27. සංඝික කළ ආහාර අනුභව කරන්නා වූ ගිහියන්ට එයින් කුමක් වේ ද?

star_outline

සංඝ සන්තක දෙය පිළිබඳ කිසි ම අයිතියක් ගිහියන්ට නැත්තේ ය. එබැවින් සඟ සතු දෙය ගැනීමෙන් ගිහියාට අදත්තාදාන පාපය සිදු වේ. සඟ සතු දෙයින් පැවිද්දකු විසින් ගත යුත්තේ ද බෙදී තමාට හිමිවන කොටස පමණෙකි. නුසුදුසු සේ ගත හොත් භික්ෂුවට ද අදත්තාදාන පාපය වේ. අදත්තාදාන කර්‍මය වස්තු හිමියා ගේ ගුණ අනුව අල්ප සාවද්‍ය ද මහා සාවද්‍ය ද වේ. සංඝ රත්නයේ ගුණ ප්‍ර‍මාණ නො කළ හැකි ය. සංඝ රත්නය කියනුයේ ගුණවත් පුද්ගල සමූහයකට ය. ඒ සමූහයට රහතන් වහන්සේලා ද අයිති වෙති. සෝවාන් සකෘදාගාමි අනාගාමි ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයෝ ද අයිති වෙති. කල්‍යාණ පෘථග්ජන භික්ෂූහු ද ඇතුළත් වෙති. ඒ සමූහයාට අයත් වන එක් රහතන් වහන්සේ නමකගේ ගුණය ම ද අප්‍ර‍මාණ ය. රහතන් වහන්සේලා ම බොහෝ ගණනක් ඇතුළු වන සම්පූර්ණ සංඝරත්නයේ ගුණ කෙසේ ප්‍ර‍මාණ කළ හැකි ද? නො හැකි ම ය. වස්තු හිමියා ගේ ගුණ යම් යම් පමණට වැඩි නම් ඒ ඒ තරමට අදත්තාදාන කර්‍මය මහා සාවද්‍ය වේ. සංඝ රත්නයේ ගුණය අනන්ත බැවින් සංඝරත්නයට අයත් කිනම් දෙයක් හෝ ගැනීම මහාසාවද්‍ය අදත්තාදාන කර්මයකි.

සඟ සතු දේ ගැනීමේ මහාසාවද්‍යතාව සඟ සතු කොට පිදීමෙන් වන කුශලය අනුව සැලකිය යුතු ය. ස්වල්ප වූ හෝ වස්තුවක් “සංඝස්ස දෙම” කියා සංඝ රත්නයට පූජා කළ හොත් එය සැරියුත් මුගලන් ආදි මහ රහතන් වහන්සේලාට පිදීමක් ද වන්නේ ය. සෝවාන් සකෘදාගාමි අනාගාමි ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලාට පිදීමක් ද වන්නේ ය. කල්‍යාණ පෘථග්ජන භික්ෂූන් වහන්සේලාට පිදීමක් ද වන්නේ ය. සංඝ රත්නයට පිදීම මහා කුශලයක් වන්නේ රහතන් වහන්සේලා ඇතුළු මහා පුද්ගල සමූහයකට පිදීමක් වන බැවිනි. එසේ සඟ සතු කොට පුදන ලද ආහාර පාන වර්ගයක් හෝ අන්‍ය වස්තුවක් හෝ පැහැර ගැනීමත් සැරියුත් මුගලන් ආදි මහ රහතන් වහන්සේලාගෙන් පැහැර ගැනීමක් ද වන්නේ ය. සෝවාන් සකෘදාගාමි අනාගාමි ආර්‍ය්‍යයන් වහන්සේලාගෙන් පැහැර ගැනීමක් ද වන්නේ ය. සඟ සතු දෙය පැහැර ගැනීම මහාසාවද්‍ය පාපයක් වන්නේ කියන ලද පරිදි ගුණවත් මහා පුද්ගල සමූහයකගෙන් පැහැර ගැනීමක් වන බැවිනි. සුළු දෙයක් වුව ද සංඝරත්නයට පිදීම සසර බොහෝ කලක් දෙව් මිනිස් සැප ලබා දෙන කුශලයක් වන්නාක් මෙන් ම සඟ සතු දෙයක් පැහැර ගැනීම ඉතා දීර්‍ඝ කාලයක් දුක් දෙන පාපකර්මයක් වන බව කිය යුතු ය.

සංඝිකකරන ලද ආහාර පානාදි වස්තුවල සංඝිකත්වය සැම කල්හි ම පවත්නේ නො වේ. යම් තැනක දී “ඉමං භික්ඛං සපරික්ඛාරං භික්ඛු සංඝස්ස දෙම” කියා සංඝික කළ වස්තු රාශියක සංඝිකත්වය පවත්නේ සංඝයා විසින් බෙදා ගන්නා තෙක් පමණෙකි. බෙදූ පසු ඒ ඒ භික්ෂූන්ට බෙදුණු කොටස් ඒ ඒ භික්ෂුව ගේ පෞද්ගලික වස්තු වන්නේ ය. බෙදීමෙන් සංඝිකත්වය කෙළවර වන්නේ ය. දානවස්තුව බෙදන්නට කලින් ඒ වස්තු සමූහයෙන් යම් කිසිවක් ගතහොත් සංඝික වස්තුවක් පැහැර ගත්තා වන්නේ ය. සංඝික කළ දේවල් භික්ෂූන්ට බෙදූ පසු යම් කිසි භික්ෂුවකට අයත් වූ දෙයක් පැහැර ගත හොත් සංඝික දෙයක් ගත්තේ නො වන්නේ ය.

සංඝිකය බෙදීමෙන් පසු භික්ෂුවකට හිමි වූ කොටස ඒ භික්ෂුවට කැමති දෙයක් කළ හැකි ය. වළඳන්න කැමති නම් වැළඳිය හැකි ය. සුදුසු ගිහියකුට වුව ද දෙනු කැමති නම් දිය හැකි ය. සංඝික කම තිබෙන අවස්ථාවේ දී එයින් කොටසක් ගිහියකුට නො දිය හැකි ය. භික්ෂූන් වහන්සේ වළඳා ඉතිරිවන ආහාරත් ඒ භික්ෂුවට කැමති කෙනකුට දිය හැකි ය. එය ගැනීමෙන් ගිහියකුට කිසි පාපයක් නො වන්නේ ය. භික්ෂුව වළඳා ඉතිරි කොටස ගැන බලාපොරොත්තුව අත හැර බිම තැබුව හොත් ඒ ආහාරය හිමියකු නැති වස්තුවකි. අස්වාමික වස්තුවක් වූ එය කවුරුන් විසින් ගත්තත් එයින් පාපයක් නැත.

සංඝික කළ ව්‍යඤ්ජන භාජනයක් ගෙන භික්ෂූන්ට බෙදාගෙන යන කල්හි භික්ෂූන් ගේ භාජනවලට වැටෙන වැටෙන ව්‍යඤ්ජන කොටස සංඝිකත්වයෙන් මිදී ඒ ඒ භික්ෂුවට පෞද්ගලික වේ. භාජනයේ ඉතිරි කොට්ඨාසය සංඝිකත්වයෙන් ම පවතී. භික්ෂූන් වහන්සේලා වළඳා ගියේ ද නො බෙදා භාජනවල ඉතිරි වී ඇති බත් ව්‍යඤ්ජන සංඝික භාවයෙන් ම පවතී. ඉතිරි වන දේවල් අතර පසුවට සංඝයා ගේ ප්‍රයෝජනයට ගත හැකි යමක් වේ නම් ඒවා ආරක්ෂා කර තැබීම සුදුසු ය.

සංඝයාට බෙදා ඉතිරිවන මතු ප්‍රයෝජනයට ද නො යෙදිය හැකි දේවල් පිළිගන්නා භික්ෂූන් නැති කල්හි භාජනය හා ස්ථාන පවිත්‍ර‍ කිරීම සඳහා ඉවත් කළ යුතු වන්නේ ය. එසේ ඉවත් කළ යුතු තැනට පැමිණි ආහාර පාන වලින් යම් කිසිවකු ප්‍රයෝජන ලබනවා නම් එයින් ඔහුට පාපයක් නො විය හැකි ය. සංඝයාට අලාභ කිරීමේ හෝ පැහැර ගැනීමේ චේතනාවක් ඔහුට නැති බැවිනි. එබඳු දේවල් වලින් ප්‍රයෝජන ගැනීමෙන් පවක් නො වෙතත් ඒවායින් ප්‍රයෝජන ලබන අය ගේ සංඝික දේ පිළිබඳව ඇති භය, ක්‍ර‍මයෙන් පහවී යාමෙන් ගැනීමට නුසුදුසු දේ ගැනීමටත් පුරුදු විය හැකි ය. එබැවින් ගිහියන් විසින් සංඝයා හට පිදූ දේවල් කෑමෙන් බීමෙන් හා අන් ක්‍ර‍මවලින් ප්‍රයෝජනය ගැනීමෙන් ද සම්පූර්‍ණයෙන් වැළකී සිටීම ම යහපත් බව කිව යුතු ය.