1. ශීල විශුද්ධිය

තමා කළ, කරන වරද වලට අන්‍යයෝ චෝදනා කෙරෙත් ද, නින්දා කෙරෙත් ද, පලි ගනිත් දැ යි සැකයෙක් බියෙක් අපවිත්‍ර චරිතයක් ඇති තැනැත්තාට නිතර ඇති වේ.

තමා මේ වරද කළේ යයි ද කරන්නේ යයි ද ඔහුගේ සිතමත් ඔහුට චෝදනා කරයි. ඒවායින් සිල් නැත්තහුගේ සිත දුබල වෙයි. කිමෙකින් හෝ දුබල වූ සිත් ඇති තැනැත්තා භාවනා කළේ ද නිසරු බිම රෝපණය කළ ගස් මෙන් ඒ තැනැත්තාගේ සන්තානයෙහි සමාධි ප්‍රඥාවෝ මැනවින් නො වැඩෙති. එහෙයින් සමාධි වඩා ධ්‍යාන උපදවා ගැනීමට හෝ විදසුන් වඩා මඟඵල ලබා ගන්නට හෝ බලාපොරොත්තු වන යෝගාවචරයින් විසින් ගසක් වවා ගන්නට යන ගොවියා පළමු කොට බිම සකස් කරන්නාක් මෙන් තමා ගිහියෙක් නම් ගිහියකුට අනුරූප පරිද්දෙන් ද, පැවිද්දෙක් නම් පැවිද්දකුට අනුරූප පරිද්දෙන් ද, සිල්වතකු වී භාවනාව පටන් ගත යුතුය. ආඥාව්‍යතික්‍රමණාන්තරායෙන් මිදීමට ද ශීල පාරිශුද්ධිය තිබිය යුතුය.

මෙකල ශීලය පිළිබඳ විස්තර දක්වන පොත් සුලභ බැවින්. මෙහි එය ගැන විස්තරයක් කරනු නො ලැබේ. පෘථග්ජන පුද්ගලයාගේ ශීලය ස්ථිර නැත. එය වරින් වර අපිරිසිදු විය හැකිය. බිඳිය හැකිය. ශීලය ස්ථිර වන්නේ වරද සිදුවීමට හේතු වන කෙලෙසුන් මතු නූපදිනා පරිදි දුරු වූ කල්හි ය. එහෙයින් හැකි තාක් උත්සාහයෙන් ශීලය නැවතත් පිරිසිදු කර ගැනීමෙන් භාවනාව කරගෙන යනු මිස සිල් පිරිසිදු කරගත නො හැකිය කියා ද භාවනාව නොහළ යුතුය. භාවනාවට අනුව කෙලෙසුන් දුරුවත් දුරුවත් ම ශීලය ද පිරිසිදු වේ. සිල් පිරිසිදු කරගැනුම අපහසු වන්නේ භාවනාව අඩු වන පමණටය.

අධිෂ්ඨාන ශක්තිය දියුණු කර ගැනීමත් යෝගාවචරයනට උපකාරක ය. ශීල සමාදානයෙන් හා ධුතාංග සමාදානයෙන් එය දියුණු වේ. තවත් ක්‍රම වලින් ද එය දියුණු කළ හැකිය. අධිෂ්ඨාන ශක්තිය දියුණු වනු පිණිස ධුතාංග සමාදානයත් කළ හැකි නම් යහපති.