තවද ප්‍රඥාව නැතිව දානාදි කුශලධර්මයෝ පිරිසුදු නොවන්නාහ. තමන් තමන්ගේ ක්‍රියාසිද්ධියෙහි සමර්ථ නො වන්නාහයි ප්‍රඥාවෙහි ගුණ සිහිකටයුත්තේය. යම්සේ ජීවිතය නැතිව ශරීර යන්ත්‍රය නොහොබීද, ස්ථාන නිෂද්‍යාදි වූ ඒ ඒ ක්‍රියාවෙහි යෙදෙන්නට අසමර්ථ වේද, යම්සේ චක්‍ෂුරාදි වූ පඤ්චේන්‍ද්‍රියයෝ විඥානය නැතිව තමන් තමන්ගේ විෂයෙහි දර්ශනශ්‍රවණාදි කෘත්‍යය කරන්ට අසමර්ථ වෙද්ද, එපරිද්දෙන්ම ශ්‍රද්ධාදි ඉන්‍ද්‍රියයෝ ප්‍රඥාව හැර ස්වකෘත්‍යප්‍රතිපත්තියැ අසමර්ථවන්නාහයි, ප්‍රඥාව පරිත්‍යාග ප්‍රතිපත්තියෙහි ප්‍රධානකාරණයක් වන්නේය. දල්වනලද ප්‍රඥා නමැති ඇස් ඇති, මහාබෝධිසත්ත්‍වවරයෝ තමන්ගේ හස්තපාදාදි වූ අඞ්ගපරිත්‍යාග කොටත් ආත්මොත්කර්ෂය නොකෙරෙති. මෙරමා හට නින්දාත් නොකෙරෙති. බෙහෙත් රුකක් මෙන් විකල්ප රහිත වන්නාහ. අතීතාදි කාලත්‍රයෙහිම හටගත්තා වූ සොම්නස් ඇති වන්නාහ. ප්‍රඥා වශයෙන් උපායකෞශල්‍යඥානය හා යෙදීම හේතුකොට ගෙන පරිත්‍යාගය පරහිතප්‍රවෘත්තියෙන් දානපාරමිතාවට පැමිණෙන්නේය. තමා සඳහා භවභොගසම්පත් කැමැතිව දේ නම් ‘යම් සේ වැට තෙල් ඇත්තාක් පහණදිළියේද ඒ නැතිවිටම නිවේද, එපරිද්දෙන්ම කර්මශක්තිය ඇතිතාක්කල් විපාකදෙයි. ඒකර්මශක්තිය නැතිවිටම විපාක නොදෙන්නේය. මෙරමාට වැඩසඳහා දුන දන වූකලි දානපාරමිතාභාවයට පැමිණ තුන්බෝධියෙන් එක්තරා බෝධියක් දී මිස නො නවත්නේය. තවද ප්‍රඥාව නැතිකල්හි තෘෂ්ණා-දෘෂ්ටි-මානාදි සංක්ලේශධර්මයන්ගේ නොනැසීම හේතුකොට ගෙන ශීලවිශුද්ධිය නොවන්නේය. ශීලවිශුද්ධිය නැති කල්හි සර්වඥගුණයට පිහිටබවෙක් කැලම නොවන්නේය. නුවණැත්තාවූ සත්පුරුෂයාට ගිහිගෙයි විසීමෙහි පඤ්ච කාමගුණයෙහි සංසාරයෙහි ආදීනව හා ප්‍රව්‍රජ්‍යාවෙහි-ධ්‍යානසමාපත්තියෙහි-නිර්වාණයෙහි අනුසස් මනාකොට සලකන්නේ පැවිදිව ධ්‍යාන-සමාපත්ති උපදවා නිර්වාණයට යන්නාවූ සිත් ඇතිව අවශේෂ සත්ත්‍වයනුත් ඒ ධ්‍යානසමාපත්ති ආදියෙහි පිහිටුවන්නේය. වීර්යයත් ප්‍රඥාවත් නැතිව නුවණින් යුත් වීර්යයක් නොවන බැවින් කැමැත්ත සිද්ධකොටගත නොහෙන්නේය. ප්‍රඥාවෙන් යුක්ත නොවී කරන්නාවූ කාරියටත් වඩා නොකොට තබාපීමම උතුම් වන්නේය. ප්‍රඥාසහිතවීර්යයෙන් කරන්ට පටන්ගත් කාර්යයෙක් උපායෙන් යුක්තව කරණහෙයින් අතුරෙහි තිබී නො ගොස් වහා සමෘද්ධ වන්නේය. තවද නුවණැති පුද්ගලයාම අනුන් විසින් කරණ අනුපකාරාදි සහනය කරන්නේය. අප්‍රාඥසත්ත්‍වහයා ඇසිල්ලකුත් නො ඉවසන්නේය. බලවත් ප්‍රඥා නැති සත්ත්‍වයාට මෙරමා විසින් කරන ලද අපරාධ ක්‍ෂාන්තියට ප්‍රතිපක්‍ෂවම මතුමත්තෙහි වැඩෙන්නේය. නුවණැත්තාවූ සත්ත්‍වයාට අනුන් විසින් කරන ලද අපරාධ ක්‍ෂාන්තියම මතු මත්තෙහි අභිවෘද්ධි කිරීම් වශයෙන් ස්ථිරත්‍වය පිණිස පවත්නේය. තවද ප්‍රඥාවෙන්ම වාක්සත්‍යය, විරතිසත්‍යය, පරමාර්ථසත්‍යය යන ත්‍රිවිධසත්‍යය ද, ඒ ත්‍රිවිධසත්‍යයන්ගේ උත්පත්තිකාරණ ද, ඔවුන්ට ප්‍රතිපක්‍ෂධර්මයන් ද, තත්වූ පරිද්දෙන් දැන මෙරමාට වඤ්චාකොට වරදවා නො කියන්නේය. ප්‍රඥාබලයෙන් තමා උපස්ථම්භ කොට ධෛර්යසම්පත්තියෙන් සියලු පාරමිතාවෙහි අචලසමාදානයෙන් පිහිටන්නේය. තවද: ප්‍රඥාවෙන් ම ප්‍රිය මධ්‍යස්ථ වෛරී පුද්ගලයන් කෙරෙහි විභාගයක් නො කොට හැමසතුන් කෙරෙහි මෛත්‍රී එළවන්ට සමර්ථ වන්නේය. තවද, ප්‍රඥා වශයෙන් ලාභය-අලාභය-අයසය-යසය-නින්දාය-පසංසාය-සුඛය-දුක්ඛය යන අෂ්ටලෝකධර්මය තමහට පැමිණි කල්හි එහි නිර්විකාරීව මධ්‍යස්ථ වන්නේය. මෙසේ සියලුම පාරමිතාවන්ට ප්‍රඥාවම නිර්මල කාරණයෙකැයි ප්‍රඥාගුණය ප්‍රත්‍යවේක්‍ෂා කටයුත්තේය.
තවද: ප්‍රඥාව නැතිව ප්‍රථමමාර්ගසම්පත්තියක් නොවන්නේය. දෘෂ්ටිසම්පත්තියත් නො වන්නේය. ශිලසම්පත්තියත් නොවන්නේය. ශීලදෘෂ්ටිසම්පත්තිය නැත්තාහට සමාධිසම්පත්තියත් නැත්තේය. චිත්තසමාධිය කරන්නට අසමර්ථ වූ පුද්ගලයා විසින් මාර්ගඵලාදි ආත්මහිතමාත්‍රයකුත් සිද්ධ කරන්ට නො පිළිවන. උත්කර්ෂයට පැමිණියාවූ පරහිතය කැලම සිද්ධකරන්ට නො පිළිවන්නේයයි පරහිතප්‍රතිපත්තියෙහි යෙදෙන්නා වූ තොප විසින් සකස් කොට ප්‍රඥාව පිරිසිදු කිරීමෙහි අභ්‍යාස කටයුත්තේ යයි බෝධිසත්ත්‍වයන් තමන් තමන්ට අවවාද කටයුත්තේය.
තවද: ප්‍රඥානුභාවයෙන් මහාබෝධිසත්ත්‍වයෝ සත්‍යාධිෂ්ඨානය, ත්‍යාගාධිෂ්ඨානය, උපසමාධිෂ්ඨානය, ප්‍රඥාධිෂ්ඨානය යන චතුරධිෂ්ඨානයෙහි පිහිටා දාන, ප්‍රියවචන, අර්ථචරියා, සමානාත්මතාය යි කියනලද සතරසංග්‍රහ වස්තුවෙන් ලොවට අනුග්‍රහ කෙරෙමින් සත්ත්‍වයන් නෛර්යාණික මාර්ගයට ඇතුළත් කරන්නාහුය. ඒ සත්ත්‍වයන්ගේ ශ්‍රද්ධාදි ඉන්‍ද්‍රියනුදු මුහුකුරුවන්නාහුය. තවද: ප්‍රඥාබලයෙන් රූපස්කන්‍ධය, වේදනාස්කන්‍ධය, සංඥාස්කන්‍ධය, සංස්කාරස්කන්‍ධය, විඥානස්කන්‍ධය යන පඤ්චස්කන්‍ධයෙහිද, චක්ඛායතනය, සොතායතනාදි ද්වාදසායතනයෙහි ද, චක්ඛුධාතු සොතධාතු ආදී වූ අෂ්ටාදශධාතුයෙහි ද, විනිවිද පවත්නා නුවණ ඇතිව “අවිජ්ජාපච්චයාසංඛාරා” යනාදීන් දක්වනලද සංසාර ප්‍රවෘත්තිය හා “අවිජ්ජානිරොධා සංඛාරනිරොධො” යනාදීන් දක්වන ලද සංසාරනිරෝධය තත්වූ පරිද්දෙන් දාන දානාදි ගුණයන් විශේෂයෙන් අභිවෘද්ධිකර බවට පමුණුවමින් බෝධිසත්ත්‍ව චරිතය සම්පූර්ණව කරන්නේය. යනාදීන් අනෙකප්‍රකාරයෙන් ප්‍රඥාගුණය මනාකොට සලකා ප්‍රඥාපාරමිතාව වැඩිය යුත්තේය.