පැවිද්දකු විසින් සීමාවක දී බුද්ධාඥාව පරිදි සංඝයා ඉදිරියෙහි ලබන උපසම්පදා ශීලසමාදානය පාරාජිකාපත්තිය හැර අනික් ඇවතකට පැමිණීම නිසා නො බිඳේ. එබැවින් පාරාජිකාපත්තිය හැර අනිත් ඇවතකට පැමිණ සිටින භික්ෂුවක් විසින් කුල පුත්‍ර‍යකු පැවිදි කරන්නට යෙදුන හොත් ඒ පැවිද්ද සාර්ථක වේ. එබඳු භික්ෂූන් එකතුව සීමා බන්ධනයක් කළ හොත් ඒ සීමාව නියම සීමාවක් ම වේ. උපසම්පදා කර්මයක් කළ හොත් උපසම්පදාපේක්‍ෂකයාට ශුද්ධ උපසම්පදාව ලැබේ. උපසම්පදාව කළ භික්ෂූන්ට තුබුණ ඇවැත් ඒ භික්ෂූන්ගෙන් උපසම්පදාව ලැබූ තැනැත්තාට නො යේ.
වත් දීම් මානත් දීම් අබ්භාන කිරීම් ආදි සියලු ම විනය කර්මවලටත් ඒ භික්ෂූහු සුදුසු වෙති. විනය කර්මවල දී බැහැර කළ යුතු වර්ජනීය පුද්ගලයන් එක්විසි දෙනෙක් ඇත්තාහ. අලජ්ජි භික්ෂුව වර්ජනීය පුද්ගලයන්ට අයත් නො වේ. කරුණු මෙසේ හෙයින් පාරාජිකා නො වූ භික්ෂුව අන් කිනම් ඇවතකට පැමිණියත් සංඝරත්නයට අයත් බව කිව යුතු ය. සංඝරත්නයට අයත් බැවින් ඒ භික්ෂුවට සුදුසු පරිදි පැවිද්දන් විසිනුත් සියලු ම ගිහියන් විසිනුත් ගරුකළ යුතු ය.
“දස ඉමෙ භික්ඛවෙ, අවන්දියා; පුරෙ උපසම්පන්නෙන පච්ඡා උපසම්පන්නො අවන්දියො, අනුපසම්පන්නො අවන්දියො, නානා සංවාසකො බුඩ්ඪතරො අධම්මවාදී අවන්දියො, මාතුගාමො අවන්දියො, පණ්ඩකො අවන්දියො, පරිවාසකො අවන්දියො, මූලාය පටිකස්සනාරහො අවන්දියො, මානත්තාරහො අවන්දියො, මානත්තචාරිකො අවන්දියො, අබ්භානාරහො අවන්දියො, ඉමෙ ඛො භික්ඛවෙ දස අවන්දියා”
යනුවෙන් චුල්ලවග්ගපාලියෙහි සේනාසනක්ඛන්ධකයේ උපසම්පන්න භික්ෂූන් විසින් වැඳීම නො කළ යුතු පුද්ගලයන් දශ දෙනකුන් වදාරා තිබේ. “අලජ්ජී අවන්දියො, දුස්සීලො අවන්දියො” කියා එහි වදාරා නැත. එබැවින් ඇතැම් ඇවැත්වලට පැමිණෙන පුද්ගලයා භික්ෂූන් විසින් වැඳිය යුත්තෙකි. ඒ ඇවැත්වලට පැමිණෙන පෘථග්ජන භික්ෂුව කලින් උපසම්පදාව ලැබූවෙකු වේ නම් පසුව උපසම්පදාව ලැබූ රහතන් වහන්සේ විසින් වුව ද වැඳිය යුතු ය. ගිහියා විසින් වැඳිය යුත් බව ගැන කියනු කිම?
“අට්ඨහි භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතස්ස භික්ඛුනො ආකංඛමානා උපාසකා අප්පසාදං පවෙදෙය්‍යුං. තෙමෙහි අට්ඨහි? ගිහීනං අලාභාය පරිසක්කති, ගිහීනං අනත්ථාය පරිසක්කති, ගිහීනං අක්කොසති, පරිභාසති, ගිහී ගිහීහි භෙදෙති, බුද්ධස්ස අවණ්ණං භාසති, ධම්මස්ස අවණ්ණං භාසති, සංඝස්ස අවණ්ණං භාසති, අගොචරෙච නං පස්සති. ඉමෙහි ඛො භික්ඛවෙ, අට්ඨහි ධම්මෙහි සමන්නාගතස්ස භික්ඛුනො ආකංඛමානා උපාසකා අප්පසාදං පවෙදෙය්‍යුං.”
යනුවෙන් උපාසකවරුන්ට කැමති නම් අංග අටකින් යුක්ත වන භික්ෂුවට දුටු කල හුනස්සෙන් නො නැගිටීම් නො වැඳීම් ආදියෙන් අප්‍ර‍සාදය දක්වන්නට තථාගතයන් වහන්සේ විසින් අනුදැන වදාරා තිබේ. ඒ අප්‍ර‍සාදය දැක්වීමට අවසර දී ඇති පුද්ගලයන්ටත් අලජ්ජි භික්ෂුව හා දුශ්ශීල භික්ෂුව ඇතුළත් කොට නැත. මේ කරුණු අනුව කිය යුත්තේ කොහෙත් ම ශීලයක් නැති දුශ්ශීලයා කෙසේ වුවත් කුඩා කුඩා ඇවැත්වලට පැමිණෙන භික්ෂුව නම් ගරු බුහුමන් කළ යුතු පුද්ගලයකු බව ය.
මෙහි දී විශේෂයෙන් විනිශ්චය කර ගත යුතු කරුණ නම් ශ්‍ර‍මණ දුශ්ශීලයා ගරු කළ යුත්තෙක් ද නැත ද යන වග ය. යම්කිසි කුලපුත්‍ර‍යකු තථාගතයන් වහන්සේ ගේ ආඥාව පරිදි උපසම්පන්න භික්ෂූන් වහන්සේ කෙනකුගෙන් සිවුරු ලබා, ඒවා හැඳ පොරවා ගත හොත් ඉන් පසු ඔහු ශ්‍ර‍මණයෙකි. ශ්‍ර‍මණ භාවයට පැමිණීම් වශයෙන් ඔහු ගිහියන්ට උසස් පුද්ගලයෙක් වේ. මෙසේ සිවුරු ලබා විනයානුකූලව ශ්‍ර‍මණ වේශය ලබා ගත් කුල පුත්‍ර‍යා එපමණකින් ශ්‍ර‍මණයකු මිස සාමණේරයෙක් හෝ උපසම්පන්නයෙක් නො වේ. එහෙත් ඔහු ගිහියෙක් ද නො වේ. ඔහු සාමණේරයකු වන්නේ භික්ෂූන් වහන්සේ කෙනකු වෙතින් විනයානුකූලව සරණ සමාදානයෙනි. උපසම්පන්නයකු වන්නේ සීමාවක දී සංඝයාගෙන් උපසම්පදාව ලබා ගැනීමෙනි. යම්කිසි ක්‍ර‍මයකින් ඒ සාමණේරයා හෝ උපසම්පන්නයා පාරාජිකාවකට පැමිණිය හොත් සාමණේරයා ගේ සාමණේර ශීලයත් උපසම්පන්නයා ගේ උපසම්පදා ශීලයත් නැති වේ. පරිජිවීමෙන් ශීලය නැති වෙනවා මිස ඔවුන් විසින් ලබා ඇති සිවුරේ හිමිකම, පැවිද්ද නැති නො වේ. පරිජිවීමෙන් පසු ඔවුන් සිටින්නේ ඔවුන් විසින් මුලින් ලැබූ සිවුරේ හිමිකම පමණක් ඇතුව ය. සිවුරේ හිමිකම ඇතුව සිටිනතාක් ඔවුහු සාමාන්‍ය ශ්‍ර‍මණයෝ ය.
පරිජි වූ සාමණේරයාට ඒ ශ්‍ර‍මණ භාවයෙහි සිට ගෙන නැවතත් වුවමනා නම් සාමණේර ශීලයෙහි පිහිටිය හැකි ය. පරිජිවූවකුට නැවත උපසම්පදාව නො ලැබිය හැකි ය. එහෙත් ඔහුට පළමු ලැබූ ශ්‍ර‍මණ භාවයෙහි සිටගෙන වුවමනා නම් සාමණේර ශීලයෙහි පිහිටිය හැකි ය. පරිජිවූවන්ට ඇත්තා වූ සිවුරේ හිමිකම වූ සාමාන්‍ය ශ්‍ර‍මණ භාවය බුද්ධාඥාව පරිදි සංඝරත්නයට අයත් කෙනකුන්ගෙන් ම ලැබූවක් වන බැවින් පාරාජිකාවට පැමිණි භික්ෂු සාමණේරයෝ බුදුසස්නට ම අයත් ශ්‍ර‍මණයෝ ය. එබැවින් ඔවුහු ද සාමාන්‍යයෙන් සංඝරත්නයට අයත් පුද්ගලයන් බව කිව යුතු ය.
ආයුෂ්මත් නාගසේන ස්ථවිරයන් වහන්සේ විසින් “භික්ඛු සමඤ්ඤං උපගතො හොති” යනුවෙන් දුශ්ශීලයාත් සාමාන්‍යයෙන් භික්ෂුවක් වන බවත් “සංඝ සමය සමනුපවිට්ඨතොපි දක්ඛිණං විසොධති” යනුවෙන් ශ්‍ර‍මණ දුශ්ශීලයාත් සාමාන්‍යයෙන් සංඝයාට ඇතුළත් වන බවත් වදාරා තිබේ. එයින් ද ශ්‍ර‍මණ දුශ්ශීලයා සාමාන්‍යයෙන් සංඝරත්නයට ඇතුළත් වන බව කිය යුතු ය. සංඝරත්නයට ඇතුළත් වන නිසා ගිහියන් විසින් ශ්‍ර‍මණ දුශ්ශීලයාටත් සාමාන්‍යයෙන් ගරු කළ යුතු බව කිය යුතු ය. ශ්‍ර‍මණ දුශ්ශීලයාට වුව ද අගෞරව කිරීම අවමන් කිරීම සංඝරත්නයට අගෞරව කිරීමක් බව කිය යුතු ය.
“අට්ඨහි භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතස්ස භික්ඛුනො ආකංඛමානා උපාසකා පසාදං පවෙදෙය්‍යුං” යනාදීන් ගිහියනට අලාභ කිරීමට උත්සාහ නො කිරීම ය, ගිහියනට අනර්ථ කිරීමට උත්සාහ නො කිරීම ය, ගිහියනට ආක්‍රෝෂපරිභව නො කිරීම ය, ගිහියන් ඔවුනොවුන් භේද නො කිරීම ය, බුදුන් ගේ අගුණ නො කීමය, ධර්මයේ අගුණ නො කීම ය, සංඝයා ගේ අගුණ නො කීම ය, අගෝචරස්ථානයන්හි හැසිරෙනු නො දැකීමය යන කරුණු අටෙන් යුක්තවන භික්ෂුවට ගරුබුහුමන් කිරීම් වශයෙන් ප්‍ර‍සාදය දැක්විය යුතු බව තථාගතයන් වහන්සේ විසින් වදාරා ඇත්තේ ය. බොහෝ අලජ්ජි දුශ්ශීල භික්ෂූහු ඒ කරුණු අටින් යුක්ත වන්නාහ. සිල්වත් වීමක් ගැන එහි සඳහන් වී නැත. ඒ දේශනාව අනුව කියනවා නම්, ඒ කරුණු අටින් යුක්ත වන අලජ්ජි දුශ්ශීල භික්ෂුවට වුව ද ගරු බුහුමන් කළ යුතු බව කිය යුතු ය.