ඇවිල ගත්තාවූ දිළිසෙන්නාවූ ගිණිදැල් සහිතවූ සියුම්වූ දැලි පිහියකින් දිව කපා දැමීම උතුම්ය. මහණෙනි, නිමිති ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ කුඩා ලකුණු වශයෙන් රස විඳීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ විඤ්ඤාණය පවත්නේද, ඉදින් ඒ කාලයෙහි කළුරිය කරන්නේ නම් නිරය හෝ තිරිසන් යෝනිය හෝ යන ගති දෙක අතුරෙන් එක්තරා යම් ගතියකට පැමිණෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන වේ. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි මෘදුය මොලොක්ය යනාදීන් නිමිති ගැනීමට වඩා ඇවිල ගත්තාවූ දිළිසෙන්නාවූ ගිණිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ මහත්වූ වෑයකින් කය හැස දැමීම උතුම්ය.
“මහණෙනි, නිමිති වශයෙන් ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ කුඩා සලකුණු වශයෙන් ආශ්වාදනය කිරීමෙහි බැඳුනාවූ හෝ විඤ්ඤාණය පවත්නේද, ඉදින් ඒ කාලයෙහි කළුරිය කරන්නේ නම් නිරය හෝ තිරිසන් යෝනිය හෝ යන ගති දෙක අතුරෙන් එක්තරා යම් ගතියකට පැමිණෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන වේ. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, නිදාගැනීම උතුම්ය. මහණෙනි, නිදාගැනීම වනාහි මම ජීවිතයාගේ වඳවීමයයි කියමි. ජීවිතයාගේ නිශ්චල භාවයයි කියමි. ජීවිතයාගේ මුළාවීමකැයි කියමි. යම්බඳු වූ විතර්‍කයන්ගේ වසඟයට ගියේ සංඝයා බිඳුවන්නේද, එබඳු වූ විතර්‍කයන් කල්පනා කිරීම එතරම්ද නොවටනේය. මහණෙනි, මම මේ දෝෂය දැක මෙසේ කියමි.
“මහණෙනි, එහි ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම මෙසේ සලකයි.‘ඇවිල ගත්තාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිණිදැල් සහිතවූ රත්වූ යකඩ කූරකින් ඇස හාරා දැමීම තිබේවා, මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. මෙසේ ඇස අනිත්‍යය. රූපයෝ අනිත්‍යයෝය. චක්ඛු විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. චක්ඛු සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයි.
ඇවිලගත්තාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිනිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ යකඩ හුලකින් කන පසා කිරීම තිබේවා, මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. කන මෙසේ අනිත්‍යය. ශබ්දයෝ අනිත්‍යයෝය. සෝත විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. සෝත සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයි.
“ඇවිලගත්තාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිනිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ නියනකින් නාසය උපුටා දැමීම තිබේවා, මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. මෙසේ නාසය අනිත්‍යය. ගන්‍ධයෝ අනිත්‍යයෝය. ඝාණ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. ඝාණ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයි.
“ඇවිලගත්තාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිනිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ දැලි පිහියකින් දිව කපා දැමීම තිබේවා, මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. මෙසේ දිව අනිත්‍යය. රසයෝ අනිත්‍යයෝය. ජිව්හා විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. ජිව්හා සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයි.
“ඇවිලගත්තාවූ දිලිසෙන්නාවූ ගිනිදැල් සහිතවූ තියුණුවූ මහත් වෑයකින් කය හැස දැමීම තිබේවා, මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. මෙසේ කය අනිත්‍යය. ස්පර්‍ශයෝ අනිත්‍යයෝය. කාය විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. කාය සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එයද අනිත්‍යයි.
“වැදහෙව නිදාගැනීම තිබේවා. මම මෙයම මෙනෙහි කරමි. මෙසේ සිත අනිත්‍යය. ධර්මයෝ අනිත්‍යයෝය. මනෝ විඤ්ඤාණය අනිත්‍යය. මනෝ සම්ඵස්සය අනිත්‍යය. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, මෙයද අනිත්‍යයි.
“මහණෙනි, මෙසේ දක්නා වූ ශ්‍රුතවත් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවකතෙම ඇස කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රූපයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
කන කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ශබ්දයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. සෝත සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
නාසය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ගන්ධයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
දිව කෙරෙහිද කලකිරෙයි. රසයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
කය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ස්පර්ශයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. කාය සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
සිත කෙරෙහිද කලකිරෙයි. ධර්මයන් කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ විඤ්ඤාණය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය කෙරෙහිද කලකිරෙයි. මනෝ සම්ඵස්සය නිසා සැපවූ හෝ දුක් වූ හෝ දුක්ද නොවූ සැපද නොවූ හෝ යම් මේ වේදනාවක් උපදීද, එය කෙරෙහිද කලකිරෙයි.
කලකිරෙන්නේ නොඇලෙයි. නොඇල්මෙන් මිදෙයි. මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම වේ. ජාතිය ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. සතර මාර්ගයෙන් කළයුත්ත කරන ලදී. මෙයින් අන්‍ය වූ අනෙක් ආත්මභවයක් නැතැයි දැනගනියි. මහණෙනි, මේ වනාහි ආදිත්තපරියාය නම්වූ ධර්ම දේශනාව වේයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 9. පඨමහත්ථපාදොපමසුත්තං | 9. හත්‌ථපාදූපම සූත්‍රය |
|
236
‘‘හත්ථෙසු
‘‘හත්ථෙසු, භික්ඛවෙ, අසති ආදානනික්ඛෙපනං න පඤ්ඤායති; පාදෙසු අසති අභික්කමපටික්කමො න පඤ්ඤායති; පබ්බෙසු අසති සමිඤ්ජනපසාරණං න පඤ්ඤායති; කුච්ඡිස්මිං අසති ජිඝච්ඡා පිපාසා න පඤ්ඤායති. එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුස්මිං අසති චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා
|
236
“මහණෙනි, අත්දෙක ඇති කල්හි ගැනීම බහා තැබීම පැනෙයි. පා දෙක ඇති කල්හි ඉදිරියට යාම පස්සට යාම පැනෙයි. හන්දි ඇති කල්හි හැකිලීම දිගහැරීම පැනෙයි. කුස (බඩ) ඇති කල්හි බඩගිනි පිපාස දෙක පැනෙයි.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ඇස ඇති කල්හි චක්ඛු සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
කන ඇති කල්හි සෝත සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
නාසය ඇති කල්හි ඝාණ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
දිව ඇති කල්හි ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
කය ඇති කල්හි කාය සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
සිත ඇති කල්හි මනෝ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
“මහණෙනි, අත්දෙක නැති කල්හි ගැනීම බහා තැබීම නොපැනෙයි. පා දෙක නැති කල්හි ඉදිරියට යාම පස්සට යාම නොපැනෙයි. හන්දි නැති කල්හි හැකිලීම දිගහැරීම නොපැනෙයි. කුස නැති කල්හි බඩගිනි පිපාස දෙක නොපැනෙයි.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ඇස නැති කල්හි චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප දුක නූපදියි. කන නැති කල්හි සෝත සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. නාසය නැති කල්හි ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. දිව නැති කල්හි ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. කය නැති කල්හි කාය සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. සිත නැති කල්හි මනෝ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක නූපදීයයි, (වදාළේය.)
|
| 10. දුතියහත්ථපාදොපමසුත්තං | 10. දුතිය හත්‌ථපාදූපම සූත්‍රය |
|
237
‘‘හත්ථෙසු, භික්ඛවෙ, සති ආදානනික්ඛෙපනං හොති; පාදෙසු සති අභික්කමපටික්කමො හොති; පබ්බෙසු සති සමිඤ්ජනපසාරණං හොති; කුච්ඡිස්මිං සති ජිඝච්ඡා පිපාසා හොති. එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුස්මිං සති චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා උප්පජ්ජති අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛං...පෙ....
‘‘හත්ථෙසු, භික්ඛවෙ, අසති ආදානනික්ඛෙපනං න හොති; පාදෙසු අසති අභික්කමපටික්කමො න හොති; පබ්බෙසු අසති සමිඤ්ජනපසාරණං න හොති; කුච්ඡිස්මිං අසති ජිඝච්ඡා පිපාසා න හොති. එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුස්මිං අසති චක්ඛුසම්ඵස්සපච්චයා නුප්පජ්ජති අජ්ඣත්තං සුඛං දුක්ඛං...පෙ.... ජිව්හාය අසති ජිව්හාසම්ඵස්සපච්චයා
|
237
“මහණෙනි, අත්දෙක ඇති කල්හි ගැනීම බහා තැබීම වේද, පා දෙක ඇති කල්හි ඉදිරියට යාම ආපසුයාම වේද, හන්දි ඇති කල්හි හැකිලීම දිගහැරීම වේද, කුස ඇති කල්හි සා පිපාස දෙක වේද,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ඇස ඇති කල්හි චක්ඛු සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
කන ඇති කල්හි සෝත සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
නාසය ඇති කල්හි ඝාණ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
දිව ඇති කල්හි ජිව්හා සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
කය ඇති කල්හි කාය සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
සිත ඇති කල්හි මනෝ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක උපදියි.
“මහණෙනි, අත්දෙක නැති කල්හි ගැනීම බහා තැබීම නොවේද, පා දෙක නැති කල්හි ඉදිරියට යාම පස්සට යාම නොවේද, හන්දි නැති කල්හි හැකිලීම දිගහැරීම නොවේද, කුස නැති කල්හි සා පිපාස දෙක නොවේද,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම ඇස නැති කල්හි චක්ඛු සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප දුක නූපදියි. කන නැති කල්හි සෝත සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. නාසය නැති කල්හි ඝාණ සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. දිව නැති කල්හි ජිව්හා සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. කය නැති කල්හි කාය සම්ඵස්සය නිසා තමාතුළ සැප හා දුක නූපදියි. සිත නැති කල්හි මනෝ සම්ඵස්සය හේතුකොටගෙන තමාතුළ සැප හා දුක නූපදීයයි, (වදාළ සේක.)
|
| 19. ආසීවිසවග්ගො | 19. ආසිවිස වර්‍ගය |
| 1. ආසීවිසොපමසුත්තං | 1. ආසිවිසොපම සූත්‍රය |
|
238
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘අථ ඛො සො, භික්ඛවෙ, පුරිසො භීතො චතුන්නං ආසීවිසානං උග්ගතෙජානං ඝොරවිසානං යෙන වා තෙන වා පලායෙථ. තමෙනං එවං වදෙය්‍යුං - ‘ඉමෙ ඛො, අම්භො පුරිස, පඤ්ච වධකා පච්චත්ථිකා පිට්ඨිතො පිට්ඨිතො අනුබන්ධා, යත්ථෙව නං පස්සිස්සාම තත්ථෙව ජීවිතා වොරොපෙස්සාමාති. යං තෙ, අම්භො පුරිස, කරණීයං තං කරොහී’’’ති.
‘‘අථ
‘‘අථ
‘‘අථ
‘‘අථ ඛො සො, භික්ඛවෙ, පුරිසො තිණකට්ඨසාඛාපලාසං සංකඩ්ඪිත්වා කුල්ලං බන්ධිත්වා තං කුල්ලං නිස්සාය හත්ථෙහි ච පාදෙහි ච වායමමානො සොත්ථිනා පාරං ගච්ඡෙය්‍ය, තිණ්ණො පාරඞ්ගතො
(පාරගතො (සී. ස්‍යා. කං.)) ථලෙ තිට්ඨති බ්‍රාහ්මණො.
‘‘උපමා
‘‘පඤ්ච
‘‘ඡට්ඨො අන්තරචරො වධකො උක්ඛිත්තාසිකොති ඛො, භික්ඛවෙ, නන්දීරාගස්සෙතං අධිවචනං.
‘‘සුඤ්ඤො ගාමොති ඛො, භික්ඛවෙ, ඡන්නෙතං අජ්ඣත්තිකානං ආයතනානං අධිවචනං. චක්ඛුතො චෙපි නං, භික්ඛවෙ, පණ්ඩිතො බ්‍යත්තො මෙධාවී උපපරික්ඛති රිත්තකඤ්ඤෙව ඛායති, තුච්ඡකඤ්ඤෙව
‘‘චොරා ගාමඝාතකාති ඛො, භික්ඛවෙ, ඡන්නෙතං බාහිරානං ආයතනානං අධිවචනං. චක්ඛු, භික්ඛවෙ, හඤ්ඤති මනාපාමනාපෙසු රූපෙසු; සොතං, භික්ඛවෙ...පෙ.... ඝානං, භික්ඛවෙ...පෙ.... ජිව්හා, භික්ඛවෙ, හඤ්ඤති මනාපාමනාපෙසු රසෙසු; කායො, භික්ඛවෙ...පෙ.... මනො, භික්ඛවෙ, හඤ්ඤති මනාපාමනාපෙසු ධම්මෙසු.
‘‘මහා උදකණ්ණවොති ඛො, භික්ඛවෙ, චතුන්නෙතං ඔඝානං අධිවචනං - කාමොඝස්ස, භවොඝස්ස, දිට්ඨොඝස්ස, අවිජ්ජොඝස්ස.
‘‘ඔරිමං තීරං සාසඞ්කං සප්පටිභයන්ති ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කායස්සෙතං අධිවචනං.
‘‘පාරිමං තීරං ඛෙමං අප්පටිභයන්ති ඛො, භික්ඛවෙ, නිබ්බානස්සෙතං අධිවචනං.
‘‘කුල්ලන්ති
‘‘තස්ස හත්ථෙහි ච පාදෙහි ච වායාමොති ඛො, භික්ඛවෙ, වීරියාරම්භස්සෙතං අධිවචනං.
‘‘තිණ්ණො පාරඞ්ගතො ථලෙ තිට්ඨති බ්‍රාහ්මණොති ඛො, භික්ඛවෙ, අරහතො එතං අධිවචන’’න්ති. පඨමං.
|
238
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි වූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි කියා භික්‍ෂූන් ඇමතූහ. ‘ස්වාමීනි’යි කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. (එවිට) භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, යම්සේ බලවත් උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයෝ සතර දෙනෙක් වෙත්, ඉක්බිති ජීවත්වනු කැමැත්තාවූ නොමැරෙනු කැමැත්තාවූ සැප කැමැත්තාවූ දුක පිළිකුල් කරන්නාවූ පුරුෂයෙක් එන්නේය. ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. ‘පින්වත් පුරුෂය, තොප විසින් උග්‍ර විෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ මේ සර්පයෝ සතරදෙන කලින් කල නැගිටවිය යුත්තාහුය. කලින් කල නැහැවිය යුත්තාහුය. කලින් කල වැළඳවිය යුත්තාහුය. කලින් කල සයනය කරවිය යුත්තාහුය. පින්වත් පුරුෂය, යම් කලෙක මේ උග්‍ර විෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතරදෙනාගෙන් එක්තරා එකෙක් තට කිපෙන්නේද, පින්වත් පුරුෂය, ඒ හේතුවෙන් නුඹ මරණයට හෝ මරණය සමාන දුකට හෝ පැමිණෙන්නේය. පින්වත් පුරුෂය, තොප විසින් යමක් කටයුතුද, එය කරව කියායි.
“මහණෙනි, එකල්හි ඒ පුරුෂතෙම උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතර දෙනාට භයවී යම් ඒ තැනකින් පැන යන්නේය. (ඉක්බිති) ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. පින්වත් පුරුෂය, මේ තොපගේ පසුපස්සේ සතුරුවූ වධකයෝ පස් දෙනෙක් යම් තැනෙක්හිම ඔහු දක්නෙමුද, එතැන්හිම ඔහු දිවි තොර කරන්නෙමුයි, එලවා එන්නාහුය. පින්වත් පුරුෂය, තොප විසින් යමක් කටයුතුද, එය කරවයි කියායි.
“මහණෙනි, එකල්හි ඒ පුරුෂතෙම උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතර දෙනාට භයවී සතුරු වූ වධකයන් පස් දෙනාට භයවී යම් ඒ තැනකින් පැන යන්නේය. (ඉක්බිති) ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. ‘පින්වත් පුරුෂය, තොපගේ පසුපස්සේ ඔසවාගත් කඩුවක් ඇතිවූ සමීප ආශ්‍රය ඇති මේ හයවැනි වධකයෙක්ද යම් තැනකදී ඔහු දක්නෙම්ද, එතැනදීම ඔහුගේ හිස ගසා දමන්නෙමියි, එලවා එන්නේ වෙයි. පින්වත් පුරුෂය, තොප විසින් යමක් කටයුතුද, එය කරවයි’ යනුවෙනි.
“මහණෙනි, එකල්හි ඒ පුරුෂතෙම උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ ඝෝර විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතර දෙනාට භයව සතුරු වධකයන් පස් දෙනාට භයව ඔසවාගත් කඩුවක් ඇති සමීප ආශ්‍රය ඇති වධකයාට භයව යම් ඒ තැනකින් පලා යන්නේය. හෙතෙම හිස්වූ ගමක් දක්නේය. යම් ඒ ගෙයකට ඇතුල් වන්නේද, එය හිස්වූ ගෙයක්ම වන්නේය. කිසිවක් නැති ගෙයක්ම වන්නේය. ශූන්‍යවූ ගෙයක්ම වන්නේය. යම් ඒ භාජනයක් අල්වන්නේද, එය හිස්වූ භාජනයක්ම වන්නේය. කිසිවක් නැති භාජනයක් වන්නේය. ශූන්‍යවූ භාජනයක්ම වන්නේය. (ඉක්බිති) ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. ‘පින්වත් පුරුෂය, දැන් මේ හිස්වූ ගම ගම් පහරණ සොරු වනසන්නාහුය. පින්වත් පුරුෂය, තොප විසින් යමක් කටයුතුද, එය කරව’ කියායි.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ පුරුෂතෙම උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතර දෙනාට භයව සතුරු වූ වධකයන් පස් දෙනාට භයව ඔසවාගත් කඩුවක් ඇති සමීපයෙහි හැසිරෙන්නාවූ හයවැනි වධකයාට භයව ගම් පහරණ සොරුන්ට භයව යම් ඒ තැනෙකින් හෝ පලා යන්නේය. හෙතෙම මෙතෙර සැක සහිතවූ භය සහිතවූ එතෙර සැනසීම ඇත්තාවූ භයක් නැත්තාවූ එතෙර වියයුතු මහත් ජලයක් දක්නේය. මොහුට එතෙර වන්නාවූ ඔරුවක් හෝ එතෙරවන ඒදණ්ඩක් හෝ මෙතෙරින් එතෙරට යාමට නැත්තේය.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ පුරුෂයාට මෙබඳු අදහසක් වන්නේය. මේ මහා ජලයකි. මෙතෙර සැක සහිතය. භය සහිතය. එතෙර සැනසීම සහිතය. නිර්භයය. එතෙර වන්නාවූ ඔරුවක් හෝ එතෙරට යාමට ඒදණ්ඩක් හෝ නැත්තේය. මම උණ බට ලී දඬු අතු කොල එකතුකොට පහුරක් බැඳ ඒ පහුර අත් දෙකින්ද පා දෙකික්ද පදිමින් සුවසේ එතෙරට යන්නෙම්නම් යෙහෙකැයි’ කියායි.
“මහණෙනි, ඉක්බිති ඒ පුරුෂතෙම උණ බට ලී දඬු අතු කොල ආදිය එකතුකොට පහුරක් බැඳ ඒ පහුර අත් දෙකින්ද පා දෙකික්ද පදිමින් සුවසේ එතෙරට යන්නේය. එතෙරට ගියාවූ බ්‍රාහ්මණතෙම ගොඩබිම සිටියි.
“මහණෙනි, මා විසින් මේ උපමාව අර්ථ හැඟවීමට කරනලදී. මෙය මෙහි අර්ථය වන්නේය. මහණෙනි, උග්‍රවිෂ ඇත්තාවූ දරුණු විෂ ඇත්තාවූ සර්පයන් සතර දෙනා යනු පඨවි ධාතු, ආපෝ ධාතු, තේජෝ ධාතු, වායෝ ධාතු යන සතරමහා භූතයන්ට නමකි. මහණෙනි, සතුරුවූ වධකයෝ පස්දෙනා යනු උපාදානස්කන්‍ධ පසට නමකි. එනම් රූප උපාදානස්කන්‍ධය, වේදනා උපාදානස්කන්‍ධය, සංඥා උපාදානස්කන්‍ධය, සංස්කාර උපාදානස්කන්‍ධය, විඤ්ඤාණ උපාදානස්කන්‍ධය (යන මොහුයි.). මහණෙනි, ඔසවාගත් කඩුවක් ඇති සමීපයෙහි හැසිරෙන සවැනිවූ වධකයා යනු නන්‍දිරාගයට නමකි. මහණෙනි, හිස්ගම යනු සවැදෑරුම් වූ අධ්‍යාත්මික ආයතනයන්ට නමකි.
“මහණෙනි, පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම ඉදින් ඇසින් පරීක්‍ෂාකර බලන්නේ නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි. මහණෙනි, පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම ඉදින් කනෙන් පරීක්‍ෂාකර බලන්නේ නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි. මහණෙනි, පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම ඉදින් නාසයෙන් පරීක්‍ෂාකර බලන්නේ නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි. මහණෙනි, පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම ඉදින් දිවෙන් පරීක්‍ෂාකර බලන්නේ නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි. මහණෙනි, පණ්ඩිතවූ, ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ භික්‍ෂුතෙම ඉදින් කයින් පරීක්‍ෂාකර බලන්නේ නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි. මහණෙනි, ඉදින් ව්‍යක්තවූ, නුවණැත්තාවූ පණ්ඩිත භික්‍ෂුතෙම සිත පරීක්‍ෂා කරයි නම් සිස් වූවක්ම වැටහෙයි. කිසිත් නැතුවක්ම වැටහෙයි. ශූන්‍ය වූවක්ම වැටහෙයි.
“මහණෙනි, ගම් පහරණ හොරු යනු බාහිරවූ සවැදෑරුම්වූ ආයතනයන්ට නමකි. මහණෙනි, ඇස මනාප අමනාපවූ රූපයන්හි හැපෙයි. කන මනාප අමනාප ශබ්දයන්හි හැපෙයි. නාසය මනාප අමනාප ගන්ධයන්හි හැපෙයි. දිව මනාප අමනාප රසයන්හි හැපෙයි. කය මනාප අමනාප ස්පර්‍ශයන්හි හැපෙයි. සිත මනාප අමනාප ධර්‍මයන්හි හැපෙයි.
“මහණෙනි, මහත් ජලය යනු සතර ඕඝයන්ට නමකි. එනම් කාම ඕඝය, භව ඕඝය, දිට්ඨි ඕඝය සහ අවිජ්ජා ඕඝය යන සතරයි. මහණෙනි, සැක සහිතවූ භය සහිතවූ මෙතෙර යනු මමයයි ගන්නා පඤ්චස්කන්‍ධයට මේ නමකි. මහණෙනි, සැනසීම ඇති නිර්භයවූ එතෙර යනු නිර්‍වාණයට නමකි. මහණෙනි, පහුර යනු ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්‍ගයට නමකි. එනම් සම්‍යක් දෘෂ්ටිය, සම්‍යක් සංකල්පය, සම්‍යක් වචනය, සම්‍යක් කර්මාන්තය, සම්‍යක් ආජීවය, සම්‍යක් ව්‍යායාමය, සම්‍යක් ස්මෘතිය, සම්‍යක් සමාධිය යන මොහුයි. මහණෙනි, අත් දෙකින්ද පා දෙකින්ද පැදීම යනු වීර්‍ය්‍යයට නමකි. මහණෙනි, එතෙරෙහිවූ පරතෙරට ගියාවු බ්‍රාහ්මණතෙම ගොඩබිම සිටීයනු රහතුන් වහන්සේට නමකියි, (වදාළ සේක.)
|
| 2. රථොපමසුත්තං | 2. රථූපම සූත්‍රය |
|
239
‘‘තීහි
‘‘කථඤ්ච
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භොජනෙ මත්තඤ්ඤූ හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො ආහාරං ආහාරෙති - ‘නෙව දවාය, න මදාය, න මණ්ඩනාය, න විභූසනාය, යාවදෙව ඉමස්ස කායස්ස ඨිතියා, යාපනාය, විහිංසූපරතියා, බ්‍රහ්මචරියානුග්ගහාය, ඉති පුරාණඤ්ච වෙදනං පටිහඞ්ඛාමි, නවඤ්ච වෙදනං න උප්පාදෙස්සාමි, යාත්‍රා ච මෙ භවිස්සති, අනවජ්ජතා ච ඵාසුවිහාරො චා’ති. සෙය්‍යථාපි
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ජාගරියං අනුයුත්තො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු දිවසං චඞ්කමෙන නිසජ්ජාය ආවරණීයෙහි ධම්මෙහි චිත්තං පරිසොධෙති. රත්තියා පඨමං යාමං චඞ්කමෙන නිසජ්ජාය ආවරණීයෙහි ධම්මෙහි චිත්තං පරිසොධෙති. රත්තියා මජ්ඣිමං යාමං දක්ඛිණෙන පස්සෙන සීහසෙය්‍යං
|
239
“මහණෙනි, ධර්ම තුනකින් යුක්තවූ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහිම සැප සොම්නස් බහුලකොට ඇතිව වාසය කරයි. ඔහු විසින් ආශ්‍රවයන් නැසීම පිණිස කාරණයද සම්පූර්‍ණ කරන ලද්දේ වෙයි. කවර ධර්ම තුනකින්ද යත්, ඉන්‍ද්‍රියයන් කෙරෙහි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වෙයිද, භෝජනයෙහි පමණ දන්නේ වෙයිද, නිදි දුරුකිරීමෙහි යෙදුනේ වෙයිද (යන තුන වෙත්.)
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්‍ෂුතෙම ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියය රකියි. චක්ඛු ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් මේ සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ සෝත ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. සෝත ඉන්‍ද්‍රියය රකියි. සෝත ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කොට නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් මේ ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියය රකියි. ඝාණ ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“දිවෙන් රසයක් විඳ නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් මේ ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියය රකියි. ජිව්හා ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“කයින් ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් මේ කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ කාය ඉන්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. කාය ඉන්‍ද්‍රියය රකියි. කාය ඉන්ද්රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. සිතින් ධර්මයක් දැන නිමිති ගන්නේ නොවේද, කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නේ නොවේද, යම් හේතුවකින් මේ මනින්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද, ඒ මනින්‍ද්‍රියයාගේ සංවරය පිණිස පිළිපදියි. මනින්‍ද්‍රිය රකියි. මනින්‍ද්‍රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
“මහණෙනි, යම්සේ සමභූමිය ඇති සතර මංසන්‍ධියක බහා තබන ලද කෙවිට ඇති ආජානීය අශ්වයන් යෙදූ රථයක් වන්නේද, අශ්වයන් දමනය කිරීමෙහි දක්‍ෂවූ සමර්‍ථවූ රථාචාර්‍ය්‍යයෙක් ඒ රථයට නැග වම් අතින් රැහැන් ගෙන දකුණතින් කෙවිට ගෙන, යම් දිශාවකට කැමැතිද යම් තැනකට කැමතිද, එතැනට ගමන් කරවන්නේද, ආපසු ගමන් කරවන්නේද, මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම භික්‍ෂුතෙම මේ සවැදෑරුම්වූ ඉන්‍ද්‍රියයන්ගේ ආරක්‍ෂාව පිණිස හික්මෙයි. සංයමය පිණිස හික්මෙයි. දමණය පිණිස හික්මෙයි. සංසිඳීම පිණිස හික්මෙයි. මහණෙනි, මෙසේ වනාහී භික්‍ෂුතෙම ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇත්තේ වෙයි.
“මහණෙනි, භික්‍ෂුතෙම කෙසේ නම් භෝජනයෙහි පමණ දන්නේවේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම නුවණින් සලකා ආහාරය ගනියි. ක්‍රීඩා පිණිස නොවෙයි, මද වැඩීම පිණිස නොවෙයි, සැරසීම පිණිස නොවෙයි, අලඬකාර කිරීම පිණිස නොවෙයි. මේ ශරීරයාගේ පැවැත්ම පිණිසම, යැපීම පිණිසම, විහිංසා වැලැක්ම පිණිසම, බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවට අනුග්‍රහ පිණිසම වේ. මෙසේ (ආහාර ගැනීමෙන්) පුරාණ වේදනා නසමි. අළුත්වූ වේදනාද නූපදවන්නෙමි. මාගේ ජීවිත යාත්‍රාවද නිරවද්‍ය බවද පහසු විහරණයද වන්නේය යනුවෙනි.
“මහණෙනි, යම්සේ පුරුෂයෙක් මස් වැඩීම පිණිසම වණයක බෙහෙත් ගල්වන්නේද යම්සේ හෝ බර ඉසිලීම සඳහාම කඩ ඇණයට තෙල් දමන්නේද, මහණෙනි, එමෙන්ම භික්‍ෂුතෙම නුවණින් සලකා ආහාරය ගනියි. ක්‍රීඩා පිණිස නොවෙයි, මද වැඩීම පිණිස නොවේ, සැරසීම පිණිස නොවේ. මේ ශරීරයාගේ පැවැත්ම පිණිසම යැපීම පිණිසම විහිංසා වැලැක්ම පිණිසම බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවට අනුග්‍රහ පිණිසම වේ. මෙසේ ආහාර වැළඳීමෙන් පුරාණ වේදනාද නසමි. අළුත්වූ වේදනාද නූපදවන්නෙමි. මාගේ ජීවිත යාත්‍රාවද, නිරවද්‍ය බවද, පහසු විහරණයද වන්නේය, යනුවෙනි. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුතෙම භෝජනයෙහි පමණ දන්නේ වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ නම් භික්‍ෂුතෙම නිදි දුරු කිරීමෙහි යෙදුනේවේද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම (දවල්) දවස සක්මනින්ද හිඳීමෙන්ද, නීවරණ ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කරයි. රාත්‍රියෙහි පළමුවැනි යාමය සක්මනින්ද හිඳීමෙන්ද නීවරණ ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කරයි. රාත්‍රියෙහි මධ්‍යම යාමය දකුණැලයෙන් දකුණු පයෙන් වම් පය මඳක් ඉක්මවා තබා සිහි ඇත්තේ නුවණ ඇත්තේ නැඟිටිමි යන සංඥාව මෙනෙහිකොට උතුම් නිදීම (සිංහ සෙය්‍යාව) කරයි. රාත්‍රියෙහි අළුයම සයනයෙන් නැගිට සක්මනින්ද හිඳීමෙන්ද නීවරණ ධර්‍මයන්ගෙන් සිත පිරිසිදු කරයි. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුතෙම නිදි දුරුකිරීමෙහි යෙදුනේ වෙයි. මහණෙනි, මේ ධර්ම තුනෙන් යුක්තවූ භික්‍ෂුතෙම මේ ආත්මයෙහිම සැප සොම්නස් බහුලකොට ඇතිව වාසය කරයි. මොහු විසින් ආශ්‍රවයන් නැසීම පිණිස පටන් ගන්නා ලද්දේයයි, (වදාළේය.)
|
| 3. කුම්මොපමසුත්තං | 3. කුම්‌මොපම සූත්‍රය |
|
240
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, කුම්මො කච්ඡපො සායන්හසමයං අනුනදීතීරෙ ගොචරපසුතො අහොසි. සිඞ්ගාලොපි
(සිගාලොපි (සී. ස්‍යා. කං. පී.)) ඛො, භික්ඛවෙ, සායන්හසමයං අනුනදීතීරෙ ගොචරපසුතො අහොසි. අද්දසා
‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, තුම්හෙපි මාරො පාපිමා සතතං සමිතං පච්චුපට්ඨිතො - ‘අප්පෙව නාමාහං ඉමෙසං චක්ඛුතො
‘‘කුම්මො
සමොදහං භික්ඛු මනොවිතක්කෙ;
අනිස්සිතො අඤ්ඤමහෙඨයානො,
පරිනිබ්බුතො නූපවදෙය්‍ය කඤ්චී’’ති. තතියං;
|
240
“මහණෙනි, පෙර වූ දෙයක් කියමි. ඉදිබුවෙක් සවස් වේලෙහි ගංඉවුරක් සමීපයෙහි ගොදුරු සොයමින් ඇවිද්දේය. මහණෙනි, සිවලෙක්ද සවස් වේලෙහි ගංඉවුර සමීපයෙහි ගොදුරු සොයා ගියේය. මහණෙනි, ඉදිබුවා ගොදුරු සොයා යන්නාවූ සිවලා දුරදීම දුටුයේය. දැක හිස පස්වෙනි කොට ඇති අවයවයන් ස්වකීය කටුව තුළට ඇතුල්කොට දැඟලීමක් නැතිව නිශ්ශබ්දව සිටියේය. මහණෙනි, සිවලාද ඉදිබුවා දුරදීම දුටුයේය. දැක ඉදිබුවා යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් යම් කලෙක මේ ඉදිබුවා හිස පස්වෙනිකොට ඇති අවයවයන්ගෙන් යම් ඒ අවයවයක් හෝ පිටතට නිකුත් කෙරේද, එකල්හි එහිම එය ගෙන කඩා කන්නෙමියි’ ඉදිබුවාට ලංවී සිටියේය. මහණෙනි, යම් කලෙක වනාහි ඉදිබුවා හිස පස්වෙනි කොට ඇති අවයවයන්ගෙන් එක්තරා අවයවයක් හෝ පිටතට නොනික්මවීද, එකල්හි හිවල්තෙම ඉදිබුවා වෙතින් ඉඩක් නොලැබ කලකිරී බැහැර ගියේය.
“මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම තොපටද පවිටුවූ මාරතෙම නිරන්තරයෙන් ‘මම මොවුන්ගේ ඇසින් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙක. කනෙන් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙක. නාසයෙන් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙක. දිවෙන් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙක. කයින් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙක. සිතින් හෝ ඉඩක් ලබනිනේ නම් යෙහෙකැයි’ ළංව සිටින්නේය.
“මහණෙනි, එහෙයින් මෙම ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නා ලද දොරටු ඇතිව වාසය කරව්. ඇසින් රූපයක් දැක නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා සටහන් (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. චක්ඛු ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා ලකුණු (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. සෝත ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. සෝත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා ලකුණු (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. ඝාණඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. ඝාණඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“දිවෙන් රසයක් විඳ නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා ලකුණු (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. ජිව්හා ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. ජිව්හාඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“කයින් ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා ලකුණු (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි අසංවරව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. කාය ඉන්‍ද්‍රියය රකිව්. කාය ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්.
“සිතින් ධර්මයක් දැන නිමිති ගන්නෝ නොවව්. කුඩා ලකුණු (අනුව්‍යඤ්ජන) ගන්නෝ නොවව්. යමක් හේතුකොටගෙන මේ මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වැස්සෙන්නාහුද එය සංවර කිරීම පිණිස පිළිපදිව්. මනින්‍ද්‍රියය රකිව්. මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙව්. මහණෙනි, යම් කලෙක්හි වනාහි තෙපි ඉන්‍ද්‍රියයන්හි රක්නාලද දොරටු ඇතුව වාසය කරන්නහුද, එකල්හි තොපටද පවිටුවූ මාරයා කලකිරී ඉඩක් නොලැබ ඉදිබුවාගෙන් සිවලා මෙන් බැහැර යන්නේය.,
“සිය කටුවෙහි අවයවයන් තැන්පත් කරන්නාවූ ඉදිබුවෙකුමෙන් මනෝවිතර්‍කයන් ඇසුරු නොකරන්නාවූ අනුන්ට හිංසා නොකරන්නාවූ මහණතෙම පිරිනිවියාවූ කිසිවෙකුටත් උපවාද නොකරන්නේයයි, (දොස් නොකියන්නේයයි) වදාළේය.
|
| 4. පඨමදාරුක්ඛන්ධොපමසුත්තං | 4. දාරුක්‌ඛන්‌ධොපම සූත්‍රය |
|
241
එකං
‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, සචෙ තුම්හෙපි න ඔරිමං තීරං උපගච්ඡථ, න පාරිමං තීරං උපගච්ඡථ; න මජ්ඣෙ සංසීදිස්සථ, න ථලෙ උස්සීදිස්සථ, න මනුස්සග්ගාහො ගහෙස්සති, න අමනුස්සග්ගාහො ගහෙස්සති, න ආවට්ටග්ගාහො ගහෙස්සති, න අන්තොපූතී භවිස්සථ; එවං තුම්හෙ
‘‘‘ඔරිමං තීර’න්ති ඛො, භික්ඛු, ඡන්නෙතං අජ්ඣත්තිකානං ආයතනානං අධිවචනං. ‘පාරිමං තීර’න්ති ඛො
‘‘කතමො ච, භික්ඛු, මනුස්සග්ගාහො? ඉධ, භික්ඛු, ගිහීහි සංසට්ඨො
(ගිහිසංසට්ඨො (ක.)) විහරති, සහනන්දී
‘‘කතමො ච, භික්ඛු, අමනුස්සග්ගාහො? ඉධ, භික්ඛු, එකච්චො අඤ්ඤතරං දෙවනිකායං පණිධාය බ්‍රහ්මචරියං චරති - ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්සාමි දෙවඤ්ඤතරො වා’ති. අයං වුච්චති, භික්ඛු, අමනුස්සග්ගාහො. ‘ආවට්ටග්ගාහො’ති ඛො, භික්ඛු, පඤ්චන්නෙතං කාමගුණානං අධිවචනං.
‘‘කතමො ච, භික්ඛු, අන්තොපූතිභාවො? ඉධ, භික්ඛු, එකච්චො දුස්සීලො හොති පාපධම්මො අසුචිසඞ්කස්සරසමාචාරො පටිච්ඡන්නකම්මන්තො අස්සමණො
තෙන ඛො පන සමයෙන නන්දො ගොපාලකො භගවතො අවිදූරෙ ඨිතො හොති. අථ ඛො නන්දො ගොපාලකො භගවන්තං එතදවොච - ‘‘අහං ඛො, භන්තෙ, න ඔරිමං තීරං උපගච්ඡාමි, න පාරිමං තීරං උපගච්ඡාමි, න මජ්ඣෙ සංසීදිස්සාමි, න
|
241
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අයොධ්‍යා නම් නුවර ගංගානම් ගංඉවුරෙහි වැඩවසන සේක. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගංගානම් නදියෙහි දිය පහරින් ගසාගෙන යන්නාවූ මහත්වූ දර කඳක් දුටුසේක. දැක භික්‍ෂූන්ට ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“මහණෙනි, ගංගානම් ගඟේ දිය පහරින් ගසාගෙන යන්නාවූ අර මහත්වූ දරකඳ තෙපි දක්නහුද? “එසේය, ස්වාමීනි.,
“මහණෙනි, ඉදින් දරකඳ මෙතෙරට නොපැමිණේද, එතෙරට නොපැමිණේද, ගඟ මැද නොගිලෙන්නේද, ගොඩට නොගසන්නේද, මනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නේද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නේද, දිය සුළියකට හසු නොවන්නේද, ඇතුළ කුණුවීමක් නොවන්නේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ඒ දරකඳ මුහුද කරා නැමුනේ වන්නේය. මුහුදට ගසා යන්නේ මුහුද දෙසට බරවූයේ වන්නේය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, ගංගා නදියේ දියපාර මුහුදට නැමීම ඇත්තේය. මුහුදට නැඹුරුවූයේය. මුහුදට බරවූයේය.
“මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම ඉදින් තෙපිදු මෙතෙරට නොපැමිණෙන්නෙහුද, එතෙරට නොපැමිණෙන්නෙහුද, මැද නොගිලෙන්නහුද, ගොඩට නොනගින්නහුද, මනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නහුද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නහුද, දිය සුළියට හසු නොවන්නහුද, ඇතුළ කුණු නොවන්නහුද, මහණෙනි, එසේ තෙපි නිවනට නැමීම ඇත්තෝ නිවනට නැඹුරුවූවෝ නිවනට බරවූවෝ වන්නාහුය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, සම්‍යක් දෘෂ්ටිය නිවනට නැමුනාවූ නිවන් කරා ගමන් කරන්නාවූ නිවනට නැඹුරුවූ ධර්‍මයකැයි, වදාළ සේක.
මෙසේ වදාළ කල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක්තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය. ස්වාමිනි, මෙතෙර නම් කුමක්ද, එතෙර නම් කුමක්ද, මැද ගිලා බැසීම නම් කුමක්ද, ගොඩට නැගීම නම් කුමක්ද, මිනිසුන්ගේ අල්වා ගැනීම නම් කුමක්ද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ අල්වාගැනීම නම් කුමක්ද, දිය සුළියට අසුවීම නම් කුමක්ද, ඇතුළත කුණුවීම නම් කුමක්ද යනුයි.
“මහණ, මෙතෙර යනු සවැදෑරුම්වූ අධ්‍යාත්මිකවූ ආයතනයන්ට නමකි. මහණ, එතෙර යනු සවැදෑරුම් බාහිර ආයතනයන්ට නමකි. මහණ, මැද ගිලාබැසීම යනු නන්‍දිරාගයට නමකි. මහණ, ගොඩට නැගීම යනු අස්මිමානයට නමකි.
“මහණ, මිනිසුන් අල්වා ගැනීම නම් කවරේද, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ගිහියන් සමග එකතුවී වාසය කෙරේද, සමග සතුටුවීම් ඇත්තේ, සමග සෝකවීම් ඇත්තේ සුවපත්වූ කල්හි සුවපත්වූයේ දුකට පත්වූ කල්හි දුකට පත්වූයේ උපන්නාවූ වැඩකටයුතු ඇතිකල්හි තෙමේම ඒ කටයුතුවල යෙදීමට පැමිණේද, මහණ, මෙය මිනිසුන් විසින් අල්වා ගැනීමයයි කියනු ලැබේ.
“මහණ, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීම නම් කවරේද, මහණ, මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් මහණෙක් එක්තරා දිව්‍ය නිකායක් ප්‍රාර්ත්‍ථනාකොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව රකීද, මම මේ සීලයෙන් හෝ ව්‍රතයෙන් හෝ තපසින් හෝ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් හෝ දෙවියෙක් හෝ වන්නෙමි. දෙවියන්ගෙන් එක්තරා අයෙක් හෝ වන්නෙමි කියායි. මහණ, මෙය අමනුෂ්‍යයන් විසින් අල්වාගැනීම යයි කියනු ලැබේ.
‘ මහණ, දියසුළියට අසුවීම යනු මේ පඤ්චකාම ගුණයන්ට නමකි.
“මහණ, ඇතුළත කුණුවීම නම් කවරේද, මහණ, මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් මහණෙක් දුස්සීලවූයේ ලාමක ස්වභාව ඇත්තේ අපවිත්‍ර සැකකටයුතු හැසුරුම් ඇත්තේ, සැඟවුණු ක්‍රියා ඇත්තේ ශ්‍රමණ නොවූයේ ශ්‍රමණයාය යන ප්‍රතිඥා ඇත්තේ බ්‍රහ්මචාරී නොවූයේ බ්‍රහ්මචාරී යන හැඟවීම ඇත්තේ ඇතුළත කුණුවූයේ කෙලෙස් වැගිරීම ඇත්තේ හටගත් කෙලෙස් කසල ඇත්තේවේද, මහණ, මෙය ඇතුළත කුණුවීමයයි කියනු ලැබේයයි, වදාළහ.
එසමයෙහි වනාහි නන්ද නම් ගෝපාලතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ සමීපයෙහි සිටියේ වෙයි. ඉක්බිති නන්ද නම් ගෝපාලතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය කීයේය. ස්වාමිනි, මම වනාහි මෙතෙරට නොපැමිණෙමි. එතෙරට නොපැමිණෙමි. මැද නොගිලෙන්නෙමි. ගොඩට නොනැගෙන්නෙමි. මිනිසුන්ට අසුනොවන්නෙමි. අමනුෂ්‍යයන්ට හසු නොවන්නෙමි. දියසුළි වලට හසු නොවන්නෙමි. ඇතුළ කුණුවූවෙක් නොවන්නෙමි. ස්වාමිනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි මහණකමද, උපසම්පදාවද ලබන්නෙමි., (යනුයි.)
“නන්‍දය, එසේ වී නම් නුඹ හිමියන්ට ගවයන් බාරදෙවයි, (වදාළේය.)
“ස්වාමිනි, වසු පැටවුන් කෙරෙහි ගිජුවූ දෙන්නු යන්නාහුයයි, (කීහ.)
“නන්‍දය, නුඹ විසින් හිමියන්ට ගවයන් බාරදීම කළයුතුමයයි, (වදාළහ.)
ඉක්බිති නන්ද ගෝපාල තෙම හිමියන්ට ගවයන් භාරදී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය කීයේය. ස්වාමීනි, හිමියන්ට ගවයෝ බාරදෙන ලදහ. ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි මහණකමද, උපසම්පදාවද ලබන්නෙමි” යි (කීය.)
“නන්ද නම් ගෝපාල තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි මහණකමද ලැබීය. උපසම්පදාවද ලැබීය. උපසපන්වූ නොබෝ කල් ඇත්තාවූ ආයුෂ්මත් නන්ද තෙමේ එකලාවූයේ, සමූහයාගෙන් වෙන්වූ වාසය ඇත්තේ, අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව වාසය කරමින් නොබෝ කලකින්ම යමක් සඳහා කුලපුත්‍රයෝ මනාකොටම ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවෙත්ද, බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව කෙළවරකොට ඇති ඒ උතුම් අර්ථය මේ ආත්මයෙහිම තෙමේ විශිෂ්ට ඥානයෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ඊට පැමිණ වාසය කෙළේය. ජාතිය ක්‍ෂයවිය. බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙහි හැසිර නිමවන ලදී. සතර මගින් කළයුත්ත කරන ලදී. මේ ආත්මභාවය පිණිස කලයුතු අනිකක් නැතැයි විශේෂයෙන් දැනගත්තේය. ආයුෂ්මත් නන්‍දතෙමේ රහතුන්ගෙන් එක්තරා අයෙක් වූයේයයි (වදාළහ.)
|
| 5. දුතියදාරුක්ඛන්ධොපමසුත්තං | 5. දුතිය දාරුක්‌ඛන්‌ධොපම සූත්‍රය |
|
242
එකං
|
242
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කිම්බිලා නම් නුවර ගංගා නම් ගංඉවුරෙහි වැඩ වසන සේක. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගංගා නම් ගඟේ දිය පහරින් ගසාගෙන යන්නාවූ මහත්වූ දරකඳක් දුටුසේක. දැක භික්‍ෂූන්ට ආමන්ත්‍රණය කළසේක.
“මහණෙනි, තෙපි ගංගානම් ගඟේ දියපහරින් ගසාගෙන යන්නාවූ අර මහත්වූ දරකඳ දක්නාහුද? “එසේය, ස්වාමිනි.,
“මහණෙනි, ඉදින් දරකඳ මෙතෙරට නොපැමිණේද, එතෙරට නොපැමිණේද, ගඟ මැද නොගිලෙන්නේද, ගොඩට නොගසන්නේද, මනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නේද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නේද, දිය සුළියකට හසු නොවන්නේද, ඇතුළ කුණුවීමක් නොවන්නේද, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි ඒ දරකඳ මුහුද කරා නැමුනේ වන්නේය. මුහුදට ගසා යන්නේ මුහුද දෙසට බරවූයේ වන්නේය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, ගංගා නදියේ දියපාර මුහුදට නැමීම ඇත්තේය. මුහුදට නැඹුරුවූයේය. මුහුදට බරවූයේය.
“මහණෙනි, මෙපරිද්දෙන්ම ඉදින් තෙපිදු මෙතෙරට නොපැමිණෙන්නෙහුද, එතෙරට නොපැමිණෙන්නෙහුද, මැද නොගිලෙන්නහුද, ගොඩට නොනගින්නහුද, මනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නහුද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීමක් නොවන්නහුද, දිය සුළියට හසු නොවන්නහුද, ඇතුළ කුණු නොවන්නහුද, මහණෙනි, එසේ තෙපි නිවනට නැමීම ඇත්තෝ නිවනට නැඹුරුවූවෝ නිවනට බරවූවෝ වන්නාහුය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, සම්‍යක් දෘෂ්ටිය නිවනට නැමුනාවූ නිවන් කරා ගමන් කරන්නාවූ නිවනට නැඹුරුවූ ධර්‍මයකැයි, වදාළ සේක.
මෙසේ වදාළ කල්හි ආයුෂ්මත් කිම්බිල ස්ථවිරතෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කෙළේය. ස්වාමිනි, මෙතෙර නම් කුමක්ද එතෙර නම් කුමක්ද, මැද ගිලා බැසීම නම් කුමක්ද, ගොඩට නැගීම නම් කුමක්ද, මිනිසුන්ගේ අල්වා ගැනීම නම් කුමක්ද, අමනුෂ්‍යයන්ගේ අල්වාගැනීම නම් කුමක්ද, දිය සුළියට අසුවීම නම් කුමක්ද, ඇතුළත කුණුවීම නම් කුමක්ද යනුයි.
“කිම්බිලය, මෙතෙර යනු සවැදෑරුම්වූ අධ්‍යාත්මිකවූ ආයතනයන්ට නමකි. මහණ, එතෙර යනු සවැදෑරුම් බාහිර ආයතනයන්ට නමකි. මහණ, මැද ගිලාබැසීම යනු නන්‍දිරාගයට නමකි. මහණ, ගොඩට නැගීම යනු අස්මිමානයට නමකි.
“කිම්බිලය, මිනිසුන් අල්වා ගැනීම නම් කවරේද, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ගිහියන් සමග එකතුවී වාසය කෙරේද, සමග සතුටුවීම් ඇත්තේ, සමග සෝකවීම් ඇත්තේ සුවපත්වූ කල්හි සුවපත්වූයේ දුකට පත්වූ කල්හි දුකට පත්වූයේ උපන්නාවූ වැඩකටයුතු ඇතිකල්හි තෙමේම ඒ කටයුතුවල යෙදීමට පැමිණේද, මහණ, මෙය මිනිසුන් විසින් අල්වා ගැනීමයයි කියනු ලැබේ.
“කිම්බිලය, අමනුෂ්‍යයන්ගේ ගැනීම නම් කවරේද, මහණ, මේ ශාසනයෙහි ඇතැම් මහණෙක් එක්තරා දිව්‍ය නිකායක් ප්‍රාර්ත්‍ථනාකොට බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාව රකීද, මම මේ සීලයෙන් හෝ ව්‍රතයෙන් හෝ තපසින් හෝ බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් හෝ දෙවියෙක් හෝ වන්නෙමි. දෙවියන්ගෙන් එක්තරා අයෙක් හෝ වන්නෙමි කියායි. මහණ, මෙය අමනුෂ්‍යයන් විසින් අල්වාගැනීම යයි කියනු ලැබේ.
“කිම්බිලය, දියසුළියට අසුවීම යනු මේ පඤ්චකාම ගුණයන්ට නමකි.
“කිම්බිලය, ඇතුළත කුණුවීම නම් කවරේද, කිම්බිලය, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම යම්බඳුවූ ඇවතකට පැමිණියේවේද, යම්බඳුවූ ඇවතකින් නැඟී සිටිය යුතුබව පෙනේද, කිම්බිලය, මෙය ඇතුළත කුණුවීමයයි කියනු ලැබේයයි, වදාළහ.
|
| 6. අවස්සුතපරියායසුත්තං | 6. අවස්‌සුතපරියාය සූත්‍රය |
|
243
එකං
අථ ඛො කාපිලවත්ථවා සක්‍යා භගවතො අධිවාසනං විදිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා යෙන නවං සන්ථාගාරං තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා සබ්බසන්ථරිං
(සබ්බසන්ථරිං සන්ථතං (ක.)) සන්ථාගාරං සන්ථරිත්වා ආසනානි පඤ්ඤාපෙත්වා උදකමණිකං පතිට්ඨාපෙත්වා තෙලප්පදීපං ආරොපෙත්වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං එතදවොචුං - ‘‘සබ්බසන්ථරිසන්ථතං
(සබ්බසන්ථරිං සන්ථතං (සී. පී. ක.)), භන්තෙ, සන්ථාගාරං, ආසනානි පඤ්ඤත්තානි, උදකමණිකො පතිට්ඨාපිතො, තෙලප්පදීපො
අථ ඛො භගවා අචිරපක්කන්තෙසු කාපිලවත්ථවෙසු සක්‍යෙසු ආයස්මන්තං මහාමොග්ගල්ලානං ආමන්තෙසි - ‘‘විගතථිනමිද්ධො ඛො, මොග්ගල්ලාන, භික්ඛුසඞ්ඝො. පටිභාතු තං, මොග්ගල්ලාන, භික්ඛූනං ධම්මී කථා. පිට්ඨි මෙ ආගිලායති; තමහං ආයමිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො ආයස්මා මහාමොග්ගල්ලානො භගවතො පච්චස්සොසි. අථ ඛො භගවා චතුග්ගුණං සඞ්ඝාටිං පඤ්ඤපෙත්වා දක්ඛිණෙන පස්සෙන සීහසෙය්‍යං කප්පෙසි
‘‘කථං, ආවුසො, අවස්සුතො හොති? ඉධාවුසො, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා පියරූපෙ රූපෙ අධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ රූපෙ බ්‍යාපජ්ජති, අනුපට්ඨිතකායස්සති විහරති පරිත්තචෙතසො, තඤ්ච චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං යථාභූතං නප්පජානාති යත්ථස්ස තෙ උප්පන්නා පාපකා අකුසලා ධම්මා අපරිසෙසා නිරුජ්ඣන්ති
‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, නළාගාරං වා තිණාගාරං වා සුක්ඛං කොලාපං තෙරොවස්සිකං. පුරත්ථිමාය චෙපි නං දිසාය පුරිසො ආදිත්තාය තිණුක්කාය උපසඞ්කමෙය්‍ය, ලභෙථෙව
(ලභෙථ (ක.)) අග්ගි ඔතාරං, ලභෙථ අග්ගි ආරම්මණං; පච්ඡිමාය චෙපි නං දිසාය පුරිසො ආදිත්තාය තිණුක්කාය උපසඞ්කමෙය්‍ය...පෙ.... උත්තරාය චෙපි නං දිසාය...පෙ.... දක්ඛිණාය චෙපි නං දිසාය...පෙ.... හෙට්ඨිමතො චෙපි නං...පෙ.... උපරිමතො චෙපි නං... යතො කුතොචි චෙපි නං පුරිසො ආදිත්තාය තිණුක්කාය උපසඞ්කමෙය්‍ය, ලභෙථෙව අග්ගි ඔතාරං ලභෙථ අග්ගි ආරම්මණං. එවමෙව ඛො, ආවුසො, එවංවිහාරිං භික්ඛුං චක්ඛුතො චෙපි නං මාරො උපසඞ්කමති, ලභතෙව මාරො ඔතාරං, ලභති මාරො ආරම්මණං...පෙ.... ජිව්හාතො චෙපි නං මාරො උපසඞ්කමති...පෙ.... මනතො චෙපි නං මාරො උපසඞ්කමති, ලභතෙව මාරො ඔතාරං, ලභති මාරො ආරම්මණං. එවංවිහාරිඤ්චාවුසො, භික්ඛුං රූපා අධිභංසු, න භික්ඛු රූපෙ අධිභොසි; සද්දා භික්ඛුං අධිභංසු, න භික්ඛු
‘‘කථඤ්චාවුසො, අනවස්සුතො හොති? ඉධාවුසො, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා පියරූපෙ රූපෙ නාධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ රූපෙ න බ්‍යාපජ්ජති, උපට්ඨිතකායස්සති ච විහරති අප්පමාණචෙතසො
‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, කූටාගාරං වා සාලා වා බහලමත්තිකා
අථ
ඉදමවොච ආයස්මා මහාමොග්ගල්ලානො. සමනුඤ්ඤො සත්ථා
|
243
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ශාක්‍ය ජනපදයන්හි කිඹුල්වත්පුර නිග්‍රොධාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍ය රජුන්ගේ අළුත්වූ සන්ථාගාර ශාලාව කරවනලද නොබෝ කල් ඇත්තේ වෙයි. ශ්‍රමණයකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයකු විසින් හෝ මනුෂ්‍යවූ කිසිවකු විසිනුත් නොවසන ලද්දේය. ඉක්බිති කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට පැමිණියාහුය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක් පසෙක උන්හ. එක් පසෙක හුන්නාවූ කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කළාහුය.
“ස්වාමීනි, මෙහි කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයන්ගේ අළුත්වූ සන්ථාගාර ශාලාව කරවනලද නොබෝ කල් ඇත්තේවෙයි. ශ්‍රමණයකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයකු විසින් හෝ මනුෂ්‍යවූ කිසිවකු විසිනුත් නොවසන ලද්දේය. ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එය පළමුව පරිභෝග කරන සේක්වා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් පළමුව පරිභෝග කරනලද කල්හි පසුව කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝ පරිභෝග කරන්නාහුය. එය කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයන්ට බොහෝ කලක් හිත පිණිස සැප පිණිස වන්නේය, කියායි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නිශ්ශබ්ද භාවයෙන් ඉවසූ සේක.
ඉක්බිති කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ඉවසීම දැන හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ ගෞරවකොට අළුත්වූ සන්ථාගාර ශාලාව යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියාහුය. ගොස් සන්ථාගාර ශාලාව සියළු තැන්හි ඇතිරිලි අතුරා අසුන් පනවා දිය සැලක් තබ්බවා තෙල් පහන් දල්වා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද, එතැනට ගියාහුය. ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැල කළාහුය. ස්වාමීනි, සන්ථාගාර ශාලාව සියළු තැන ඇතිරිලි අතුරණ ලදී. අසුන් පනවන ලදී. දියසැලියක් තබන ලද්දේය. තෙල් පහන් දල්වන ලදී. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දැන් වැඩීමට කල් දන්නා සේක, යනුවෙනි.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හැඳ පොරවා පාසිවුරු ගෙන භික්‍ෂු සංඝයා සමග අළුත්වූ සන්ථාගාර ශාලාව යම් තැනෙක්හිද එතැනට වැඩිසේක. වැඩ පා සෝදා සන්ථාගාර ශාලාවට ඇතුල්ව මැදවූ කණුව ඇසුරුකොට නැගෙනහිරට මුහුණලා වැඩහුන්සේක. භික්‍ෂු සංඝයා පා සෝදා සන්ථාගාරයට ඇතුල්ව බස්නාහිර බිත්තිය ඇසුරුකොට නැගෙනහිරට මුහුණලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පෙරටුකොට වැඩහුන්නේය. කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝද පා සෝදා සන්ථාගාරයට ඇතුල්ව නැගෙනහිර බිත්තිය ඇසුරුකොට බස්නාහිරට මුහුණලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පෙරටුකොට හුන්නාහුය. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයන්ට රාත්‍රී බොහෝ වේලාවක්ම දැහැමිවූ කථාවෙන් කරුණු දක්වා සමාදන් කරවා තෙද ගන්වා සතුටු කරවා, ගෞතමයෙනි, (ශාක්‍යයෙනි) රාත්‍රිය ඉක්ම ගියාය. යම් ගමනක් වේනම් ඊට දැන් කල් දනිව්යයි, වදාළසේක. ස්වාමීනි, එසේයයි, කියා කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දී, හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ ගෞරව කොට ගියාහුය.
ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කිඹුල්වත්පුර වැසි ශාක්‍යයන් බැහැරගිය නොබෝ කල්හි ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරයන්ට කථාකළසේක. මොග්ගල්ලානයෙනි, භික්‍ෂුසංඝතෙම පහව ගියාවූ ථීනමිද්ධය (නිදිමත) ඇත්තේය. මොග්ගල්ලානය, භික්‍ෂූන්ට ධර්ම කථාවක් ප්‍රකාශ කෙරේවා, මාගේ පිට රුජා කෙරෙයි. එහෙයින් මම දිගහැරෙන්නෙමියි’ වදාළේය. ස්වාමීනි, එසේයයි, ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්නේය. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සඟල සිවුර සතරගුණකොට දකුණැලයෙන් දකුණු පයෙහි වම්පය මඳක් ඉක්මවා තබා සිහියෙන් යුක්තව නුවණින් යුක්තව නැගිටිමි යන සංඥාව මෙනෙහිකොට ශ්‍රේෂ්ඨවූ සයනය කළසේක.
එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරතෙම භික්‍ෂූන්ට, "ඇවැත් මහණෙනි", කියා ආමන්ත්‍රණය කෙළේය. ඇවැත්නි, කියා ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරයන්ට පිළිතුරු දුන්හ. ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරතෙම මෙය වදාළේය. "ඇවැත්නි, කෙලෙස් වැගිරෙන්නහුගේ හේතුවත් කෙලෙස් නොවැගිරෙන්නහුගේ හේතුවත් තොපට දේශනා කරන්නෙමි." එය අසව්.
“ඇවැත්නි, කෙසේ නම් කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ වේ ද? ඇවැත්නි මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපය කෙරෙහි ඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, නොදනී.
කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දය කෙරෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, නොදනී.
නැහැයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්ධය කෙරෙහි ඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, නොදනී.
දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසය කෙරෙහි ඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, නොදනී.
කයින් ස්පර්‍ශයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශය කෙරෙහි ඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, නොදනී.
සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි ඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි කිපෙයිද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේද, කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරෙයිද, යම් තැනෙක්හි මොහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනියි.
“ඇවැත්නි, මේ භික්‍ෂුතෙම චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු රූපයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද, සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ශබ්දයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද, ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ගන්ධයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු රසයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ස්පර්ශයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද, මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූයේ (කෙලෙස් වැගිරෙන්නේ) යයිද කියනු ලැබේ.
“ඇවැත්නි, මෙසේ වාසය කරන්නාවූ, ඒ භික්‍ෂුවට ඇස නිසාද මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. කන නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. නාසය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. දිව නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. කය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. සිත නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය.
“ඇවැත්නි, යම්සේ බට සෙවිලිකළ ගෙයක් හෝ තණ සෙවිලිකළ ගෙයක් වියලුනේ දිරාගියේ බොහෝ කල් ඉක්මගියේවේද, ඉදින් පෙරදිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් අපරදිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් උතුරු දිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් දකුණු දිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් යට දිශාවෙන්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් උඩ දිශාවෙන්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේද, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
ඉදින් යම් කොයි දිශාවකින් හෝ එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් ගෙනඑන්නේනම්, ගින්න ඉඩක් ලබන්නේමය. ගින්න හේතුවක් ලබන්නේය.
“ඇවැත්නි, එලෙසින්ම මෙසේ වාසය කරන්නාවූ, ඒ භික්‍ෂුවට ඇස නිසාද මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. කන නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. නාසය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. දිව නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. කය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය. සිත නිසාද ඔහුට මාරයා ළංවෙයි. මාරයා ඉඩක් ලබන්නේමය. ක්ලේශ මාරයා කාරණයක් ලබන්නේමය.
“ඇවැත්නි, රූපයෝ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුව මැඩ පවත්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම රූපයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි. ශබ්දයෝ භික්‍ෂුව මැඩපවත්වන්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම ශබ්දයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි. ගන්‍ධයෝ භික්‍ෂුව මැඩපවත්වන්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම ගන්ධයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි. රසයෝ භික්‍ෂුව මැඩපවත්වන්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම රසයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි. ස්පර්‍ශයෝ භික්‍ෂුව මැඩපවත්වන්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම ස්පර්ශයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි. ධර්මයෝ භික්‍ෂුව මැඩපවත්වන්නාහුය. භික්‍ෂුතෙම ධර්මයන් මැඩ පවත්වන්නේ නොවෙයි.
“ඇවැත්නි, මේ භික්‍ෂුතෙම රූපයන් විසින් මඬනා ලද්දේ, ශබ්දයන් විසින් මඬනා ලද්දේ, ගන්ධයන් විසින් මඬනා ලද්දේ, රසයන් විසින් මඬනා ලද්දේ, ස්පර්‍ශන් විසින් මඬනා ලද්දේ, ධර්මයන් විසින් මඬනා ලද්දේ, යටත් වූයේ, යටත් නොවූයේ නොවේ" යයි කියනු ලැබේ.“කෙලෙස් සහිතවූ නැවත උත්පත්තිය ඇතිකරන්නාවූ කෙලෙස් දාහ සහිතවූ දුක් විපාක ඇත්තාවූ මත්තෙහි ජරා මරණ දෙකට පමුණුවන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඔහු යටත් කළාහුය. ඇවැත්නි, මෙසේ වනාහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වූ (කෙලෙස් වැගිරෙන) පුද්ගලයෙක් වෙයි.
“ඇවැත්නි, කෙසේ නම් කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ වේ ද? ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි නොකිපේද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණය කොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්ධය කෙරෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“කයින් ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද, තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“ඇවැත්නි, මේ භික්‍ෂුතෙම චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රූපයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ. සෝත විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ශබ්දයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ. ඝාණ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ගන්ධයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ. ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ රසයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ. කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ස්පර්ශයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ. මනෝ විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන් කෙරෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූයේ (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නේ) යයි කියනු ලැබේ.
“ඇවැත්නි, මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුවට ඇස නිසාද මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. කන නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. නාසය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. දිව නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. කය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. සිත නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි.
“ඇවැත්නි, යම්සේ ඝණ මැටි බිත්ති ඇති තෙත්වූ මැටි ආලේප කළ කුළුගෙයක් හෝ කූටාගාර ශාලාවක් හෝ ඇත්තීවේද, ඉදින් පෙරදිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි.
“ඉදින් අපරදිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි.
“ඉදින් උතුරු දිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි.
“ඉදින් දකුණු දිගින්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි.
“ඉදින් යට දිශාවෙන්ද එයට ඇවිලගත්තාවූ තණහුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි. ඉදින් උඩ දිශාවෙන්ද එයට පුරුෂයෙක් ඇවිල ගත්තාවූ තණ හුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබයි. ගින්න හේතුවක් නොලබයි.
ඉදින් යම්කිසි දිශාවකින් හෝ එයට පුරුෂයෙක් ඇවිලගත් තණ හුලක් සහිතව පැමිණෙන්නේද, ගින්න ඉඩක් නොලබන්නේය. ගින්න හේතුවක් නොලබන්නේය.
“ඇවැත්නි, එලෙසින්ම මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුවට ඇස නිසාද මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. කන නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. නාසය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. දිව නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. කය නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි. සිත නිසාද ඔහුට මාරයා ළංනොවෙයි. මාරයා ඉඩක් නොලබයි. මාරයා හේතුවක් නොලබයි.
“ඇවැත්නි, මෙසේ වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුතෙම රූපයන් මැඩලූයේය. රූපයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ. භික්‍ෂුතෙම ශබ්දයන් මැඩලූයේය. ශබ්දයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ. භික්‍ෂුතෙම ගන්ධයන් මැඩලූයේය. ගන්‍ධයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ. භික්‍ෂුතෙම රසයන් මැඩලූයේය. රසයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ. භික්‍ෂුතෙම ස්පර්ශයන් මැඩලූයේය. ස්පර්‍ශයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ. භික්‍ෂුතෙම ධර්මයන් මැඩලූයේය. ධර්මයෝ භික්‍ෂුව නො මැඩලූහ.
“ඇවැත්නි, මේ භික්‍ෂුතෙම රූපයන් මැඩලූ, ශබ්දයන් මැඩලූ, ගන්ධයන් මැඩලූ, රසයන් මැඩලූ, ස්පර්‍ශන් මැඩලූ, ධර්මයන් මැඩලූ, (කෙලෙසුන්) අභිභවනය කලාවූ (කෙලෙසුන් විසින්) අභිභවනය නොකරන ලද්දාවූ පුද්ගලයායයි කියනු ලැබේ. කෙලෙස් සහිතවූ නැවත උත්පත්තිය ගෙනදෙන්නාවූ කෙලෙස් දාහ සහිතවූ දුක් විපාක ඇත්තාවූ මත්තෙහි ජාති ජරා මරණ ඇත්තාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයන් මැඩපැවැත්වූයේය. ඇවැත්නි, මෙසේ වනාහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූවෙක් (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නෙක්) වේයයි වදාළේය.
එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නැගිට ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරයන්ට ආමන්ත්‍රණය කළසේක. මොග්ගල්ලානය, යහපත, යහපත, මොග්ගල්ලානය නුඹ භික්‍ෂූන්ට කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත්වන ආකාරයද (කෙලෙස් වැගිරෙන්නහුගේ හේතුවත්) කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවන ආකාරයද (කෙලෙස් නො වැගිරෙන්නහුගේ හේතුවත්) කීයේය ඒ යහපති. ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරතෙම මෙය ප්‍රකාශ කෙළේය. ශාස්තෲන් වහන්සේ අනුමතකළ සේක. සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන ස්ථවිරයන් වහන්සේගේ කීම සතුටින් පිළිගත්තාහුය.
|
| 7. දුක්ඛධම්මසුත්තං | 7. දුක්ඛධම්ම සූත්‍රය |
|
244
යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බෙසංයෙව දුක්ඛධම්මානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති. තථා ඛො පනස්ස කාමා දිට්ඨා හොන්ති, යථාස්ස කාමෙ පස්සතො, යො කාමෙසු කාමච්ඡන්දො කාමස්නෙහො කාමමුච්ඡා කාමපරිළාහො, සො නානුසෙති. තථා ඛො පනස්ස චාරො ච විහාරො ච අනුබුද්ධො හොති, යථා චරන්තං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා නානුසෙන්ති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බෙසංයෙව දුක්ඛධම්මානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති? ‘ඉති රූපං, ඉති රූපස්ස සමුදයො, ඉති රූපස්ස අත්ථඞ්ගමො; ඉති වෙදනා... ඉති සඤ්ඤා... ඉති සඞ්ඛාරා... ඉති විඤ්ඤාණං, ඉති විඤ්ඤාණස්ස සමුදයො, ඉති විඤ්ඤාණස්ස අත්ථඞ්ගමො’ති - එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බෙසංයෙව දුක්ඛධම්මානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො කාමා දිට්ඨා හොන්ති? යථාස්ස කාමෙ
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො චාරො ච විහාරො ච අනුබුද්ධො හොති, යථා චරන්තං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා නානුස්සවන්ති
(නානුසෙන්ති (ක.))? සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො බහුකණ්ටකං දායං පවිසෙය්‍ය. තස්ස පුරතොපි කණ්ටකො, පච්ඡතොපි කණ්ටකො, උත්තරතොපි කණ්ටකො, දක්ඛිණතොපි කණ්ටකො, හෙට්ඨතොපි කණ්ටකො, උපරිතොපි කණ්ටකො. සො සතොව අභික්කමෙය්‍ය, සතොව පටික්කමෙය්‍ය - ‘මා මං කණ්ටකො’ති. එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, යං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, අයං වුච්චති අරියස්ස විනයෙ කණ්ටකො’’ති. ඉති විදිත්වා
(කණ්ඩකො. තං කණ්ඩකොති ඉති විදිත්වා (සී.)) සංවරො ච අසංවරො ච
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, අසංවරො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා පියරූපෙ රූපෙ අධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ රූපෙ බ්‍යාපජ්ජති, අනුපට්ඨිතකායස්සති ච විහරති පරිත්තචෙතසො, තඤ්ච චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං යථාභූතං නප්පජානාති, යත්ථස්ස තෙ උප්පන්නා පාපකා අකුසලා ධම්මා අපරිසෙසා නිරුජ්ඣන්ති...පෙ.... ජිව්හාය රසං සායිත්වා...පෙ.... මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය පියරූපෙ ධම්මෙ අධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ ධම්මෙ බ්‍යාපජ්ජති, අනුපට්ඨිතකායස්සති ච විහරති පරිත්තචෙතසො, තඤ්ච චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං යථාභූතං නප්පජානාති යත්ථස්ස තෙ උප්පන්නා පාපකා අකුසලා ධම්මා අපරිසෙසා නිරුජ්ඣන්ති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අසංවරො හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, සංවරො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුනා රූපං දිස්වා පියරූපෙ රූපෙ නාධිමුච්චති, අප්පියරූපෙ රූපෙ න බ්‍යාපජ්ජති, උපට්ඨිතකායස්සති ච විහරති අප්පමාණචෙතසො, තඤ්ච චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං යථාභූතං පජානාති, යත්ථස්ස තෙ උප්පන්නා පාපකා
‘‘තස්ස
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො දිවසංසන්තත්තෙ
(දිවසසන්තත්තෙ (සී.)) අයොකටාහෙ ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි නිපාතෙය්‍ය. දන්ධො, භික්ඛවෙ, උදකඵුසිතානං නිපාතො, අථ ඛො නං ඛිප්පමෙව පරික්ඛයං පරියාදානං ගච්ඡෙය්‍ය. එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, තස්ස චෙ භික්ඛුනො එවං චරතො, එවං විහරතො කදාචි කරහචි සතිසම්මොසා උප්පජ්ජන්ති පාපකා අකුසලා සරසඞ්කප්පා සංයොජනියා, දන්ධො, භික්ඛවෙ, සතුප්පාදො. අථ ඛො නං ඛිප්පමෙව පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො චාරො ච විහාරො ච අනුබුද්ධො හොති; යථා චරන්තං විහරන්තං අභිජ්ඣාදොමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා නානුස්සවන්ති. තඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, භික්ඛුං එවං චරන්තං එවං විහරන්තං රාජානො වා රාජමහාමත්තා වා මිත්තා වා අමච්චා වා ඤාතී වා සාලොහිතා වා, භොගෙහි අභිහට්ඨුං පවාරෙය්‍යුං - ‘එහි
(එවං (සී.)), භො පුරිස, කිං තෙ ඉමෙ කාසාවා අනුදහන්ති, කිං මුණ්ඩො කපාලමනුචරසි, එහි හීනායාවත්තිත්වා භොගෙ ච භුඤ්ජස්සු, පුඤ්ඤානි ච කරොහී’ති. සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු
‘‘සෙය්‍යථාපි
|
244
“මහණෙනි, යම් හෙයකින් වනාහි භික්‍ෂුතෙම සියලුම දුක්ඛ ධර්මයන්ගේ හටගැනීමද, දුරුවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනීද, යම් ආකාරයකින් කාමයන් දක්නාවු ඔහුට කාමයන් කෙරෙහි යම් කාම ආශාවක් කාම ස්නේහයක් කාම මුර්ඡාවක් කාම දාහයක් කාමච්ඡන්‍දයක් වේනම් එය නොපවත්නේද ඒ ආකාරයෙන් කාමයෝ දක්නා ලද්දාහු වෙත්. යම් ආකාරයකින් හැසිරෙන්නහුට වසන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමක අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වහනය නොවෙත්ද, ඔහු විසින් ඒ ආකාරයෙන් විසීමද හැසිරීමද අවබෝධ කරන ලද්දේ වෙයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් භික්‍ෂුතෙම සියලුම දුක්ඛ ධර්මයන්ගේ හටගැනීමද විනාශයද තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනීද, රූපය මෙසේය, රූපයාගේ හටගැනීම මෙසේය, රූපයාගේ විනාශය මෙසේය, වේදනාව මෙසේය, වේදනාවගේ හටගැනීම මෙසේය, වේදනාවගේ විනාශය මෙසේය, සංඥාව මෙසේය, සංඥාවේ හටගැනීම මෙසේය, සංඥාවේ විනාශය මෙසේය, සංස්කාරයෝ මෙසේය, සංස්කාරයන්ගේ හටගැනීම මෙසේය, සංස්කාරයාගේ විනාශය මෙසේය, විඤ්ඤාණය මෙසේය, විඤ්ඤාණයාගේ හටගැනීම මෙසේය, විඤ්ඤාණයාගේ විනාශය මෙසේය කියායි, මහණෙනි, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුතෙම සියලුම දුක්ඛ ධර්මයන්ගේ හටගැනීමද, විනාශයද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැනගනියි.
“මහණෙනි, යම් ආකාරයකින් කාමයන් දක්නාවූ ඔහුට කාමයන්හි යම් කාම ආශාවක් කාම ස්නේහයක් කාම මුර්ඡාවක් කාම දාහයක් වේද, එය නැවත නැවත නොපවතියිද, මහණෙනි, ඔහු විසින් ඒ ආකාරයෙන් කාමයෝ දක්නා ලද්දාහුද? මහණෙනි, යම්සේ ගිණිදළු නැති දුම් නැති ගිණි අඟුරු වලින් පිරුණාවූ පුරුෂයෙකුගේ උසට වැඩියෙන් ගැඹුරුවූ ගිණි අඟුරු වලක් වේද, ඉක්බිති ජීවත්වනු කැමැත්තාවූ නොමැරෙණු කැමැත්තාවූ සැප කැමැත්තාවූ දුක් පිළිකුල් කරන්නාවූ පුරුෂයෙක් එන්නේද ශක්තිමත්වූ පුරුෂයෝ දෙදෙනෙක් ඔහු වෙනවෙනම අත්වලින් අල්වා ඒ අඟුරු වළට අදින්නාහුද, හෙතෙම එසේද මෙසේද ශරීරය නමන්නේය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, ඒ පුරුෂයා විසින් මම මේ අඟුරු වළට වැටෙන්නෙම්ද, ඒ හේතුවෙන් මරණයට හෝ මරණය තරම් දුකට හෝ පැමිණෙමියි, දැනගන්නා ලද්දේ වෙයි.
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම භික්‍ෂුව විසින් අඟුරු වළට උපමා ඇත්තාවූ කාමයෝ දක්නා ලද්දාහු වෙත්. යම්සේ කාමයන් දක්නාවූ ඔහුට කාමයන්හි යම් කාමාශාවක් කාම ස්නේහයක් කාම මුර්ඡාවක් කාම දාහයක් වේද, එය නැවත නැවත නොපවතියිද එසේ ඒ භික්‍ෂුව විසින් අඟුරු වළකට උපමා ඇති කාමයෝ දක්නා ලදහ.
“මහණෙනි, යම්සේ හැසිරෙන්නහුට වාසය කරන්නහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවත වහනය නොවෙත්ද, ඒ ආකාරයෙන් හැසිරීමද විසීමද කෙසේනම් අවබෝධ කරන ලද්දේද? මහණෙනි, යම්සේ පුරුෂයෙක් බොහෝ කටු ඇති වනයකට ප්‍රවිෂ්ට වන්නේද, ඔහුගේ ඉදිරියෙන් කටු ඇත්තේ පිටුපසින්ද කටු ඇත්තේ උතුරෙන්ද කටු ඇත්තේ දකුණෙන්ද කටු ඇත්තේ යට දිසාවෙන්ද කටු ඇත්තේ උඩ දිශාවෙන්ද කටු ඇත්තේවේද, හෙතෙම කටු නොඇනේවායි සිහියෙන් යුක්තව ඉදිරියට යන්නේද, පෙරළා එන්නේද, මහණෙනි, එසේම ලෝකයෙහි යමක් ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තේද, එය ආර්‍ය්‍ය විනයෙහි කටුයයි කියනු ලැබේ. මෙසේ එය කටුයයි දැන සංවරයද අසංවරයද දත යුතුයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් අසංවරය වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී.
කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී.
නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී.
දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී.
කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී.
සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරිනොවී නිරුද්ධවෙත් නම් ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද, අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තතුසේ නොදනී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි අසංවරය වේ.
“මහණෙනි, කෙසේනම් සංවරය වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි නොඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි නොකිපේද, එළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ ලෝකෝත්තර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක්හි ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත් නම්, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි සංවරය වේ.
“මහණෙනි, ඉදින් මෙසේ හැසිරෙන්නාවූ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුවහට කිසියම් කලෙක සිහි මුළාවීම හේතුකොටගෙන (මාන) සංයෝජන නම් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, සිහිය ඉපදීම ප්‍රමාද වෙයි. (සිහිය ඉපදීමත් සමගම) එකල්හි එය වහාම දුරු කෙරෙයි. විනාශයට පමුණුවයි.
“මහණෙනි, යම්සේ පුරුෂයෙක්තෙම දහවල මුළුල්ලෙහි රත්වූ යකඩ කටාරමක දියබිඳු දෙකක් හෝ තුනක් හෝ හෙලන්නේ ද, මහණෙනි, දිය බින්දු වැටීමේ ප්‍රමාදය වේ (වැටීමත් සමගම) එකල්හි එය වහාම ක්‍ෂයවීමට වියලීමට යන්නේය. මහණෙනි, එමෙන්ම ඉදින් මෙසේ හැසිරෙන්නාවූ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුහට කිසියම් කලෙක සිත මුළාවීම හේතුකොටගෙන (මාන) සංයෝජන නම් ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ උපදිත්ද, මහණෙනි, (ඇත්තේ) සිහිය ඉපදීමේ ප්‍රමාදයය. (සිහිය ඉපදීමත් සමගම) ඉක්බිති එය වහාම දුරු කරයි.ඉවත් කරයි. කෙළවර කරයි. විනාශයට පමුණුවයි. මහණෙනි, යම්සේ හැසිරෙන්නාවූ වාසය කරන්නාවූ ඔහුට විෂම ලෝභ දොම්නස් යන ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ නැවත නැවතත් වහනය නොවෙත්ද, මෙසේ වනාහි භික්‍ෂුහුගේ හැසිරීමද වාසය කිරීමද අවබෝධ කරන ලද්දේ වෙයි.
“මහණෙනි, ඉදින් මෙසේ හැසිරෙන්නාවූ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුවට රජවරු හෝ රාජමහාමාත්‍යවරු හෝ මිත්‍රයෝ හෝ ඇමතියෝ හෝ නෑයෝ හෝ සහලේ නෑයෝ හෝ ‘පින්වත් පුරුෂය, මෙසේ කුමකට නුඹ විසින් මේ කසා වස්ත්‍ර වැළඳගන්නා ලද්දාහුද, කුමකට හිස මුඩුකොට කබලක්ගෙන හැසිරෙන්නෙහිද, එව, ගිහි බවට පැමිණ සම්පත්ද අනුභව කරව පින්ද කරව'යි සම්පත්වලින් සතුටුවීමට පවරන්නාහුද, මහණෙනි, මෙසේ හැසිරෙන්නාවූ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුතෙම ඒකාන්තයෙන් ශික්‍ෂාව අත්හැර ගිහිබවට පෙරළෙන්නේය, යන මේ කාරණයට හේතු නැත.
“මහණෙනි, යම්සේ ගංගානම් නදිය නැගෙනහිර දිගට නැමුනී නැගෙනහිර දිගට නැඹුරුව යන්නී නැගෙනහිර දිගට බරව ඇත්තීවේද, ඉක්බිති මහා ජන සමූහයක් උදලු හා කූඩාගෙන අපි මේ ගංගානම් ගඟ බස්නාහිර දිගට නැමීම ඇත්තක් බස්නාහිර දිගට නැඹුරුව යන්නක් බස්නාහිර දිගට බරවූවක් කරන්නෙමුයි, එන්නේය. මහණෙනි, ඒ කුමකැයි හඟිව්ද, කිම මහජන සමූහයා ගංගානම් ගඟ බස්නාහිර දිගට නැමීම ඇත්තක් බස්නාහිර දිගට නැඹුරුව බසින්නක්, බස්නාහිර දිගට බරවූවක් කරන්නේද? ස්වාමීනි, එය නොවේමැයි.,
“ඊට හේතු කවරේද? ස්වාමීනි, ගංගානම් ගඟ පෙරදිගට නැමීම ඇත්තී පෙරදිගට නැඹුරුව යන්නී පෙරදිගට බරවීම ඇත්තී වේ. එය අපරදිගට නැමීම ඇත්තක් අපරදිගට නැඹුරුව බසින්නක් අපරදිගට බරවූවක් කරන්නට පහසු නොව්. ඒ මහජන සමූහයා ක්ලාන්තයට වෙහෙසට පත්වීම පමණක් වන්නේය.,
“මහණෙනි, එපරිද්දෙන්ම මෙසේ හැසිරෙන්නාවූ මෙසේ වාසය කරන්නාවූ ඒ භික්‍ෂුවටද රජවරු හෝ රජ මහ ඇමතියෝ හෝ මිත්‍රයෝ හෝ අමාත්‍යයෝ හෝ ඥාතීහු හෝ සහලේ නෑයෝ හෝ ‘පින්වත් පුරුෂය, මෙසේ කුමකට නුඹ විසින් මේ කසට වත් වැළඳගන්නා ලද්දාහුද, කුමකට හිස මුඩුකොට කබලක්ගෙන හැසිරෙන්නෙහිද, එව, ගිහි බවට පෙරලී සම්පත්ද අනුභව කරව පින්ද කරව’යි කියා සම්පත්වලින් සතුටුවන්නට පවරන්නාහුද, මහණෙනි, ඒ භික්‍ෂුතෙම වනාහි මෙසේ හැසිරෙන්නේ මෙසේ වාසය කරන්නේ ශික්‍ෂාව හැරදමා ගිහිබවට පැමිණෙන්නේය, යන මේ කාරණයට හේතු නැත්තේය. ඊට හේතු කවරේද, මහණෙනි, යම් ඒ සිතක් බොහෝ කලක් විවේකයට නැමී විවේකයට හැරී විවේකයට බරව පවත්නේද එසේ ගිහිබවට පෙරළෙන්නේය යන මේ කාරණය විද්‍යාමාන නොවේයයි, (වදාළසේක.)
|
| 8. කිංසුකොපමසුත්තං | 8. කිංසුකොපම සූත්‍රය |
|
245
අථ
අථ ඛො සො භික්ඛු අසන්තුට්ඨො තස්ස භික්ඛුස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන
(පඤ්හාවෙය්‍යාකරණෙන (ස්‍යා. කං. ක.)), යෙනඤ්ඤතරො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’’ති? ‘‘යතො ඛො, ආවුසො, භික්ඛු පඤ්චන්නං උපාදානක්ඛන්ධානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති, එත්තාවතා ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’’ති.
අථ ඛො සො භික්ඛු අසන්තුට්ඨො තස්ස භික්ඛුස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන, යෙනඤ්ඤතරො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’’ති? ‘‘යතො ඛො, ආවුසො, භික්ඛු චතුන්නං මහාභූතානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති, එත්තාවතා ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’’ති.
අථ ඛො සො භික්ඛු අසන්තුට්ඨො තස්ස භික්ඛුස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන, යෙනඤ්ඤතරො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තං භික්ඛුං එතදවොච - ‘‘කිත්තාවතා
අථ ඛො සො භික්ඛු අසන්තුට්ඨො තස්ස භික්ඛුස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන, යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං එතදවොච - ‘‘ඉධාහං, භන්තෙ, යෙනඤ්ඤතරො භික්ඛු තෙනුපසඞ්කමිං; උපසඞ්කමිත්වා තං භික්ඛුං එතදවොචං - කිත්තාවතා නු ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’ති? එවං වුත්තෙ, භන්තෙ, සො භික්ඛු මං එතදවොච - ‘යතො ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ඡන්නං ඵස්සායතනානං සමුදයඤ්ච අත්ථඞ්ගමඤ්ච යථාභූතං පජානාති, එත්තාවතා ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො දස්සනං සුවිසුද්ධං හොතී’ති. අථ ඛ්වාහං, භන්තෙ, අසන්තුට්ඨො තස්ස භික්ඛුස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛු, පුරිසස්ස කිංසුකො අදිට්ඨපුබ්බො අස්ස. සො යෙනඤ්ඤතරො පුරිසො කිංසුකස්ස දස්සාවී තෙනුපසඞ්කමෙය්‍ය. උපසඞ්කමිත්වා තං පුරිසං එවං වදෙය්‍ය - ‘කීදිසො, භො පුරිස, කිංසුකො’ති? සො එවං වදෙය්‍ය - ‘කාළකො ඛො, අම්භො පුරිස, කිංසුකො - සෙය්‍යථාපි ඣාමඛාණූ’ති. තෙන ඛො පන, භික්ඛු, සමයෙන තාදිසොවස්ස කිංසුකො යථාපි
(යථා (සී. ස්‍යා. කං.) දුතියවාරාදීසු පන ‘‘යථාපි’’ත්වෙව දිස්සති) තස්ස පුරිසස්ස දස්සනං. අථ ඛො, සො භික්ඛු, පුරිසො අසන්තුට්ඨො තස්ස පුරිසස්ස පඤ්හවෙය්‍යාකරණෙන, යෙනඤ්ඤතරො පුරිසො කිංසුකස්ස දස්සාවී තෙනුපසඞ්කමෙය්‍ය; උපසඞ්කමිත්වා තං පුරිසං එවං වදෙය්‍ය - ‘කීදිසො
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛු, රඤ්ඤො පච්චන්තිමං නගරං දළ්හුද්ධාපං
(දළ්හුද්දාපං (සී. පී.)) දළ්හපාකාරතොරණං ඡද්වාරං. තත්‍රස්ස දොවාරිකො පණ්ඩිතො බ්‍යත්තො මෙධාවී, අඤ්ඤාතානං නිවාරෙතා, ඤාතානං පවෙසෙතා. පුරත්ථිමාය දිසාය ආගන්ත්වා සීඝං දූතයුගං තං දොවාරිකං එවං වදෙය්‍ය - ‘කහං, භො පුරිස, ඉමස්ස නගරස්ස නගරස්සාමී’ති? සො එවං වදෙය්‍ය - ‘එසො, භන්තෙ, මජ්ඣෙ සිඞ්ඝාටකෙ නිසින්නො’ති. අථ ඛො තං සීඝං දූතයුගං නගරස්සාමිකස්ස යථාභූතං වචනං නිය්‍යාතෙත්වා යථාගතමග්ගං පටිපජ්ජෙය්‍ය. පච්ඡිමාය දිසාය ආගන්ත්වා සීඝං දූතයුගං...පෙ.... උත්තරාය දිසාය... දක්ඛිණාය දිසාය ආගන්ත්වා සීඝං දූතයුගං තං දොවාරිකං එවං වදෙය්‍ය - ‘කහං, භො පුරිස, ඉමස්ස නගරස්සාමී’ති? සො එවං වදෙය්‍ය - ‘එසො, භන්තෙ, මජ්ඣෙ සිඞ්ඝාටකෙ නිසින්නො’ති. අථ ඛො තං සීඝං දූතයුගං නගරස්සාමිකස්ස යථාභූතං වචනං නිය්‍යාතෙත්වා යථාගතමග්ගං පටිපජ්ජෙය්‍ය.
‘‘උපමා
|
245
එකල්හි එක්තරා භික්‍ෂුවක්, තවත් එක්තරා භික්‍ෂුවක් යම් තැනකද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, ඒ භික්‍ෂුවට, ඇවැත්නි, භික්‍ෂුවගේ දැකීම කොපමණකින් පිරිසිදු වූවක් වේදැයි, ඇසුවේය. ඇවැත්නි, යම් තැනක පටන් මහණතෙම ස්පර්‍ශායතන සයදෙනාගේ පහළවීමද විනාශවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය (සෝවාන් මාර්‍ගය) පිරිසිදු වූයේයයි’ කීය.
ඉක්බිති භික්‍ෂුතෙම, ඒ භික්‍ෂුවගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් අසතුටුවූයේ තවත් භික්‍ෂුවක් කරා පැමිණියේය. පැමිණ, ඒ භික්‍ෂුවගෙන්, ඇවැත්නි, කොපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වූයේ වේදැයි, ඇසීය. “ඇවැත්නි, යම් කාලයක පටන් භික්‍ෂුව උපාදානස්කන්‍ධ පස්දෙනාගේ පහළවීමද විනාශවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, ඇවැත්නි, එපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වූයේ වේයයි, කීය.
ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂුවගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් අසතුටුවූ භික්‍ෂුතෙම අනෙක් එක්තරා භික්‍ෂුවක් කරා පැමිණියේය. පැමිණ, ඇවැත්නි, කොපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වූයේ වේදැයි, ඒ භික්‍ෂුවගෙන් ඇසීය. “ඇවැත්නි, යම් තැනක පටන් භික්‍ෂුව සතර මහා භූතයන්ගේ පහළවීමද විනාශවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේයයි, කීය.
ඉක්බිති ඒ මහණතෙම ඒ භික්‍ෂුවගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් නොසතුටුව අනෙක් එක්තරා භික්‍ෂුවක් යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, ඇවැත්නි, භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය කොපමණකින් පිරිසිදු වේදැයි, ඇසීය. “ඇවැත්නි, භික්‍ෂුව යම් තැනක පටන් ඉපදීම ස්වභාව කොට ඇති යම් කිසිවක් ඇද්ද, ඒ සියල්ල නැතිවීම ස්වභාව කොට ඇත්තේයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීනම් ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේයයි, ඒ භික්‍ෂුව කීයේය.
ඉක්බිති ඒ භික්‍ෂුවගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් නොසතුටුව බුදුරජාණන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එකත්පසෙක හුන්නේය. එකත්පසෙක හුන් ඒ භික්‍ෂුව බුදුරජාණන් වහන්සේට මෙසේ සැළ කළේය. ස්වාමිනි, මම මෙහි එක්තරා භික්‍ෂුවක් කරා පැමිණියෙමි. පැමිණ,‘ඇවැත්නි, කොපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේදැ’යි ඒ භික්‍ෂුවගෙන් ඇසුවෙමි. ස්වාමිනි, මෙසේ කල්හි ඒ භික්‍ෂුතෙම, ඇවැත්නි යම් තැනක පටන් භික්‍ෂුතෙම ස්පර්‍ශායතන සයදෙනාගේ ඇතිවීමත් නැතිවීමත් තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, ඇවැත්නි, මෙපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේයයි, මට කීයේය.
“ඉක්බිති ස්වාමිනි, මම ඒ භික්‍ෂුවගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් නොසතුටුව නැවත අනෙක් එක්තරා භික්‍ෂුවක් වෙත ගියෙමි. ගොස්, ඇවැත්නි, කොපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේදැයි’ ඒ භික්‍ෂුවගෙන් ඇසුවෙමි. ස්වාමිනි, එකල්හි ඒ මහණ, මට ‘ඇවැත්නි, යම් තැනක පටන් භික්‍ෂුව උපාදානස්කන්‍ධ පස්දෙනාගේ පහළවීමද නැතිවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද... සතර මහා භූතයන්ගේ පහළවීමද විනාශවීමද තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද...ඉපදීම ස්වභාව කොට ඇති යම් කිසිවක් ඇද්ද, ඒ සියල්ල නැතිවීම ස්වභාව කොට ඇත්තේයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනීද, ඇවැත්නි, එපමණකින් භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය පිරිසිදු වේයයි, කීයේය.
ස්වාමිනි, එකල්හි මම ඒ භික්‍ෂුහුගේ ප්‍රශ්න තේරීමෙන් නොසතුටුව භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණියෙමි. ස්වාමිනි, භික්‍ෂුවගේ දර්‍ශනය කොපමණකින් පිරිසිදුවේද?,
“මහණ, යම්සේ (එරබදු) කෑලමල් නුදුටු පුරුෂයෙක්වේද, ඔහු කෑල ගසක් දුටු පුරුෂයෙකු කරා යන්නේය. ගොස්, ‘පින්වත් පුරුෂය, කෑල ගස කෙබඳුදැයි’ ඔහුගෙන් අසන්නේය. ‘පින්වත් පුරුෂය, කෑල ගස දැවුණු කණුවක්සේ කළුයයි’ කියන්නේය. මහණ, ඒ පුරුෂයාගේ දැකීම යම්සේද, ඒ කාලයෙහි කෑලගස එබඳුය.
“මහණ, ඉක්බිති ඒ පුරුෂතෙම ඒ පුරුෂයාගේ පිළිතුරෙන් නොසතුටුව කෑල ගසක් දුටු අනික් පුරුෂයෙක් යම් තැනකද එතැනට පැමිණෙන්නේය. පැමිණ ඒ පුරුෂයාගෙන් කෑලගස කෙබඳුදැයි අසන්නේය. හෙතෙම එම්බා පුරුෂය, මස් වැදැල්ලක් යම්සේද කෑලගස එසේ ලේ පාටයයි කියන්නේය. මහණ, ඒ පුරුෂයාගේ දැකීම යම්සේද, එකල්හි කෑලගස එබඳුය.
“මහණ, ඉක්බිති ඒ පුරුෂතෙම ඔහුගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් නොසතුටුව කෑල ගසක් දුටු අනික් පුරුෂයෙකු කරා යන්නේය. ගොස්, ‘පින්වත් පුරුෂය, කෑල ගස කෙබඳුදැයි’ අසන්නේය. හෙතෙම පින්වත් පුරුෂය, කෑලගස ඉරිතලා ගිය මාර ගසක් බඳුයයි’ කියන්නේය. මහණ, ඒ අවස්ථාවෙහි ඒ පුරුෂයාගේ දැකීම යම්සේද, ඒ කාලයෙහි කෑල ගස එබඳුය.
“මහණ, ඉක්බිති එ පුරුෂතෙම ඒ පුරුෂයාගේ ප්‍රශ්න විසඳීමෙන් නොසතුටුව කෑල ගස් දුටු අනික් පුරුෂයෙකු කරා යන්නේය. ගොස්, ‘පින්වත් පුරුෂය, කෑල ගස කෙබඳුදැයි’ ඒ පුරුෂයාගෙන් අසන්නේය. ‘එම්බල පුරුෂය, ඝණව වැඩුණු කොළ සහ දළු ඇති සිහිල් සෙවනැති නුග ගසක් යම්සේද කෑලගස එවැනියයි’ කියන්නේය. මහණ, ඒ පුරුෂයාගේ දැකීම යම්සේද, එකල්හි කෑලගසත් එබඳුය. මහණ, එසේම යම් යම් අවබෝධ කරන ලද ඒ පුරුෂයන්ගේ දැකීම පිරිසිදු වූයේවේද ඒ ඒ ආකාරයෙන් ඒ ඒ සත්පුරුෂයන් විසින් තොපට ප්‍රකාශ කරන ලදී.
“මහණ, දැඩිවූ රැකවල් ඇති ශක්තිමත් ප්‍රාකාර තොරන් ඇති, දොරටු සයක් ඇති, රජුගේ ප්‍රත්‍යන්ත නගරයක් වෙයි. එහි පණ්ඩිතවූ ව්‍යක්තවූ ඤාණවන්තවූ නොහඳුනන්නන් වලක්වන්නාවූ හඳුනන්නන් ඇතුල්කරවන්නාවූ දොරටුපාලයෙක් වේද, ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙනෙක් පෙරදිගින් පැමිණ ඒ දොරටුපාලයාට ‘එම්බල පුරුෂය, මේ නගරයෙහි ස්වාමිවරයා කොහිදැයි’ අසන්නේය. ‘ස්වාමීනි, හෙතෙම මැද සතරමං හන්දියෙහි හිඳින්නේයයි’ කියන්නේය. ඉක්බිති ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙන තත්වූ පරිදි වචනය නගර හිමියාට භාරදී පැමිණි මාර්‍ගයටම බසින්නේය.
“පශ්චිම දිශාවෙන් ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙනෙක් පැමිණ මේ දොරටුපාලයාට ‘එම්බල පුරුෂය, මේ නගරයෙහි ස්වාමිවරයා කොහිදැයි’ අසන්නේය. ‘ස්වාමීනි, හෙතෙම මැද සතරමංහන්දියෙහි හිඳින්නේයයි’ කියන්නේය. ඉක්බිති ඒ ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙන තත්වූ පරිදි වචනය නගර හිමියාට භාරදී පැමිණි මාර්‍ගයටම බසින්නේය.
“උතුරු දිශාවෙන් ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙනෙක් පැමිණ, මේ දොරටුපාලයාට ‘එම්බල පුරුෂය, මේ නගරයෙහි ස්වාමිවරයා කොහිදැයි’ අසන්නේය. ‘ස්වාමීනි, හෙතෙම මැද සතරමංහන්දියෙහි හිඳින්නේයයි’ කියන්නේය. ඉක්බිති ඒ ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙන තත්වූ පරිදි වචනය නගර හිමියාට භාරදී පැමිණි මාර්‍ගයටම බසින්නේය.
“දකුණු දිශාවෙන් ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙනෙක් පැමිණ ‘එම්බා පුරුෂය, මේ නගරයෙහි ස්වාමිවරයා කොහිදැයි’ ඒ දොරටුපාලයාගෙන් අසන්නේය. ‘ස්වාමීනි, හෙතෙම නුවර මැද සතරමංසන්දියෙහි හිඳින්නේයයි’ කියන්නේය. ඉක්බිති ඒ ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙන තත්වූ පරිදි වචනය නගර හිමියාට භාරදී පැමිණි මාර්‍ගයටම බසින්නේය.
“මහණ, මේ මා විසින් අර්ථය අවබෝධ කරවීම පිණිස උපමාවක් කරන ලදී. මේ එහි අදහසයි. මහණ, නගරය යනු මව්පිය ශුක්‍රශ්‍රොණිතයෙන් හටගත් බත් කොමුපිඬු ආදියෙන් වැඩුණු අනිත්‍යවූ නෑම පිරිමැදීම බිඳීම විනාශය ස්වභාව කොට ඇති, සතරමහා භූතයන්ගෙන් හටගත් ශරීරයට නමකි. මහණ, දොරටු සය යනු අධ්‍යාත්මික ආයතන සයදෙනාට නමකි. මහණ, දොරටුපාලයා යනු මේ සිහියට නමකි. ශීඝ්‍රගාමී දූතයන් දෙදෙනා යනු මේ සමථ විදර්‍ශනා දෙකට නමකි. මහණ, නගර ස්වාමියා යනු විඥානයට නමකි. මහණ, නුවර මැද සතරමංසන්ධි යනු පඨවි, ආපෝ, තේජෝ, වායෝ යන සතරමහා භූතයන්ට නමකි. මහණ, තත්වූ පරිදි වචනය යනු නිර්‍වාණයට නමකි. පැමිණි මාර්‍ගය යනු සම්‍යක් දෘෂ්ටිය, සම්‍යක් සංකල්පනාව, සම්‍යක් වචනය, සම්‍යක් කර්මාන්තය, සම්‍යක් ආජීවය, සම්‍යක් ව්‍යායාමය, සම්‍යක් ස්මෘතිය සහ සම්‍යක් සමාධිය යන ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාඞ්ගික මාර්‍ගයට නමකි.,
|
| 9. වීණොපමසුත්තං | 9. වීණොපම සූත්‍රය |
|
246
‘‘යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රූපෙසු උප්පජ්ජෙය්‍ය ඡන්දො වා රාගො වා දොසො වා මොහො වා පටිඝං වාපි
(පටිඝං වා (සී.)) චෙතසො, තතො චිත්තං නිවාරෙය්‍ය. සභයො චෙසො මග්ගො සප්පටිභයො ච සකණ්ටකො ච සගහනො ච උම්මග්ගො ච කුම්මග්ගො ච දුහිතිකො ච. අසප්පුරිසසෙවිතො චෙසො මග්ගො, න චෙසො මග්ගො සප්පුරිසෙහි සෙවිතො. න ත්වං එතං අරහසීති. තතො චිත්තං නිවාරයෙ චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්‍යෙහි රූපෙහි...පෙ.... යස්ස කස්සචි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා ජිව්හාවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු රසෙසු...පෙ.... මනොවිඤ්ඤෙය්‍යෙසු ධම්මෙසු උප්පජ්ජෙය්‍ය ඡන්දො වා රාගො වා දොසො වා
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, කිට්ඨං සම්පන්නං. කිට්ඨාරක්ඛො
(කිට්ඨාරක්ඛකො (සී.)) ච පමත්තො, ගොණො ච කිට්ඨාදො අදුං කිට්ඨං ඔතරිත්වා
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, කිට්ඨං සම්පන්නං කිට්ඨාරක්ඛො ච අප්පමත්තො ගොණො ච කිට්ඨාදො අදුං කිට්ඨං ඔතරෙය්‍ය. තමෙනං කිට්ඨාරක්ඛො නාසායං සුග්ගහිතං ගණ්හෙය්‍ය. නාසායං සුග්ගහිතං ගහෙත්වා උපරිඝටායං සුනිග්ගහිතං නිග්ගණ්හෙය්‍ය. උපරිඝටායං සුනිග්ගහිතං නිග්ගහෙත්වා දණ්ඩෙන සුතාළිතං තාළෙය්‍ය. දණ්ඩෙන සුතාළිතං තාළෙත්වා ඔසජ්ජෙය්‍ය. දුතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, රඤ්ඤො වා රාජමහාමත්තස්ස වා වීණාය සද්දො අස්සුතපුබ්බො අස්ස. සො වීණාසද්දං සුණෙය්‍ය. සො එවං වදෙය්‍ය - ‘අම්භො, කස්ස
(කිස්ස (සී. පී.)) නු ඛො එසො සද්දො එවංරජනීයො එවංකමනීයො එවංමදනීයො
|
246
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතට ඇසින් දැක්කයුතු රූපයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද, (එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි ඇසින් දතයුතු රූපයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතට කනෙන් ඇසියයුතු ශබ්දයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද, (එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි කනෙන් ඇසියයුතු ශබ්දයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතට නාසයෙන් දතයුතු ගන්ධයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද, (එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි නාසයෙන් දතයුතු ගන්ධයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතට දිවෙන් දැනියයුතු රසයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද, (එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි දිවෙන් දතයුතු රසයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතට කයෙන් දතයුතු ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද,(එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි කයෙන් දතයුතු ස්පර්ශයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, යම්කිසි භික්‍ෂුවකගේ හෝ භික්‍ෂූණියකගේ හෝ සිතින් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙහි ඡන්‍දයක් හෝ රාගයක් හෝ ද්වේශයක් හෝ මෝහයක් හෝ සිතේ ගැටීමක් හෝ උපදීද, (එවිට) මේ මාර්‍ගය කෙලෙස් සොරුන් නිසා භය සහිතය. වධ බන්‍ධනාදී භය සහිතය. රාගාදී කටු සහිතය. රාගාදියෙන් ගහණය. සුගති ගමනට නොමගය, අපාය ගමනට මගය, දුක් ඉරියව් ඇත්තේය. මේ මාර්‍ගය අසත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය කරන ලදී. මේ මාර්‍ගය සත්පුරුෂයන් විසින් සේවනය නොකරන ලදී. තොපට නුසුදුසුයයි සිතින් දතයුතු ධර්මයන් කෙරෙන් සිත වලක්වන්නේය.
“මහණෙනි, සරු ගොයම් ඇති කුඹුරක් වෙයි. ගොයම් රකින්නාද ප්‍රමාදවෙයි. ගොයම් කන ගොනෙක්ද වෙයි. ඒ ගොනා කුඹුරට බැස ඇතිතාක් සෑහීමට පැමිණෙන්නේය. මහණෙනි, එසේම අශ්‍රුතවත් පෘථග්ජනතෙම සවැදෑරුම් ස්පර්‍ශායතනයන්හි අසංවරවූයේ පස්කම් ගුණයන්හි ඇතිතාක් සෑහීමට පත්වෙයි. මහණෙනි, සරු ගොයම් ඇති කුඹුරක් වෙයි. අප්‍රමාදවූ ගොවියෙක්ද වෙයි. ගොයම් කන ගොනෙක්ද වෙයි. ගොයම් කන ගොනා ඒ කුඹුරට බසින්නේය. ගොවියා ඒ ගොනා නාස්ලණුවෙන් දැඩිකොට අල්වා ගන්නේය. අල්වාගෙන නාස් ලණුව අංදෙක අතරට ගෙන තදකරන්නේය. තදකොට දණ්ඩක් ගෙන හොඳින් තලන්නේය.තලා අතහරින්නේය."
මහණෙනි, දෙවනුවත්...මහණෙනි, තුන්වෙනුවත් ගොයම් කන ගොනා මේ කුඹුරට බසින්නේය. කුඹුර රකින්නා නහයෙන් අල්ලා ගන්නේය. අල්ලාගෙන අංදෙක අතරෙන් තදකරන්නේය. තදකොට දණ්ඩෙන් තලන්නේය, තලා අතහරින්නේය.
“මහණෙනි, මේ අන්දමින් ගමට වැදුනාවූ හෝ වනයට වැදුනාවූ හෝ ඒ ගොනා ඉඳීම් සිටීම් බහුලවූ පළමු ගසනලද පොලු පහරවල් සිහිකරමින් ඒ කුඹුරට නැවත නොබසින්නේය. මහණෙනි, එසේම යම් කලෙක පටන් භික්‍ෂුවගේ සිත ස්පර්‍ශායතන සයදෙනා කෙරෙහි සෘජු වූයේ වේද මනාව සෘජු වූයේ ඇතුළත සිටියි හිඳියි එක් අරමුණක් ඇතිව සමාධියට පැමිණේ.
“මහණෙනි, යම්සේ රජෙකු විසින් හෝ රාජමහාමාත්‍යයෙකු විසින් හෝ වීණාවක ශබ්දය පෙර නොඅසන ලද්දේවේද, හෙතෙම වීණා ශබ්දය අසන්නේය. ‘පින්වත, මෙසේ සිත ඇදෙන කැමතිවන මත්වන මුසපත්වන බැඳෙන මේ ශබ්දය කවරකුගේද?’ ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. ‘ස්වාමීනි, මේ සිත ඇදෙන කැමතිවන මත්වන මුසපත්වන බැඳෙන ශබ්දය වීණාවකගේය (යනුවෙනි).
හෙතෙම ‘යව මට ඒ වීණාවක් ගෙනෙවයි’ කියන්නේය. ඔහුට ඒ වීණාවක් ගෙනෙන්නාහුය. ඔහුට මෙසේ කියන්නාහුය. ‘ස්වාමීනි, මෙසේ සිත ඇදෙන කැමතිවන මත්වන මුසපත්වන බැඳෙන ශබ්දය යමකගේද, ඒ මේ වීණාවේය.’
හෙතෙම ‘පින්වත, මේ වීණාවෙන් මට කම්නැත. ඒ ශබ්දය ගෙනෙවයි’ කියන්නේය. ‘ස්වාමීනි, මේ වීණාව නම් නොයෙක් උපකරණ වලින් යුක්තය. මහා උපකරණ වලින් යුක්තය. නොයෙක් උපකරණ වලින් කරන ලද්දේ වෙයි. එනම් වීණා ඔරුව නිසාද, සම නිසාද, දණ්ඩ නිසාද, උප වීණාව නිසාද, තත් නිසාද, සතරැස් දණ්ඩ නිසාද, පුරුෂයාගේ ඊට සුදුසු උත්සාහය නිසාද යනුවෙනි. ස්වාමීනි, මෙසේ වීණාව නොයෙක් උපකරණ ඇත්තීය.
බොහෝ උපකරණ ඇත්තී නොයෙක් උපකරණ වලින් යුක්තවූ කල නාදකෙරේයයි’ (ශබ්දය නිකුත්වන්නේය) කියන්නාහුය. හෙතෙම ඒ වීණාව දසකඩකොට හෝ සියකඩකොට හෝ පලන්නේය. දසකඩකොට හෝ සියකඩකොට හෝ පලා කැබලි කරන්නේය. කැබලිකොට ගින්නෙන් දවන්නේය. ගින්නෙන් දවා අළු කරන්නේය. අළුකොට මහා වාතයෙහි පාකර හරින්නේය. සැඩපහරක් ඇති ගඟක හෝ පා කර හරින්නේය. හෙතෙම (ශබ්දය නොදැක) ‘පින්වත, වීණාව නම් ලාමකය, යමක් වීණාව නම් ඒ සියල්ලම ලාමකය, මෙහි මේ ජනතෙමේ බොහෝ වේලා ප්‍රමාදවූයේ හිස් වූයේය.’
“මහණෙනි, එසෙයින්ම මහණතෙම රූපයාගේ ගති සියල්ල සොයයි. වේදනාවගේ ගති සියල්ල සොයයි. සඤ්ඤාවගේ ගති සියල්ල සොයයි. සංස්කාරයන්ගේ ගති සියල්ල සොයයි. විඤ්ඤාණයාගේ ගති සියල්ල සොයයි.
රූපය සොයන්නාවූ ඔහුට රූපය මටය කියා හෝ මගේය කියා හෝ මම වෙමි කියා හෝ යම් ගතියක් වේ නම් එය ඔහුට නොවේ. වේදනාව සොයන්නාවූ ඔහුට වේදනාව මටය කියා හෝ මගේය කියා හෝ මම වෙමි කියා හෝ යම් ගතියක් වේ නම් එය ඔහුට නොවේ. සඤ්ඤාව සොයන ඔහුට සඤඤාව මටය කියා හෝ මගේය කියා හෝ මම වෙමි කියා හෝ යම් ගතියක් වේ නම් එය ඔහුට නොවේ. සංස්කාර සොයන ඔහුට සංස්කාර මටය කියා හෝ මගේය කියා හෝ මම වෙමි කියා හෝ යම් ගතියක් වේ නම් එය ඔහුට නොවේ. විඤ්ඤාණය සොයන ඔහුට විඤ්ඤාණය මටය කියා හෝ මගේය කියා හෝ මම වෙමි කියා හෝ යම් ගතියක් වේ නම් එය ඔහුට නොවේයයි, වදාළේය.
|
| 10. ඡප්පාණකොපමසුත්තං | 10. ඡප්පාණක සූත්‍රය |
|
247
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො අරුගත්තො පක්කගත්තො සරවනං පවිසෙය්‍ය. තස්ස කුසකණ්ටකා චෙව පාදෙ විජ්ඣෙය්‍යුං, සරපත්තානි ච ගත්තානි
‘‘කථඤ්ච
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො ඡප්පාණකෙ ගහෙත්වා නානාවිසයෙ නානාගොචරෙ දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධෙය්‍ය. අහිං ගහෙත්වා දළ්හාය
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, සංවරො හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චක්ඛුනා
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො ඡප්පාණකෙ ගහෙත්වා නානාවිසයෙ නානාගොචරෙ දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධෙය්‍ය. අහිං ගහෙත්වා දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධෙය්‍ය. සුසුමාරං ගහෙත්වා දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධෙය්‍ය. පක්ඛිං ගහෙත්වා...පෙ.... කුක්කුරං ගහෙත්වා... සිඞ්ගාලං ගහෙත්වා... මක්කටං ගහෙත්වා දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධෙය්‍ය. දළ්හාය රජ්ජුයා බන්ධිත්වා දළ්හෙ ඛීලෙ වා ථම්භෙ වා උපනිබන්ධෙය්‍ය. අථ ඛො තෙ, භික්ඛවෙ, ඡප්පාණකා නානාවිසයා නානාගොචරා සකං සකං ගොචරවිසයං ආවිඤ්ඡෙය්‍යුං - අහි ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘වම්මිකං පවෙක්ඛාමී’ති, සුසුමාරො ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘උදකං පවෙක්ඛාමී’ති, පක්ඛී ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘ආකාසං ඩෙස්සාමී’ති, කුක්කුරො ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘ගාමං පවෙක්ඛාමී’ති, සිඞ්ගාලො ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘සීවථිකං පවෙක්ඛාමී’ති, මක්කටො ආවිඤ්ඡෙය්‍ය ‘වනං පවෙක්ඛාමී’ති
‘‘‘දළ්හෙ ඛීලෙ වා ථම්භෙ වා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, කායගතාය සතියා එතං අධිවචනං. තස්මාතිහ වො, භික්ඛවෙ, එවං සික්ඛිතබ්බං - ‘කායගතා නො සති භාවිතා භවිස්සති බහුලීකතා යානීකතා වත්ථුකතා අනුට්ඨිතා පරිචිතා සුසමාරද්ධා’ති. එවඤ්හි ඛො, භික්ඛවෙ, සික්ඛිතබ්බ’’න්ති. දසමං.
|
247
“මහණෙනි, පැසවූ වණයක් ඇති පුරුෂයෙක් තෙම. කටු සහිත වනයකට පිවිසෙන්නේය. කුස කටු හෝ ඔහුගේ පාදයන් විදින්නාහුය. සරපත්‍ර නම් කටු හෝ ඔහුගේ අත්පා කපන්නේය. මහණෙනි, ඒ පුරුෂතෙම ඒ හේතුවෙන් බොහෝ සෙයින් දුක් දොම්නස් විඳින්නේය. මහණෙනි, එසේම මෙහි ආරණ්‍යයට ගියාවූ හෝ ගමට ගියාවූ හෝ ඇතැම් මහණෙක් ‘මේ ආයුෂ්මත්තෙම මෙසේ කරන්නෙකි, මෙසේ හැසිරෙන්නෙකි.’ අපිරිසිදුවූ නම් කටුවකැයි කියන්නෙකු ලබන්නේය. ඔහු කටුවකැයි දැන සංවරයද අසංවරයද දතයුතුයි.
“මහණෙනි, කෙසේනම් අසංවරය වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුතෙම ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රූපයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ශබ්දයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“නාසයෙන් ගන්ධයක් ආඝ්‍රාණයකොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ගන්‍ධයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ රසයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“කයින් ස්පර්‍ශයක් කොට ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ස්පර්‍ශයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි ඇලේද, අප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ ධර්‍මයෙහි කිපේද, නොඑළඹ සිටි කය පිළිබඳ සිහි ඇත්තේ කාමාවචර සිතිවිලි වලින් යුක්තව වාසය කෙරේද, යම් තැනෙක්හි ඔහුට උපන්නාවූ ඒ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයෝ ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දැන නොගනී.
“මහණෙනි, පුරුෂයෙක්තෙම නොයෙක් වාසස්ථානය ඇති නොයෙක් ගෝචර ඇති සතුන් සයදෙනෙක් අල්ලාගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. සර්‍පයෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. කිඹුලෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. පක්‍ෂියෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. බල්ලෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. හිවලෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. වඳුරෙකු ගෙන දැඩි රැහැණකින් බඳින්නේය. දැඩි රැහැනකින් බැඳ මැද ගැටයක් කොට හරින්නේය. ඉක්බිති මහණෙනි, ඒ නොයෙක් නොයෙක් වාසස්ථාන ඇති නොයෙක් නොයෙක් ගෝචර ඇති සතුන් සයදෙන තමතමන්ගේ වාසස්ථාන (කරා) විශේෂයෙන් අදින්නේය. සර්‍පයා තුඹසට ප්‍රවිෂ්ට වෙමියි (ඒ අතට) අදින්නේය. කිඹුලා ජලයට ප්‍රවිෂ්ට වෙමියි අදින්නේය. පක්‍ෂියා අහසෙහි පියාසර කරමියි අදින්නේය. බල්ලා ගමට වදින්නෙමියි අදින්නේය. සිවලා සොහොනට යන්නෙමියි අදින්නේය. වඳුරා වනයනට වදින්නෙමියි අදින්නේය.
“මහණෙනි, යම් අවස්ථාවක ඒ සදෙනා ක්ලාන්ත වූවාහුද ඉක්බිති ඒ සතුන්ගෙන් යමෙක් බලවත්ද ඔවුහු ඔහුට අනුව යන්නාහුය. වසඟයට යන්නාහුය. මහණෙනි, එසේම යම්කිසි භික්‍ෂුවක් විසින් කායගතාසතිය නොවඩන ලද්දේද, බහුල වශයෙන් නොකරන ලද්දේද, ඇස මනාප රූපයන් වෙත ඔහු ගෙනයයි. ඔහුට අමනාප රූපයෝ පිළිකුල් වෙත්. කන මනාප ශබ්දයන් වෙත ඔහු ගෙනයයි. ඔහුට අමනාප ශබ්දයෝ පිළිකුල් වෙත්. නාසය මනාප ගන්ධයන් වෙත ඔහු ගෙනයයි. ඔහුට අමනාප ගන්‍ධයෝ පිළිකුල් වෙත්. දිව මනාප රසයන් වෙත ඔහු ගෙනයයි. ඔහුට අමනාප රසයෝ පිළිකුල් වෙත්. කය මනාප ස්පර්ශයන් වෙත ඔහු ගෙනයයි. ඔහුට අමනාප ස්පර්‍ශයෝ පිළිකුල් වෙත්. සිත මනාප ධර්මයන් කෙරෙහි අදී. ඔහුට අමනාප ධර්මයෝ පිළිකුල් වෙත්. මහණෙනි, මෙසේ වනාහි අසංවරය වේ.
“මහණෙනි, කෙසේ සංවරය වේද, මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව ඇසින් රූපයක් දැක ප්‍රිය ස්වරූපවූ රූපයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ රූපයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුශල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“කනෙන් ශබ්දයක් අසා ප්‍රිය ස්වරූපවූ ශබ්දයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ ශබ්දයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“නාසයෙන් ගඳ සුවඳක් ආඝ්‍රාණය කොට ප්‍රිය ස්වරූපවූ ගන්‍ධයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ ගන්‍ධයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“දිවෙන් රසයක් විඳ ප්‍රිය ස්වරූපවූ රසයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ රසයෙහි නොකිපෙයිද,, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුසල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“ශරීරයෙන් ස්පර්‍ශයක් ස්පර්‍ශකොට ප්‍රිය ස්වරූපවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ ස්පර්‍ශයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුශල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“සිතින් ධර්මයක් දැන ප්‍රිය ස්වරූපවූ ධර්‍මයෙහි නොඇලෙයිද, අප්‍රිය ස්වරූපවූ ධර්‍මයෙහි නොකිපෙයිද, ලෝකෝත්තර සිත් ඇත්තේ එළඹසිටි කය පිළිබඳ සිහිය ඇතිව වාසය කරයිද, ඔහුට උපන් ලාමක අකුශල ධර්මයෝ යම් තැනෙක ඉතිරි නොවී නිරුද්ධවෙත්ද, ඒ අර්හත්ඵල සමාධියද අර්හත්ඵල ප්‍රඥාවද තත්වූ පරිද්දෙන් දනී.
“මහණෙනි, පුරුෂයෙක්තෙම නොයෙක් වාසස්ථාන ඇති නොයෙක් ගෝචර ඇති සතුන් සයදෙනෙක් අල්ලාගෙන රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. සර්‍පයෙකු අල්වා රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. කිඹුලෙකු අල්ලා රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. පක්‍ෂියෙකු ගෙන රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. බල්ලෙකු අල්වා රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. හිවලෙකු අල්වා රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. වඳුරෙකු අල්වා රැහැණින් දැඩිව බඳින්නේය. රැහැණින් දැඩිව බැඳ උලක හෝ කණුවක හෝ බඳින්නේය. මහණෙනි, ඒ නොයෙක් නොයෙක් වාසස්ථාන ඇති නොයෙක් නොයෙක් ගෝචර ඇති සතුන් සදෙනා තමතමන්ගේ වාසස්ථාන කරා අදින්නේය. සර්‍පයා තුඹසට ප්‍රවිෂ්ට වන්නෙමැයි අදින්නේය. කිඹුලා ජලයට පනින්නෙමියි අදින්නේය. පක්‍ෂියා අහසින් යන්නෙමියි අදින්නේය. බල්ලා ගම් වදින්නෙමියි අදින්නේය. සිවලා සොහොනට යමියි අදින්නේය. වඳුරා වනයනට ප්‍රවිෂ්ටවෙමියි අදින්නේය.
“මහණෙනි, යම් දවසක ඒ සතුන් සදෙනා ක්ලාන්ත වූවාහ වෙහෙසට පත්වූවාහු වෙත්ද, එකල්හි ඒ උල හෝ කණුව හෝ ඇසුරුකොට සිටින්නේය, හිඳින්නේය, නිදන්නේය, ඒ හුලේ හෝ කණුවේ හෝ වසඟයට යන්නේය.
“මහණෙනි, එසේම යම්කිසි භික්‍ෂුවක් විසින් කායගතාසතිය පුරුදු කරන ලද්දේද, බහුල වශයෙන් කරන ලද්දේද, මනාප රූපයන් කෙරෙහි ඒ ඇස නොඅදියි. ඔහුට අමනාප රූපයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මනාප ශබ්දයන් කෙරෙහි ඒ කන නොඅදියි. ඔහුට අමනාප ශබ්දයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මනාප ගන්ධයන් කෙරෙහි ඒ නාසය නොඅදියි. ඔහුට අමනාප ගන්‍ධයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මනාප රසයන් කෙරෙහි ඒ දිව නොඅදියි. ඔහුට අමනාප රසයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මනාප ස්පර්ශයන් කෙරෙහි ඒ කය නොඅදියි. ඔහුට අමනාප ස්පර්‍ශයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මනාප ධර්මයන් කෙරෙහි ඒ සිත නොඅදියි. ඔහුට අමනාප ධර්මයෝ පිළිකුල් නොවෙත්. මහණෙනි, මෙසේ සංවරය වේ.
“මහණෙනි, දැඩි හුලක හෝ කණුවක හෝ යනු කායගතාසතියට නමකි. එසේ හෙයින් මහණෙනි, මෙහි මෙසේ හික්මිය යුතුයි.'අප විසින් කායගතාසතිය වඩන ලද්දී, බහුල වශයෙන් කරන ලද්දී යානාවක් මෙන් කරන ලද්දී, ආධාරස්ථානයක් මෙන් කරන ලද්දී නැවත නැවත සිටින ලද්දී, පුරුදු කරන ලද්දී, මැනවින් පටන්ගන්නා ලද්දී වන්නේය'යි මහණෙනි, මෙසේ හික්මිය යුතුයි.
|
| 11. යවකලාපිසුත්තං | 11. යවකලාපී සූත්‍රය |
|
248
‘‘සෙය්‍යථාපි
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්‍යූළ්හො
(සමුපබ්බූළ්හො (සී. පී.)) අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො අසුරෙ ආමන්තෙසි - ‘සචෙ, මාරිසා, දෙවාසුරසඞ්ගාමෙ සමුපබ්‍යූළ්හෙ අසුරා ජිනෙය්‍යුං දෙවා පරාජිනෙය්‍යුං, යෙන නං සක්කං දෙවානමින්දං කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිත්වා මම සන්තිකෙ ආනෙය්‍යාථ අසුරපුර’න්ති. සක්කොපි ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි - ‘සචෙ, මාරිසා, දෙවාසුරසඞ්ගාමෙ සමුපබ්‍යූළ්හෙ දෙවා ජිනෙය්‍යුං අසුරා පරාජිනෙය්‍යුං, යෙන
‘‘‘අස්මී’ති, භික්ඛවෙ, මඤ්ඤිතමෙතං, ‘අයමහමස්මී’ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘න භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘රූපී භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘අරූපී භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘සඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘අසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං, ‘නෙවසඤ්ඤීනාසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති මඤ්ඤිතමෙතං. මඤ්ඤිතං, භික්ඛවෙ, රොගො, මඤ්ඤිතං ගණ්ඩො, මඤ්ඤිතං සල්ලං. තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, ‘අමඤ්ඤමානෙන
(අමඤ්ඤිතමානෙන (පී. ක.)) චෙතසා විහරිස්සාමා’ති - එවඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, සික්ඛිතබ්බං.
‘‘‘අස්මී’ති, භික්ඛවෙ, ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘අයමහමස්මී’ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘න භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘රූපී භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘අරූපී භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘සඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘අසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති ඉඤ්ජිතමෙතං, ‘නෙවසඤ්ඤීනාසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති
‘‘‘අස්මී’ති
‘‘‘අස්මී’ති, භික්ඛවෙ, පපඤ්චිතමෙතං, ‘අයමහමස්මී’ති පපඤ්චිතමෙතං, ‘භවිස්ස’න්ති...පෙ.... ‘න භවිස්ස’න්ති... ‘රූපී භවිස්ස’න්ති... ‘අරූපී භවිස්ස’න්ති... ‘සඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති... ‘අසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති... ‘නෙවසඤ්ඤීනාසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති පපඤ්චිතමෙතං
‘‘‘අස්මී’ති, භික්ඛවෙ, මානගතමෙතං, ‘අයමහමස්මී’ති මානගතමෙතං, ‘භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘න භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘රූපී භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘අරූපී භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘සඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘අසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති මානගතමෙතං, ‘නෙවසඤ්ඤීනාසඤ්ඤී භවිස්ස’න්ති
|
248
“මහණෙනි, යම්සේ යව මිටියක් සතරමං සංධියෙක්හි දමන ලද්දේවේද, කත් ලී ගත් අත් ඇති පුරුෂයන් සය දෙනෙක් එන්නාහුය. ඔවුහු ඒ යව මිටියට කත් ලීයෙන් ගසන්නාහුය. මහණෙනි, මෙසේ ඒ යව මිටිය කත්ලී සයෙන් ගසනු ලැබීමෙන් යව මිටිය මඩින ලද්දේ වෙයි. ඉක්බිති සත්වෙනි පුරුෂයෙක් කත් ලීයක් අතේ ඇතිව එතැනට පැමිණෙන්නේය. ඔහු ඒ යව මිටියටම සත්වෙනි කත් ලීයෙන් ගසන්නේය.මහණෙනි, මෙසේ ඒ යව මිටිය සත්වෙනි කත් ලීයෙන් ගසනු ලැබීමෙන් අතිශයින් මඩින ලද්දේ වෙයි.
මහණෙනි, අශ්‍රුතවත් පෘථග්ජනතෙම මනාප අමනාප රූපයන්ගෙන් ඇසට අනී. මනාප අමනාප ශබ්දයන්ගෙන් කනට අනී. මනාප අමනාප රසයන්ගෙන් දිවට අනී. මනාප අමනාප ගන්‍ධයන්ගෙන් නාසයට අනී. මනාප අමනාප ස්පර්‍ශයන්ගෙන් කයට අනී. මනාප අමනාප ධර්‍මයන්ගෙන් සිතට අනී.
මහණෙනි, ඉදින් ඒ අශ්‍රුතවත් පෘථග්ජනතෙම මතු භවය ගැන සිතයි. මහණෙනි, මෙසේ ඒ පුරුෂයා හිස් පුරුෂයෙක් වෙයි. අතිශයින් පෙළුනෙක් වෙයි. මහණෙනි, ඒ යව මිටිය සත්වෙනි කත් ලීයෙන් මඩිනු ලබන්නී යම්සේ ද එමෙනි.
“මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. බොහෝ කලකට පෙර දෙවියන්ගේ හා අසුරයන්ගේ යුඬයක් විය. මහණෙනි, ඉක්බිති වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රතෙම අසුරයන්ට කථාකොට ‘පින්වත්නි, ඉදින් දිව්‍ය අසුර යුඬය පැවති කල්හි අසුරයෝ දිනන්නාහු නම් දෙවියෝ පරදින්නාහු නම් ඒ සක්දෙව්රජ අත් පා සහ බෙල්ල එක්කොට බැඳ අසුර පුරයෙහි මා සමීපයට ගෙන එව'යි කීයේය. සක්දෙව් රජද ‘ඉදින් පින්වතුනි, දිව්‍ය අසුර යුඬය පටන්ගත් කල්හි දෙවියෝ දිනන්නාහු නම් අසුරයෝ පරදින්නාහු නම් ඒ වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා අත් පා සහ බොටුව එක්කොට බැඳ සුධර්‍මා නම් දිව්‍ය සභාවෙහි මාගේ සමීපයට ගෙන එව'යි කීවේය.
“මහණෙනි, ඒ යුඬයෙන් දෙවියෝ දිනූහ. අසුරයෝ පැරදුනාහ. මහණෙනි, ඉක්බිති තව්තිසා දෙවියෝ වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා අත් පා සහ බොටුව එක්කොට බැඳ සුධර්‍මා නම් දිව්‍ය සභාවෙහි සක්දෙව් රජු ළඟට ගෙනාවෝය. මහණෙනි, එහිදී වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයා අත් පා සහ බොටුව එක්කොට බඳින ලද්දේ වෙයි. මහණෙනි, යම් කලෙක වේපචිත්ති අසුරේන්‍ද්‍රයාට 'දෙවියෝ වනාහි ධාර්මිකයහ. අසුරයෝ අධාර්මිකයහ. දැන් මම දෙව්පුරයට යමි'යි මෙබඳු සිතක් වේද එකල්හි තමා අත් පා සහ බොටුව එක්කර බැඳි බැම්මෙන් මිදුනකු වශයෙන් දකියි. පඤ්චකාම ගුණයෙන් දිව්‍ය පඤ්චකාමයෙන් සමන්විතව දෙව් සැප අනුභව කරන්නේය. මහණෙනි, යම් කලෙක වේපචිත්ති අසුරයා හට 'අසුරයෝ ධාර්මිකයහ. දෙවියෝ අධාර්මිකයහ. දැන් අසුර පුරයට යමි'යි සිතේද, එකල්හි තමා බන්‍ධනයෙන් බැඳුනකු වශයෙන් දකියි. දිව්‍ය පඤ්චකාම ගුණයෙන් පිරිහෙයි. මහණෙනි, වේපචිත්ති බන්‍ධනය මෙතරම් සියුම්ය මාර බන්‍ධනය ඊටත් වඩා අතිශයින් සියුම්ය. මහණෙනි, තණ්හා මාන දිටඨි වශයෙන් හඟින පුද්ගලයා මාරයාට බැඳුණේය. එසේ නොහඟින පුද්ගලයා මාරයාගෙන් මිදුණේය.
“මහණෙනි, ‘වෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘මේ මම වෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘නොවන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘රූප නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘සංස්කාර ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. ‘සංඥාව ඇතිද නැතිද වූවෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය හැඟීමෙකි. මහණෙනි, හැඟීම රෝගයකි. හැඟීම ගඩකි. හැඟීම උලකි. මහණෙනි, එහෙයින් නොහඟින්නාවූ සිතින් වාසය කරන්නෙමියි’ මහණෙනි, තොප විසින් මෙසේ හික්මිය යුතුයි.
“මහණෙනි, ‘වෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘මේ මම වෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘රූප නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘සංඥා නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. ‘සංඥා ඇතිද නැතිද වූවෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය කම්පා වීමකි. මහණෙනි, කම්පා වීම රෝගයකි. කම්පා වීම ගඩකි. කම්පා වීම හුලකි. මහණෙනි, එසේ හෙයින් මෙහි කම්පා නොවන්නාවූ සිතින් වාසය කරන්නෙමියි’ තොප විසින් මෙසේ හික්මිය යුතුයි.
“මහණෙනි, ‘වෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘මේ මම වෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘වන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘නොවන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘රූප නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන සෙලවීමකි. ‘සංඥා නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. ‘සංඥා ඇතිද නැතිද වූවෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය සෙලවීමකි. මහණෙනි, සෙලවීම රෝගයකි. සෙලවීම ගඩකි. සෙලවීම හුලකි. මහණෙනි, එසේ හෙයින් මෙහි ‘නොසැලෙන සිතින් යුක්තව වාසය කරන්නෙමියි’ මහණෙනි, මෙසේ හික්මිය යුතුයි.
“මහණෙනි, ‘වෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘මේ මම වෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘වන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘නොවන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘රූප නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන ප්‍රමාදවීමකි. ‘සංඥා නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක්ද නැත්තෙක්ද වන්නෙමි’ යන මෙය ප්‍රමාදවීමකි. මහණෙනි, ප්‍රමාදය රෝගයකි. ප්‍රමාදය ගඩකි. ප්‍රමාදය හුලකි. එසේ හෙයින් මහණෙනි, ‘ප්‍රමාදයෙහි නොඇලෙන සිතින් වාසය කරන්නෙමියි’ තොප විසින් මෙසේ හික්මිය යුතුයි.
“මහණෙනි, ‘වෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘මේ මම වෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘වන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘නොවන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘රූප නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මානයට පැමිණීමකි. ‘සංඥා නැත්තෙක් වන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. ‘සංඥා ඇත්තෙක්ද නැත්තෙක්ද වන්නෙමි’ යන මෙය මානයට පැමිණීමකි. මහණෙනි, මේ මානයට පැමිණීම රෝගයකි. මානයට පැමිණීම ගඩකි. මානයට පැමිණීම හුලකි. මහණෙනි, මෙහි ‘නිහතමාන සිතින් වාසය කරන්නෙමියි’ මහණෙනි, මෙසේ තොප විසින් හික්මිය යුතුයි.
|